Zienswijze - Groep Pieper-Rook

Ministerie van Infrastructuur en Milieu 

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer 

T.a.v. Mevrouw C. van Schaik 

Kamer D03.13 

Postbus 20901 

2500 EX Den Haag 

Groep Pieper-Rook 

P/a. Dorpsstraat 50 

6991 HH Rheden 

Onderwerp : Ontwerpnotitie Reikwijdte en Detailniveau van de Goederenroute 

door Oost-Nederland Milieueffectrapportage Programma Hoogfrequent 

Spoorvervoer Goederenroutering Oost Nederland 

Betreft : Zienswijzereactie 

Rheden, 12 maart 2012 

Geachte mevrouw Van Schaik, 

Graag geven wij u hierna onze zienswijze betreffende de Ontwerpnotitie Reikwijdte en 

Detailniveau van de Goederenroute door Oost-Nederland Milieueffectrapportage Programma 

Hoogfrequent Spoorvervoer Goederenroutering Oost Nederland (hierna: Ontwerpnotitie). 

Wij zijn 

Groep Pieper-Rook (Burgerbelangen i.o.) is een gemeenteraadsfractie met raadsleden 

Magda Rook en Wim Pieper in de gemeente Rheden. Wij behartigen de belangen van onze 

inwoners. Dit geeft gelijk het belang aan zienswijze in te dienen. 

Over forse toename van het goederenvervoer door onze gemeente en onze grote zorg 

daarover schreven wij u en/of leden van de Tweede Kamer al o.a. op 19 juni 2010, 

6 oktober 2010 en 1 november 2010. Verder zijn door ons handtekeningen verzameld. 

Daarover zijn bij brief van 1 november 2011 ook Kamerleden geïnformeerd. Uit de brief 

een citaat: “Dat er geen maatschappelijk draagvlak is blijkt uit het grote aantal, dat onze 

tweemansfractie kreeg. In 6 uur tijd, uitgesmeerd over drie dagen, zijn ruim 1500 handtekeningen 

opgehaald. Inwoners tekenden grif.” 

Ook het ophalen van handtekeningen toont ons belang aan. In een vervolgtraject is het 

‘belang’ dan wel ‘belanghebbend’ zijn nodig. 

Verzoek 

Wij beginnen meteen met het verzoek onze zienswijze te betrekken op de Ontwerpnotitie 

en die in de definitieve versie te verwerken. De door ons aangereikte punten voor nader 

onderzoek in de Ontwerpnotitie leiden tot een beter inzicht wat de besluitvorming ten goede 

komt. 

Graag maken wij gebruik van de mogelijkheid om te reageren op de Ontwerpnotitie. Hierna 

treft u onze zienswijzepunten genummerd aan. Alvorens dat te doen is inzicht geven in 

het ontstaan van de spoorlijn de ‘IJssellijn’ door Oost-Nederland als goederen- en personenvervoer 

van belang. 

Zienswijze op Ontwerpnotitie Reikwijdte en Detailniveau Goederenrouting Oost-Nederland d.d. 12 maart 2012 

Pagina 1

Pagina 2 van 14 

Ontstaansgeschiedenis 

De ruimtelijke hoofdstructuur van de Veluwezoom bestaat uit lijnen parallel aan het 

Stuwwallencomplex en lijnen daar loodrecht op. Parallel aan de stuwwallen liggen onder 

meer de IJssel, de straatweg Arnhem-Zutphen, Rijksweg 348 en de spoorweg Arnhem- 

Zutphen. Langs de noordoostelijke flank liggen de Harderwijkerweg, de spoorlijn Dieren- 

Apeldoorn en het Apeldoorns Kanaal. De nederzettingen zijn ontstaan aan de voet van de 

stuwwal op die plaatsen waar puinwaaiers uit de erosiedalen zijn neergeslagen. 

De in 1865 opengestelde spoorlijn Arnhem-Zutphen werd grotendeels op korte afstand 

van de straatweg en woningen aangelegd. 

Niet te ontkennen valt dat de spoorweg Arnhem-Zutphen een heel belangrijke rol speelde 

bij de opkomst van de industrie in onze gemeente Rheden. Zelfs werden bedrijventerreinen 

aan deze infrastructuur gelegen. 

In de dorpen ontstonden bebouwingslinten langs het spoor, waaronder ook de nodige villa’s 

te Velp bijvoorbeeld Kastanjelaan te Velp en stationsgebied. Een aantal villa’s met 

neo-classicistische elementen uit de periode ca. 1865-1880 vormt een lint langs de spoorlijn 

te Velp uit 1865. 

Ook rond de stations en langs de straten naar de stations werden veel villa’s gebouwd. 

Villa’s die er tot op heden nog staan. Voorbeelden zijn het stationsplein te Dieren-Zuid. Dit 

gedeelte van Dieren is door de minister uitgeroepen tot ‘Beschermd Dorpsgezicht. 

Een groep villa’s dateert zelfs uit de periode ca. 1860-1910 en vertoont deels karakteristieken 

van het Neo-Classicisme, de Neo-Renaissance, het Eclecticisme, de Jugendstil en 

de Chaletstijl. En daar langs of in directe omgeving denderen straks dagelijks tientallen 

zware goederentreinen. Grote schade aan eeuwen oude panden is niet uitgesloten. 

In het Rozenbos (jaren ’30) te De Steeg en aan de Kastanjelaan te Velp staan tevens oude 

panden. Karakteristiek is ook de doorkruising van het dorp De Steeg met de spoorwegovergangen 

en de volkswoningbouw met rieten daken uit 1920 aan de Bentincklaan. Aan 

deze historisch karakteristieke panden en ook in het ‘Beschermd Dorpsgezicht Dieren- 

Zuid zal door trillingen forse schade ontstaan. 

Zienswijze 1: Wij vinden dat de verantwoordelijk minister aantasting zoals scheuren van 

objecten in het gebied waar het ‘Beschermd' Dorpsgezicht’ geldt dit moet voorkomen. 

Ook over trillingen verder in onze zienswijzereactie meer. 

Aardenbaan 

Verzakkingen en/of verschuivingen 

In en omstreeks 1861 is voor het maken van een gedeelte van de ‘aardenbaan’ van de 

spoorweg Arnhem-Zutphen ‘aardengrond’ gebruikt van aanpalende percelen langs of in de 

omgeving van de toen aan te leggen spoorbaan. Dit is o.a. het geval in het dorp Rheden. 

Over de (zachte) ‘aardenbaan’ is de minister van plan het aantal zware goederentreinen 

fors te laten toenemen terwijl er sprake is van ‘slappe’ grondlagen. 

In de door Prorail belegde informatiebijeenkomst in Theothorne in Dieren op 15 februari 

2012, is aan een Prorail medewerker gevraagd hoe de ‘ondergrond’ van de Betuwelijn is 

samengesteld voor vervoer goederentreinen. Zijn antwoord is dat de goederenspoorlijn 

niet op de ‘aardenondergrond’ is gelegd maar speciaal daarvoor is samengesteld en opgebouwd. 

Dit sluit aan bij de bouw van het tracé Sliedrecht - Gorinchem van de Betuweroute. Daar is 

een praktijkproef uitgevoerd om de werkelijke sterkte van de ondergrond te bepalen. Omdat 

het tracé Sliedrecht – Gorinchem van de Betuweroute zich kenmerkt door een slechte 

ondergrond naar ‘slappe grond’. Toen is verder geconstateerd dat op de meeste plaatsen 

een pakket slappe lagen aanwezig is van ongeveer tien meter dikte. De verwachting was 

dan ook dat de bouw van dit deel van de goederenspoorlijn moeilijk zou zijn. Informatie 

afkomstig van GeoDelft. 

De IJsselijn situatie in onze gemeente is te vergelijken met voornoemde situatie bij aanleg 

Betuwelijn bij Sliedrecht. 

Zienswijzereactie op Ontwerpnotitie Reikwijdte en Detailniveau Goederenrouting Oost-Nederland d.d. 12 maart 2012


Zienswijze 2: Aan de situatie van bodemopbouw van de ‘aardenbaan’ in onze gemeente 

is in de Ontwerpnotitie geen aandacht geschonken. Is de minister van de situatie in onze 

gemeente wel goed op de hoogte? Dan deelt de minister onze mening en dat die vergelijkbaar 

is met voornoemde situatie. 

Wat betekent het onder meer m.b.t. verzakkingen en/of verschuivingen van de ‘aardenbaan’ 

in relatie met grote toename goederenvervoer? Hoe denkt de minister verzakkingen 

en/of verschuivingen en/of scheuren in woningen en andere objecten te voorkomen? 

Zijn er bijv. met parameters metingen verricht om de sterkte- en stijfheid te bepalen van de 

‘aardenbaan’? Zo ja, dan ontvangen wij die in het kader van de Wob graag. 

Welke duidelijk garantie(s) geeft de minister op schrift aan inwoners van onze gemeente? 

Zienswijze 3: Om er zeker van te zijn dat tijdens de bouw geen ongewenste gebeurtenissen 

optreden aan de karakteristieke en monumentale woningen, andere nabijgelegen bebouwing 

en aan de andere kant moet uitgebreid worden gemonitord, met behulp van een 

bepaald systeem om bijv. waterspanningen en horizontale en verticale vervormingen van 

de slappe aardenspoorbaan te meten. 

Zienswijze 4: In de Ontwerpnotitie staat bij de 1e fase dat bij Zutphen – Hengelo aan de 

hand van bestaande gegevens worden de natuurlijke bodemopbouw, de bodemkwaliteit 

en de grondwaterkwaliteit langs het tracé voor de tracévarianten beschreven. De realisatie 

en het gebruik van het spoor zijn van invloed op de bodemkwaliteit en/of bodemopbouw. 

Mogen wij aannemen dat in onze gemeente hetzelfde gebeurt. Ontbreekt in de MER. 

In de Ontwerpnotitie staat bij wijze van onderzoek Ontwerpnotitie 2e fase (Elst – Zutphen 

– Hengelo – Oldenzaal/grens) dat trillingen en trillinghinder worden berekend voor de woningen 

langs het gehele traject van Elst tot Oldenzaal/grens, inclusief de gekozen variant 

tussen Zutphen en Hengelo. Daaronder valt dus ook het grondgebied van de gemeente 

Rheden. In de Ontwerpnotitie staat het volgende: “Onderzoek vindt plaats aan de hand 

van bureauonderzoek en berekeningen. Hierbij wordt inzichtelijk gemaakt of en in welke 

mate er overschrijdingen plaats gaan vinden van de hindercategorieën. Risico op schade 

door trillingen tijdens de aanlegfase krijgt eveneens aandacht.” 

Zienswijze 5: Dit komt bij ons over dat vanachter een bureau onderzoek gebeurt. Gaat 

het zo dan verenigen wij ons daar absoluut niet mee. Verzoek om in de Ontwerpnotitie op 

te nemen welke berekening en waarvoor dan ook in praktijk over meerdere dagen en tijdstippen 

plaatsvindt. En dat ook wij over de uitkomst (schriftelijk) worden geïnformeerd. 

In de MER gaat het bij 5.5 over trillingen. Onder het ‘Toetsingskader’ staat dat voor het berekenen 

en toetsen van trillingen en trillinghinder gebruik wordt gemaakt van de richtlijnen 

van de Stichting Bouwresearch (SBR). De SBR heeft richtlijnen opgesteld voor het bepalen 

van mogelijke trillinghinder (SBR deel A) en voor het bepalen van de mogelijkheid dat 

schade aan gebouwen optreedt als gevolg van trillingen (SBR deel B). 

Zowel voor de referentiesituatie als voor de projectvarianten worden de trillingen in kaart 

gebracht conform de SBR-richtlijnen. Ook de beoordeling (of al dan niet maatregelen 

nodig zijn) vindt plaats volgens de SBR-richtlijnen. 

Naar verwachting wordt eind 2011/begin 2012 een beleidsregel met betrekking tot trillingen 

vastgesteld door de Minister van Infrastructuur en Milieu. Na publicatie 

van deze beleidsregel wordt deze beleidsregel toegepast bij trilling onderzoeken. 

Zienswijze 6: Belangrijk onderdeel in de voorfase zijn ‘nulmetingen’. In de planvoorbereiding, 

waar de MER onderdeel van is, ontbreekt een kwantitatief onderzoek ‘nulmeting’ betreffende 

de effecten van trillingen (schade, hinder) en geluid nu zijn. Dit in de MER mee te 

nemen en nulmetingen in praktijk uitvoeren voor trillingen en geluid bij en naast het spoor 

die door onze gemeente loopt. Voor er een gedetailleerd plan of plannen ligt of liggen zal 

op basis van aanlegmethodiek en eventuele fasering in relatie tot afstand woningen nader 



nagegaan moeten worden of er sprake is van knelpunten en zo ja op welke wijze deze 

knelpunten zijn op te lossen en op te nemen in de MER. 

Trillingen en geluid (1) 

M.b.t. trillingen en geluid is begin januari 2010 door de provincie onderzoek verricht. De 

uitkomst van de metingen in onze gemeente Rheden zijn in het overzicht in cursief en vet 

weergegeven. 

Aanleiding 

Ten aanzien van de mogelijk toekomstige ontwikkelingen in het kader van het Programma 

hoogfrequent spoor, waarbij de treinintensiteiten op de IJssellijn toenemen, is onderzoek 

gedaan naar de huidige situatie op deze lijn. Het onderzoek beperkt zich tot het Gelderse 

gedeelte van deze lijn, welke begint bij de splitsing in Arnhem van de lijn Arnhem – Duitsland 

tot de provinciegrens vlak voor Deventer. 

In deze notitie worden de resultaten van een verkenning weergegeven die provincie Gelderland 

heeft gedaan op het gebied van geluid en trillingen. Voor geluid is een oriënterend 

onderzoek gedaan naar het aantal woningen in verschillende geluidsklassen en naar de 

stand van zaken van de saneringsvoorraad. Aan de hand van een aantal klachten zijn in 

samenwerking met de gemeente Rheden trillingen op een aantal locaties in deze gemeente 

uitgevoerd. 

De geluidsbelasting in 2007 

Hiervoor zijn een aantal berekeningen met behulp van Geo-milieu uitgevoerd. Voor deze 

berekeningen zijn modellen door de betreffende gemeenten beschikbaar gesteld. Berekend 

zijn het aantal huizen in de volgende geluidsklassen: 

• 60 dB en meer (niveau op basis van gezondheidsaspecten (GES6) 

• 63 dB en meer (maximaal aanvaardbaar niveau uit GMP3) 

• 68 dB en meer (maximaal niveau voor nieuwbouw langs het spoor) 

De berekeningen zijn uitgevoerd op basis van de gegevens van Aswin 2009, met de 

meest recente gegevens over intensiteiten ed. over het jaar 2007. In onderstaande tabel 

worden de berekeningsresultaten weergegeven. 

Tabel 1: aantal woningen langs de IJssellijn in diverse geluidsklassen (gevelbelasting in 

L den) 

Gemeente Aantal woningen ≥ 60 dB Aantal woningen ≥ 63 dB Aantal woningen ≥ 68 

dB 

Arnhem 217 154 12 

Rheden 1133 809 370 

Brummen 215 120 24 

Zutphen 101 4 0 

Lochem 244 172 94 

Totaal 1910 1259 500 

Uit bovenstaande tabel blijkt dan een aanzienlijk aantal woningen een hoge tot zeer hoge 

geluidsbelasting kennen in de huidige situatie in de gemeente Rheden. 

Zienswijze 7: Deze gegevens verwerken in de Ontwerpnotitie. Uit gegevens blijkt dat toename 

goederentreinen, zo de Minister vindt, ongeoorloofd en ook onverantwoord is. 

Ook in Dieren is het dat woningen binnen de 200 metergrens van het spoor staan. Op basis 

daarvan moet op grond van het Besluit geluidshinder spoorwegen geluids-onderzoek 

gebeuren. Wel eerst nulmetingen verrichten! Over hoogte, dag, avond, 

nacht en etmaal. 



Saneringswoningen: Hierbij is in samenwerking met de betreffende gemeenten het aantal 

raillijstwoningen en woningen van de eindmelding die betrekking hebben op de 

IJssellijn in beeld gebracht. 

Dit zijn: 

• Raillijstwoningen: woningen die in 1987 met een hogere belasting dan 65 dB(A) L etmaal 

op de gevel en daarmee op de lijst staan voor sanering; 

• Eindmelding: woningen met een gevelbelasting van meer dan 65 dB(A) op de gevel (voor 

railverkeer) en nog niet gemeld was voor de raillijst. 

Deze twee lijsten samen vormen de saneringsopgave. De huidige situatie: 

Tabel 2: Situatie saneringswoningen IJssellijn januari 2010. 

Gem. aant. won. Raillijst aant. won. eindmelding Aant. gesaneerde won. Nog niet 

gesaneerde 

woningen 

Arnhem 32 70 32 70 

Rheden 670 264 303 631 

Brummen 93 93 4 182 

Zutphen 97 0 0 97 

Lochem 116 95 0 211 

Totaal 1191 

Uit bovenstaande tabel blijkt dat een groot aantal woningen wel een (heel) hoge geluidsbelasting 

ondervinden, terwijl deze er nog niet technisch op uitgerust zijn. De sanering 

van de woningen langs de spoorwegen wordt als de nieuwe wetgeving in gaat (streefdatum 

1 januari 2011) de verantwoordelijkheid van ProRail. Deze heeft al aangegeven niet 

voor 2013 aan de daadwerkelijke sanering te kunnen beginnen. 

Zienswijze 8: Wij willen ons niet verenigen met de mening van de Minister verwoord in de 

Ontwerpnotitie dat tijdens het in kaart brengen van de omgevingseffecten in een Ontwerpnotitie 

moet worden vooruitgekeken naar een periode ruim na ingebruikneming van de 

maatregelen; gebruikelijk is 10 jaar na ingebruikneming. Dit betekent dat bewoners in de 

directe maar ook in de indirecte omgeving langs de hele IJssellijn nu al jarenlang geluidsoverlast 

hebben en straks nog veel meer krijgen. Wij gaan er vanuit dat de Minister deze 

zienswijze deelt. 

Zienswijze 9: In de MER staat: “Tegelijk met de uitwerking van de gekozen variant in het 

Ontwerp Tracébesluit, wordt in het MER 2e fase onderzoek gedaan naar de milieuaspecten 

van de referentie-situatie (dus zónder PHS-besluit), de gevolgen voor het milieu als 

gevolg van de voorgenomen activiteit in 2030, en op welke wijze de gevolgen voor het 

milieu kunnen worden gecompenseerd of gemitigeerd.” 

In het verlengde van zienswijze 8 nemen wij aan dat niet wordt bedoeld om pas in 2030 

milieueffecten in beeld te brengen. 

Dorpen in onze gemeente liggen ingeklemd tussen het Veluwemassief en de IJssel. Daarbij 

komt nog dat dorpen zoals Rheden, De Steeg en Ellecom lang en smal zijn en pal tegen 

het Veluwemassief liggen. Ook bij Dieren is een gebied bij de spoorlijn dat een overgang 

vormt van het hoger gelegen stuwwallenlandschap naar het lager gelegen rivierenlandschap. 

Op de stuwwal zijn de ingesleten erosiedalen te onderscheiden. De invloed 

van de rivier op de verschijningsvorm van het landschap is eveneens zichtbaar. Nabij de 

huidige loop bevinden zich strangen, geulen en rillen. De aanwezige cultuurhistorische 

elementen en structuren hangen in belangrijke mate samen met de ondergrond in het gebied. 

In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan het natuurlijk landschap. Verschillende 

landschappelijke verschijningsvormen komen aan bod. 



Zienswijze 10: Wij kunnen ons niet verenigen met het feit dat er in de toekomst dagelijks 

tientallen zwaarbeladen goederentreinen door de gemeente Rheden denderen en daardoor 

onherstelbare schade aan eeuwen oude panden en grondstructuren teweeg brengt. 

Dit betekent dat alle inwoners in die dorpen geluidshinder ondervinden vooral ook in de 

nachtelijke uren. Geluid draagt zelfs zover dat inwoners die nu al dicht bij de IJssel wonen 

vooral in de nachtelijke uren geluidshinder ondervinden van goederenvervoer. Dan laat het 

zich raden hoe het is met inwoners die in hun bed nu al haast op de spoorbaan slapen. Dit 

is ook in Velp het geval. Zelfs rinkelende bellen bij spoorwegovergangen zijn ‘s nachts aan 

de andere kant van het dorp Rheden, De Steeg en Ellecom overduidelijk te horen in woningen 

die staan langs en in omgeving van de A348 en IJssel. Naast rinkelende bellen geven 

goederentreinen ’s nachts veel meer geluid door tot aan de andere kant van voornoemde 

dorpen. In Velp is dat ook van toepassing dat ligt ingeklemd tussen de A12, A348 

en IJssel. Dat zelfs het geluid van bellen nachtelijk aan andere zijde van dorpen te horen 

zijn geeft onmiskenbaar aan hoe inwoners dan last hebben van zware goederentreinen. 

Trillingen 

Tussen september en december 2010 zijn trilling metingen uitgevoerd in samenwerking 

met de gemeente Rheden door provincie Gelderland. Er is hierbij in deze gemeente op 

diverse plaatsen gemeten. Bij ontbreken van wettelijke normen is als referentiekader de 

SBR-richtlijn voor hinder toegepast. In onderstaande tabel worden voor deze locaties enkele 

resultaten weergegeven. Het aantal treinpassages per werkdag is ca. 160. 

Tabel 3: Hoogst gemeten aantallen overschrijdingen Vmax 

Locatie dag avond nacht totaal 

Parrallelweg 10 de Steeg (slaapkamer) 24 7 19 50 

Parallelweg 14 de Steeg (slaapkamer) 26 6 13 45 

Brandsenpark 39 de Steeg (slaapkamer) 0 0 0 0 

Parallelweg 12 de Steeg (slaapkamer) 0 0 0 0 

Bockenhorstweg 3 spankeren (slaapk.) 0 0 2 2 

Dorpstraat 3 Spankeren 0 0 0 0 

Overweg 33 Spankeren 18 4 9 31 

Emmastraat 17 Velp 0 0 0 0 

Uit bovenstaande tabel (die met aantal woningen in onze gemeente niet volledig is) blijkt 

dat er lokaal grote verschillen zijn, maar dat op een aantal plaatsen de normen uit de 

SBR-richtlijn voor hinder fors wordt overschreden. 

Dat trillingen ontstaan, ontkent de Ontwerpnotitie niet. Dorpen in onze gemeente liggen 

dicht tegen het Veluwemassief aan (hierover verder meer) en langs de IJssel. Dit zijn 

dorpen waardoor als het aan de Minister ligt dagelijks veelvuldig zwaar goederenvervoer 

gaat rijden zeg maar denderen. 

In alle dorpen in de hele gemeente geeft de harde, rotsige ondergrond de ondergrondse 

trillingen immers veel beter door naar de oppervlakte. Scheuren en/of verzakkingen 

en/of ook verschuivingen in woningen en andere gebouwen zijn dan het 

gevolg. 

Zienswijze 11: Dat met het huidige aantal treinen grote en haast onherstelbare schade 

aan woningen optreedt, is ook in Velp in praktijk duidelijk geworden. ProRail is van die ge- 



vallen op de hoogte zonder volledig te zijn. Op 6 juni 2006 zei de heer De Vries van Pro- 

Rail dat: “ een trein die over het spoor rijdt, veroorzaakt trillingen. Het is vooral afhankelijk 

van de bodemgesteldheid en de kwaliteit van de gebouwen of iemand daar hinder van ondervindt.” 

Op 30 juni 2006 vond nog een overleg plaats met de heer E. de Vries, toen in bijzijn van 

zijn collega de heer P. van der Steen, beide van ProRail. Toen is onderzoek verricht aan 

twee woningen in de Brugweg en één in de Kerkstraat. In de laatste woningen zitten op 

verschillende plekken onmiskenbaar scheuren van meer dan een handdikte en zelfs vuistdikte. 

M.b.t. afhandeling van het lokale verkeer, de daarmee gepaard gaande toename van geluidbelastingen 

op woningen (zie tabel 2 en 3), woongenot, de effecten op de verkoopbaarheid 

van die woningen en gevolgen voor de bereikbaarheid voor particulieren en voor 

ondernemingen mee te nemen, ook in het buitengebied. 

In het Ontwerpnotitie worden ook de kosten van de te treffen maatregelen in beeld gebracht. 

Zienswijze 12: Graag ook aandacht voor de gevolgkosten. Dat betreft o.a. de waardedaling 

van woningen bij intensivering van goederenvervoer. Dit is volgens RONA geraamd 

op 625 miljoen voor het gehele traject Elst-Oldenzaal. Dit is nodig om een zuiver beeld te 

schetsen van de gevolgen omwille van een zorgvuldig besluit. 

Overvol spoor 

In de Ontwerpnotitie staat 1): “Ter uitwerking van het PHS-besluit wordt de spoorinfrastructuur 

zodanig aangepast/aangelegd dat, naast de verwachte reizigerstreinen, de 

goederentreinaantallen die verwacht worden rond 2020 over de genoemde spoorlijnen 

kunnen rijden.” 

Als het aan de minister en ProRail ligt wordt het nu al intensief gebruik van de IJssellijn 

nog eens fors opgeschroefd en kan personenvervoer en veel meer goederentreinen gewoon 

de IJssellijn gebruiken. Dit staat op gespannen voet met eerdere uitspraken. Het is 

zelfs in strijd met eerder beleid. In ProRail magazine jaargang 3, nr. 2 van juni 2006 gaat 

het over de Betuweroute in de plus daarin staat 2): “De Betuweroute is aangelegd om de 

groeiende stroom goederen uit de Rotterdamse haven snel, betrouwbaar en veilig via een 

eigen spoorlijn naar het Europese achterland te vervoeren. Op het bestaande spoornet 

zitten goederen-en personenvervoer elkaar steeds meer in de weg. (…) Dit is de vijfde 

meevaller op rij.” 

Zienswijze 13: De Ontwerpnotitie en openbare tekst van juni 2006 is op voornoemde twee 

punten tegenstrijdig met elkaar. Van de minister (verantwoordelijk voor ProRail) is het van 

belang dat in praktijk uitvoering wordt gegeven aan de openbare uitspraak genoemd onder 

2) waar de minister eindverantwoordelijk voor is. 

Verder is van belang dat geciteerde tekst onder 2) in de tekst van de Ontwerpnotitie wordt 

opgenomen. 

Tot nu toe is uitgegaan van trillingen bij 'slappe' grondlagen. Met de kort onder de 

oppervlakte gelegen zeer harde oerlagen in het gebied van de Zuidelijke Veluwezoom valt 

te voorzien dat trillingen daar tot op veel grotere afstand van het spoor zullen worden 

doorgegeven. 

Kan dit inzichtelijk gemaakt worden in de berekeningen? Wij weten dat de 

bodemgesteldheid van grote invloed is bij trillingen waardoor bronbestrijding essentieel is. 

Wij gaan ervan uit dat in de Ontwerpnotitie behalve een berekening van de te verwachten 

trillingen en te treffen maatregelen ook de mogelijke bronmaatregelen worden meegenomen. 

Landschap en natuurwaarden 

De spoorlijn uit 1865 loopt in de gemeente Rheden door het Veluwe landschap (grenze- 



loze Veluwe 2010) met een oppervlakte van ca. 930 km2 het grootste natuurgebied van 

Nederland. Dit valt onder Natura 2000 gebied. Door dit van landsbelang zijnde natuurgebied 

loopt het spoor op maaiveld. Daar ligt ook het landgoed Hof te Dieren. Dit landgoed 

maakt deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en is tevens een belangrijke 

schakel in de verbinding tussen het Veluwe-massief en de uiterwaarden van de IJssel (de 

Havikkerpoort). In de huidige situatie wordt het landgoed, en dus ook de EHS, drie maal 

doorsneden door de spoorbaan waarover straks zware goederentreinen denderen. De 

spoorbaan is nauwelijks in het landschap ingepast daardoor zijn belangrijke (historische) 

zichtlijnen doorkruist. 

Ook sommige bossen zijn al van zeer oude datum. Dit geldt in ieder geval voor delen van 

de bossen gelegen ten oosten van de Rheder- en Worth-Rheder heide, waaronder de Onzalige 

Bosschen, de Middachter Bosschen en de Essop. De (oer)oude bossen behoorden 

vroeger tot de markegronden en bestonden voornamelijk uit eiken (opgaand en hakhout), 

beuken en in mindere mate berken. Vanaf de tweede helft van de 17de eeuw werd in toenemende 

mate bos aangeplant, aanvankelijk vooral ten behoeve van de jacht van de grote 

kasteelheren op Rozendaal, Middachten en de Hof te Dieren. 

Zienswijze 14: Door de van groot belang zijnde cultuur en ook archeologische gebieden 

loopt de spoorlijn. Niet uitgesloten is dat door grote toename van zware goederentreinen 

onherstelbare schade aan ons erfgoed wordt toegebracht. In de MER de effecten opnemen 

die de spoorbaan met de doorsnijding op voornoemde eeuwen oude gebieden heeft. 

In principe gaan wij ervan uit dat het verstand zal zegevieren door te kiezen voor binnenvaart, 

Betuwelijn en wegvervoer i.p.v. de huidige al belaste spoorlijn richting Zutphen. 

Geluid 2 

Gerekend vanaf de 42dB(A) contour zorgen deze spoorlijnen gezamenlijk voor een geluid 

belast oppervlak van ca. 58 km2, wat overeenkomt met 6,2% van het natuurgebied de Veluwe. 

Dit is de geluidscontour waarvan uit eerder onderzoek bekend is dat verstoring van 

weidevogels begint op te treden. De Veldleeuwerik is de gevoeligste soort waarbij effect 

waarneembaar is vanaf de 42 dB(A). Voor de grutto wordt meestal de 45 dB(A) contour 

aangehouden en voor vogels in het algemeen 47 dB(A). Dit soort vogels en overige weidevogels 

leven ook in IJsselwaardengebied dus in de gemeente Rheden. Al gezegd is dat 

de dorpen Rheden, De Steeg en Ellecom ingeklemd liggen tussen IJssel en Veluwemassief 

waar tussen in de spoorlijn loopt. Aan de directe randen van die dorpen leven veel 

weidevogels. Voor voornoemde natuurgebieden gelden geluidcontouren. Over geluid verder 

in deze zienswijze reactie meer. 

Zienswijze 15: Gelet op de meettabellen nummer 2 en 3 blijkt dat normen uit de SBRrichtlijn 

voor geluidshinder fors wordt overschreden. Dit heeft niet alleen nadelen voor inwoners 

maar ook voor dieren. We noemen een van de gevoeligste soort de Veldleeuwerik 

bij 42 dB(A) en de ook bij ons voorkomende grutto bij 45 dB(A). Verder de grote hoeveelheid 

weidevogels die in uiterwaarden tussen dorpen en IJssel hun leefgebied hebben. En 

vooral niet te vergeten de wildrustgebieden op de Veluwe die pal naast de spoorlijn liggen 

waar straks vele zware goederentreinen langs denderen. 

Nog geen 100 meter verder staan al bordjes met ‘Rustgebied’ voor de daar ruimschoots 

aanwezige diersoorten. Daar zijn wettelijke normen voor die nu al worden overschreden. 

Het beklemt nog eens extra dat meer goederentreinen onverantwoord en onacceptabel is. 

Over wild en dieren wordt in de Ontwerpnotitie wel gesproken over onderzoek Ontwerpnotitie 

1e fase Zutphen – Hengelo. Maar over het traject daarvoor niets of heel summier zoals 

Natura 2000. Meer aandacht in de Ontwerpnotitie en hoe te handelen voor alle soorten 

dieren in de gemeente Rheden en omgeving van de aangrenzende Veluwe. 

Betuweroute 

In de Ontwerpnotitie staat: “Zoek naar mogelijkheden om te kunnen bereiken dat op een 

andere wijze kan worden voldaan aan de vervoersbehoefte die ten grondslag ligt aan die 2 



goederenpaden tussen Elst en Oldenzaal, zodat die extra goederenpaden (deels) niet 

gemaakt behoeven te worden. Zoek naar alternatieve routes, met name meer gebruik van 

de route via Betuweroute en Zevenaar/grens, en zoek naar mogelijkheden om meer vervoer 

door de binnenvaart te laten uitvoeren.” 

Zienswijze 16: Het in cursief, vetgedrukt en onderstreept woord ‘meer’ schrappen uit de 

Ontwerpnotitie! Dat komt er te staan: zoek naar mogelijkheden om vervoer door de binnenvaart 

te laten uitvoeren. M.b.t. vervoer door binnenvaart is door onze fractie eerder een 

voortreffelijk voorstel gedaan. 

In Duitsland is de financiering van het derde spoor van de Betuweroute zeker gesteld. Dit 

is een positieve doorbraak in de jarenlange onderhandelingen over deze belangrijke verbinding 

van de Rotterdamse haven naar het Duitse achterland. De totale kosten voor de 

uitbreiding van het traject bedragen naar schatting ca. 1,3 miljard euro. 

Ramsauer zegt hierover; De uitbreiding van de Betuweroute heeft ook voor Duitsland hoge 

prioriteit. 

Zienswijze 17: Samen met Duitsland bekijken of meer nodig is voor zo snel mogelijke uitvoering 

aan het zogeheten derde spoor nu in Duitsland de financiering is zeker gesteld. Dit 

komt tevens tegemoet aan de moties die daarover zijn ingediend 16, 21, 22 en 25. 

Binnenvaart 

Aansluitend op het onderdeel ‘Betuweroute’ en de Ontwerpnotitie over vervoer met de 

binnenvaart hierna ons voorstel. Het gaat om een goed vervoersalternatief over water met 

uitstekende opslag locatiemogelijkheden en aanvoermogelijkheden dicht bij de Duitsegrens. 

Het gaat om bedrijventerrein Koningspleij dat deel uitmaakt van een aaneengesloten 

bedrijventerreinencomplex Arnhem-Noord en is gelegen aan de noordoostzijde van 

Arnhem. Aan de Zuid-Oostzijde wordt het terrein begrensd door de Pleijweg (N325), 

aan de Zuid-Westzijde door de rivier de Rijn en aan de noordzijde door de 

Westervoortsedijk. Het bedrijventerrein is goed bereikbaar vanaf de A12 en de A15 

via de N325 (Pleijroute). 

De grootte van het totale gebied is circa 90 ha. bruto. Dit is inclusief het terrein van 

Industriepark Kleefse Waard (circa 45 ha. bruto). 

Industriepark Kleefse Waard is strategisch gelegen in het KAN-gebied, aan de rand 

van de Gelderse hoofdstad Arnhem. Het park is vanuit alle windrichtingen goed 

bereikbaar met de auto en het openbaar vervoer en ligt op een steenworp afstand 

van knooppunt Velperbroek en de A12. Op het terrein is een spoorlijn aanwezig die 

aansluit op het spoornet van de Nederlandse spoorwegen op de route Arhem-Zevenaar. 

Beter kan het niet 

De centrale ligging op de grens van Nederland en Duitsland, tussen de Randstad en 

het Europese achterland, maken ook van Industriepark Kleefse Waard een gewilde 

locatie met grenzeloze ambitiemogelijkheden. 

Het kan een uitermate goede opslag en overslag van (container) goederen zijn om 

die vanaf het spoor (Betuweroute) over water naar Duitsland te vervoeren. Verder is 

het voordeel dat enkele kilometers van het bedrijventerrein voor Westervoort een 

directe aftakking van de Rijn naar de IJssel is. 

Het kan de regio Arnhem ook een extra impuls geven voor werkgelegenheid. 

Het gebied heeft naar ons idee groeimogelijkheden, niet allen aan dezelfde kant van 

het bedrijventerrein maar ook aan de kant van de Pleybrug richting Westervoort. 

Verder is het gebied optimaal bereikbaar voor eventuele hulpdiensten. 

Groot voordeel van het gebied is verder dat alle verkeersmodaliteiten zoals weg, 

water en spoor daar samenkomen. 

Onlangs is de oever aan de kant van het bedrijventerrein compleet vernieuwd en 

daardoor goed bereikbaar tot onder de Pleijbrug door. 



Naar onze mening levert het grote financiële voordelen op van Rijksmiddelen in 

tijden van bezuinigingen. Noodzakelijke spooraanpassingen door hoge investeringen 

zoals aan woongebieden langs en rondom het traject naar Oldenzaal zijn onnodig. 

Veel meer voordelen zijn op te noemen. 

Zienswijze 18: Op pagina 6 bij punt 2 van de Ontwerpnotitie staat: “Zoek naar mogelijkheden 

om te kunnen bereiken dat op een andere wijze kan worden voldaan aan de vervoersbehoefte 

die ten grondslag ligt aan die 2 goederenpaden tussen Elst en Oldenzaal, 

zodat die extra goederenpaden (deels) niet gemaakt behoeven te worden. Zoek naar alternatieve 

routes, met name meer gebruik van de route via Betuweroute en Zevenaar/grens, 

en zoek naar mogelijkheden om meer vervoer door de binnenvaart te laten 

uitvoeren.” 

Met het vervoer onder het kopje ‘Binnenvaart’ dragen wij de minister een goed voorstel 

aan waar ze niet meer naar op zoek hoeft. Dus onderzoek serieus het voorstel het bespaart 

ook veel, heel veel geld om allerlei voorzieningen aan en langs de IJssellijn en 

Twentelijn niet te hoeven uitvoeren. Het geeft een impuls aan de binnenvaart, inwoners 

langs beide lijnen bespaart het veel ellende. 

Kortom: Het voorstel is zeer zeker de moeite van onderzoek waard. Onderzoek opnemen 

in de MER. 

Motie 15 In het kader van de motie om fors in te zetten op binnenvaart voor goederenvervoer 

komt bovengenoemd voorstel op een uitstekend moment. 

Zienswijze 19: In het verlengde van zienswijze 18 is met de door de Kamer genoemde 

motie basis voor uitwerking van het voorstel genoemd onder het kopje ‘Binnenvaart’. 

Vrachtverkeer 

Over het vrachtverkeer wordt in de Ontwerpnotitie weinig tot niets geschreven terwijl die 

vervoersmogelijkheid ook de aandacht van de minister heeft. Want op of omstreeks 18 

november 2011 sprak de minister met haar Duitse collega Ramsauer. Ook lichtte Ramsauer 

de proef met lange zware vrachtwagens toe, die volgend jaar in Duitsland van 

start gaat. Beide ministers onderstreepten de voordelen van de extra lange vrachtwagens 

voor efficiënt en milieuvriendelijk goederenvervoer. Schultz van Haegen: “In Nederland 

hebben wij positieve ervaringen met lange zware vrachtwagens. Zij kunnen door hun extra 

laadvermogen meer transporteren en verlagen daarom de transportkosten en de belasting 

van het milieu.” 

Zienswijze 20: Prima dat zo’n gesprek plaatsvond. Omdat in de Ontwerpnotitie voor 

vrachtverkeer weinig of geen aandacht is, is onze zorg dat goederenvervoer met vrachtverkeer 

ondergesneeuwd raakt. In de Ontwerpnotitie naast studie voor de binnenvaart 

wegvervoersmogelijkheden over de weg mee te nemen. Verder te kijken of meer prikkels 

nodig zijn om meer vrachtverkeer naar Duitsland te bevorderen. 

Recreatie 

Er zijn diverse recreatieve fietsroutes die het spoor kruisen. Door de geluidtoename van 

vooral het aantal goederentreinen zal deze waarde achteruit gaan waardoor deze gebieden 

voor recreanten minder aantrekkelijk worden. Dit heeft mogelijk gevolgen voor de lokale 

economie. 

Zienswijze 21: Wij gaan ervan uit dat te treffen maatregelen en de directe en indirecte 

kosten daarvan in de Ontwerpnotitie worden meegenomen. Als aanvullende aandachtspunten 

vragen wij het volgende. 

Als blijkt dat maatregelen nodig zijn, dan moeten ook de gevolgen van die maatregelen in 

beeld worden gebracht. Daarbij valt te bekijken of Europese subsidies zijn aan te wenden. 

Oorlogsresten 

Uit verschillende bronnen blijkt dat er in de Tweede Wereldoorlog (munitie)treinen zijn beschoten 

ter plaatse van of in de nabijheid van o.a. het stationsgebied. 



Zienswijze 22: Hierover staat in de MER niets. Welke risico’s zijn er bij grote toename van 

dagelijks zwaar goederenvervoer over de spoorlijn m.b.t. achtergebleven oorlogstuig? 

Bodem 

Het grondgebied van Rheden is rijk aan cultuurhistorische waarden; reden dat de 

gemeente ook in een zogenaamd Belvederegebied ligt. Vanuit cultuurhistorisch oogpunt 

bezien is de drieledige opbouw van het landschap (van noord naar zuid) het belangrijkste 

ruimtelijke kenmerken. 

De kenmerken kan op basis van de geomorfologie en de bodemgesteldheid onderscheid 

gemaakt worden in 3 deelgebieden of landschappen met een eigen karakter met stuwwallandschap, 

een overgangszone tussen het stuwwallandschap en het rivierdal naar en 

van de IJssel. 

De gemeente is niet alleen rijk aan cultuurhistorisch erfgoed boven de grond maar ook 

daaronder. 

Deze geleding in zones duidt op de samenhang die er bestaat tussen de natuurlijke 

harde ondergrond (geologie, geomorfologie, bodemkunde en geohydrologie) en de bewonings- 

en occupatiestructuur in het gebied. 

Zienswijze 23: Deze van groot belang zijnde waarden aan cultuurhistorisch erfgoed boven 

en ondergronds moet in de MER worden verankerd. Met deze belangrijke waarden is 

het onverantwoord dat dagelijks tientallen zwaarbeladen goederentreinen over de IJssellijn 

denderen. 

Barrières 

De aanwezige spoorlijn vormt een barrière die straks met meer goederentreinen enorm 

gaat toenemen vooral tussen Dieren-Noord en Dieren-Zuid en Velp-Noord en Velp-Zuid. 

De natuurlijke scheiding tussen het noorden en zuiden van Velp, vooral door de barrièrewerking 

van het spoor, dreigt zonder ingrepen in de infrastructuur versterkt te worden. Ook 

in Velp wordt het nog eens extra belast met de komst van meer goederentreinen. 

Ook daar verdeelt het spoor het dorp letterlijk in twee helften en meer verkeer op het spoor 

in combinatie met de doorstromingsproblemen voor het wegverkeer zal de noordzuidscheiding 

versterken. 

Op een bruuske wijze doorsnijdt het spoor de kom van Dieren, waardoor Dieren-Zuid en 

ook Velp dat van de rest van het dorp is gescheiden. 

De van oudsher in Dieren-Zuid aanwezige bedrijvigheid is weggetrokken en verplaatst 

naar winkelcentrum Callunaplein in Dieren-Noord. Rond het winkelcentrum Calluna is 

sprake van een concentratie van voorzieningen. In Dieren-Zuid wonen veel inwoners ook 

staat er een verzorgingshuis voor ouderen met aanleunwoningen. Verder een zorg-en 

wooncomplex waar jongeren met een handicap wonen. 

In Dieren-Noord is de Harderwijkerweg met zijwegen de ruggengraat van de aanliggende 

woonbuurten. 

De druk op bestaande spoorinfrastructuur neemt met meer treinen toe. Met daarbij nog het 

toenemende autogebruik. 

De profilering van Rheden op toeristisch-recreatief gebied zal dit alleen maar versterken. 

De druk is op een aantal plaatsen nu al te ervaren en bedreigt niet alleen de bereikbaarheid 

maar ook de leefbaarheid en veiligheid. Dat geldt ook voor het spoor wanneer goederentreinen, 

die eigenlijk over de Betuweroute moeten, over de spoorlijn Arnhem- 

Zutphen gaan rijden. 

Leefbaarheid en veiligheid betekenen ook dat overlast en schadelijke gevolgen van bijvoorbeeld 

de steeds drukker wordende spoorlijn mee gaat spelen. 

Naast leefbaarheid en veiligheid van de verkeerssituatie op en rond het spoor komt dus 

ook de (sociale) samenhang van dorpen in het geding. 

Zienswijze 24: Uit voorstaand blijkt dat grote toename van het goederenvervoer voor de 

samenleving in heel de gemeente drastische gevolgen heeft. Dit schreeuwt om andere 



vriendelijke vervoersmogelijkheden. Onderzoek naar goederenvervoer over water voorkomt 

ook voor de gemeente Rheden heel veel ellende! 

Dorpsas met spoorovergang Wilhelminaweg-Spoorstraat 

Hiervoor is al gezegd dat de Harderwijkerweg de ruggengraat is van de aanliggende 

woonbuurten. Zo vormt as Wilhelminaweg (DN) - Spoorstraat (DZ) de andere ruggengraat. 

Deze as wordt dag in dag uit gebruikt door alle verkeersdeelnemers van auto tot bijvoorbeeld 

scootmobiel. Die belangrijke dorpsas wordt door het spoor doorsneden. Bij meer 

goederentreinen ondervinden hulpdiensten zoals het ambulancevervoer grote hinder. 

Hierover verder meer. Bij de belangrijke hoofdader Wilhelminaweg-Spoorstraat zijn door 

ons verkeerstellingen verricht en in een rapportage samengesteld. Desgewenst kunt u de 

rapportage krijgen. 

Ongeveer 5200 verkeersdeelnemers gebruikte in een half etmaal de van groot van belang 

zijnde dorpsas met spoorwegovergang en kruising. Voetgangers en fietsers zijn voor het 

merendeel 55+. Verkeersgroepen die de kruising (belangrijke oversteek) en spoorwegovergang 

gebruikte zijn in totalen samengevat: 

Voetgang. 252 

Fietsers 1.081 

Auto’s 3.730 

Vrachtw. 135 

----------- 

Totaal 5.198 verkeersdeelnemers passeerde in een half etmaal de spoorwegovergang. 

====== 

Tel datum en tijd: 4 oktober 2011 van 09:30 uur tot 10:30 uur 

5 oktober 2011 van 11:00 uur tot 12:00 uur 







Voetgangers: In 12 dagen in 12 uur gebruikte 124 voetg. de Dorpsas van Dieren-Noord 

(DN) naar Dieren-Zuid (DZ). Andersom gingen 128 voetgangers. 

Verrassend dat het aantal voetg.124 van DN→DZ en andersom met 128 vrijwel gelijk is. 

Kan zijn dat voetgangers boodschappen doen op winkelcentrum Calluna en teruggaan. 

Bijzonderheden: in 12 uur gingen zes voetgangers met rollator van DN naar DZ, zeven 

met scootmobiel, zeven met wandelwagen. Andersom gingen drie verkeersdeelnemers 

met kinderwagen van DZ naar DN, twee voetganders met rollator en 8 scootmobiel. 

Opvallend is dat veel ouderen de spoorwegovergang Wilhelminaweg gebruiken! 

Zo gezegd wonen relatief veel ouderen in Dieren-Zuid bijv. in een verzorgingshuis en aanleunwoningen. 

In Dieren-Zuid zijn geen winkels voor de dagelijkse boodschappen. 

Fietsers: In 12 dagen in 12 uur gebruikte 494 fietsers de Dorpsas en spoorwegovergang 

om van DN→DZ te gaan. Andersom 587 fietsers. 

Toelichting: 1 gebruiker met driewieler die ging van DZ→DN. 

Gebruikers waren: Schooljeugd; 2. 17-30 jarige; 3. 30-55 4. Net zoals bij voetgangers 

heel veel 55+ fietsers gebruiken de belangrijke dorpsas en spoorwegovergang. 

Verkeersgroepen die de kruising waaronder de belangrijke oversteek gebruiken zijn in totalen 

samengevat: 


Voetgangers 252 

Fietsers 1.081 

Auto’s 3.730 

Vrachtwagens 135 

---------------- 

Totaal 5.198 verkeersdeelnemers gingen in een half etmaal over de 

spoorwegovergang bij de Wilhelminaweg. Een niet te onderschatte aantal! 


Zienswijze 25: Gebruikers zijn o.a. voetgangers en fietsers daaronder voor het merendeel 

55+. Door veel meer goederenvervoer over de IJssellijn is groot nadelig gevolg dat op verschillende 

dag momenten de spoorovergang bij de Wilhelminaweg dicht is. Vooral veel 

ouderen zullen langer moeten staan wachten om de spoorovergang over te steken. Voor 

ouderen die minder mobiel zijn en bijvoorbeeld met driewieler lopen heeft het grote gevolgen. 

Verder worden ook gedupeerd ouder(s) met kleine kinderen aan de hand of met 

wandelwagen. 

Veiligheid 

Tijdens de tellingen op tijdstippen en dagen van 4 oktober 2011 tot en met 19 oktober 

2011 kwam op verschillende momenten een ambulance met sirene en zwaailicht voorbij. 

In Dieren-Zuid op de Hogestraat is bij het politiebureau een standplaats voor een ambulance. 

Die is daar gekomen omdat aanrijtijdnorm uit Arnhem vaak niet altijd kon worden 

gehaald. De ambulance staat echter niet altijd in Dieren paraat. 

Vanaf de telstandplaats begin Spoorstraat naast de Burgemeester de Bruinstraat (N348) 

was ook de spoorovergang goed zichtbaar. 

In de telperiode gebeurde het dat een ambulance met sirene en zwaailicht voor een dichte 

spoorovergang moest wachten. Schrijnend. Maar des te schrijnender was dat een ambulance 

voor een dichte spoorwegovergang stond en ondanks sirene en zwaailicht voor drie 

treinen moest wachten alvorens de spoorwegovergang te kunnen passeren. 

Zienswijze 26: Bij veel meer goederentreinen gaat het vaker gebeuren dat ziekenwagens 

en ook brandweer langere tijd dan nu al het geval is met sirene en zwaailicht voor de dichte 

spoorwegovergang bij de Wilhelminaweg moet wachten. 

Externe veiligheid 

De vaste stalen spoorbrug bij het Apeldoorns-Dierens kanaal is een zogeheten ‘liggerbrug’ 

van na de oorlog. Dwarsliggers zijn ooit vernieuwd. 

Zienswijze 27 Voldoet de liggerbrug aan de grote en vooral zware goederentreinen die 

over de oude brug gaan. 

Waterhuishouding 

Wat zijn effecten van de mogelijke vervuiling op de grondwaterhuishouding incl. ondergrondse 

sprengen en beken zoals de Rozendaals Beek in Velp bij landgoed Biljoen daar 

loopt de spoorlijn waar straks tientallen zwaarbeladen goederentreinen over denderen? Bij 

het waterbeheer zijn veel verschillende overheden betrokken: rijk, provincie, het KAN, de 

waterschappen en onze gemeente. 

De noodzaak van een integraal waterbeheer wordt steeds meer onderkend. Het gaat om 

veiligheid, kwaliteit en kwantiteit van water (waterberging en waterwinning), natuur en ecologie, 

belevingswaarden en recreatieve mogelijkheden. Waterberging (o.a. Veluwe) en 

winning vindt plaats dicht bij de spoorbaan o.a. in Ellecom waar jaarlijks ongeveer 6 miljoen 

m3 grondwater wordt gewonnen. Reëel is de kans dat grondwateronttrekking terugloopt 

naar ongeveer 3 miljoen. 

Verder zijn in Dieren- Zuid in 2003 dichtbij de spoorbaan zes peilbuismeetpunten geplaats 

om grondwaterstanden te meten. Er zijn waterlopen die onder invloed staan van de Veluwekwel 

en onder de spoorlijn lopen waar de minister het plan heeft tientalen zware goede- 



rentreinen meer te laten rijden. Over waterwinning staat bij hoofdstuk ‘Waterhuishouding; 

veel te weinig. 

Zienswijze 28: Deelt de minister onze mening dat meer en zwaardere goederentreinen 

schade aan waterhuishoudingselementen brengt. Verder meer aandacht in de MER over 

het waterwingebied zo hiervoor genoemd, ook meer over nadelige gevolgen, zekerheidsstelling 

door o.a. Geofysisch en Hydrologisch’ onderzoek. 

Bluswater 

Vorig punt brengt ons bij bluswater dat nodig is voor brandbestrijding bij een calamiteit op 

het spoor en/of er dichtbij. Dat grote hoeveelheden bluswater nodig zijn is goed mogelijk. 

Zienswijze 29: Bluswater kan na blussen een ernstige vervuiling vormen waarbij de realiteit 

kan zijn dat die vervuiling plaatsvindt in het waterwingebied. In de MER staat hierover 

bij hoofdstuk ‘Waterhuishouding’ niets. Verzoek tot opnemen in MER. 

Aansprakelijk 

In deze zienswijzereactie is gewezen op allerlei vormen van schade, hinder zoals woon-en 

leefbaarheid en andere effecten bijv. voor inwoners zelf. 

Zienswijze 30: In de MER missen wij dit belangrijke aansprakelijkheidsonderdeel. Verzoek 

dit belangrijke onderdeel op te nemen in de MER. Aanspraak moet duidelijk en helder 

en maar op een manier uitlegbaar zijn zodat getouwtrek wordt voorkomen. 

Gevaarlijke stoffen 

De verwachting is dat vanaf 2012 het ‘Basisnet vervoer gevaarlijke stoffen per spoor’ formeel 

van kracht wordt. In het Basisnet spoor wordt voor ieder spoortraject een risicoplafond 

vastgesteld in balans met de bebouwde omgeving. 

Voor de referentiesituatie is geen nader EV-onderzoek nodig: de Basisnet-plafonds op de 

IJssellijn en op de Twentelijn zijn maatgevend voor het toelaatbare risico, en die Basisnet- 

plafonds laten in het studiegebied geen normoverschrijdingen toe. 

Zienswijze 31: In zaken waar afweging veiligheidsbelangen speelden hadden die eerder 

wel een rol in Rijksbeleid. Er was of is nog de circulaire ‘Risiconormering vervoer gevaarlijke 

stoffen. Mocht er een andere circulaire zijn dan vernemen wij dat graag. Of is daar 

vanaf 2012 het ‘Basisnet vervoer gevaarlijke stoffen per spoor’ formeel van kracht? 

Wij willen uiterlijk elk half jaar, liefst eerder, een overzicht krijgen over de aard van gevaarlijke 

stoffen die door onze gemeente worden vervoerd! Het college van B&W kan daar ook 

over worden geïnformeerd dan vernemen wij het via die weg. 

Wij behouden ons het recht voor om metingen te doen hoe vaak en lang spoorbomen bij 

de Wilhelminaweg gesloten zijn. Wij benoemen het in deze zienswijze omdat thans de tijd 

ontbreekt metingen te doen. 

Hoogachtend, 

J.W.F. Pieper en M. Rook 

Raadsleden gemeente Rheden

Zienswijze - Groep Pieper-Rook

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?