Tussen Onderzoek en Samenleving (PDF). - De Jonge Akademie
Tussen Onderzoek en Samenleving (PDF). - De Jonge Akademie
Tussen Onderzoek en Samenleving (PDF). - De Jonge Akademie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Leerkracht<strong>en</strong> zijn experts in het opbouw<strong>en</strong> van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> begrip van e<strong>en</strong> grote hoeveelheid<br />
stof op e<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>d niveau. Lerar<strong>en</strong> in het voortgezet onderwijs (VO) zijn<br />
vaak opgeleid in e<strong>en</strong> specifiek vak. Zij kunn<strong>en</strong> hun inhoudelijke k<strong>en</strong>nis middels nascholing<br />
bijhoud<strong>en</strong>. Leerkracht<strong>en</strong> in het basisonderwijs (PO) zijn algeme<strong>en</strong> opgeleid<br />
met veel aandacht voor didactische vaardighed<strong>en</strong>. Zij kom<strong>en</strong> maar zeer beperkt<br />
in aanraking met wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> techniek. Daarbij komt dat veel leerkracht<strong>en</strong> in het<br />
primair onderwijs van nature e<strong>en</strong> zekere huiver hebb<strong>en</strong> voor wet<strong>en</strong>schap die zij als<br />
‘moeilijk’ <strong>en</strong> daarmee als moeilijk overdraagbaar ervar<strong>en</strong>.<br />
Het lesprogramma van het primair onderwijs biedt nauwelijks ruimte voor wet<strong>en</strong>schapsbewustwording<br />
of onderzoek<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> van de oorzak<strong>en</strong> is dat schol<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> afgerek<strong>en</strong>d op meetbare prestaties, af te lez<strong>en</strong> aan de Cito-scores. Het vak<br />
wereldoriëntatie, waarin wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> techniek e<strong>en</strong> rol van belang spel<strong>en</strong>, wordt<br />
daarin wel getoetst maar niet meegerek<strong>en</strong>d.<br />
Lesmethod<strong>en</strong> <strong>en</strong> wettelijk voorgeschrev<strong>en</strong> kerndoel<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerlijn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> dat lerar<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong> vooral bezig zijn verplichte stof af te handel<strong>en</strong>, waarbij zij<br />
noodgedwong<strong>en</strong> vooral de method<strong>en</strong> van educatieve uitgeverij<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. Zowel in<br />
deze lesmethod<strong>en</strong> als in nascholing van lerar<strong>en</strong> zijn verbetering<strong>en</strong> mogelijk. Zo zou<br />
vermed<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> dat de nadruk ligt op 'weetjes' <strong>en</strong> op techniek. In plaats<br />
van bijvoorbeeld e<strong>en</strong>voudige proefjes voor te schrijv<strong>en</strong> waarvan het antwoord tevor<strong>en</strong><br />
al vaststaat (zodat het antwoord van e<strong>en</strong> leerling ‘goed’ of ‘fout’ is) is het beter<br />
om aan te sluit<strong>en</strong> bij de onderzoek<strong>en</strong>de houding die kinder<strong>en</strong> van jongs af aan hebb<strong>en</strong>.<br />
Dit ‘onderzoek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> ontwerp<strong>en</strong>d ler<strong>en</strong>’ is ook in te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> bij taal <strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Net als in de wet<strong>en</strong>schap zelf is de kern daarvan het stell<strong>en</strong> van vrag<strong>en</strong> – door<br />
leerkracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> leerling<strong>en</strong>.<br />
Bij het ontwikkel<strong>en</strong> van project<strong>en</strong> voor basisschoolleerling<strong>en</strong> is het van belang e<strong>en</strong><br />
brug te slaan tuss<strong>en</strong> formeel (binn<strong>en</strong>schools) <strong>en</strong> informeel (buit<strong>en</strong>schools) ler<strong>en</strong>,<br />
bijvoorbeeld via scouting, sport, tv <strong>en</strong> games. Idealiter ontstaat e<strong>en</strong> vanzelfsprek<strong>en</strong>de<br />
lijn die van de basisschool doorloopt in het voorgezet onderwijs.<br />
Er bestaat e<strong>en</strong> onoverzichtelijk woud van websites, programma’s <strong>en</strong> lesmaterial<strong>en</strong><br />
gericht op wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> techniek. Om deze op waarde te beoordel<strong>en</strong> is moeilijk.<br />
<strong>De</strong>rgelijke material<strong>en</strong> zijn bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> vaak gericht op wet<strong>en</strong>schappelijke feit<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
niet of nauwelijks op hoe wet<strong>en</strong>schap in zijn werk gaat. Als er al sprake is van het<br />
stimuler<strong>en</strong> van eig<strong>en</strong> onderzoek door leerling<strong>en</strong>, dan is dat veelal inflexibel <strong>en</strong> receptmatig.<br />
Op langere termijn is e<strong>en</strong> belangrijke verbetering te boek<strong>en</strong> door meer<br />
academici voor de klas te krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> ruimte te schepp<strong>en</strong> voor wet<strong>en</strong>schappelijke<br />
vorming op pabo's <strong>en</strong> in de lerar<strong>en</strong>opleiding<strong>en</strong>. Op korte termijn is het haalbaar<br />
24 tuss<strong>en</strong> onderzoek <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>leving
Change language