Drawing Smiles • zie pag.7 Onze vereniging op bezoek bij de ...

COLOFON:
Redactieraad:
Hugo Van den Berge
Gilbert Verbruggen
Maria Pauwels
Verantwoordelijke uitgever:
Hugo Van den Berge
Spiegel 13
9860 Scheldewindeke
layout en druk:
PDB-Printing
Mallaardstr. 3-7
9400 Ninove
T 054 34 16 34
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifi da en Hydrocephalus vzw
JAARGANG 29 • Nummer 4 • Tweede semester 2008 • Afgiftekantoor 9860 Scheldewindeke
Onze vereniging op bezoek bij de Luchtmacht te Koksijde • zie pag.11
Drawing Smiles • zie pag.7

INHOUD
2 Inhoud & Voorwoord
3 Fondsenwerving
4-5 Volwassenenweekend: mei '08
6-8 Internationaal Congres juni '08
9 Familieweekend: 5-7 sept. '08
9 Gordel rond Windeke 14 sept. '08
10 Open Bedrijvendag: 5 okt. '08
11 Volwassenenweekend: 26-28 sept. '08
12-13 Zelfredzaamheidsweek: 26-30 okt. '08
13 Middeltjeskamp
14 Quiz sociale zekerheid nov. '08
14 Vrijwilligersetentje: 6 dec. '08
15 Rotary Meetjesland (info)
15 Voedings- en gezondheidsbeurs.
Lezing foliumzuur
16 Familienieuws
16 Activiteiten 2009
17-19 Nuttige informatie
20 Nieuwjaarswensen
HET SECRETARIAAT
ADRES SECRETARIAAT:
VZW – VSH
Spiegel 13
9860 Oosterzele –Scheldewindeke
TEL. Secretariaat: 09/324 41 36
GSM : 0477 170214
BANK: 001-1553398-19
E-MAIL: spinabifida@pandora.be
SITE: www.spinabifida.be
GEGEVENS VOORZITTER :
Pauwels Maria
Waarloosstwg 10/d 2570 Duffel
FAX + TEL.: 015/31 76 96
E-MAIL: dany_sel@hotmail.com
Met dank aan Ellen Van Heghe en Ellen Fonck
voor hun medewerking aan dit tijdschrift
VOORWOORD
Beste leden, sponsors en sympathisanten
Een overzicht geven van de voorbije activiteiten van
2008 lijkt me, dankzij de vele verslagen van de deelnemers,
overbodig. Toch even het volgende.
Buiten de gewone jaarlijkse evenementen zoals
weekends, zelfredzaamheidweek, jongerenweek, bar-
becue enz. namen we deel aan enkele activiteiten
buiten onze vereniging om. We gingen pannenkoeken
bakken op de open bedrijvendag in De Pelgrim en
tijdens de gordel rond Windeke. ACW Hove organiseerde
een quiz ten voordele van enkele door hen uitgekozen
projecten. Dankzij Lizelotte Peeters (vrijwilliger bij VSH)
was onze vereniging één van de begunstigden. Negen
van de twintig ploegen speelden voor ons, en wat dacht je,
we gingen met de 1ste prijs aan de haal!
Op 12 december organiseerde de kleuter- en basisschool
Sint-Lutgardis uit Antwerpen een kerstmarkt. Ook zij
kozen onze vereniging uit en schonken ons de opbrengst.
Onze dank aan organisatoren en helpers!
Zou het kunnen dat onze vereniging toch stilaan wat
meer bekendheid krijgt in Vlaanderen? Misschien wel!
Toch kan het nog altijd beter. Wanneer iemand onder
jullie, door om het even welke activiteit, onze vzw in
de spotlights kan zetten, contacteer ons en we gaan er
samen voor! Er zijn nog te veel mensen met Spina Bifida of
hydrocephalie die onze vereniging niet kennen. Hoe meer
leden onze vereniging telt, hoe beter wij voor jullie rechten
kunnen opkomen en hoe meer we kunnen bereiken.
Met deze goede voornemens sluiten we het oude jaar
af en starten we voor een hoopvol en gezond 2009!
Maria.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 2

3 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
fONDSENWERVINg
Truffel- en speculaasverkoop geslaagd!
Dankzij hoofdzakelijk de inzet van enkele gezinnen binnen
onze vereniging is de verkoop van truffels en speculaas ook
dit jaar weer uitermate goed verlopen.
Laat mij toe langs deze weg echter iedereen die hieraan
meewerkte te bedanken, dus ook de speculaasinpakkers en
alle verkopers en kopers van grote en kleine hoeveelheden
lekkers. Hun inzet biedt onze vereniging ook in 2009 weer de
mogelijkheid te realiseren wat zij heeft gepland.
Eén van de verkopers waarvan sprake is Rudy Vandenbergh,
die in samenwerking met enkele werknemers van de Federale
Overheidsdienst Financiën op deze diensten 1021 kg
speculaas aan de man wist te brengen !
Hierdoor ‘verkocht’ hij zijn huzarenstukje van vorig jaar
(769 kg) naar de vergeethoek.
Proficiat! Maria

TERUG
BLIK
2008
Volwassenenweekend te Retie • mEI 2008
Eenmaal in Retie wees de GPS ons een onverharde,
stoffige weg op. Al gauw was onze wagen bepoederd met
een geel laagje en moesten Marleen en ik, samen met onze
passagier Wendy al hotsend en botsend onze weg verder
zetten. Gelukkig dat ik die daags tevoren niet gewassen had.
Maar dat stof vreten loonde de moeite: ‘de Waterval’ in
domein ‘Beverdonck’ is een prachtige locatie!
Terwijl Marleen met de huisbewaarder op verkenning
trok door de lokalen, maakte ik snel de auto leeg. Want
zij moest nog naar de Colruyt in Oud-Turnhout om onze
drank- en mondvoorraad op te slaan.
Daar ik het stoofvlees dat die avond op het menu stond
reeds van tevoren had klaargemaakt, konden Wendy en
ikzelf op verkenning door het domein.
We vonden veel konijntjes, een ezel, een pony en massa's
Engelse kiekskens en haantjes. Van op het terras zagen we
ze tegen elkaar kempen om hun kippen. “Ja”, dachten we,
"als die morgenvroeg allemaal aan het kraaien slaan, zal
er van lang slapen niet veel in huis komen!”
Wat later vonden de gasten één voor één het domein.
Als allerlaatste kwamen Maria en Danny toe. Zij waren nog
naar Oosterzele gereden om al het keuken- en verzorgingsmateriaal
en om Mario op te halen. Met de lange files op de
Brusselse ring was het behoorlijk laat geworden.
De frietjes en het stoofvlees waren juist op temperatuur en
gingen er vlot in. Met een terrasje op het dorpsplein van
Retie werd de dag afgesloten.
En zoals verwacht werden we zeer vroeg gewekt! Niet
door de haantjes, maar door het brandalarm dat door de
gangen sneerde.
Vals alarm! En wonder boven wonder, het verenigde
vrouwenteam (Maria, Marleen, Rein en Mieke) vond de
juiste knopjes om het alarm af te zetten. De mannen hadden
hun hoofdkussen eens omgekeerd en rustig verder
geslapen.
Op zaterdagvoormiddag was een boswandeling gepland.
Over die zandwegen was het geen sinecure om die rolstoelen
te laten rijden. De kleine voorwieltjes zakten altijd
weg in de mulle zandstroken. De Mario was het zwaarste
slachtoffer. Met mijzelf als duwer ging het er wat wild aan
toe, zodat hij weer eens een buiteling maakte en nu met
het Kempense zand kennis maakte. (Wie het vergeten is,
hij onderzocht ook al eens duinzand van zeer nabij!) Voor
volgend jaar zoeken we zeker nog een andere zandstreek
op voor de Mario! (ergens in Duitsland misschien?)
We vonden geen enkel cafeetje om het stof door te spoelen,
zodat we noodgedwongen naar het domein moesten
weerkeren.
Na een broodmaaltijd maakten we ons klaar voor een rondvaart
op de omliggende kanalen.
Natuurlijk had ik als voorrijder een verkeerde locatie doorgekregen.
Zo kwamen we bijna op de verkeerde boot
terecht! Sas 4, dat mij als ligplaats doorgegeven was, ligt
nog wel een eindje van de Zilvermeerhaven!
Gelukkig was de schipper zo vriendelijk om te wachten tot
iedereen met vereende krachten aan boord gehesen was.
Dan ging het rustig door de prachtige natuur, met een
woordje uitleg door de schipper. Ondertussen werden we
ook op onze wenken van drank voorzien door twee charmante
serveersters.
Verrassing: op de boot zat ook een alpenhoornblazerensemble
(lang woord, hé!) uit Nederland! Ze vergastten
alle opvarenden met een concert. Leuk, zeg! ’s Avonds
werd de barbecue aangestoken. Al snel geurden de bossen
naar gebraden worst, brochetten, ribbetjes en spek. Begeleid
door een lekkere, koele Rosé d’Anjou ging dat allemaal
vlot naar binnen. De regen probeerde even spelbreker te
spelen. Maar dankzij het overdekt terras en de vuurkorf,
werd er nog tot lang na twaalven gezellig gepraat.
Zondagvoormiddag: bezoek aan de brocantemarkt te
Turnhout.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 4

Ondergetekende was niet mee. Als kok moest hij voor een
middagmaal zorgen. Dus weten we niet wat er daar uitgespookt
werd.
Er was heel wat werk aan de voorbereiding van het middageten:
als voorgerecht meloen met Ardeense ham en porto.
Hoofdgerecht: geroosterde zalm op een bedje van gewokte
groentjes, zachte currysaus met gebakken spekjes en groene
tagliatelli. Als dessert kwam er nog een huwelijk van limoensorbet
en verse aardbeien, omringd met rabarbercoulis en
een toefje geklopte room.
Dit menu was een voltreffer en een goede afsluiter.
5 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
Na de afwas werd er koffie met gebak geserveerd op het terras.
Dat was een traktatie van de jarige Wendy.
Dan werden de valiezen ingeladen en verdwenen de gasten
naar hun eigen stee. Tot volgende maal, in Koksijde!
En dank voor het gezelschap Mieke en Willy, Sara en Ward,
Wendy, nog eens Sara en nog eens Wendy, Véronique, Mario,
Nathalie, Stijn, Hans, An, Nico, Ellen.
En dank voor de hulp aan de begeleiders Maria en Danny,
Rob en Rein, Mieke, Marleen…
Verslaggever met dienst, Gilbert

TERUG
BLIK
2008 inteRnationaal congRes lissabon • JUNI
Vrijdag 6 juni 2008
Voorafgaand aan de start van het jaarlijks internationaal
congres in Lissabon, ging op vrijdag 6 juni 2008 een bijzondere
werkgroep van start met als doel van gedachten
te wisselen over voedselverrijkingsprogramma’s in Europa
met foliumzuur met het oog op preventie van neurale buisdefecten.
Pierre Mertens (voorzitter van de internationale vereniging)
gaf enige toelichting bij het belang van foliumpreventie, de
inspanningen die hieromtrent door bepaalde landen reeds
gebeurden en de concrete aanpak die wordt verwacht op
nationaal en Europees niveau.
Een belangrijke eerste spreker was Dr. Joe Mulinare uit
Atlanta USA die reeds heel wat ervaring heeft opgebouwd
omtrent deze thematiek.
In zijn betoog gaf hij een kort historisch overzicht van wetenschappelijke
studies omtrent het effect van voedselverrijking
met foliumzuur in het Verenigd Koninkrijk, Hongarije
en China in de jaren ’90.
Meer specifiek gaf hij toelichting bij het voedselverrijkingsprogramma
in de U.S.A. sinds 1998 en de resultaten ervan
bij controle van de foliumzuurdeficiëntie bij vrouwen vóór
en na de start van het voedselverrijkingsprogramma.
Met betrekking tot de kosteffectiviteit van een dergelijk
programma werd duidelijk aangetoond dat de kost van het
programma, nl. 3 miljoen dollar op jaarbasis, niet opweegt
tegen de 125 miljoen $ voor de behandeling van personen
met neuraalbuisdefecten.
In zijn conclusies gaf Dr. Mulinare een opsomming van de
diverse voordelen van een degelijk voedselverrijkingsprogramma
en relativeerde sterk de mogelijks in rapporten gemelde
negatieve effecten bij gebruik van foliumzuur.
Tenslotte is m.b.t. de aanbeveling voor het gebruik van foliumzuur
ter preventie van Spina Bifida en neurale buisdefecten
algemeen een inname van 400 microgram foliumzuur
per dag een vrij algemeen aanvaarde dosis.
Daarna stelde Andrew Russell, directeur van de Engelse
vereniging voor Spina Bifida (ASBAH) het “model of good
practice” van het Verenigd Koninkrijk voor en werd een vrij
concreet actieplan in de verschillende landen voorgesteld.
Een flink gedocumenteerde “toolkit on flour fortification”
werd aan iedere deelnemer overhandigd.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 6

Zaterdag 7 juni 2008
Op zaterdag 7 juni 2008 had de eerste echte conferentiedag
plaats die begon met een openingssessie voorgezeten
door Luís Quaresma, voozitter van de Portugese vereniging
voor Spina Bifida.
Daaropvolgend geeft Pierre Mertens toelichting bij het ondewerp
van dit congres “Drawing Smiles”. Hij wijst hierbij
op het belang van de glimlach in het leven van mensen
met Spina Bifida. ‘Keep on smiling’ is dus het ordewoord.
De uitreiking van de I.F.-award was een volgend belangrijk
moment. De eer viel te beurt aan Dr. Rob de Jong, neurochirurg
in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam.
Eli Skattebu overhandigt de
IF-Award 2008
aan Dr Rob de Jong
Dr. de Jong verduidelijkt in zijn betoog zijn standpunt rond
de ethische benadering van Spina Bifida. Meer bepaald gaf
hij toelichting bij het bestaande Groningen protocol inzake
levensbeëindiging bij personen met Spina Bifida.
We mochten Dr. De Jong ervaren als een fervent verdediger
van kansen op het leven voor kinderen met Spina
Bifida, wat door zijn betoog heen geïllustreerd werd, niet
met accent op de pathologie, maar met foto’s van normaal
ogende mensen met Spina Bifida met ‘a big smile’.
7 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
Meermaals klonk de vraag bij de foto’s: “Waarom zou dit
kind niet mogen leven?”.
Tot slot maakte dr. De Jong brandhout van de vele medicale
nonsens welke werden en worden gepubliceerd over
de problematiek m.b.t. Spina Bifida.
Tot slot verraste dr. De Jong het publiek met de mededeling
dat in Nederland op jaarbasis (2004) voor 22 kinderen
met Spina Bifida het leven werd beëindigd op basis van
medicale nonsens. Dr. De Jong had dan ook scherpe kritiek
op het Groningen protocol dat als uitgangsstandpunt
stelt dat “Spina Bifida een hopeloos probleem is met een
ondraaglijk lijden”.
Het tweede deel van de voormiddagsessie werd voornamelijk
gewijd aan eerder wetenschappelijke referaten op
het vlak van de neurochirurgie in diverse landen.
Achtereenvolgens kwamen neurochirurgen uit Portugal,
Zambia en Roemenië aan bod.
Misschien weinig nieuws voor wie reeds vertrouwd is met
de chirurgie in verschillende landen en continenten. Ter
conclusie konden we vaststellen dat er in sommige landen
nog een ganse weg af te leggen is, doch anderzijds verbazen
we ons over het hoog niveau van chirurgie in een land
als Uganda waar dr. Kachinga Sichizya werkzaam is.
Onze Belgische vertegenwoordigers stoten de voormiddagsessie
af met een lezing over continentiemanagement.
Dr. Carla Verpoorten (neuropediater) en mevr. Myleen
Christiaens (verpleegkundige) maken beiden deel uit van
het Spina-Bifida-team van het U.Z. Leuven en stellen hun
ruime ervaring en praktische tips reeds vele jaren ten dienste
binnen internationale projecten.
De namiddagsessie, waarop ondergetekende door omstandigheden
niet kon aanwezig zijn, werd ingevuld door
lezingen in verband met voeginterventie en psychomotriciteit
Een praktische casus in verband met zomerkampen
voor volwassenen met Spina Bifida en de ervaringen hieromtrent.
Ook de relatie tussen handicap en seksualiteit
kwam hierna aan bod.

INTERNATIONAAl CONgRES lISSABON
Zondag 8 juni 2008
De tweede dag van de conferentie wordt geopend door
Douglas Sorocco (USA). Hij is een volwassene met Spina
Bifida en voorzitter van de Amerikaanse organisatie voor
Spina Bifida en Hydrocephalus. Hij is sinds vrijdag lid van
het ‘bureau’ van de internationale federatie (I.F.).
De eerste spreker is John Burke uit hetVerenigd Koninkrijk ,
coördinator en tevens animator van de volwassenenwerking
in U.K. Zijn betoog ging over de conventie van de V.N.
inzake mensenrechten waarin hij meer specifiek inging op
de rechten van gehandicapte personen.
Uit zijn betoog onthouden we dat 52 landen op heden het
verdrag hebben geratificeerd, 16 landen -waaronder België-
het verdrag hebben getekend en 5 landen –waaronder
USA en Zwitserland- deze conventie niet hebben getekend.
Inhoudelijk lichtte John toe wat de krachtlijnen van
deze conventie zijn.
De tweede spreker, Alice Rajaratman uit Ierland (Dublin),
gespecialiseerd als “occupational therapist” (bij ons ergotherapeut),
koos als onderwerp voor haar lezing het congresthema
‘Drawing smiles’.
Zij leerde ons in haar lezing wat belangrijke aspecten zijn
in de begeleiding van jonge kinderen in relatie tot cognitieve,
fysische en emotionele ontwikkeling. Op jonge leeftijd
worden kinderen geconfronteerd met leeftijdsgenoten
met meer mogelijkheden en vaardigheden.
Om ook in het latere leven te blijven glimlachen is het nodig
vroegtijdig attitudes bij te brengen die ervoor zorgen
dat de jongere uitgroeit tot een onafhankelijke volwassene.
De aanpak van Alice als ergotherapeut benoemt zij als “an
early intervention program” dat vooral moet bijgebracht
worden tussen 3, 5 en 7-jarige leeftijd.
Beperkte mobiliteit en een gebrek aan intellectuele
nieuwsgierigheid betekenen dat een kind niet in staat is
zijn omgeving succesvol te verkennen en de nodige ervaringen
op te doen voor een beter leven.
Zij gaf tevens de raad om als ouder steeds eerlijk te zijn
tegenover kinderen en geen valse hoop te geven.
Boeiend was het resultaat van haar enquête bij 10 volwassenen
tussen 22 en 42 jaar op de eenvoudige vraag wat
hen gelukkig maakt of anders gezegd “What brought a
smile to them”. Een variëteit van 20 antwoorden laat ons
zien dat heel wat situaties nog een ‘smile’ kunnen ontlokken
bij volwassenen met Spina Bifida.
Zij besloot: een goede levenskwaliteit staat borg voor
‘many smiles’. Hoe men zich voelt als volwassene is gerelateerd
aan ‘the smile’ voor de rest van het leven.
Als derde spreker kwam Julie Yindra aan het woord. Zij is
een volwassene met Spina Bifida uit de USA die sterk betrokken
is bij vormingsprogramma’s voor adolescenten en
jongvolwassenen als ‘educator’.
Haar betoog was een mooie analyse van het programma
dat zij biedt in de werkgroepen met personen met Spina
Bifida.
Vooreerst tracht zij de persoon met Spina Bifida te oriënteren
in wat het voor hem of haar betekent om onafhankelijk
te zijn. Dit blijkt zeer verschillend te zijn van persoon tot
persoon. Het formuleren van persoonlijke doelstellingen,
de realistische inschatting ervan, de situering van de eigen
situatie binnen de vooropgestelde doelstellingen en de
planmatige aanpak van de te realiseren doelstellingen zijn
de thema’s van haar concrete groepsaanpak.
Zij sloot haar betoog af met praktische tips.
De studiedag werd besloten met een diner dat werd opgeluisterd
door een groep professoren die zich naast hun
professionele deskundigheid ook manifesteerden als geroutineerde
Fado-muzikanten.
Maandag 9 juni 2008
Tot slot werd dit congres afgesloten met achttal workshops
waarover we in een volgende editie meer inhoudelijke toelichting
kunnen geven.
H. Van den Berge
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 8

TERUG
BLIK
2008
FaMilieweekend te ZedelgeM • 5-7 SEPT.
Het was eindelijk weer zover.
Vrijdag 5 september konden we weer op familieweekend.
Weliswaar met enige vertraging. De verblijfplaats was rustig
gelegen. Om het te vinden in het donker was het echter
geen sinecure. Bij aankomst was iedereen al gezellig aan
het kletsen.
zaterdagochtend, na een stevig ontbijt, vertrokken we allen
richting Brugge. Daar gingen we in een zalig weertje
even markten.
’s Namiddags trokken we dan naar de kinderboerderij. Iedereen
was in zijn nopjes, van klein tot groot. Het was wel
even schrikken wanneer Rina een elektrische draad in de
handen had. Na een beetje sussen kwamen we allen er
met de schrik van af.
In de vroege vooravond gingen we nog even wandelen.
We waren nog niet ver of de fototoestellen werden boven
gehaald. Iedereen keek met vol bewondering naar
de mooie zonsondergang met daarnaast zo een speciale
mooie lucht. “Zie eens hoe mooi die regen in de verte!”
Fototoestellen weg en verder wandelen.
Nog geen 100 meter verder konden we terugkeren naar de
villa. Wat een stortregen! Lopen, zo snel we konden. Dan
maar ons lekker wassen en pyjama aan. Zo kregen we het
terug warm.
te gast in de PelgRiM • 14 SEPTEmBER
21 ste Gordel
rond Windeke
ZONDAG
14 september
2008
Nordic Walking : 7 km - initiatielessen om 13 en 14u
Rolstoelparcours : 7 km of 12 km
Wandelen/Joggen : 7 km of 12 km
vooraf inschrijven is noodzakelijk
Fietsen : 12 km, 25 km of 50 km
ontwenneningskliniek
35 jaar
Rooigemstraat 12
9860 Balegem - Oosterzele
Tel. 09 362 50 90
elektro.vandevijver@telenet.be
9 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
zondagmorgen was het nog steeds aan het regenen.
Maar niet getreurd. Een gezellig gezelschapsspel of een
leuke babbel. Dat is steeds op zijn plaats. Het slechte weer
werd goedgemaakt door de overheerlijke kookkunst van
Carine.
Met de buikjes goed vol, konden we weer huiswaarts.
We kijken alvast uit naar het volgende weekend.
Mieke Scheers
Dit initiatief, dat de vorige 20 jaar door de gezinsactie
van Schelde-windeke werd georganiseerd, werd dit jaar
bij gebrek aan continuïteit vanwege de gezinsbond
voor de organisatie van de 21ste editie overgenomen
door Ontwenningskliniek De Pelgrim in het kader
van haar 35-jarig bestaan met de steun van diverse
verenigingen, waaronder de vereniging voor Spina Bifida
en hydrocephalus.
Ter gelegenheid van de 21ste editie werden dan ook
enkele nieuwe accenten gelegd, zowel inhoudelijk als qua
doelpubliek.
In het kader van de integratiegedachte voor een gezonde
ontspanning met zowel valide als minder valide personen,
werden parcours uitgestippeld die ook voor
rolstoelgebruikers vlot toegankelijk waren. Er werd
eveneens ruim reclame gemaakt voor dit evenement
binnen de Geestelijke Gezond-heidszorg, met name de
psylosclubs van de psychiatrische instellingen en de M.P.I’s
uit de omgeving.
Niettegenstaande heel wat lokale evenementen en
evenementen in aangrenzende gemeenten, namen 650
sportievelingen aan deze Gordel deel.

TERUG
BLIK
2008 VERVOLG te gast in de PelgRiM • 14 SEPTEmBER
De Gordel ging van start in Ontwenningskliniek De Pelgrim en had
als eindpunt de gemeentelijke Sporthal van Oosterzele.
De Gordel is voornamelijk een familiegebeuren. Heel was
gezinnen participeerden aan het evenement, doch ook
rolstoelgebruikers en door de reclame mensen vanuit de
Geestelijke Gezondheidscontext.
Hoewel 650 deelnemers een ruime opkomst is, hadden wij toch
gehoopt op groepsdeelname vanuit instellingen. Het feit dat de
Gordel op een zondag plaatsvindt, maakt het evenwel moeilijk
om hier vanuit instellingen aan te participeren wegens gebrek
aan begeleiding.
Achterafbeschouwdzijnwijbesttevredenmetdeopkomstenmet
het globale resultaat van dit evenement dat zonder ongevallen
werd afgesloten en waar heel wat deelnemers enthousiast waren
over het parcours en de duidelijke bewegwijzering.
Onze vereniging was present met een aantal deelnemers aan de
Gordel, doch zorgde vooral voor de lekkere pannenkoeken aan
het einde van het parcours.
Een pluim dus voor onze pannenkoekenbakkers want uiteraard
bracht dit ook nog wat geld in het laadje voor onze vereniging.
H. Van den Berge
te gast in de PelgRiM • 5 OKTOBER
Op 5 oktober waren we te gast in ontwenningskliniek De Pelgrim ter gelegenheid van de open bedrijvendag.
Het wordt zo stilaan de specialiteit van sommige leden van onze vereniging om de bezoekers bij dergelijke gelegenheid te
vergasten op lekkere pannenkoeken.
Ook deze keer waren onze pannenkoekenbaksters
op post om omringd van heerlijke
geuren en volgens een oud Vlaams recept
bezoekers te laten genieten van ons goudgeel
hapje.
Bij deze gelegenheid zette Maria haar beste
beentje voor om truffels aan de man te
brengen en ook die werden gretig gekocht.
Op deze manier kwam er terug wat geld in
de lade voor het goede doel. Met dank aan
alle medewerkers en kopers voor het goede
doel.
Wie volgend jaar één of ander bedrijf kan
overhalen om onze lekkere pannenkoeken
te serveren en te verkopen mag dit steeds,
liefst tijdig, laten weten.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 10

Volwassenenweekend te koksiJde • SEPT
Onze
vereniging
op bezoek
bij de
luchtmacht
Druppelsgewijze vielen de
18 deelnemers en 9 begeleiders
vrijdagavond de
geïmproviseerde eetzaal
van ’t Liefoord te Koksijde
binnen. Dit militair domein met veelal niet meer zo nieuwe
maar verzorgde bungalows biedt recreatiemogelijkheden
aan de Belgische militairen en hun familie.
Na een traditioneel door Gilbert verzorgde maaltijd trok de
groep op avondwandeling door het dorp om uiteindelijk in
de reusachtige kantine
van de plaatselijke voetbalclub
te belanden. En
voor een keertje moest
de waard zijn gelagzaal
niet herschikken om
alle wheelers te laten
plaatsnemen.
Onder het motto
“Wie naar Koksijde
komt moet toch de
zee gezien hebben”
stond de dag nadien de trip naar Koksijde-bad op het programma.
Het werd een klassiek geparadeer op de zeedijk,
soms met gefronste wenkbrauwen nauwkeurig gadegeslagen
door menige dagtoerist en in stijl afgesloten, zoals
het een toerist past, met een bezoekje aan een terras. Na
de middag werd het gezelschap een sneufje cultuur aangeboden
onder de vorm van een bezoek aan het Nationaal
visserijmuseum van het naburige Oostduinkerke. Hier werden
met de medewerking van een uiterst gedreven gids
– en dan druk ik mij nog zacht uit – ingewijd in het zeevissersleven
door de eeuwen heen. Toch spijtig dat we door
de te veel in detailtredende gids niet de tijd kregen om alle
afdelingen van het museum te bezoeken. Wat we wel te zien
kregen was echter meer dan de moeite waard.
Onze zaterdag werd afgesloten op de kermis van Nieuwpoort,
waar de hele bende door een bevriend foorkramer
royaal werd getracteerd op oliebollen. En of ze lekker waren !
Voor de meeste deelnemers kwam het hoogtepunt van dit
weekend er pas ’s zondagvoormiddags aan. Toen werden
we immers toegelaten op de naburige uitvalsbasis van de in
Vlaanderen wereldberoemde Seakings van onze luchtmacht.
11 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
Deze eenheid werd enkele jaren geleden zelfs heel populair
door de TV reeks en nadien de film Windkracht 10.
Eerst werd ons door de “medic” van het team op een
deskundige maar heel begrijpelijke wijze uitgelegd hoe het
er bij een reddingsoperatie aan toe gaat en wat er allemaal
komt bij kijken. En of de toehoorders aan die man z’n lippen
hingen! Nadien was het de beurt aan boordmecanicien
Rik om ons bij een van de Sea Kings in te wijden over de
practische kant van hun werkwijze. Iedereen die wou kon
nadien mee instappen en er werd geen moeite gespaard
om ook de rolstoelers aan boord te krijgen.
Heel erg geapprecieerd werd de groet van de crew aan ons
gezelschap na de middag. De Sea King was uitgenodigd voor
de Flikkendag in Gent en kwam ons bij het opstijgen boven
het bungalowpark enkele keren laagvliegend salueren.
Het kippevelmoment van het weekend!
Prettige contactenmomenten met de ouders-chauffeurs van
onze veelal jonge volwassenen besloot dit uiterst zonnig,
interessant en plezant weekend.
Ik kijk alvast uit naar de volgende samenkomst van deze
groep en begin alvast met mijn beperkte kennis van het
Duits op te krikken.
DS

TERUG
BLIK
2008 ZelFRedZaaMHeidweek • OKTOBER
Hallo iedereen!
Zelfredzaamheidsweek uitleggen in woorden is moeilijk,
daarvoor moet je het eigenlijk meemaken. Ik heb het
toch geprobeerd, en deze keer aan de hand van het liedje.
Geniet ervan!
En de hokus sprokus tovenaar...
Ja, die tovenaar, daar gaat het allemaal over. Niet zomaar
een tovenaar. Nee, de hokus sprokus tovenaar. Zo myster-ieus,
zo magisch onzichtbaar dat de kinderen hem
effectief van een hele week niet gezien hebben. Maar
deze tovenaar heeft wel de 'secret power' om onze begeleiders
aan te spreken. Misschien vandaar dat deze zo
zot waren.
.. die had een wonderboek!
Allez, een grote magische kartonnen doos die daarvoor
kan doorgaan. Wat er in dat boek zat? Dat was het raadsel
waar de kinderen een hele week naartoe leefde.
Elke dag gaf de tovenaar een woord prijs. Deze woorden
vormden dan een toverspreuk die de kinderen kon helpen
om het boek te openen.
Uiteindelijk hebben ze dan toch nog de hulp nodig gehad
van de ouders, maar ze zijn toch met een gouden
of zilveren boek naar huis kunnen vertrekken. Daar nog
een magische spiegel bovenop en ze hadden een mooie
herinnering aan het kamp.
Er stonden veel verhalen in
De kinderen hebben verhalen genoeg gehoord; ter inleiding
van een spel, verzonnen verhalen op tocht, vervormde
en door elkaar geklutste sprookjes, en wat is er
beter dan een verhaaltje voor het slapengaan?
Maar de sleutel die was zoek.
Vandaar dus de verstrooidheid. We zijn wel meer kwijt
gespeeld die week; van 'waar hebben we die fiets weer
gelaten?' over 'Hu? Waar zijn de kinderen naartoe?'
(verstopt natuurlijk), tot Brechje die op een nachtelijk
strand plots de grond inzakte (letterlijk). Al een geluk
hebben we natuurlijk ook wel alles teruggevonden.
We gaan hem zoeken
• we zoeken Gepetto, de papa van pinokkio
• we zoeken de sleutel
• we zoeken de kinderen die in het bed stiekem liggen
te giebelen onder het deken. Maar we hebben ze niet
gezien hoor!
• we zoeken ontspanning op het strand
We gaan hem vinden
• zie boven, maar in plaats van zoeken, hebben we deze
ook allemaal gevonden hoor!
Want wij zijn toch wel
• gek
• zot
• op onze kop gevallen
• (te) actief
• braaf
• luidruchtig
• smossers
• ... (vul in met een woord naar keuze)
De slimste vrienden
Ah ja, dat natuurlijk ook! Op dit kamp zijn vriendschappen
voor het leven ontstaan. Hoe kan het ook anders?
En slim zijn ze ook, zonder problemen kunnen die een
tractor besturen, vliegen, met een trein rijden, een boerderij
runnen, koeien melken en noem maar op. Dat dit
alles in plopsaland te doen was, hoeven we er niet bij te
zeggen, zeker?
En met de heksen en prinsessen gaan we verder
Heksen en prinsessen à volonté. Vooral ook draken en
koene ridders, om de beren en damherten maar niet te
vergeten. Vele sprookjesfiguren zijn door deze helden
gered. Dat is zelfs neergescheven in een fotoverhaal (alles,
neergetrokken dan).
De helden hebben zelfs Satan getrotseerd. Die kwamen
ze tegen toen ze met de tram naar Oostende waren geweest.
De warme chocomelk achteraf was zalig om van
de schrik te bekomen!
Met ons kamp hier aan de zee
Mh, ja de zee... Als ontspanning voor de begeleiding,
als moment voor zotte strand en spatpret, als uitwaaimoment
of als plek om Brechje kwijt te spelen...
Zalig toch.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 12

En omdat de zee te koud is om in te zwemmen,
zijn we maar massaal naar het zwembad
getrokken. Daar hebben we dankzij de kinderen
meer de blauwe tegels onder water kunnen
bewonderen dan boven water, maar als het voor
de kinderen maar leuk is hé!
En ook sneeuwwitje met haar zeven kleine dwergen
Ok, of de begeleiding met hun bende kleine bengels.
En Gilbert en Marleen natuurlijk.
En een verpleger die ervoor zorgde dat alle medicatie
op tijd kwam, waarvoor dank aan Jeroen!
En wat zou een kamp ook zijn zonder de Maria?
Geweldig dat zij er allemaal weer bij waren!
en de drie biggetjes doen mee
Niet alleen de drie biggetjes, alle sprookjesfiguren
zijn de revue gepasseerd. Zo zijn we de geest van
Alladin gaan helpen, hebben we een snoephuisje
gemaakt voor Hans en Grietje, hebben we het
meisje met de zwavelstokjes gevolgd tot aan de
zee, hebben we goudlokje gered uit de handen
van een ontvoerder,...
Kortom, het was weer een week vol spanning, activiteiten,
een klein beetje rust, nog minder slaap (voor
de monitoren), superveel fun, lekker gek doen, op
een leuke manier bijleren, vrienden maken, amuseren,
fuiven,... Ik kan hier blijven opsommen!
En geloof je me niet, kom dan gewoon volgend jaar
mee op kamp!
Tot dan! Misschien-toch-wel-een-beetje-zotte-Marijs
13 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
MiddeltJeskaMP • OKT
Allereerst nogmaals een dikke proficiat aan onze vier filmsterren.
Jullie hebben dat echt geweldig gedaan!
Ik herinner mij Dominick als onze stuntkampioen, die in het zand duikelt
of tegen een deur knalt alsof het niets is. Dan hadden we Elien en
Manou, de babbelaars, die schrik hadden van een boze heks en Lise
die voor alles een oplossing had (“wat denken jullie van een onderbroek
op haar hoofd in plaats van een muts?!”). Stuk voor stuk sterren,
enkel jammer dat de camera het begeven heeft en we de film nu niet
meer kunnen bekijken…
We hebben tijdens deze week twee geweldige nieuwe middeltjes
leren kennen, twee doorzetters. Hopelijk zien we hen volgend jaar
weer en wordt onze groep dan terug wat groter. Een kleine groep had
anders ook voordelen, zo zijn we met ons zessen de cinema onveilig
gaan maken, hebben we zelf een keer voor ons middageten mogen
zorgen, konden we gemakkelijk rond één tafel in café ‘de nieuwe artiest’om
ons scenario uit te schrijven, …
Maar het waren vooral de helpende handen van Lise en Dominick
die ervoor zorgden dat iedereen overal in en op geraakte. Knap werk!
En tussen al het plezier door hebben we meteen ook wat aan onze
zelfstandigheid gewerkt: sonderen zonder spiegel, zelf broek aan
doen, zelf medicatie innemen …
Er valt altijd wel iets bij te leren. Lizelotte en ik zijn al volop aan
het denken, wat we jullie volgend
jaar kunnen bijbrengen.
Dan hebben we trouwens ook
weer enkele zelfredzaamheidweekgangers
die overkomen
naar onze groep. Hou jullie maar
al vast want het zal weer gaan
spetteren!!!
Nogmaals een dikke proficiat
aan jullie allemaal, voor jullie inzet,
doorzettingsvermogen en
lach (en ook een proficiat aan
alle zelfredzaamheidweekgangers
en –begeleiders, jullie zagen
er weer sprookjesachtig uit!.
Vele groeten van Mirte en Lizelotte

TERUG
BLIK
2008 quiZ sociale ZekeRHeid • 21 NOVEmBER
Op vrijdag 21 november 2008 waren we te gast in Hove ter
gelegenheid van een quiz voor het goede doel.
De inrichter, ACW Hove, CM, Okra, ziekenzorg Hove en KWB
kozen als thema de sociale zekerheid.
Er werd gequizd voor drie goede doelen:
- De vuurtoren in Hove: een opvang voor jongeren uit
gebroken gezinnen.
- Zeneth: houdt zich bezig met inzamelen van voedsel en
kledingpaketten die uitgedeeld worden aan kansarmen
in Antwerpen.
- De vereniging voor Spina Bifida (genoegzaam bekend).
geZellig saMenZiJn • DECEmBER
Hoewel één enkeling, ondanks het GPS-tijdperk, wat laat
de weg vond naar de Louis-Paul Boon-school in Erembodegem,
stonden bijna alle vrijwilligers die het voorbije jaar
op post waren tijdens de zelfredzaamheidsweek, de jongerenweek
en de volwassenenweekends, rond 19.30 uur, met
een glaasje cava of fruitsap in de hand gezellig te keuvelen
in de feestzaal van voornoemde school.
Ondertussen werden de grilltoestellen aangezet. Op elke
tafel kwam een grandioze schotel uitgelezen vlees terecht,
vergezeld van diverse sausjes, kleurrijke groentjes en
hartige pasta, rijst of brood.
Dat wij geselecteerd waren voor het goede doel hadden wij
vooral te danken aan onze vrijwilligster Liselotte.
Een 16-tal groepen traden in het strijdperk. Naast enkele
tafels met sympathisanten namen 2 tafels van onze vereniging
deel. Onze groep“De Wervelwind”bestond uit 6 personen
waaronder de voorzitter en de secretaris.
Na een korte opwarmer met beeldmateriaal over de
geschiedenis van de sociale zekerheid begon de quiz.
Ruim 2 uur werd onze grijze massa in beweging gehouden
met vragen over de sociale zekerheid verdeeld over 8
thema’s.
Het werd al bij al een leuke doch ook vrij leerrijke
avond waarbij de geschiedenis, in de strijd
binnen de sociale zekerheid en belangrijke politieke-
en historisch belangrijke figuren de revue
passeerden.
We deden het al bij al niet zo slecht en eindigden
4de op een totaal van 16.
Bij het bepalen van het gemiddelde van de
groepen die voor één van de goede doelen
speelden, waren we aangenaam verrast want
wij haalden voor onze vereniging de eerste prijs
binnen. Met een cheque van 250 euro dikten we
onze rekening wat aan.
Met dank aan allen die meequizden en ons een
gezellige avond bezorgden.
H. Van den Berge
Bob uitgezonderd werd dit alles doorgespoeld met een
fruitige bordeauxwijn of een frisse Riesling. Met een ijstaart
als dessert werd het feestje afgesloten. En gelukkig waren
er nog helpende handen genoeg om daarna de afwas te
doen en de stoelen en tafels aan kant te zetten.
Wij wilden hiermee de talrijke, meestal jonge vrijwilligers,
danken, die hun vakantie opofferen om onze kinderen te
begeleiden. Zonder wel de oudere garde, die vooral de
volwassenenweekends onder hun hoede nemen, te vergeten.
Graag gedaan, Gilbert en Marleen.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 14

lEzINg BIJ ROTARY mEETJESlAND
Op dinsdag 23 september 2008 waren we uitgenodigd
door Rotary Krekenland om voor een geacht gezelschap
van dames en heren informatie te geven over spina bifida
in het algemeen en de werking van onze vereniging in het
bijzonder.
Na een aangenaam babbeltje met een hapje en een drankje
konden we ons verhaal brengen voor een geïnteresseerd
en aandachtig publiek nietttegenstaande de gevorderde
avond.
Op het 11de voedings- en gezondheidscongres van 14 november
2008 te Brussel, hield Professor Dokter Ing. Greet
Vansant van het voedings- en openbaar gezondheidsdepartement
van de K.U.L. een voordracht over:
“Food fortification with folic acid: integrated risk-benefit
analysis”.
Voor een publiek dat vooral bestond uit professionelen
uit de voedingswereld en studenten in opleiding binnen
deze sector, opende zij haar lezing met het kaderen van de
problematiek van de neurale buisdefecten waarin zij iets
uitgebreider inging op de aanverwante problemen ten gevolge
van Spina Bifida.
Wat de prevalentie betreft, benoemde zij dat 80% van pasgeborenen
met Spina Bifida en Hydrocephalus overleven,
doch 85% van deze kinderen levenslang een ernstige handicap
hebben.
In 30% van de gevallen benoemde zij de aanwezigheid van
leerstoornissen en mentale retardatie.
Vervolgens benadrukte zij het verschil tussen de veel gebruikte
termen folic acid (foliumzuur) en folates (folaten).
Kort gezegd staat foliumzuur voor de synthetische vorm en
is een monoglutamine, terwijl folaten de natuurlijke vorm
zijn van dit vitamine dat voorkomt in groenten, fruit,… en
een polyglutamine is.
Een interessant item waren de gegevens van de geografische
spreiding van neuraalbuisdefecten binnen Europa
die werden geregistreerd in EUROCAT. In deze reeks scoort
Antwerpen het hoogst met 1,94 neurale buisdefecten per
1.000 geboorten. Hiervan heeft 40% een Spina Bifida- en
Hydrocephalieprobleem.
15 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
In ons verhaal beklemtoonden
we vooral het belang van de
preventie van neuraalbuisdefecten. In de nabespreking
mochten we vooral veel waardering ervaren voor het werk
dat de vereniging presteert en vooral voor de organisatie
van de diverse activiteiten.
Preventie is in elk geval een begrip dat is blijven hangen en
op termijn eventueel perspectieven opent tot enige activiteit
op vlak van preventie in de regio van het meetjesland.
H. Van den Berge
11 DE VOEDINgS- EN gEzONDHEIDSCONgRES
In een volgend item bleef zij uitgebreid stilstaan bij de statistische
gegevens m.b.t. inname van folaten door de Belgische
vrouw. Hieruit onthouden we dat de gemiddelde
daginname 217 microgram bedraagt.
Vervolgens gaf zij een overzicht van de voorschriften inzake
voedselverrijking in Amerika, België, Duitsland, Nigeria
en Indonesië.
We onthouden hieruit dat er enkel in Amerika, Nigeria en
Indonesië strikte aanbevelingen zijn.
In België is geen strikte politiek inzake voedselverrijking.
De producten die met foliumzuur verrijkt zijn worden als
dusdanig gelabeld indien zij verrijkt zijn met 200 microgram.
Dat voedselverrijking met foliumzuur enig effect ressorteert
op de incidentie van neuraalbuisdefecten bewees zij
met een statistiek uit 4 Canadese provincies over de periode
1996 tot 2000 inzake het voorkomen van neuraalbuisdefecten.
Na een nogal technische toelichting over de moleculaire
werking van foliumzuur in DNA-aanmaak, bracht zij een
uitgebreide analyse van de risico’s en de voordelen van
een geïntegreerde voedselverrijkingspolitiek en dit binnen
de scenario’s van een verrijking met 70, 140, 280 en
420 microgram per 100 mg brood.
In haar conclusies wees zij verder op de relatie tussen het
gebruik van foliumzuur en cancerogene effecten.
Een boeiende lezing die ontetwijfeld nog uitgebreid zal
aan bod komen in het congres dat wij volgend jaar vermoedelijk
zullen organiseren in het najaar met als onderwerp
‘voedselverrijking en foliumzuur’.
H. Van den Berge

fAmIlIENIEUWS AC T I V I T E I T E N 2009
Samen hebben jij en ik grenzen overschreden.
Hand in hand jouw strijd gestreden.
In dit kille wit-steriele niemandsland
Dit tekstje schreef Nathalie Verbruggen
voor haar grootvader die onverwachts overleed
op 6 juli 2008. Armand Van der Burght,
vader van Marleen, werd net geen 76 jaar.
Op 20 juni ontvingen Sharon Impens,
oud-vrijwilliger van onze vereniging
en haar echtgenoot Bavo Vannieuwenhuyse
het wonder in hun leven.
Estée,
Via deze weg wensen we Sharon, Bavo en Estée
veel gelukkige momenten samen.
Een broertje of een zusje vroegen we aan Woutje:
doe mij maar allebei zei hij.
Ten huize Dirk en Hilde Buys-Cuypers
is het sinds 30 juni een drukte van jewelste.
Zoë en Lander zorgen ervoor
dat papa Dirk en mama Hilde
sindsdien geen gebrek aan animatie hebben.
Broer Wout vervult zijn rol als grote broer
met het nodige enthousiasme.
Welkom ukkepukjes!
'k Ben nog zo klein en heb nog niets bewezen,
Maar met Zjoske als grote zus, heb ik niets te vrezen.
Ook mijn mama en papa zien mij graag.
Dus voor hen dubbel zo veel plezier, vanaf vandaag!
Op 22 oktober 2008 werd Karsten geboren.
Hij kwam als kleine broer van Zjoske
en zoon van Tino en Tine Sel-Seeuws op de wereld.
Oma Maria, voorzitter van onze vereniging,
is dus nu de trotse grootmoeder van 4 kleinkinderen.
20, 21 en 22 maart 2009
Familieweekend
't Hof de Lindepoorte
in Esen (Diksmuide)
4 tot 10 april 2009:
Jongerenweek
Horizon te Bredene
18 april 2009:
Barbecue
Juni 2009:
I.F.-congres
2 tot 5 juli 2009:
Vierdaagse voor volwassenen
Neuerburg (Duitsland)
13 september 2009:
Gordel rond Windeke
Scheldewindeke
1 tot 6 november 2009:
Zelfredzaamheidsweek
en Middeltjeskamp
December 2009:
volwassenweekend
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 16

NUTTIgE INfORmATIE
Vrijstellingen voor autogebruikers met een handicap
Bepaalde personen met een handicap krijgen belastingvrijstelling
bij de aankoop en het gebruik van een auto.
De vrijstelling gelden enkel als de wagen voor persoonlijk
vervoer¹.
Er bestaan verschillende belastingvoordelen. Sommige
personen met een handicap zijn vrijgesteld van de
belasting op inverkeerstelling. Zij hoeven ook de jaarlijkse
verkeersbelasing niet te betalen evenmin als de
accijnscompenserende belasting die geldt voor bepaalde
types voertuigen. Van de aanvullende verkeersbelasting
voor Ipg-voertuigen zijn ze niet vrijgesteld.
Er zijn ook btw-voordelen. Bij aankoop van een nieuwe auto
of tweedehandsauto bedraagt de btw aanvankelijk 6% in
de plaats van de normale 21%. Het btw-bedrag wordt later
terugbetaald.
Het is goed om te weten dat deze gunstregeling enkel geldt
voor auto’s aangekocht onder de normale btw-regeling.
De vrijstelling geldt niet voor de bijzondere regeling
waarbij enkel btw op de winstmarge wordt betaald.
Wie van de btw-vrijstelling wil genieten, moet aan de
verkopende garagehouder vragen om de normale btwregeling
toe te passen.
Voor onderhouds- en herstellingskosten bedraagt de btw
6%. Dit voordeel geldt niet voor de uitrusting van de auto.
Voor wie?
De voordelen gelden voor personen die voldoen aan één
van de volgende voorwaarden:
• volledig blind zijn;
¹ Met persoonlijk vervoer wordt bedoeld dat het voertuig met belastingvrijstelling in principe alleen mag worden gebruikt voor het vervoer van de persoon met een
handicap. Dit is ofwel in functie van zijn vervoer (heen of terug) of zijn boodschappen. Deze regel geldt niet voor wettelijke vertegenwoordigers die over slechts één
gezinswagen beschikken en waar de persoon met een handicap een minderjarig kind is of het statuut verlengd minderjarige heeft.
Vrijstellingen van successierechten
Sindshetaanslagjaar2003wordtvoor(zwaar)gehandicapte
personen een gunstregeling voor de successierechten
voorzien. Ze worden vrijgesteld van successierechten op
een deel van of zelfs op de hele erfenis, afhankelijk van de
leeftijd en de graad van verwantschap. Hoe jonger ze zijn en
hoe directer de verwantschap, hoe groter de vrijstelling.
Successierechten in Vlaanderen
Hoeveel bedragen de successierechten in Vlaanderen?
Hiervoor bestaan er verschillende tarieven:
Voor erfenissen in rechte lijn (ouders - kinderen),
tussen echtgenoten en tussen samenwonenden:
• tot € 50.000 : 3%
• € 50.000 tot € 250.000 : 9%
• boven € 250.000 : 27%
17 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
• volledig verlamd zijn aan beide bovenste ledematen
of een amputatie van de bovenste ledematen of beide
handen ondergaan hebben;
• lijden aan een blijvende invaliditeit die rechtstreeks toe
te schrijven is aan de onderste ledematen en ten minste
50% bedraagt;
• oorlogsinvalide zijn of een invaliditeitspensioen genieten
van minstens 50% (voor de belasting op de in
verkeerstelling en de verkeersbelasting 60%).
Om van de btw-voordelen te genieten moet men de vrijstelling
van verkeersbelasting hebben. Deze voorwaarde
geldt niet voor oorloginvaliden met een invaliditeitspensioen
van minstens 50%.
Hoe aan te vragen?
De aanvragen van de verkeersbelastingvrijstellingen gebeuren
bij de bevoegde gewestelijke directeur van de
directe belastingen, sector taxatie, dienst speciale taksen.
U vermeldt de nummerplaat van de auto en voegt bij de
aanvraag het attest waaruit blijkt dat u voldoet aan de
medische voorwaarden.
De btw-voordelen worden aangevraagd in het btwcontrolekantoor
van het ambtsgebied van de woonplaats.
Indien u een geldig medisch attest voorlegt, wordt de
procedure opgestart om de documenten te verkrijgen
die u nodig hebt om bij de verkoper, de hersteller of de
douanedienst de btw-voordelen te genieten.
Voor meer informatie kunt u terecht bij het CAW-dienst
maatschappelijk werk van uw ziekenfonds.
In het Vlaamse gewest worden de roerende en de onroerende
goederen opgesplitst, waardoor de erfgenaam
tweemaal van het laagste tarief kan genieten.
Voor erfenissen tussen broers en zussen:
• tot € 75.000 : 30%
• € 75.000 tot € 125.000 : 55%
• boven € 125.000 : 65%
Bij erfenissen in de zijlijn wordt geen opsplitsing meer
gemaakt tussen het roerende en het onroerende gedeelte.
Voor erfenissen tussen andere personen:
• tot € 75.000 : 45%
• € 75.000 tot € 125.000 : 55%
• boven €125000 : 65%

In tegenstelling tot de erfenissen in rechte lijn en tussen
broers en zussen worden de tarieven toegepast op de
som van de nettoverkrijgingen (de waarde van de
schenking die de verkrijger voor zichzelf overhoudt, na
aftrek van de lasten). Elke erfgenaam betaalt een deel
van de erfenisrechten in verhouding tot de ontvangen
nettoverkrijging.
Successierechten voor gehandicapte erfgenamen
Een aantal mensen met een handicap kunnen genieten van
een vrijstelling/vermindering van successie rechten. Gelet
op hun verminderd verdienvermogen: wordt er een
'voetvrijstelling' (te beginnen bij de laagste belastingsschijf
voorzien. De vrijstelling staat in verhouding tot de leeftijd
van die persoon.
De gunstregeling wordt verleend aan personen met een
handicap met een attest van de Federale Overheidsdienst
Sociale Zekerheid dat een percentage van handicap
aangeeft van minstens 66%. De handicap moet zijn
vastgesteld voor de leeftijd van 65 jaar. Een bijkomende
voorwaarde is dat de handicap erkend moet zijn op
1 januari van het aanslagjaar waarin de successierechten
moeten worden betaald.
De vermindering van successierechten geldt voor alle
personen met een ernstige handicap zoals vermeld in
artikel 135 van het Wetboek van de inkomstenbelasting
1992. Diezelfde gehandicapten kunnen van een
vermindering genieten in het kader van de onroerende
voorheffing. Het gaat om de volgende personen:
• Iemand bij wie zijn of haar lichamelijke of geestelijke
toestand het verdienvermogen heeft verminderd tot
één derde of minder van wat een valide persoon
op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen.
Concreet gaat dit over personen die recht hebben op
een inkomensvervangende tegemoetkoming.
• Iemand die door zijn of haar gezondheidstoestand
een verminderde zelfredzaamheid van ten minste
9 punten heeft. Dit gaat over personen die minstens
een integratietegemoetkoming categorie II ontvangen.
• Iemand die meer dan één jaar ziekte-uitkering geniet.
• Een kind voor wie een officieel attest van 66% handicap
werd afgeleverd door het ziekenfonds.
Hetvereistemedischattestofdeverklaringvandebevoegde
dienst moet bij de aangifte worden gevoegd voordat de
successierechten opeisbaar worden. Als het attest niet
tijdig door de betrokken persoon wordt afgeleverd, kan een
eventuele teruggave van de vrijgestelde successierechten
worden bekomen als het juiste attest binnen de twee jaar
na het betalen van de successierechten bij het bevoegde
kantoor wordt binnengebracht.
Berekening vrijstellingsbedrag
De grootte van de toegekende vrijstelling is afhankelijk
van de leeftijd van de persoon die de erfenis ontvangt
en van het tarief waaraan die persoon onderworpen is.
Het basisbedrag bedraagt €3000 voor een erfenis in rechte
NUTTIgE INfORmATIE
lijn (ouders - kinderen), tussen echtgenoten en tussen
samenwonenden en 1000 euro in de andere gevallen.
Dit bedrag wordt vermenigvuldigd met een cijfer dat
afhankelijk is van de leeftijd van de verkrijger:
Voorbeelden
We geven enkele voorbeelden om dit te verduidelijken.
Bij een verkrijger die wordt belast aan het tarief 'rechte lijn'
wordt het bedrag van de vrijstelling eerst toegerekend op
zijn netto-onroerend aandeel en bij uitputting daarvan op
zijn netto-roerend aandeel (zie voorbeeld 1).
Bij een verkrijger die wordt belast aan het tarief broerszusters,
wordt het bedrag van de vrijstelling toegerekend
op zijn totaal netto-aandeel (voorbeeld 2).
Bij een verkrijger die onderworpen is aan het tarief 'andere
personen' wordt de belasting berekend in hoofde van de
gehandicapte persoon, alsof hij als enige voor zijn nettoaandeel
tot de nalatenschap komt. In hoofde van de
andere verkrijgers wordt de belasting berekend alsof de
gehandicapte persoon die hoedanigheid niet heeft (vb. 3)
VOORBEELD I
Een zwaar gehandicapte van 27 jaar erft van zijn vader € 70.000, waarvan
het onroerend gedeelte € 40.000 bedraagt en het roerend gedeelte € 30.000.
Gelet op zijn leeftijd bedraagt de voetvrijstelling voor de gehandicapte:
17 x € 3000 = € 51.000.
Die € 51.000 wordt eerst toegerekend op het onroerend gedeelte (€ 40.000),
waarna er nog € 11.000 overblijft dat kan worden toegerekend op het
roerend gedeelte (€ 30.000). Er blijft dus nog € 19.000 effectief belastbaar.
De jongeman in kwestie zal € 570 (€ 19.000 aan 3%) successierechten
betalen. Zonder de vrijstelling zou hij € 2100 verschuldigd zijn.
Zijn voordeel bedraagt dus €1530.
VOORBEELD 2
Dezelfde gehandicapte jongeman erft van zijn broer € 80.000.
De normaal verschuldigde successierechten bedragen:
€ 7 5.000 aan 30% = € 22.500 en € 5000 aan 55% = € 2.750, samen €
25.250.
De voetvrijstelling bedraagt € 1000 euro x 17 = € 17.000 euro.
Er blijft € 63.000 belastbaar aan 30% = € 18.900 successierechten
in plaats van €25.250, wat dus een voordeel betekent van € 6350.
VOORBEELD 3
Karel, een gehandicapte jongeman van 27, erft van zijn ongehuwde oom Jef
die een testament naliet: zijn zus krijgt 1/2, de twee zonen van zijn zus elk
1/4. Erven dus ook nog: de moeder van Karel en Pieter, de broer van Karel.
Oom Jef laat € 108.000 achter. Totaal successierechten op € 108.000: € 75.000
aan 45% = € 33.750 en € 33.000 aan 55% = € 18.150, samen € 51.900.
De moeder van Karel erft € 54.000 van haar broer.
Omslag successierechten: € 25.950.
Broer Pieter erft 1/4 van € 108.000 = € 27.000.
Omslag successierechten: € 12.975.
Karel erft ook 1/4 = € 27.000.
Vrijstelling: 17 x 1000 = € 17.000.
Rest: € 10.000 aan 45% = € 4500 voor Karel te betalen aan successierechten
in plaats van € 12.975, dus € 8475 voordeel.
Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • Tweede semester 2008 18

NUTTIgE INfORmATIE
Aangepaste dienstverlening openbaar vervoer
103 stations met bijstand 7 op 7
TARIEVEN OP MAAT
Vanaf 1 november 2008 genieten mensen met
beperkte mobiliteit in 103 Belgische stations een
aangepaste dienstverlening, van de eerste tot de
laatste trein, 7 dagen op 7.
Met een kaart "Kosteloze begeleider" of een "Nationale verminderingskaart
voor het openbaar vervoer", kan je een
vervoerbewijs kopen in de trein zonder extra kosten.Ben je in het
bezit van een kaart “Kosteloze begeleider”, dan mag je je gratis
laten begeleiden door een persoon naar keuze.
Kaart Kosteloze Begeleider
Je hebt recht op de kaart ‘Kosteloze Begeleider’ indien je niet
alleen kan reizen om één van volgende redenen :
• een vermindering van zelfredzaamheid met tenminste
12 punten volgens de handleiding voor de evaluatie van de
graad van zelfredzaamheid
• een blijvende invaliditeit of arbeidsongeschiktheid van
minstens 80 %
• blijvende invaliditeit rechtstreeks toe te schrijven aan de
onderste ledematen die tenminste 50 % bedraagt
• een volledige verlamming of amputatie van de bovenste
ledematen
• een integratietegemoetkoming categorie III of IV.
Je aanvraag kan je richten tot om het even welk station
of op het volgend adres :
NMBS – Reizigers Nationaal Bureau B-RN 051 sectie 13/5
Hallepoortlaan 40 1060 Brussel
Het speciale aanvraagformulier kan je terugvinden op de site
van de NMBS of in de brochure "Gids voor de Reiziger met
beperkte mobiliteit", die gratis beschikbaar is in alle stations.
Bij deze aanvraag voeg je een attest afgeleverd door één van de
hieronder vermelde instellingen:
• de Bestuursdirectie van de uitkeringen aan gehandicapten
(Dienst Attesten) van het Ministerie van Sociale Zaken,
Volksgezondheid en Leefmilieu
• de Rechtbanken die een invaliditeit erkend hebben
• de verzekeringsinstellingen die een vergoeding uitkeren
op basis van een erkende invaliditeitsgraad
• het Fonds voor Arbeidsongevallen
• het Fonds voor Beroepsziekten
• de erkende voorzorgskassen voor mijnwerkers die een
vergoeding uitbetalen op basis van een erkend invaliditeitspercentage
.
• de Administratie van de pensioenen van het Ministerie van
Financiën voor de personen die een pensioen genieten op
basis van een erkend invaliditeitspercentage
• de instellingen die een verhoogde kinderbijslag uitbetalen
• de officiële instellingen van de lidstaten van de EU die
een vergoeding uitbetalen en waarvan de gelijkwaardigheid
van het getuigschrift werd erkend
Indien je beantwoordt aan de voorwaarden word je uitgenodigd
om je kaart "Kosteloze Begeleider" te komen afhalen in het
19 Tijdschrift van de vereniging voor Spina Bifida en Hydrocephalus • Jaargang 29 • nummer 4 • tweede semester 2008
station van je keuze. Ze zal je overhandigd worden mits betaling
van € 4,50 en afgifte van een recente pasfoto van de persoon met
een handicap, dus geen pasfoto van de begeleider.
Nationale reductiekaart
voor het openbaar vervoer
De Nationale reductiekaart voor het openbaar vervoer is
beschikbaar voor blinden en slechtzienden met een definitieve
invaliditeit van tenminste 90 % erkend door de FOD Sociale
zekerheid, ten gevolge van een aantasting van het gezichtsvermogen.
In België reis je gratis in 2de klas. Je verminderingskaart geldt
als vervoerbewijs. Je mag ook de voordelen van de Nationale
Verminderingskaart combineren met de kaart Kosteloze
Belgeleider.Ininternationaalverkeerreistdebegeleidereveneens
gratis op voorwaarde dat het biljet in België aangekocht werd.
Je verkiest het comfort van 1e klas? In dat geval moet je in
het bezit zijn van een geldig vervoerbewijs (biljet, ...) tegen
het normale tarief (= volle prijs of met de vermindering waar je
recht op hebt) en niet een supplement dat over-eenkomt met het
verschil tussen de volle prijs van de biljetten in beide klassen.
Deze kaart is geldig voor maximum 10 jaar.
Je geleidehond wordt gratis vervoerd.
Voorrangskaart voor een zitplaats in de trein
Deze voorrangskaart -voor iedereen die het moeilijk heeft om
lang recht te blijven staan- vervangt de vroegere groene kaart,
die geldig blijft tot de uiterste geldigheidsdatum vermeld op de
kaart. Op vertoon van deze kaart heb je voorrang bij het innemen
van een zitplaats die aangeduid zijn met het volgende teken:
Je dient steeds in het bezit te zijn van een geldig vervoerbewijs.
Dit hoeft echter niet noodzakelijk een
Biljet tegen volle prijs te zijn. Een Biljet met korting,
eenTrein-kaart, een Pass, ... wordt evengoed aanvaard.
De kaart op zich geeft echter geen recht op een korting op de
prijs van een vervoerbewijs.
Je richt je aanvraag tot om het even welk station of op het
volgend adres :
NMBS – Reizigers Nationaal Bureau RN 051 - sectie 13/5
Hallepoortlaan 40 1060 Brussel
Het speciale aanvraagformulier kan je terugvinden op de site van
de NMBS of in de brochure "Gids voor de Reiziger met beperkte
mobiliteit", die gratis beschikbaar is in alle stations.
Dit aanvraagformulier dient vergezeld te zijn van een doktersattest
waarin je geneesheer verklaart :
• dat je niet lang recht mag staan
• wat hiervan de medische oorzaken zijn
• voor welke periode de kaart wordt aangevraagd (voor
een beperkte tijd, aan te geven bij de aanvraag, met een
maximum van 5 jaar).
Indien je aan de voorwaarden voldoet word je uitgenodigd je
kaart af te halen in het station van je keuze. Ze zal je overhandigd
worden tegen betaling van € 4,50 en tegen afgifte van een
recente pasfoto.

Een gelukkig, voorspoedig en gezond
Nieuwjaarswensen
2009 !