LEVEN MET EEN NEUROSTIMULATOR - Nomorepain-sint-niklaas.be
LEVEN MET EEN NEUROSTIMULATOR - Nomorepain-sint-niklaas.be
LEVEN MET EEN NEUROSTIMULATOR - Nomorepain-sint-niklaas.be
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>LEVEN</strong> <strong>MET</strong> <strong>EEN</strong> <strong>NEUROSTIMULATOR</strong><br />
Moerlandstraat 1<br />
9100 Sint Niklaas<br />
03/ 760 23 18<br />
www.nomorepain-<strong>sint</strong>-<strong>niklaas</strong>.<strong>be</strong>
INLEIDING<br />
U werd ingelicht over het neurostimulatie-systeem. De arts heeft u hierover de<br />
nodige informatie gegeven.. Daarnaast raden wij u aan deze brochure te lezen.<br />
In deze brochure vindt u een <strong>be</strong>schrijving van de <strong>be</strong>handeling met neurostimulatie<br />
en van de ingreep, de verpleegkundige zorgen die nodig zijn en de <strong>be</strong>perkingen<br />
en maatregelen waarmee men rekening moet houden.<br />
WAT IS NEUROSTIMULATIE?<br />
Neurostimulatie is stimulatie van een deel van uw zenuwstelsel door middel van<br />
zeer kleine elektrische impulsen. Tegen het ruggenmerg (in de epidurale ruimte)<br />
wordt één (of twee) elektrod(en) geplaatst en deze brengt elektrische impulsen<br />
over die ervoor zorgen dat pijnsignalen worden geblokkeerd voordat ze de<br />
hersenen <strong>be</strong>reiken. In plaats van pijn voelt u aangename tintelingen.<br />
Neurostimulatie is gebaseerd op het principe dat pijn kan worden <strong>be</strong>heerst. U<br />
kunt de tintelingen vergelijken met het wrijven over de elleboog, nadat u die<br />
hebt gestoten. Door het wrijven wordt het gevoel van pijn verhuld en zo verhult<br />
de tinteling ook het gevoel van pijn.<br />
1. Voor<strong>be</strong>reiding:<br />
• Er wordt u gevraagd een vragenlijst in te vullen voor en na de proef<strong>be</strong>handeling<br />
en deze steeds aan de arts of pijnverpleegkundige af te geven. Op<br />
deze vragenlijst wordt gepeild naar de lokalisatie (de pijnlijke plaatsen dienen<br />
gearceerd te worden op de afge<strong>be</strong>elde tekeningen : mannekes), de<br />
intensiteit en de <strong>be</strong>perkingen van uw pijn.<br />
• Consult bij de psychologe. Waar de arts meer de nadruk legt op het medische<br />
aspect, wordt er tijdens het psychologisch consult uitgebreid aandacht<br />
<strong>be</strong>steed aan de psychosociale invloeden en gevolgen van uw chronische<br />
pijnklachten. Er wordt vooraf een psychologische vragenlijst meegegeven<br />
die u thuis kan invullen. De thema’s die in deze vragenlijst aan bod komen<br />
(o.a. werk, <strong>be</strong>perkingen, mentale toestand) worden verder <strong>be</strong>sproken tijdens<br />
deze consultatie.<br />
• In het multidisciplinair overleg (artsen, psychologe en pijnverpleegkundigen)<br />
wordt alles verder <strong>be</strong>sproken en wordt er <strong>be</strong>keken of deze <strong>be</strong>handeling<br />
voor u de <strong>be</strong>ste oplossing is.<br />
• Allergie of overgevoeligheid voor <strong>be</strong>paalde medicatie of kleefpleisters worden<br />
<strong>be</strong>st gemeld.Ook zeker vooraf te melden is latex allergie, aangezien de planning<br />
hieraan dient aangepast te worden.Indien u bloedverdunners neemt<br />
dient u dit zo vlug mogelijk aan ons te melden. (zie bijgevoegde lijst)<br />
2.Proefstimulatie<br />
Eerst ondergaat u een proefperiode van vier weken. Het doel van deze proefperiode<br />
is om te ontdekken of neurostimulatie u kan helpen uw pijn te verminderen.<br />
Na de eerste twee weken komt u op consultatie enerzijds voor de wondverzorging<br />
om u haakjes te laten verwijderen en anderzijds wordt er nagegaan of uw<br />
pijn voldoende verminderd is om eventueel een definitieve neurostimulator<br />
in te planten. Het effect van de <strong>be</strong>handeling wordt <strong>be</strong>sproken met de dokter,<br />
d.w.z. de pijnvermindering, ver<strong>be</strong>tering van de kwaliteit van leven en de medicatie<br />
wordt afgebouwd.<br />
Brengt neurostimulatie schade toe aan het lichaam?<br />
Nee, uitgebreid klinisch onderzoek heeft aangetoond dat de zeer kleine elektrische<br />
impulsen van het neurostimulator-systeem geen schade toebrengen aan het<br />
zenuwstelsel. De techniek is volledig omkeerbaar.<br />
Verdwijnt de pijn?<br />
Neurostimulatie voelt voor elke patiënt anders. Men voelt nu tintelingen in het<br />
gebied van de pijn. Hevige pijn ten gevolge van een nieuw letsel wordt echter<br />
niet verhuld door neurostimulatie.<br />
De vermindering van pijn varieert van patiënt tot patiënt. Bij sommigen wordt<br />
de pijn aanzienlijk verlicht, terwijl anderen er geen baat bij vinden. Patiënten bij<br />
wie de pijn onvoldoende wordt verlicht, komen niet in aanmerking voor een<br />
permanent systeem.<br />
Medewerking van de patiënt<br />
Voor het welslagen van neurostimulatie is het <strong>be</strong>langrijk dat u actief deelneemt<br />
aan de <strong>be</strong>handeling. Dit kan <strong>be</strong>tekenen dat aanvullende <strong>be</strong>handelingen noodzakelijk<br />
kunnen zijn. Voor<strong>be</strong>elden hiervan zijn revalidatie of psychologische<br />
<strong>be</strong>geleiding.<br />
Kunnen er bijwerkingen ontstaan?<br />
Voor zover <strong>be</strong>kend heeft neurostimulatie geen bijwerkingen. In tegenstelling<br />
tot sommige pijnstillers leidt neurostimulatie niet tot slaperigheid, verwardheid<br />
of misselijkheid. Bovendien wordt enkel het gebied <strong>be</strong>handeld waar u pijn heeft<br />
en niet het gehele lichaam. Neurostimulatie werkt niet verslavend.
Wanneer komt u in aanmerking voor neurostimulatie?<br />
Na indicatiestelling van de arts wordt er nagegaan of u in aanmerking komt<br />
voor neurostimulatie.<br />
Voorwaarden:<br />
• De meeste conventionele <strong>be</strong>handelingen werken niet.<br />
• Er heeft een psychologisch onderzoek plaatsgevonden en er zijn geen<br />
contra-indicaties.<br />
• U <strong>be</strong>nt niet verslaafd aan medicijnen, alcohol of drugs.<br />
• De proefperiode was positief.<br />
• U staat positief ten opzichte van de therapie.<br />
Voordelen van neurostimulatie<br />
• Neurostimulatie is een effectief alternatief voor herhaalde rugoperaties,<br />
medicatie of andere pijn<strong>be</strong>handelingen.<br />
• Het is een effectief alternatief voor patiënten waarbij de pijn na verscheidene<br />
maanden van conservatieve therapieën aanhoudt.<br />
• Het verhoogt de levenskwaliteit.<br />
• Het wordt goed verdragen; complicaties komen zelden voor en zijn<br />
gemakkelijk te <strong>be</strong>handelen.<br />
• Het is omkeerbaar, in tegenstelling tot neurodestructieve ingrepen.<br />
• Het is een veilige methode.<br />
• Het is een minimaal invasieve ingreep.<br />
Nadelen van neurostimulatie<br />
• Kostbare <strong>be</strong>handeling, daarom een zorgvuldige patiëntenselectie.<br />
• Niet iedere patiënt met chronische pijnklachten heeft baat.<br />
• Het is geen garantie dat het uw pijn zal verminderen.<br />
• Het kan niet altijd alle plaatsen van de pijn <strong>be</strong>reiken.<br />
• Het vergt een chirurgische ingreep<br />
• De batterij moet operatief vervangen worden indien deze leeg is.<br />
• Je moet met een aantal <strong>be</strong>perkingen rekening houden.<br />
• Neurostimulatie geneest de pijn niet en blokkeert ook geen scherpe pijn<br />
door een recente verwonding.<br />
HOE VERLOOPT DE INGREEP?<br />
De proefperiode<br />
De proefperiode dient om te <strong>be</strong>palen in welke mate de pijn wordt verlicht en<br />
om u kennis te laten maken met neurostimulatie. Dit is nodig omdat men er<br />
zeker van moet zijn dat er voldoende pijnvermindering is en om recht te heb<strong>be</strong>n<br />
op een terug<strong>be</strong>taling van het ziekenfonds. De proefperiode duurt minstens vier<br />
weken.<br />
Het implanteren is een chirurgische ingreep waarbij een elektrode(n) geplaatst<br />
wordt onder plaatselijke verdoving. Als de elektrode(n) geplaatst is , wordt er<br />
een uitwendige verlengka<strong>be</strong>l aan de geleidingsdraad geplaatst die verbonden<br />
wordt met een uitwendige batterij (screener). De huid (wonde) wordt gesloten<br />
door haakjes. Via de screener kan u de sterkte van de tintelingen aanpassen<br />
(=amplitude), dit is het hoger of lager zetten van de tintelingen.<br />
Praktisch:<br />
• U wordt opgenomen de dag voor de ingreep om 13 uur. Er wordt bloed<br />
geprikt, een vragenlijst afgenomen en indien u hartpatiënt <strong>be</strong>nt wordt er<br />
een EKG genomen (een filmpje van het hart).<br />
• De arts komt die avond nog eens bij u langs voor de laatste uitleg en hierbij<br />
kan u nog vragen stellen.<br />
• U wordt gevraagd vanaf 24 uur die dag nuchter te zijn.<br />
• De ingreep duurt 1.5 tot 2 uur.<br />
• Postoperatief 24 uur <strong>be</strong>drust.<br />
• Verblijf op de afdeling na de ingreep: drie à vier dagen<br />
• Alvorens u naar huis gaat wordt er nog een RX opname (röntgenfoto)<br />
gemaakt ter controle.<br />
• De nodige papieren en controle afspraak worden meegegeven.<br />
Tijdens de ingreep<br />
Belangrijk voor het slagen van de ingreep is het plaatsen van de elektrode.<br />
Nadat u plaatselijk <strong>be</strong>nt verdoofd, wordt de elektrode met <strong>be</strong>hulp van een kleine<br />
naald ingebracht in het midden van de rug. De procedure ge<strong>be</strong>urt in liggende<br />
of zittende positie, respectievelijk bij lumbale (t.h.v. de rug) of cervicale (t.h.v.<br />
de nek) lokalisatie. Tijdens de liggende procedure ligt u op uw buik met kussens<br />
onder uw hoofd en buik. Tijdens de zittende procedure zit u met de armen<br />
rond een kussen om de rug bol te maken.<br />
Het is zeer <strong>be</strong>langrijk om stil te liggen/zitten tijdens de operatie.
Welke vragen kunnen worden gesteld bij het implanteren van de elektrode?<br />
Er worden vragen gesteld bij de ingreep. Dat is ook de reden waarom u geen<br />
algemene anesthesie krijgt.<br />
• Voelt u tintelingen?<br />
• Waar voelt u de tintelingen?<br />
• Zijn de tintelingen te hard of te zacht? Mag het harder?<br />
• Zijn alle gebieden waar u pijn had <strong>be</strong>dekt met tintelingen?<br />
Implantatie van het permanente systeem<br />
Als de proefstimulatie slaagt, maakt u met uw arts afspraken over de implantatie<br />
van het definitieve systeem. Hierbij wordt een batterij in het lichaam<br />
geplaatst. Dit ge<strong>be</strong>urt onder volledige narcose. De arts maakt een incisie in de<br />
huid, meestal t.h.v. het zitvlak. De geïmplanteerde batterij wordt onder de huid<br />
geplaatst. De elektrode wordt aangeschakeld op de batterij die getunneld<br />
wordt via een onderhuidse verlengka<strong>be</strong>l.<br />
U kan de neurostimulator aan of uit zetten en hoger of lager via een patiëntenprogrammeerapparaat.<br />
Praktisch:<br />
• U wordt opgenomen de dag van de ingreep.<br />
• Die dag heel vroeg enkel een licht ontbijt <strong>be</strong>nuttigen.<br />
• Voor de ingreep wordt een controle röntgenfoto genomen.<br />
• Verblijf op de afdeling na de ingreep: twee à drie dagen.<br />
Pijn na de operatie?<br />
Ja, u zal gedurende een aantal dagen last heb<strong>be</strong>n van de operatiewonden<br />
(=wondpijn). Deze pijn voelt aan als een blauwe plek, maar geneest snel. Ook<br />
kan de plaats waar de batterij is geïmplanteerd gedurende twee tot zes weken<br />
na de operatie gezwollen en pijnlijk zijn.<br />
U krijgt postoperatief pijnstilling toegediend, afhankelijk van de ingreep.<br />
Mogelijke complicaties na de operatie?<br />
De kans op complicaties is klein. U moet het pijncentrum raadplegen wanneer<br />
het volgende zich voordoet:<br />
• Bloedingen.<br />
• Infecties (symptomen: koorts, koude, etter of enorme roodheid)<br />
• Aanhoudende hoofdpijn<br />
• Moeilijkheden met de hardware (apparatuur)<br />
• Enorme allergische reacties op de pleisters<br />
• Geen verlichting van de pijn<br />
U moet ons altijd raadplegen bij:<br />
• Meer pijn op de plaats van de incisie.<br />
• Stimulaties die op een andere plaats zitten. (bijvoor<strong>be</strong>eld doordat u gevallen<br />
<strong>be</strong>nt)<br />
Verandering van stimulatie?<br />
Over het algemeen zal het gevoel van stimulatie vrij constant zijn. Bij abrupte<br />
<strong>be</strong>wegingen of veranderen van houding kan het gevoel van stimulatie echter<br />
veranderen. Dit is normaal, zeker in het <strong>be</strong>gin. (Bijvoor<strong>be</strong>eld als u neerligt en u<br />
tilt uw hoofd op, dan kunnen de stimulaties al veranderen of zelfs even verdwijnen.)<br />
Dit komt ten eerste omdat de elektrode die geplaatst is zich een <strong>be</strong>etje<br />
moet vastzetten en ten tweede omdat het lichaam zich moet aanpassen aan de<br />
stimulaties.<br />
Hoe lang gaat de batterij van de neurostimulator mee?<br />
Dit wisselt van patiënt tot patiënt. De levensduur van de batterij is afhankelijk<br />
van het aantal uren per dag dat het systeem wordt gebruikt en het stroomverbruik<br />
dat nodig is om uw pijnsymptomen te <strong>be</strong>strijden. Normaal moet de batterij<br />
minstens 15 maanden meegaan.<br />
Als u de neurostimulator ’s nachts afzet, gaat de batterij langer mee. U moet<br />
er <strong>be</strong>wust mee omgaan. Rekening houdend met de <strong>be</strong>perkingen die u worden<br />
opgelegd, maar toch voldoende aandacht schenken aan vrije tijd.<br />
Instructies van de arts na de operatie<br />
Douchen en baden:<br />
Douchen is toegelaten twee weken na de definitieve inplant en baden vier<br />
weken na de definitieve inplant.<br />
Zorg ervoor dat de elektrode niet verschuift. Indien hij verschuift kunnen uw stimulaties<br />
niet meer effectief zijn en kan een revisie noodzakelijk zijn.
Praktisch:<br />
• Houd postoperatief 24 uur <strong>be</strong>drust.<br />
• Gebruik hierbij een <strong>be</strong>dpan of urinaal.<br />
• Zet het hoofdeinde van het <strong>be</strong>d 20 graden hoger.<br />
• Glijd of schuif niet van het <strong>be</strong>d maar verplaats in etappes (rollen als een<br />
blok hout).<br />
Instructies van de arts op langere termijn<br />
Het is van cruciaal <strong>be</strong>lang dat u gedurende zes tot acht weken na de operatie<br />
niet zwaar tilt of uw lichaam te veel buigt of draait. De elektrode krijgt zo de<br />
kans om zich een <strong>be</strong>etje vast te zetten.<br />
Vermijd tijdens het herstel de volgende activiteiten:<br />
• Boven uw hoofd reiken.<br />
• Bruusk van de ene naar de andere kant draaien.<br />
• Vooruit, achteruit of zijwaarts buigen.<br />
• Meer dan 2,5 kilo optillen.<br />
Als u zich <strong>be</strong>ter <strong>be</strong>gint te voelen, kunt u langzamerhand een groot aantal activiteiten<br />
hervatten, zoals:<br />
• Thuis of op het <strong>be</strong>drijf werken.<br />
Met de activiteiten die hieronder vermeld staan moet altijd rekening gehouden<br />
worden. U moet dit zelf aanvoelen, rekening houdend met de <strong>be</strong>perkingen.<br />
• Seksuele activiteit.<br />
• Hobby’s of activiteiten, zoals wandelen, tuinieren, fietsen of zwemmen.<br />
• Reizen.<br />
Controle raadpleging<br />
Drie maanden na het implanteren van het permanent systeem komt u op controle<br />
in het pijncentrum.<br />
VERPLEEGKUNDIGE ZORGEN<br />
Tijdens de proefperiode<br />
De huid is dichtgemaakt met haakjes en deze moeten dagelijks verzorgd worden<br />
door een thuisverpleegkundige.<br />
Praktisch:<br />
• De wonden moeten vier weken verzorgd worden, twee weken voor en<br />
twee weken na het verwijderen van de haakjes<br />
• Producten: Ontsmettingsmiddel: Hibitane/alcohol: flesje 250 ml<br />
Steriel wondsetje + steriele compressen<br />
Cosmoporverbanden<br />
• De haakjes worden twee weken na de ingreep verwijderd door de verpleegkundigen<br />
van het pijncentrum!!!<br />
Het is zeer <strong>be</strong>langrijk dat u deze instructies volgt ten einde een goede wondheling<br />
te verkrijgen.<br />
Na het implanteren van het definitieve systeem<br />
Drie weken wondzorg. De haakjes worden twee weken na de ingreep verwijderd<br />
door de verpleegkundigen van het pijncentrum. De producten die gebruikt<br />
dienen te worden zijn hetzelfde als deze bij de proefperiode.<br />
BEPERKINGEN EN MAATREGELEN BIJ NEUROSTIMULATIE<br />
Autorijden<br />
Veiligheidshalve zet u de stimulator af tijdens het autorijden. Er kan een plotse<br />
toename of verandering van de stimulatie plaatsvinden zodat u de controle<br />
over het voertuig verliest.<br />
Magneten en elektronica<br />
M.R.I. (magnetic resonance imaging) =NMR mag niet, <strong>be</strong>halve in urgente situaties<br />
in samenspraak met de arts.<br />
Speciale voorzorgsmaatregelen zijn nodig bij voorwerpen met magneten en<br />
elektrische systemen. Bedien geen apparatuur wanneer de neurostimulator aanstaat.<br />
Wanneer u elektrisch gereedschap <strong>be</strong>dient kan een plotselinge toename of
verandering van de stimulatie ervoor zorgen dat u de controle over het gereedschap<br />
verliest.<br />
Het systeem wordt <strong>be</strong>ïnvloed door magneten. Ze kunnen een neurostimulator<br />
aan of uit zetten, maar veranderen meestal de geprogrammeerde instellingen<br />
niet. Houd rekening met de volgende apparaten:<br />
• Diefstaldetectoren.<br />
• Detectiesystemen op luchthavens en veiligheidssystemen.<br />
• Grote stereo-luidsprekers met magneten.<br />
• Lasapparatuur met elektrische vonken.<br />
• Hoogspanningsleidingen.<br />
• Mobiele telefoons.<br />
• Elektrische verdeelstations en krachtcentrales.<br />
• Metaaldetectiesystemen op luchthavens.<br />
Huishoudtoestellen<br />
U kunt zonder problemen huishoudelijke toestellen <strong>be</strong>dienen, waaronder ook:<br />
• Magnetrons<br />
• Televisies, radio’s, stereo-apparatuur afstands<strong>be</strong>dieningen voor elektrische<br />
apparatuur en videospelletjes.<br />
• Keukenapparaten zoals broodroosters, mixers en elektrische blikopener.<br />
• Apparaten die men in de hand houdt zoals föhns en scheerapparaten.<br />
• Elektrische dekens en verwarmingselementen.<br />
• Klein elektrisch (tuin)gereedschap.<br />
• Elektrische typmachines, kopieermachines en computers.<br />
Activiteiten<br />
• Vermijd activiteiten die te veel kracht op de geïmplanteerde onderdelen<br />
van de neurostimulator uitoefenen.<br />
• Pro<strong>be</strong>er zo min mogelijk aan de plaats van de geïmplanteerde batterij te<br />
komen. Dit kan schade aan het systeem of huiderosie veroorzaken.<br />
• Duik niet dieper dan tien meter onder water en maak geen gebruik van<br />
drukkamers met een druk hoger dan 2 atmosfeer.<br />
• Parachutespringen, skiën of <strong>be</strong>rgwandelen: Grote hoogten heb<strong>be</strong>n over<br />
het algemeen geen invloed op de neurostimulator. Tijdens het parachutespringen<br />
kan de geleidingsdraad van zijn plaats raken of breken door de<br />
plotselinge schok die optreedt wanneer de parachute zich opent.<br />
• Bezoek aan sauna en zonnebank <strong>be</strong>perken. De batterij kan opwarmen en<br />
dit kan brandwonden veroorzaken.<br />
PATIËNTENIDENTIFICATIEKAART<br />
Als u het ziekenhuis verlaat, krijgt u een patiëntenidentificatiekaart. Op deze<br />
kaart vindt u gegevens over uzelf, uw neurostimulator en het pijncentrum. Met<br />
<strong>be</strong>hulp van uw identificatiekaart wordt u wellicht toegestaan <strong>be</strong>veilingsapparatuur<br />
te omzeilen. Zorg dat u deze kaart altijd bij u heeft. Als u verhuist, een<br />
andere huisarts hebt of de kaart verliest, verwittig ons en u krijgt een nieuwe<br />
kaart.<br />
Indien u gebruik maakt van het vliegtuig mag u in geen geval door het metaaldetectiesysteem.<br />
Hiervoor moet u vooraf na telefonisch contact bij ons een<br />
luchthavenattest komen halen.<br />
BIJGEVOEGDE LIJST<br />
Richtlijnen voor patiënten met bloedverdunners<br />
Asaflow ® , Acenterine ® , Cardioasperine ® , Aspegic ® , Aspro ® , Cardegic ® ,<br />
Sedergine ® , Dispril ® , Plavix ® , Ticlid ® , Marevan ® , Marcoumar ® , Sintrom ® ,<br />
Fraxiparine ® , Clexane ® , Fraxodi ® , Arixtra ®<br />
Deze lijst is niet volledig , raadpleeg daarom zeker uw huisarts.Die hiervoor<br />
onze richtlijnen <strong>be</strong>schreven op onze website kan raadplegen.<br />
www.nomorepain.<strong>be</strong>
Moerlandstraat 1<br />
9100 Sint Niklaas<br />
03/ 760 23 18<br />
www.nomorepain-<strong>sint</strong>-<strong>niklaas</strong>.<strong>be</strong>