'Voor straf naar de Gevangenpoort'.. - Haags Historisch Museum

Als de schutters naar buiten
keken, hadden ze dit
uitzicht over de Hofvijver.
Wat zie je nu als je vanuit
het Haags Historisch
Museum over de Hofvijver
uitkijkt?
Op dit schilderij is een schutter met een handboog te zien.
Alleen Hagenaars die genoeg geld hadden om een goede
handboog te kopen mochten schutter worden. Schutters
waren dus bijna altijd rijke mensen. Later schaften ze de
ouderwetse handboog af gingen ze geweren gebruiken.
Op het schilderij rechtsboven zie je een aantal ooievaars, er
vliegt een heel stel ooievaars in de lucht, maar je ziet ook
rechtsboven in de hoek het stadswapen met de ooievaar.
In het middeleeuwse Den Haag kwamen ooievaars veel in het wild voor. In het voorjaar keerden de
ooievaars terug uit warmere streken om hun nest te bouwen, eieren te leggen en uit te broeden en
hun jongen groot te brengen. In de herfst vlogen ze weer naar het zuiden om te overwinteren.
Als de eerste ooievaars in de lente in de stad verschenen was iedereen heel blij. De lente was weer
begonnen en de mensen geloofden dat ooievaars voorspoed en geluk brachten.
Op veel daken en schoorstenen van grotere gebouwen in de stad, zoals de Ridderzaal en de Gevangenpoort,
werden voor de ooievaars kunstnesten geplaatst. Als je goed kijkt zie je de nesten op het
schilderij.
Schout =
rechter van het
dorp Den Haag,
hoofd van stedelijke
rechtbank
Rakkers =
dienaren van
de schout
Naast schutters waren er ook veel andere
personen die zich met misdadigers en
criminelen bezig hielden.
Den Haag bestond in die tijd uit een aantal
buurten en iedere buurt had een buurtmeester.
Deze buurtmeester zorgde ervoor dat
de kleine vergrijpen binnen de buurt werden
opgelost.
Voor de grote vergrijpen was er de schout
en zijn handje vol rakkers. Deze waren in
dienst van de stad zelf.
Boven de schout stond de baljuw met zijn
dienaren. Zij waren in dienst van het Hof van
Holland. Dit Hof zat op het Binnenhof .
4
Baljuw =
rechter van het
Hof van Holland
Hof van Holland
= hogere
rechtbank van
de landsheer
(baas in Holland
en Zeeland)