Een Reis door eTwinning - European Schoolnet
Een Reis door eTwinning - European Schoolnet
Een Reis door eTwinning - European Schoolnet
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EEN REIS DOOR ETWINNING<br />
“<strong>Een</strong> duizend<br />
kilometer lange<br />
reis begint met<br />
één enkele stap”<br />
Laozi, Chinees filosoof<br />
<strong>Een</strong> <strong>Reis</strong><br />
<strong>door</strong><br />
DESTINATION FLIGHT<br />
passenger<br />
carrier<br />
boarding pass<br />
seat<br />
date
UITGEVER<br />
Central Support Service for <strong>eTwinning</strong><br />
www.etwinning.net<br />
<strong>European</strong> <strong>Schoolnet</strong> (EUN Partnership AISBL)<br />
Trierstraat 61 – 1040 Brussel – België<br />
www.europeanschoolnet.org<br />
REDACTIE<br />
Christina Crawley<br />
AUTEURS<br />
Anne Gilleran, Christina Crawley, Claire Morvan, Michael O’Donnabhain,<br />
Santi Scimeca, Marina Screpanti, Maureen Gould, Anna Karidi<br />
Pirounaki, Eva Bauerová, Valentina Cuadrado Marcos, Maria Teresa<br />
Asprella, Erik Atsma, Rosanna Russo, Miroslav Mitašik, Helen Karavanidou,<br />
Efi Loupaki, Irina Vasilescu, Agata Czarniakowska, Cristina<br />
Chiorescu, Claudine Coatanéa, Lucyna Nocoń-Kobiór, Marta Pey,<br />
Laura Carbonelli, Domenico Marino, Martine Gaillard, Tatjana Gulič,<br />
Eleni Kostopoulou, Miltiadis Leontakis, Jean-Noël Pédeutour, Andrzej<br />
Błaszczyk, Ignacio Jiménez Calero, Eric Vayssie, Sertaç Dincer &<br />
Zafer Ergodan<br />
ONTWERPCOÖRDINATIE<br />
Claire Morvan<br />
COÖRDINATIE VERTALING<br />
Danosh Nasrollahi<br />
OORSPRONKELIJK ONTWERP<br />
Sophie Despras, freelance<br />
DTP EN DRUKWERK<br />
IPM PRINTING<br />
OPLAGE<br />
22500<br />
ISBN<br />
9789491440335<br />
Uitgegeven in december 2012. De meningen in deze publicatie zijn die van de auteurs<br />
en worden niet noodzakelijk gedeeld <strong>door</strong> <strong>European</strong> <strong>Schoolnet</strong> of de Central Support<br />
Service van <strong>eTwinning</strong>. Dit boek wordt uitgegeven krachtens de voorwaarden van de<br />
licentie Naamsvermelding – Niet-Commercieel – Gelijk Delen 3.0 Unported van Creative<br />
Commons (CC BY-NC-SA 3.0) (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/). Deze<br />
publicatie kwam tot stand met de financiële steun van het programma <strong>Een</strong> Leven Lang<br />
Leren van de Europese Unie. Deze publicatie geeft enkel de mening weer van de auteurs<br />
en de Europese Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor enig gebruik dat<br />
gemaakt kan worden van de informatie die hierin is opgenomen.<br />
2 79
<strong>Een</strong> <strong>Reis</strong> <strong>door</strong> <strong>eTwinning</strong><br />
HOOFDSTUK<br />
routekaart<br />
HOOFDSTUK<br />
HOOFDSTUK<br />
HOOFDSTUK<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
INLEIDING<br />
UW REIS PLANNEN<br />
VOORGESTELDE ROUTES<br />
VOLGENDE HALTE - INSPIRATIE<br />
NIEUWE BESTEMMINGEN<br />
CONCLUSIES<br />
LEG CONTACT<br />
BLZ. BLZ.<br />
BLZ. BLZ.<br />
BLZ.<br />
BLZ.<br />
BLZ.<br />
4<br />
6<br />
20<br />
34<br />
60<br />
66<br />
71<br />
3
4<br />
INLEIDING<br />
“<strong>Een</strong> duizend<br />
kilometer lange<br />
reis begint met één<br />
enkele stap”<br />
Laozi (Chinees filosoof)<br />
Wie bent u? U bent een leerkracht in een school ergens in Europa. Misschien hebt<br />
u al gehoord over <strong>eTwinning</strong>, wellicht van een vriend of een collega. Of misschien<br />
hebt u erover gelezen in de lerarenkamer of in de plaatselijke krant en wil u er<br />
nu meer over weten. Dan hebt u net de eerste stap van uw <strong>eTwinning</strong>-reis gezet<br />
<strong>door</strong> dit boek te openen. En wij zullen alles in het werk stellen om die reis zo<br />
aangenaam en leerrijk mogelijk te maken.<br />
<strong>eTwinning</strong> gaat in essentie over mensen en samenwerking. Samenwerking tussen<br />
leerkrachten en tussen leerlingen. Samenwerking met schoolbibliothecarissen,<br />
ICT-coördinatoren, schoolhoofden, ouders, medewerkers van National Support<br />
Services en talloze andere onderwijsdeskundigen uit drieëndertig landen, die<br />
allemaal hetzelfde doel nastreven: contacten leggen en samen leren in de<br />
grootste sociale netwerkgemeenschap voor leerkrachten in Europa.<br />
Wat kunt u allemaal vinden in <strong>eTwinning</strong>? Eerst en vooral kunt u er andere<br />
leerkrachten vinden en met hen in contact komen, hen leren kennen en kennis<br />
maken met hun scholen en hun didactische opvattingen. <strong>eTwinning</strong> is een<br />
gemeenschap van bijna 200.000 leerkrachten, en daar kunt ook u deel van
uitmaken. Alles wat u daarvoor hoeft te doen, is zich registreren op de portaalsite<br />
van <strong>eTwinning</strong>: www.etwinning.net 1 .<br />
Met de tools die worden beschreven in Hoofdstuk 1 van dit boek, kan uw reis<br />
echt van start gaan: u kunt de andere leerkrachten eerst virtueel ontmoeten en<br />
uw ideeën met hen delen via uw <strong>eTwinning</strong> Desktop. Daarna gaan de meeste<br />
“eTwinners” in een volgende stap op zoek naar een partner waarmee ze kunnen<br />
samenwerken in een gezamenlijk <strong>eTwinning</strong>-project. In dit hoofdstuk krijgt u<br />
met de Vijf stappen om een <strong>eTwinning</strong>-partner te vinden een heel eenvoudige<br />
uitleg over hoe u daarbij te werk gaat. Later kunt u <strong>eTwinning</strong> dan beginnen te<br />
gebruiken voor uw eigen professionele ontwikkeling en uw huidige pedagogische<br />
vaardigheden verder onderbouwen en uitbreiden. Daartoe kunt u deelnemen aan<br />
een Workshop Professionele Ontwikkeling of een online Educatief Evenement.<br />
“Maar waarom zou ik hier deel van moeten uitmaken?” horen we u nu vragen.<br />
Hoofdstuk 2 legt uit welke wegen u allemaal kunt inslaan met een project in<br />
<strong>eTwinning</strong>. We leggen uit wat de voordelen zijn voor u als leerkracht en voor uw<br />
leerlingen. Beschouw het als een verruiming van uw geest en uw horizon. We<br />
hadden het kunnen hebben over alle positieve effecten van een samenwerking<br />
met collega’s in uw school en daarbuiten; we dachten echter dat u het<br />
interessanter zou vinden om te lezen wat leerkrachten zelf te zeggen hebben<br />
over hun reis in <strong>eTwinning</strong>. Zij komen dan ook aan het woord in Hoofdstuk 3,<br />
waar ze vertellen over hun leermethodes, de motivatie van hun leerlingen, de<br />
steun van collega’s en het ontstaan van nieuwe vriendschappen in heel Europa.<br />
Hoofdstuk 3 maakt met andere woorden duidelijk hoe <strong>eTwinning</strong> onderwijzen en<br />
leren leuker maakt.<br />
<strong>eTwinning</strong> is in korte tijd uitgegroeid tot een aanzienlijke gemeenschap van<br />
leerkrachten in Europa. Zoals we hierboven al schreven, is lid worden heel<br />
eenvoudig: u registreert zich, contacteert collega’s in de gemeenschap, vindt<br />
een partner, ontwikkelt een projectidee op basis van de beschikbare bronnen<br />
op de portaalsite en u gaat aan de slag. U krijgt mogelijk ook de kans om<br />
de jaarlijkse <strong>eTwinning</strong> Conferentie bij te wonen of deel te nemen aan een<br />
Workshop Professionele Ontwikkeling met andere Europese leerkrachten.<br />
Bovendien ontvangt u elke maand een nieuwsbrief waarin u leest over de laatste<br />
gebeurtenissen in de <strong>eTwinning</strong>-gemeenschap. Kan het nog eenvoudiger?<br />
Nu weet u al een beetje meer over <strong>eTwinning</strong>. Verderop in dit boek leest u hoe<br />
andere leerkrachten, zoals u, hun reis zijn begonnen en nu op weg zijn. Op het<br />
einde kunt u zelf die eerste kleine stap zetten en zich online registreren op www.<br />
etwinning.net. We hopen u snel in <strong>eTwinning</strong> te mogen begroeten!<br />
Anne Gilleran<br />
Senior pedagogical adviser<br />
1 . De portaalsite van <strong>eTwinning</strong> (www.etwinning.net) en de volledige inhoud ervan, is beschikbaar in 24 Europese talen.<br />
5
HOOFDSTUK<br />
6<br />
1<br />
Uw<br />
reis<br />
plannen
1WHICH<br />
DIRECTION<br />
SHALL I TAKE?<br />
2LOOKING<br />
FOR<br />
A TRAVELLING<br />
COMPANION?<br />
7
8<br />
Welke richting ga<br />
ik uit?<br />
<strong>eTwinning</strong> is een Europese actie die erop gericht is<br />
leerkrachten met elkaar in contact te brengen zodat<br />
ze ideeën kunnen delen en kunnen samenwerken in<br />
een grootschalig netwerk. Het is een hele uitdaging<br />
om <strong>eTwinning</strong> en de talloze mogelijkheden die deze<br />
gemeenschap op allerlei vlakken biedt, in enkele<br />
woorden te beschrijven. Daarom schetst Diagram 1 het<br />
hele plaatje op een visuele manier.<br />
Voor geregistreerde leerkrachten biedt <strong>eTwinning</strong> twee grote actieterreinen. Het<br />
eerste betreft communicatie en samenwerking, voornamelijk tussen leerkrachten,<br />
via de tools op hun persoonlijke Desktop. Verder is er ook de communicatie<br />
en samenwerking tussen leerkrachten en leerlingen die betrokken zijn bij een<br />
<strong>eTwinning</strong>-project. Dit gebeurt via een speciaal daartoe ontwikkelde tool die de<br />
TwinSpace wordt genoemd.<br />
Het tweede actieterrein betreft de Levenslange Professionele Ontwikkeling<br />
(LPO). <strong>eTwinning</strong> biedt u de mogelijkheid om uw professionele vaardigheden<br />
te ontwikkelen <strong>door</strong> deel te nemen aan online activiteiten zoals Educatieve<br />
Evenementen, Lerarenkamers en <strong>eTwinning</strong>-groepen. Daarnaast is er ook een<br />
ruim aanbod aan face-to-face activiteiten voor professionele ontwikkeling<br />
waaraan u kunt deelnemen.<br />
<strong>eTwinning</strong> biedt verder ook heel wat ondersteuning, zowel op nationaal niveau<br />
via uw National Support Service (NSS) 2 en uw <strong>eTwinning</strong>-ambassadeurs , als op<br />
Europees niveau via de Central Support Service (CSS). 3<br />
In een notendop biedt <strong>eTwinning</strong>:<br />
• een niet-bureaucratische ontmoetingsplaats;<br />
• erkenning via prijzen, het netwerk van ambassadeurs en conferenties;<br />
• tools, ondersteuning en mogelijkheden voor professionele ontwikkeling;<br />
• een kwaliteitsgarantie op nationaal en Europees niveau in de vorm van Kwaliteitslabels;<br />
• een hoge mate van ondersteuning.<br />
2 . Achteraan in dit boek vindt u een volledige contactlijst van de vierendertig National Support Services (NSS).<br />
3 . De Central Support Service (CSS) wordt geleid <strong>door</strong> <strong>European</strong> <strong>Schoolnet</strong> in naam van het Directoraat-generaal<br />
Onderwijs en Cultuur (DG EAC) van de Europese Commissie.
De Desktop is waar<br />
leerkrachten zichzelf via<br />
hun profiel voorstellen<br />
aan de <strong>eTwinning</strong>-gemeenschap.<br />
Ze kunnen<br />
ook andere eTwinners<br />
contacteren via e-mail,<br />
partners zoeken en nog<br />
heel wat andere dingen.<br />
SCHOOL SCHOOL<br />
AMBASSADEUR<br />
EUROPESE PORTAALSITE<br />
Geregistreerde Leerkracht<br />
Communicatie & samenwerking<br />
tussen leerkrachten<br />
Professionele Ontwikkeling<br />
PERSOONLIJKE DESKTOP TWINSPACE VAN HET PROJECT EDUCATIEVE EVENEMENTEN ETWINNING-GROEPEN<br />
In de TwinSpace<br />
kunnen partners aan<br />
projectplanning doen<br />
in de Lerarenkamer,<br />
activiteiten updaten,<br />
op de Projectblog<br />
schrijven, hun<br />
leerlingen aan het werk<br />
zetten in de<br />
Leerlingenhoek, enz.<br />
Zijn korte, intensieve<br />
online activiteiten;<br />
bedoeld om interesse<br />
te wekken voor een<br />
onderwerp dat relevant<br />
is voor het werk in<br />
<strong>eTwinning</strong>.<br />
Gekenmerkt <strong>door</strong><br />
intensieve discussie<br />
en uitwisseling.<br />
Praktijkgemeenschappen<br />
gebaseerd op een<br />
onderwerp of vak,<br />
waar leerkrachten<br />
elkaar ontmoeten en<br />
gedurende langere tijd<br />
met elkaar in contact<br />
blijven.<br />
Ondersteuning van <strong>eTwinning</strong> voor leerkrachten<br />
National Support Service<br />
SCHOOL SCHOOL SCHOOL SCHOOL<br />
AMBASSADEUR AMBASSADEUR<br />
National Support Service<br />
Central Support Service<br />
National Support Service<br />
1 HOOFDSTK<br />
9
10<br />
Zoekt u<br />
een reisgenoot?<br />
Eén van de eerste stappen die heel wat leerkrachten<br />
zetten wanneer ze aan hun <strong>eTwinning</strong>-reis beginnen, is<br />
op zoek gaan naar een partner om mee samen te werken<br />
aan een project. Het vinden van een geschikte partner<br />
is echter niet altijd even eenvoudig. Hieronder vindt<br />
u, naast enkele tips die goed van pas kunnen komen<br />
wanneer u ooit een project opstart, een checklist met<br />
vijf eenvoudige stappen die u in het achterhoofd moet<br />
houden wanneer u op zoek gaat naar een partner.<br />
Om u te helpen de meest geschikte partner te vinden voor u, uw leerlingen en<br />
uw school, geven we hieronder Vijf <strong>Een</strong>voudige Stappen waarmee u het proces<br />
moeiteloos <strong>door</strong>loopt en waarmee uw <strong>eTwinning</strong>-reis gelijk een vliegende start<br />
neemt!<br />
1. Update en vernieuw geregeld uw profiel: zo maakt u het anderen eenvoudig<br />
om u te vinden.<br />
2. Ken uw eigen verwachtingen: wat voor iemand wil u graag vinden?<br />
3. Zoek een partner.<br />
4. Houd contact: zodra u hebt beslist om samen te werken, wordt communicatie<br />
het kloppende hart van het hele project.<br />
5. Neem deel aan andere activiteiten: via online en offline evenementen die<br />
<strong>door</strong> <strong>eTwinning</strong> worden georganiseerd, ontmoet u andere leerkrachten die<br />
dezelfde interesses delen.
1. UPDATE EN VERNIEUW GEREGELD UW PROFIEL<br />
A Zorg ervoor dat u “beschikbaar” bent om een project op te starten.<br />
Dit zal andere eTwinners met dezelfde interesses aansporen om u te contacteren.<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
B Voeg een foto toe aan uw profiel.<br />
Of u nu een foto van uzelf kiest, of een beeld dat u mooi vindt, een afbeelding bij<br />
uw profiel zal anderen stimuleren om contact met u op te nemen.<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
<br />
C “Over mij” en “Mijn Journaal”: vertel de gemeenschap iets over uzelf.<br />
Wat zou u willen weten over een mogelijke projectpartner? Schrijf een korte,<br />
interessante tekst over uzelf, uw professionele interesses, uw school, uw<br />
ervaringen en uw ideeën. Schrijf altijd in de taal waarin u wilt werken.<br />
2. KEN UW EIGEN VERWACHTINGEN<br />
Denk eerst grondig na over uw projectidee. Projecten moeten het huidige<br />
leerplan steeds onderbouwen en verbeteren – <strong>eTwinning</strong>-projecten zijn niet<br />
bedoeld om u of uw leerlingen extra werk te geven.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
1 HOOFDSTUK<br />
11
12<br />
<strong>Een</strong> wel<strong>door</strong>dacht projectidee zal leerkrachten met gelijkaardige ideeën<br />
stimuleren om u te contacteren. Geef uw projectidee een aantrekkelijke en<br />
duidelijke naam – bijv.<br />
Project Aardrijkskunde/Geschiedenis/Frans<br />
Hoe zijn we hier terechtgekomen? Verhalen van Migratie –<br />
Leeftijdsgroep 15-17 in Frans/Engels<br />
Op zoek naar inspiratie?<br />
www.etwinning.net/inspiration/kits<br />
3. ZOEK EEN PARTNER<br />
A Gebruik de zoekmotor “eTwinners zoeken”<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
<br />
<br />
(1) Snel zoeken en (2) Zoek op een of meer categorieën.<br />
Als u de naam kent van de leerkracht die u wil contacteren, dan kunt u gebruik<br />
maken van de optie Snel zoeken. Voor meer specifieke zoekopdrachten<br />
selecteert u de gewenste criteria bij de optie Zoek op een of meer categorieën.<br />
Mogelijk moet u meerdere zoekopties proberen om het aantal resultaten<br />
te beperken of net te vergroten. Als u op ZOEKEN klikt, verschijnt een lijst<br />
met mogelijke partners die aan uw zoekcriteria beantwoorden. Ze worden<br />
gerangschikt op basis van hun laatste inlogdatum, maar u kunt ze ook alfabetisch<br />
rangschikken.<br />
Wanneer u <strong>door</strong> profielen van eTwinners grasduint, moet u wel onthouden dat<br />
niet iedereen noodzakelijk actief is. Om een idee te krijgen van de activiteit van<br />
iemand, kunt u kijken wanneer die betrokken collega voor het laatst was ingelogd.<br />
Om met eTwinners in contact te komen, kunt u hen een <strong>eTwinning</strong>-bericht sturen,<br />
of reageert u via een gerichte opmerking of vraag op een van hun “Mijn Journaal”<br />
berichten. Om iemand toe te voegen aan uw lijst “Mijn contactpersonen”, kunt u<br />
hem of haar een contactverzoek sturen (zie Stap 4: Houd contact).
De Forums zijn een ideale manier om in contact te komen met andere Europese<br />
leerkrachten die <strong>eTwinning</strong> gebruiken. U kunt een forum gebruiken om op<br />
een eerder bericht te reageren of om zelf uw eigen posts te creëren. Er zijn<br />
acht forums, ingedeeld volgens leeftijdsgroep, vier “<strong>eTwinning</strong> Forums” voor<br />
leerkrachten die geïnteresseerd zijn in alle <strong>eTwinning</strong>-activiteiten en vier<br />
“Comenius Forums” voor eTwinners die eraan denken om een <strong>eTwinning</strong>-project<br />
te combineren met een Comenius-partnerschap 4 .<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
<br />
<br />
chronologische lijst van alle posts te zien krijgen.<br />
C Maak een post aan om een partner te vinden, of antwoord op een<br />
bestaande post<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
tekstvak verschijnen dat u vervolgens kunt invullen.<br />
Houd uw bericht bij voorkeur kort, met enkel de belangrijkste informatie over uw<br />
projectidee. Vermeld de leeftijd van uw leerlingen, het/de onderwerp(en) van uw<br />
project en de taal/talen waarin u wil communiceren. Om inspiratie op te doen,<br />
kunt u een kijkje nemen in de posts met de meeste antwoorden; zo krijgt u een<br />
idee van wat goed werkt.<br />
Onderwerp: selecteer zoveel onderwerpen als u wilt <strong>door</strong> de CTRL-toets<br />
ingedrukt te houden en op alle relevante onderwerpen te klikken.<br />
Tags: kies enkele sleutelwoorden voor uw bericht en voeg die toe als tags<br />
zodat collega’s die deze zoektermen invoeren, uw bericht kunnen vinden; bijv.<br />
Basisonderwijs, Olympische Spelen, Frans.<br />
Om de reacties op uw bericht op te volgen, gaat u naar de pagina “Uw berichten”<br />
op uw Desktop. Die bevindt zich onder de tab “eTwinners Zoeken”, rechts boven<br />
de forums.<br />
4. Comenius-partnerschappen bieden bi- en multilaterale beurzen voor samenwerking tussen scholen in verschillende<br />
Europese landen die zich verdiepen in dezelfde thema’s via een gemeenschappelijk project, vergelijkbaar met<br />
<br />
<br />
<br />
1 HOOFDSTUK<br />
13
14<br />
4. HOUD CONTACT<br />
Zodra u van andere leerkrachten berichten ontvangt over uw projectideeën, moet u altijd<br />
proberen om die zo snel mogelijk te beantwoorden.<br />
Laat hen weten of u geïnteresseerd bent – of niet!<br />
Als u na 10 dagen nog steeds geen reacties hebt ontvangen, kunt u uw<br />
bericht opnieuw op het forum plaatsen en van de gelegenheid gebruik maken om uw bericht<br />
te herformuleren en uw profiel opnieuw te bekijken.<br />
Het is helemaal niet moeilijk om leerkrachten te contacteren en over uw projectideeën te<br />
praten op het <strong>eTwinning</strong>-platform; het is echter wel belangrijk dat u de tools op de juiste<br />
manier gebruikt om de best mogelijke resultaten te krijgen.<br />
A Mijn Journaal<br />
Elk <strong>eTwinning</strong>-profiel heeft een “Mijn Journaal” pagina. U kunt zich abonneren op de<br />
journaalberichten van uw contactpersonen en u kunt uw eigen journaal gebruiken om<br />
informatie te verspreiden zoals: nieuws over uw projecten, interessante links, enz. U kunt ook<br />
reageren op berichten van anderen.<br />
<br />
U kunt elke eTwinner een privébericht sturen. Hierin kunt u uw projectideeën beschrijven en<br />
toelichten waarom u denkt dat de betrokkene een geschikte partner is – kies voor korte, maar<br />
persoonlijke berichten. Stuur niet hetzelfde onpersoonlijke bericht met uw projectideeën<br />
naar verschillende leerkrachten. Deze soort massamails worden beschouwd als SPAM5 .<br />
Welke taal gebruikt u<br />
best in uw project?<br />
Wanneer u op zoek gaat naar een partner voor uw<br />
<strong>eTwinning</strong>-project, is taal een belangrijk gegeven<br />
waarover u vooraf grondig moet nadenken:<br />
• Welke taal of talen wil u gebruiken in uw project?<br />
• Beheersen uw leerlingen de gekozen taal<br />
voldoende?<br />
• Bij heel wat <strong>eTwinning</strong>-projecten is Engels de<br />
voertaal, maar u kunt ook gelijk welke andere taal<br />
kiezen.<br />
Het is belangrijk dat u bij uw partner navraagt hoe<br />
goed zijn/haar leerlingen de gekozen taal kennen,<br />
want het taalniveau moet in beide klassen<br />
vergelijkbaar zijn.<br />
Als u iemand heeft<br />
gevonden met wie u wilt<br />
samenwerken, maak dan<br />
de nodige tijd vrij om uw<br />
ideeën te bespreken. Denk<br />
terug aan de antwoorden<br />
die u zelf hebt gegeven<br />
op de vragen in Stap 2<br />
om te controleren of de<br />
betrokken leerkracht aan uw<br />
verwachtingen beantwoordt.<br />
Praat over uw doelstellingen,<br />
uw lesrooster en vakantie,<br />
de technologieën die u<br />
kunt gebruiken en de tijd<br />
die u kunt vrijmaken om het<br />
projectplan verder uit te<br />
werken.<br />
<br />
herhaaldelijk dergelijke berichten sturen naar anderen op het <strong>eTwinning</strong>-platform zullen <strong>door</strong> hun NSS worden<br />
gecontacteerd en kunnen hun gebruikersrechten verliezen als ze hun gedrag niet bijsturen.
C Toevoegen aan “Mijn contactpersonen”<br />
Als u een interessante collega hebt gevonden die mogelijk een geschikte partner<br />
kan worden voor een project, of een gezel voor een meer algemene <strong>eTwinning</strong>reis,<br />
voeg die persoon dan zeker eerst toe aan uw lijst “Mijn contactpersonen”.<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
<br />
<br />
5. NEEM DEEL AAN ANDERE ETWINNING-ACTIVITEITEN<br />
Het hele jaar <strong>door</strong> worden er zowel online als offline diverse <strong>eTwinning</strong>evenementen<br />
georganiseerd. Zo kunt u bijvoorbeeld deelnemen aan een<br />
plaatselijk contactseminarie of een Workshop Professionele Ontwikkeling (WPO)<br />
om in contact te komen met andere leerkrachten. U kunt ook deelnemen aan<br />
een online Educatief Evenement waarbij u collega’s vanuit heel Europa ontmoet<br />
terwijl u samenwerkt rond één centraal thema. Deze evenementen worden geleid<br />
<strong>door</strong> experts en omvatten zowel praktische oefeningen als discussies.<br />
Hoe doet u dit?<br />
<br />
Deze worden vaak aangekondigd op de Nieuws-pagina’s van uw <strong>eTwinning</strong> Desktop.<br />
<br />
<br />
vinden op uw <strong>eTwinning</strong> Desktop.<br />
1 HOOFDSTUK<br />
15
Wat is een <strong>eTwinning</strong>-project?<br />
Leerkrachten van minstens twee verschillende Europese landen creëren een project<br />
en gebruiken Informatie- en Communicatietechnologieën (ICT) om hun werk uit te<br />
voeren.<br />
Wie kan deelnemen?<br />
<strong>Een</strong> <strong>eTwinning</strong>-project<br />
kan worden uitgevoerd<br />
<strong>door</strong> twee of meer<br />
leerkrachten, teams<br />
van leerkrachten<br />
of vakgroepen,<br />
bibliothecarissen,<br />
schoolhoofden en<br />
leerlingen van scholen<br />
in heel Europa. De<br />
samenwerking kan<br />
vakgebonden of curriculumoverschrijdend<br />
zijn<br />
<br />
Helemaal niet! <strong>Een</strong> van de doelstellingen<br />
van <strong>eTwinning</strong> bestaat erin om uw<br />
ICT-vaardigheden te verbeteren en de<br />
technologieën te integreren in de dagelijkse<br />
werking in de klas. <strong>eTwinning</strong> richt zich tot<br />
iedereen, ongeacht hun ICT-kennis.<br />
WAT KAN<br />
IK IN ZO’N<br />
ETWINNING-<br />
PROJECT<br />
PRECIES DOEN?<br />
U kunt werken rond een thema dat zowel<br />
uw interesse als die van uw partner heeft.<br />
Projecten moeten een goed evenwicht<br />
zien te vinden tussen het gebruik van<br />
ICT en activiteiten in de klas, en moeten<br />
zoveel mogelijk passen in de nationale<br />
leerplannen van de scholen die deelnemen<br />
aan het project.<br />
Moet ik een ICTexpert<br />
zijn om deel<br />
te nemen?<br />
Krijg ik erkenning voor mijn projectwerk?<br />
Zeer zeker!! Als u van oordeel bent dat uw <strong>eTwinning</strong>-project een extra<br />
blijk van erkenning verdient, dan kunt u het voordragen voor het Nationale<br />
Kwaliteitslabel via uw <strong>eTwinning</strong> Desktop op de pagina “Labels”.<br />
1 HOOFDSTUK<br />
17
18<br />
Projectplanning<br />
de <strong>eTwinning</strong> “SMART”<br />
methode 6<br />
U KUNT DE ETWINNING “SMART” METHODE GEBRUIKEN ALS<br />
BASISINSTRUMENT VOOR DE PLANNING VAN UW PROJECT:<br />
Werk samen een Gedeeld Plan uit – de meesten hebben wel een idee<br />
DEEL<br />
van het type project dat ze willen doen, maar het is belangrijk dat u het<br />
projectplan in samenspraak met uw projectpartner(s) uitwerkt. Betrek ook uw<br />
leerlingen zoveel mogelijk bij de projectplanning, zodat zij ook kunnen bijdragen<br />
aan de creatieve ontwikkeling van het project.<br />
Zorg dat uw leerlingen enthousiast zijn – kies een thema dat zowel<br />
MOTIVEER u, uw collega’s in andere landen als uw leerlingen interesseert.<br />
<strong>Een</strong> authentiek publiek in een ander land is buitengewoon motiverend voor uw<br />
leerlingen; het helpt echter ook wanneer het onderwerp hen aanspreekt.<br />
Zorg dat uw projectidee leeft – we kunnen niet voorspellen hoe de<br />
PAS U AAN zaken zullen evolueren of veranderen tijdens het “leven” van een<br />
project. Het is dus goed dat u flexibel bent en de richting die u uitgaat met een<br />
open geest benadert. Het is de reis die telt, niet de bestemming!<br />
Documenteer uw werk. Tracht uw <strong>eTwinning</strong>-werk te integreren<br />
REGISTREER in uw gewone lesplanning – ervaring leert dat projecten beter<br />
beheersbaar en succesvoller zijn wanneer ze aansluiten op het werk dat u al doet<br />
in het kader van het curriculum.<br />
Geniet! <strong>eTwinning</strong>-projecten zijn een leuke manier om in<br />
DOE HET RUSTIG contact te komen met andere landen en uw leerlingen te<br />
motiveren. Geniet van de ervaring om te communiceren en samen te werken met<br />
leerkrachten en leerlingen uit heel Europa!<br />
6. SMART is een acroniem op basis van het Engelse woord “smart”, dat slim betekent, en waarbij elke letter staat voor een
En vergeet niet:<br />
“SMART” blijven<br />
is de boodschap<br />
– begin met<br />
enkele eenvoudige<br />
activiteiten die<br />
u later verder<br />
kunt ontwikkelen<br />
en uitbreiden<br />
naarmate het<br />
project evolueert.<br />
1 HOOFDSTUK<br />
19
HOOFDSTUK<br />
20<br />
2<br />
Voor-<br />
gestelde<br />
routes
22<br />
Onderwijs is een combinatie van heel wat verschillende<br />
vakken die allemaal op hun eigen manier aan leerlingen<br />
uitleggen hoe de wereld in elkaar zit en hoe ze die wereld<br />
kunnen analyseren en begrijpen. Zo is het bijvoorbeeld<br />
mogelijk om wetenschap, geschiedenis en literatuur<br />
te verenigen en uit te leggen welke wisselwerkingen<br />
er tussen deze drie disciplines bestaan. Daarbij<br />
kunt u uw leerlingen dan leren dat onze inzichten in<br />
de wetenschap in de loop van de geschiedenis zijn<br />
geëvolueerd <strong>door</strong> hen te tonen hoe schrijvers en denkers<br />
volgens de waarden van hun eigen tijd over wetenschap<br />
dachten. Dit is maar een van de talloze mogelijkheden,<br />
en zelf hebt u vast nog heel wat andere ideeën over hoe<br />
u uw leerlingen een ruimere en meer vakoverschrijdende<br />
opleiding kunt bieden.<br />
<br />
<br />
gecombineerd.<br />
Ze tonen dat internationale onderwijspartnerschappen niet enkel nuttig zijn<br />
voor het leren van vreemde talen, maar geschikt zijn voor elk schoolvak, van<br />
astronomie tot fysica, van wiskunde tot kunst en geschiedenis. Ze tonen ook<br />
dat het combineren van meerdere vakken een originele en geslaagde manier<br />
van lesgeven kan zijn. Dit is niet alleen interessant voor uw eigen professionele<br />
ontwikkeling, maar ook voor uw school, die voortaan de kaart van de<br />
internationale samenwerking kan trekken… en kinderen vinden het altijd fijn om<br />
met kinderen uit andere landen samen te werken.<br />
We ontvangen vaak positieve reacties van leerkrachten, zoals deze van Wilma<br />
Gordon, een lerares van de Mid Calder Primary School in Scotland: “De leerlingen<br />
waren gedreven en gemotiveerd. Ze vonden het geweldig om samen te werken<br />
aan verschillende projecten. Belangrijker nog, hun vertrouwen om in een<br />
vreemde taal te spreken, nam zienderogen toe. Ondertussen zijn heel wat andere<br />
klassen in onze school op zoek gegaan naar partners in andere landen.” Bekijk<br />
dus vlug de Projectpakketten die we hier hebben geselecteerd, en aarzel niet om<br />
er gebruik van te maken of zelfs om een eigen pakket te ontwerpen.
THEMA<br />
LAGERE<br />
SCHOLEN<br />
THEMA<br />
LAGERE<br />
SCHOLEN<br />
Vakken:<br />
Vakoverstijgend<br />
Leeftijdsgroep:<br />
2-16<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur: 6 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Publiceren op het<br />
internet<br />
Vakken:<br />
Vakoverstijgend,<br />
Basisschoolvakken<br />
Leeftijdsgroep:<br />
3-20<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur: 1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
TwinSpace<br />
A TASTE OF MY LIFE<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
SAMENVATTING<br />
Leerlingen delen informatie over<br />
hun thuisstad. Ze vergelijken<br />
hun cultuur met die van andere<br />
Europese landen. Ze doen<br />
onderzoek en maken kennis met<br />
een partnerland en maken een<br />
presentatie. Zo leren ze niet<br />
enkel over een vreemde cultuur,<br />
maar leren ze ook hun eigen<br />
cultuur appreciëren.<br />
SAMENVATTING<br />
Dit project integreert <strong>eTwinning</strong><br />
in de dagelijkse les, in plaats van<br />
als eenmalige ervaring op een<br />
afgebakende plaats en binnen<br />
een bepaald tijdsbestek. Het<br />
project kan in alle schoolplannen<br />
woren geïntegreerd en vereist<br />
slechts minimale aanpassingen.<br />
De enige ingrediënten zijn<br />
bereidheid, nieuwsgierigheid<br />
en samenwerking van<br />
leerkrachten… die zijn<br />
onontbeerlijk voor het<br />
samenstellen van een team van<br />
leerkrachten.<br />
LINK<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/<br />
kits/a_taste_<br />
of_my_life<br />
BE TWIN – ETWINNING-TEAMS SAMENSTELLEN<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
LINK<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
be_twin<br />
2 HOOFDSTUK<br />
23
24<br />
LAGERE<br />
SCHOLEN<br />
HOE ZEG IK “DANK U WEL”?<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
Vakken:<br />
Burgerschap,<br />
Vakoverstijgend,<br />
Europese Studies<br />
Leeftijdsgroep:<br />
9-11<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur: 3 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Powerpoint<br />
Het doel van dit project bestaat<br />
eruit om leerlingen van de<br />
lagere school te stimuleren om<br />
zoveel mogelijk voorbeelden<br />
van non-verbale communicatie<br />
te zoeken: dat kan zowel in de<br />
klas, op de speelplaats en thuis,<br />
als via andere bronnen zoals<br />
het internet. Deze voorbeelden<br />
worden dan het onderwerp van<br />
verschillende oefeningen in de<br />
klas en worden uitgewisseld<br />
en vergeleken met andere<br />
klassen in het project. <strong>Een</strong> van<br />
de uiteindelijke doelen is het<br />
eens worden over internationaal<br />
geaccepteerde manieren om<br />
“Dank u wel” en “Sorry” te<br />
zeggen en andere belangrijke<br />
gevoelens uit te drukken,<br />
zonder woorden te gebruiken en<br />
zonder het tegenovergestelde te<br />
suggereren!<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
how_do_i_<br />
say_thank_you
LAGERE<br />
SCHOLEN<br />
DIGITALE SPROOKJES<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
GESCHIEDENIS<br />
EN AARDRIJKS-<br />
KUNDE<br />
Vakken:<br />
Kunst, Vakoverstijgend,<br />
Toneel<br />
Leeftijdsgroep:<br />
4-12<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur: 3 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Audioconferentie,<br />
Videoconferentie,<br />
Publiceren op het<br />
internet<br />
Vakken:<br />
Fysica, Sociologie<br />
Leeftijdsgroep:<br />
14-16<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur:<br />
1-3 weken<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Virtuele<br />
leeromgeving<br />
(gemeenschappen,<br />
virtuele klassen)<br />
Twee basisschoolklassen<br />
zetten samen een sprookje<br />
dat ze hebben uitgekozen om<br />
in een digitale presentatie. De<br />
presentatie bevat ingescande<br />
plaatjes van leerlingen en een<br />
soundtrack in beide talen. De<br />
uiteindelijke presentatie wordt<br />
vervolgens op het internet<br />
gepubliceerd. Om de ervaring nog<br />
echter te maken, produceren de<br />
leerlingen ook objecten die met<br />
het sprookje te maken hebben,<br />
presenteren ze het sprookje op<br />
het toneel en organiseren ze een<br />
tentoonstelling over het project.<br />
VIER SEIZOENEN<br />
Partners werken samen rond<br />
feestdagen die in heel Europa<br />
worden gevierd omwille van hun<br />
astronomische betekenis. Leerlingen<br />
verzamelen informatie over de<br />
gebeurtenis, wisselen die uit en<br />
vergelijken lokale verschillen.<br />
Hierna maken ze documentatie<br />
en publiceren de resultaten op<br />
de website van de school. De<br />
combinatie van wetenschappelijke<br />
en religieuze onderwerpen<br />
stimuleert bijzondere inspiratie,<br />
omdat ze vaak als tegenstrijdig en<br />
onverenigbaar worden beschouwd.<br />
http://www.<br />
etwinning.net/<br />
nl/kits/digital_<br />
fairytales<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
four_seasons<br />
2 HOOFDSTUK<br />
25
26<br />
HOE ZIJN WE HIER TERECHTGEKOMEN?<br />
VERHALEN VAN MIGRATIE.<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
GESCHIEDENIS<br />
EN AARDRIJKS-<br />
KUNDE<br />
Vakken:<br />
Burgerschap,<br />
Geschiedenis,<br />
Sociologie<br />
Leeftijdsgroep:<br />
11-15<br />
Niveau: Gemideld<br />
Duur:<br />
1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Audio- &<br />
Videoconferentie<br />
Migratie speelt een belangrijke<br />
rol in heel wat moderne<br />
maatschappijen. Leerlingen<br />
komen met dit thema in contact<br />
thuis, op radio en televisie en<br />
bij hun vrienden. Dit project<br />
nodigt een netwerk van zoveel<br />
klassen als praktisch mogelijk<br />
is uit om samen de migratie te<br />
bestuderen van mensen die hun<br />
geboorteplaats hebben verlaten<br />
en om uiteenlopende redenen<br />
naar andere delen van hun eigen<br />
land of naar het buitenland zijn<br />
gereisd. Zo krijgen de leerlingen<br />
een beter inzicht in de redenen<br />
voor emigratie/immigratie<br />
en de impact hiervan op de<br />
samenleving.<br />
http://www.<br />
etwinning.net/<br />
nl/kits/stories_<br />
of_migration
WIS- EN<br />
NATUUR-<br />
KUNDE<br />
Vakken:<br />
Vakoverstijgend,<br />
Milieuonderwijs,<br />
Vreemde Talen,<br />
Geschiedenis,<br />
Mediaonderwijs,<br />
Natuurkunde,<br />
Basisschoolvakken<br />
Leeftijdsgroep:<br />
8-15<br />
Niveau: Eeenvoudig –<br />
Gemiddeld<br />
Duur:<br />
6 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Chat, e-mail, Forum,<br />
Overige software<br />
(Powerpoint, video,<br />
afbeeldingen<br />
en tekeningen),<br />
Publiceren op het<br />
internet<br />
WINTER IN...<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
In dit pakket leren de<br />
deelnemers over verschillende<br />
klimaten. Het gaat daarbij om<br />
verschillen tussen landen, hoe<br />
mensen zich redden in extreme<br />
klimaten, de impact daarvan op<br />
hun leven, enz. Verder wordt<br />
het klimaat ook vanuit cultureel<br />
oogpunt benaderd. Het doel<br />
bestaat eruit om leerlingen<br />
te laten samenwerken met<br />
leerlingen uit andere landen<br />
en klimaten, en hen de impact<br />
ervan op ons dagelijkse leven te<br />
laten bestuderen.<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
winter_in<br />
2 HOOFDSTUK<br />
27
28<br />
HISTORISCHE WETENSCHAPPELIJKE INSTRUMENTEN<br />
VERKENNEN OP HET INTERNET<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
WIS- EN<br />
NATUUR-<br />
KUNDE<br />
Vakken:<br />
Vreemde talen,<br />
Geschiedenis,<br />
Informatica/ICT,<br />
Wiskunde/Geometrie,<br />
Natuurkunde<br />
Leeftijdsgroep:<br />
13-19<br />
Niveau: Gemiddeld –<br />
Moeilijk<br />
Duur:<br />
1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
e-mail, Forum, Overige<br />
software (Powerpoint,<br />
video, afbeeldingen<br />
en tekeningen),<br />
Virtuele leeromgeving<br />
(gemeenschappen,<br />
virtuele klassen,...)<br />
Leerlingen leren over<br />
historisch-wetenschappelijke<br />
instrumenten die de<br />
geschiedenis ingrijpend hebben<br />
veranderd. Ze maken hiervoor<br />
gebruik van multimediabronnen<br />
van vooraanstaande<br />
wetenschappelijke musea,<br />
en ontdekken en verkennen<br />
zo fijne wetenschappelijke<br />
instrumenten (bijv., de<br />
telescoop, de microscoop, het<br />
kompas van Galileo en andere<br />
instrumenten). De partners<br />
delen hun resultaten met elkaar<br />
en verwerven hier<strong>door</strong> een beter<br />
inzicht in de wetenschappelijke<br />
ontdekkingen in Europa <strong>door</strong> de<br />
eeuwen heen.<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
exploring_<br />
historical_<br />
scientific_<br />
instruments
PLAATJES VERTELLEN VERHALEN OVER EUROPA<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
WIS- EN<br />
NATUUR-<br />
KUNDE<br />
Vakken:<br />
Kunst, Vreemde<br />
talen, Geschiedenis<br />
Leeftijdsgroep:<br />
4-18<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur:<br />
3 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
TwinSpace,<br />
Videoconferentie<br />
VEILIG COMMUNICEREN OP HET INTERNET<br />
Vakken:<br />
Vakoverstijgend,<br />
Technologie<br />
Leeftijdsgroep:<br />
5-18<br />
Niveau: <strong>Een</strong>voudig<br />
Duur:<br />
2 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Powerpoint, video,<br />
afbeeldingen<br />
Leerlingen kiezen een onderwerp<br />
op basis van belangrijke<br />
gebeurtenissen in hun land die<br />
verband houden met de EU,<br />
maken op basis hiervan een<br />
plaatje (of een reeks plaatjes) en<br />
delen en bespreken hun werk en<br />
ideeën met hun partners. Voordat<br />
de leerlingen plaatjes gaan<br />
schilderen of tekenen, moeten<br />
zij de noodzakelijke informatie<br />
en kennis krijgen waar<strong>door</strong> zij<br />
de ingewikkelde en abstracte<br />
omstandigheden kunnen<br />
begrijpen van het onderwerp dat<br />
zij gekozen hebben. Afhankelijk<br />
van de leeftijd kan er daarna<br />
ook worden ingegaan op de<br />
ideeën van de leerlingen over de<br />
toekomst van de EU.<br />
Er zijn heel wat manieren om op<br />
het internet te communiceren.<br />
E-mail. Chat. Forums. Bij al deze<br />
mogelijkheden moet de gebruiker<br />
bepaalde persoonlijke gegevens<br />
vrijgeven om met anderen te<br />
kunnen communiceren. Deze reeks<br />
korte activiteiten wil leerlingen<br />
helpen om het belang van hun<br />
acties op het internet te begrijpen.<br />
Het is een nuttige set activiteiten<br />
om met leerlingen uit te voeren<br />
op gelijk welk moment in een<br />
<strong>eTwinning</strong>-project (begin, midden<br />
of einde).<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
pictures_<br />
telling_<br />
stories_about_<br />
europe<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
E-VEILIGHEID<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/en/kits/<br />
communicating_<br />
safely_on_the_<br />
internet<br />
2 HOOFDSTUK<br />
29
30<br />
WIS- EN<br />
NATUUR-<br />
KUNDE<br />
WIS- EN<br />
NATUUR-<br />
KUNDE<br />
ONDERNEMERSCHAP IN DE EU<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
Vakken:<br />
Burgerschap,<br />
Economie, Europese<br />
Studies<br />
Leeftijdsgroep:<br />
15-18<br />
Niveau: Alle<br />
Duur:<br />
1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Photoshop,<br />
Videoconferentie,<br />
presentatietools,<br />
tekstverwerkers,<br />
rekenbladen,<br />
videotoepassingen,<br />
digitale camera’s<br />
Vakken:<br />
Kunst,<br />
Cultuurgeschiedenis<br />
Leeftijdsgroep:<br />
13-18<br />
Niveau:<br />
Gemiddeld<br />
Duur:<br />
1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Movie Maker, iMovie,<br />
Audacity, Virtuele<br />
leeromgeving<br />
Dit project bevordert de<br />
Europese dimensie en de<br />
vaardigheden van leerlingen op<br />
het vlak van ICT en vreemde<br />
talen <strong>door</strong> het oprichten van<br />
mini-ondernemingen op het<br />
gebied van import en export.<br />
De activiteiten stimuleren<br />
de creativiteit, innovatie,<br />
besluitvorming en zelfvertrouwen<br />
van de leerlingen zodat ze het<br />
belang van levenslang leren<br />
beter begrijpen.<br />
DIGITALE REIZEN<br />
Dit project combineert ICT en<br />
multimedia om een culturele<br />
reis te creëren. Leerkrachten<br />
kunnen dit project in zijn geheel<br />
gebruiken of de delen selecteren<br />
die het best aansluiten bij<br />
hun ideeën. De voorgestelde<br />
technieken kunnen met de juiste<br />
aanpassingen voor nagenoeg alle<br />
vakken worden gebruikt.<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
enterprise_<br />
education_in_<br />
the_eu<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
digital_journeys
TALEN<br />
EEN VIDEOCONFERENTIE OVER TOLERANTIE<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
Vakken:<br />
Burgerschap,<br />
Vreemde talen<br />
Leeftijdsgroep:<br />
14-19<br />
Niveau:<br />
Gemiddeld<br />
Duur:<br />
3 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Powerpoint,<br />
Videoconferentie,<br />
Virtuele<br />
leeromgeving<br />
Vakken:<br />
Vreemde talen<br />
Leeftijdsgroep:<br />
15-18<br />
Niveau: Gemiddeld<br />
Duur:<br />
1 schooljaar<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
TwinSpace<br />
Dit project werkt rond de<br />
uitvoering van een <strong>eTwinning</strong>-<br />
videoconferentie over<br />
burgerschap en tolerantie.<br />
Leerlingen krijgen de<br />
noodzakelijke informatie over<br />
deze kwestie via materiaal<br />
dat de leerkrachten hebben<br />
verzameld. Zij krijgen dan de<br />
kans om hun kennis en mening<br />
uit te drukken in een klasdebat<br />
en die uit te wisselen met<br />
hun partners in het buitenland<br />
via een videoconferentie. Ten<br />
slotte werken zij <strong>door</strong> op de<br />
videoconferentie en maken een<br />
gemeenschappelijke uitkomst<br />
naar keuze.<br />
LANGUAGES THAT UNITE US<br />
In dit <strong>eTwinning</strong>-project<br />
contacteren leerlingen elkaar<br />
om samen te werken rond<br />
verschillende onderwerpen<br />
en diverse tekstsoorten.<br />
Leerlingen maken kennis<br />
met moedertaalsprekers van<br />
andere talen van hun eigen<br />
leeftijd, wat hen motiveert<br />
om elkaars taal te leren en<br />
ze als communicatiemiddel te<br />
gebruiken.<br />
http://www.<br />
etwinning.net/<br />
nl/kits/a_<br />
videoconference_<br />
on_tolerance<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
TALEN<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
languages_<br />
that_unite_us<br />
2 HOOFDSTUK<br />
31
32<br />
E-MAGAZINE ALS BRUG VOOR HET LEREN VAN<br />
VREEMDE TALEN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
TALEN<br />
Vakken:<br />
Europese studies,<br />
Sociologie, Taal en<br />
Literatuur<br />
Leeftijdsgroep:<br />
10-19<br />
Niveau: Gemiddeld –<br />
Gevorderd<br />
Duur:<br />
6 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Powerpoint,<br />
video,virtuele<br />
leeromgeving,<br />
publiceren op het<br />
internet<br />
Leerkrachten van vreemde talen<br />
en hun leerlingen werken samen<br />
en maken een gezamenlijk<br />
e-magazine (bijv. een online<br />
dagboek, krant of tijdschrift). Dit<br />
project wil het leren van vreemde<br />
talen en interculturele dialoog<br />
aanmoedigen. Leerlingen leren<br />
ook gemeenschappelijk schrijven,<br />
zowel met hun klasgenoten<br />
als met hun partners in het<br />
buitenland, en leren artikels<br />
publiceren op het internet.<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/<br />
kits/e-journal_<br />
bridges_<br />
for_foreign_<br />
language_<br />
learning
SPECIFIEK<br />
GENERATION@SCHOOL PROJECT<br />
IN ÉÉN<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
OOGOPSLAG<br />
Vakken:<br />
Vakoverstijgend,<br />
Ethiek,<br />
Geschiedenis,<br />
Sociale studies<br />
Leeftijdsgroep:<br />
6-15<br />
Niveau:<br />
Gemiddeld<br />
Duur:<br />
2 maanden<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
e-mail, Overige<br />
software<br />
(Powerpoint, video,<br />
afbeeldingen en<br />
tekeningen)<br />
Vakken:<br />
Speciaal Onderwijs<br />
Leeftijdsgroep:<br />
13-17<br />
Niveau: Gemiddeld<br />
Duur:<br />
1-2 schooljaren<br />
ICT-hulpmiddelen:<br />
Overige software<br />
(Powerpoint, video,<br />
afbeeldingen<br />
en tekeningen),<br />
Videoconferentie<br />
Dit pakket is gekoppeld aan het<br />
“Europees Jaar van Actief Ouder<br />
Worden en Solidariteit tussen<br />
Generaties”. Leerlingen wisselen<br />
teksten en tekeningen in hun<br />
moedertaal of een vreemde taal<br />
uit over wat ze hebben geleerd<br />
van oudere generaties en hoe ze<br />
de solidariteit tussen generaties<br />
kunnen versterken. Dit project<br />
onderzoekt hoe aan een betere<br />
samenleving voor jong en oud kan<br />
worden gewerkt. De leerlingen<br />
praten en wisselen ideeën uit met<br />
hun projectpartners en hebben<br />
het over de ervaringen, dromen<br />
en angsten van ouderen die ze<br />
hebben leren kennen maar ook<br />
over hun eigen ervaringen, dromen<br />
en angsten.<br />
EUROPESE GEBARENTALEN – HETZELFDE OF<br />
VERSCHILLEND?<br />
Jonge mensen met een gehoorstoornis<br />
hebben veel baat bij het gebruik<br />
van ICT bij het communiceren. Als<br />
project voor leerlingen met bijzondere<br />
behoeften wil dit project leerlingen met<br />
een gehoorstoornis helpen werken aan<br />
hun moedertaal, een vreemde taal en<br />
gebarentaal. Aangezien verschillende<br />
landen verschillende gebarentalen<br />
hebben, helpt dit pakket bij de<br />
communicatie over grenzen heen <strong>door</strong><br />
middel van een op internet gebaseerd<br />
gebarentaalwoordenboek om mensen<br />
in staat te stellen de gebarentaal van<br />
een ander land te leren.<br />
http://www.<br />
etwinning.net/<br />
nl/kits/<br />
generationatschool<br />
_project<br />
THEMA SAMENVATTING LINK<br />
IN ÉÉN<br />
OOGOPSLAG<br />
SPECIFIEK<br />
http://www.<br />
etwinning.<br />
net/nl/kits/<br />
european_<br />
sign_<br />
languages–<br />
similar_or_<br />
different<br />
2 HOOFDSTUK<br />
33
HOOFDSTUK<br />
34<br />
3<br />
Volgende<br />
Halte -<br />
Inspiratie
In dit hoofdstuk brengen we u de <strong>eTwinning</strong>-reisverhalen<br />
van enkele leerkrachten die een Europese <strong>eTwinning</strong>prijs<br />
hebben gewonnen. U leest over de activiteiten die<br />
ze in het kader van hun projecten organiseerden, de<br />
uitdagingen waaraan ze het hoofd moesten bieden en de<br />
schitterende dingen die de leerlingen tot stand brachten.<br />
Bij elk project vindt u een beschrijving van de<br />
activiteiten en een interview met de leerkrachten die de<br />
coördinatie op zich namen. Als u zelf een vergelijkbaar<br />
project wilt opstarten, breng dan zeker een bezoekje<br />
aan de <strong>eTwinning</strong>-portaalsite waar u over nog heel wat<br />
andere projecten kunt lezen.<br />
35
36<br />
De nieuwe avonturen<br />
van de Twinnies in de<br />
wereld<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 4-11 JAAR<br />
Marina Screpanti, 3 Circolo didattico Chieti, Italië<br />
Maureen Gould, Godwin Junior School, Verenigd Koninkrijk<br />
Renata Wojtaś, Szkoła Podstawowa nr 32, Polen<br />
Magali Grapton, Ecole de Vouillers, Frankrijk<br />
Yunus Sanar, Memune-Türker Altuncu Basisschool, Turkije<br />
De hoofddoelstelling van dit project bestaat erin om samen een verhaal te<br />
schrijven. Door gezamenlijk een cartoon te maken, een logo te ontwerpen en<br />
een verhaal te creëren, ontwikkelen de leerlingen hun technische, artistieke<br />
en creatieve vaardigheden. Via de projectactiviteiten komen de “twinnies” in<br />
contact met nieuwe talen en verschillende schoolvakken, en leren ze hoe ze hun<br />
creatieve werk kunnen voorstellen aan een internationaal publiek.<br />
Alle thema’s passen in het nationale curriculum van elke partnerschool en het<br />
project kan eenvoudig worden afgestemd op verschillende leeftijden en niveaus,<br />
wat interessant is aangezien de leeftijden van de leerlingen in de verschillende<br />
partnerscholen variëren. Via de internationale samenwerking leren de leerlingen<br />
samen op een leuke, gemoedelijke en vaak humoristische manier.<br />
Het grootste succes van dit project is de manier waarop het leerlingen motiveert<br />
en hen actief betrekt bij hun eigen leerontwikkeling. Ze hebben plezier,<br />
experimenteren op een creatieve manier met allerlei ICT-hulpmiddelen om hun<br />
verhaal op een interessante en uitnodigende manier te vertellen, en uiteindelijk<br />
worden ze allemaal zeer trotse gepubliceerde auteurs.<br />
Na deze eerste ervaring werken alle twinnies nu samen aan een tweede<br />
gezamenlijke verhaal en verleggen zo opnieuw de grenzen van hun leergierigheid<br />
en creativiteit.
INTERVIEW MET MARINA SCREPANTI EN MAUREEN GOULD<br />
<br />
We wilden een project dat leerlingen op een creatieve en vakoverstijgende manier kon<br />
motiveren, én een project waarbij leerlingen van verschillende leeftijden betrokken waren.<br />
Bovendien moest het spannend zijn! <strong>Een</strong> avontuur wordt gedefinieerd als een spannende en<br />
buitengewone ervaring, en daar houden kinderen van. We creëerden een virtuele reis rond<br />
de wereld waarbij we allerlei interessante weetjes over verschillende landen en culturen<br />
ontdekten en leerden kennen.<br />
<br />
Voor drie van ons was <strong>eTwinning</strong> helemaal nieuw; een betrouwbare partner was dus<br />
van het grootste belang. Ook was het niet altijd even eenvoudig om tot het einde van het<br />
project zo vaak mogelijk contact houden met alle partners. Het feit dat we <strong>door</strong> andere<br />
schoolverplichtingen niet voldoende in de klas waren, betekende dat we zowel thuis als op<br />
school extra moesten werken om het project verder te ontwikkelen en werk te uploaden. <strong>Een</strong><br />
andere uitdaging bestond erin om ons aan de planning te houden terwijl we ook nog moesten<br />
leren hoe we de verschillende <strong>eTwinning</strong>-tools konden gebruiken en gepaste momenten<br />
moesten vinden om elkaar online te ontmoeten. Tegelijk moesten we ook voldoende flexibel<br />
blijven en een open geest behouden. Tot slot was het ook een uitdaging om te werken met<br />
leerlingen van verschillende leeftijden en met uiteenlopende taalniveaus.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Onze leerlingen waren weg van het project. Vooral het feit dat het zo realistisch was, sprak hen<br />
erg aan. Ze zagen foto’s van zichzelf en hun partners, terwijl ze samenwerkten in het Engels en<br />
voortdurend hun vaardigheden oefenden. Ze vonden het leuk om in groep te werken en voelden<br />
zich ook echt schrijvers die al hun verbeelding en creativiteit in het verhaal stopten. Ze hielden<br />
vooral van de humor in de verhalen van de andere partnerscholen, en sommigen vonden het<br />
een goede manier om hun eigen land te leren kennen (zo was aardrijkskunde bijvoorbeeld<br />
niet langer saai). Op het einde waren ze zeer trots dat ze hun werk (het boek) in hun handen<br />
konden houden en ze creëerden zelfs hoekjes in de school die speciaal aan hun project waren<br />
gewijd.<br />
4. Hoe heeft dit project jullie manier van lesgeven vernieuwd?<br />
Het project gaf ons de kans om op internationaal niveau samen te werken en moderne<br />
lesmethodes en ICT te gebruiken. Dit gaf onze lessen een nieuwe dimensie en frisheid<br />
vergeleken met de traditionele aanpak. Omdat we flexibel zijn in onze lessen, zijn we steeds op<br />
zoek naar nieuwe manieren om de kinderen actief te betrekken zodat leren leuk en verrassend<br />
wordt. Je leert altijd iets nieuws, ontmoet nieuwe mensen die nieuwe ideeën met je delen, en je<br />
ontdekt dat het mogelijk is om samen te werken en ideeën te delen, ook al woon je allemaal in<br />
andere landen.<br />
<br />
<strong>eTwinning</strong> te gebruiken?<br />
Samen lesgeven is een unieke ervaring; je deelt kennis en ideeën, ervaringen, hulpmiddelen en<br />
inspiratie. Gedeeld werk brengt mensen dichter bij elkaar en vaak groeit samenwerking uit tot<br />
vriendschap. <strong>eTwinning</strong> maakt traditioneel lesgeven en leren een stuk kleurrijker. Het is echt<br />
de moeite waard.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
37
38<br />
Act-in-Art<br />
TWEEDE PLAATS BIJ DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 4-11 JAAR<br />
Anna Karidi Pirounaki, Kleuterschool van Kaparelli, Griekenland<br />
Kristīna Bernāne, Priekuļu pirmsskolas izglītības iestāde “Mežmaliņa”,<br />
Letland<br />
Maria José Silva, Jardim de Infância de Porto de Mós, Agrupamento de<br />
Escolas de Porto de Mós, Portugal<br />
Manuela Valecz, Kleuterschool Launegg, Oostenrijk<br />
Annette Charles, Ecole maternelle Jules Ferry, Frankrijk<br />
Dit kunstzinnige project voert leerlingen mee langs een uiteenlopende waaier<br />
aan vakken – gaande van wiskunde en ICT tot geschiedenis, aardrijkskunde en<br />
lichamelijke opvoeding – waarbij ze leren over het werk en het leven van vijf<br />
bekende Europese artiesten: Paul Klee, Gustav Klimt, Kazimir Malevich, Claude<br />
Monet en Pablo Picasso.<br />
Elke partner begint te werken op een doek dat de stijl van één van de vijf<br />
artiesten volgt. Elk doek blijft ongeveer 2 maanden in de school – waar de<br />
leerlingen leren en onderzoek doen over de artiest en een bijdrage leveren aan<br />
het doek – waarna het naar een nieuwe partner verhuist die op dezelfde wijze<br />
te werk gaat. Telkens wanner een doek in een partnerschool stopt, wordt het<br />
kunstwerk, samen met een visuele biografische poster, verder ontwikkeld.<br />
Alle klassen werken samen online, delen bronnen en foto’s, en uploaden hun<br />
werk en hun indrukken op een gemeenschappelijke Wiki. Om te communiceren<br />
en samen te werken, gebruiken de leerlingen een gezamenlijk platform en een<br />
hele waaier aan ICT-hulpmiddelen zoals onder andere Skype, YouTube, Glogster,<br />
Animoto, Mapfaire en Shapecollage.<br />
<strong>Een</strong> van de grootste successen van het project was dat het jonge kinderen een<br />
volledig jaar kon boeien en motiveren, en dat ze de werken en technieken van<br />
bekende Europese artiesten herkenden. De ouders waren dan ook erg onder de<br />
indruk van de nieuwe kennis die hun kinderen hadden opgedaan over kunst en<br />
haar relatie met geschiedenis en cultuur.
INTERVIEW MET ANNA KARIDI PIROUNAKI<br />
<br />
Leerlingen, leerkrachten en ouders ontwikkelden een nieuwe visie op wat onderwijs<br />
op school echt betekent. Leerkrachten en ouders merkten dat leerlingen wiskunde,<br />
taal, enz. op een veel creatievere manier gingen leren, terwijl de leerlingen het<br />
gevoel hadden dat ze werkelijk iets nieuws hadden geleerd, wat hen heel wat<br />
voldoening gaf.<br />
<br />
De grootste uitdaging bestond erin om de vijf partnerscholen zo goed mogelijk<br />
te coördineren. Ik wou vooral geen extra druk op de partners leggen, maar toch<br />
de deadlines halen die we hadden vooropgesteld. Hoewel het een uitdaging was,<br />
hebben de toewijding en het <strong>door</strong>zettingsvermogen van iedereen ervoor gezorgd dat<br />
dit een goed en geïntegreerd project is geworden.<br />
<br />
We hadden drie grote doelstellingen: (1) al doende leren, (2) plezier beleven aan het<br />
leren, en (3) leren van elkaar. Ik ben er trots op dat ik kan zeggen dat we deze drie<br />
doelstellingen allemaal hebben bereikt.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Zowel leerlingen als ouders spraken het hele jaar over kunst, wat op zich al<br />
buitengewoon was. Ze waren enthousiast en gaven de leerkrachten de positieve<br />
feedback die ze nodig hadden om verder te werken en de initiële planning zo goed<br />
mogelijk uit te breiden.<br />
<br />
gekregen?<br />
Het idee was eenvoudig en helder, en bood alle betrokkenen heel wat voordelen <strong>door</strong><br />
ICT op een creatieve en “e-veilige” manier te gebruiken. Tegelijk had het voor de<br />
leerlingen een tastbare, materiële dimensie dankzij de drie reizende elementen van<br />
het project: het doek, de visuele biografie, en de boeken over de artiesten.<br />
6. Hoe heeft dit project uw manier van lesgeven vernieuwd?<br />
<strong>Een</strong> dergelijk project evolueert in de loop van het schooljaar. We ontdekten tijdens<br />
het project verschillende voordelen en sommige daarvan waren zo duidelijk dat je ze<br />
niet kon negeren; we moesten dus bereid zijn om onze plannen aan te passen als de<br />
dingen daar<strong>door</strong> beter gingen lopen.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
39
40<br />
GREETINGS<br />
FROM SCHOOL
42<br />
<strong>Een</strong> Voorproefje van<br />
Wiskunde – ATOM<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 12-15 JAAR<br />
Valentina Cuadrado Marcos, IES Alonso De Madrigal, Spanje<br />
Maria Teresa Asprella, Liceo Classico “E. Duni”, Italië<br />
Erik Atsma, Hervormd Lyceum West, Nederland<br />
Eva Bauerová, ZŠ Majakovského, Tsjechische Republiek<br />
Helen Karavanidou, 1st Lykeio Elefsinas, Griekenland<br />
Irina Vasilescu, Scoala cu clasele I-VIII, nr 195, Roemenië<br />
Wiskunde proeven is zonder enige twijfel een concept dat de verbeelding<br />
prikkelt, en dit project was dan ook in vele opzichten een geslaagde smaakmaker<br />
voor de lessen van de betrokken leerlingen. Aan de hand van verschillende<br />
activiteiten introduceerde dit wiskundig georiënteerde project ook heel<br />
wat andere vakken zoals taalverwerving, creatief schrijven, koken, ICT en<br />
geschiedenis om aan te tonen en te leren dat er heel wat verbanden bestaan<br />
tussen wiskunde en ons dagelijkse leven.<br />
Door raadsels en kookactiviteiten wiskundig te benaderen, gingen leerlingen<br />
concepten die ze eerder hadden geleerd – zoals geometrie, omzettingen,<br />
breuken en verhoudingen – vanuit een heel ander oogpunt bekijken en toepassen<br />
op reële situaties. Ze koppelden wiskunde ook aan creativiteit <strong>door</strong> de reeks van<br />
Fibonacci in poëzie te vertalen.<br />
De grote kracht van dit interdisciplinaire project was zijn veelzijdige benadering,<br />
waarbij alle partners de verantwoordelijkheden kregen die het best aansloten<br />
bij hun sterke punten. Zo ontwierp de partner met de beste taalvaardigheid<br />
interessante raadsels, terwijl een meer technisch onderlegde partner de blog<br />
creëerde en nog een andere partner de evaluatie van het project in goede banen<br />
leidde. Zo kreeg het project een heel teamgerichte benadering waar<strong>door</strong> het een<br />
echte samenwerking werd waarin de rol van elke partner fundamenteel was voor<br />
het welslagen van het project.<br />
INTERVIEW MET ALLE PROJECTPARTNERS<br />
<br />
Omdat meer dan de helft van ons leerkrachten wiskunde zijn, was de beslissing om voor<br />
ons project rond wiskunde te werken, snel genomen; het was wel een stuk moeilijker om het<br />
verband met voedsel te maken. Onze leerlingen vroegen steeds vaker “maar waarom leren we
dit, wat is het nut hiervan?”. We wilden hen dus tonen dat wiskunde niet zo veraf staat van<br />
hun dagelijkse leven en op allerlei facetten ervan betrekking heeft, gaande van voedsel en<br />
communicatie tot wederzijds begrip.<br />
<br />
Aanvankelijk dachten we dat het een uitdaging zou zijn om een project te starten met partners<br />
uit zes landen, maar dat bleek uiteindelijk eenvoudiger dan verwacht: de communicatie<br />
verliep vlot en snel, en de samenwerking was uitstekend. De grootste uitdaging bestond<br />
er eigenlijk uit om het project in de verschillende curricula te integreren. Met zoveel<br />
partnerscholen is het moeilijk om overal hetzelfde niveau in wiskunde te hebben, en de<br />
volgorde waarin leerlingen wiskundige onderwerpen aanleren, verschilt van land tot<br />
land. In sommige partnerscholen moest het project daarom helemaal naast de dagelijkse<br />
wiskundelessen lopen. Voor de leerkrachten die geen wiskunde doceren, was het een extra<br />
uitdaging om hun fobie voor cijfers te overwinnen. Niet alleen zijn ze daar perfect in geslaagd,<br />
dankzij de hulp van collega’s en leerlingen zijn ze het vak zelfs opnieuw gaan waarderen!<br />
<br />
project?<br />
De doelstellingen van het project worden eigenlijk al weerspiegeld in de titel – “<strong>Een</strong><br />
Voorproefje van wiskunde” – die op verschillende manieren kan worden geïnterpreteerd: eerst<br />
en vooral wilden we de kinderen warm maken voor wiskunde, hen zin doen krijgen in het<br />
vak. Daarnaast probeerden we een link te leggen tussen wiskunde en het dagelijkse leven, en<br />
daarbij kozen we voor gastronomie en culinaire tradities. Omdat we wiskunde wilden relateren<br />
aan het dagelijkse leven, wilden we ook niet werken met al te gecompliceerde wiskundige<br />
concepten, en daarom kozen we voor eenvoudige dingen die iedereen kon begrijpen. Op die<br />
manier konden alle leerlingen, ongeacht hun niveau, met de concepten aan de slag.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Voor hen was dit een volledig nieuwe manier om wiskunde te leren. Je kon hun motivatie zo<br />
zien toenemen en ook hun niveau van Engels werd aanzienlijk beter. Leerlingen die eerst<br />
niet aan het project wilden deelnemen, werden later toch heel geïnteresseerd. <strong>Een</strong> grote<br />
verrassing waren de Fibonacci-gedichten: deze taak dook plots op tijdens het project, het was<br />
niet iets wat initieel was gepland. Toen we deze soort poëzie ontdekten, wilden we het ook<br />
zelf proberen. We dachten aan één of twee gedichten per team, maar uiteindelijk werden dat<br />
er maar liefst 90, omdat de leerlingen het zo’n leuk idee vonden dat ze allemaal hun eigen<br />
gedicht wilden maken.<br />
<br />
<strong>eTwinning</strong> te gebruiken?<br />
<strong>eTwinning</strong> is een heel hardnekkig “virus”: zodra je eenmaal de reacties en het plezier van je<br />
leerlingen hebt gezien, hun verlangen om nog meer op deze manier te leren, raak je het virus<br />
niet meer kwijt. Het is niet altijd rozengeur en maneschijn, maar het is zo stimulerend dat je<br />
alle obstakels overwint. Je komt in contact met collega’s van wie je kunt leren, zodat je ook<br />
aan je eigen professionele ontwikkeling als leerkracht werkt. Maar het is vooral geweldig leuk!<br />
Iets wat je zeker geprobeerd moet hebben.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
43
44<br />
ICT, You and Me<br />
TWEEDE PLAATS BIJ DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 12-15 JAAR<br />
Agata Czarniakowska, Dorota Zimacka & Barbara Głuszcz, Szkoła<br />
Podstawowa nr 4 im. Władysława Broniewskiego w Zambrowie, Polen<br />
Rania Bekiri, 32 Primary School of Patra, Griekenland<br />
Joserra Jimenez, Siete Campas-Zorrozgoiti, Spanje<br />
Alesja Sapkova, Natalija Dektereva & Aleksandra Vagele, Daugavpils<br />
Saskaņas pamatskola, Letland<br />
Elena Vladescu, Colegiul National Vocational “Nicolae Titulescu”,<br />
Roemenië<br />
Melike Dibo, Kinik Ilköğretim Okulu, Çorum, Turkije<br />
Zoals de titel al duidelijk maakt, is dit project een prachtig voorbeeld van de<br />
essentie van <strong>eTwinning</strong>: het is volledig gericht op het gebruik van nieuwe ICThulpmiddelen<br />
om leren leuker te maken en leerlingen in contact te brengen met<br />
partners in andere landen, zodat ze gaan leren als een team en niet langer als<br />
individuele personen.<br />
Door te focussen op tools die heel nieuw waren en dus minder bekend, ook<br />
bij de leerlingen, ontdekten de leerkrachten hoe ze een uiteenlopende ICThulpmiddelen<br />
konden gebruiken voor verschillende vakken – hoofdzakelijk<br />
wiskunde en taalverwerving – zodanig dat leerlingen op een nieuwe en<br />
aantrekkelijkere manier kennis gingen verwerven. De leerlingen vormden paren<br />
met partners uit andere landen met wie ze samenwerkten aan een aantal<br />
activiteiten van wiskundequizzen tot persoonlijke interesses en culturele tradities.<br />
Eén van de belangrijkste resultaten van dit project was niet enkel het verbeterde<br />
inzicht in de curricula, maar ook het vertrouwen dat alle deelnemers – zowel<br />
leerkrachten als leerlingen – eruit hebben geput. De communicatie binnen het<br />
project verliep in het Engels, wat voor geen enkele partner de moedertaal was,<br />
en op het einde had iedereen het gevoel beter Engels te spreken en met meer<br />
vertrouwen zijn ideeën en creativiteit te kunnen delen in die taal.<br />
Tot slot nog een grote verdienste van dit project: hoewel geen van de betrokken<br />
leraren een ICT-leerkracht was en geen voorafgaande computeropleiding had<br />
gevolgd, hebben ze allemaal vol enthousiasme met heel wat tools leren werken<br />
om hun nieuwe kennis daarna <strong>door</strong> te geven aan hun leerlingen.
INTERVIEW MET AGATA CZARNIAKOWSKA<br />
<br />
Niet alleen hebben alle leerkrachten die bij het project betrokken waren hun ICTvaardigheden<br />
aanzienlijk verbeterd, ze hebben ook nieuwe onderwijstechnieken<br />
ontwikkeld. Daarnaast verbeterden ook onze communicatievaardigheden in het<br />
Engels, waar<strong>door</strong> we ons nu veel zekerder voelen wanneer we die taal gebruiken. We<br />
zijn ondertussen allemaal grote fans van <strong>eTwinning</strong>; het is onze hobby en zelfs een<br />
soort positieve verslaving!<br />
<br />
Het was een intensief project, omdat we eerst zelf moesten leren hoe we de nieuwe<br />
internettools moesten gebruiken en soms ook onze partners hierbij moesten<br />
helpen, en daarna onze kennis moesten <strong>door</strong>geven aan onze leerlingen. Dat was<br />
een tijdrovende uitdaging, zeker omdat niemand van ons ICT-leerkracht is en geen<br />
enkele voorgaande computeropleiding had gehad. We hadden geluk dat we in team<br />
konden werken. Het zou onmogelijk geweest zijn voor één persoon om uit te zoeken<br />
hoe al de tools werken.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Onze leerlingen waren heel enthousiast. Dankzij het project konden ze hun kennis<br />
op het vlak van wiskunde, Engels en computerwetenschappen uitdiepen. Ze raakten<br />
vertrouwd met de nieuwste websites en verbeterden hun vaardigheden om in team<br />
te werken en hun presentatievaardigheden – wat vooral voor de meer introverte<br />
leerlingen belangrijk was. Door hun toegenomen vertrouwen steeg ook hun gevoel<br />
van eigenwaarde. Ze zijn niet langer bang dat mensen hen zullen veroordelen of<br />
negatief over hen zullen denken. Ze zullen nu sneller de nieuwste technologieën<br />
gebruiken, waar<strong>door</strong> ze tijd en papier besparen en hun creativiteit meer de vrije<br />
loop kunnen laten.<br />
4. Hoe heeft dit project uw manier van lesgeven vernieuwd?<br />
De moderne technologieën die we in het project gebruikten, maakten onze lessen<br />
voor iedereen aantrekkelijker. Het project stimuleerde leerlingen om te leren<br />
werken met tools voor statistiek en het verbeterde ook hun wiskundekennis. Door<br />
deel te nemen aan online brainstormings konden we onze visie delen met onze<br />
buitenlandse collega’s en konden leerlingen zichzelf in het Engels uitdrukken. Door<br />
te werken met interactieve schrijfoefeningen werden de leerlingen ook nauwer<br />
betrokken bij het project. Ook de spelletjes en quizzen die <strong>door</strong> de deelnemers<br />
werden ontwikkeld, waren een interessante manier om nieuwe kennis en<br />
vaardigheden te verwerven, consolideren en testen.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
45
46<br />
GREETINGS<br />
FROM SCHOOL
48<br />
Rapporteren zonder<br />
grenzen<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 16-19 JAAR<br />
Cristina Chiorescu, Grupul Scolar Dr Mihai Ciuca, Roemenië<br />
Claudine Coatanéa, Lycée Marguerite-Yourcenar, Frankrijk<br />
Lucyna Nocoń-Kobiór, Zespół Szkół nr 1 w Pszczynie, Pszczyna, Polen<br />
Dit project belichtte het belang van intercultureel onderwijs waarbij leerlingen<br />
hun eigen projectactiviteiten en gespreksonderwerpen kiezen. Via een uitgebreid<br />
aanbod aan ICT-hulpmiddelen spoorden leerkrachten de leerlingen aan om de<br />
context van hun klaslokaal te overstijgen en nieuwe dingen van elkaar en hun<br />
internationale partners te leren.<br />
De leerlingen ontdekten creatieve manieren – niet gewoon tekst en e-mail – om<br />
hun partners vragen te stellen over hun interesses en cultuur. Zo besloot één<br />
klas bijvoorbeeld om een aantal vragen van hun partners op te nemen via MP3bestanden<br />
alsof ze werden geïnterviewd voor een radioprogramma. De leerlingen<br />
schreven dan artikels over elkaar en uploadden hun verslagen op de TwinSpace.<br />
<strong>Een</strong> van de mooiste resultaten van dit project was dat het de leerlingen uit de<br />
klas haalde zodat ze zich gingen openstellen voor de wereld rondom hen, en dat<br />
was precies ook de initiële doelstelling. Dankzij de realistische scenario’s werden<br />
ze zich beter bewust van hun Europese burgerschap en ontdekten ze hoeveel<br />
zij en hun partners – nu nieuwe vrienden – gemeen hebben. Op het einde van<br />
het project hadden de leerkrachten het volste vertrouwen dat hun leerlingen<br />
klaar waren voor hun latere studies en professionele leven in een internationale<br />
context.<br />
INTERVIEW MET CRISTINA CHIORESCU, CLAUDINE COATANÉA<br />
EN LUCYNA NOCOŃ-KOBIÓR<br />
<br />
We besloten rond dit onderwerp te werken omdat het interessant, boeiend en<br />
veelzijdig was. Het bood onze leerlingen de gelegenheid om in reële situaties te<br />
werken aan al hun taalcompetenties (spreken, luisteren, schrijven en lezen).<br />
Bovendien is het voor leerlingen een uitdaging om te communiceren en werken met<br />
andere tieners, trachten hun visies te begrijpen, de wereld <strong>door</strong> de ogen van andere<br />
tieners uit Europa te zien en hun horizon te verruimen. We wilden hen de ogen
openen voor de wereld rondom hen, hen bewustmaken van zichzelf als mensen die<br />
klaar waren voor een carrière, een onafhankelijk leven, hen helpen inzien dat ze<br />
deel uitmaken van een wereldwijde gemeenschap, en dat ze een eigen plaats hebben<br />
en een rol spelen bij alle goede en slechte dingen die het leven biedt.<br />
<br />
Het stimuleren van de zelfdiscipline en zelfbeheersing van de leerlingen, een<br />
typisch probleem wanneer je werkt met een e-learning platform, asynchrone<br />
communicatie en een werk-/studeerproces, was een echte uitdaging. Hun angst<br />
voor het onbekende, voor het werken met e-learing tools, overwinnen en hun<br />
terughoudendheid in de communicatie met mensen ver weg van zich afschudden,<br />
was eveneens moeilijk. Tot slot vergde ook het uitbannen van nationale<br />
vooroordelen, het leren aanvaarden van verschillen (bijv. een ander accent in het<br />
Engels) en het opbouwen van een duurzaam partnerschap tussen leerlingen van 3<br />
verschillende landen, heel wat inspanning.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
In het begin waren ze een beetje overweldigd en wisten ze niet gelijk hoe ze de<br />
zaken moesten aanpakken. Na verloop van tijd werden ze steeds enthousiaster en<br />
nieuwsgieriger, en op het einde waren ze trots dat ze samen een gemeenschappelijke<br />
doelstelling hadden bereikt. De leerlingen ontwikkelden hun eigenwaarde,<br />
vertrouwen, zelfbewustzijn, verantwoordelijkheid en leiderschap. Ze knoopten<br />
nieuwe vriendschapsbanden aan, werkten actief samen met hun partners en<br />
communiceerden met steeds meer vertrouwen in het Engels.<br />
4. Hoe heeft dit project jullie manier van lesgeven vernieuwd?<br />
Dit project heeft ons doen inzien dat onderwijzen tegenwoordig niet zozeer meer<br />
draait om het louter overdragen van kennis; het wordt belangrijker om leerlingen te<br />
begeleiden en helpen groeien zodat ze klaar zijn voor een carrière en een leven als<br />
volwassene. We hebben dankzij het project kennis gemaakt met nieuwe mediatools<br />
en virtuele online publicaties, en hebben begrepen hoe belangrijk het is om het<br />
onderwijs met een open geest te benaderen om nieuwe onderwijsbenaderingen te<br />
leren.<br />
<br />
<strong>eTwinning</strong> te gebruiken?<br />
Wees flexibel en ruimdenkend, maar ook gedisciplineerd en systematisch in de<br />
planning en communicatie met de partners. Respecteer leerlingen en partners en<br />
moedig hen aan, blijf lachen – optimisme is even aanstekelijk als pessimisme – en<br />
wees tolerant wat betreft nationale verschillen in attitudes, manieren van spreken<br />
en denken. Haal het beste uit de samenwerking (doe niet alles zelf), onderhoud<br />
een goede communicatie, bied een luisterend oor en vergal het plezier niet <strong>door</strong> te<br />
bazig te zijn. Tot slot: geef nooit op! Teamwerk is altijd de belangrijkste regel in elk<br />
project.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
49
50<br />
En la red,<br />
que no te pesquen<br />
TWEEDE PLAATS BIJ DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
LEEFTIJDSCATEGORIE 16-19 JAAR<br />
Isabel Monteiro, Escola Secundária de Pinheiro e Rosa, Portugal<br />
Marta Pey, Institut Jaume Callis, Spanje<br />
Mauricio Gallego del Naredo, IES Escultor Juan de Villanueva, Spanje<br />
Rickard Hagerberg It-gymnasiet Göteborg, Zweden<br />
Het is natuurlijk eenvoudig om enkel te focussen op de negatieve aspecten van<br />
internetveiligheid – wat je niet mag doen, wat er allemaal kan gebeuren, enz.<br />
Dit project is er echter in geslaagd om dit heel belangrijke onderwerp op een<br />
objectieve manier te benaderen en heeft een uitstekend evenwicht gevonden<br />
tussen de positieve en negatieve aspecten van internetveiligheid. De leerlingen<br />
konden het onderwerp in een positief licht bekijken en begrepen zo beter wat<br />
hun persoonlijke verantwoordelijkheid precies inhoudt en hoe ze verstandig<br />
beslissingen kunnen nemen online.<br />
Via een goed georganiseerde kalender werkten de leerlingen samen aan diverse<br />
taken en discussies rond internetveiligheid. Ze maakten vragenlijsten, zochten<br />
informatie, wisselden ideeën uit via chats, forums en videoconferenties, en<br />
schreven hun bevindingen en indrukken neer in gepubliceerde artikels. Door<br />
het onderwerp positief te benaderen, d.w.z. ervan uit te gaan dat het internet<br />
algemeen genomen een geweldig instrument was in hun leven, konden ze feiten<br />
over internetveiligheid die ze anders niet zouden hebben geloofd, eenvoudiger in<br />
vraag stellen en accepteren.<br />
Hoewel internetveiligheid het hoofdthema van het project was –van cyberpesten<br />
tot het volgen van belangrijke gebeurtenissen overal ter wereld – werden ook<br />
andere vakken bij het project betrokken, zoals taalverwerving, geschiedenis<br />
en computerwetenschappen. Tot slot was het geweldig dat de vier scholen er<br />
allemaal in zijn geslaagd om hun <strong>eTwinning</strong>-werk rechtstreeks te integreren in<br />
hun nationale curricula.
INTERVIEW MET MARTA PEY<br />
<br />
Internetveiligheid is heel belangrijk voor mij, vooral als ik zie dat jongeren het<br />
internet gebruiken zonder dat ze zich bewust zijn van de gevaren waaraan ze zich<br />
blootstellen.<br />
Ik kreeg het idee toen een medewerkster van de politie op onze school een<br />
presentatie kwam geven over internetveiligheid. Toen ze de leerlingen vroeg hoeveel<br />
“vrienden” ze hadden op Facebook, zeiden de meesten meer dan 500, sommige zelfs<br />
meer dan 900; en toen ze vertelden dat ze hun paswoorden aan vrienden gaven,<br />
kon ik mijn oren niet geloven! Zelfs de slimme en bedachtzame leerlingen stonden<br />
niet stil bij alle gevolgen die hun handelingen konden hebben. Dus dacht ik dat een<br />
<strong>eTwinning</strong>-project rond dit onderwerp een goede benadering zou zijn om hen op een<br />
motiverende, collaboratieve en innovatieve manier te wijzen op de gevaren, maar<br />
ook op de voordelen die het internet kan bieden.<br />
<br />
Mijn belangrijkste doelstelling was om leerlingen bewust te maken van de voordelen<br />
en de risico’s van het internet. We zorgden er ook voor dat we niet alle activiteiten<br />
enkel focusten op de “slechte kanten” van het internetgebruik. We hadden het<br />
natuurlijk wel over cybermisdrijven, maar we werkten bijvoorbeeld ook rond de<br />
vele “goede kanten” van het internet, zoals de mogelijkheid om reizen te plannen,<br />
culturele evenementen te zoeken, volgens je eigen wensen aan sociaal netwerken te<br />
doen, het internet te gebruiken als hulp bij je schoolwerk of om het meest recente<br />
wereldnieuws op de voet te volgen. Uitgaande van de reacties die ik tijdens en na<br />
het project van de leerlingen kreeg, kan ik met een gerust hart zeggen dat ik al mijn<br />
doelstellingen heb bereikt.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Mijn indruk is dat de leerlingen het leuk vonden om aan het project te werken en<br />
tegelijk toch verrast waren over sommige zaken die ze leerden. Ze zijn zeker veel<br />
beter gaan nadenken over de kracht van het internet.<br />
4. Hoe heeft dit project uw manier van lesgeven vernieuwd?<br />
Hoewel dit mijn zevende <strong>eTwinning</strong>-project was, was het het eerste dat deel<br />
uitmaakte van een bestaand vak in het curriculum en niet louter werd geïntegreerd<br />
in de taallessen. Het bewees dat <strong>eTwinning</strong> zo veelzijdig en flexibel is dat je een<br />
project in het Spaans kunt uitvoeren en het integreren in verschillende vakken (bijv.<br />
Spaans als vreemde taal in Zweedse en Portugese scholen, informatica in de school<br />
Asturië in Noord-Spanje, en mentoraat in mijn eigen school).<br />
3 HOOFDSTUK<br />
51
GREETINGS<br />
FROM SCHOOL<br />
53
54<br />
Carpe Nuntium:<br />
voilà nuestra<br />
“FrItalianza”<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
SPECIALE CATEGORIE: SPAANSE TAAL<br />
Laura Carbonelli & Laurarosa de Luca, Liceo Statale “Niccolò<br />
Machiavelli”, Italië<br />
Nathalie Thibault Poblete, Lycée la Tour-des-Dames, Frankrijk<br />
In dit project schaafden Franse en Italiaanse leerlingen hun Spaanse<br />
taalvaardigheid bij <strong>door</strong> aan de slag te gaan als echte journalisten; ze voerden<br />
onderzoek, deden interviews schreven artikels en zonden hun eigen journaal uit.<br />
Het was voor beide partners een ideaal onderwerp omdat het perfect paste in<br />
hun bestaande curricula.<br />
Met cultuur als uitgangspunt begonnen leerlingen in de partnerscholen te<br />
leren over het dagelijkse leven van hun Europese partners, hun geschiedenis<br />
en, uiteraard, hun recente situatie. De leerlingen leerden elkaar kennen en<br />
verdiepten zich in de structuur, de woordenschat en de fijne kneepjes van<br />
nieuwsuitzendingen en online nieuwsberichten.<br />
Dit is een uitstekend project, niet enkel omdat leerlingen hun vaardigheden in<br />
twee domeinen – Spaans en journalistiek – verbeterden, maar ook omdat het<br />
hen hielp bij het aanscherpen van hun zelfvertrouwen, empathie en oprechte<br />
actieve interesse. Niet enkel in de huidige situatie van hun eigen streek of land,<br />
maar ook in die van het land van hun partner, van Europa en van de wereld in het<br />
algemeen.
INTERVIEW MET LAURA CARBONELLI<br />
<br />
De belangrijkste voordelen waren dat ik samen met mijn leerlingen heb geleerd over<br />
de relatie tussen technologie en nieuwsproductie; dat ik kon samenwerken met<br />
partners en collega’s in andere scholen; en dat ik het gevoel had deel uit te maken<br />
van een groot netwerk van leerkrachten.<br />
<br />
De uitdagingen van het project waren eveneens onze doelstellingen: een vreemde<br />
taal leren <strong>door</strong> gebruik te maken van technologie; een kritische houding ontwikkelen<br />
ten opzichte van kranten en online nieuws; creatief zijn; en samenwerken met<br />
leerkrachten en leerlingen.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
De leerlingen hebben vanaf het begin vol enthousiasme en interesse aan het project<br />
gewerkt. Ze kozen de titel <strong>door</strong> te stemmen voor de beste titel die <strong>door</strong> de twee<br />
scholen werd voorgesteld. Carpe Nuntium is Latijn en betekent “pluk het nieuws”.<br />
Fritalianza is opgebouwd uit de initialen FR (Frankrijk), IT (Italië) en het woord<br />
alianza (bondgenootschap), wat staat voor onze samenwerking in het Spaans en het<br />
Frans.<br />
<br />
gekregen?<br />
Ik denk dat het deze prijs heeft gewonnen omdat we werkten met een hele reeks<br />
activiteiten die op een creatieve manier <strong>door</strong> de leerlingen waren ontwikkeld. Aan<br />
de hand van hun werk kun je zien hoe ze stap voor stap meer interesse kregen in<br />
het lezen en bekijken van het nieuws in vreemde talen en hoe ze zich beter bewust<br />
werden van de specifieke programmering van kranten en nieuwsuitzendingen. De<br />
leerlingen oefenden hun Spaans in een realistische omgeving <strong>door</strong> zelf als journalist<br />
aan de slag te gaan en hun eigen Europese nieuwsuitzendingen te maken.<br />
5. Hoe heeft dit project uw manier van lesgeven vernieuwd?<br />
Ik heb ontdekt welke voordelen een samenwerking met andere leerkrachten biedt om<br />
het succes van een pedagogisch project te waarborgen en ik heb de kans gekregen<br />
om verschillende schoolsystemen met elkaar te vergelijken en nieuwe dingen<br />
te leren. Ik heb feedback van leerlingen gekregen via blogtitels zoals “De ideale<br />
leerkracht” en het forum “Hoe kunnen we onze school verbeteren”. Onze school heeft<br />
haar deuren geopend voor Europese projecten.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
55
56<br />
Journalistes<br />
en herbe<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
SPECIALE CATEGORIE: FRANSE TAAL<br />
Anna Kiriakidu, 4Griekenland<br />
Domenico Marino & Martine Gaillard, Istituto d’Istruzione Superiore<br />
“Ten. Col. G. Familiari”, Melito di Porto Salvo, Italië<br />
Susana Melo, Escola Profissional Raul Dória, Porto, Portugal<br />
Om een kritische geest te stimuleren, de leerlingen aan te sporen eigen<br />
meningen te ontwikkelen en hun Frans te verbeteren, werd bij dit project een<br />
nieuwsblog gecreëerd die uitsluitend werd geschreven <strong>door</strong> leerlingen en zich<br />
enkel richtte op “positief nieuws”.<br />
Door de nadruk te leggen op het positieve, eerder dan op het vaak overwegend<br />
negatieve nieuws dat we dagelijks in de krant lezen, verkenden leerlingen<br />
interessante gebeurtenissen en culturele gebruiken in hun land, en gaven ze hun<br />
mening bij de vele prachtige verhalen in de wereld die de goede kanten van de<br />
mens belichten.<br />
Dit project is een uitstekend voorbeeld van vreemde-taalverwerving en echte<br />
samenwerking tussen leerlingen. Omdat de blog exclusief werd gerund <strong>door</strong> de<br />
leerlingen, en dus volledig hun verantwoordelijkheid was, moesten zij het initiatief<br />
nemen om met elkaar te communiceren in het Frans om te bepalen over welke<br />
onderwerpen er zou worden geschreven, om elkaar te helpen met de taal en het<br />
schrijven van de teksten, en om uiteindelijk de definitieve artikels te publiceren.
INTERVIEW MET DOMENICO MARINO EN MARTINE GAILLARD<br />
<br />
Dit project begon eigenlijk als een uitdaging tussen leerkrachten en leerlingen om<br />
samen een nieuwe ervaring te creëren. We wilden dat onze leerlingen in een situatie<br />
kwamen waarin ze konden communiceren en vergelijken met jongeren van dezelfde<br />
leeftijd die op andere maar geografisch vergelijkbare plaatsen woonden. <strong>Een</strong> andere<br />
uitdaging was het feit dat we werkten met leerlingen uit klassen met verschillende<br />
niveaus, wat voor hen een nieuwe dimensie opende ten opzichte van hun eigen<br />
micro-wereld.<br />
<br />
project?<br />
De belangrijkste pedagogische doelstellingen die we hebben gerealiseerd, bestonden<br />
uit:<br />
• een leerpad te ontwikkelen dat de individuele vaardigheden van de leerlingen<br />
waardeert;<br />
• leerlingen aan te moedigen om samen verschillende onderwerpen te bestuderen<br />
<strong>door</strong> activiteiten in een reële context te plaatsen;<br />
• echte taalkundige vaardigheden en nieuwsgierigheid bij de leerlingen te<br />
stimuleren; en,<br />
• de leerlingen een kritische en tolerante visie bij te brengen via observatie en<br />
dialoog tussen verschillende culturen.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Vooral de interculturele dimensie sprak de leerlingen aan. Die stelde hen met name<br />
in staat om:<br />
• zichzelf te leren vergelijken met leeftijdsgenoten in andere Europese landen;<br />
• te communiceren in vreemde talen; en,<br />
• hun culturele identiteit te verrijken en versterken <strong>door</strong> nieuwe culturen te<br />
ontdekken.<br />
De leerlingen verbeterden verder ook hun ICT-vaardigheden en ontdekten dat ze via<br />
technologie mensen uit andere landen konden ontmoeten en leren kennen.<br />
<br />
gekregen?<br />
Ik denk dat ons project, hoe kleinschalig ook, een eerste stap is naar een nieuwe<br />
manier van lesgeven, een manier die de beperkingen van het klaslokaal en van<br />
de school overstijgt. De activiteiten vereisten een goede planning, er moesten<br />
doelstellingen en verwachte resultaten worden vooropgesteld, er moest een kalender<br />
worden uitgewerkt, en dit alles diende te gebeuren in schoolsystemen die van elkaar<br />
verschilden op het gebied van organisatie, kalender, werkwijze, enz.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
57
58<br />
SOHO: Sunspots Online<br />
Helios Observatory<br />
WINNAAR VAN DE EUROPESE ETWINNING-PRIJZEN 2012<br />
SPECIALE CATEGORIE: DE MARIE SKŁODOWSKA-CURIE-PRIJS<br />
Tatjana Gulič, Osnovna Sola Preska, Slovenië<br />
Eleni Kostopoulou & Miltiadis Leontakis, 5th Lyceum of Veria, Griekenland<br />
Jean-Noël Pédeutour, Collège Tiraqueau, Frankrijk<br />
Andrzej Błaszczyk, Zespół Szkół nr 7 w Lublinie, Lublin, Polen<br />
Ignacio Jiménez Calero, IES Pedro Álvarez Sotomayor, Manzanares, Spanje<br />
Sertaç Dincer Zafer, Ergodan Tekirdag Aka Koleji, Turkije<br />
Eric Vayssie, Collège Antonin-Perbosc, Frankrijk<br />
Dit samenwerkingsproject liep een heel schooljaar lang en gaf wetenschappelijk<br />
onderzoek voor de leerlingen een nieuwe dimensie: ze werkten samen om<br />
gemeenschappelijke resultaten en conclusies te formuleren op basis van de<br />
observaties van de zon en zonnevlekken die ze met telescopen maakten. Het<br />
project steunde niet op verwachte gedocumenteerde resultaten, maar ging uit<br />
van eigen observaties van de verschillende partners om een beter inzicht te<br />
krijgen in hoe de zon functioneert en reageert, en waarom.<br />
Via observatie, foto’s en videobeelden kwamen de leerlingen, die via<br />
videoconferenties met elkaar communiceerden, tot resultaten die ze verwerkten<br />
in video’s en presentaties op een gemeenschappelijke TwinSpace. Door hun<br />
onderzoek, indrukken en hypotheses met elkaar te delen, ontwikkelden ze een<br />
passie voor astronomie. Daarnaast ontstonden er ook echte vriendschappen en<br />
leerden de leerlingen heel wat bij over elkaars landen en dagelijkse leven.<br />
De communicatie binnen het project verliep in het Engels. Aangezien geen<br />
enkele van de partners Engels als moedertaal had, konden de leerlingen en<br />
leerkrachten dus ook op een fijne en interessante manier hun taalvaardigheid<br />
verbeteren. Zo leerden partners uit zes verschillende landen onder één en<br />
dezelfde zon van elkaar en samen met elkaar.
INTERVIEW MET DE PROJECTPARTNERS<br />
<br />
Net zoals onze leerlingen zijn we allemaal sterk geboeid <strong>door</strong> astronomie. We hadden een zeer<br />
goed gevoel overgehouden aan ons eerste project “How is your sky?”, en dus wilden we gewoon<br />
verder blijven samenwerken. In het curriculum in Slovenië is er een unit die de titel “Observeer<br />
en verken onze naburige ster” draagt. Omdat alle partners over telescopen konden beschikken,<br />
besloten we deze Sloveense inspiratie als uitgangspunt te nemen en aan de slag te gaan met<br />
onze telescopen.<br />
<br />
De leerlingen verbeterden hun kennis van het Engels en van astronomie en werkten met<br />
succes samen met leerlingen uit andere landen. Dankzij de geweldige communicatie tussen de<br />
leerkrachten werden de lessen interactiever en deelden we onze pedagogische benaderingen<br />
en onderwijsmethodes. We slaagden erin om via alle experimenten die we uitvoerden een échte<br />
wetenschappelijke samenwerking tot stand te brengen. Er ontstond ook een samenwerking<br />
tussen leerkrachten van verschillende vakken in dezelfde school en voor velen van ons heeft<br />
deze ervaring echt vruchten afgeworpen. Tot slot schreven zelfs de plaatselijke kranten over het<br />
project, waar<strong>door</strong> zowel de school als de lokale gemeenschap erover leerden en erbij betrokken<br />
werden.<br />
<br />
project?<br />
Onze pedagogische doelstellingen waren:<br />
• leren over de zon, in het bijzonder over zonnevlekken en hun gedrag;<br />
• Engels gebruiken als communicatietaal, voornamelijk voor wetenschappelijke woordenschat;<br />
• de leerlingen laten inzien dat samenwerking onontbeerlijk is voor geslaagd wetenschappelijk<br />
onderzoek ;<br />
• vertrouwd raken met wetenschappelijke manieren van denken, met hypotheses, experimenten,<br />
berekeningen, resultaten en conclusies;<br />
• gebruik maken van ICT-hulpmiddelen zoals astronomiesoftware, dynamische<br />
geometriesoftware, videoconferenties en videotools;<br />
• en de zelfstandigheid van de leerlingen stimuleren.<br />
Al deze doelstellingen werden bereikt, en bovendien leerden de leerlingen helemaal zelf hoe ze<br />
met de telescopen en alle software moesten werken.<br />
<br />
bijgebracht?<br />
Het was een grote uitdaging voor onze leerlingen, maar ook een zeer positieve ervaring.<br />
We kregen de gelegenheid om wetenschappers te ontmoeten die waren gespecialiseerd in<br />
zonnewaarnemingen en aan wie de leerlingen, samen met hun partners, vragen konden<br />
stellen tijdens videoconferenties. De leerlingen waren opgetogen toen ze vaststelden dat de<br />
resultaten die hun experimenten hadden opgeleverd dezelfde waren als die van vermaarde<br />
wetenschappers. Dit zorgde ervoor dat velen van hen een passie voor astronomie ontwikkelden…<br />
sommigen kochten zelfs hun eigen telescoop!<br />
5. Hoe heeft dit project uw manier van lesgeven vernieuwd?<br />
Dankzij dit partnerschap konden we met ons eigen materiaal werken. We gebruikten geen<br />
observaties van professionele observatoria, maar die van onze partners. Op die manier, en <strong>door</strong><br />
het gebruik van de diverse ICT-hulpmiddelen voor communicatie en voor de observaties zelf,<br />
kregen onze lessen een echt innovatieve dimensie.<br />
3 HOOFDSTUK<br />
59
HOOFDSTUK<br />
60<br />
4<br />
Nieuwe<br />
Bestemmingen
4 4CHAPITRE HOOFDSTUK<br />
63
64<br />
<strong>eTwinning</strong> blijft<br />
groeien<br />
Na de achtentwintig landen waarmee <strong>eTwinning</strong> in<br />
2005 van start ging, werden sindsdien Roemenië<br />
(2007), Turkije, Kroatië en de Voormalige Joegoslavische<br />
Republiek Macedonië (2009) en Zwitserland (2011)<br />
verwelkomd in wat algemeen bekend staat als de<br />
“Gemeenschap voor Scholen in Europa”.<br />
<strong>eTwinning</strong> zal blijven groeien <strong>door</strong> de hand te reiken aan buurlanden in het<br />
Oosten en het Zuiden van Europa. Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Moldavië,<br />
Oekraïne en Tunesië zouden al in de nabije toekomst deel kunnen uitmaken van<br />
<strong>eTwinning</strong>.<br />
Maar hoe is het leven in Lviv? Hoe ziet het curriculum in Chisinau eruit? Welke<br />
soort technologie is het meest populair in Tunis? Binnenkort krijgt u een<br />
antwoord op deze en nog vele andere vragen, want <strong>eTwinning</strong> verwelkomt heel<br />
weldra Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Moldavië, Oekraïne en Tunesië<br />
En hopelijk zegt u op deze dag samen met ons:
4 HOOFDSTUK<br />
65
66<br />
CONCLUSIES<br />
Nu u dit boek hebt gelezen, zou u een beter idee moeten<br />
hebben van de rijkdom die <strong>eTwinning</strong> te bieden heeft. Op<br />
de reis die u hebt ondernomen, hebt u kennis gemaakt<br />
met heel wat mensen en projecten, en hebt u vast heel<br />
wat ideeën en inspiratie opgedaan. Of u nu een ervaren<br />
leerkracht bent en al hebt deelgenomen aan tientallen<br />
<strong>eTwinning</strong>-projecten en evenementen voor professionele<br />
ontwikkeling, of pas als leerkracht aan de slag bent<br />
gegaan en voor het eerst kennis maakt met <strong>eTwinning</strong>,<br />
dit boek bevat alle elementen om voor uw eerste (of<br />
volgende) project uw beste beentje voor te zetten.<br />
<strong>eTwinning</strong> zelf is al lang onderweg. We gingen in 2005 van start en sindsdien is<br />
het project jaar na jaar gegroeid. Partnerschappen tussen verschillende scholen<br />
zijn uitgegroeid tot hechte vriendschapsbanden tussen leerkrachten van overal<br />
in Europa. Aspecten die eerst als extraatjes werden gezien, zoals professionele<br />
ontwikkeling en informeel leren, zijn nu uitgegroeid tot standaardfuncties van<br />
het <strong>eTwinning</strong> platform. Wanneer u met <strong>eTwinning</strong> aan de slag gaat, ongeacht<br />
uw doelstelling (contact met collega’s, samenwerkingsprojecten, Educatieve<br />
Evenementen, Groepen, enz.) weet u nooit wat de volgende stap zal zijn. Daarom<br />
menen we te mogen stellen dat <strong>eTwinning</strong> niet enkel een geslaagd educatief<br />
programma is waarin meer dan 170.000 leerkrachten en 33 landen actief zijn; het<br />
is een wereld van mogelijkheden voor alle betrokkenen: leerkrachten, leerlingen,<br />
schoolhoofden, scholen zelf, lokale gemeenschappen en onderwijsinstanties.<br />
Zoals leerkrachten die in de boek aan het woord kwamen al zeiden: <strong>eTwinning</strong><br />
helpt leerlingen “begrijpen dat ze deel uitmaken van een wereldwijde<br />
gemeenschap waarin ze elk hun eigen plaats en rol hebben”, en “leren over het<br />
dagelijkse leven van hun Europese partners, hun geschiedenis en, uiteraard,<br />
hun huidige situatie.” Leerkrachten zelf moeten “flexibel en ruimdenkend” zijn<br />
om ten volle de vruchten te kunnen plukken van de geboden mogelijkheden en<br />
om “verschillende schoolsystemen te vergelijken en nieuwe dingen te leren”.<br />
<strong>eTwinning</strong> gaat veel verder dan de onbetwistbare voordelen op het vlak van
technologie en pedagogie. Het is een methodologie, een “soft skill” die ervoor<br />
zorgt dat we onderwijs in de ruimere zin van het woord, op een andere manier<br />
gaan benaderen.<br />
<strong>eTwinning</strong> maakt Europa tot uw school en uw thuis.<br />
In zijn zevenjarige bestaan was <strong>eTwinning</strong> nauw betrokken bij twee Europese<br />
opleidingsprogramma’s: eLearning (toen dit pas begon) en daarna het Leven<br />
Lang Leren Programma. Dankzij zijn flexibiliteit en aanpasbaarheid, maar ook<br />
<strong>door</strong> zijn bottom-up benadering, is <strong>eTwinning</strong> uitgegroeid tot één van de<br />
paradepaardjes van beide programma’s. Het Leven Lang Leren Programma loopt<br />
af in 2013, waarna het voor de periode 2014-2020 zal worden opgevolgd <strong>door</strong><br />
een nieuw en nog ambitieuzer EU-programma voor opleiding, training, jeugd<br />
en sport, het grootse “Erasmus for all”. Op dit ogenblik zijn de voorbereidingen<br />
voor dit programma nog volop aan de gang, maar we weten wel al dat <strong>eTwinning</strong><br />
een belangrijke rol zal spelen op het vlak van “Samenwerking met het oog op<br />
innovatie en goede praktijken”:<br />
“Transnationale samenwerkingsprojecten zijn essentieel voor het<br />
stimuleren van transparantie, openheid en excelentie en voor het<br />
bevorderen van het uitwisselen van goede voorbeelden tussen<br />
instellingen. Om bij te dragen aan het beheer en de implementatie<br />
van Europa 2020 en een open methode te bieden om activiteiten<br />
te coördineren, zal het Programma extra steun geven aan<br />
samenwerkingsprojecten die gericht zijn op het ontwikkelen,<br />
overdragen en implementeren van innovatieve praktijken op het vlak<br />
van onderwijs, training en jongeren.<br />
Het <strong>eTwinning</strong>-initiatief voor samenwerking tussen scholen<br />
zal aanzienlijk worden versterkt en als inspiratiebron dienen<br />
voor vergelijkbare initiatieven voor beroepsopleidingen,<br />
volwassenenonderwijs en jongeren. Het zal ook worden opengesteld<br />
voor buurlanden.” 7<br />
<br />
<br />
Sport.<br />
67
68<br />
Deze officiële erkenning is wellicht de meest zichtbare (en duurzame) impact<br />
die <strong>eTwinning</strong> in zijn zevenjarige bestaan heeft gehad. Het heeft even geduurd<br />
voor we dit hebben bereikt, maar het was de moeite waard. Er zijn echter nog<br />
duizenden andere kleinere blijken van erkenning die <strong>eTwinning</strong> uniek en menselijk<br />
maken: van de meer formele Kwaliteitslabels voor leerkrachten tot de emotionele<br />
banden die werden aangeknoopt op het niveau van het project, de school en<br />
de lokale gemeenschap. Aan deze banden liggen geen officiële decreten ten<br />
grondslag, maar ze zijn daarom niet minder sterk. Ze vormen in feite de échte<br />
fundamenten van het Europa van de mensen.<br />
Tijdens onze reis waarin we probeerden <strong>eTwinning</strong> samen met de Europese<br />
Commissie te ontwikkelen, deden we dit in gezelschap van leerkrachten die echt<br />
geloven in wat <strong>eTwinning</strong> te bieden heeft. Zij verrijken ons met hun vaardigheden<br />
en professionaliteit. En hun leerlingen die hen inspireerden en enthousiast<br />
deelnamen aan samenwerkingen met hun collega’s uit heel Europa. De National<br />
Support Services heeft de actie ondersteund en ervoor gezorgd dat leerkrachten<br />
ondersteund werden en verder konden groeien.<br />
Onze reis loopt bijna ten einde.<br />
<strong>eTwinning</strong> is nu klaar voor een nieuwe en langere reis.<br />
Brussel, 31.7.2012<br />
Santi Scimeca<br />
Project Manager<br />
<strong>eTwinning</strong> Central Support Service
De Nationale<br />
Ondersteunings-<br />
diensten<br />
71
72<br />
HIERONDER VINDT U EEN LIJST VAN ORGANISATIES EN<br />
INSTELLINGEN DIE IN UW LAND DE ETWINNING-ACTIE<br />
VERTEGENWOORDIGEN EN PROMOTEN.<br />
OOSTENRIJK<br />
<br />
(Oostenrijks Nationaal Agentschap voor Levenslang Leren)<br />
Contact: Ursula Großruck (ursula.grossruck@oead.at), Martin Gradl<br />
(martin.gradl@oead.at)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.at<br />
BELGIË (FRANSTALIGE GEMEENSCHAP)<br />
<br />
(Ministerie van de Franse Gemeenschap)<br />
Contact: Cécile Gouzée (cecile.gouzee@cfwb.be)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.enseignement.be/etwinning<br />
BELGIË (NEDERLANDSTALIGE GEMEENSCHAP)<br />
Ministerie van Onderwijs en Vorming, Departement Onderwijs en Vorming<br />
Contact: Sara Gilissen (info@etwinning.be)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.be<br />
BELGIË (DUITSTALIGE GEMEENSCHAP)<br />
<strong>eTwinning</strong> Koordinierungsstelle in der DG<br />
(Autonome Hochschule in der DG)<br />
Contact: Michèle Pommé (pomme.michele@ahs-dg.be)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.bildungsserver.be/etwinning<br />
BULGARIJE<br />
<br />
(Human Resource Ontwikkelingscentrum)<br />
Contact: Yassen Spassov (yspassov@hrdc.bg)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: etwinning.hrdc.bg<br />
KROATIË<br />
Agencija za mobilnost i programe Europske unije<br />
(Agentschap voor mobiliteit en EU-programma’s)<br />
Contact: Dunja Babić (etwinning@mobilnost.hr)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.hr
TSJECHISCHE REPUBLIEK<br />
<br />
programy (Centrum voor Hogere Studies - Nationaal Agentschap voor EUprogramma’s)<br />
Contact: Barbora Grecnerova, Pavla Sabatkova<br />
Contact e-mail: etwinning@naep.cz<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.cz<br />
CYPRUS<br />
<br />
CTI “DIOPHANTUS” COMPUTER TECHNOLOGY INSTITUTE & PRESS<br />
Contact: Thekla Christodoulidou (tchristodoulidou@llp.org.cy),<br />
Sylvia Solomonidou (ssolomonidou@llp.org.cy)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.llp.org.cy/etwinning<br />
DENEMARKEN<br />
(Deens IT-Centrum voor Onderwijs en Onderzoek)<br />
Contact: Claus Berg (etwinning@uni-c.dk), Ebbe Schultze (etwinning@uni-c.dk)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://etwinning.emu.dk<br />
ESTLAND<br />
Tiigrihüppe Sihtasutus (Fonds Tijgersprong)<br />
Contact: Enel Mägi (enel@tiigrihype.ee), Elo Allemann (elo@tiigrihype.ee)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.tiigrihype.ee<br />
FINLAND<br />
Opetushallitus (Nationale Onderwijsraad)<br />
Contact: Yrjö Hyötyniemi (yrjo.hyotyniemi@oph.fi)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-websites: www.edu.fi/etwinning (Fins)<br />
www.edu.fi/etwinning/svenska (Zweeds)<br />
FRANKRIJK<br />
<br />
Contact: Marie-Christine Clément-Bonhomme (contact@etwinning.fr)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.fr<br />
73
74<br />
VOORMALIGE JOEGOSLAVISCHE REPUBLIEK MACEDONIË<br />
<br />
(Nationaal agentschap voor onderwijs programma’s en mobiliteit)<br />
Contact: Dejan Zlatkovski (dejan.zlatkovski@na.org.mk)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://www.etwinning.mk<br />
DUITSLAND<br />
<br />
Contact: etwinning@kmk.org<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.de<br />
GRIEKENLAND<br />
<br />
<br />
Contact: <strong>eTwinning</strong> Team (<strong>eTwinning</strong>@sch.gr)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.gr<br />
HONGARIJE<br />
<br />
(Educatio Public Services Non-profit LLC – Dienst Digitaal Onderwijs)<br />
Contact: etwinning@educatio.hu<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.hu<br />
IJSLAND<br />
(Bureau voor Internationaal Onderwijs)<br />
Contact: Gudmundur Ingi Markusson (gim@hi.is)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.is<br />
IERLAND<br />
<br />
Contact: Marie Heraughty (koregan@leargas.ie)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.ie
ITALIË<br />
<br />
(Nationaal Instituut voor Documentatie, Innovatie en Educatief Onderzoek)<br />
Contact: etwinning@indire.it<br />
Helpdesk: etwinning.helpdesk@indire.it<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: etwinning.indire.it/<br />
LETLAND<br />
Jaunatnes starptautisko programmu aģentūra<br />
(Agentschap voor Internationale Programma’s voor de Jeugd)<br />
Contact: info@etwinning.lv<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.lv<br />
LITOUWEN<br />
Švietimo ir mokslo ministerija, Švietimo informacinių technologijų centras<br />
(Centrum voor Informatietechnologie, Ministerie van Onderwijs en Wetenschap)<br />
Contact: Violeta Čiuplytė (violeta.ciuplyte@itc.smm.lt)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://www.etwinning.lt<br />
LUXEMBURG<br />
- Agence Nationale pour le programme européen d’éducation<br />
et de formation tout au long de la vie (Nationaal Agentschap voor het Europese<br />
Onderwijsprogramma en Levenslang Leren)<br />
Contact: Sacha Dublin (sacha.dublin@anefore.lu)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.<strong>eTwinning</strong>.lu<br />
MALTA<br />
Directorate for Quality and Standards in Education<br />
(Directoraat voor Kwaliteit en Normen in het Onderwijs)<br />
<br />
(Dienst Curriculumbeheer en eLearning)<br />
Contact: Amanda Debattista (amanda.debattista@ilearn.edu.mt)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://etwinning.skola.edu.mt<br />
75
76<br />
NEDERLAND<br />
<br />
Contact: Marjolein Mennes (etwinning@epf.nl)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.nl<br />
NOORWEGEN<br />
(Noors Centrum voor ICT in het Onderwijs)<br />
Contact: Lisbeth Knutsdatter Gregersen (lisbeth.gregersen@iktsenteret.no)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://iktsenteret.no/prosjekter/etwinning<br />
POLEN<br />
(Stichting voor de<br />
Ontwikkeling van het Onderwijssysteem)<br />
Contact: Agnieszka Gierzyńska-Kierwińska (agnieszka.gierzynska-kierwinska@<br />
frse.org.pl)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.pl<br />
PORTUGAL<br />
<br />
(Directoraat-Generaal voor Onderwijs – Ministerie van Onderwijs en Wetenschap)<br />
Equipa de Recursos e Tecnologias (ERTE)<br />
(Team Educatieve Technologieën en Hulpbronnen)<br />
Contact: <strong>eTwinning</strong>@dge.mec.pt<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://etwinning.dge.mec.pt/<br />
ROEMENIË<br />
(Instituut voor Educatieve Wetenschappen)<br />
Contact: Simona Velea: echipa@etwinning.ro<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.ro<br />
SLOWAKIJE<br />
(Universiteit van Zilina)<br />
Contact: Lubica Sokolikova (lubica.sokolikova@uniza.sk), Gabriela Podolanova<br />
(gabriela.podolanova@etwinning.sk)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.sk
SLOVENIË<br />
Center RS za mobilnost in evropske programe izobraževanja in usposabljanja<br />
- CMEPIUS (Centrum van de Republiek Slovenië voor Mobiliteit en Educatieve<br />
Opleidingsprogramma’s)<br />
Contact: Maja Abramič (maja.abramic@cmepius.si)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.cmepius.si/etwinning.aspx<br />
SPANJE<br />
<br />
Ministerio de Educación, Cultura y Deporte<br />
Contact: Carlos J. Medina (info.etwinning@cnice.mec.es)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.etwinning.es<br />
ZWEDEN<br />
<br />
(Internationaal Programmakantoor voor Onderwijs en Opleiding)<br />
Contact: Ann-Marie Degerström (ann-marie.degerstrom@programkontoret.se)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.programkontoret.se/etwinning<br />
ZWITSERLAND<br />
(Zwitsers Competentiecentrum voor Uitwisseling en Mobiliteit)<br />
Contact: Nina Hobi (n.hobi@chstiftung.ch)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.ch-go.ch/etwinning<br />
TURKIJE<br />
MEB Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü<br />
(Nationaal Ministerie van Onderwijs: Algemeen Directoraat voor Educatieve<br />
Technologieën)<br />
Contact: Mustafa Hakan BÜCÜK (tretwinning@meb.gov.tr)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: http://etwinning.meb.gov.tr<br />
VERENIGD KONINKRIJK<br />
British Council<br />
Contact: <strong>eTwinning</strong> Team (etwinning@britishcouncil.org)<br />
Nationale <strong>eTwinning</strong>-website: www.britishcouncil.org/etwinning<br />
77
Change language