I No<strong>te</strong>n: 1. NA, Collectie Van Panhuys, inv.nr. 521, f.123. 2. Nederfand's Adelsboek, 42 ['s-Gravenhage, 1940], 374· 3. <strong>Een</strong> exemplaar <strong>van</strong> zijn thesis bevindt zich in de Stadsbibliotheek <strong>te</strong> Maastricht en heeft als datum 2 juli 1755. 4. SA Heerlen, Archief adellijk leengoed Haeren <strong>te</strong> Voerendaal, Testament mr. G.H. <strong>van</strong> Panhuijs. s. SA Heerlen, Archief Adellijk leengoed Haeren <strong>te</strong> Voerendaal, Deeling der goederen nagela<strong>te</strong>n door J.C. <strong>van</strong> Panhuys en M.S. Delwarde, 25 maart 1850. 6. NA, Collectie Van Panhuys, inv.nr. 136. 1. RALM Limburg, <strong>Land</strong>en <strong>van</strong> Overmaas, inv.nr. 3624, 3631, 3637 en 3638. 8. w.A. J. MUNIER, Over klokken en klokkengelui in en rond Meerssen in de 17de en 18de eeuw, in: Jaarboek 2003 Historische en Heemkundige Studies in en rond het Geuldal [Valkenburg a/d Geul, 2003], 227, 242. 9. RA Noord-Brabant, Raad <strong>van</strong> Brabant <strong>te</strong> 's-Gravenhage, inv.nr. 447.311, Reflexien <strong>van</strong> Van Panhuys bes<strong>te</strong>md voor de advocaat-fiscaal <strong>van</strong> de Generali<strong>te</strong>it M. <strong>van</strong> der Pot, d.d. 9 mei 1789. 10. A.L. PELERIN, Beschrijvinge <strong>van</strong> het Staatsland <strong>van</strong> Overmaze in het generaal, en <strong>van</strong> het <strong>Land</strong> <strong>van</strong> Valkenburg in het bijzonder, met betrekking tot desselfs regeering en politique toestand, in: Annales de la Société Historique et Archeologique à Maastricht, 1854·1855, 34, 52-55. 11. w.A.J. MUNIER, De bezoldiging <strong>van</strong> de pastoors <strong>van</strong> Heerlen en Voerendaal [1794], in: LvH 34 [ 1984], 13-25. 12. A.L. PELERIN, Beschrijvinge <strong>van</strong> het Staatsland <strong>van</strong> Overmaze, 53· 13. Resolutien <strong>van</strong> de Hoog Moogende Heeren Staa<strong>te</strong>n Generaal der Vereenigde Nederlandsche Provincien, 1773,25 october [634] en 1 november [651]. 14. A. FL. GEHLEN, Het notariaat in het tweeherig Maastricht [Assen, 1981], 27, 30, 33· IS. Resolutien, 1776,5 juni [346]. 16. F.M. GERARDS. De rech<strong>te</strong>n <strong>van</strong> het leengoed Haeren in de 18e eeuw, in: LvH 53 [2003], 18-21. 11. NA, Sta<strong>te</strong>n-Generaal1550-1796, inv.nr. 5875. 18. J.A.K. HAAS, Het verdrag <strong>van</strong> Fontainebleau 1785; Maastricht en de <strong>Land</strong>en <strong>van</strong> Overmaas als in<strong>te</strong>rnationale conflictstof aan het eind <strong>van</strong> het ancien regime, in: PSHAL, 124 [1988], 290-344. 19. J.J. JONGEN, Hoe onze voorouders hun rech<strong>te</strong>n verdedigden, in: LvH, 2 [1951], 57-59, 78-So. 20. SHCL Maastricht, Groo<strong>te</strong> Socië<strong>te</strong>it en Emulatie <strong>te</strong> Maastricht, inv.nr. 1 en 2. De 'Grande Société' werd opgericht op 1 oktober 1760 onder bescher- ming <strong>van</strong> de militaire gouverneur <strong>van</strong> Maastricht baron Van Aylva en de Brabantse hoogschout <strong>van</strong> Burmania. De Socië<strong>te</strong>it was gevestigd op het Vrijthof <strong>te</strong>genover het <strong>Land</strong>huis. 21. c. BLOEMEN, Maastrichts Toneel/even. Drie eeuwen Maastrichts Thea<strong>te</strong>r [Maastricht, 1966], 56. 22. M.G. SPIERTZ, Maastricht in het vierde kwart <strong>van</strong> de achttiende eeuw. Kerkelijke, Politieke en Sociale Verhoudingen 1775-1801 [Assen, 1964], 1. 23. Spiertz, Maastricht, 28-29. 24. F.M. Gerards, De aankoop en restauratie <strong>van</strong> kas<strong>te</strong>el Haeren [Voerendaal] door mr. W.H. <strong>van</strong> Panhuys, in: LvH, 48 [1998], 123-129. 25. NA, Collectie Van Panhuys, inv.nr. 521, f.76-78. 26. GERARDS, De aankoop, 128. 27. GERARDS, De Aankoop, 127-128. 28. F.M. GERARDS, Het landgoed Haeren [Voerendaal] in de 19de eeuw, in: LvH, 52 [2002], 37-48. 29. NA, Collectie Van Panhuys, inv.nr. 140; SPIERTZ, Maastricht, 229-230. 30. F.M. GERARDS, W.H. <strong>van</strong> Panhuys [1734-1808]. De toelating tot de Ridderschap <strong>van</strong> Staats-Valkenburg, in: Jaarboek 2001 Historische en Heemkundige Studies in en rond het Geuldal [Valkenburg aan de Geul, 2001], 169-203. 31. GERARDS, W.H. <strong>van</strong> Panhuys, 191. 32. GERARDS, W.H. <strong>van</strong> Panhuys, 194-195. 33. GERARDS, W.H. <strong>van</strong> Panhuys. 195-196. 34. SPIERTZ, Maastricht, 83. 35. A. WILSCHUT, Goejanverwe/lesluis. De strijd tussen patriot<strong>te</strong>n en prinsgezinden 1780-1787 [Hilversum, 2000], 15-22. 36. J. ROSENDAAL, Bataven! Nederlandse vluch<strong>te</strong>lingen in Frankrijk 1787-1795 [Nijmegen 2003], 50. 37. SPIERTZ, Maastricht, 83-85. 38. SPIERTZ, Maastricht, 83. 39. NA, Sta<strong>te</strong>n Generaal, in.nr. 9053. 40. RA Noord-Brabant, Raad <strong>van</strong> Brabant <strong>te</strong> 's-Gravenhage, Resoluties, inv.nr. 20, nr. 3825. 41. NA, Sta<strong>te</strong>n-Generaal, inv.nr. 3082. 42. NA, Collectie Van Panhuys, inv.nr. 136. 43. SPIERTZ, Maastricht, 110-111. 44. SPIERTZ, Maastricht, 111. 45. SPIERTZ, Maastricht, 149. A. FLAMENT, Burgerlijke overheden en leden der rechtbank die op den 2en Pluvióse an 4 [22 januari 1798] den eed <strong>van</strong> haat aan het koningschap hebben afgelegd, met bijzonderheden <strong>om</strong>trent eenigen hunner, in: Maasgouw 7 [ 1885], 1087. 46. GERARDS, Het landgoed Hacren, 44-46.
'<strong>Een</strong> onregelmatig dagboek' uit de <strong>oorlog</strong>stijd DOOR HERMAN KLÖREN <strong>Een</strong> onregelmatig dagboek, zo luidde de ti<strong>te</strong>l die Heerlenaar Herman Klören gaf aan het dagboek dat hij - onregelmatig - bijhield <strong>van</strong> vrijdag I sep<strong>te</strong>mber 1944 tot en met maandag 25 februari 1945. De bouwkundig <strong>te</strong>kenleraar aan de Ambachtsschool verhaalt in zijn dagboek over de laats<strong>te</strong> <strong>oorlog</strong>shandelingen in en rond Heerlen en over de bevrijding <strong>van</strong> de stad. Klören , geboren op 31 oktober 190 I, woonde met zijn vrouw Trees en zijn kinderen Sjef. Elly en Margriet aan de Franciscusweg 21. Hij overleed op 76-jarige leeftijd. Hieronder volgt zijn relaas over de laats<strong>te</strong> roerige <strong>oorlog</strong>smaanden in en <strong>om</strong> Heerlen .* VRIJDAG 1 SEPTEMBER 1944 De Duitsers zijn in Frankrijk verslagen. De legers vluch<strong>te</strong>n nu door België, waar hevige gevech<strong>te</strong>n gaande zijn. Gis<strong>te</strong>ren werden Dinant, Namen, Luik en Maastricht geb<strong>om</strong>bardeerd. Vandaag begint het nieuwe schooljaar met een H. Mis bij de Broeders in de Gasthuisstraat Nog voor wij daar waren, moes<strong>te</strong>n we rennen! Luchtalarm. Treinen in Heerlen werden bescho<strong>te</strong>n, Geleen en Spaubeek geb<strong>om</strong>bardeerd. Om 10.15 konden we eerst naar school toe. De nieuwe leerlingen worden ingedeeld. Nauwelijks heb ik me aan de nieuwe jongens voorges<strong>te</strong>ld of ... luchtalarm. Weer beschieting <strong>van</strong> treinen, onder andere bij het slachthuis. Om twaalf uur wordt beslo<strong>te</strong>n wegens verhoogd gevaar de leerlingen voor onbe- Heerlense burgers vragen een Amerikaanse soldaat een hand<strong>te</strong>kening op hun persoonsbewijs <strong>te</strong> zet<strong>te</strong>n. Foto: Stadsarchief Heerlen fotocol l. nr. 1850 LAND VAN HERLE 3 . 2004 89