Contactblad - Caritas Urk

uitgave
voorjaar 2012 Contactblad
Zorg en Zegen
• Steunpunt Mantelzorg
• Vrijwilligerswerk
• Welzijn Ouderen
• Zorgloket

In deze uitgave
Gedicht pagina 2
Van de voorzitter pagina 3
Urker winkeltjes pagina 4
Ingezonden uit de oude doos pagina 6
Bij de voorpagina pagina 7
Kerktelefoon pagina 7
Kras en Kwiek pagina 8
Recept pagina 8
Kin je enkanger…? pagina 9
Vis om te eten pagina 10
Creatiefje pagina 11
Fotopuzzel pagina 11
Vrijwilligerswerk pagina 12
Activiteitencommissie pagina 13
Steunpunt Mantelzorg Urk pagina 14
Personeel Caritas Urk pagina 15
Contactpersonen Caritas Urk pagina 15
Belangrijke telefoonnummers pagina 16
Bestuur caritas urk pagina 16
Colofon pagina 16
Verschijning ZORG EN ZEGEN
U heeft het vast gemerkt of zelfs gemist: het Zorg
en Zegen verscheen deze keer later dan u van ons
gewend bent. Onze welgemeende excuses hiervoor!
Veel leesplezier toegewenst,
Bestuur en personeel Caritas Urk
2
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
Gedicht
Voor u gelezen door Marja Koffeman
Ik ben met u, al de dagen
Weer ging een levensjaar aan ons voorbij
Weer hebben wij een drempel overschreden
Weer hebben wij bedankt; en weer gebeden:
“Blijf Heer ons in dit nieuwe jaar nabij”
Het antwoord ligt al eeuwen voor ons klaar,
En ied’re dag komt God het ons weer zeggen.
Hij wil Zijn woord in onze harten leggen
En eeuwig blijft voor ons Zijn uitspraak waar:
“Ik ken je zitten en je opstaan, kind
En reeds van verre ken Ik je gedachten.
Ik zie je in de dagen en de nachten,
Ik weet waar jij je elk moment bevindt.
Al vluchtte je naar ’t uiterste der zee,
Ook daar nog zou Mijn hand je begeleiden,
Want niets kan jou meer van Mijn liefde scheiden,
Ik reis je hele leven met je mee.
Ik heb Mijn handen om je heen gelegd
En zal je in Mijn armen huiswaarts dragen.
Ik weet precies wat jij Me wilde vragen
Al heb je nog geen woord tot Mij gezegd.

Van de VOORZITTER
“Koester de vrijwilligers “ zei ministerpresident
Mark Rutte in december van het
voorbije jaar. En hij vervolgde met: “ We
hebben in Nederland meer vrijwilligers
dan waar ook ter wereld “. Goed om onze
minister-president dit te horen zeggen en
ik zeg het hem graag na maar dan nog wat
completer: “ Koester de vrijwilligers en de
mantelzorgers”. Caritas Urk weet als geen
ander de niet te meten waarde van vrijwilligers
en mantelzorgers in het maatschappelijk leven
Wat zou Urk zijn zonder al deze vrouwen
en mannen, die zich belangeloos week in
week uit inzetten voor een ander?. En Caritas
is er trots op dat op Urk nog iedere week
nieuwe vrouwen of mannen zich voor het
vrijwilligerswerk aanmelden.
Inmiddels is voor Caritas Urk een bijzonder jaar
van start gegaan: een jubileumjaar. Gedurende
een periode van 25 jaar is Caritas Urk v/h Welzijn
Ouderen actief binnen de gemeente Urk. In de
loop der jaren is de dienstverlening breed en
zeer uiteenlopend geworden en uitgegroeid
tot een professionele organisatie. Onder de
eminente leiding van directeur Anne Salomonson
geeft een team van 5 deskundige en betrokken
medewerksters invulling aan het functioneren van
Mantelzorg, Vrijwilligerswerk, Welzijn Ouderen en
het Zorgloket. Uiteraard mag zo’n jubileum niet
geruisloos voorbijgaan. De voorbereidingen voor de
viering zijn in volle gang. Dat wordt in ieder geval
genieten
Caritas Urk is een dynamische organisatie die
zich goed realiseert dat de maatschappelijke
ontwikkelingen de vraag naar welzijn en
informele zorg zullen doen toenemen en rekent
daarbij op voldoende financiële ruimte van de
gemeente Urk. In dit kader hecht Caritas Urk
aan goede samenwerking met andere verwante
(welzijns)organisaties. Zo hebben we goede
contacten met Talma Haven, Zorggroep Oude en
Nieuwe Land en afdeling Urk van het Nederlandse
Rode Kruis en de gehandicaptenorganisaties. Caritas
Urk, altijd op zoek naar mogelijkheden om elkaar
te versterken ten behoeve van het welzijn van de
burgers op Urk
De Maatschappelijke Stage is een nieuwe activiteit
voor Caritas Urk waarvoor wethouder Geert Post
in maart het startschot gaf. Alle leerlingen van het
voortgezet onderwijs gaan als onderdeel van hun
opleiding 30 uur vrijwilligerswerk doen bij een nonprofitorganisatie,
een vereniging, een instelling.
Maar wat ook kan is boodschappen doen voor een
oude buurvrouw of een gezin helpen dat tijdelijk
hulp nodig heeft. Stagemakelaar Betty Verheij
brengt vraag en aanbod bij elkaar en zorgt voor
een goede communicatie met de scholen.
De eerste ervaringen zijn positief.
Een jaar is zo maar weer om en wat gebeurt er
veel in een jaar. Blije dagen en droeve dagen.
Gré Brands-Bos, nog voelen we de verslagenheid
toen zij op 22 januari 2011 zo plotseling overleed.
De broosheid van het leven omringt ons ook in
een nieuw jaar.
Nel Benschop dichtte:
Het nieuwe jaar is als de lucht zo blauw,
Geen enkel wolkje is nog te bespeuren
De toekomst ligt wijd open – wat er kan gebeuren;
Dat lijkt vandaag ver weg- het brengt me niet in ’t nauw.
Vandaag wil ik alleen geloven in het licht
Dat eeuwig is; waarheen Gods hand blijft wenken;
Een glimpje van dat licht wil Hij nu schenken –
Hij sluit de deur naar mijn verleden dicht.
Joop van Eck.
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
3

Urker WINKELTJES
Alie Scheffer-Hakvoort
We gaan vandaag eens op bezoek bij een
winkel in de school straat om precies te zijn
Wijk 1 nr. 14, de kapperszaak van Jan en
Lumme de Wit. We roepen ‘volluk’...Ja, ik
koem ur an, even later staat Lumme achter
de toonbank en vraagt waar ze ons mee kan
helpen. Een flesje odekolonje en of ik morgen
mijn haar kan laten knippen. Dat kan want
op dinsdag is het meestal niet druk, oké tot
morgen dan.
-1933-
Jan de Wit en Lumme
Loosman trouwden in
1933 en begonnen een
kapperszaak. Jan zijn
schoonvader - Andries
Loosman - had het
pand voor ze gekocht
van een zekere Siebe
Kroon. Het was dus al
een bestaande winkel. Ze
kregen 8 kinderen 1 zoon
en 7 dochters.
Ondanks haar drukke gezin was Lumme dagelijks
in de zaak te vinden, ze was erg handig met het
inzepen van de scheerklanten en ondertussen
werden er ook de laatste nieuwtjes verteld. Ook
de winkel gaf de nodige drukte, wat werd er
zoal verkocht: sigaren, sigaretten, pruimtabak
(ik vraag me af of dat nu ook nog verkocht
wordt) odekolonje, scheermesjes, scheerzeep en
scheerkwasten. En natuurlijk knippen. Nu gebeurde
het wel vaak dat er na het knippen werd gezegd:
skreef mar effies op. Toen kreeg Jan een tip om
poffen te voorkomen, je knipt de linkerkant en laat
dan eerst betalen voor je de rechterkant knipt. Of
hij dat ooit gedaan heeft, ik denk het niet want Jan
was een rustige burger en een bescheiden man. In
de kapsalon werd het steeds drukker en Jan dacht
er over om personeel in dienst te nemen. Een tijdje
later kwam er een kappersknecht bij, een jonge
man wiens naam was Douwe Veenstra uit Friesland.
Hij kwam als kostganger bij de familie de Wit in huis
en hoorde gewoon bij het gezin. Later is hij met een
4
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
Urker meisje getrouwd - Jansje de Vries - Vooral op
zaterdag was het druk tot 11 uur ‘s avonds kwamen
er nog klanten voor knippen en scheren. Dat waren
de Urker winkeliers die hun zaak ook al zo laat
hadden gesloten.
In de oorlog had de familie de Wit een bijzondere
belevenis meegemaakt die ze niet gauw zouden
vergeten. Regelmatig kreeg Jan de opdracht, zeg maar
gerust bevel, om naar de pastorie in Wijk 4 nr.22 te
komen, dat was het hoofdkwartier van de Duitsers
geworden (ds. Doorenbos en zijn gezin
waren gewoon op straat gezet). Jan
moest op een keer dus weer
naar de pastorie en Douwe
ging mee, voor de stoep
bleven ze even staan en
Douwe fluisterde, als
ik straks klaar ben met
knippen, moet jij ze effies
aan de praat houden want
dan ga ik in de kelder kijken
(deze lag vol met lekkere worst
en kaas). Ik zou eutkieken zegt Jan,
dat is veel te gevaarlijk! Ik zal voorzichtig
doen, zei Douwe. Met trillende vingers knipte Jan door
toen een uur later Douwe klaar was en verdween... Er
klonk er een geweerschot …
En even later bonkende laarzen op de kelder trap……
de deur werd open gegooid en een dikke Duitse
officier stond op de drempel en riep (op z’n Duits) Ik
heb de dief! Iedere keer verdween er een worst en hij
hield een grote zwarte kater in z’n nekvel.
Toen Jan even later thuis kwam—ik denk met nog
trillende benen – zat de familie rond de tafel en
Douwe zei: lust je een stuk worst of wil je liever
een plak kaas. Er zal nog lang zijn nagepraat bij de
familie de Wit over dit avontuur. Maar het leven
ging verder. Na de oorlog trouwden de kinderen
en verlieten het ouderlijk huis. Jan is op 62 jarige
leeftijd overleden. Zijn vrouw heeft nog enkele
jaren de zaak voortgezet, er kwam een kapper uit
Emmeloord (dhr. Visser) die de vaste klanten knipte.
Toen heeft Lumme nog een poosje alleen de winkel

voortgezet, ze verkocht toen vooral snoep.
Op 83 jarige leeftijd is ze overleden.
Een dochter - Jansje - is later nog begonnen met
de verkoop van kinderkleding en daarna zijn er nog
schilderijen te koop in gezet van kunstschilder Teun
Bakker. Nu word het pand bewoond door Dhr. Ab
Brouwer.
Nu we toch in de buurt zijn gaan we ook maar
even op bezoek bij de buurman. Vlak ernaast zit
immers de bakkerij en het woonhuis op Wijk 1 nr.
12) van Piet van Urk en zijn vrouw Lumme. Het ruikt
er heerlijk naar vers brood, ja Piet was een echte
warme bakker – zoals ze dat tegenwoordig zeggen
– immers supermarktbrood was er toen nog niet.
Piet van Urk en Lummetje Brands, trouwden op
22 december 1938 en begonnen dus met een
bakkerij en in de winkel ernaast werd niet alleen
alle soorten brood verkocht en koek, maar ook
kruideniersartikelen. De winkel werd vooral door
de schooljeugd druk bezocht om snoep te kopen.
Ik kan me nog wel herinneren hoe ik met mijn
vriendinnetje voor de toonbank stond met 1 stuiver
in de hand. Wat zouden we daar nu eens voor
kopen, een lange drop of toch maar die toverbal?
Lumme had veel geduld, maar als het haar te lang
duurde zij ze: opschieten want ut skoel gat zo an.
Op het laatst leek de winkel wel een supermarkt,
ze hadden een heel uitgebreid assortiment: naalden
en spelden, pleisters, panty’s, afwasborstels en
boenders. En er was ook nog melk te koop, gewoon
per liter.
Ook was er een etalage waarin op een keer
chocoladerepen van het merk Tjoklat lagen
uitgestald. Het was zomer en er kwam een stel
toeristen in de winkel en kochten wat van die repen
ze kosten 25 cent per stuk, Piet maakte nog een
praatje met de gasten ze vonden Urk erg gezellig
en ze gingen een middagje naar het strand, Piet
wenste ze nog een fijne middag.
Nog geen uur later kwamen ze boos de winkel
in stuiven en begonnen te schelden dat ze zich
niet door een Urker met mooie praatjes lieten
beduvelen, wat was het geval? De repen die voor
de etalage lagen waren nep repen, maar dat wist
Lumme alleen. Met de zon op het raam zouden de
repen poeiermelk worden. Ook verkochten ze ‘s
zomers IJS en ging Piet met de ijskar door het dorp.
Maar er werd ook nog met brood gevent, Piet zijn
zuster Gaartjen, liep met een broodmand langs de
vaste klanten.
Op zaterdagavond kwamen de buren langs en
brachten ze pannetjes met zoute boontjes en
peertjes die werden in de oven gezet. Ja, daar is
nu de magnetron voor in de plaats gekomen. Ik
dacht zo bij mezelf: alle verandering is nog geen
verbetering, of toch wel? Piet was een ijverige
zakenman, want op latere leeftijd durfde hij het
nog aan om met een lunchroom te beginnen in de
Raadhuisstraat waar nu de juwelierszaak van A.
Kaptein is.
Patat en ijs werd er verkocht, maar ook kroketten en
bamiballen. ’s Avonds kwam Lumme helpen de boel
weer schoon te maken.
Pieter en Lumme kregen 1 zoon die de zaak niet
heeft voortgezet, maar nor de walle vurheusde, zoals
we dat op Urk dan zeggen en daar getrouwd is. Op
11 juni 1970 is Piet van Urk overleden op de leeftijd
van 68 jaar. Lumme is overleden op 80 jarige leeftijd,
dat was op 17 oktober 1991. En zo verdween er
weer een gezellige buurtwinkel uit ons dorp.
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
5

INGEZONDEN Uit de oude doos
Make-up, zonnebrand, nagellak, bloed, inkt
of andere vlekken. Hoe haal je ze weer uit je
mooie kleren of vloerkleed. Hoe haal je het van
die waardevolle meubels?
Hoe maak je vlekkerig geworden aardewerk,
porselein, hout, koper, goud of zilver weer zo
goed als nieuw?
Veel tips en evenzoveel waardevolle trucjes
zijn er voor alles wat je draagt aan kleren, en
voor alles in en rond het huis.
Natuurlijk zijn het tips voor die van oudsher
bijzondere vrouwenwerkjes, maar niet minder voor
de echte mannenklusjes.
Handige tips over lijm, spijkers, schroeven,
verfkwasten en dergelijke kunnen iedere man, en
daardoor zijn vrouw, helpen.
Natuurlijk hebben we tegenwoordig voor alles onze
spuitbussen. Maar…als uw voorkeur uitgaat naar
middeltjes die niet schadelijk zijn voor het milieu,
gebruikt u van af nu de praktische adviezen uit deze
rubriek.
Ik wil voor u een aantal tips uit de ‘oude doos’
halen. U zult bij het toepassen merken hoe
waardevol en actueel deze, door moeders en
grootmoeders van vroeger, gebruikte ‘huis tuin en
keuken middeltjes’ vandaag de dag kunnen zijn!
6
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
Drie dingen zijn belangrijk om vooraf te weten
als u een vlek goed wilt verwijderen:
a. U moet weten waaruit de vlek bestaat. Vet, cola,
bloed, inkt enz.
b. Bekijk altijd het labeltje in de kleding - of de
andere stof - waaruit die stof voor het grootste
gedeelte samengesteld is.
c. De vlek nooit wrijvend maar altijd deppend
proberen te verwijderen.
Dit deppen doet u natuurlijk altijd met het juiste
materiaal. De gulden regel is daarbij dat gedept
wordt met hetzelfde materiaal en kleur als de
stof waarin de vlek zit. En gebruik dan wel iets
wat kleurecht is. Als u dit even niet hebt verdient
smetteloos wit eigenlijk altijd de voorkeur.
Leg ook altijd iets onder de vlek, tussen de te
behandelen stof en het onderliggende materiaal.
Doorlekken, en juist weer nieuwe vlekken maken,
wordt daarmee voorkomen.
Het is handig om, in plaats van de eerder genoemde
spuitbus, steeds de juiste materialen dicht bij de
hand te hebben, en in een daarvoor bedoelde ‘oude
doos’ of in een mandje te bewaren.
• badstof
• katoen
• linnen
• spons
• kurk
• watten
• keukenpapier
• hard borsteltje
En gebruik dan voor het opbrengen van een
middeltje ook altijd dezelfde stof als waaruit de
stof bestaat waar de vlek in zit. Het is altijd goed
om al opgedroogde of gestolde vaste stoffen, voor
het deppen van de eigenlijke vlek, te verwijderen.
Het genoemde borsteltje is bedoeld om die droge
stoffen uit te borstelen en, om na verwijdering en
droging, na te borstelen. Het lijkt me niet verkeerd,
om voor de eerste keer mee te beginnen, te vertellen
hoe verschillende vetvlekken uit kleren, tafellaken
en vloerkleden of het hout van uw tafel, kast of
parketvloer te halen zijn.

Bij de VOORPAGINA
Door Albert van Urk
Slechts bij uitzondering komt men een foto
tegen van het Urker interieur. Trouwens, bestaat
er zoiets als hèt Urker interieur? We willen een
poging wagen om een binnenhuis van zo’n
halve eeuw geleden te beschrijven en putten
daarbij gedeeltelijk uit eigen herinnering.
De foto dient daarbij als illustratie en
geheugensteun. Om te beginnen: het inwendige
van de Urker visserswoning begon in de jaren
dertig van de twintigste eeuw te veranderen.
De toch al schaarse tegels (voornamelijk met
bloempotmotief) verdwenen om plaats te
maken voor behangpapier. Gehaakte kleedjes
op het pluchen tafelkleed en de leunstoel deden
hun intrede, evenals de elektrische verlichting.
De lancaster gordijnen maakten plaats voor
een modernere versie. Alleen de staartklok en de
clivia schijnen op deze foto de tijd te verduren. Die
staartklok, vaak van Friese oorsprong, was trouwens
lang niet algemeen. Een eenvoudige hangklok met
slingeruurwerk of een pendule vormden een goede
vervanging. Kachels van Franse en Belgische makelij
kwamen de oude kolomkachels vervangen. Ze
werden in onze jeugd voornamelijk met eierkolen
gestookt. Op onze foto is het afneembare deksel
kennelijk net met Brasso opgepoetst. Die deksels
werden ook wel als bedverwarming gebruikt. Rond
Kerktelefoon Internet en bellen
U wordt regelmatig gebeld en men
probeert u dan over te halen van
telefoonmaatschappij te veranderen.
Pas daarmee op! Velen zijn daar al mee
opgestroopt.
Het gaat alleen over ‘Internet en Bellen’,
kijk dan uit dat u zich niet verbindt met
een maatschappij die over internet belt.
Alarmapparaten van Caritas kunnen daar
niets mee. Echter internet en bellen van
KPN levert geen problemen.
IKR en Ziggo (kerktelefoon via de kabel)
De beste kerktelefoonontvangst is nog altijd via
de kabel. ‘sIKN’ heeft een contract afgesloten
Pasen en in ieder geval vóór Pinksteren verhuisden
de kachel en de uitgeklopte pijp naar boven.
“Moortje heeft haar werk gedaan, moortje kan
naar zolder gaan” zongen we op school, een voor
iedereen herkenbaar lenteliedje toen. Hoewel niet
rijk ogend hebben we hier te maken met een knap
onderhouden interieur. Daarop wijzen de goed in de
verf zittende lambrisering en vensterbank. Zelfs de
goudvissenkom op het bijzettafeltje ontbreekt niet
(uiterst rechts). De verhoogde opstelling van koffie-,
thee- en koekblikken in de hoek van de kamer hield
de inhoud op simpele wijze droog.
Een familieportret naast de klok dient hier
als wandversiering, maar ook eenvoudige
heidelandschapjes met herder en schapen in olieverf
waren in onze jeugd populair evenals de reproducties
van de Franse schilder Millet. Wij herinneren ons de
“arenleesters” en “avondgebed” boven sommige
bedstee deurtjes. Dit alles is voltooid verleden tijd.
Slechts de herinnering blijft!
Met dank aan Wouter Kramer (Wouter van Jannetjen
Zeezicht)
met Ziggo en niet met andere aanbieders, zoals
Digitenne en Interactieve tv van KPN.
Zorg ervoor dat u in ieder geval de kabel van Ziggo
behoudt als u van plan bent te veranderen. U kunt
ook alles-in-één krijgen bij Ziggo: digitale tv/radio,
internet en telefoon.
Dus geen 3-in-één van KPN! Uw kerktelefoon werkt
dan niet meer en ook Urk FM kunt u dan niet meer
beluisteren via de kabel.
Het beste kunt u kiezen voor 3-in-één van Ziggo,
ook de alarmapparaten van Caritas werken samen
met Ziggo.
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
Let op!
7

KRAS EN KWIEK
Al jaren wordt er door Caritas Urk “Meer Bewegen
Voor Ouderen” georganiseerd. De naam van deze
beweeggroepen is: “Kras en Kwiek”.
De lessen worden gegeven door een gediplomeerde
docent en vinden plaats op maandagochtend tussen
9.00 tot 12.00 uur. De lessen duren 1 uur.
Wat houden de lessen van Kras en Kwiek
nu eigenlijk in?
• Oefeningen doen, speciaal gericht op 55 - plussers
• Gezamenlijk bewegen
• Lichaam en geest gezond houden, d.m.v. sport
• Gezelligheid
Naast “Kras en Kwiek 1” zijn er twee
beweeggroepen “Kras en Kwiek 2 en 3”.
Dit zijn gymnastiekgroepen voor jongere en
wat fittere ouderen aangevuld met andere
bewegingsactiviteiten naar wens. Caritas Urk draagt
zorg voor de organisatie van deze groepen.
De kosten zijn € 85, = per jaar.
RECEPT
Koolmoes
Deze winterse soep is goed gevuld met
kool, ui en vlees. Je kunt koolmoes direct
eten, maar is nog lekkerder als je hem
een dag laat staan en dan opwarmt.
Ingrediënten:
• Krabbetjes
• verse worst
• speklapjes
• rookworst
• 500 g wittekool
• 500 g uien
• handvol havermout
• melk
• zout
• peper
• vers geraspte nootmuskaat
8
Meer Bewegen
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
De lessen zijn op maandagochtend
in de Schelp:
Kras en Kwiek 1: 9.00 – 10.00 uur
Kras en Kwiek 2: 10.00 – 11.00 uur
Kras en Kwiek 3: 11.00 – 12.00 uur
Let op: Er is nog voldoende ruimte in de groepen
1 en 3. Kom gerust eens even kijken in de Schelp,
misschien is het iets voor u… De eerste 2 lessen zijn
geheel vrijblijvend en gratis!
Heeft u belangstelling?
Neemt u dan contact op met Caritas Urk, via het
Zorgloket. Maandag t/m vrijdag van 9.00-11.00 uur,
tel. 683030.
Bereidingswijze: Doe de krabbetjes, verse worst,
speklapjes en de rookworst in een pan en kook het
geheel op een laag vuurtje in water met zout en
peper tot een bouillon. De hoeveelheden vlees kun
je aanpassen naar eigen smaak (vroeger was dit
afhankelijk van de portemonnee).
Voeg de fijngesneden witte kool en uien toe en
laat alles nog een uurtje stoven. Haal daarna het
vlees uit de pan en snijd het in stukken. Voeg aan
de groenten een handvol havermout toe tot het
geheel stijf gebonden is. Maak de moes daarna
weer vloeibaar met wat melk, maar laat de soep
niet meer koken want dan kan hij gaan schiften.
Voeg het fijngesneden vlees toe en breng de moes
op smaak met zout, peper en nootmuskaat.
Eet smakelijk

Kin je ENKANGER… ?
Door Corrie Ruiten
Dit keer in de schijnwerpers: een echtpaar
dat vrijwilligerswerk voor Caritas Urk doet.
We zijn op bezoek bij Tinus en Foekje Mol.
Het echtpaar is 17 jaar getrouwd en ze hebben
1 zoon (Tinus) gekregen die nog bij hun
thuis woont. Tinus is geboren in Wieringen
en opgegroeid in Hoorn. Hij kwam, na wat
omzwervingen en verschillende baantjes, als
jongeman te werken op een Urker kotter en zo
maakte Tinus kennis met Urk. Foekje is geboren en
getogen op Urk en zet zich met hart en ziel in voor
de mensen om haar heen. Het ‘vanzelfsprekend’
zorgen voor elkaar benoemt ze zelf met de
woorden: ‘Dat doen je toch vor enkanger!’.
Tinus is ook al vele jaren als vrijwilliger aan de slag.
Al 30 jaar is hij actief als Zondagsschool meester,
daar naast zet Tinus zich ook in voor Caritas Urk
bij verschillende projecten: koffie en theeschenken,
broodmaaltijd verzorgen, de mannensoos
begeleiden… Tinus vind het leuk zelf actief te
zijn en met zijn inzet anderen blij te maken! De
lijfspreuk van Tinus als we hem bellen is: ‘Nou, dat
doen ik wel effen…’.
Foekje is naast haar vrijwilligerswerk voor Waypoint
ook ‘druk’ met Caritas Urk: koffieschenken,
broodmaaltijd verzorgen, vervoer voor verschillende
doelgroepen… Niets is Foekje te veel, als ze kan
staat ze klaar!
Hoe kwam dit echtpaar nou bij Caritas Urk terecht?
Na het lezen van een advertentie in het Urkerland
werd Tinus enthousiast en kwam hij vragen of we
wat voor hem te doen hadden. Natuurlijk hadden
we dat…
Foekje is door een (mede)vrijwilliger benaderd voor
een vacature: ‘Dat is wel wat vor joe!’. En dat bleek,
want ook Foekje heeft haar draai gevonden.
Het echtpaar doet vrijwilligerswerk omdat ze vanuit
geloofsovertuiging graag iets voor anderen willen
betekenen. Tijdens het vrijwilligerswerk maken
ze graag tijd voor een praatje met cliënten en
bewoners en ze genieten dan van de dankbare
reacties die dit met zich mee brengt. Soms wordt er
zelfs speciaal naar Tinus gevraagd, want: ‘Ai makt
ut alteed gezellig in kan zo lekker proaten’.
Tinus en Foekje: bedankt voor de afgelopen jaren
vrijwilligerswerk en we hopen dat jullie je nog een
poos voor Caritas Urk willen blijven inzetten, bij
leven en welzijn natuurlijk.
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
9

Vis OM TE ETEN
Door Hessel Hakvoort
Voorproefje op de fotopuzzel
Als Urkers eten we graag vis. In de Noordzee
leven wel 200 verschillende soorten! Een
aantal daarvan zijn ons bekend, maar anderen
zijn zelfs bij de kenners onbekend. Veel
mensen kennen het product ‘vis’ tegenwoordig
alleen nog uit een pakje uit de supermarkt, of
van de restauranttafel. In dit artikeltje kijken
wij nu eens niet naar de vis als eten op ons
bord, maar kijken we vooral naar de leefwijze,
en het gedrag in hun natuurlijke leefomgeving.
Naar een wonder van de natuur!
Alle vissen kunnen vanzelfsprekend zwemmen.
Maar er zijn grote verschillen in het zwemgedrag!
Stayers, zoals makreel en haring, kunnen lange
tijd behoorlijk snel zwemmen. Kabeljauw, schelvis,
tong en schol zijn daar tegenover echte sprinters. Zij
kunnen maar korte tijd snel zwemmen.
Dit verschil is vooral te zien aan hun spieren. Bij
stayers zijn de spieren goed doorbloed. Sprinters
hebben witte spieren en raken snel uitgeput.
Elke vissoort leeft bij voorkeur op die plaatsen
waar hun belangrijkste voedsel te vinden is.
Haring en makreel leven in de bovenste waterlaag.
Meestal in grote scholen. Hun voedsel bestaat uit
plankton en heel kleine visjes. Ze hebben daarom
ook hun typerende kleur om niet op te vallen
voor roofvijanden. Een groenblauwe rug en een
zilverwitte buik geven hen beschutting. Voor
zeevogels is de vis daardoor slecht te zien in het
groenblauwe oppervlaktewater, van onderen gezien
valt de vis weg tegen het heldere licht!
Bodemvissen, zoals schol en tong, leven uiteraard
op de zeebodem, en eten bodemdieren en kleinere
vissoorten. Om gecamoufleerd te zijn, hebben deze
10
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
vissen vaak een kleurpatroon dat overeenkomt met
de kleur van de zeebodem ter plekke. Bodemvissen
graven zich ook vaak in. Tarbotten kunnen zelfs hun
kleur aan de omgeving aanpassen!
Roofvissen eten andere kleinere vissen. Zij kunnen
zich zowel bij de bodem (kabeljauw en schelvis)
als dicht bij het wateroppervlak (geep, zeebaars
en wijting) ophouden. Voor hun rol als rover zijn
deze vissen uitstekend toegerust. Het zijn snelle
zwemmers, met een grote bek, en vaak scherpe
naar achteren gerichte tanden.
Vissen hebben meestal veel nakomelingen. Vooral
die soorten waarvan de eitjes vrij in het water
zweven! Een kabeljauw legt bijvoorbeeld wel tot
één miljoen eitjes per jaar. Dat is ook nodig want
veel viseitjes en larven worden opgegeten door
allerlei andere dieren. Maar een klein deel groeit uit
tot volwassen vis.
De eieren en larven van haring, kabeljauw,
platvissen en nog zo veel andere soorten, horen
bij het zogenaamde dierlijk plankton. Bij soorten
zoals haring en zandspiering worden de eieren
op de zeebodem afgezet. Die eitjes zijn minder
kwetsbaar, zodat deze vissen met minder toe
kunnen. Zo produceert de haring per jaar ‘maar’
30.000 eitjes. Ze zetten hun eieren (kuit) af op grind
of schelpenbanken. Na het bevruchten van de eitjes
door de mannetjes met zaad (hom) zwemmen de
volwassen vissen weer terug naar de noordelijke en
centrale Noordzee.
Daar worden ze uiteindelijk, na zoveel ‘werk’ en een
lange reis, door onze vissers gevangen, en, als ze
‘aan de maat’ zijn die voor consumptie geschikt is,
door ons gegeten.

FOTOPUZZEL
De puzzel gaat over vissoorten die wij goed kennen. U kent ze vast van op uw bord.
Maar herkent u ze nu ook? De vraag bij de foto’s is: welke vissen zien we?
U kunt uw inzendingen sturen naar of inleveren bij Caritas Urk, Het Roer 88 8322 AP Urk.
Mailen kan ook, naar info@caritasurk.nl
FOTO 5
FOTO 1
FOTO 2
FOTO 6
Veel puzzelplezier!
Creatiefje
PAASSTUK
Benodigdheden:
• Groot stuk boomschors
• Lijmpistool
• 3 potjes viooltjes
• plat mos
• takken van de krulhazelaar
• eitjes en pluimpjes
FOTO 3
FOTO 7
FOTO 8
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
FOTO 4
Werkwijze:
• Omwikkel de potjes v/d viooltjes met
mos en plak die vast op de schors.
• Bedek de rest v/d schors met een laagje mos.
• Versier met kwarteleitjes en pluimpjes.
• Afwerken met gekrulde takken.
Veel plezier!
11

VRIJWILLIGERSWERK
Vrijwilligers gezocht!
Urk is uniek! In een Urkerland ging een column
van Jelle Bakker daar al over: ‘Het wonder van
Urk’. En het is waar: Urk bezit wonderen! Eén
daarvan is de grote bereidheid van de Urkers
om vrijwilligerswerk te verrichten!
Caritas Urk heeft al een geweldig team van
vrijwilligers, maar toch kunnen we nog steeds een
helpende hand gebruiken. Hebt u (vrije)tijd over?
Wij bieden een breed scala aan vrijwilligerswerk!
Onderstaand een aantal vacatures. Misschien iets
voor u?
Vrijwilligers gezocht voor het
broodproject in Het Dok
Bent u een ‘gezelligheidsmens’ en wilt u ook wat
voor de bewoners van Het Dok betekenen? Dan
hebben wij DE vacature voor u!
Van maandag t/m zaterdag eten de bewoners
om 18.00 gezamenlijk brood in het restaurant.
De vrijwilligers van Caritas Urk hebben daarbij
een gastvrouwfunctie: de tafel dekken, bewoners
ophalen van het appartement, gezelligheid bieden
tijdens het eten, helpen waar nodig.
De bewoners genieten van de gezelligheid en eten
hierdoor beter, waardoor hun gezondheid beter
op peil blijft en u, als vrijwilliger, mag hierin een rol
spelen!
12
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
Vrijwilligers gezocht ter ondersteuning
van activiteiten in Talma Haven
Caritas Urk zoekt vrijwilligers die het leuk vinden
zich in te zetten voor en met ouderen. Het gaat
hierbij om een groep vrijwilligers die samen met
professionals handen en voeten gaan geven aan een
nieuw te starten project.
De vrijwilliger kan bijv. groepen senioren
begeleiden bij het doen van activiteiten, maar
altijd onder uiteindelijke verantwoording van
de activiteitenbegeleider of verzorgende. Deze
activiteiten zullen ingedeeld worden in dagdelen en
voor u als, aspirant, vrijwilliger is er de mogelijkheid
zelf een dagdeel te kiezen.
Bent u al vrijwilliger van Caritas Urk? Ook
dan wordt u uitgenodigd te informeren
naar de mogelijkheden die dit project u
biedt!
Door Caritas Urk wordt ook weer de mogelijkheid
geboden tot het volgen van de basiscursus. Deze
start in september 2012. Nieuwe en bij ons bekende
vrijwilligers worden uitgenodigd de cursus te volgen,
dus meld je aan!
Voor meer informatie over vrijwilligerswerk
belt u met Henria, 68 33 46. Mailen kan ook naar
henria@caritasurk.nl of kijk op www.caritasurk.nl

ACTIVITEITENCOMMISSIE
De activiteitencommissie is een
samenwerking tussen Stichting Buurtwerk,
Talma Haven en Caritas Urk.
De commissie organiseert activiteiten
voor alle 55+ op Urk. Voor Het Dok
en Talma Haven is het volgende
programma samengesteld.
Talma Haven
Het Dok
Woensdag, Urkeravond:
Hoe het thema Urk ingevuld wordt, verschild per
keer. De ene keer zijn er dia’s, de andere keer
een quiz, enz. Wanneer deze avonden worden
georganiseerd leest u dit in het Urkerland. Dus
Activiteiten
houdt u de krant in de gaten!
Komt u ook?
Maandag, Zangavond:
Er wordt gezongen onder begeleiding van het orgel.
Dinsdag, Bingoavond:
Eén keer per 4 weken wordt er door Stichting
Buurtwerk (Aktipro) en Caritas Urk een bingo
georganiseerd. Deze datums worden altijd vermeld
in het Urkerland.
Woensdag 21 maart Themamiddag: muzikaal optreden van Aag Gnodde 14.30 uur
Woensdag 26 april Kringactiviteit: fotopresentatie goede doelen 15.30 uur
Woensdag 9 mei Zomermarkt 14.00 uur
Woensdag 23 mei Themabuffet: Italiaans buffet 17.00 uur
Woensdag 21 juni Themamiddag: verrassing 14.30 uur
Woensdag 6 september Kringactiviteit: ‘High Tea en Kalebassen’ 15.30 uur
Woensdag 17 oktober Themabuffet: Streekgerechten 17.00 uur
Woensdag 21 november Themamiddag: ‘Smart en Zo’ 14.30 uur
Woensdag 29 november Wintermarkt 14.00 uur
Woensdag 5 december Sinterklaasbingo 14.30 uur
Donderdag 13 december Kerstmaaltijd 17.00 uur
Vrijdag 28 december Oliebollenactie 15.00 uur
Te zijner tijd zal er in het Urkerland meer informatie over deze activiteiten te lezen zijn.
Ook worden de datums vermeld op www.caritasurk.nl
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
13

STEUNPUNT MANTELZORG URK
Ben ik een mantelzorger?
Donderdag 10 november 2011
was het weer zover: Dag van de
Mantelzorg. ’s Morgens werden
mantelzorgers (die niet naar het
middagprogramma konden komen)
verrast met een attentie: een theepakketje
opgemaakt in de vorm van
een boeketje. De tekst van het gedichtje,
ooit uitgesproken door
Nelson Mandela:
De betekenis van ons leven
Ligt in het verschil dat we maken In de
levens van anderen
Tijdens het middagprogramma genoten
ruim tachtig mantelzorgers van een goed
verzorgde high tea in het restaurant van
Talma Haven. Steunpunt Mantelzorg/
Caritas Urk organiseerde de activiteit in
verband met de jaarlijkse ‘Dag van de
Mantelzorg’. Het doel: mantelzorgers
een blijk van waardering geven en ze
even laten genieten.
Wethouder Geert Post opende de high tea
door het eerste kopje thee in te schenken
en sprak een woord van waardering uit
namens de gemeente: ‘Mantelzorgers
zijn van onschatbare waarde voor hun
hulpbehoevende naaste, maar ook voor
de samenleving. ‘De gasten konden
proeven van de typisch Engelse hapjes,
gemaakt door Anna ten Napel en Mieke
Kaptijn. Co van den Heuvel vertelde
over het ontstaan en de gebruiken van
de high tea in Engeland en Connie van
de Veer van ‘t Koffie & Thee Juffertje
serveerde allerlei thee en gaf uitleg over
de verschillende soorten en smaken. De
activiteit werd mede mogelijk gemaakt
door GBU grafici, Zorgcentrum Talma
Haven, ’t Koffie & Thee Juffertje en Caritas
Urk. De opbrengst van de high tea gaat
naar de zending. (Bron: Het Urkerland)
14
Ben ik mantelzorger?
Veel mensen zijn het al jaren, maar
hebben zich nooit gerealiseerd dat ze
mantelzorger zijn. Of dat ze gebruik
mogen maken van hulp bij die zorg.
Daarom hier een uitleg.
Mantelzorg heeft altijd twee kenmerken:
Het is onbetaalde intensieve en
langdurige zorg voor een persoon,
vanwege een persoonlijke relatie met die
persoon. Degene aan wie je zorg biedt
is meestal een familielid (ouder, partner,
kind, zus, opa), een goede vriend(in) of
iemand uit je buurt.
Geen vrijwilligerswerk
Vooral vanwege de persoonlijke relatie
kun je met mantelzorg meestal niet
zomaar stoppen. Ook wordt deze zorg
niet zomaar overgenomen door iemand
anders. Dat maakt mantelzorg anders
dan vrijwilligerswerk. Dat laatste doe
je in georganiseerd verband. Met de
mensen die je helpt heb je vooraf meestal
geen persoonlijke relatie. En als je met
je vrijwilligerswerk wilt stoppen zal de
organisatie iemand anders zoeken die
je taak wil overnemen. Die mogelijkheid
hebben mantelzorgers niet.
Hulp bij mantelzorg.
Bij het Steunpunt Mantelzorg kunt u
terecht voor hulp en steun waardoor
u het zorgen voor uw naaste op een
prettigere manier beter vol kunt houden.
U kunt er terecht voor
• Informatie en advies over (mantel)zorg
• Begeleiding en ondersteuning
• Ondersteuning van uw zorgtaak door
inzet van een vrijwilliger
• Contact met andere mantelzorgers
• Informatie over respijtmogelijkheden
(mogelijkheden de zorg even over
te dragen aan anderen zodat de
mantelzorger even vrijaf heeft).
• Een luisterend oor
• Themabijeenkomsten, cursussen en
gespreksgroepen voor mantelzorgers
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
De volgende activiteiten in 2012
staan gepland:
• 8-15-22-29 maart en 26 april 2012
Cursusavonden “Mantelzorg bij
dementie”
• 10 april 2012
Gespreksgroep voor mantelzorgers
die zorgen voor iemand met Niet
Aangeboren Hersenletsel
• 12 of 19 april
Praktische verzorging thuis
• 7 juni 2012
Koffieontmoeting
• 20 september 2012
Themabijeenkomst over Niet
Aangeboren Hersenletsel
• 18 oktober 2012
Gespreksgroep NAH
Voor meer informatie, tijden en locatie
van deze activiteiten kunt u contact
opnemen met het Steunpunt Mantelzorg/
Caritas Urk tel: 683030 of 690553
Cursus “Mantelzorg bij
dementie”
In maart start bij het Steunpunt
Mantelzorg de cursus “ Mantelzorg
bij dementie”
In 4 bijeenkomsten én een
terugkombijeenkomst wordt informatie
gegeven over o.a.:
• Wat gebeurt er in de hersenen
• Gedragsveranderingen
• Hoe ga je om met iemand met
dementie (communicatie)
• Wat betekent de zorg voor een
dementerende voor de mantelzorger
(hoe ga je om met emotie, verdriet,
schuldgevoel)
• Praktische tips t.a.v. veiligheid
Deze cursus wordt in samenwerking
met de ISAO (Internationale Stichting
Alzheimer Onderzoek), Zorggroep ONL,
trainer/coach Jannie Rieff en Caritas Urk
georganiseerd.
Voor meer informatie kunt u terecht
bij het Steunpunt Mantelzorg/Caritas Urk
Aan deze cursus zijn géén kosten
verbonden. U kunt zich opgeven tot
13 februari 2012.

PERSONEEL CARITAS URK
Anne Salomonson, 44 jaar.
Getrouwd en moeder van 2 dochters.
Geboren en getogen in Finland,
woonachtig in Zeewolde.
Directeur Caritas Urk
Janny de Vries, 52 jaar.
Alleenstaand. Geboren in Kampen,
getogen in Swifterbant en Dronten.
Woonachtig op Urk.
Ouderenadviseur
Gradie Weultjes, 51 jaar.
Alleenstaand en moeder van 1 zoon.
Geboren en getogen in Rutten.
Woonachtig in Emmeloord.
Administratief Medewerker
Henria Romkes, 34 jaar.
Getrouwd en moeder
van 2 zonen en 1 dochter.
Geboren en getogen Urker.
Coördinator Vrijwilligers
Zorg en Zegen | Caritas Urk | Voorjaar 2012
José Ooijevaar, 43 jaar.
Getrouwd en moeder van 2 zonen
en 1 dochter. Geboren en getogen
in Rutten. Woonachtig in Creil.
Mantelzorgconsulent
Betty Verhey, 36 jaar.
Getrouwd en moeder van een zoon en
dochter. Woonachtig in Marknesse.
Medewerker Informele Zorg
Maatschappelijk Stagemakelaar
CONTACTPERSONEN CARITAS URK
Geertje Brouwer, 53 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op maandag.
Alie Wakker, 65 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op maandag.
Jannie Brands, 72 jaar.
Alleenstaand, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op dinsdag.
Willy Snoek, 76 jaar.
Alleenstaand en moeder.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op dinsdag.
Jannie van Eck, 69 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op woensdag.
Co Bakker, 68 jaar.
Alleenstaand, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op woensdag.
Stiene Kramer, 66 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op donderdag.
Corry Ruiten, 66 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op donderdag.
Annerie Esther, 49 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op vrijdag.
Pie Hoefnagel, 67 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en contactpersoon op vrijdag.
Dikkie van Urk, 64 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en invaller bij de contactpersonen.
Wil Wytzes, 67 jaar.
Getrouwd, moeder en oma.
Woonachtig op Urk. Vrijwilliger
en invaller bij de contactpersonen.
15

Belangrijke telefoonnummers
HUISARTSENPRAKTIJK ‘HET DOK’
VLECHTTUINEN 1, 8322 AB URK
TELEFOON (0527) 24 70 24
BUITEN KANTOORUREN:
0900 333 6 333
BIJ SPOED, TOETS 1
SERVICEPUNT HET DOK
0527 63 86 63
ARTSEN
W. BLOED (0527) 29 80 80
P.C. HILDERING (0527) 68 41 12
D.J. DEKKER (0527) 68 21 11
ALARM 112
POLITIE 0900 88 44
BRANDWEER 112
GEMEENTEHUIS (0527) 68 98 68
ZORGLOKET (0527) 68 30 30
Colofon
Redactie Zorg en Zegen
Caritas Urk
Het Roer 88
8322 AP Urk
Tel 0527 683346
Zorg & Zegen en de
Seniorengids verschijnen
3x per jaar.
Typewerk
Janine Molenaar
Opmaak & Vormgeving
Salomonson Enzo Vormgeving
www.salomonsonenzo.nl
Druk/Printwerk
GBU Grafici
www.gbugrafici.nl
Meer informatie ook via
www.caritasurk.nl
Caritas Urk
Voorzitter
Dhr. J. van Eck
Bestuursleden
D. Visser
G. Brouwer - Bode
M. Oost - de Boer
L. van der Zwan
S. Kramer - Brouwer
Financieel adviseur
Dhr. H. de Haan