Bas Meeuws in Media/MTC

eporTage
Elk werk wordt
afgedrukt op een
hoge kwaliteit
fotopapier, verlijmd,
en overgoten met een
laag epoxyhars.
Hierdoor worden de
kleuren van de bloemen
nog intenser.
Untitled (nr. 58), 100 x
100 cm en 130 x 130
cm, 2012.
Kunst
bloemen
Een vlammende rood-witte tulp krijgt bezoek van een
waterjuffer. Een oranjerode keizerskroon reikt vorstelijk
naar het licht. Met oneindig veel geduld componeert
Bas Meeuws zijn fotografische bloemstillevens. En die ogen
bedrieglijk echt.
Fotografie Bas Meeuws Tekst Mariëtte Schrader
26 mTC | december 2012

eporTage
Een boeket van louter
gevlamde tulpen. Bas
Meeuws bracht deze
mee uit de Hortus Bulborum
in Limmen,
de enige bollentuin ter
wereld waar vierduizend
soorten tulpen en andere
voorjaarsbolgewassen
groeien. Untitled (nr. 53),
56 x 80 cm en 81 x 115
cm, 2011.
28 mTC | december 2012
Pas in tweede
instantie ontdek je
dat het geen
geschilderd
boeket is
Bas Meeuws: “Schilder
Balthasar van der Ast
(1593/1594-1657) bewonder
ik om de open structuur
van zijn boeketten.
Hij vormde mijn inspiratiebron
bij het samenstellen
van dit bloemstilleven in
een vaas van Plateel-
bakkerij Rozenburg.”
Bloemen waren in de zeventiende eeuw
onbetaalbaar voor de gewone sterveling.
Een geschilderd boeket kostte destijds
minder dan een vaas echte bloemen.
Zelfs voor genreschilders waren de meeste bloemen
te kostbaar en daarom schilderden zij deze na uit
bloemenboeken. De werkwijze van Bas Meeuws is
hiermee vergelijkbaar. Voor zijn monumentale fotowerken
put hij uit zijn eigen digitale bibliotheek.
Hoe komt een hedendaagse fotograaf aan zo’n
typisch zeventiende-eeuws thema? “Toen ik als
autodidact met fotograferen begon, ging mijn voorkeur
aanvankelijk uit naar vanitas-taferelen.
De symboliek sprak mij aan. Ik ben me daarin verder
gaan verdiepen en kwam toen vanzelf uit bij de
Gouden Eeuw, waarin bloemstillevens een populair
genre vormden. Uitgangspunt is dat ik mijn werk in
mijn eigen huis zou willen ophangen en dat zag ik
met schedels niet zo snel gebeuren. Bloemen staan
symbool voor de ijdelheid van de mens en voor de
vergankelijkheid van het aardse leven. Bovendien
ben ik een groot bloemenliefhebber. Ik kan intens
genieten van hun fluweelachtige textuur, uiteen-
lopende vormentaal en kleurenpalet. Ik wil die
schoonheid vangen. Mijn fotografische bloemstillevens
kun je zien als een ode aan de natuur. Als ik die
snaar weet te raken, ben ik zielsgelukkig.”
Welke zeventiende-eeuwse schilders inspireren
u? “Ambrosius Bosschaert, Jan Brueghel de Oude,
Hans Bollongier en Balthasar van der Ast. Zij inspireren
niet alleen mij, met hun vakmanschap en
geduld, maar ook andere hedendaagse kunstenaars
als fotograaf Margriet Smulders. Schitterend hoe zij
bloemen in het water laat weerspiegelen.”
Welk fototoestel gebruikt u? “Een digitale spiegelreflexcamera
met een hoge resolutie. Daarmee kan ik
hyperrealistische beelden maken die ik ogenschijnlijk
eindeloos kan vergroten. Je kunt de bloemen
bijna aanraken.”
Hoe gaat u te werk? “Eerst raadpleeg ik mijn bibliotheek,
waarin inmiddels meer dan vijfduizend digitale
beelden van individuele bloemen zijn opgenomen.
Deze heb ik stuk voor stuk met dezelfde belichting
gefotografeerd tegen een zwarte achtergrond.
Vervolgens componeer ik op mijn beeldscherm ≥

Boven Untitled (nr. 42), 78 x 100 cm en 102 x 130 cm, 2011. Linkerpagina Untitled (nr. 73), 77 x 100 cm en 100 x 130 cm, 2012.
reporTage
mTC | december 2012 31

32 mTC | december 2012
Boven Untitled (nr. 42), 78 x 100 cm en 102 x 130 cm, 2011.
Rechterpagina Untitled (nr. 73), 77 x 100 cm en 100 x 130 cm, 2012.

eporTage
Boven ‘Untitled’ (nr. 71)
75 x 100 cm en
98 x 130 cm, 2012.
Groen boeket in een
vaas van de Haagsche
Plateelbakkerij Rozenburg
met diverse grassoorten,
bamboe, koren en een
takje conifeer. De grote
tulp lijkt het vlindertje
te willen vangen.
34 mTC | december 2012
AgEndA
Het werk van Bas Meeuws is van 7 april
t/m 19 mei 2013 te zien bij Galerie Broft /
Van der Horst, Noordeinde 51, Den Haag
(070) 362 86 24, www.broftvanderhorst.com.
De prijzen variëren van € 295 voor een
Bas Meeuws enkele tulp (20 x 30 cm) tot € 1.900 of meer
voor een boeket, afhankelijk van de afmetingen en de
complexiteit van de voorstelling.
Afhankelijk van de
complexiteit kost het
maken van één
stilleven vijftig tot
honderd uur
verschillende bloemen tot een stilleven. Dat gebeurt
bloem voor bloem en stengel voor stengel.”
Wie goed kijkt, ontdekt dat er meer aan de hand
is. “Zo’n bloemstilleven is nooit natuurgetrouw,
want net als mijn voorgangers in de Gouden Eeuw
schik ik bloemen uit alle jaargetijden tot boeketten.
Deze staan symbool voor de overvloed van het paradijs.
Dan kan de toeschouwer bijvoorbeeld naast een
ontluikend amandelroosje, een bloeiende trompetnarcis
of een uitgebloeide dahlia ontdekken. Soms
geef ik een bloem een geheel andere kleur, stengel of
blad. Zo zie je boven in mijn bloemstilleven met de
knalrode vaas een viooltje met een extreem lange
steel. Of ik beeld een bamboescheut af die je op een
zeventiende-eeuws stilleven niet gauw zult aantreffen.
Hierdoor ontstaat een extra laag, een vervreemdend
effect. Want pas in tweede instantie ontdek je
dat het niet gaat om een boeket uit de Gouden Eeuw,
maar om een hedendaagse variant.”
En vervolgens? “Met Photoshop verwijder ik de
zwarte randjes die nog langs de contouren van de
bloemen zichtbaar zijn. Daarin kan ik volledig opgaan.
Het is bijna meditatief. Hier en daar voeg ik
nog wat schaduw toe zoals onder een slakje dat langs
een stengel omlaag kruipt. Afhankelijk van de complexiteit
van het stilleven kan met het maken van een
fotowerk wel vijftig tot honderd uur zijn gemoeid.
Soms maken de verwelkte bloemen die ik afbeeld
me enigszins melancholisch.”
Heeft u een favoriete bloem? “Dat is de tulp en dan
vooral de gevlamde soorten waarvan de oorsprong
teruggaat tot de zeventiende eeuw. Het is fascinerend
om een tulp binnen amper een week te zien veranderen
van een strakke knop in een barokke bloem.
Vlak voordat de blaadjes uitvallen, vind ik de tulp op
zijn mooist.”
Wat wordt uw volgende onderwerp? “Voorlopig ga
ik zeker door met bloemstillevens. Ik heb nog zo veel
ideeën. Zo wil ik binnenkort van één tulp een heel
boeket samenstellen door de bloem in verschillende
stadia af te beelden: in dichte knop, ontluikend, in
volle bloei en half vergaan.” ≤
Bas Meeuws (06) 43 16 76 77, www.basmeeuws.com