Pagina 1 van 2 TOOLBOX-MEETING ... - Arbo Support

TOOLBOX-MEETING DIESELMOTOREMISSIE (IN OMSLOTEN RUIMTEN)
Steeds meer komen we tot het besef dat de uitlaatgassen van voertuigen niet goed zijn voor onze gezondheid.
Dit geldt in het bijzonder voor de emissie van dieselmotoren (afgekort DME). Bij het uitvoeren van onze
werkzaamheden kunnen we in contact komen met dieseluitlaatgassen. Naast stankoverlast, uitstoot van CO 2 ,
leidt DME tot allerlei lichamelijke klachten.
Deze klachten worden veroorzaakt door de schadelijke stoffen die zich in de dieseluitlaatgassen bevinden.
Op lange termijn kunnen stoffen in uitlaatgassen leiden tot chronische klachten en ernstige ziekten waaronder
kanker. Als we de uitlaatgassen van voertuigen ontleden, dan kunnen onder andere de volgende schadelijke
stoffen worden onderscheiden: roetdeeltjes, polycyclische aromatische verbindingen (PAK's), zwaveldioxide.
In tabel 1 is aangegeven welk element uit de DME, door welk orgaan wordt opgenomen en welke
gezondheidsklachten daarvan het gevolg zijn.
Tabel 1 Gezondheidsklachten van DME-element na opname
Lichaamsdeel
(opnameroute)
Veroorzakend DME-element Gezondheidsklachten
Ogen Dieseluitlaatgas algemeen Irritatie
Luchtwegen Dieseluitlaatgas algemeen
Irritatie slijmvliezen mond en neus,
Roetdeeltjes
prikkeling luchtwegen, pneumoconiose,
longfibrose
PAK’s
Longkanker
Verbrandingsdeeltjes
Astma, bronchitis
Zwaveldioxide
Irritatie, bronchitis
Huid Roetdeeltjes Verkleuring, abnormale verhoorning
DNA Nitro-PAK’s Kanker
Divers Dieseluitlaatgas algemeen Misselijkheid, duizeligheid, hoofdpijn
Dieselmotoremissie wordt als kankerverwekkend beschouwd en een uitgebreide registratie volgens het
Arbeidsomstandighedenbesluit artikel 4.13 is dan ook verplicht.
Wanneer het bedrijf in samenwerking met de ondernemingsraad geen grenswaarde heeft vastgesteld hanteert
de Arbeidsinspectie de in Nederland gemiddelde achtergrondconcentratie van 3 g/m 3 elementair koolstof per
m 3 lucht als grenswaarde. Geen enkele medewerker mag aan meer dan 50 g/m 3 elementair koolstof per m 3
lucht blootgesteld worden, ook wel de verbodswaarde genoemd.
De concentraties van DME kunnen in een omsloten ruimte (binnensituatie) al gauw hoger zijn dan 3 g/m 3 .
Een omsloten ruimte is een ruimte met minimaal 3 wanden en een dak (bijv. werkplaats, magazijn, garage,
scheepsruim, etc.).
Preventieve maatregelen
De beste preventieve maatregel is dat medewerkers niet worden blootgesteld aan uitlaatgassen.
Aangezien dit niet altijd mogelijk is, dienen in navolging van de arbeidshygiënische strategie, de
achtereenvolgende maatregelen te worden genomen:
1. Dieselmotoren weren uit de omsloten ruimte
Bijvoorbeeld door een aanhangwagen de omsloten ruimte in te slepen met voertuigen met
alternatieve (elektrische) aandrijving, waardoor het voertuig met de dieselmotor de omsloten ruimte niet
binnen gaat.
Arbo Support bv| www.arbosupport.nl | Tel.: 010-2161144 Pagina 1 van 2
TB_Werken_DME2.doc

2. Maatregelen treffen om de blootstelling naar een zo laag mogelijk niveau terug te brengen
a. Afvoer van DME door het aansluiten van een uitlaat waarmee de DME naar een plek buiten de omsloten
ruimte wordt afgevoerd.
b. Het aanbrengen van een roetfilter. Het afvangrendement van roetdeeltjes moet dan minimaal 70%
bedragen.
c. Het slechts toelaten van vrachtwagens met Euronorm 4 of 5 dieselmotoren.
Indien het om technische redenen niet mogelijk is te voldoen aan de maatregelen genoemd onder a t/m c,
worden in aflopende volgorde van prioriteit de volgende aanvullende maatregelen getroffen:
- Mechanisch gedwongen plaatselijk afzuiging, zo nodig aangevuld door algemene
ventilatie;
- Motor in omsloten ruimte niet langer dan strikt noodzakelijk laten draaien;
- Ruimte waar DME’s voorkomen afschermen van andere ruimten (i.e. compartimentering);
- Na het parkeren op druk brengen van de remmen d.m.v. een compressor;
- Aangepaste routing.
Kortom, bij kankerverwekkende stoffen is de eerste stap het voorkomen dat medewerkers worden
blootgesteld aan deze stoffen. Daarnaast is het verplicht dat wordt gemeten aan welke hoeveelheden
medewerkers worden blootgesteld. Zolang nog geen wettelijke grenswaarde is vastgesteld, accepteert de
Arbeidsinspectie 1 dat bedrijven geen verdere maatregelen hoeven te nemen als de concentratie DME in de
omsloten ruimte tot onder de achtergrondconcentratie van 3 g/m 3 is teruggebracht.
EHBO
Mocht iemand acuut last krijgen van de uitlaatgassen om hem heen, hanteer dan de volgende handelingen:
- In geval van inademen; de getroffene in de frisse lucht brengen en rustig houden.
- In geval van geïrriteerde ogen; de ogen minimaal 15 minuten spoelen (lenzen eventueel verwijderen) en
naar een oogarts brengen.
- Raadpleeg een arts.
1
Bron, site van ministerie van SoZaWe, link http://www.arboportaal.nl/stoffencentrum/stoffen/ag/dieselmotoremissie-dme-1
Arbo Support bv| www.arbosupport.nl | Tel.: 010-2161144 Pagina 2 van 2
TB_Werken_DME2.doc