27.09.2013 Views

Kerk in de buurt - Maart 2008 - Torenpleinkerk

Kerk in de buurt - Maart 2008 - Torenpleinkerk

Kerk in de buurt - Maart 2008 - Torenpleinkerk

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Jaargang 2 Nummer 1<br />

<strong>Maart</strong> <strong>2008</strong> Jaargang 1 nummer 3<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt is een uitgave<br />

van <strong>de</strong> Protestantse gemeente<br />

Vleuten – De Meern – Leidsche<br />

Rijn-Oost. De krant wordt<br />

verspreid on<strong>de</strong>r alle le<strong>de</strong>n en<br />

verschijnt drie keer per jaar.<br />

De krant besteedt aandacht<br />

aan wat mensen ervaren die<br />

leven <strong>in</strong> onze wijken, b<strong>in</strong>nen<br />

en buiten <strong>de</strong> kerk.<br />

Wilt u reageren, gebruik dan een<br />

van <strong>de</strong> adressen <strong>in</strong> het colofon<br />

op <strong>de</strong> achterpag<strong>in</strong>a.<br />

Diana van Kempen-<br />

Schuurman, een energieke<br />

jonge vrouw en moe<strong>de</strong>r van<br />

drie k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren, kreeg ruim<br />

een jaar gele<strong>de</strong>n <strong>de</strong> diagnose<br />

‘borstkanker’. Na diverse<br />

operaties en behan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen<br />

is ze er weer groten<strong>de</strong>els<br />

bovenop. Ze kijkt terug op<br />

een veelbewogen jaar. “Je<br />

krijgt te dragen wat je aankunt.”<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g van haar ziekte<br />

sprak één van <strong>de</strong> artsen <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n<br />

‘we gaan voor leven’. Deze woor<strong>de</strong>n<br />

zijn Diana tot op <strong>de</strong> dag van vandaag<br />

bijgebleven. “Het woord ‘leven’ heeft<br />

voor mij veel meer betekenis gekregen,<br />

het is krachtiger gewor<strong>de</strong>n. Ik<br />

merk dat ik meer, of nog beter ‘an<strong>de</strong>rs’<br />

geniet van het mooie om me heen, alsof<br />

het normale bijzon<strong>de</strong>r is gewor<strong>de</strong>n.”<br />

Wanneer ze vertelt hoe ze zich kan<br />

verwon<strong>de</strong>ren om een bloeien<strong>de</strong> bloem<br />

of een prachtige groene boom, zie je<br />

haar bijna verontschuldigend stralen en<br />

merk je hoeveel waar<strong>de</strong> dit voor haar<br />

heeft. “Ik zou wensen dat mensen wat<br />

meer nadruk op het positieve kon<strong>de</strong>n<br />

leggen. Sta niet zo lang stil bij m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />

leuke d<strong>in</strong>gen en ga voor <strong>de</strong> leuke…<br />

verdriet komt vanzelf, dat hoort er nu<br />

eenmaal bij.”<br />

Haar verlangen om het positieve<br />

te zien, heeft <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> van ziekte<br />

gekarakteriseerd: het hield haar op <strong>de</strong><br />

been. Door goe<strong>de</strong> berichten kwam er<br />

weer hoop, door <strong>de</strong>ze hoop kon zij uit<br />

een diep dal komen. Ze wil weer een<br />

z<strong>in</strong>vol bestaan en zoveel mogelijk uit<br />

het leven halen.<br />

Kostbare tijd<br />

Veel mensen vroegen aan Diana of<br />

ze niet boos was op God. Een vraag<br />

die haar ontzettend heeft verbaasd, ze<br />

begreep dat niet. “Dat is te gemakkelijk,<br />

waarom zou Hij schuld moeten<br />

dragen voor wat mij overkomt?” God<br />

was juist een steun voor Diana, Hij<br />

hielp haar te relativeren en te vechten<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze situatie. Ze beseft ten volle dat<br />

het leven niet alleen maar rooskleurig<br />

kan zijn en dat we daar <strong>in</strong> grote mate<br />

zelf verantwoor<strong>de</strong>lijk voor zijn. Ziekte<br />

Paaskrant: Goed nieuws met<br />

een schaduwrandje<br />

kun je ook zien als signaal om er iets<br />

mee te gaan doen. Hiermee wil Diana<br />

niet suggereren dat ze het afgelopen<br />

jaar fluitend is doorgekomen. De<br />

behan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen, <strong>de</strong> bijwerk<strong>in</strong>gen waren<br />

soms heel vervelend en <strong>de</strong> perio<strong>de</strong>s van<br />

(af)wachten op uitslagen waren voor<br />

haar zwaar.<br />

Sterven<br />

Perio<strong>de</strong>s waar<strong>in</strong> ze zich realiseer<strong>de</strong> hoe<br />

kostbaar <strong>de</strong> tijd is, tijd die ze zo graag<br />

nog wil<strong>de</strong> gebruiken, bijvoorbeeld om<br />

voor haar k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren te zorgen. “Toen <strong>de</strong><br />

diagnose van mijn ziekte was gesteld,<br />

De maankalen<strong>de</strong>r brengt ons dit jaar<br />

een vroeg Pasen. Op 23 maart is het<br />

al zover. Voor <strong>de</strong> redactie van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> Buurt een re<strong>de</strong>n om voor u weer<br />

een krant te maken. Want Pasen is het<br />

belangrijkste feest voor ie<strong>de</strong>reen die<br />

zich aangetrokken voelt tot het christelijk<br />

geloof. En daar willen we graag<br />

wat over vertellen. Pasen is eigenlijk<br />

een <strong>in</strong>gewikkeld feest. We vieren feest<br />

omdat Jezus opstond uit <strong>de</strong> dood. En<br />

dat is meteen <strong>de</strong> schaduwkant ervan:<br />

bij leven hoort sterven. In <strong>de</strong>ze krant<br />

ligt daarom het accent op die twee:<br />

leven en nieuw leven dat tot een e<strong>in</strong><strong>de</strong><br />

was mijn eerste gedachte: moet ik<br />

afscheid nemen van het leven op aar<strong>de</strong>?<br />

Wat gebeurt er met <strong>de</strong> mensen die ik<br />

liefheb, red<strong>de</strong>n ze het zon<strong>de</strong>r mij?” Bij<br />

<strong>de</strong> gedachte te moeten sterven, voel<strong>de</strong><br />

Diana ook pijn, een hevige pijn <strong>in</strong> haar<br />

hart. Ze besefte dat ze ontzettend graag<br />

wil<strong>de</strong> leven én het leven doorgeven.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen en het wachten<br />

op uitslagen sloot Diana zich wat<br />

af: <strong>in</strong>teresse <strong>in</strong> <strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g verm<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>de</strong>,<br />

ze was niet bezig met <strong>de</strong> toekomst<br />

en ze wil<strong>de</strong> verhalen van an<strong>de</strong>ren over<br />

‘volgen<strong>de</strong> maand’ of ‘volgend jaar’<br />

komt. U hoeft niet bang te zijn voor al<br />

te veel zwaarmoedigheid; het zijn verhalen<br />

van mensen van vlees en bloed,<br />

die hun eigen ervar<strong>in</strong>gen met u willen<br />

<strong>de</strong>len. Met het oog op het Paasfeest.<br />

Ver<strong>de</strong>r bevat <strong>de</strong>ze krant ook praktische<br />

<strong>in</strong>formatie: over Pasen, over onze drie<br />

wijkgemeenten, over paasvier<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> komen<strong>de</strong> week. En als u vragen of<br />

opmerk<strong>in</strong>gen heeft, over <strong>de</strong>ze krant of<br />

over onze gemeente, reageert u gerust.<br />

Op <strong>de</strong> achterpag<strong>in</strong>a leest u wat daarvoor<br />

<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n zijn.<br />

De redactie<br />

Diagnose: borstkanker<br />

“We gaan voor leven”<br />

eigenlijk helemaal niet horen. Deze<br />

fase was voor haar een beetje afscheid<br />

nemen …, “een beetje sterven”.<br />

Gelukkig kwam Diana er weer<br />

bovenop. Ze ervaart dat als opstaan,<br />

opnieuw leven. Om dat dui<strong>de</strong>lijk te<br />

maken, maakt ze een vergelijk met <strong>de</strong><br />

doop. “Door het water, door het lij<strong>de</strong>n<br />

heen ópstaan <strong>in</strong> plaats van zomaar<br />

ver<strong>de</strong>r gaan, alsof er niets gebeurd<br />

is. Op paaszaterdag wor<strong>de</strong>n k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />

gedoopt en ook wordt <strong>de</strong> paaskaars<br />

aangestoken. Het teken dat <strong>de</strong> donkere<br />

tijd is afgelopen en dat het licht komt.<br />

In mijn geval… ja een beg<strong>in</strong> van een<br />

nieuw leven.”<br />

Levenswijsheid<br />

Diana merkt na dit moeilijke jaar bij<br />

zichzelf veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>gen, die lastig on<strong>de</strong>r<br />

woor<strong>de</strong>n te brengen zijn: vrolijk en<br />

tegelijk ook weer gehard. Het woord<br />

‘levenswijsheid’, dát past wel bij haar.<br />

Ze heeft ontzag gekregen voor al het<br />

positieve dat er <strong>in</strong> <strong>de</strong> wereld gaan<strong>de</strong> is<br />

én ze sluit zich bijna vanzelf af voor<br />

mopperaars. Daar kan zij slecht tegen,<br />

je krijgt immers datgene te dragen wat<br />

je aankunt. “Maar”, voegt ze eraan toe,<br />

“het is voor ie<strong>de</strong>reen an<strong>de</strong>rs, ie<strong>de</strong>reen<br />

ervaart een ziekte op een an<strong>de</strong>re<br />

manier. Raak niet verbitterd, want daar<br />

is je leven te kostbaar voor. Een mooi<br />

leven maak je zelf en laat dit niet afhangen<br />

van an<strong>de</strong>ren.”<br />

Kirsten van Os<br />

Oy<strong>in</strong>damola<br />

Baby uit Nigeria v<strong>in</strong>dt<br />

een thuis <strong>in</strong> De Meern<br />

Diana van Kempen - uit een diep dal geklommen Cold Turkey:<br />

expositie over <strong>de</strong> Passietijd<br />

Het Utrechtse museum Catharijneconvent heeft enkele beel<strong>de</strong>nd kunstenaars<br />

gevraagd om een aantal objecten te maken voor <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

fases van <strong>de</strong> Passietijd – dat is <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> van Carnaval tot Pasen.<br />

Dat heeft tot een spraakmaken<strong>de</strong> tentoonstell<strong>in</strong>g geleid, met <strong>de</strong> naam<br />

“Cold Turkey”. De tentoonstell<strong>in</strong>g is een totaalkunstwerk: het publiek<br />

wordt niet alleen door <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re kunstwerken van ruimte naar ruimte<br />

getrokken. Geur, kleur en geluid voeren u langs <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re werken, <strong>de</strong><br />

zeven ‘haltes’ op weg naar Pasen.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.catharijneconvent.nl.<br />

Jasper Korll<br />

“Ik voel me een<br />

k<strong>in</strong>d van God”<br />

Piet Griffioen<br />

“Bij een begrafenis mag niets<br />

misgaan”<br />

Pasen:<br />

Meer dan een lentefeest,<br />

het feest van <strong>de</strong> opstand<strong>in</strong>g<br />

2<br />

4<br />

5<br />

8


2 <strong>Maart</strong> <strong>2008</strong><br />

Even stil staan …<br />

Een leven<strong>de</strong> Heer...<br />

Om maar meteen met <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur <strong>in</strong> huis te vallen:<br />

als er iets dui<strong>de</strong>lijk wordt bij het lezen <strong>in</strong> dat won<strong>de</strong>rlijke<br />

boek dat we Bijbel noemen, dan is het dat<br />

het daar<strong>in</strong> gaat en blijft gaan over een leven<strong>de</strong><br />

God. Heel speciaal <strong>in</strong> wat we noemen het Nieuwe<br />

Testament gaat het dan over <strong>de</strong> leven<strong>de</strong> Jezus, een<br />

Opgestane Jezus. De evangelist Johannes e<strong>in</strong>digt<br />

zijn ‘vertell<strong>in</strong>g’ met <strong>de</strong> opmerk<strong>in</strong>g dat zijn verhalen<br />

geschreven zijn “opdat u gelooft dat Jezus <strong>de</strong><br />

Messias is, <strong>de</strong> Zoon van God, en opdat u door te<br />

geloven leeft door zijn naam”.<br />

Daar gaat het dus blijkbaar om, <strong>in</strong> die bibliotheek<br />

van verhalen die samen <strong>de</strong> Bijbel vormen. Om<br />

Leven gaat het, niet om dood! Dat mensen een<br />

leven leven dat hen blij en gelukkig maakt. De<br />

Leven<strong>de</strong> is geen product van mensen, maar een<br />

gift van God. Vandaar ook bijvoorbeeld het verhaal<br />

van <strong>de</strong> won<strong>de</strong>rbare veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g door Jezus<br />

van water <strong>in</strong> wijn op <strong>de</strong> bruiloft te Kana: zo is <strong>de</strong><br />

Leven<strong>de</strong>! Waar mensen mensen v<strong>in</strong><strong>de</strong>n (op een<br />

bruiloft, een huwelijk of <strong>in</strong> an<strong>de</strong>re relaties) en Hij<br />

als eregast aanwezig is, wordt het gewone extra<br />

uim twee jaar waren<br />

enny en Tjarda al bezig<br />

et een adoptieprocedure,<br />

n het zag er naar uit dat het<br />

og wel enkele jaren zou<br />

uren. Maar het liep an<strong>de</strong>rs:<br />

e woon<strong>de</strong>n nog geen twee<br />

eken <strong>in</strong> hun nieuwe huis<br />

n De Meern, toen <strong>de</strong> dag<br />

oor Kerst het adoptiebueau<br />

contact opnam: “Jullie<br />

rijgen een dochter van<br />

rie maan<strong>de</strong>n, ze komt uit<br />

igeria.” Een dag na terugomst<br />

uit Afrika staan Jenny<br />

n Tjarda <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt te<br />

oord over hun ervar<strong>in</strong>gen.<br />

e voortu<strong>in</strong> hangt vol met sl<strong>in</strong>gers en<br />

allonnen. In het mid<strong>de</strong>n is een groot<br />

ord geplaatst: N<strong>in</strong>a (van Nijntje) <strong>in</strong><br />

en vliegtuig, met daaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam<br />

an hun dochter: Oy<strong>in</strong>damola. Jenny<br />

38) en Tjarda (34) Peelen zijn amper<br />

en dag terug uit Afrika en ik kan al bij<br />

en terecht voor dit <strong>in</strong>terview. Een hele<br />

er, v<strong>in</strong>d ik, want het is niet niks om<br />

en onbeken<strong>de</strong> toe te laten <strong>in</strong> dit blij<strong>de</strong>,<br />

aar prille beg<strong>in</strong> van een hele nieuwe<br />

evenssituatie. Maar ze v<strong>in</strong><strong>de</strong>n het geen<br />

robleem: “Wij v<strong>in</strong><strong>de</strong>n het juist heel<br />

euk, we kunnen het wel van <strong>de</strong> daken<br />

óepen: we hebben een dochter!”, luidt<br />

et antwoord van moe<strong>de</strong>r Jenny. De<br />

aam Oy<strong>in</strong>damola betekent <strong>in</strong> <strong>de</strong> taal<br />

an Nigeria “sweetness and bless<strong>in</strong>gs”,<br />

on<strong>in</strong>g en zegen<strong>in</strong>gen. “Maar Oy<strong>in</strong>da<br />

ag ook, hoor! We hebben haar zelf<br />

eze naam gegeven. Vóórdat ze offiieel<br />

onze dochter werd, heette ze nog<br />

r<strong>in</strong>cess; daarna wer<strong>de</strong>n haar volledige<br />

fficiële namen: Oy<strong>in</strong>damola Tessa<br />

r<strong>in</strong>cess, mooi hè!”<br />

errass<strong>in</strong>g<br />

uim twee jaar waren Jenny en Tjarda<br />

l met <strong>de</strong> adoptieprocedure bezig. Dat<br />

et allemaal plots heel snel g<strong>in</strong>g, was<br />

en hele verrass<strong>in</strong>g. Ze reken<strong>de</strong>n ook<br />

p een k<strong>in</strong>d <strong>in</strong> <strong>de</strong> kleuterleeftijd, niet<br />

p een baby. Tot op 24 <strong>de</strong>cember dat<br />

orte telefoontje van het adoptiebureau<br />

<strong>in</strong>nenkwam: “Jullie krijgen een docher,<br />

ze is drie maan<strong>de</strong>n oud en ze heeft<br />

en zogenaam<strong>de</strong> ‘schisis’ (een hazelip,<br />

ed.). “Dat was alles”, vertelt Tjarda.<br />

11 januari (1 dag voor vertrek) kregen<br />

e wat meer <strong>in</strong>formatie over haar en<br />

en foto. Onze wereld stond <strong>in</strong>eens<br />

p z’n kop, wij als ou<strong>de</strong>rs, een heel<br />

feestelijk! Vandaar ook <strong>de</strong> opwekk<strong>in</strong>g van een<br />

do<strong>de</strong>, die al vier dagen <strong>in</strong> het graf had gelegen, zo<br />

is <strong>de</strong> Leven<strong>de</strong>. Hij is sterker zelfs dan <strong>de</strong> dood. Hij<br />

is <strong>de</strong> door God opgewekte mens, <strong>de</strong> mens zoals <strong>de</strong><br />

mens wezen moet, <strong>de</strong> mens-ten-behoeve-van-an<strong>de</strong>ren!<br />

Op verborgen wijze neemt Hij <strong>de</strong> mensen,<br />

helpend, bevrij<strong>de</strong>nd bij <strong>de</strong> hand <strong>in</strong> hun nood. Dat<br />

Jezus’ aanwezigheid een verborgen aanwezigheid<br />

is, betekent niet dat ze onwerkelijk is. De verbor-<br />

Oy<strong>in</strong>damola - een baby uit Nigeria<br />

Jenny en Tjarda Peelen: “Opeens stond onze wereld op zijn kop”<br />

nieuw leven erbij, hoe gaat dat eruit<br />

zien? Razendnieuwsgierig waren we<br />

naar ons kle<strong>in</strong>e meisje. Ze verbleef op<br />

dat moment nog <strong>in</strong> een ziekenhuis <strong>in</strong><br />

Lagos, want door <strong>de</strong> schisis moest zij<br />

voor het voe<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r toezicht van een<br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>rarts staan. Enkele verzorgsters,<br />

‘nanny’s’, verzorg<strong>de</strong>n haar daar.”<br />

Goed voorbereid<br />

“Op 12 januari zaten we al <strong>in</strong> het vliegtuig,<br />

’s nachts kwamen we aan op ons<br />

logeeradres <strong>in</strong> Lagos, <strong>de</strong> hoofdstad van<br />

Nigeria. Daar was ook onze dochter<br />

al, maar mevrouwtje sliep en we lieten<br />

haar een poosje slapen. Onafgebroken<br />

hebben wij toen naar <strong>de</strong>ze prachtige<br />

baby zitten kijken, totdat zij wakker<br />

werd voor een voed<strong>in</strong>g en wij <strong>de</strong><br />

‘nanny’ mochten wekken die haar al<br />

die tijd verzorgd had. Toen kon<strong>de</strong>n we<br />

e<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk onze lieve, dappere dochter<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> armen sluiten. De verzorgster gaf<br />

ons mid<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> nacht <strong>in</strong>structies voor<br />

het voe<strong>de</strong>n van Oy<strong>in</strong>da, wat met een<br />

lepeltje gebeur<strong>de</strong> vanwege <strong>de</strong> hazelip.<br />

Oy<strong>in</strong>da kon hierdoor niet goed zuigen.<br />

Gelukkig had<strong>de</strong>n wij - goed voorbereid<br />

- al een paar flesjes met speciale<br />

spenen bij ons. Die probeer<strong>de</strong>n wij<br />

meteen uit en het g<strong>in</strong>g geweldig! Nu<br />

werd haar geduld niet meer zo op <strong>de</strong><br />

proef gesteld. Wat een heerlijk, open<br />

en vrolijk meisje! Dat weekend heb-<br />

genheid van <strong>de</strong> Leven<strong>de</strong> is juist het geheim van <strong>de</strong><br />

werkelijkheid van zijn opstand<strong>in</strong>g.<br />

Ook vandaag leeft Hij voort<br />

Die ‘allereerste dag van <strong>de</strong> week’, die diep <strong>in</strong>grijpen<strong>de</strong><br />

Paasdag van toen, is <strong>de</strong> dag geweest die<br />

alle zondagen tot zondag heeft gemaakt. En juist<br />

op die dag komen nog steeds miljoenen mensen<br />

‘all over the world’ bij elkaar om <strong>de</strong> leven<strong>de</strong><br />

De protestantse wijkgemeente Leidscherijn-oost organiseert<br />

op zondag 13 april voor <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> keer een<br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>rdienst – een vier<strong>in</strong>g helemaal gericht op k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />

van <strong>de</strong> basisschool. Thema is ‘Boer zoekt schaap’. We<br />

lezen uit <strong>de</strong> bijbel het verhaal van Jezus als goe<strong>de</strong> her<strong>de</strong>r.<br />

En we <strong>de</strong>nken na over wat een goe<strong>de</strong> lei<strong>de</strong>r is, ook<br />

<strong>in</strong> onze tijd. Wat zijn <strong>de</strong> eigenschappen van een goe<strong>de</strong><br />

lei<strong>de</strong>r? Kun je vertrouwen hebben <strong>in</strong> je lei<strong>de</strong>r? Wie zijn<br />

goe<strong>de</strong> en wie slechte lei<strong>de</strong>rs? Er is van alles te beleven<br />

ben we alleen maar geknuffeld, haar<br />

verzorgd, gespeeld, gekeken naar haar,<br />

gelachen met haar, kortom: genoten.<br />

Daarna volg<strong>de</strong>n <strong>in</strong>tensieve weken<br />

met het regelen van het ou<strong>de</strong>rschap,<br />

het visum, <strong>de</strong> geboorte-acte en het<br />

paspoort. De hele papierw<strong>in</strong>kel vroeg<br />

nogal wat tijd, want het moet wel<br />

zorgvuldig gebeuren. Op 13 februari<br />

kregen we uitsluitsel dat we <strong>de</strong> 14 e<br />

kon<strong>de</strong>n vertrekken richt<strong>in</strong>g Ne<strong>de</strong>rland.<br />

We vermaakten ons prima <strong>in</strong> Nigeria,<br />

maar toch kon<strong>de</strong>n we toen haast niet<br />

meer wachten.”<br />

Meeleven<br />

Familie en vrien<strong>de</strong>n van Jenny en<br />

Tjarda hebben al die weken fl<strong>in</strong>k<br />

meegeleefd. “Op vrijdagochtend <strong>de</strong><br />

15 e februari land<strong>de</strong>n we rond 6 uur op<br />

Heer te vieren. De gemeente van Jezus is als een<br />

wereldwij<strong>de</strong> beweg<strong>in</strong>g. Een beweg<strong>in</strong>g, beter nog,<br />

een gemeenschap die zich bev<strong>in</strong>dt ergens tussen<br />

zeggen en doen, tussen horen en verstaan, tussen<br />

gisteren en morgen.<br />

Het is ook wel eens zo gezegd: dat je met hart en<br />

ziel, met <strong>de</strong> kern van je bestaan, met tijd en lijf,<br />

verstand en geld, <strong>de</strong>el uit maakt van een gemeenschap<br />

van mensen, een leef-, vier- en werkgemeenschap<br />

waarb<strong>in</strong>nen bij stukjes en beetjes Gods<br />

woord gesproken en Gods brood gebroken wordt,<br />

waar met horten en stoten gebe<strong>de</strong>n wordt en met<br />

vallen en opstaan gewerkt wordt aan gerechtigheid<br />

en je aldoen<strong>de</strong> (weer) gaat ont<strong>de</strong>kken: Hij<br />

leeft, <strong>de</strong> Heer is waarlijk opgestaan!<br />

Zo leeft Hij voort, dag <strong>in</strong> dag uit, nacht <strong>in</strong>, nacht<br />

uit. Ook door al die slapeloze en pijnlijke nachten<br />

thuis of <strong>in</strong> het ziekenhuis .... Zo leeft Hij voort,<br />

me<strong>de</strong> door mensen heen, ook door die zorgzame<br />

en verplegen<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n heen. Zo leeft Hij voort,<br />

ook vandaag gebruikmakend van mensen die,<br />

verzoenend, vergevend, bevrij<strong>de</strong>nd, zich geroepen<br />

weten om alvast iets te laten zien van die nieuwe<br />

wereld die <strong>in</strong> Christus Jezus bevochten en begonnen<br />

is.<br />

Pasen <strong>2008</strong>, wil dat niet zeggen: teruggezet met<br />

Hem <strong>in</strong> het leven ?<br />

Ds. Gert Mul<strong>de</strong>r<br />

Schiphol. Daar stond een welkomstcomité<br />

van wel tw<strong>in</strong>tig man op ons te<br />

wachten, met spandoeken en al, een<br />

emotionele gebeurtenis! Ie<strong>de</strong>reen had<br />

zo meegeleefd via onze weblog en nu<br />

kon<strong>de</strong>n we haar e<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk laten zien en<br />

op laten nemen <strong>in</strong> <strong>de</strong> hele familie- en<br />

vrien<strong>de</strong>nkr<strong>in</strong>g, geweldig!”<br />

Om <strong>de</strong> hecht<strong>in</strong>g, <strong>de</strong> band tussen <strong>de</strong><br />

ou<strong>de</strong>rs en Oy<strong>in</strong>da, zo goed en vlot<br />

mogelijk te laten verlopen, hebben<br />

Jenny en Tjarda wel met ie<strong>de</strong>reen<br />

afgesproken dat alleen zij Oy<strong>in</strong>da <strong>de</strong><br />

eerste maan<strong>de</strong>n verzorgen, bad<strong>de</strong>ren<br />

en voe<strong>de</strong>n. “Ze mag al wel door<br />

an<strong>de</strong>ren geknuffeld wor<strong>de</strong>n, maar<br />

heel beschei<strong>de</strong>n, want Oy<strong>in</strong>da moet<br />

goed <strong>in</strong> <strong>de</strong> gaten krijgen wie haar<br />

ou<strong>de</strong>rs zijn. Want het is toch een k<strong>in</strong>d<br />

dat al twee keer getraumatiseerd is;<br />

eerst vanwege <strong>de</strong> scheid<strong>in</strong>g van haar<br />

biologische moe<strong>de</strong>r en daarna van haar<br />

verzorgsters <strong>in</strong> het ziekenhuis. Maar<br />

dit is (nog) niet aan haar te merken, zo<br />

sociaal en goedlachs als ze is! Ik <strong>de</strong>nk<br />

dat het allemaal heel goed gaat lukken<br />

tussen ons”, zegt Jenny. “Eigenlijk<br />

heb ik het i<strong>de</strong>e dat dit k<strong>in</strong>d en wij voor<br />

elkaar bestemd zijn. Alléén mensen<br />

kunnen dit won<strong>de</strong>r van het nieuwe<br />

leven <strong>in</strong> ons gez<strong>in</strong> niet tot stand laten<br />

komen, voor mijn gevoel zit hier nog<br />

meer achter.”<br />

Zorg en aandacht<br />

Dat Oy<strong>in</strong>da een schisis heeft, is voor<br />

Jenny en Tjarda geen probleem.<br />

Integen<strong>de</strong>el, zij wil<strong>de</strong>n juist graag een<br />

k<strong>in</strong>dje dat bij hen die zorg en aandacht<br />

kan krijgen die <strong>in</strong> Nigeria niet mogelijk<br />

zou zijn. Oy<strong>in</strong>da zal een aantal<br />

keren geopereerd moeten wor<strong>de</strong>n<br />

voordat haar lip, haar bovenkaak en<br />

haar gehemelte dicht zijn en uitgegroeid,<br />

maar: ze gáán ervoor! Op 20<br />

maart is <strong>de</strong> eerste afspraak met een arts<br />

van het schisisteam <strong>in</strong> het Utrechtse<br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>rziekenhuis.<br />

en te doen. Er zijn activiteiten voor zowel <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r-,<br />

mid<strong>de</strong>n- en bovenbouw. Ook is er oppas voor <strong>de</strong> allerkle<strong>in</strong>sten<br />

aanwezig. Neem gerust je ou<strong>de</strong>rs, je opa en<br />

oma, an<strong>de</strong>re familiele<strong>de</strong>n en vriendjes en vriend<strong>in</strong>netjes<br />

mee. Trouwens: er zijn ook dieren <strong>in</strong> <strong>de</strong> dienst aanwezig,<br />

dus mis het niet!<br />

Waar: Herberg <strong>de</strong> Hoef, Hogewei<strong>de</strong> 6<br />

Tijd: 13 april, van 10.00 tot ongeveer 11.00 uur<br />

Nanny Koetsier<br />

K<strong>in</strong><strong>de</strong>rdienst ‘Boer zoekt schaap’


Jaargang 2 1 Nummer nummer 31<br />

In gesprek met Willibrord<br />

Speciaal voor dit<br />

Paasnummer van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> Buurt is <strong>de</strong> redactie op<br />

zoek gegaan naar een beken<strong>de</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r, met <strong>de</strong><br />

vraag om zijn licht eens te<br />

laten schijnen over geloof<br />

en kerk. Een <strong>in</strong>terview met<br />

Willibrord, <strong>de</strong> eerste bisschop<br />

van Utrecht.<br />

Bij wijze van hoge uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g bleek<br />

hij bereid tegemoet te komen aan <strong>de</strong><br />

vraag hem nog een keer te mogen<br />

ontmoeten. Hij stem<strong>de</strong> toe, maar wel<br />

op voorwaar<strong>de</strong> dat zijn overweg<strong>in</strong>gen<br />

onverkort en ongecensureerd zou<strong>de</strong>n<br />

wor<strong>de</strong>n opgenomen <strong>in</strong> <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

Buurt. Aan elke feitelijke waarnem<strong>in</strong>g<br />

onttrokken, v<strong>in</strong>dt het treffen plaats op<br />

een geheime plek, ergens <strong>in</strong> Utrecht,<br />

<strong>de</strong> stad die hem ooit vereeuwig<strong>de</strong>. Het<br />

wordt een ge<strong>de</strong>nkwaardige ontmoet<strong>in</strong>g.<br />

“Zeer eerwaar<strong>de</strong> heer Willibrord,<br />

graag zou<strong>de</strong>n onze lezers van u vernemen<br />

wat u ooit heeft bewogen vanuit<br />

uw geboorteland Brittannië over te<br />

steken naar <strong>de</strong> Lage Lan<strong>de</strong>n”<br />

“Laat me op uw vraag het volgen<strong>de</strong><br />

mogen antwoor<strong>de</strong>n. Na mijn geboorte<br />

<strong>in</strong> 658 ben ik al heel jong <strong>in</strong>getre<strong>de</strong>n<br />

<strong>in</strong> het klooster Ripon, vlakbij York.<br />

Mijn leermeester Wilfrid, aartsbisschop<br />

van York, had het plan opgevat<br />

naar Rome te gaan. Door toedoen<br />

van een ongunstige w<strong>in</strong>d strand<strong>de</strong><br />

hij echter <strong>in</strong> Friesland. Hij heeft daar,<br />

noodgedwongen, <strong>de</strong> w<strong>in</strong>ter doorgebracht<br />

en van <strong>de</strong> gelegenheid gebruik<br />

gemaakt het evangelie aan <strong>de</strong> Friezen<br />

te verkondigen. Bij terugkomst<br />

hoor<strong>de</strong> ook ik van zijn belevenissen.<br />

Toen ik 20 jaar was g<strong>in</strong>g ik naar een<br />

Iers klooster, Rathmelsigi. Hier was<br />

het kloosterhoofd, abt Egbert, bezig<br />

Even voorstellen: uw kerk <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>buurt</strong><br />

Marekerk De Meern<br />

In <strong>de</strong>ze rubriek stellen wij u <strong>de</strong> kerken voor die <strong>de</strong>el<br />

uitmaken van <strong>de</strong> protestantse gemeente Vleuten - De<br />

Meern - Leidsche Rijn-oost. Deze keer <strong>de</strong> Marekerk <strong>in</strong> De<br />

Meern. De gemeente van <strong>de</strong> Marekerk omvat het dorp<br />

De Meern, <strong>in</strong>clusief <strong>de</strong> nieuwbouwwijken De Woerd en<br />

Veldhuizen en <strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n Strijkviertel en Rijnenburg.<br />

Ook al ken je haar naam niet, <strong>de</strong><br />

Marekerk aan <strong>de</strong> Zandweg is een<br />

markant punt <strong>in</strong> het mid<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />

dorpskern van <strong>de</strong> Meern. Toch draagt<br />

ze haar naam niet voor niets: Mare<br />

verwijst zowel naar het water waar<br />

ze aan ligt – <strong>de</strong> Ou<strong>de</strong> Rijn – als naar<br />

<strong>de</strong> boodschap, <strong>de</strong> mare, die ze wil<br />

versprei<strong>de</strong>n: het Evangelie van Jezus<br />

Christus. Als christelijke gemeente is<br />

<strong>de</strong> protestantse wijkgemeente <strong>in</strong> De<br />

Meern <strong>de</strong> <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van een ‘beweg<strong>in</strong>g’<br />

die al <strong>in</strong> <strong>de</strong> Rome<strong>in</strong>se tijd is<br />

gestart. Nog altijd is die Rome<strong>in</strong>se<br />

tijd nabij, want vlak bij <strong>de</strong> kerk, aan<br />

<strong>de</strong> Castellumlaan, zijn nog <strong>de</strong> resten<br />

te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Rome<strong>in</strong>se ne<strong>de</strong>rzett<strong>in</strong>g<br />

uit het beg<strong>in</strong> van onze jaartell<strong>in</strong>g.<br />

De tijd ook waar<strong>in</strong> Jezus leef<strong>de</strong>.<br />

Inmid<strong>de</strong>ls hebben <strong>de</strong> Rome<strong>in</strong>se<br />

l<strong>in</strong>ies (bijna) plaats gemaakt voor een<br />

HOV-baan. Trage rome<strong>in</strong>se schepen<br />

zijn <strong>in</strong>gewisseld voor hoogwaardig<br />

transport. Van <strong>de</strong> Rome<strong>in</strong>en resten<br />

slechts her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>gen. Maar het<br />

christelijk geloof is nog spr<strong>in</strong>glevend.<br />

En dat is voor <strong>de</strong> gemeente van <strong>de</strong><br />

Willibrord van Utrecht: ‘<strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> religies <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland hebben elkaar<br />

nodig’<br />

Marekerk ook het uitgangspunt waar<br />

het om draait.<br />

Geloofsbelev<strong>in</strong>g<br />

In Utrecht en omgev<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> het hele<br />

gebied van Leidscherijn, is een breed<br />

aanbod voor diegenen die zich met het<br />

christelijk geloof verbon<strong>de</strong>n weten. De<br />

Marekerk laat zich kenmerken als een<br />

protestantse ‘mid<strong>de</strong>nkerk’, Een pluriforme<br />

gemeente waarb<strong>in</strong>nen ruimte<br />

is voor verschillen<strong>de</strong> vormen van<br />

geloofsbelev<strong>in</strong>g, waar aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>ge<br />

betrokkenheid tussen mensen een<br />

grote betekenis wordt gegeven. Het is<br />

een gemeente met een traditie, waar<br />

<strong>de</strong> betekenis van het verle<strong>de</strong>n wordt<br />

(h)erkend, maar waar een open houd<strong>in</strong>g<br />

bestaat naar eigentijdse vormen<br />

van geloof. Er wordt on<strong>de</strong>rdak gebo<strong>de</strong>n<br />

aan alle generaties – jong en oud,<br />

grijs en groen. Veel belang hechten we<br />

ook aan het doorgeven van levenswijsheid<br />

en het blijven(d) doorgeven van<br />

het geloofsgeheim van God op vele<br />

verschillen<strong>de</strong> manieren. Een geheim<br />

dat het waard is om centraal te staan.<br />

Activiteiten<br />

De zondagse kerkdiensten vormen<br />

<strong>de</strong> vaste kern van het gemeenteleven<br />

van <strong>de</strong> Marekerk. Maar het meeste<br />

gebeurt vooral tussen <strong>de</strong>ze diensten.<br />

Meer dan hon<strong>de</strong>rd vrijwilligers zijn<br />

op verschillen<strong>de</strong> momenten actief.<br />

Van belang v<strong>in</strong><strong>de</strong>n we ook dat <strong>de</strong><br />

gemeentele<strong>de</strong>n elkaar ontmoeten.<br />

voorbereid<strong>in</strong>gen te treffen voor <strong>de</strong><br />

kersten<strong>in</strong>g van het vasteland van<br />

Europa. Ook ik voel<strong>de</strong> me tot dit werk<br />

geroepen. Samen met elf me<strong>de</strong>broe<strong>de</strong>rs<br />

zijn wij, als waren wij twaalf<br />

apostelen, ‘op zend<strong>in</strong>gsreis’ gegaan<br />

naar <strong>de</strong> Lage Lan<strong>de</strong>n.”<br />

“Wat trof u er aan?”<br />

“Wat ik me nog heel goed her<strong>in</strong>ner is<br />

<strong>de</strong> voortduren<strong>de</strong> strijd. Uw land bleek<br />

het terre<strong>in</strong> waar <strong>in</strong> die dagen Friezen<br />

en Franken steeds met elkaar <strong>in</strong><br />

gevecht waren. Zo dacht ik <strong>in</strong> het land<br />

van <strong>de</strong> Friezen aan te komen maar<br />

dat bleek dat nu Francië te heten. De<br />

politiek lei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> Franken, ene<br />

Pippijn, zag wel iets <strong>in</strong> mij en drong<br />

er bij mij op aan <strong>de</strong> Friezen <strong>in</strong> zijn rijk<br />

te bekeren. Dat <strong>de</strong> politiek <strong>de</strong> kerk <strong>in</strong><br />

dienst wil nemen is blijkbaar iets van<br />

alle eeuwen. Ik wil<strong>de</strong> echter volmacht<br />

van <strong>de</strong> paus en ben verschillen<strong>de</strong><br />

keren naar Rome gegaan. Hier ben ik,<br />

na een eer<strong>de</strong>re bisschopswijd<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

693 <strong>in</strong> Engeland, op 22 november 695<br />

gewijd tot aartsbisschop en heb ik,<br />

als teken van <strong>de</strong> aartsbisschoppelijke<br />

waardigheid, <strong>de</strong> witte schou<strong>de</strong>rband<br />

mogen ontvangen, als ook een nieuwe<br />

naam: Clemens.”<br />

“Hoe <strong>de</strong>nkt u terug aan uw jaren als<br />

bisschop?”<br />

“Als plaats van <strong>de</strong> bisschopszetel<br />

werd Utrecht aangewezen. Het was<br />

een roerige tijd. Maar ook een tijd<br />

waar<strong>in</strong> het christelijk geloof bij<br />

steeds meer mensen gehoor vond. Er<br />

ontston<strong>de</strong>n kle<strong>in</strong>e christelijke geloofsgemeenschappen.<br />

Er wer<strong>de</strong>n kerken<br />

gebouwd. In Utrecht verscheen op<br />

<strong>de</strong> pu<strong>in</strong>hopen van een Frankisch<br />

kerkje een kerk gewijd aan Mart<strong>in</strong>us<br />

van Tours, patroon van <strong>de</strong> Franken.<br />

En even later werd <strong>de</strong> S<strong>in</strong>t Salvator<br />

gebouwd. De kerk breid<strong>de</strong> uit, kreeg<br />

aanzien. Al was het geloof van velen<br />

broos en kwetsbaar.”<br />

Ver<strong>de</strong>r zijn van belang: <strong>de</strong> zorg voor<br />

elkaar vanuit <strong>de</strong> diaconie, het luisteren<strong>de</strong><br />

oor van <strong>de</strong> pastorale vrijwilligers,<br />

<strong>de</strong> uit<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> vele muzikale<br />

vormen, <strong>de</strong> jongeren met hun vragen,<br />

<strong>de</strong> gesprekken <strong>in</strong> kr<strong>in</strong>gen, <strong>de</strong> ontmoet<strong>in</strong>gen<br />

met ou<strong>de</strong>ren, het spel met<br />

<strong>de</strong> verstan<strong>de</strong>lijk gehandicapten, <strong>de</strong><br />

succesvolle acties om geld te werven<br />

“Wat doet het u dat, zo’n 13 eeuwen<br />

na uw optre<strong>de</strong>n, kerken hun <strong>de</strong>uren<br />

sluiten?”<br />

“Men zou wellicht verwachten dat<br />

mij dit ernstig verontrust. Wanneer ik<br />

<strong>de</strong> eeuwen na mijn hemelgang tracht<br />

te overzien, ben ik geneigd tot enig<br />

relativeren. <strong>Kerk</strong>en zijn niet altijd ‘vol’<br />

geweest en geloof is nooit vanzelfsprekend.<br />

Als kerk moet je niet proberen<br />

krampachtig te overleven. En zeker<br />

niet, koste wat het kost, gebouwen<br />

<strong>in</strong> stand hou<strong>de</strong>n. De kerk is een levend<br />

lichaam dat gevormd wordt door<br />

mensen. Als kerk heb je alleen maar te<br />

doen wat je als opdracht hebt meegekregen:<br />

je, net als ik, gezon<strong>de</strong>n weten<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze wereld, je richten op het heil<br />

van <strong>de</strong> mensen, naar hen luisteren, hun<br />

no<strong>de</strong>n op het spoor komen, kortom: er<br />

zijn tot troost!”<br />

“Wanneer u nog één keer het woord<br />

zou kunnen richten tot ‘het volk van <strong>de</strong><br />

Lage Lan<strong>de</strong>n’, wat zou vandaag uw<br />

boodschap zijn?”<br />

“Mag ik het kort zeggen? Zoek elkaar!<br />

Zoek <strong>de</strong> eenheid! Dat geldt voor alle<br />

bevolk<strong>in</strong>gsgroepen. Zaai geen ver<strong>de</strong>eldheid!<br />

Scherp <strong>de</strong> tegenstell<strong>in</strong>gen<br />

niet aan! Wees je er van bewust dat je<br />

elkaar nodig hebt. Ook <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

religies hebben elkaar nodig.<br />

Spreek met elkaar, ontmoet elkaar! Je<br />

bent immers allemaal k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren van<br />

Abraham, gelovig, on<strong>de</strong>rweg naar het<br />

beloof<strong>de</strong> land! Zoek daarom ook als<br />

kerken eenheid. Terecht draagt <strong>de</strong> verenig<strong>in</strong>g<br />

die <strong>de</strong> oecumene <strong>in</strong> uw land<br />

een warm hart toedraagt mijn naam.<br />

Wees je wel bewust van je eigenheid<br />

en van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>ge verschillen, maar<br />

laat je er niet door lei<strong>de</strong>n! Er is één<br />

Heer!<br />

Verb<strong>in</strong>d je met elkaar waar dat maar<br />

mogelijk is door je te richten op <strong>de</strong><br />

opdracht die met het bestaan van <strong>de</strong><br />

kerk is gegeven: wees er, <strong>in</strong> <strong>de</strong> naam<br />

van God, tot heil van ie<strong>de</strong>r mens.”<br />

“Graag wil ik u bedanken voor uw<br />

goe<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n!”<br />

“Mogen alle lezers zich gezegend weten<br />

en vreug<strong>de</strong>vol Paasfeest vieren!”<br />

voor mensen ver weg.<br />

Wilt u ons ver<strong>de</strong>r leren kennen?<br />

Kom dan eens langs op een zondag.<br />

Kijk eens op onze website www.<br />

marekerk<strong>de</strong>meern.nl. Neem contact<br />

met ons op (zie achterpag<strong>in</strong>a) om het<br />

activiteitenoverzicht te ontvangen.<br />

De Marekerk heet u welkom!


“Ik voel me een k<strong>in</strong>d van God”<br />

Dopen gebeurt <strong>in</strong> <strong>de</strong> kerk<br />

meestal als je een baby<br />

bent of juist volwassen.<br />

Maar ook als je op <strong>de</strong> basisschool<br />

zit, mag je om<br />

<strong>de</strong> doop vragen. Neem<br />

bijvoorbeeld Jasper Korll.<br />

Toen hij acht was, vertel<strong>de</strong><br />

hij aan zijn moe<strong>de</strong>r dat hij<br />

ook gedoopt wil<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n.<br />

Twaalf jaar is Jasper nu. Hij zit <strong>in</strong><br />

groep 8 van <strong>de</strong> basisschool. Het is<br />

februari. Hij maakt z’n borst vast nat<br />

voor <strong>de</strong> week die voor hem ligt. Want<br />

net als alle Ne<strong>de</strong>rlandse k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren <strong>in</strong><br />

het laatste jaar van <strong>de</strong> basisschool<br />

zal hij getest wor<strong>de</strong>n op zijn kennen<br />

en kunnen: <strong>de</strong> Citotoets. De resultaten<br />

zijn belangrijk voor je ver<strong>de</strong>re<br />

toekomst, want ze bepalen voor een<br />

<strong>de</strong>el naar welk vervolgon<strong>de</strong>rwijs je<br />

kunt gaan. Jasper heeft al bedacht<br />

naar welke school hij graag wil, na<br />

<strong>de</strong> zomervakantie: het Niftarlaken<br />

<strong>in</strong> Maarssenbroek, net als zijn grote<br />

vriend San<strong>de</strong>r. Of hij tegen <strong>de</strong> toetsen<br />

opziet? Nee hoor, hij laat het lekker op<br />

zich afkomen.<br />

Na<strong>de</strong>nken<br />

Het is zaterdagochtend wanneer wij<br />

met elkaar spreken, dus Jasper kan<br />

nog even ‘relaxen’, dit weekend. Hij<br />

is het enige k<strong>in</strong>d van moe<strong>de</strong>r Aagje en<br />

va<strong>de</strong>r Gerard Korll. Het was <strong>in</strong> groep<br />

4, zo’n vier jaar gele<strong>de</strong>n. Jasper was<br />

toen 8 jaar oud. Er werd zomaar eens<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> klas gevraagd wie er gedoopt<br />

was. “Iets m<strong>in</strong><strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> helft van <strong>de</strong><br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren stak zijn v<strong>in</strong>ger op. Ik was<br />

daar niet bij, want ik was niet gedoopt.<br />

Ik was niet <strong>de</strong> enige, maar ik g<strong>in</strong>g er<br />

wel over na<strong>de</strong>nken.<br />

Toen ik thuiskwam uit school vroeg ik<br />

“Je bent op het land en je<br />

ziet het voor je ogen gebeuren:<br />

een jong haasje dat gepakt<br />

wordt door een kraai.”<br />

De gebroe<strong>de</strong>rs Evert en<br />

Hendrik van Dijk blijven er<br />

nuchter on<strong>de</strong>r: “De dood<br />

hoort bij het leven. Daar<br />

groei je mee op. En wat<br />

voor dieren geldt, geldt<br />

ook voor mensen: je wordt<br />

geboren en je gaat weer<br />

dood, daar kun je we<strong>in</strong>ig<br />

tegen doen.”<br />

Ze had<strong>de</strong>n nooit iets an<strong>de</strong>rs gewild.<br />

Geboren op <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij, opgegroeid<br />

<strong>in</strong> een gez<strong>in</strong> met vijf k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren, was al<br />

vroeg dui<strong>de</strong>lijk dat Evert en Hendrik<br />

van Dijk boer zou<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. “Je rolt<br />

er <strong>in</strong>. Je buren zijn boer, je vrien<strong>de</strong>n,<br />

het gaat als vanzelf.” Het ou<strong>de</strong>rlijk<br />

huis, een prachtige boer<strong>de</strong>rij gebouwd<br />

op <strong>de</strong> fundamenten van <strong>de</strong> vorige uit<br />

1878, werd nooit meer verlaten. Ze<br />

kennen Jutphaas nog als een dorp van<br />

twee, drie straten. Ze zagen Nieuwege<strong>in</strong><br />

verrijzen en zien Leidsche<br />

Rijn steeds dichterbij komen. En<br />

Evert heeft, dankzij zijn reislust, al<br />

heel wat van <strong>de</strong> wereld gezien. Maar<br />

“het mooiste plekje om te wonen is<br />

hier, aan <strong>de</strong> R<strong>in</strong>gka<strong>de</strong>”, zo staat voor<br />

Hendrik vast.<br />

Koeien; rood en zwart<br />

Het was een groot bedrijf. Naast <strong>de</strong><br />

50 ‘eigen’ hectares landbouwgrond<br />

werd ook nog land gehuurd <strong>in</strong><br />

Nieuwege<strong>in</strong>. Tot e<strong>in</strong>d vijftiger jaren<br />

ken<strong>de</strong> <strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij een veestapel van<br />

gemid<strong>de</strong>ld 120 koeien. Ook wer<strong>de</strong>n<br />

Jasper Korll: ik vroeg me af waarom ik niet gedoopt was.<br />

varkens gehou<strong>de</strong>n. Va<strong>de</strong>r Van Dijk<br />

beschikte daarnaast ook nog over 4<br />

tot 6 tuigpaar<strong>de</strong>n waarmee hij her en<br />

<strong>de</strong>r mee<strong>de</strong>ed aan concoursen. Ook <strong>de</strong><br />

koeien bleven niet altijd op honk. De<br />

trots van het bedrijf, het Holste<strong>in</strong>er<br />

veeras, zowel rood- als zwartbont,<br />

liet zich bewon<strong>de</strong>ren op markten en<br />

tentoonstell<strong>in</strong>gen.<br />

’s Morgens om 3 uur opstaan voor<br />

vertrek naar <strong>de</strong> veemarkt van Lei<strong>de</strong>n<br />

was heel gewoon. Maar <strong>de</strong> dieren<br />

kwamen altijd weer terug. Contacten,<br />

daar g<strong>in</strong>g het om.<br />

Bijzon<strong>de</strong>re ‘visite’<br />

E<strong>in</strong>d 2004 zijn <strong>de</strong> broers gestopt met<br />

melken. “Vanwege <strong>de</strong> vernieuw<strong>in</strong>gen<br />

die nodig waren, zowel wat betreft <strong>de</strong><br />

gebouwen als ook <strong>in</strong> mechanisch opzicht”,<br />

vertelt Evert. De bedrijfsvoer<strong>in</strong>g<br />

ziet er nu an<strong>de</strong>rs uit. “Jonge kalveren<br />

wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> leeftijd van twee<br />

weken opgekocht, om later als bijna<br />

tweejarig dier, hoogdrachtig, verkocht<br />

te wor<strong>de</strong>n. Veel van <strong>de</strong>ze dieren komen<br />

terecht <strong>in</strong> het buitenland, o.a. <strong>in</strong><br />

het Mid<strong>de</strong>n Oosten.” Soms krijgen <strong>de</strong><br />

broers dan ook niet-alledaags bezoek:<br />

aan mijn moe<strong>de</strong>r: ’Mam, waarom ben<br />

ik niet gedoopt?’ Mijn moe<strong>de</strong>r nam<br />

er even <strong>de</strong> tijd voor, ik vertel<strong>de</strong> van<br />

<strong>de</strong> vraag <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas en zo. Zij zei toen:<br />

’Daar hebben papa en ik nooit zo<br />

over gepraat. Dat komt doordat papa<br />

niet gelovig is opgevoed en mama<br />

wel. Maar papa houdt niets tegen<br />

hoor.’ M’n moe<strong>de</strong>r vroeg toen aan<br />

me of ik ook gedoopt wil<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n.<br />

Mijn antwoord was toen: ’Ja, dat<br />

wil ik wel!’ Mijn moe<strong>de</strong>r heeft toen<br />

met mijn va<strong>de</strong>r gepraat, die het een<br />

prima i<strong>de</strong>e vond en daarna heeft zij <strong>de</strong><br />

dom<strong>in</strong>ee gebeld, die toen op bezoek<br />

is gekomen. Eerst praatten we samen<br />

een poosje over vissen, dat doe ik<br />

graag. Maar toen ik dat genoeg vond,<br />

vroeg ik: ‘Gaan we het nu over dopen<br />

hebben?’ De dom<strong>in</strong>ee heeft toen alles<br />

over het dopen uitgelegd. Toen was ik<br />

nóg meer gemotiveerd.”<br />

Een k<strong>in</strong>d van God<br />

“Toen het bijna zover was, kreeg ik<br />

nieuwe kleren. Op 7 <strong>de</strong>cember 2003<br />

werd ik gedoopt. Op <strong>de</strong> dag dat ook<br />

pr<strong>in</strong>ses Amalia werd geboren. Er waren<br />

twee tantes en twee nichtjes en een<br />

neefje voor mij <strong>in</strong> <strong>de</strong> kerk. Toen mijn<br />

ou<strong>de</strong>rs en ik voor <strong>in</strong> <strong>de</strong> kerk ston<strong>de</strong>n,<br />

stel<strong>de</strong> <strong>de</strong> dom<strong>in</strong>ee een paar vragen<br />

aan ons, waarop wij ‘Ja’ zei<strong>de</strong>n. Toen<br />

moest ik voorover buigen en goot <strong>de</strong><br />

dom<strong>in</strong>ee wat water over mijn hoofd.”<br />

“Na het dopen kreeg ik van <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />

van <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>rnevendienst een<br />

heel goed boek. De ‘supporter’ heet<br />

het, een goed verhaal over voetballen.”<br />

Jasper rent naar boven en <strong>in</strong><br />

een mum van tijd is hij terug, met het<br />

boek. “Kijk, dit is het, ik heb er later<br />

een boekbesprek<strong>in</strong>g over gehou<strong>de</strong>n <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> klas. Toen <strong>de</strong> kerkdienst was afgelopen,<br />

kwamen een heleboel mensen<br />

mijn ou<strong>de</strong>rs en mij feliciteren voor<strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> kerk, dat vond ik wel bijzon<strong>de</strong>r, dat<br />

een sjeik uit Dubai met zijn gevolg of<br />

een <strong>de</strong>legatie uit Rusland. Meegetroond<br />

door een veehan<strong>de</strong>laar. Om <strong>de</strong><br />

dieren te keuren.<br />

Vooruit kijken<br />

Met een zekere genoegdoen<strong>in</strong>g<br />

kijken <strong>de</strong> broers terug op wat het<br />

boerenleven hun heeft gebracht. “De<br />

hele ontwikkel<strong>in</strong>g die <strong>de</strong> agrarische<br />

wereld heeft doorgemaakt had ik<br />

niet willen missen”, zegt Hendrik.<br />

“Nog altijd doet het goed om er over<br />

te praten met an<strong>de</strong>ren en je bewust<br />

<strong>Maart</strong> <strong>2008</strong><br />

had ik niet verwacht. Daarna moest ik<br />

wel even huilen. Ik vond het een fijne<br />

dag”.<br />

Op <strong>de</strong> vraag wat <strong>de</strong> doop voor hem<br />

betekent, hoeft Jasper niet lang na te<br />

<strong>de</strong>nken: “Ik heb het gevoel dat ik nog<br />

meer bij <strong>de</strong> kerk hoor. En ik voel me<br />

een k<strong>in</strong>d van God. En mama is ook<br />

heel blij dat ik nu gedoopt ben”.<br />

Nanny Koetsier<br />

Voorrecht om boer te zijn<br />

Gebroe<strong>de</strong>rs Van Dijk: eens boer, altijd boer<br />

Dopen met Pasen<br />

Dopen is <strong>in</strong> <strong>de</strong> protestantse kerken<br />

dé manier om dui<strong>de</strong>lijk te maken<br />

dat een mens bij God hoort. Vaak<br />

wordt daar <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>rdoop voor gebruikt;<br />

daarmee is <strong>de</strong> doop vooral<br />

een keuze van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs. Als je als<br />

k<strong>in</strong>d niet gedoopt bent, kan dat natuurlijk<br />

later ook nog. Als je acht<br />

bent, achttien of achtenveertig, het<br />

maakt eigenlijk niet uit. Belangrijk<br />

is dan dat je er zelf voor kiest.<br />

Vroeger was <strong>de</strong> Paasnacht <strong>de</strong><br />

uitgelezen tijd om te dopen en<br />

gedoopt te wor<strong>de</strong>n. Voor kle<strong>in</strong>e<br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren en baby’s is dat geen<br />

handig moment. Toch zit er wel<br />

een verhaal achter: Dopen is een<br />

teken dat je leven <strong>in</strong> Gods han<strong>de</strong>n<br />

ligt, dat je er mag zijn, ook als er<br />

d<strong>in</strong>gen tegen zitten, je verkeer<strong>de</strong><br />

keuzes maakt misschien. Het water<br />

van <strong>de</strong> doop staat er symbool<br />

voor dat alles wat er fout kan gaan<br />

<strong>in</strong> je leven wordt afgewassen, dat<br />

er altijd een nieuw beg<strong>in</strong> is. En<br />

dat is ook <strong>de</strong> betekenis van Pasen:<br />

doordat Jezus is gestorven én opgestaan,<br />

mogen wij mensen steeds<br />

weer opnieuw beg<strong>in</strong>nen. God<br />

geeft ons altijd een twee<strong>de</strong> kans.<br />

te zijn van wat je hebt opgebouwd.”<br />

Ook doet het hen goed dat ze <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

samenlev<strong>in</strong>g een toenemend respect<br />

waarnemen voor het boer zijn, vooral<br />

bij <strong>de</strong> jongere generatie. Wat <strong>de</strong> broers<br />

wel jammer v<strong>in</strong><strong>de</strong>n is dat het boer zijn<br />

veel technischer is gewor<strong>de</strong>n. Ook<br />

<strong>de</strong> toegenomen regelgev<strong>in</strong>g maakt<br />

het m<strong>in</strong><strong>de</strong>r leuk. “Maar als boer moet<br />

je niet te veel achterom kijken, juist<br />

vooruit.” Toch wordt <strong>de</strong> toekomst met<br />

enige reserve tegemoet gezien. Dat<br />

er bijvoorbeeld stemmen opgaan om<br />

kostbaar (boeren)land terug te geven<br />

aan het water kan op we<strong>in</strong>ig waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />

rekenen. “Dat is toch absurd<br />

als je weet dat bijvoorbeeld <strong>in</strong> Spanje<br />

en Hongarije <strong>de</strong> woestijn oprukt en<br />

steeds meer mensen moeten leven van<br />

m<strong>in</strong><strong>de</strong>r landbouwgrond?!”<br />

Verbon<strong>de</strong>n en bevoorrecht<br />

Al doen <strong>de</strong> broers het vandaag wat<br />

rustiger aan, zij genieten nog altijd<br />

volop van het boer zijn. “Het is <strong>de</strong><br />

vrijheid, het buiten zijn, dicht bij<br />

<strong>de</strong> natuur.” Wat dat met je doet: <strong>de</strong><br />

dagelijkse ervar<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> cyclus van<br />

het leven? En of dat ook van <strong>in</strong>vloed<br />

is op ‘geloof’? Even valt er een stilte.<br />

“Ben je op een boer<strong>de</strong>rij geboren, en<br />

is leven en dood aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />

dag, dan <strong>de</strong>nk je hier amper over na.<br />

Leven en dood? Je leeft er mid<strong>de</strong>n <strong>in</strong>.<br />

Het is onlosmakelijk verbon<strong>de</strong>n met<br />

dit bestaan. En je bent een bevoorrecht<br />

mens als je mag leven en werken <strong>in</strong><br />

zo’n omgev<strong>in</strong>g.”<br />

Gerrit Ruitenburg


Jaargang 2 1 Nummer nummer 31<br />

“Bij een begrafenis mag<br />

niets mis gaan”<br />

Decennia lang lag <strong>de</strong><br />

begraafplaats aan <strong>de</strong><br />

Europaweg eenzaam tussen<br />

<strong>de</strong> weilan<strong>de</strong>n. Een weggestopt<br />

plekje, net buiten het<br />

dorp Vleuten. Momenteel<br />

wordt <strong>de</strong> begraafplaats<br />

<strong>in</strong> hoog tempo omsloten<br />

door <strong>de</strong> nieuwbouw van<br />

Vleuterwei<strong>de</strong>. Beheer<strong>de</strong>r<br />

Piet Griffioen vertel over<br />

‘zijn’ begraafplaats en zijn<br />

verstandhoud<strong>in</strong>g met <strong>de</strong><br />

dood. “Ik heb er altijd goed<br />

tegen gekund.”<br />

Hij was ‘ou<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g-kerkvoogd’.<br />

Zo heette zijn functie <strong>in</strong> <strong>de</strong> kerkenraad<br />

van <strong>de</strong> toenmalige hervorm<strong>de</strong><br />

gemeente Vleuten en De Haar. Tot<br />

zijn takenpakket behoor<strong>de</strong> het beheer<br />

van <strong>de</strong> begraafplaats. Hij maakte drie<br />

maal een ambtsperio<strong>de</strong> van vier jaar<br />

vol. Toen kwam <strong>de</strong> vraag: “Wil jij<br />

<strong>de</strong> begraafplaats blijven doen?” Het<br />

antwoord luid<strong>de</strong> ‘ja’. Intussen draagt<br />

Piet Griffioen al s<strong>in</strong>ds 1975 zorg voor<br />

<strong>de</strong> do<strong>de</strong>nakker aan <strong>de</strong> Europaweg.<br />

Laatste zorg<br />

De gedachten gaan terug <strong>in</strong> <strong>de</strong> tijd.<br />

Ooit maakte Piet als timmerman zelf<br />

lijkkisten. “Wanneer het een massief<br />

eiken kist betrof, had je daar met z’n<br />

drieën een dag werk aan. Nadat <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>len aan elkaar waren gezet werd <strong>de</strong><br />

b<strong>in</strong>nenkant met gloeiend hete mastiek<br />

bestreken en wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> na<strong>de</strong>n volgegoten.<br />

Zo werd <strong>de</strong> kist waterdicht gemaakt<br />

en vervolgens <strong>in</strong> <strong>de</strong> huiskamer<br />

voor <strong>de</strong> kachel gezet om te drogen. De<br />

k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren von<strong>de</strong>n dat heel normaal.”<br />

Zijn vrouw Bep be<strong>de</strong>kte daarna <strong>de</strong><br />

b<strong>in</strong>nenkant met vetvrij papier.<br />

Het ambacht van <strong>de</strong> kistenmakerij is al<br />

lang verle<strong>de</strong>n tijd. Maar <strong>de</strong> betrokkenheid<br />

bij ‘<strong>de</strong> laatste zorg’ is er niet<br />

Beheer<strong>de</strong>r Piet Griffioen: met hart en ziel verbon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> begraafplaats aan <strong>de</strong><br />

Europaweg.<br />

m<strong>in</strong><strong>de</strong>r om. Die van Bep al evenm<strong>in</strong>.<br />

Terwijl zij ‘<strong>de</strong> kerk regelt’ behartigt<br />

Piet <strong>de</strong> zaken die te maken hebben<br />

met <strong>de</strong> begraafplaats. Hij houdt het<br />

grafregister bij, zet samen met Jaap<br />

van Eck - ‘<strong>de</strong> twee<strong>de</strong> man’ - scheefgezakte<br />

grafstenen recht of haalt <strong>de</strong>ze<br />

omhoog, doet het snoeiwerk aan<br />

bomen en struiken en ook het ‘grove<br />

on<strong>de</strong>rhoud’ op <strong>de</strong> begraafplaats. Ook<br />

bij <strong>de</strong> begrafenis zelf is hij aanwezig:<br />

hij bedient het liftje om <strong>de</strong> kist te laten<br />

afdalen.<br />

“Ik heb er altijd goed tegen gekund”,<br />

zegt hij. “Behalve wanneer het een<br />

jong iemand betreft.” Hij vertelt hoe<br />

<strong>de</strong> dood van een 20-jarige jongen hem<br />

heeft aangegrepen. Piet was bij <strong>de</strong><br />

brandweer en ken<strong>de</strong> het hulpje van <strong>de</strong><br />

pompbedien<strong>de</strong> goed. “Hij was alleen<br />

thuis. Zijn ou<strong>de</strong>rs waren enkele dagen<br />

weg. Er ontstond brand. Hij kon niet<br />

meer ontkomen. Het was nota bene op<br />

Paasmorgen… Ook wanneer het om<br />

een begrafenis van een familielid of<br />

een goe<strong>de</strong> kennis gaat, raakt het hem<br />

wel <strong>de</strong>gelijk. Toen zijn eigen va<strong>de</strong>r<br />

en moe<strong>de</strong>r wer<strong>de</strong>n begraven, hebben<br />

an<strong>de</strong>ren zijn taak waargenomen. “En<br />

nu je wat ou<strong>de</strong>r wordt, kom je ook<br />

zelf <strong>in</strong> het bos terecht waar<strong>in</strong> gehakt<br />

wordt. Dat ben je je bewust.” En al<br />

respecteert hij <strong>de</strong> keus van mensen<br />

om hun lichaam te laten cremeren,<br />

zelf wil hij begraven wor<strong>de</strong>n.<br />

Sowieso blijkt het werk op <strong>de</strong> begraafplaats<br />

tot <strong>de</strong>nken aan te zetten.<br />

“Ben je jong dan lacht het leven je<br />

toe, maar dat wordt later an<strong>de</strong>rs. Loop<br />

je op een keer alleen langs <strong>de</strong> graven<br />

dan laat je soms zomaar <strong>de</strong> mensen<br />

die daar liggen <strong>de</strong> revue passeren.<br />

Dan vraag je je wel eens af wat zij nu<br />

hebben meegemaakt. En ook: hoe zal<br />

het jou zelf later vergaan?” Nee, het is<br />

niet zo dat hij elke dag aan zijn eigen<br />

dood <strong>de</strong>nkt. Maar wel heeft hij tegen<br />

zijn k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren gezegd dat hij er van uit<br />

gaat dat ze nu on<strong>de</strong>rhand wel op eigen<br />

benen kunnen staan.<br />

Toewijd<strong>in</strong>g<br />

Nog altijd is Piet Griffioen met hart en<br />

ziel verbon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> begraafplaats.<br />

“Je vergroeit er mee. Bijna wordt het<br />

je eigen zaak. Ik doe dit werk graag.<br />

Met toewijd<strong>in</strong>g.” Zo gaat hij er ook<br />

mee om. “Bij een begrafenis mag<br />

niets mis gaan. De laatste zorg kun je<br />

immers nooit overdoen.” Hij vertelt<br />

hoe het op een keer toch bijna mis<br />

g<strong>in</strong>g. Het liftje bleef vastzitten. Bevroren.<br />

De k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> overle<strong>de</strong>ne<br />

bleken zeilers. Zij had<strong>de</strong>n touwen <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> koffer van hun auto. “Daarmee<br />

hebben we toen <strong>de</strong> kist laten zakken.<br />

De familie was daar achteraf nog<br />

gelukkig mee ook.”<br />

Het Paasverhaal komt ter sprake. Niet<br />

dat hij daar, bezig op <strong>de</strong> begraafplaats,<br />

dagelijks aan <strong>de</strong>nkt. Maar toch speelt<br />

<strong>de</strong> gedachte wel: hoe zal dat nu later<br />

gaan? “Je probeert je daar wel eens<br />

een voorstell<strong>in</strong>g van te maken, van<br />

<strong>de</strong> opstand<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> do<strong>de</strong>n. En dan<br />

<strong>de</strong>nk ik: hoe komen bij elkaar horen<strong>de</strong><br />

been<strong>de</strong>ren nu tenslotte tezamen? Er<br />

is zo veel dat zich niet zomaar laat<br />

verklaren en je bevatt<strong>in</strong>gsvermogen<br />

te boven gaat. Zo veel vragen waar<br />

je geen antwoord op krijgt. Ik zou<br />

wel eens willen dat er iets gebeur<strong>de</strong><br />

waaruit je God zou kunnen aflezen,<br />

maar toch <strong>de</strong>nk ik dan: ’t zal wel goed<br />

komen.”<br />

Gerrit Ruitenburg<br />

Opgestaan<br />

...Niets had voor haar meer z<strong>in</strong><br />

grijs waren <strong>de</strong> bloemen en het<br />

gras<br />

zij draai<strong>de</strong> om haar eigen as<br />

er zat geen richt<strong>in</strong>g meer <strong>in</strong><br />

Zichzelf kwijt, leeg, verscheurd<br />

een lange, bange val<br />

tot on<strong>de</strong>r<strong>in</strong> dat diepe dal:<br />

het was met haar gebeurd<br />

Wat moest een arts hiermee<br />

beg<strong>in</strong>nen<br />

wat pillen en wat spuiten<br />

maar ’t verdriet dat moest naar<br />

buiten<br />

zo kon het Licht naar b<strong>in</strong>nen<br />

Zij had het echt niet meer<br />

verwacht<br />

Hij was bij haar gebleven<br />

Híj zag wat <strong>in</strong> haar leven<br />

juíst <strong>in</strong> die donk’re, kou<strong>de</strong><br />

nacht<br />

Plots tril<strong>de</strong>, schoof een steen<br />

weg uit <strong>de</strong> muur van ’t bange<br />

hart<br />

dat was gevangen en verward<br />

en er viel Licht doorheen<br />

Een stem raakte ’t hart vanuit<br />

haar ziel<br />

“Ik hou van jou, ik ben <strong>de</strong> bron<br />

van jouw verlangen<br />

ik heb je opgevangen<br />

toen jij, zo ongelukkig, viel”<br />

Zij zei: “Mijn Heer!” en is toen<br />

opgestaan<br />

uit <strong>de</strong> dood naar een waarachtig<br />

leven<br />

ontwaakt voor <strong>de</strong> lief<strong>de</strong> en van<br />

wanhoop ontheven<br />

zoekend, vertrouwend háár weg<br />

<strong>in</strong>gegaan<br />

Godsk<strong>in</strong>d, mensenmens, o,<br />

groen was weer het gras<br />

ze kon <strong>de</strong> lammetjes weer zien<br />

spr<strong>in</strong>gen<br />

hoor<strong>de</strong> <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren liedjes<br />

z<strong>in</strong>gen<br />

verbon<strong>de</strong>n met Hem wist zij<br />

weer wie zij was!<br />

Of je het nu leuk v<strong>in</strong>dt of niet, bij het Paasfeest horen eieren, veel eieren. In plaats van ze te verven kun je eieren ook gebruiken om er iets<br />

lekkers van te maken. Advocaat bijvoorbeeld. Hieron<strong>de</strong>r een recept om zelf ‘tokkelroom’ te maken, zoals advocaat ook wel genoemd wordt.<br />

Al door velen beproefd én geproefd!<br />

Ingrediënten<br />

◆ 9 of 10 eieren (afhankelijk van <strong>de</strong> grootte)<br />

◆ 350 ml bran<strong>de</strong>wijn<br />

◆ 400 gram basterdsuiker<br />

◆ 1 zakje vanillesuiker<br />

◆ 150 ml water<br />

Bereid<strong>in</strong>gstijd<br />

Voorbereid<strong>in</strong>g 5 m<strong>in</strong>uten,<br />

bereid<strong>in</strong>g 15 m<strong>in</strong>uten<br />

Bereid<strong>in</strong>gswijze<br />

◆ Doe <strong>de</strong> eieren, basterdsuiker en vanillesuiker<br />

<strong>in</strong> een pan of schaal en verwarm <strong>de</strong>ze<br />

‘au ba<strong>in</strong> marie’. (au ba<strong>in</strong> marie: een twee<strong>de</strong>,<br />

grotere pan voor 1/3 met water vullen en<br />

daar <strong>de</strong> pan met <strong>in</strong>houd boven plaatsen;<br />

door het warme water van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rste<br />

pan wordt <strong>de</strong> <strong>in</strong>houd van <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> pan<br />

verwarmd).<br />

◆ Ruim één m<strong>in</strong>uut kloppen totdat het<br />

geheel schuimig is. Vervolgens <strong>de</strong> bran<strong>de</strong><br />

wijn en het water toevoegen. Het geheel<br />

al roerend ver<strong>de</strong>r verwarmen (nog steeds<br />

au ba<strong>in</strong> marie), tót <strong>de</strong> massa dik wordt.<br />

De pan uit <strong>de</strong> stoompan halen en controle<br />

ren of <strong>de</strong> tokkelroom dik genoeg is.


Joëlle van Rooijen uit De Meern<br />

voel<strong>de</strong> zich al jong geroepen tot het<br />

werk van verloskundige. Inmid<strong>de</strong>ls<br />

heeft ze haar eigen praktijk. In haar<br />

begeleid<strong>in</strong>g van vrouwen en mannen<br />

die een k<strong>in</strong>d verwachten kiest ze<br />

een eigen bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g: “Een zwangerschap<br />

staat niet op zichzelf, maar<br />

is <strong>in</strong>gebed <strong>in</strong> het hele leven van<br />

mensen”.<br />

De praktijkruimte van verloskundige Joëlle van<br />

Rooijen (28) ziet er uitnodigend en huiselijk uit.<br />

Alleen een knalroze on<strong>de</strong>rzoekstafel verklapt dat<br />

hier een paramedisch beroep wordt beoefend.<br />

Joëlle heeft haar praktijk aan huis, aan <strong>de</strong> Zandweg<br />

<strong>in</strong> De Meern. Samen met haar partner Mark<br />

heeft zij dit vrijstaan<strong>de</strong> huis beg<strong>in</strong> 2007 gekocht<br />

en opgeknapt. Aan <strong>de</strong> voorzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> won<strong>in</strong>g<br />

loopt <strong>de</strong> Leidsche Rijn, met uitzicht op <strong>de</strong> wijk<br />

Veldhuizen. Aan <strong>de</strong> achtertu<strong>in</strong> grenst <strong>de</strong> wijk<br />

Vleuterwei<strong>de</strong>. Toch doet dit stukje De Meern<br />

pittoresk en lan<strong>de</strong>lijk aan. “Ik zit hier heerlijk”,<br />

vertelt Joëlle, “een eigen praktijk, eigen baas”.<br />

Toen Joëlle voor <strong>de</strong> keus stond welk beroep ze<br />

zou kunnen uitoefenen, hoef<strong>de</strong> ze daar niet lang<br />

over na te <strong>de</strong>nken. “Als k<strong>in</strong>d schijn ik al aangegeven<br />

te hebben dat ik <strong>de</strong>ze richt<strong>in</strong>g op wil<strong>de</strong>, maar<br />

daar weet ik zelf niets meer van. Totdat ik op een<br />

nacht, ik was toen ongeveer 17 jaar oud, zó uit<br />

mijn slaap rechtop <strong>in</strong> bed g<strong>in</strong>g zitten en spontaan<br />

en hardop zei: verloskundige!! Voor mij was het<br />

toen dui<strong>de</strong>lijk. Vanaf dat moment ben ik mij gaan<br />

oriënteren op <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g tot verloskundige. Ik<br />

had nog nooit een bevall<strong>in</strong>g gezien… Inmid<strong>de</strong>ls<br />

heb ik tussen <strong>de</strong> 500 en <strong>de</strong> 1000 zwangerschappen<br />

en bevall<strong>in</strong>gen begeleid.”<br />

Wat is dat toch met die<br />

Mattheüs of Johannes<br />

Passie van J.S. Bach die <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> tijd voor Pasen kl<strong>in</strong>kt?<br />

Je moet soms moeite doen<br />

om een kaartje te bemachtigen,<br />

zo’n passie duurt<br />

behoorlijk lang, het wordt<br />

doorgaans uitgevoerd <strong>in</strong><br />

een kerk waar je <strong>de</strong> solisten<br />

niet goed kunt zien, waar<br />

har<strong>de</strong> banken of stoelen zijn<br />

en het soms koud is, en van<br />

<strong>de</strong> muziek word je eigenlijk<br />

ook helemaal niet zo vrolijk!<br />

Toch bezoeken jaarlijks vele<br />

mensen een uitvoer<strong>in</strong>g en<br />

voor <strong>de</strong> beste zou je naar<br />

Naar<strong>de</strong>n moeten gaan. Het<br />

hoogtepunt van het jaar?<br />

En dan heb je nog alle mensen die<br />

meez<strong>in</strong>gen en meespelen. Dat zijn<br />

er behoorlijk veel; úren en ávon<strong>de</strong>n<br />

Verloskundige Joëlle van Rooijen<br />

“Pijn en vreug<strong>de</strong> tot hun<br />

recht laten komen”<br />

Tijd nemen voor begeleid<strong>in</strong>g zwangerschap<br />

Passiemuziek roept tegenstrijdige gevoelens op<br />

Verraad, troost, verdriet, hoop...<br />

wor<strong>de</strong>n aan het repeteren besteed: <strong>in</strong><br />

het koor, orkest, thuis met <strong>de</strong> piano of<br />

via een oefen-cd. Het is zelfs mogelijk<br />

om mee te doen aan een zogenoem<strong>de</strong><br />

‘Meez<strong>in</strong>g-Mattheüs’, dan mag<br />

ie<strong>de</strong>reen ook meez<strong>in</strong>gen met <strong>de</strong> aria’s<br />

die an<strong>de</strong>rs zijn voorbehou<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong><br />

solisten. Wat is toch <strong>de</strong> aantrekk<strong>in</strong>gskracht<br />

van dit muziekstuk? Qua tekst<br />

en verhaal zou het een musical kunnen<br />

zijn met een dramatische afloop.<br />

Producenten als Joop van <strong>de</strong>n En<strong>de</strong><br />

zou<strong>de</strong>n er een geweldige uitdag<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

kunnen zien. De evangelisten Mattheüs<br />

en Johannes schuwen het lij<strong>de</strong>n<br />

niet; wanneer je het leest zie je zelf<br />

als het ware al een film voor je ogen<br />

draaien. Qua muziek wor<strong>de</strong>n er wel<br />

wat ou<strong>de</strong> <strong>in</strong>strumenten gebruikt, niet<br />

alle koralen zijn even toegankelijk en<br />

ook <strong>de</strong> manier waarop Bach <strong>de</strong> muziek<br />

gebruikt, met getallen en affectenleer,<br />

is helemaal niet zo makkelijk te<br />

doorgron<strong>de</strong>n.<br />

Nu <strong>in</strong> het Ne<strong>de</strong>rlands<br />

Als je je er<strong>in</strong> verdiept en <strong>de</strong> wetenschappers<br />

leest, dan kun je er zelfs<br />

een kruis <strong>in</strong> ont<strong>de</strong>kken: prachtige en<br />

veelzeggen<strong>de</strong> symboliek.<br />

Dan heb je <strong>de</strong> dirigenten nog. Zij<br />

zoeken naar <strong>de</strong> meest passen<strong>de</strong> bezett<strong>in</strong>g,<br />

ze bestu<strong>de</strong>ren teksten en kijken<br />

Eigen bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />

Hoewel Joëlle zo haar eigen bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g heeft, ziet<br />

ze zich op <strong>de</strong> eerste plaats als een reguliere verloskundige,<br />

die het normale verloskundigenwerk<br />

doet. Ze volg<strong>de</strong> haar opleid<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Kerk</strong>ra<strong>de</strong>, die zij<br />

<strong>in</strong> 2004 afrond<strong>de</strong>. Al tij<strong>de</strong>ns haar studie ontwikkel<strong>de</strong><br />

ze een eigen visie op <strong>de</strong> omgang met (aanstaan<strong>de</strong>)<br />

ou<strong>de</strong>rs. “Toen, maar vooral ook ná mijn<br />

opleid<strong>in</strong>g, vond ik dat je als verloskundige veel te<br />

we<strong>in</strong>ig tijd had voor een cliënt. Even vragen hoe<br />

alles gaat, wat controles en na 10 tot 15 m<strong>in</strong>uten<br />

staat <strong>de</strong> aanstaan<strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r weer buiten. En dat<br />

terwijl nieuw leven zich aankondigt. Er gebeurt<br />

van alles met een zwangere vrouw, lichamelijk en<br />

geestelijk. Daar moet je als begelei<strong>de</strong>r meer tijd<br />

voor nemen, is mijn men<strong>in</strong>g. Een zwangerschap is<br />

een belangrijke perio<strong>de</strong> <strong>in</strong> het leven van mensen<br />

en staat niet op zichzelf. De zwangerschap is<br />

<strong>in</strong>gebed <strong>in</strong> het hele leven, ook van <strong>de</strong> man en het<br />

eventuele gez<strong>in</strong>. Vragen, twijfels, zorgen kunnen<br />

naar boven komen. ‘Ben ik straks wel een goe<strong>de</strong><br />

ou<strong>de</strong>r?’ ‘Ik sta op het punt te bevallen en mijn<br />

va<strong>de</strong>r is ernstig ziek, hoe moet ik daarmee omgaan?’<br />

Voor dat soort gevoelens moet ruimte zijn,<br />

mensen moeten ze aan durven kaarten, uit durven<br />

spreken. Ik probeer dan ook zo’n sfeer te creëren<br />

dat <strong>de</strong> vrouwen en mannen die mijn praktijk<br />

bezoeken zich uitgenodigd voelen om d<strong>in</strong>gen be-<br />

Op Palmzondag, 16 maart a.s., wordt <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

Marekerk <strong>in</strong> <strong>de</strong> Meern een passiedienst gehou<strong>de</strong>n<br />

met muziek van John Sta<strong>in</strong>er. Een voor <strong>de</strong><br />

gelegenheid samengesteld koor van <strong>de</strong> Marekerk<br />

voert dan zijn ‘The Crucifixion’ uit. Het is geen<br />

Mattheüs- of Johannes Passion, ook niet <strong>in</strong><br />

lengte, maar net als <strong>de</strong> meesterwerken van Bach<br />

vertelt ‘The Crucifixion’ het verhaal van Jezus’<br />

laatste dagen voor zijn kruisig<strong>in</strong>g en opstand<strong>in</strong>g.<br />

Het verhaal<br />

Het verhaal beg<strong>in</strong>t op het moment waarop Jezus met zijn discipelen<br />

<strong>in</strong> Gethsemané komt en staat dan bij diverse gebeurtenissen stil.<br />

Zoals een koorge<strong>de</strong>elte met veel woordschil<strong>de</strong>r<strong>in</strong>gen ‘Fl<strong>in</strong>g wi<strong>de</strong><br />

the gates’: open <strong>de</strong> poorten! Later volgt een duet voor tenor en<br />

bas waar<strong>in</strong> het won<strong>de</strong>r van Christus’ lief<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> mensen, en <strong>de</strong><br />

droefheid en rouw om <strong>de</strong> wreedhe<strong>de</strong>n en pijn, die Hij moest dragen,<br />

Stabat Mater<br />

uitvoer<strong>in</strong>gspraktijken na. En als je<br />

<strong>de</strong>nkt te weten hoe je dit meesterstuk<br />

het beste kunt vertolken, dan komt<br />

er weer een kenner met een an<strong>de</strong>re<br />

versie, uitgedund want dat zou <strong>de</strong><br />

echte manier moeten zijn. Weg met<br />

je koor met zovele liefhebbers die uit<br />

volle borst meez<strong>in</strong>gen. Weg met alle<br />

musici, ze zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> koorzang <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

weg zitten. Weg ook met <strong>de</strong> Duitse taal<br />

waar je zo ijverig op gestu<strong>de</strong>erd hebt,<br />

nu <strong>in</strong> het Ne<strong>de</strong>rlands. Lij<strong>de</strong>n al die<br />

dirigenten mee?<br />

Emoties<br />

Zijn het <strong>de</strong> emoties die <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze muziek<br />

uitgedrukt wor<strong>de</strong>n? Ons tot tranen<br />

<strong>Maart</strong> <strong>2008</strong><br />

spreekbaar te maken als dat nodig is en als zij dat<br />

willen. Mensen voelen zich serieus genomen, <strong>de</strong><br />

vrouw voelen zich niet alleen <strong>de</strong> zwangere vrouw,<br />

<strong>de</strong> man niet alleen <strong>de</strong> aanstaan<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r.”<br />

Wat meer tijd voor een consult geeft <strong>de</strong> mogelijkheid<br />

<strong>in</strong>tensiever om te gaan met <strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen die komen<br />

gaan. “De partners hebben <strong>de</strong> kans om alles<br />

wat er gebeurt bewuster te beleven, wat als heel<br />

waar<strong>de</strong>vol wordt ervaren. Dit hoort erbij, zó wil<br />

ik verloskundige zijn, het is niet voor niets mijn<br />

roep<strong>in</strong>g. Zie <strong>de</strong> zwangerschap als een mogelijkheid<br />

om jezelf beter te leren kennen, sta jezelf toe<br />

om <strong>in</strong> contact te zijn met je diepere ik, neem <strong>de</strong>ze<br />

perio<strong>de</strong> ook <strong>in</strong> die z<strong>in</strong> serieus.”<br />

Verloss<strong>in</strong>g nabij<br />

Als alles goed gaat met een zwangerschap, breekt<br />

na negen maan<strong>de</strong>n het cruciale moment aan, ook<br />

voor <strong>de</strong> verloskundige. Joëlle: “Als een vrouw<br />

eenmaal gaat bevallen, moet ze door een nijpen<strong>de</strong><br />

situatie heen, die <strong>de</strong> vrouw helemaal <strong>in</strong> beslag<br />

neemt. Ook <strong>de</strong> baby ervaart <strong>de</strong> weeën, dat moeten<br />

we niet on<strong>de</strong>rschatten. Het kl<strong>in</strong>kt misschien<br />

vreemd, maar het lijkt bij een bevall<strong>in</strong>g wel of<br />

er eerst iets moet ‘sterven’ vóór er nieuw leven<br />

geopenbaard kan wor<strong>de</strong>n. Als je niet beter wist,<br />

zou je op het moeilijkste moment niet kunnen<br />

bevroe<strong>de</strong>n dat er iets prachtigs aan zit te komen.<br />

De nood is hoog, maar <strong>de</strong> verloss<strong>in</strong>g is nabij.<br />

Mits goed begeleid, komen pijn en vreug<strong>de</strong>, die<br />

zó dicht bij elkaar kunnen liggen, volledig tot hun<br />

recht. Als eenmaal <strong>de</strong> baby er is, moeten k<strong>in</strong>d,<br />

va<strong>de</strong>r en moe<strong>de</strong>r natuurlijk nog op verhaal komen,<br />

maar <strong>de</strong> pijn wordt al gauw vergeten, want het<br />

nieuwe leven staat op <strong>de</strong> voorgrond”.<br />

Nanny Koetsier<br />

Op 18 maart wordt <strong>in</strong> <strong>de</strong> Torenple<strong>in</strong>kerk <strong>in</strong> Vleuten het Stabat Mater van<br />

Pergolesi uitgevoerd. Dit muziekstuk van een uur bez<strong>in</strong>gt <strong>in</strong> twaalf korte<br />

<strong>de</strong>len <strong>de</strong> pijn van Maria, <strong>de</strong> moe<strong>de</strong>r van Jezus, die <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>nsweg van haar<br />

zoon ga<strong>de</strong>slaat, uitlopend op zijn dood aan het kruis. Met me<strong>de</strong>werk<strong>in</strong>g<br />

van Ingrid Boerw<strong>in</strong>kel (sopraan) en Janny Wil<strong>de</strong>mast (alt).<br />

Plaats: Schoolstraat 5, Vleuten. Tijd: 19.30 uur. Toegang gratis. De uitvoer<strong>in</strong>g<br />

van het Stabat Mater staat <strong>in</strong> het teken van <strong>de</strong> Stille Week, <strong>de</strong> voorbereid<strong>in</strong>gstijd<br />

op Pasen.<br />

kunnen roeren wanneer het ‘Erbarme<br />

dich’ kl<strong>in</strong>kt, hartverscheurend gespeeld<br />

door <strong>de</strong> violist? Emoties die puur<br />

menselijke thema’s raken als verraad,<br />

troost, jaloezie, angst, pijn, verdriet,<br />

hoop, sterven, bitterheid. Daar<strong>in</strong> ligt <strong>de</strong><br />

herkenn<strong>in</strong>g, <strong>de</strong> emotie van ie<strong>de</strong>r mens,<br />

haar, hem en mij: heel dichtbij. En<br />

<strong>de</strong> muziek? Die draagt <strong>de</strong>ze emotie,<br />

van het eerste akkoord tot <strong>de</strong> laatste<br />

klank. Zodat je na afloop als vanzelf<br />

even <strong>de</strong> a<strong>de</strong>m <strong>in</strong>houdt, stil bent en je<br />

je weg terug naar <strong>de</strong> realiteit zoekt. En<br />

na <strong>de</strong>ze emoties en dit lij<strong>de</strong>nsverhaal<br />

niets an<strong>de</strong>rs wilt dan Pasen beleven:<br />

opstaan.<br />

Kirsten van Os<br />

Passiedienst <strong>in</strong> Marekerk<br />

wor<strong>de</strong>n bezongen.<br />

Het slotkoor geeft op uitnemen<strong>de</strong> wijze <strong>de</strong> <strong>in</strong>tentie weer, van waaruit<br />

Sta<strong>in</strong>er dit werk heeft gecomponeerd en bedoeld. Het is een oproep<br />

aan <strong>de</strong> wereld, niet aan het kruis voorbij te gaan. “Doet het u niets,<br />

dat Jezus zo voor ons heeft gele<strong>de</strong>n? Mensen ga er niet aan voorbij;<br />

Kom tot Hem, want Hij <strong>de</strong>ed het allemaal voor u”.<br />

Het verhaal e<strong>in</strong>digt met een triomfantelijke hymn ‘All for Jezus’:<br />

‘Alles voor Jezus, zo zal ons lied eeuwig zijn’.<br />

Wie, wat waar?<br />

De passiedienst beg<strong>in</strong>t om 18.30 uur. Naast het koor on<strong>de</strong>r leid<strong>in</strong>g<br />

van Kirsten van Os werken mee: Herman van <strong>de</strong>r L<strong>in</strong><strong>de</strong>n (tenor),<br />

Paul Kemme (bas), Bas Groenewoud (orgel), Tenny van Elst (viool),<br />

Iris <strong>de</strong> Vette (blokfluit), Ilse <strong>de</strong> Groot (dwarsfluit).<br />

U bent van harte welkom om samen met ons met woor<strong>de</strong>n en<br />

muziek even stil te staan bij <strong>de</strong> week die voor ons ligt. Een week ‘op<br />

weg naar Pasen’.


Jaargang 2 1 Nummer nummer 31<br />

Wie vanaf De Tol het dorp<br />

Vleuten b<strong>in</strong>nenrijdt, ziet na<br />

een paar hon<strong>de</strong>rd meter<br />

aan <strong>de</strong> rechterkant een<br />

kle<strong>in</strong> bordje ‘Johannes<br />

Hospitium’ staan. Maar<br />

we<strong>in</strong>ig mensen weten dat<br />

<strong>in</strong> dat hospitium ernstig<br />

zieke mensen verzorgd en<br />

verpleegd wor<strong>de</strong>n, die <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

laatste fase van hun leven<br />

zijn. Hospitiumarts Piet van<br />

Leeuwen begeleidt hen<br />

daarbij. “Mensen vertrouwen<br />

geven <strong>in</strong> het laatste<br />

stukje van hun levensweg.”<br />

Het was voor Piet van Leeuwen niet<br />

vanzelfsprekend dat hij als hospitiumarts<br />

aan het werk zou gaan. In <strong>de</strong> tijd<br />

dat hij medicijnen stu<strong>de</strong>er<strong>de</strong>, was <strong>de</strong><br />

palliatieve zorg (<strong>de</strong> begeleid<strong>in</strong>g van<br />

sterven<strong>de</strong>n) nog onbekend en doorgaans<br />

ook onbem<strong>in</strong>d. Als arts word<br />

je immers opgeleid om te genezen en<br />

doe je er alles aan om te voorkomen<br />

dat mensen - al dan niet door ziekte<br />

getroffen - overlij<strong>de</strong>n. En net als veel<br />

collega’s vond ook <strong>de</strong>ze arts <strong>in</strong> opleid<strong>in</strong>g<br />

<strong>de</strong> confrontatie met het sterven <strong>in</strong><br />

het beg<strong>in</strong> heel erg moeilijk. Nu ervaart<br />

hij het als uitermate z<strong>in</strong>vol dat hij <strong>in</strong><br />

die speciale fase zorg kan bie<strong>de</strong>n:<br />

an<strong>de</strong>re mensen bijstaan bij een heel<br />

belangrijk en onomkeerbaar proces.<br />

Twee l<strong>in</strong>kerhan<strong>de</strong>n<br />

Achteraf bezien heeft Piet het i<strong>de</strong>e dat<br />

<strong>de</strong> weg naar zijn huidige werk me<strong>de</strong><br />

bepaald is door het feit dat hij op<br />

zesjarige leeftijd zijn moe<strong>de</strong>r verloor.<br />

Misschien was het wel om die re<strong>de</strong>n<br />

dat hij tij<strong>de</strong>ns zijn studie geneeskun<strong>de</strong><br />

koos voor <strong>de</strong>elname aan een werkgroep<br />

over stervensbegeleid<strong>in</strong>g. Ook<br />

wist hij al die tijd zeker dat hij <strong>in</strong> zijn<br />

toekomstige werk dicht bij mensen<br />

wil<strong>de</strong> staan met veel aandacht voor<br />

hun levensprocessen. Dat leid<strong>de</strong> er<br />

toe dat hij koos voor <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g tot<br />

huisarts. Na afrond<strong>in</strong>g van zijn studie<br />

vond hij een baan <strong>in</strong> een verpleeghuis.<br />

Dat paste ook helemaal bij zijn wens<br />

om part-time te werken. In het verpleeghuis<br />

had hij regelmatig te maken<br />

met het begelei<strong>de</strong>n van stervensprocessen.<br />

“Ik had <strong>in</strong> het beg<strong>in</strong> het gevoel<br />

dat ik met twee l<strong>in</strong>kerhan<strong>de</strong>n aan het<br />

bed stond, heel ongemakkelijk.” Voor<br />

<strong>de</strong>ze verlegenheid met het sterven is<br />

hij niet weggelopen en na verloop van<br />

tijd merkte hij dat <strong>de</strong> opgebouw<strong>de</strong><br />

ervar<strong>in</strong>g hem hielp om sterven<strong>de</strong>n en<br />

hun familie op een goe<strong>de</strong> manier bij<br />

te staan. “Doordat ik er meer en meer<br />

van overtuigd raakte dat sterven voor<br />

een mens te doen is, kon ik an<strong>de</strong>ren<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze moeilijke momenten bijstaan,<br />

en bemoedigen. Het gaat naar mijn<br />

gevoel vooral om vertrouwen: vertrouwen<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> begaanbaarheid van het<br />

laatste stukje van hun levensweg.”<br />

Na tw<strong>in</strong>tig jaar verpleeghuis vatte<br />

Piet van Leeuwen het plan op om een<br />

hospitium op te richten, zodat hij zijn<br />

opgebouw<strong>de</strong> ervar<strong>in</strong>g helemaal kon<br />

gaan <strong>in</strong>zetten voor <strong>de</strong> sterven<strong>de</strong> mens.<br />

Voordat hij <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van het verpleeg-<br />

Stervensbegeleid<strong>in</strong>g moeilijk maar z<strong>in</strong>vol werk<br />

De dood - zo fel als <strong>de</strong> zon<br />

huis achter zich dichttrok, bel<strong>de</strong> hij<br />

nog even naar het Johannes Hospitium<br />

<strong>in</strong> Vleuten om te vragen hoe zij daar<br />

<strong>de</strong>stijds te werk waren gegaan bij <strong>de</strong><br />

opricht<strong>in</strong>g. Het antwoord van <strong>de</strong> toenmalige<br />

hospitiumarts, dr. Plomp-van<br />

Harmelen, was verrassend: of hij niet<br />

gewoon <strong>in</strong> Vleuten wil<strong>de</strong> komen werken.<br />

Er was wel een voorwaar<strong>de</strong>… hij<br />

moest kunnen z<strong>in</strong>gen. En dat kon Piet,<br />

dus het contract was snel getekend.<br />

Kwetsbaar<br />

Voor Piet is een bijbeltekst uit Jesaja<br />

een leidraad voor zijn werk: ‘Het<br />

geknakte riet breekt hij niet af, <strong>de</strong><br />

kwijnen<strong>de</strong> vlam zal hij niet doven.<br />

Het recht zal hij zuiver doen kennen’<br />

(Jesaja 42, vers 3). In zijn rol als arts<br />

kan en wil hij dit uitdragen: eerbied,<br />

respect en lief<strong>de</strong> hebben voor <strong>de</strong><br />

kwetsbare me<strong>de</strong>mens. Mensen die <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> laatste fase van hun leven verkeren,<br />

zijn kwetsbaar, ze kunnen pijn,<br />

ongemak en ontluister<strong>in</strong>g ervaren.<br />

Voor hem is het vanzelfsprekend om<br />

hen hier<strong>in</strong> bij te staan. Juist ín dit werk<br />

ervaart Piet dat hij ook veel ontvangt.<br />

“De mensen die ik begeleid, geven<br />

vaak veel van hun levenswijsheid<br />

terug, ze laten zien hoe zij <strong>in</strong> het leven<br />

staan, ook <strong>in</strong> hun laatste dagen of weken.”<br />

Hij licht dit toe met het verhaal<br />

van (S<strong>in</strong>t) <strong>Maart</strong>en, die zijn mantel<br />

(pallium) precies door mid<strong>de</strong>n <strong>de</strong>el<strong>de</strong><br />

en één <strong>de</strong>el ervan weggaf aan iemand<br />

die het nodig had. “Juist door <strong>de</strong>ze<br />

daad van het weggeven, kon <strong>Maart</strong>en<br />

ook ontvangen.”<br />

In het Johannes hospitium staat Piet<br />

van Leeuwen er niet alleen voor. Hij<br />

werkt samen met een breed team van<br />

verpleegkundigen, ziekenverzorgen<strong>de</strong>n<br />

en an<strong>de</strong>re hulpverleners, waaron<strong>de</strong>r<br />

een muziektherapeute.<br />

Verlieservar<strong>in</strong>g<br />

Voor een fl<strong>in</strong>k aantal van hen geldt<br />

ook dat zij <strong>in</strong> hun leven te maken<br />

hebben gehad met een verlieservar<strong>in</strong>g<br />

en dat ze van dichtbij hebben mogen<br />

ervaren dat het leven doorgaat ná <strong>de</strong><br />

dood. Die ervar<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk een<br />

meerwaar<strong>de</strong> bij dit werk, helpt ze nu<br />

<strong>in</strong> het begelei<strong>de</strong>n van mensen <strong>in</strong> hun<br />

laatste fase. Piet is ervan overtuigd dat<br />

“ié<strong>de</strong>rs hart open gaat bij het zien van<br />

een me<strong>de</strong>mens die door ziekte en lij<strong>de</strong>n<br />

wordt teruggeworpen op zichzelf.<br />

Je wilt daardoor als vanzelf ook hem<br />

of haar zorg en lief<strong>de</strong> geven”.<br />

Toch zal ie<strong>de</strong>reen voor zichzelf een<br />

manier moeten v<strong>in</strong><strong>de</strong>n om met het<br />

onontkoombare, <strong>de</strong> dood om te gaan.<br />

“Het je volledig overgeven aan het<br />

stervensproces is lang niet ie<strong>de</strong>reen<br />

gegeven. Ik zeg wel eens dat <strong>de</strong><br />

meeste mensen met <strong>de</strong> rug naar het<br />

graf toe lopen. Dat is niet verwon<strong>de</strong>rlijk<br />

en ook zeker niet verkeerd, ook<br />

al <strong>de</strong>nken veel hulpverleners dat je te<br />

alle tij<strong>de</strong> met je patiënt moet praten<br />

over het na<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> e<strong>in</strong><strong>de</strong>. Maar…<br />

zoals <strong>de</strong> theoloog Carlo Leget zegt:<br />

‘<strong>de</strong> dood, die is zo fel als <strong>de</strong> zon’. Je<br />

weet dat je bestaan ermee vervlochten<br />

is, maar er rechtstreeks <strong>in</strong> kijken kun<br />

je niet en dat kun je evenm<strong>in</strong> van een<br />

an<strong>de</strong>r verwachten.”<br />

Kirsten van Os<br />

Avond over stervensbegeleid<strong>in</strong>g<br />

Het Johannes Hospitium <strong>in</strong> Vleuten wil mensen <strong>in</strong> hun laatste levensfase een<br />

gastvrij verblijf bie<strong>de</strong>n met <strong>de</strong>skundige verzorg<strong>in</strong>g en begeleid<strong>in</strong>g. Op 2 april<br />

verzorgt Hospitium-arts dr. Piet van Leeuwen een <strong>in</strong>formatieve avond over het<br />

leven en werken <strong>in</strong> het Hospitium. In het bijzon<strong>de</strong>r zal hij <strong>in</strong>gaan op het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />

stervensbegeleid<strong>in</strong>g. De avond wordt georganiseerd door <strong>de</strong> protestantse<br />

wijkgemeente van <strong>de</strong> Torenple<strong>in</strong>kerk.<br />

Tijd: 2 april, 20.00 – 22.00 uur. Waar: Torenple<strong>in</strong>kerk, Schoolstraat 5, Vleuten<br />

Informatie: ds. Johan Plante, tel: 677 08 57<br />

Hospitiumarts Piet van Leeuwen: “leven gaat door na <strong>de</strong> dood”<br />

Paaspuzzel<br />

In <strong>de</strong>ze puzzel zijn woor<strong>de</strong>n door elkaar geschud – <strong>de</strong> meeste woor<strong>de</strong>n zijn afkomstig uit artikelen <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze krant. Ontcijfer<br />

<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> letters <strong>in</strong> <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> volgor<strong>de</strong> te zetten.. Met <strong>de</strong> letters die omcirkeld zijn, kun je een z<strong>in</strong> vormen. Deze<br />

z<strong>in</strong> is <strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> puzzel.<br />

Uitslag Prijspuzzel <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt jg. 1, nr. 2. De oploss<strong>in</strong>g luid<strong>de</strong>: KERSTBELEVING. Uit <strong>de</strong> vele, alleen maar goe<strong>de</strong><br />

oploss<strong>in</strong>gen wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> briefkaarten van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> prijsw<strong>in</strong>naars getrokken: mw. Bea van Wijk-Kriek De Meern en<br />

Hanne Patist, Vleuten. Namens <strong>de</strong> redactie van harte gefeliciteerd!<br />

Oploss<strong>in</strong>gen voor <strong>de</strong> puzzel <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt kunnen per gefrankeer<strong>de</strong> briefkaart wor<strong>de</strong>n toegezon<strong>de</strong>n aan: <strong>Kerk</strong><br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt, Postbus 124, 3454 ZJ De Meern, of per mail aan: kerk<strong>in</strong><strong>de</strong><strong>buurt</strong>@marekerk<strong>de</strong>meern.nl.<br />

On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> <strong>in</strong>zen<strong>de</strong>rs wor<strong>de</strong>n twee bloemenbonnen verloot ter waar<strong>de</strong> van € 15. Veel succes!<br />

Vermeld <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r geval je naam en adres bij <strong>de</strong> <strong>in</strong>zend<strong>in</strong>g.<br />

De oploss<strong>in</strong>g moet uiterlijk 15 april <strong>2008</strong> bij <strong>de</strong> redactie b<strong>in</strong>nen zijn.


8 <strong>Maart</strong> <strong>2008</strong><br />

Pasen: meer dan een lentefeest<br />

Voor veel Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs is<br />

Pasen <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste plaats<br />

een lentefeest. Bomen botten<br />

uit, jong gras wordt<br />

zichtbaar en <strong>de</strong> eerste veldbloemen<br />

keren zich naar <strong>de</strong><br />

zon. Overal kleurt het landschap<br />

fris groen en vrolijk<br />

geel. En natuurlijk ontbreken<br />

<strong>de</strong> eieren niet die, al<br />

of niet feestelijk gekleurd,<br />

vertellen van <strong>de</strong> kracht<br />

van nieuw leven. Toch is<br />

er meer te vertellen over<br />

Pasen.<br />

Het volk Israël<br />

Oorspronkelijk gaat het christelijke<br />

Paasfeest terug op een ge<strong>de</strong>nkwaardig<br />

gebeuren <strong>in</strong> het volksleven van Israël.<br />

Het twee<strong>de</strong> bijbelboek, Exodus, doet<br />

er op <strong>in</strong>drukwekken<strong>de</strong> wijze verslag<br />

van. Het volk is door omstandighe<strong>de</strong>n<br />

Pasen is voor christenen een feest. We<br />

her<strong>de</strong>nken dan dat Jezus is opgestaan<br />

uit <strong>de</strong> dood – een groot teken dat God<br />

ons meegeeft, omdat ook wij elke dag<br />

mogen opstaan en een nieuw leven kunnen<br />

beg<strong>in</strong>nen. Aan Jezus’ opstand<strong>in</strong>g<br />

g<strong>in</strong>g een weg van lij<strong>de</strong>n en verne<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />

vooraf. In <strong>de</strong> week voor Pasen staan we<br />

daar bij stil. De Stille Week, die beg<strong>in</strong>t<br />

op zondag 16 maart - ‘Palmpasen’ -,<br />

e<strong>in</strong>digt op zaterdagavond 22 maart – <strong>de</strong><br />

Paaswake.<br />

Eigenlijk duurt <strong>de</strong> voorbereid<strong>in</strong>gstijd<br />

voor Pasen nog veel langer – veertig<br />

Jaargang 1 • nummer 3<br />

• maart <strong>2008</strong><br />

<strong>in</strong> Egypte terecht gekomen en wordt<br />

daar na enige tijd gedwongen tot<br />

dwangarbeid. Omdat <strong>de</strong> slavernij het<br />

voortbestaan van het volk <strong>in</strong> gevaar<br />

brengt, wordt Mozes door God geroepen<br />

om het <strong>in</strong> zijn naam uit Egypte te<br />

bevrij<strong>de</strong>n. Op <strong>de</strong> avond van <strong>de</strong> uittocht<br />

wordt <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r gez<strong>in</strong> een lam geslacht.<br />

Jezus<br />

Het bloed van het lam wordt opgevangen<br />

en aan <strong>de</strong> <strong>de</strong>urposten van <strong>de</strong> huizen<br />

van <strong>de</strong> Israëlieten gesmeerd. Het<br />

lam zelf wordt aan het spit gebra<strong>de</strong>n en<br />

gegeten met ongegist brood. ‘Pésach’<br />

of ‘Pascha’ wordt dit bevrijd<strong>in</strong>gsfeest<br />

genoemd.<br />

Aan <strong>de</strong> nadrukkelijke opdracht om dit<br />

feest elk jaar op <strong>de</strong> vastgestel<strong>de</strong> tijd te<br />

vieren, is door het gelovige Israël alle<br />

eeuwen door gehoor gegeven. In het<br />

Nieuwe Testament wordt verteld hoe<br />

<strong>de</strong> Jood Jezus met zijn leerl<strong>in</strong>gen het<br />

Pascha viert aan <strong>de</strong> vooravond van zijn<br />

dood. Wanneer hij daarna <strong>de</strong> feestzaal<br />

wijkgemeente<br />

Vleuten – De Haar:<br />

<strong>in</strong>fo: Lex Dekkers,<br />

tel. 677 60 66<br />

predikant: ds. Johan Plante,<br />

tel. 677 08 57<br />

kerkdiensten: elke zondag om<br />

10 uur<br />

kerkgebouw: Schoolstraat 5,<br />

3451 AA Vleuten<br />

e-mail: <strong>in</strong>fo@torenple<strong>in</strong>kerk.nl<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt is een uitgave<br />

van <strong>de</strong> Protestantse<br />

Gemeente Vleuten – De<br />

Meern – Leidsche Rijn-Oost <strong>in</strong><br />

samenwerk<strong>in</strong>g met uitgeverij<br />

Narratio.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt verschijnt<br />

drie keer per jaar, kort voor<br />

startzondag, Kerst en Pasen.<br />

Oplage: 2500 ex.<br />

verlaat, wordt hij gevangen genomen,<br />

voor <strong>de</strong> rechter gebracht, veroor<strong>de</strong>eld<br />

en gevonnist met <strong>de</strong> kruisdood. Christenen<br />

over <strong>de</strong> hele wereld ge<strong>de</strong>nken<br />

<strong>de</strong>ze dood op Goe<strong>de</strong> Vrijdag. Voor<br />

velen van hen betekent <strong>de</strong> dood van<br />

Jezus verzoen<strong>in</strong>g met God. Op <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>r<strong>de</strong> dag na zijn dood en begrafenis,<br />

zo vertellen <strong>de</strong> evangelisten, v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />

zijn leerl<strong>in</strong>gen een leeg graf. Nog<br />

diezelf<strong>de</strong> dag verschijnt hij aan Maria<br />

van Magdala en aan een aantal van<br />

zijn leerl<strong>in</strong>gen. Voor zijn volgel<strong>in</strong>gen<br />

bestaat er geen twijfel: Jezus Christus<br />

is opgestaan. Hij heeft het land van <strong>de</strong><br />

dood verlaten en leeft.<br />

Voor christenen wordt dit <strong>de</strong> (nieuwe)<br />

betekenis van Pasen. Elk voorjaar weer<br />

wordt het gevierd als het belangrijkste<br />

christelijke feest. Op tal van plaatsen<br />

groet men elkaar op <strong>de</strong>ze dag dan ook<br />

met <strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n: “<strong>de</strong> Heer is waarlijk<br />

opgestaan!”<br />

Gerrit Ruitenburg<br />

De Stille Week: wat is dat eigenlijk?<br />

Paasvier<strong>in</strong>gen<br />

<strong>in</strong> uw kerk<br />

In het overzicht hiernaast<br />

kunt u lezen waar en wanneer<br />

we dit jaar met elkaar Pasen<br />

vieren <strong>in</strong> <strong>de</strong> protestantse gemeente<br />

Vleuten - De Meern<br />

- Leidscherijn-oost. Behalve<br />

<strong>de</strong> Paasvier<strong>in</strong>gen ziet u ook <strong>de</strong><br />

vier<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> Stille Week: dat<br />

is <strong>de</strong> voorbereid<strong>in</strong>gsweek op<br />

Pasen.<br />

dagen maar liefst. In <strong>de</strong> rooms-katholieke<br />

traditie noemen ze dat <strong>de</strong> Vastentijd<br />

– een tijd waar<strong>in</strong> bijvoorbeeld niet<br />

gesnoept mag wor<strong>de</strong>n en geen alcohol<br />

gedronken. (En om dat te compenseren<br />

vieren ze daarvoor het Carnaval).<br />

Er zijn nog steeds mensen die vasten<br />

– ook protestanten. Hoe het ook zij,<br />

zo’n lange voorbereid<strong>in</strong>gstijd geeft wel<br />

aan hoe belangrijk het Paasfeest voor<br />

veel christenen is.<br />

Palmzondag<br />

Palmpasen is eigenlijk een nep-paasfeest:<br />

Jezus komt op een ezel Jeruzalem<br />

b<strong>in</strong>nengere<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> mensen zijn blij;<br />

ze <strong>de</strong>nken dat hij hen komt bevrij<strong>de</strong>n<br />

van <strong>de</strong> Rome<strong>in</strong>en, <strong>de</strong> bezetten<strong>de</strong> macht<br />

<strong>in</strong> die tijd. Ze willen hem tot kon<strong>in</strong>g<br />

maken en leggen palmtakken op <strong>de</strong><br />

wegen om hem eer te bewijzen. Maar<br />

Jezus wil niet zo’n kon<strong>in</strong>g zijn. God<br />

heeft an<strong>de</strong>re plannen met zijn Zoon.<br />

Witte Don<strong>de</strong>rdag<br />

Op een van <strong>de</strong> laatste dagen voor zijn<br />

dood, komt Jezus met zijn vrien<strong>de</strong>n<br />

bijeen voor een afscheidsmaaltijd: het<br />

laatste Avondmaal. Dan wordt dui<strong>de</strong>lijk<br />

dat één van <strong>de</strong> vrien<strong>de</strong>n – Judas – Jezus<br />

Redactie-adres<br />

Vragen en opmerk<strong>in</strong>gen over<br />

<strong>de</strong> <strong>in</strong>houd van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> Buurt<br />

kunt u adresseren aan:<br />

Redactie <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>buurt</strong>,<br />

Postbus 124, 3454 ZJ<br />

De Meern, of per e-mail:<br />

kerk<strong>in</strong><strong>de</strong><strong>buurt</strong>@marekerk<strong>de</strong>meern.nl<br />

wijkgemeente<br />

De Meern:<br />

<strong>in</strong>fo: Leo van Horssen,<br />

tel. 666 48 41<br />

predikant: ds. Gerrit Ruitenburg,<br />

tel. 666 36 61<br />

kerkdiensten: elke zondag om<br />

10 en 18.30 uur<br />

kerkgebouw: Zandweg 126,<br />

3454 JZ De Meern<br />

e-mail:<br />

<strong>in</strong>fo@marekerk<strong>de</strong>meern.nl<br />

Samenstell<strong>in</strong>g<br />

en e<strong>in</strong>dredactie<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>buurt</strong> werd samengesteld<br />

en geredigeerd door<br />

een werkgroep, bestaan<strong>de</strong> uit<br />

vertegenwoordigers van <strong>de</strong><br />

drie wijkgemeentes: Ronald<br />

Bolwijn, Johan Maasw<strong>in</strong>kel,<br />

Nico Klasens, Nanny Koetsier,<br />

Kirsten van Os, Gerrit<br />

Ruitenburg en Jan Verhage.<br />

zal overleveren aan <strong>de</strong> Joodse kerklei<strong>de</strong>rs,<br />

wat uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk zal lei<strong>de</strong>n tot zijn<br />

kruisig<strong>in</strong>g en dood.<br />

Goe<strong>de</strong> Vrijdag<br />

Dit is <strong>de</strong> dag dat we stilstaan bij Jezus’<br />

sterren. Is dan <strong>de</strong> naam Goe<strong>de</strong> Vrijdag<br />

niet verkeerd gekozen? Hoe kunnen<br />

lij<strong>de</strong>n en sterven ooit goed genoemd<br />

wor<strong>de</strong>n?<br />

Het antwoord ligt <strong>in</strong> het vervolg: we<br />

kijken op Goe<strong>de</strong> Vrijdag al voorzichtig<br />

vooruit naar Pasen: <strong>de</strong> dood van Jezus<br />

is <strong>de</strong> voorbo<strong>de</strong> van zijn opstand<strong>in</strong>g<br />

– een won<strong>de</strong>r.<br />

Vleuten – Torenple<strong>in</strong>kerk De Meern - Marekerk Herberg <strong>de</strong> Hoef<br />

16 maart Palmzondag, 10.00 uur Palmzondag, 10.00 uur<br />

The Crucifixion van J. Sta<strong>in</strong>er, 18.30 uur<br />

17 maart Het passieverhaal <strong>in</strong> woord en beeld, 19.30 uur<br />

18 maart Stabat Mater van G.B. Pergolesi, 19.30 uur<br />

19 maart Vesper, 19.00 uur<br />

Gastschrijvers voor <strong>de</strong>ze uitgave:<br />

Iemke Ids<strong>in</strong>gh en<br />

ds. Gert Mul<strong>de</strong>r.<br />

Fotografie<br />

Johan Maasw<strong>in</strong>kel<br />

Vormgev<strong>in</strong>g<br />

Narratio, Gor<strong>in</strong>chem<br />

Paaswake<br />

Op zaterdagavond kunnen we bijna niet<br />

wachten tot het Pasen is. We vieren dan<br />

<strong>de</strong> overgang van dood naar leven.<br />

Aan het e<strong>in</strong>d van <strong>de</strong> vier<strong>in</strong>g wordt <strong>de</strong><br />

nieuwe Paaskaars b<strong>in</strong>nengebracht – het<br />

licht komt er aan!<br />

Pasen<br />

Op zondagochtend mogen alle remmen<br />

los: het Paasfeest is nu echt<br />

aangebroken. Jezus is opgestaan uit <strong>de</strong><br />

dood. Een nieuw leven beg<strong>in</strong>t. Op ons<br />

paasbest vieren we feest.<br />

Psalmzondag, 10.00 uur<br />

20 maart Witte Don<strong>de</strong>rdag, 19.30 uur Witte Don<strong>de</strong>rdag, 19.30 uur Witte Don<strong>de</strong>rdag, 19.30 uur<br />

21 maart Goe<strong>de</strong> Vrijdag, 19.30 uur Goe<strong>de</strong> Vrijdag, 19.30 uur Goe<strong>de</strong> Vrijdag, 19.30 uur<br />

22 maart Paaswake, 22.00 uur Paaswake, 22.00 uur<br />

23 maart Paasvier<strong>in</strong>g, 10.00 uur Paasvier<strong>in</strong>g, 10.00 uur Paasvier<strong>in</strong>g, 10.00 uur<br />

wijkgemeente<br />

Leidsche Rijn-Oost:<br />

<strong>in</strong>fo: Hetty Kramp-Bakker,<br />

tel. 677 25 98<br />

predikant (ad <strong>in</strong>terim):<br />

ds. Gert Mul<strong>de</strong>r<br />

kerkdiensten: elke zondag om<br />

10 uur<br />

kerkgebouw: Hogewei<strong>de</strong> 6,<br />

3451 BC Utrecht<br />

e-mail:<br />

pr@kerken<strong>in</strong><strong>de</strong>hoef.nl<br />

Digitale uitgave<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>buurt</strong> is ook <strong>in</strong><br />

digitale vorm (PDF)<br />

verkrijgbaar.<br />

U kunt <strong>de</strong>ze downloa<strong>de</strong>n via<br />

on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> websites:<br />

www.torenple<strong>in</strong>kerk.nl,<br />

www.marekerk<strong>de</strong>meern.nl<br />

en www.kerken<strong>in</strong><strong>de</strong>hoef.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!