criptie - Evelien Andree Wiltens

maakte zelf dus ook de vergelijking tussen het expressionisme en de kunst van psychiatrische
patiënten.
2.2 De Prinzhorn-collectie
Toen Prinzhorn in 1918 de taak overnam van de hoofdpsychiater Karl Wilmanns, verder te
gaan met het onderzoek en de collectie uit te breiden had Willmans al een begin gemaakt met
het verzamelen van werken en hij had al een aantal psychiatrische ziekenhuizen
aangeschreven. Prinzhorn accepteerde de opdracht op voorwaarde dat de collectie uitgebreid
werd 25 . Toen hij in 1922 zijn boek publiceerde na 4 jaar onderzoek bevatte de Heidelberg
collectie ongeveer 4500 tekeningen en schilderijen van psychiatrische patiënten uit
verschillende instellingen. Prinzhorn zorgde ervoor dat ze allemaal geïnventariseerd,
geëtiketteerd en gefotografeerd werden 26 . Om een beter onderzoek te kunnen doen vermeldde
hij ook bij elk van de werken welke diagnose de maker ervan had 27 . De meest voorkomende
Lombrosso, die in 1889 een boek over het kunstzinnige genius schreef, legde ook een
verzameling kunstwerken aan uit psychiatrische klinieken. Toch was veel van deze kunst
gewoon gemaakt door kunstenaars die toevallig in een psychiatrische kliniek waren
opgenomen. Dit deed Prinzhorn niet, het vernieuwende aspect van Prinzhorn is volgens
hemzelf dat zijn collectie heel uitgebreid is en internationaal is. Hierdoor geeft het een beter
beeld van het onderwerp 29 . Het was aanvankelijk ook de bedoeling om een pathologisch
museum in te richten, dit is nooit gebeurd 30 .
Eén van de donkerste momenten uit de geschiedenis van de collectie is het misbruik om de
doctrines van de raciale superioriteit te ondersteunen en diende als aanvalswapen tegen de
25 Brand B. (1995) p. 14
26 Brand-Clausen, B. (2003/2004) p.11
27 Brand-Clausen, B. (2003/2004) p.11
28 Brand-Clausen, B. (2003/2004) p.11
29 Prinzhorn H. (1972) p.2
30 Brand B. (1995) p. 17
28 .