reactienota presentatie Masterplan waterrecreatie franeker 28 april ...

Reactienota presentatie Masterplan waterrecreatie Franeker 28 april 2011
Vragen en opmerkingen tijdens de twee presentaties, op- of aanmerkingen via (gele)
formulier en nagekomen opmerkingen:
• Oosterpoortsdam: Het vervangen van de Oosterpoortsdam door een brug heeft negatieve
effecten:
o De boten in de Turfkade komen direct in het invloedsgebied te liggen van het van
Harinxmakanaal oftewel zeer onrustig water (trekkrachten en verval van 30 tot 40
cm.) bij passerende vrachtschepen.
o Door de zuigende werking zullen baggerwerkzaamheden vaker moeten worden
uitgevoerd in deze zijtak.
o Veiligheid vanaf Oosterpoortsdam richting kanaal.
o De zijvaarten van het van Harinxmakanaal kunnen door stroming van het water en
door kolken beschadigen.
Dit zijn belangrijke aandachtspunten. Er zal onderzocht worden hoe groot de effecten zijn
(d.m.v. modelleren) en in hoeverre de nadelen (gedeeltelijk) opgeheven kunnen worden.
Vraag is hoeverre de voordelen opwegen tegen de nadelen. Indien dit plan doorgaat dan
dient er ook geld beschikbaar te komen voor het structureel baggeren van het begin van
deze zijtak(ken).
Alle maatregelen hebben hun eigen planvorming en haalbaarheidsonderzoek.
• Oosterpoortsdam Waarom is er gekozen voor de aanpak van de Oosterpoortsdam? Dit is
uit de ateliers naar voren gekomen. Hiermee is de projectgroep aan de gang gegaan.
• Oosterpoortsdam: Staat de Oosterpoortsdam hoog op de prioriteitenlijst? Ja, omdat dit
positieve effecten op de veiligheid heeft. De recreatievaart wordt hierdoor namelijk
plaatselijk gescheiden van de beroepsvaart op het van Harinxmakanaal. Bovendien komt
er een veel logischer route tussen het noorden en het zuiden van Franeker (Noordelijke
Elfstedenroute – Arumerfeart)
• Gevaren Oosterpoortsdam: Zijn er onderzoeken geweest naar de gevaren van de
Oosterpoortsdam bij het vervangen van de dam door een brug? Onderzoek kan vrij
goedkoop. Aan de zuidkant van de brug is een inham met hetzelfde effect als bij de
Oosterpoortsdam.
Er wordt een nader onderzoek uitgevoerd, voordat we overgaan tot het vervangen van de
dam door een brug.
• Kleine motorboten/grote motorboten: Hierover is verwarring. De kleine motorboten
van de klei- en elfstedenroute zijn niet echt klein. Serge Vonk van adviesbureau IMOSS
geeft een toelichting. De betreffende klasse (Dm) is voor boten met een diepgang tot
1.30 m. en een doorvaarthoogte van 2.50 m.
• Brug Arumerfeart: Wanneer is het knelpunt van de brug opgeheven? Op 8 juni is de
aanbesteding, daarna is er meer duidelijkheid.
• Saakstra’s brug: Valt deze onder de maatregelen? Dit is een aandachtspunt. Nu gaat de
Saakstra’s brug ongeveer 1000 keer per jaar open. Bij de opening van de Noordelijke
Elfstedenroute in 2013 is de verwachting dat het aantal passanten sterk zal groeien (naar
5000 tot 9000).
• Tzummerfeart: Wordt er ook iets met de Tzummerfeart gedaan? Volgens de werkgroep
kleine vaarwegen liggen er 16 dorpen aan deze vaarten. (leefbaarheid/plattelandsbeleid).
Deze wateren zijn erg interessant. Het heeft ook een verbinding met de Middelseeroute;
een doorvaart route richting Bolsward.
• Plattelânsprojecten NWFryslân: Mekoarten (12 juni) sil it plan “Kleine vaarwegen”
bepraat wurde yn it Gebiedsplatfoarm. Ek hjir rekken mei hâlde yn it Masterplan.

De route is wel opgenomen in het masterplan maar krijgt geen hoge prioriteit. Dit omdat
het positieve effect op de besteding aan wal ten opzichte van de andere maatregelen laag
scoort. In het kader van Leefbaarheid kan dit mogelijk wel hoge prioriteit krijgen. Er kan
niet aan alle vaarwegen dezelfde categorisering gegeven worden. Hierin zullen keuzes
gemaakt moeten worden. Er is gekozen om de Arumerfeart als Dm-route op te waarderen
(op termijn). Wel zal de Tzummerfeart meegenomen worden.
• Tzummerfeart: Dit is nu een kanoroute. Op deze vaart wordt regelmatig te hard
gevaren. Wat gaat er met deze vaart gebeuren? Van wie is de vaart? Het streven is om
deze vaart in de toekomst aan te pakken. Dit krijgt nu een minder hoge prioriteit in het
masterplan. De gemeente is eigenaar. Het onderhoud aan de vaart voor de afvoer van het
water wordt door het waterschap uitgevoerd.
• Opmerking Leefbaarheid: Zwemgelegenheid/ verbeteren waterkwaliteit. Dit met het oog
op de dagrecreanten. Waterkwaliteit is een verantwoordelijkheid van het Wetterskip die
hier op verschillend gebied aandacht aan besteden.
• Zuidelijke haven: Staat deze hoog op de doe-lijst? Dit is een belangrijk punt omdat door
deze doelgroep de meeste bestedingen aan wal worden gedaan en omdat dan de nieuwste
voorzieningen kunnen worden meegenomen (duurzaamheid). Het vraagt echter wel een
grote investering.
• Opmerking Watersportverbond op pleisterplaats: Prachtig plan. Jachthaven op
zuidkant dient prioriteit te krijgen. Dan ook met goede voorzieningen meenemen zoals
centraal vuilwaterafzuigsysteem. (1 punt per 2 jachten). Bij de uitwerking van de haven
wordt gekozen voor duurzame oplossingen voor onder andere vuilwater.
• Pleisterplaats: Deze verplaatsen naar de locatie scouting en hondenclub i.v.m. veiligheid.
• Geen insteekhaven bij Pr. Hendrikkade, want dit is gevaarlijk. Betere en veiliger plek is
ruimte van oude zwembad (vóór de Stationsbrug) aan de Oostelijke Industrieweg. De
ligging dicht bij de stationsbrug en het station is de meest strategische i.v.m loopafstanden
naar de binnenstad en het station. Voor het functioneren van de pleisterplaats is dit
cruciaal. De locatie is bovendien aantrekkelijk i.v.m uitzicht op de bolwerken/binnenstad
en de monumentale pakhuizen op de Prins Hendrikkade. Alle ingrediënten zijn hier
aanwezig om de pleisterplaats tot een succes te maken. De nautische aspecten zullen in de
verder uitwerking zorgvuldig moeten worden bekeken. Uitgangspunt is dat er geen
onveilige situatie mag ontstaan. Hoe verder weg van de Stationsbrug hoe hoger de
snelheid van het vaarverkeer is.
• Pleisterplaats: Op de locatie de Tuinen een haven realiseren.
• Insteekhaven en andere mogelijkheden in de Tuinen onderzoeken. Hier is momenteel geen
mogelijkheid voor i.v.m. externe bedrijven. Het is geen grond van de gemeente dus je bent
afhankelijk van private partijen. Op zich is het wel een mooie locatie voor een haven.
• Pleisterplaats: Kan de insteekhaven niet op de plaats van het “Welkoopterrein” (naast
Huhtamaki)? De eigenaar wil hier nog niet bouwen omdat er nog geen huurders zijn. Dit
is op zich een goede plek hoewel de haven dan wel iets verder van de binnenstad en het
station af komt te liggen. Bij de verdere uitwerking zal mogelijk ook naar deze locatie
worden gekeken (in relatie met bochtverbreding).
• Aanleghaven buiten de stad: Idee om net buiten de stad een aanleghaven te maken met
eventueel een meertje en bomen voor beschutting met fietsroutes naar de stad en rondom.
Stiltegebied. Een aanleghaven buiten de stad is minder gewenst, omdat dit de besteding
aan wal minder bevordert dan een haven dichtbij de binnenstad. Mogelijk kan de
recreatieplas tegemoet komen aan enkele van de genoemde wensen.
• Cultuurhistorisch Franeker: Dit is van groot belang, waarom dan niet de westelijk kant
van de binnenstad bevaarbaar maken? Dit is een dure investering: meerdere bruggen
verhogen, bochten aanpassen en er moet veel gebaggerd worden. De westelijke route is

inderdaad mooier, maar er is gekozen voor de oostelijke vaarroute om de stad vooral op
basis van de noodzakelijke investeringen en dus de haalbaarheid.
• Financiën: Hoeveel geld is er beschikbaar? Er is volgens Twerda 0 euro beschikbaar. Je
moet je kansen gaan benutten op het moment dat het nodig is. Voorbeeld: voor baggeren
was ook geen geld beschikbaar. Door een plan klaar te hebben kan je op het juiste moment
aan de slag. Ondertussen is ongeveer de helft van die vaarwegen gebaggerd. Er is wel geld
beschikbaar in Friese merenproject, maar dan moet er ook gemeentelijk geld bij. Een kans
is ook de bochtverbreding in het van Harinxmakanaal.
• Zuidelijke doorvaart maken Vliet: Het zou wel heel mooi zijn om de mogelijkheid te
krijgen om rondom het Vliet te kunnen varen. Dit valt nog niet mee; Voor de Dm-klasse
zijn de boten te groot voor zo’n smalle doodlopende vaarweg in het Vliet. Het zou het
mooiste zijn om de Brouwersbrug beweegbaar te maken zodat je eventueel
eenrichtingsverkeer kunt instellen op het Vliet. In de toekomst zal de gemeente nog aan de
kades van het Vliet gaan werken, omdat deze in een slechte staat van onderhoud zijn. Dan
wordt bekeken welke mogelijkheden hier (op termijn) zijn.
• Omlegging van Harinxmakanaal: Is de omlegging van het Van Harinxmakanaal van de
baan? Twerda geeft een korte toelichting en geeft aan dat deze van de baan is.
• Concurrentie strijdt met andere steden: Deze invalshoek is niet juist, mensen komen
naar Friesland en niet naar Franeker. De steden moeten elkaar juist versterken. Geen
concurrentie zoeken, concurrenten maak je zelf. Volgens Serge Vonk maken mensen een
keuze om naar een bepaalde plek te gaan. Wethouder Twerda meldt dat wanneer andere
plekken meer te bieden hebben je dan achter gaat lopen.
• Doelgroepen: Welke groepen hebben iets met Franeker? De meeste charterschepen gaan
richting de eilanden. Mensen die langs het van Harinxmakanaal varen hebben Franeker
vaak niet als doel. Hoe houden we deze boten hier? Enerzijds moeten we ons richten op
de Noordelijke Elfstedenroute die in 2013 klaar is. Franeker moet dan klaar zijn voor deze
route-vaarders. Hiervoor zal meer gedaan moeten worden. Franeker is een belangrijke
elfstedenplaats. Prioriteiten: pak eerst de Alde Trekfeart /Doanjumerfeart aan. Anderzijds
is het ook zaak om de mensen die naar het wad gaan (even) vast te houden. Deze hebben
het hoogste bestedingspatroon aan de wal, zo blijkt uit onderzoek. Het is dus van belang
ons op beide vaarroutes te richten. Een winkelier beaamt dat bij slecht weer, in afwachting
op de reis naar de wadden, meer wordt verkocht
• Haalbaarheid plannen kleine watersport: Hoe realistisch zijn de kleine doe-plannen?
Terrassen aan het water in de Binnenstad, uitbaggeren, schoonmaken grachten. Volgens
Serge Vonk liggen hier kansen. Hier gaat het om waar zetten we op in. Samenwerking
ondernemers/gemeente.
• Trailerhelling Franeker: De bestaande is momenteel zeer slecht. Op trailerhelling.com”
gaan mensen kijken waar men de boot in het water kan laden. Men vaart dan een rondje.
• Huidige trailerhelling aanpassen voor goede aan/afmeer mogelijkheden, dus steiger
bouwen rond trailerhelling en goed onderhoud plegen.
• De huidige trailerhelling in Franeker (achter Tulip-Inn) is te steil om de boot te water te
laten. Graag deze aanpassen of een nieuwe trailerhelling.
De aanleg van een nieuwe trailerhelling (elders) heeft geen hoge prioriteit gekregen in het
masterplan, omdat de inschatting is dat hierdoor de besteding aan wal niet toeneemt. Wel
zullen bij onderhoudwerkzaamheden bij de bestaande trailerhelling (volgens beheerplan
niet eerder dan 2015) de wensen worden meegenomen.
• Start werkzaamheden: Wanneer kan er met dit plan begonnen worden? Het zijn plannen
en ideeën. Dit zal eerst via de raad moeten. We hopen kansen te pakken op het moment
dat ze zich voordoen. De plannen voor de Noordelijke Elfstedenroute zijn ook gehaald.
Dit is zover gekomen omdat er eerst een marsroute lag en is opgepakt en uitgewerkt. Voor

alle maatregelen geldt dat er een onderzoek naar de haalbaarheid moet worden gedaan.
Het betreft hier een visie, de uitwerking op maatregelniveau komt nog.
• Baggeren: Uitbaggeren van binnenhaven/ Turfkade. De binnenhaven is niet in beheer bij
de gemeente. De Turfkade dient te worden gebaggerd op het moment dat hier de nieuwe
Noordelijke Elfstedenroute langs gaat lopen. Er is geen structureel geld beschikbaar voor
baggeren.
• Laadpunten elektrisch varen: Is er rekening gehouden met laadpunten elektrisch varen?
Serge Vonk meldt dat hiermee rekening gehouden is en geeft een toelichting.
Tevens meldt Wilma Stienstra dat de stroomvoorziening aan de Zuiderkade bijna aan
vervanging toe is. Dit zou een mooi moment zijn om laadpunten voor elektrisch varen aan
te leggen. Advies Stifting Elektrysk Farre Fryslân is om krachtstroom toe te passen.
Er is een aparte site waar de oplaadpunten staan aangegeven. Een nieuw oplaadpunt in
Franeker heeft een aantrekkende werking. Harlingen en Leeuwarden hebben ook plannen
hiervoor. Hierdoor zou een route ontstaan voor elektrische boten.
• Vuilwatertanks: Juiste faciliteiten en voorzieningen gaan creëren. (Lozingspunten in de
toekomst) Dit biedt kansen om meer passanten naar Franeker te trekken.
• Vuilwater loos plekken: Het lozen van vuilwater kan nu maar op enkele plekken in
Friesland. Aanwezige vraagt aandacht voor de bestaande vuilwaterinname in Heech en
Lemmer (vacuümpomp). Dit als voorbeeld meenemen. Er is wel rekening gehouden met
vuilwaterplekken in het Masterplan.
• Meer voorzieningen: Meer voorzieningen op bepaalde plekken in de stad. Deze zijn
opgenomen in het uitvoeringsplan.
• Aanzien voorzieningen: Het aanzien van stroomkasten en kades oogt netter door deze
schoon te maken. Voor de stroomkasten is opdracht gegeven om deze schoon te maken.
Voor de kades geldt dat er elk jaar gekeken worden welke kades(gedeelten)
schoongemaakt dienen te worden.
• Promotie: Meer activiteiten organiseren en het promoten om passanten naar Franeker te
trekken. (eventueel een evenement). Dit kan worden opgepakt in het kader van de
stadspromotie. Promoten van de (water)stad is opgenomen in het uitvoeringsprogramma.
• Onderhoud walbeschoeiing Doanjumerfeart; Bewoners van Bloemketerp 4 vraagt om
onderhoud te verrichten aan de walbeschoeiing langs hun woning. Provincie neemt
contact op met de bewoners.
• Monumentale scheepswerf: Oude scheepswerf Brandsma Doanjumerfeart hier kan als
historisch trekpleister dienen. In het masterplan is het plaatsen van oude prenten die
hiernaar verwijzen ook als optie opgenomen.
• Bochtverbreding: Is goed voor veiligheid, maar heeft een snelheidsverhoging op de
beroepsvaart tot gevolg en dus nog grotere waterrollers van circa 50 cm. Het verbreden
van het water heeft tot gevolg dat de waterrollers kleiner worden.
• Waterkwartier: Bij het waterkwartier ligplaatsen realiseren voor varende woonschepen
met (doorstroom)regeling zoals in Leeuwarden. Een goede doorstroomregeling is van
groot belang omdat bij de invulling van de recreatieplas de voorkeur uitgaat naar het
realiseren van recreatieve voorzieningen en niet naar permanente bewoning.
• Waterkwartier: Bij het waterkwartier een woonschepenhaven realiseren voor varende
woonschepen met een oppervlakte van 1,22 ha. in de vorm van een pompeblêd. Het
realiseren van een permanente woonfunctie heeft niet de voorkeur voor deze locatie, maar
wordt niet per definitie uitgesloten. Het is bijvoorbeeld denkbaar “bijzondere drijvende
woonvormen”onderdeel uit te laten maken van de gebiedsontwikkeling, mits er sprake is
van een toegevoegde waarde voor recreatie en toerisme.
• Uitwerking recreatieplas|: Jammer dat die niet is meegenomen en verder is uitgewerkt.

Deze is in het definitieve masterplan wel meegenomen. Deze locatie is erg belangrijk voor
de waterrecreatie aangezien dit de poort is vanaf Harlingen en de Arumerfeart. Het kan
een aantrekkende werking hebben voor (water) recreanten naar Franeker.
• Brugbedieningstijden: De provincie heeft besloten de tijden van de stationsbrug per 1
mei te wijzigen. De brug is nu vanaf 1 mei tot 1 november op zondag van 10.00 uur tot
18.00 uur geopend i.p.v. van 9.00 uur tot 19.00 uur en in juli en augustus tot 20.00 uur.
Bruggen in o.a. Winsum zijn wel tot 19.00 en 20.00 uur geopend.
• Om Franeker bereikbaar te maken is het, in de eerste plaats zaak, om de brugbedieningen
te verruimen in Franeker.
In het “oude” bedieningsregime van 09.00 – 12.00, 13.00 – 16.15 en van 17.15 – 19.00
uur zaten twee pauzes. Omdat de Stationsbrug een zeer platte brug is en er vaak boze
reacties waren omdat er pauzes waren, is besloten om de tijden aan te passen. Dit omdat
de brugwachter aangaf dat er ’s morgens en ’s avonds weinig scheepvaart is. Om de
beschikbare bedieningsuren (8 uur) zo efficiënt mogelijk in te vullen is gekozen voor een
bedieningstijd van 10.00 – 18.00 uur gekomen. Dus ook acht uur. In de maanden juni, juli
en augustus wordt het 10.00 – 19.00 uur. Geconstateerd wordt dat hier niet op de juiste
manier is over gecommuniceerd en er onvoldoende afstemming is geweest. Het Fries
Merenproject streeft in heel Friesland naar uniforme bedieningstijden (zonder pauzes).
Vanuit het Fries Merenproject zal een overleg worden opgestart met de gemeente en de
'brugbediening' om de bedieningstijden af te stemmen en tot duidelijke afspraken te
komen.
• Oude bedrijfsvaartuigen/woonschepen: Bij de doelgroepen staan geen; woonschepen
en/of oude bedrijfsvaartuigen. Ik denk dat het goed kan zijn voor Franeker om deze
categorie ook mee te nemen in het masterplan. Oude bedrijfsvaartuigen kunnen het oude
stadsbeeld positief ondersteunen en als er op gewoond mag worden heeft de gemeente en
de middenstand hier ook financieel het hele jaar profijt van. Het masterplan richt zich
specifiek op de bevordering van besteding aan wal door waterrecreanten. Het innemen van
ligplaatsen door vaste woonschepen heeft eerder een negatief effect op de besteding aan
wal dan een positief effect, omdat er nu reeds een gebrek is aan ligplekken.
• Charterschepen: Meer afmeergelegenheid voor charterschepen kan positief uitpakken
voor de gemeente, zeker als er schippers te vinden zijn die Franeker als vertrek/aankomst
haven willen. Zij zullen hier dan ook fourageren en hun schepen onderhouden.
Is hun vertrekhaven ergens anders dan zullen zij daar fourageren en wellicht alleen bij
slechter weer kiezen om Franeker aan te doen. Als charters Franeker niet
als vertrek/aankomst haven gebruiken zullen ze minder behoefte hebben aan
parkeerplaatsen en een disco. Als er goede afmeergelegenheid is voor charterschepen
kunnen deze plekken in de winter ook door hen benut worden, in de zomer zullen de
meeste een andere "thuishaven" hebben. Er zijn om de genoemde argumenten expliciet
maatregelen opgenomen in het uitvoeringsprogramma voor de charters.
• Parkeerplaatsen: Voor jachten die een paar dagen Franeker "doen" zijn m.i.
parkeerplaatsen ook niet strikt noodzakelijk. Dit klopt, maar wel voor bijvoorbeeld
rondvaartboten e.d. die Franeker als opstapplek kiezen.
• Gratis afmeren: Het gratis afmeren gedurende bv. 3 x 24 uur zal meer mensen doen
afmeren en is voor de middenstand wel gunstig. Het is een afweging van kosten en baten
die gemaakt wordt door de gemeente. Door het innen van liggelden kan de havenmeester
gedeeltelijk hiermee worden bekostigd.
• Rolstoelopgang rondvaartboot Middelsee: Kan er een rolstoelopgang komen aan de
Turfkade? Dit is niet erg simpel hier, maar een dergelijke maatregel wordt wel in het
uitvoeringsprogramma opgenomen. Dergelijk voorzieningen zijn fundamenteel nodig om
de toegankelijkheid van de binnenstad te vergroten.