MONUMENTEN - Kinderrechtenhuis

32 Leidse Schouwburg | Oude Vest 43
zo
l Alleen toegankelijk met rondleidingen: ieder half uur
l Kinderrondleidingen met theaterschmink om 14 en 16 uur
Op 1 oktober 1705 opende een theater aan de Oude Vest zijn deu-
ren met de voorstelling Belegering ende Ontset der Stadt Leyden
van Reynerius Bontius. Leiden was daarmee, na Amsterdam en Den
Haag, de derde Nederlandse stad met een vast publiekstheater. Het
had bovendien het eerste theater aan de openbare weg.
Jacob van Rijndorp had het initiatief tot de bouw genomen. Hij was
acteur en leider van het rondreizende theatergezelschap de Groote
Compagnie. Met een subsidie van 500 guldens én vrijstelling van
belastingen kreeg hij op 23 februari 1705 van de Leidse magistraat
toestemming om een theater te bouwen op de plek van de afgebrande
mouterij de Hazewind. Toen Van Rijndorp stierf, nam zijn
weduwe het beheer over.
De Leidse schouwburg bleef nog tot in 1779 in de familie. In de loop
van de tijd werd het theater telkens vergroot en vertimmerd. In 1865
volgde een grote verbouwing naar ontwerp van de stadsarchitect
Jan Willem Schaap. Dit was mogelijk door de uitgifte van aandelen
door de Leidse Schouwburg-vereeniging, opgericht door een aantal
burgers in de stad. Men besloot tot de verbouwing van de Schouwburg
op de Oude Vest nadat eerdere plannen voor een compleet
nieuwe concertzaal-annex-schouwburg op de Grote Ruïne (waar nu
het Van der Werfpark ligt) niet haalbaar waren gebleken.
Schaap ontwierp een nieuwe, symmetrisch opgezette voorgevel in
een eclectische bouwstijl (een combinatie van stijlen). De hoefijzervormige
zaal kreeg ook haar huidige vorm, geïnspireerd op Italiaanse
theaters en uitgevoerd in een feestelijke neobarokstijl.
In de vorige eeuw ontstonden verschillende plannen voor de bouw
van een nieuwe schouwburg op een andere plek. Het bestaande
theater was immers klein en bovendien brandgevaarlijk. In de jaren
zestig leek een nieuwe schouwburg op het Schuttersveld kansrijk.
Vanwege een financieringstekort werd in 1970 besloten toch het
theater aan de Oude Vest te renoveren. Zo komt het dat de Leidse
Schouwburg nu al meer dan driehonderd jaar op dezelfde plek staat.
De Leidse Schouwburg
foto: Jan Scheerder
leiden
67