Het Basket Alfabet - BBC De Westhoek Zwevezele

Het Basket Alfabet
[Informatie met dank overgenomen van de site van Basketbalclub
Desselgem – www.bbcdesselgem.be]
A
all court press :
een verdediging over het gehele veld (onmiddellijk nadat de tegenpartij de bal heeft
ingenomen) met het oogmerk om een onderschepping of een bal-fast (sprongbal) en dus
mogelijk balbezit te forceren.
air dribble :
de bal opgooien en deze weer aanraken voordat hij de grond heeft geraakt.
alert position :
positie in het veld om de bal in de gaten te houden.
assist :
pass naar een mede speler die zonder een bijkomende beweging scoort.
attack position :
op een plaats staan om aan te vallen.
B
back door :
het insnijden langs de eindlijn, achter de verdediging om.
back in :
zodra een pivot (speelt meestal met de rug naar de basket) een achter-waartse stap doet
richting basket.
back screen :
scherm of blok (blok = fout) met de rug naar de basket.
back side :
of back pick is een scherm aan de achterzijde bij een speler. Dus achter een speler
back tap :
als een speler, die springt bij een sprongbal, de bal naar achteren tipt, d.w.z. richting
eigen te verdedigen basket.
back up :
vervanger van een speler die normaal tot de eerste vijf behoort en wordt ingezet omdat
de speler te veel fouten heeft, geblesseerd is of slecht speelt.
back up drill :
een oefening waarbij een verdediger zijn aanvaller met de bal dwingt een richting te
kiezen die hij wenst. De oefening dient om de techniek van de verdediger te verbeteren.

ackboard :
het bord met het getekende vierkante vak waar de ring aan vast zit.
back-court :
de helft van het veld van waaruit de verdediging binnen een bepaalde tijdslimiet op de
aanvalshelft moet zijn.
back-court man :
een speler met grote balvaardigheid, die meestal vanuit het achterveld de aanval opzet
en inleidt.
backscreen :
een scherm gezet aan de rugzijde van de aanvaller.
bad shot :
schotpoging vanuit een uiterst moeilijke positie, waarbij het lichaam uit balans is. De
speler had eigenlijk niet moeten schieten.
balance :
evenwicht, bijvoorbeeld in de verdediging.
base line :
eindlijnen bij de basket, ook wel 'end lines' genoemd.
blok :
is een foutief scherm.
C
chaser :
een jager, eensnelle speler die voorin de verdediging op de aanvaller met de bal jaagt.
Speelt man-to-man.
chest-pass :
een pas die gegeven wordt ter hoogte van de borst. Wordt ook borstpass genoemd.
clear-out :
een beweging waarin een speler dichtbij een medespeler met de bal weg snijdt uit dat
gebied om dat zijn tegenstander niet bij de speler met de bal mag komen.
closely guarded :
ongewoon dichtop verdedigd.
collapsing :
een ander woord voor dubbel teaming op de speler met de bal. Moet ook door alle
verdedigers als de bal in de bucket komt.
conditioning :
het op een hoger peil brengen van de conditie van de spelers.
conference :
een andere term voor leaque, competitie.

contest a pass :
het geven van een pass trachtten te verhinderen.
control game :
een team dat in het bezit is van de bal, speelt zodanig dat de bal zolang mogelijk in de
ploeg blijft.
conversion :
succesvolle vrije worp
corner shot :
een scot uit de hoek van het veld.
cornerman :
hoekspeler.
court :
speelveld.
covering a man :
een tegenstander wordt man-to-man verdedigd.
crash the boards :
een gevecht om de bal onder het bord door verschillende spelers.
crisscross play :
twee spelers van een aanvallende ploeg kruisen een speler met de bal van dezelfde
ploeg.
crossover dribbel :
een speler dribbelt de bal met de rechterhand en met een stuit neemt hij de bal over
naar de linkerhand om een verdediger bijvoorbeeld te passeren.
crossover step :
een speler maakt een schijnbeweging naar links met de een voet naar voren, maar
passeert echter rechts of andersom.
cutter :
een insnijdende speler die hoopt een bal van een medespeler te ontvangen om te kunnen
scoren.
cutting :
door het gebruik van technieken zoals, schijnbewegingen, draaiingen, stoppen of
pivotbewegingen op snelheid de bucket insnijden.
D
dead ball :
dode bal, bijvoorbeeld bij een time-out. De bal is niet in het spel.
deadly shooter :
een speler die zelden de bal misschiet.
defense :

verdediging.
defensive balance :
verdedigend evenwicht bij een aanval.
defensive stance :
houding van de verdediger.
defensive system :
de strategie van de verdediging ten opzichte van de aanval.
defensive team :
een verdedigend team.
defensive triangle :
rebounding drietal onder de basket.
delay of game :
alle tijd nemen die mogelijk is tot het uitvoeren van de aanval, een vertragingsaanval om
zo lang mogelijk in het bezit van de bal te blijven.
diamand and one :
een soort verdediging die overeenkomt met de box-and-one.
disqualified player :
een speler die vijf fouten heeft, en gediskwalificeerd is.
dog :
to "dog" the ball, als jager op de bal jagen.
double dribble :
nadat men gestopt is met dribbelen, hervat men de dribbel wederom. Gelijk aan 'second
dribble' en is fout.
double pivot :
een aanvallend systeem waarbij men gebruik maakt van twee pivots of postspelers, ook
wel genoemd Double Post Offense.
double screen :
twee aanvallers zetten gelijktijdig een scherm bij een tegenstander voor een medemaat.
double team :
twee verdedigers sluiten gelijktijdig een aanvaller in.
down the middle :
een aanvallende actie waarbij de aanvaller loopt of dribbelt over de vrije worplijn richting
basket.
dressing room :
kleedkamer, ook wel genoemd 'locker room'.
dribbling :
het stuiteren van de bal door een speler.
drive :
een aanvallende actie door een speler met bal, rechtstreeks naar de basket.

dunking :
een aanvaller met de bal, springt, reikt met de bal boven de basket en slaat hem met dof
geweld door de ring.
E
easy basket :
eenvoudige score voortkomende uit, bijvoorbeeld een fast break aanval.
end lines :
eindlijnen bij de basket, ook wel base line genoemd.
entry guard :
een spelverdeler in een aanval waarbij met twee guards geopereerd wordt. Hij opereert
ook als speler in het spelersgebied en is niet belast met het verdedigend evenwicht.
excessive time-out :
een team heeft zijn twee time-outs opgemaakt maar neemt toch nog een derde. Dit word
bestraft.
exchange positions :
twee spelers wisselen van plaats in het veld.
eye fakes :
bewegen van ogen tussen twee aanvallers.
F
face to the basket :
gezicht naar de basket.
facing basket :
draaien met het gezicht naar de basket.
fake :
iedere schijnbeweging van het lichaam om een tegenstander uit balans te brengen
fake screen and cut :
een schijnbeweging maken om een scherm te zetten, maar insnijden.
fast break :
een type aanval om snel de bal vanuit verdediging naar de aanval te brengen en te
scoren.
fencer stance :
een andere benaming voor boxer stance, weinig gebruikt. De verdedigings- houding ten
opzichte van een aanvaller met bal.
field goal :
een twee puntsscore gemaakt door een speler bij een veldactie.
firehorse basketbal :

een aanduiding gegeven aan vijf spelers die op top snelheid in de fast break naar de
basket gaan.
flash pivot :
een insnijdende pivot die vraagt om de bal.
flicking :
een aanvaller met bal van achteren met een schep trachten de bal te ontfutselen
floor balance :
veldevenwicht.
follow through :
het begeleiden van de bal door de schiethand op weg naar de basket.
formation :
de opstelling van de spelers op het veld in de aanval of verdediging.
forward :
zijspeler ook wing player genoemd.
foul :
fout
foul line :
vrije worplijn.
foul shot :
een ander term voor vrije worp.
free throw :
een vrije worp.
freezing :
of stalling, een wijze van aanvallen waarbij men zo lang mogelijk de bal in bezit tracht te
houden, bijvoorbeeld bij kleine voorsprong.
front / fronting :
vóór de aanvaller verdedigen.
full court :
het gehele veld.
fumble :
afgeweken bal bij een schot.
fundamentals :
de basisregels, strategie en techniek van basketbal.
G
gaps of holes :
gaten in bijvoorbeeld een zone verdediging.

getting position :
een snelle beweging van een speler naar een in te nemen positie.
give and go :
het spelen van de bal naar een medespeler waarbij degene die de bal geplaatst heeft,
vlug naar de basket insnijdt waarbij hij de bal weer terugkrijgt om te scoren.
goal tending :
een poging van de verdediging om de bal die op weg is naar de basket te blokkeren.
guard :
spelverdeler.
guarding :
een term voor het verdedigen van een tegenspeler.
gun schooting :
een oefening waarbij een speler snel achter elkaar van de zelfde plaats schiet.
gunner :
een speler, die iedere bal die hij ontvangt, schiet.
H
habits :
gewoonten, herhaling (bij oefeningen).
half time :
de rustperiode in een wedstrijd.
halfcourt :
één van de twee speelhelften van het veld.
hand signals :
een coach geeft d.m.v. het opsteken van de hand aan welk type verdediging of aanval
men speelt.
handoff :
het overgeven van de bal aan een medespeler die dichtbij passeert.
head fakes :
schijnbewegingen met het hoofd.
hesitation step :
hetzelgde als walking step, halve stap en dan langs de verdediger.
high post :
is een pivot die rond de vrijeworplijn opereert.
hole :
een gat in bijvooebeeld een zoneverdediging.
hook shot :
een schot waarbij de speler de beweging inzet met de rug naar de basket, draait en met

de schiethand de bal richting basket loslaat.
hoop :
een andere term voor basket. hot patato passing : een ander benaming voor snel
passen.
hot schooter :
"een speler die in de wedstrijd achter elkaar de ballen er in schiet, naar het schijnt kan
hij niet missen."
huddle :
een groep spelers luistert bijvoorbeeld ineen time-out wat de coach zegt.
hustling :
extra inzet van de spelers in de aanval of verdediging.
I
inside play :
een aanvalsopzet die plaats vindt in het gebied bij de basket.
inside screen :
een scherm aan de binnenzijde tussen aanvaller en verdediger.
interschange :
verwisselen van plaats tussen twee spelers.
J
jump ball :
sprongbal. jump shot : sprongschot, waarbij de voeten van de vloer zijn.
K
key :
de sleutel tot een bepaald begrip. Een speler is bijvoorbeeld de sleutel tot de aanval.
keyhole :
de vrije worplijn en de daarbij behorende cirkel
L
lay up :
een schot direkt bij de basket, bijvoorbeeld vanuit een dribbel of pass.

leading the fast break :
de speler die de fast break leidt en daarbij meestal vooraan is in de break.
lifting :
een schutter maakt een schijnbeweging met de bal om te gaan schieten, waarbij zijn
direkte verdediger de lucht in gaat. Bij het dalen van de verdediger gaat de schutter
werkelijk omhoog.
long post :
dezelfde benaming als voor high post.Een post die opereert rondom de vrije worpcirkel.
long shot :
ook wel 'long bombs' genoemd, dit zijn schoten van buiten de bucket.
lose ball :
een verloren bal
low post :
een pivot die langs de eindlijnopereert of anders gezegd 'diep' staat opgesteld.
M
man-to-man :
een manier van verdedigen.
match up :
een manier van verdedigen waarbij een gedeelte van het team man-to-man verdedigt en
een ander deel zone verdedigt.
midcourt line :
de middenlijn.
move :
beweging van een speler.
N
N.B.A. :
"deze letters betekenen: National Basketball Association, een professionele competitie
waaraan teams deelnemen uit verschillende grote amerikaanse steden. Een dergelijke
competitie werd voor het eerst in 1950 gespeeld."
O
off the ball foul :
een fout gemaakt door een speler bij de tegenstander zonder bal.

off the court :
buiten het veld.
offense :
aanval. offensive foul : een aanvalsfout. offensive play : aanvalsspel.
offensive stange :
houding van de aanvaller. offensive system : wijze van aanvallen.
officials :
de scheidsrechters en de bemanning van de tafel, scorer,timer en jury.
one-hand-shot :
een schot met één hand, bijvoorbeeld een lay-up.
open shot :
een speler schiet de bal uit vrije positie in de aanval. option : als de gebruikelijke
aanvalsopzet mislukt gebruikt men een alternatief.
outfake :
het uitspelen van zijn direkte tegenstander d.m.v. schijnbewegingen. outlet pass :
inleidende pass bij het inzetten van de fast-break.
outscore :
meer punten maken dan de tegenstander.
outside play :
het aanvalsspel buiten het bucketgebied. outside shooting : schieten buiten de bucket.
overhead pass :
een manier van de bal passen waarbij de bal met beide handen boven het hoofd
gehouden wordt.
overloading :
een meerderheid van de spelers in de aanvalsopzet tegen zone-verdediging.
overplay :
het verdedigen van zijn direkte tegenstander zodat deze gedwongen kan worden een
andere kant uit te gaan. M.a.w. het aan één zijde verdedigen van zijn tegenstander.
overschifting :
een gelijke term als overplay.
overtime :
een extra speelperiode, omdat in de normale speelperiode geen winnaar bekend is
geworden.
P
parallel stance :
verdedigingshouding waarbij de voeten naast elkaar staan.
pass :

door middel van een beweging met de handen de bal in de richting van een medespeler
plaatsen.
pattern play :
spelen volgens een bepaald verdedigings- of aanvalspatroon.
pep talk :
een bemoedigende toespraak van de coach tot het team om hen aan te moedigen of ….
perimeter :
gebied rond de vrije worplijn in een omtrek rond de kop van de bucket.
personal foul. :
een andere term voor persoonlijke fout. Bij een totaal aantal van vijf persoonlijke fouten
mag men niet meer aan het spel deelnemen en moet men het veld verlaten.
pick :
een scherm of blok (blok is een foutief scerm).
pick and roll :
een scherm zetten bij een aanvaller en daarna afrollen. pinch : "een ander woord voor
dubbel teaming. Het insluiten van een aanvaller door twee verdedigers."
pivot :
in doorsnee een lange speler, die speelt op of rond de vrije worplijn; anderzijds kan hij
ook aan de eindlijn opereren.
pivot player :
een ander woord voor center.
pivoting :
De zogenaamde pivotvoet houdt altijd kontakt met de vloer, terwijl er met het andere
been een draai gemaakt kan worden.
player bench :
de spelersbank. playing court : een wijdse benaming voor speelveld. possession : in het
bezit zijn van de bal.
post guard :
in een aanval kan met twee guards gespeeld worden, hierbij is de post guard degene die
voor het verdedigend evenwicht zorg draagt.
post player : een ander woord voor center of pivot.
post position :
de plaats van de center in de aanval, afhankelijk van de of met één of meerdere centers
wordt gespeeld, bij de vrije worplijn (high post) of aan de eindlijn (low post).
press :
een vorm van verdedigen waarbij de aanvallers dichtop worden verdedigd.
push up :
opdrukken, bijvoorbeeld bij een oefening.
pushing off :
bij het bemachtigen van de bal tussen twee spelers duwt de een de ander weg

Q
quarter :
één van de vier perioden van een wedstrijd.
R
range :
bereik, bijvoorbeeld bij het schieten. rebound balance : evenwicht tijdens de rebounding.
rebounding :
speler die de bal bamachtigt tijens het rebounden.
referee :
één van de twee officials die er voor zorgdragen dat de wedstrijd volgens de regels
gespeeld wordt.
S
second shot :
Het eerste schot dat gegeven wordt nadat de rebound gepakt is na een gemist schot.
set shot :
een oude benaming voor een schot nadat een speler gestopt is. In de ' vroege ' dagen
van het basketbal was het gewoon een dergelijk schot met twee handen te schieten.
shifting :
"of switch, gelijke begrippen, waarin twee verdedigers onderling van de te verdedigen
speler wisselen."
shooting balance :
het evenwicht van het lichaam tijdens het schieten.
shooting player :
guard of forward. Spelers die bekend zijn om hun specialiteit van schieten.
shot :
schot.
shot shart :
een kaart waarop bijgehouden is wanneer en op welke plaats wel of niet succesvol
geschoten is. Eveneens bal winst of verlies.
shovel :
of scoop pass, een onderhandse pass met gelijke strekking.
shuffle offense :

een type aanval waarin veel gelopen wordt met als doel open gaten te trekken.
sidelines :
de zijlijnen, de zogenaamde lange lijnen van het speelveld.
sidescreen :
een scherm gezet aan de zijkant van een verdediger.
single post :
een aanvalsopzet met één pivot, genoemd: single post offense.
skippass :
een lange pass over alles heen in de aanval. Is in veel gevallen een pass met een boog,
dus geen strakke pass.
skull session :
een teambespreking voor de wedstrijd. space : ruimte scheppen.
speed :
snelheid.
split :
een kruisbeweging van twee spelers bij de pivot op de kop van de bucket, ook wel
genoemd splitting the post. Een beweging in de aanval.
spot shooting :
schieten vanaf een bepaalde aangegeven plaats. Een uitdrukking die gebruikt wordt op
traning.
stagger stance :
verdedigingshouding met één voet voor en één voet achter.
stalling game :
een aanvalsopzet waarbij de spelers veelal in een groot vierkant staan met één speler in
het midden. Een aanvalsopzet om de spel te vertragen.
stance :
houding in de verdediging.
stare :
een signaal van een speler met bal naar een medespeler dat de bal zijn kant uit komt.
stationary screen :
alleen het zetten van een scherm voor een medespeler zonder af te rollen.
steal :
tijdens een pass de bal onderscheppen.
steal a ball :
de bal tijdens een dribbel van een tegenspeler afpakken. step : een stap.
strong side :
de strerke zijde aan de kant van het veld in de aanval. Veelal een meerderheid van
spelers, bijvoorbeeld bij een overloading.
studdering :
bewegen van de schouders. Komt voor bij een dribbel.

substitutes :
wisselspelers.
suicide :
oefening zonder bal. Wordt wel eens als straf gebruikt. Men moet…..suicide lopen.
sweep the boards :
hoger springen dan welke speler ook om de rebound te bemachtigen.
T
tandem defense :
een tweemansverdediging waarbij de spelers achter elkaar staan.
tap :
het tippen van de bal naar een medespeler, bijvoorbeeld bij een sprongbal.
team :
de ploeg. team balance : het verdedigend evenwicht in het team.
team fouls :
het gezamelijk aantal fouten dat een team heeft.
team work :
spelers van een team werken samen om te scoren en de aanvallers het scoren te
beletten.
technical foul :
technische fout. "the jug of bottle deffense" : 1-2-2 zone verdediging.
time keeper :
een official aan de tafel die de klok bedient. time line : middenlijn.
time out :
een periode waarin de klok stilstaat en die in de meeste gevallen door de coach wordt
aangevraagd.
timing :
op het juiste moment inlopen om een pass te ontvangen of een aanvalsbeweging te
maken.
tip in :
een bal die na een gemist schot van het bord terugstuit en via een tip-in gescoord wordt.
Het licht aanraken van de bal bij de bovengenoemde beweging.
trailer :
laatste speler in de fast break aanval, zorgt voor het verdedigend evenwicht. Komt
meestal door het midden.
trap :
ook wel val genoemd. Een verdedigende beweging, waarbij twee verdedigers een
dribbelende aanvaller trachten af te stoppen, in te sluiten om hem te dwingen tot bal
verlies of een foute pass

traveling :
als aanvaller met de bal een stap meer maken, voordat me begonnen is met dribbelen of
opgehouden is met dribbelen.
tree on two :
drie aanvallers op weg naar de basket, komen slechts twee verdedigers tegen.
triangle :
driehoek te gebruiken in de aanval. Steeds een driehoek van aanvallers tegenover twee
verdedigers.
triple threat position :
de positie van de aanvaller met de bal waarin hij kan passen, dribbelen of schieten.
turn arround shot :
draaien, en schieten, speciaal bij pivots.
turnover :
met groot verschil verliezen.
two hand set shot :
een oude manier van schieten. Men heeft de bal, stopt en schiet de bal met twee handen
waarbij me veelal één stap vooruit doet.
U
umpire :
scheidsrechter. upcourt : de helft van het speelveld waar op dat ogenblik de aktie
plaatsvindt.
V
V-cut :
een aanvallende beweging in V-vorm in een poging de verdediger kwijt te raken.
violations :
inbreuk op de regels die betekenen verlies van de bal aan de tegenstander, vaak gevolgd
door straffen zoals vrije worpen of persoonlijke fouten.
W
walking step :
betekent hetzelfde als de 'hesitation step' , halve stap voorwaarts en dan langs de
tegenstander.
warm-up drills :

oefeningen om de spieren los te maken bijvoorbeeld voor de wedstrijd of de training.
weak side :
de kant van het veld waar op dat moment geen aanvalsaktie met de bal plaatsvindt, er is
ook geen bal in dat gebied.
weave :
een vorm van oefening in de fast-break waarbij de spelers na het afgeven van de bal
achter de bal aangaan om de plaats van de speler in te nemen.
wheelchair basketball :
invaliden basketbal.