Een oorlog om nooit te vergeten - Land van Herle

Kloostercomplex Kloosterrade omstreeks 1850 door schilder J. Pöttgens. Hier werd een start gemaakt met de
kolenwinning.
graaf Georg Frederik van Waldeck, en deze
verleende op Peerbooms verzoek toestemming
tot het afvoeren van het water door
middel van een pompwerk Dat men reeds
in die tijd twijfelde aan het succes van de
onderneming blijkt uit het volgende bericht
van jonkheer van Schwartzenberg, drost van
Wittem, aan graaf van Waldeck[ 'Ob etwas
zu finden wyrdt seyn ist ganz ongewisz[ und,
soli etwas gefonden werrden, soli fill taüsenden
müsse kosten ehe und zuvoren das Werck zum
Effekt sall kunnen gebracht werden'. 2
Kohlgerechtigheijt
I De abdij Kloosterrade bezat vele goederen.
Delen hiervan werden uitgegeven als leenen
emphyteutische goederen.3 De leengoederen
stonden onder het leenhof van de
abdij, de emphyteutische onder het laathof
De overdracht van de verschillende goederen
vond plaats in het betreffende hof, en werd
LAND V AN HERLE 3 . 2004
opgetekend in registers van transporten,
waarvan er verschillende behouden zijn. De
laatgoederen van de abdij waren in de loop
der tijd door erfpacht in andere handen
overgegaan. Nu kwam het voor dat de bezitters
van deze goederen probeerden ofwel zelf
steenkool onder deze gronden te ontginnen
ofwel anderen dit tegen betaling toe te staan.
De abdij heeft zich steeds verzet tegen deze
overtredingen van haar rechten op de ontginning
van de ondergrond, soms tot het
opperste gerechtshof aan toe. De grondeigenaar
kon zijn bezit ook verkopen onder de
conditie dat hij zijn rechten op de zich onder
de bodem bevindende steenkool niet overdroeg.
Deze rechten werden 'kohlgerechtigheijt'
genoemd. Abt Leonard Dammerscheidt
verkocht in 1537 een aanzienlijk deel der
vroeger verkregen goederen onder Kerkrade,
bekend onder de naam Kochen-Erben, voor
de prijs van 275 Rijnse guldens onder de
voorwaarde dat hij, of liever de abdij, het
lOl