Oosterse vechtsporten in de kijker

Oosterse vechtsporten in de
kijker
BURENSPORTDIENST
Ontstaan van de oosterse vechtsporten
In het Oosten verboden de heersers op een bepaald ogenblik het wapenbezit. Om zich te beschermen
beoefenden bevolkingsgroepen daarom aanvals- en verdedigingstechnieken zonder wapens of
soms door gebruik te maken van werktuigen. Vanuit deze geschiedenis ontstonden verschillende oosterse
vechtsporten met elk hun eigenheid of stijl. De meeste oosterse vechtkunsten bereikten
het Westen na de tweede wereldoorlog.
Oosters filosofisch uitgangspunt
Om de vechtsporten te begrijpen, moeten we ons inleven in de achterliggende filosofie. Het is
immers een misvatting dat deze sporten beoefend worden omdat men zou leren vechten.
In de oosterse vechtsporten, anders dan in de westerse, primeert de geest en de ingesteldheid
boven het lichaam. Bedoeling is dat de mindere zich kan verdedigen tegen zijn tegenstander
door handig gebruik te maken van aangeleerde verdedigings- en vervolgens ook aanvalstechnieken.
Heel dikwijls is snelheid een belangrijkere basisvereiste dan kracht. Met een minimum aan
inspanning probeert men de tegenstrever uit te schakelen. Men leert aanvallen te ontwijken, af
te weren, te blokkeren, de baan van de aanvalsbeweging af te leiden om vervolgens in de tegenaanval
te gaan, de tegenstander weg te vegen, te werpen, te klemmen, te slaan of trappen,… Dit
gebeurt telkens vanuit een volledige beheersing van de emoties want gevoelens mogen het gevecht
niet beïnvloeden. Zichzelf verdedigen en de aanval beëindigen is het uiteindelijke doel.
Waarden
Zelfkennis, kritische ingesteldheid, beheersing van emoties, angst en stress, doorzettingsvermogen,
durf, aanvaarden van discipline, fair-play, eerlijkheid, luisterbereidheid en gehoorzaamheid, respect
voor de tegenstrever zowel fysiek als mentaal, tactisch inzicht, bereidheid om zware inspanningen te
leveren, hoffelijkheid tegenover de lesgever, de medesporter, de grondleggers van de sport,… zijn
belangrijke basisvoorwaarden voor een oosterse vechtsporter.
Meer dan in westerse sporten worden deze waarden zichtbaar gemaakt door een aantal tradities zoals
bv. de groet bij het begin en het einde van de les. Tijdens deze groet toon je respect, hoffelijkheid,
discipline, nederigheid, eerbied,...
Graad van bekwaamheid
De meeste oosterse vechtsporten maken gebruik van gordels om het niveau van de sporter weer te
geven. Gordels kunnen verschillen van kleur of kunnen één of meer merktekens bevatten. Meestal
hebben de meesters zwarte gordels. Voor kinderen bestaan ook tussengraden.
Oosterse vechtsporten zijn geen risicosporten
In een decreet zijn de veiligheidsvoorwaarden vastgelegd waaraan vechtsporten moeten voldoen om
als “veilig” te worden beschouwd. Judo, ju-jitsu, karate, taekwondo en wushu, dit zijn de sporten die
gepromoot worden via de actie “Sporttak in de kijker” worden conform dat decreet als veilig bestempeld.