nr. 6 - KGK Deinze

3105
1. Markiezen van Deinze waren sedert 1632 de Merode’s van Westerlo ; zij hadden in dat jaar het markiezaat
van Deinze gekocht van don Diego Mesia de Guzman, die in 1626 - wegen verdiensten – Deinze in zijn
bezit had gekregen als een geschenk vanwege Koning Filips IV. Na tien jaar al verkocht don Diego zijn
koninklijk geschenk voor een som van 152.000 gulden. De Merodes bleven Markies van Deinze tot aan de
opheffing van het ancien régime in 1795. De Deinse markiezen waren achtereenvolgens : Floris de Merode
(1632-1652), Willem (1652-1653), Maximilaan-Antoon (1653-1670), Ferdinand (1670-1679),
Maximiliaan-Albrecht (1679-1711), Joachim-Maximiliaan-Maria-Jozef-Hyacinthe (1711-1740), Jan-Karel-
Jozef (1740-1774) en als laatste Balthazar-Philips de Merode (1774-1816) : zie Alb. Vanden Abeele,
Geschiedenis van Deinze blz. 91-98.
2. Gedrukt in-4° te Gent bij P. de Goesin ; de Gentse Universiteitsbibliotheek bewaart hiervan twee
exemplaren (nrs. G. 2306 en Hi. 9560/I)
1917. Cyriel Buysse (Nevele/Deurle) over Emile Claus (Astene) :
“Mijn broeder in Vlaanderen”
Paul HUYS
nr. 389
Emile Claus, de bekende luministische schilder uit Astene en de auteur Cyriel Buysse uit
Nevele/Deurle waren zeer goed bevriend. Ze hebben elkaar ongetwijfeld artistiek beïnvloed.
Claus ontwikkelde zich als arbeiderskind – er waren dertien kinderen thuis – tot een lid van de
burgerij, die in de tijdsgeest van toen eerder in het Frans dan het Vlaams converseerde en
schreef. Hij bleef in zijn werk toch oog hebben voor arbeiders en landbouwers en het harde
werk aan het vlas. Vooral de Leie stond centraal in zijn werk. Hij raakte na zijn eerste prijzen
aan de kunstacademies van Waregem en Antwerpen vrij snel bekend, in ons land maar ook
ver buiten de grenzen.
Buysse beschreef de eerste ontmoeting met Claus die ergens in 1890 plaatsvond in een studie
over Claus die verscheen in 1925 1 , kort na het overlijden van de kunstenaar. Hij stootte -
vermoedelijk in Nevele - tijdens een mooie zomerdag op een groepje van zes wandelaars: “De
magere heer met veel gebaren keek als ‘t ware zoekend om zich heen; en mij ziende, kwam
hij eensklaps naar mij toe en vroeg mij, met een aardige glimlach en innemende
vriendelijkheid: ‘Pardon, meneer, zoudt ge mij niet kunnen wijzen, waar hier een bakkerij te
vinden is? Die dames zouden gaarne wat koekjes kopen’. De magere man was Emile Claus.
Tot het groepje wandelaars behoorde ook de Brusselse naturalistische schrijver Camille
Lemonnier, die ook een zeer goede bekende van Buysse zou worden.
Claus - 41 jaar oud - was op dat ogenblik reeds de gevierde kunstenaar van het luminisme. Hij
had net het meesterwerk ‘De Bietenoogst’ voltooid dat werd tentoongesteld in Brussel, Parijs
en München. 2 Na zijn huwelijk met notarisdochter Dufaux had hij zich in Astene gevestigd, in
het gerenoveerde jachthuis ‘Villa Zonneschijn’, vlakbij zijn geliefde Leie.
Gemeenschappelijke artistieke vriendenkring
Buysse was bij die eerste ontmoeting 41 jaar oud en had ondertussen zijn eerste verhalen
gepubliceerd. Hij werd nadien door zijn vader voor een tijdje naar de Verenigde Staten
gestuurd, maar vanaf 1894 kwam hij blijkbaar opnieuw in contact met Emile. Het was ook
Claus die hem voorstelde aan Camille Lemonnier, die op dat ogenblik een vakantie
doorbracht in Astene.
Reeds tijdens de zomer van 1894, ten huize van Claus, beloofde Lemonnier Cyriel Buysse te
steunen om door te dringen in de Frans-Belgische literatuur. 3 Maar dat zou niet echt lukken.