Jaarverslag 2008 - Spadel
Jaarverslag 2008 - Spadel
Jaarverslag 2008 - Spadel
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>Spadel</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>Jaarverslag</strong><br />
i
Inhoudstafel<br />
3 Inleiding<br />
4 Woord van de Voorzitter<br />
6 Missie, Visie , Strategie en Structuur van de Groep <strong>Spadel</strong><br />
7 Kerncijfers<br />
8 Mededeling van de Algemene Directie<br />
10 <strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong><br />
12 Innovaties in <strong>2008</strong><br />
14 Human Resources<br />
17 Thermalisme<br />
18 Marktactiviteiten<br />
20 België en Groothertogdom Luxemburg<br />
22 Nederland<br />
24 Frankrijk<br />
25 Verenigd Koninkrijk<br />
26 Andere markten<br />
28 Corporate Social Responsability<br />
30 Corporate Governance<br />
32 Aandeelhoudersstructuur<br />
33 Administratie en Directie van de Groep <strong>Spadel</strong><br />
34 Verslag van de Raad van Bestuur<br />
38 Jaarlijks financieel verslag<br />
39 Algemene informatie<br />
40 Geconsolideerde balans<br />
42 Geconsolideerde resultatenrekening<br />
43 Mutatietabel van het geconsolideerd eigen vermogen<br />
44 Geconsolideerd kasstroomoverzicht<br />
45 Toelichting tot de geconsolideerde rekeningen<br />
45 Samenvatting van de belangrijkste waarderingsregels<br />
50 Kapitaalbeheer<br />
51 Beheer van de financiële risico’s<br />
53 Belangrijkste boekhoudkundige schattingen<br />
en beoordelingen<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
54 Sectoriële informatie<br />
57 Lijst van de dochterondernemingen en de deelnemingen<br />
volgens vermogensmutatiemethode<br />
58 Immateriële activa<br />
59 Materiële vaste activa<br />
61 Handelsvorderingen en overige vorderingen<br />
63 Voorraden<br />
63 Financiële activa<br />
64 Liquide middelen<br />
64 Kapitaal<br />
65 Geconsolideerde reserves<br />
65 Financiële schulden<br />
67 Schulden ten gevolge van personeelsbeloningen<br />
70 Uitgestelde belastingschulden<br />
72 Overige schulden<br />
72 Voorzieningen<br />
73 Personeelskosten<br />
73 Andere bedrijfsinkomsten/(kosten)<br />
74 Financiële opbrengsten<br />
74 Financiële lasten<br />
74 Belastingen<br />
75 Latente activa en passiva<br />
75 Rechten en verplichtingen<br />
76 Inlichtingen met betrekking tot verbonden partijen<br />
76 Gebeurtenissen na balansdatum<br />
76 Resultaat per aandeel<br />
77 Dividend per aandeel<br />
77 Bezoldiging van de Commissaris en de verbonden partijen<br />
78 Verkorte jaarrekening van <strong>Spadel</strong> N.V.<br />
80 Verklaring van de verantwoordelijke personen<br />
81 Verslag van de Commissaris<br />
82 Contact<br />
01
Was a
“Wanneer de mens het water beschermt, beschermt het water<br />
de mens”... dit is de sleutel tot het succes van de natuurlijke<br />
mineraalwaters van de Groep <strong>Spadel</strong>. Het respect van het milieu en<br />
de bescherming van de waterbronnen zijn ontegensprekelijk de<br />
duurzame garantie voor de unieke puurheid en kwaliteit van ons<br />
mineraalwater.<br />
De bescherming van het natuurlijk mineraalwater bevindt zich in<br />
het hart van onze activiteiten. Dit teneinde te garanderen dat het<br />
mineraalwater dat onze kleinkinderen binnen 50 jaar gaan drinken<br />
exact hetzelfde zal zijn dat wat wij vandaag drinken.<br />
Water is de essentie van het leven zelf. Een levensnoodzakelijke<br />
behoefte. Maar wat is er kwetsbaarder dan een druppel water?<br />
Het is druppel per druppel dat het water de rots uitholt en zich een<br />
weg baant in de diepste lagen van de aarde om zo de watervlakken<br />
te vormen die onze bronnen voeden…voor het plezier van de<br />
consumenten.<br />
lles maar<br />
zo puur<br />
Het natuurlijk mineraalwater is het meest essentiële en gezondste<br />
voedingsproduct dat bestaat! Onze opdracht bestaat erin dit puur<br />
mineraalwater naar de consument te brengen dat deel uitmaakt<br />
van zijn dagdagelijks leven: een gezellig moment aan tafel, op<br />
de werkplaats, bij het uitoefenen van een sport, om zijn baby te<br />
voeden…en telkens wanneer men zich efficiënt en op een gezonde<br />
manier moet hydrateren. Was alles maar zo puur in onze wereld!<br />
03
Woord van de Voorzitter<br />
Pierre Drion<br />
Voorzitter van de Raad van Bestuur<br />
“Op dit moment is <strong>Spadel</strong> financieel<br />
zeer gezond. Zo beschikt de Groep over<br />
een aanzienlijke liquiditeit”
Wat onthoudt u van het jaar <strong>2008</strong>?<br />
Het jaar <strong>2008</strong> was ontegensprekelijk slecht, en dat op verschillende niveaus:<br />
de ongunstige weersomstandigheden, vooral in Frankrijk een slecht jaar voor<br />
mineraalwater, een jaar gekenmerkt door de prijsverhoging van bepaalde grondstoffen<br />
en van transport. Bovendien heeft die uitzonderlijke conjunctuur ons ertoe gedwongen<br />
een impairment te registreren (waardevermindering volgens de IFRS-normen) op ons<br />
filiaal Les Grandes Sources de Wattwiller.<br />
Wat zijn de gevolgen van die situatie?<br />
Om aan die situatie het hoofd te bieden, hebben we rationaliseringsmaatregelen<br />
moeten treffen waardoor sommige arbeidsplaatsen werden<br />
geschrapt. Bovendien heeft de situatie tot negatieve resultaten geleid<br />
met als gevolg dat de Raad van Bestuur ertoe gebracht werd een<br />
verminderd dividend voor te stellen aan de Algemene Vergadering.<br />
Welke verwachtingen hebt u voor 2009?<br />
2009 heeft een moeilijke start gekend maar ons vak is erg afhankelijk<br />
van de weergoden, die het afgelopen jaar geen genade hebben<br />
gekend. Op basis van een normaal weerkundig jaar zouden we onze<br />
resultaten moeten kunnen verbeteren.<br />
Op welke manier beïnvloedt het resultaat <strong>2008</strong><br />
de financiële gezondheid van de onderneming?<br />
Op dit moment is <strong>Spadel</strong> financieel zeer gezond. Zo beschikt de Groep<br />
over een aanzienlijke liquiditeit. In deze economisch vertroebelde<br />
wereld waarin wij leven, excuseer me de uitdrukking, “is cash geld<br />
waard”. Daarmee wil ik zeggen dat in het kader van onze zoektocht<br />
naar acquisities, sinds meerdere jaren al, tegen aantrekkelijke voorwaarden,<br />
we een externe groei zouden kunnen realiseren.<br />
Welke belangrijke feiten hebben in <strong>2008</strong><br />
de Raad van Bestuur gekenmerkt?<br />
De Raad van Bestuur heeft zich in <strong>2008</strong> verrijkt door het aantrekken<br />
van Baron Vandemoortele die, dankzij zijn ervaring in de directie van<br />
de Groep die zijn naam draagt, een toegevoegde waarde heeft op het<br />
vlak van verschillende bedrijfsvoeringaspecten en meer bepaald in het<br />
industriële en commerciële agro-voedingsdomein. Als financier weet<br />
ik het erg te appreciëren dat de Raad samengesteld is uit meerdere<br />
professionals met ervaring in de voedingsindustrie.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 05
Missie, Visie, Strategie<br />
Missie<br />
Het produceren en commercialiseren van kwaliteitsproducten op basis van natuurlijk water die de<br />
consument een meerwaarde bieden. Dit met het nodige respect voor het milieu.<br />
Visie<br />
Als zelfstandige familiale Groep een van de tien belangrijkste spelers op de markt van flessenwater worden.<br />
Strategie<br />
Winstgevende groei is het sleutelelement dat ons bestaan moet verzekeren.<br />
Onze prioriteiten zijn:<br />
• het versterken van onze aanwezigheid - dankzij onze merken - op die markten waar wij leider zijn<br />
en het verbeteren van onze positie op de aangrenzende markten<br />
• het verstevigen van de win/win-partnerships met onze klanten<br />
• het sneller op de markt brengen van nieuwe producten en van diensten met een meerwaarde<br />
• het ontwikkelen van de competenties van onze medewerkers binnen een motiverend<br />
professioneel kader<br />
• het voortzetten van de voortdurende verbetering van onze processen<br />
Structuur van de Groep <strong>Spadel</strong><br />
De Groep <strong>Spadel</strong> heeft in <strong>2008</strong> een geconsolideerde omzet van 207,5 miljoen EUR behaald.<br />
Op 31 december stelde de Groep 753 personen tewerk, waarvan 644 in België. De producten van<br />
de Groep worden gecommer cialiseerd door:<br />
<strong>Spadel</strong><br />
Nederland B.V.<br />
100%<br />
Bru-Chevron N.V.<br />
afdeling<br />
Spa Monopole<br />
<strong>Spadel</strong> N.V.<br />
100%<br />
Spa Monopole N.V.<br />
99,99% 100%<br />
Les Grandes Sources<br />
de Wattwiller S.A.S.<br />
afdeling<br />
<strong>Spadel</strong> UK<br />
- <strong>Spadel</strong> N.V. voor België, het Groothertogdom<br />
Luxemburg en de verre export<br />
- <strong>Spadel</strong> Nederland B.V. voor Nederland<br />
- Les Grandes Sources de Wattwiller S.A.S.<br />
voor Frankrijk<br />
- <strong>Spadel</strong> UK, filiaal van Spa Monopole N.V.<br />
voor het Verenigd Koninkrijk
Kerncijfers<br />
Groep <strong>Spadel</strong> (miljoen EUR) <strong>2008</strong> 2007 2006 2005 2004<br />
Omzet, taksen inbegrepen 1 235,2 254,8 255,9 247,3 254,7<br />
Omzet, exclusief taksen 207,5 222,6 223,3 211,7 223,3<br />
EBITDA 27,9 39,5 46,8 36,6 44,0<br />
Operationeel resultaat -4,0 26,6 27,1 17,3 20,8<br />
Financiële opbrengsten 3,6 3,2 1,9 1,1 0,8<br />
Financiële lasten -0,8 -0,9 -0,9 -1,2 -1,1<br />
Resultaat voor belasting -1,3 28,9 28,0 17,3 20,6<br />
Belastingen en uitgestelde belastingen -3,0 -8,8 -10,6 -6,7 -11,1<br />
Nettoresultaat, groepsaandeel -4,3 20,1 17,4 10,6 9,5<br />
Balanstotaal 237,7 258,9 253,6 241,3 235,9<br />
Eigen vermogen 127,0 135,8 119,3 104,9 97,1<br />
Vaste activa 102,5 127,8 134,1 147,5 146,7<br />
Geconsolideerde gegevens per aandeel 2<br />
Operationeel resultaat -0,97 6,41 6,52 4,17 5,02<br />
Nettoresultaat, groepsaandeel -1,03 4,84 4,20 2,56 2,28<br />
Brutodividend 0,80 0,96 0,84 0,72 0,68<br />
Nettodividend 0,60 0,72 0,63 0,54 0,51<br />
Beurskoers<br />
Slotkoers 54,00 74,50 67,00 65,00 51,50<br />
Maximum 75,45 82,50 72,20 65,80 65,20<br />
Minimum 50,00 66,50 62,50 50,65 47,00<br />
Aantal aandelen 3 4 4.150.350 4.150.350 4.150.350 4.150.350 4.611.500<br />
Aantal aandelen buiten autocontrole 4.150.350 4.150.350 4.150.350 4.150.350 4.150.350<br />
N.B.<br />
1 Onder taksen verstaat men de accijnzen en de ecotaksen (verpakkingsheffing).<br />
2 Herberekende gegevens op basis van de in omloop zijnde aandelen (buiten eigen aandelen).<br />
3 De Buitengewone Algemene Vergadering van 23 december 2005 heeft de nietigheid van 461.150 eigen aandelen beslist.<br />
4 Genoteerd op EURONEXT BRUSSELS (code ISIN: BE 0003798155).<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 07
Mededeling van de Algemene Directie<br />
Jean-Philippe Despontin<br />
Voorzitter van het Uitvoerend Comité<br />
“Het is onze dagdagelijkse plicht om de troeven<br />
van onze mineraalwaters en hun respect voor het<br />
milieu uit te spelen ”<br />
Wat is het resultaat van de Groep <strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong> ?<br />
Het is duidelijk dat de sector van mineraalwaters achteruit gaat in de<br />
landen waar we actief zijn. De Groep noteert een terugval van zijn<br />
volumes met 5,4% in verkochte liters in vergelijking met 2007 (bij vergelijkbare<br />
perimeter). De geconsolideerde netto-omzet bedraagt 207,5<br />
miljoen euro, dat is 6,8% minder dan vorig jaar. Bij gelijke perimeter<br />
bedraagt de daling 4,3%. Met een REBIT van 15,6 miljoen euro valt het<br />
terugkerend financieel resultaat terug met 37,4% ten aanzien van 2007.<br />
Welke zijn de oorzaken van dit resultaat ?<br />
De terugval van de rentabiliteit is het gevolg van drie elementen. Ten<br />
eerste hebben de zeer ongunstige weersomstandigheden een duidelijke<br />
impact gehad op de volumes in die markten waar we aanwezig zijn.<br />
De daling van de consumentenvraag is zeer waarschijnlijk beïnvloed<br />
door het toenemende milieubewustzijn alsook door een denigrerende<br />
en onrechtmatige communicatie van de publieke watermaatschap-<br />
Marc du Bois<br />
Gedelegeerd Bestuurder<br />
pijen. Een gevoel van koopkrachtvermindering heeft eveneens een<br />
wijziging van het consumentengedrag veroorzaakt waardoor sommige<br />
consumenten de neiging hebben om naar andere types waterdranken<br />
te gaan. Ten slotte, hebben de significante prijsstijgingen van bepaalde<br />
grondstoffen en van de energie een duidelijke impact gehad op het<br />
resultaat in <strong>2008</strong>.<br />
Hoe is de BELUX-markt geëvolueerd ?<br />
De verkochte volumes in België en in het Groothertogdom Luxemburg<br />
vallen met 5,5% terug in verhouding tot vorig jaar. Deze daling vertegenwoordigt<br />
5,4% in het segment thuisconsumptie (Retail) en 6% in het<br />
segment van de consumptie buitenshuis (Out of home), gekenmerkt<br />
door een toenemende concurrentiestrijd. Desalniettemin bevestigen<br />
we onze leiderspositie zowel in de niet bruisende als in de bruisende<br />
watermarkt. Spa Reine blijft ver boven de andere merken het geliefkoosde<br />
watermerk van de Belg.
Welke waren de markante feiten in Nederland ?<br />
De Nederlandse markt van mineraalwater stabiliseerde zich na jaren<br />
van groei te hebben gekend. Dankzij een efficiënt commercieel<br />
beleid zij we er wel in geslaagd om in Nederland ons marktaandeel<br />
in het segment van de natuurlijke mineraalwaters te behouden. De<br />
limonademarkt kende vorig jaar in Nederland een groei van 3% (in<br />
volume), vooral gedreven dankzij het segment koolzuurhoudende<br />
limonades. De groei van Spa & Fruit was groter dan die van de<br />
markt wat ons toeliet om ons marktaandeel te versterken. Vooral de<br />
koolzuurhoudende limonades Spa, die een groei kenden met 13%,<br />
vertoonden een uitstekend resultaat<br />
Hoe zijn het Franse Wattwiller en het Welse Brecon Carreg<br />
geëvolueerd ?<br />
Het resultaat van de mineraalwaters van de Grandes Sources<br />
de Wattwiller lag in lijn met de totale markt in Frankrijk waar de<br />
duidelijke daling zich blijft verder zetten terwijl het mineraalwater<br />
Spa er positief is geëvolueerd. Deze structurele terugval is het<br />
resultaat van barslechte weersomstandigheden maar ook van de<br />
beslissing van de Franse consument om steeds meer te kiezen<br />
voor andere types van water. In het Verenigd Koninkrijk hebben de<br />
mineraal waters Brecon Carreg beter stand gehouden (-0,6%) dan<br />
de totale watermarkt die achteruitgaat met 4,3%. Dit mede dankzij<br />
het toenemend belang van de consumenten voor een kwalitatief<br />
regionaal merk.<br />
De vermindering van de kosten was in <strong>2008</strong><br />
voor Spa Monopole één van de essentiële doelstellingen.<br />
Wat was het resultaat ervan ?<br />
De kostenvermindering werd gerealiseerd dankzij een productiviteitstoename<br />
(ondanks een terugval van de volumes), een efficiënt<br />
beheer van de toename van de unitaire prijzen voor verpakkingen<br />
als gevolg van de dure petroleum in het eerste halfjaar. Een slagkrachtig<br />
investeringsbeleid alsook de acquisitie en het opstarten van<br />
een systeem voor warmtekrachtkoppeling hebben hierop ook een<br />
gunstige invloed gehad.<br />
Hoe is de markt Out of Home geëvolueerd ?<br />
De economische recessie raakt overduidelijk de sector van het<br />
verbruik buitenshuis (Out of home). In dit specifiek segment staat<br />
het als een paal boven water dat de concurrentie sterk toeneemt.<br />
Het commercieel partnership USP Beverages met Looza en Lipton<br />
Ice Tea is belangrijk voor het bijkomende volume dat het genereert<br />
en voor de visibiliteit die het aan onze merken biedt. USP Beverages<br />
biedt vandaag een brede waaier aan aantrekkelijke merken, onder<br />
andere met de lancering begin <strong>2008</strong> van de 25cl glazen flessen<br />
Spa en Bru.<br />
De sector van mineraalwater ondergaat de laatste tijd aanvallen<br />
van kraantjeswater. Hoe reageert de sector hierop?<br />
De onterechte aanvallen van kraanwaterbedrijven berokkenen schade<br />
toe aan de sector van mineraalwater en veroorzaken een desinformatie<br />
bij de bevolking. We blijven ons verzetten tegen deze valse aantijgingen<br />
maar wij verkiezen om op een positieve manier de toegevoegde<br />
waarde van onze sector toe te lichten: water met een originele puurheid<br />
dat niet chemisch wordt behandeld. Een vaste samenstelling in<br />
de tijd laat mineraalwaters toe om gezondheidseffecten te claimen.<br />
En vooral, een heel strikte bescherming van de natuurlijke bronnen<br />
wat garant staat voor de puurheid en de kwaliteit van onze natuurlijke<br />
mineraalwaters. Het is onze dagdagelijkse plicht om de troeven van<br />
onze mineraalwaters en hun respect voor het milieu uit te spelen. Het is<br />
dankzij deze specifieke troeven dat het natuurlijk mineraalwater Spa in<br />
<strong>2008</strong> de eerste prijs Europese Kwaliteit Mineraalwaters heeft behaald.<br />
Hoe kan de situatie in 2009 opnieuw verbeteren ?<br />
Het staat vast dat de economische recessie zich in 2009 zal verder<br />
zetten in de mineraalwatermarkt. We zullen echter onze positie als<br />
marktleider blijven communiceren door de toegevoegde waarde van<br />
onze mooie merken onder de aandacht te brengen. 2009 kondigt zich<br />
voor ons bovendien aan als een jaar rijk aan innovaties die een frisse<br />
wind zullen doen waaien in de sector. Met het oog op het terugvinden<br />
van groei en om onze rentabiliteit te verhogen zullen we vooral twee<br />
strategieën ontwikkelen: in 2009 verder ijveren aan een kostenbeheersing<br />
en een focus op innovatie. Onze groei zal in hoge mate afhankelijk<br />
zijn van onze capaciteit om onze kwaliteiten en troeven als performante<br />
regionale speler uit te spelen en om ons aanbod van innovatieve kwaliteitsproducten<br />
verder te ontwikkelen.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 09
<strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong>
<strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong><br />
207,5<br />
Netto zakencijfer van 207,5 miljoen euro<br />
27,7<br />
De Groep heeft 27,7 miljoen euro accijnsrechten en<br />
verpakkingsheffingen betaald!<br />
15,6<br />
Miljoen euro recurrent bedrijfsresultaat<br />
(REBIT)<br />
113<br />
Index 113 voor Spa & Fruit koolzuurhoudend<br />
in Nederland<br />
13%<br />
Vermindering met 13%van de CO -uitstoot bij Spa<br />
2<br />
Monopole dankzij een warmtekoppelingsysteem<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
7<br />
7 productinnovaties in <strong>2008</strong><br />
1ste Spa heeft de Eerste Europese Prijs voor Kwaliteit<br />
van Mineraalwaters gewonnen<br />
753<br />
Medewerkers om zuiver mineraalwater te bottelen en<br />
te commercialiseren<br />
24%<br />
Spa Reine is het favoriete water van de Belgen<br />
(1 Belg op 5)<br />
1ste 1ste Prijs European Refillables Award<br />
(herbruikbare verpakking-milieuprestatie)<br />
voor glazen fles Spa Reine 25cl<br />
11
Innovaties in <strong>2008</strong><br />
Februari:<br />
Spa: nieuwe glazen flesjes van 25 cl<br />
Wattwiller: nieuwe bruisende waters<br />
(licht bruisend en sterk bruisend) in PET-flessen van 1l<br />
Maart:<br />
Bru niet bruisend: nieuw glazen flesje van 25 cl<br />
April:<br />
Spa & Tea: nieuwe smaak ‘Passion Fruit Light’<br />
Juni:<br />
Spa & Fruit: nieuw recept ‘Fresh Orange’<br />
Augustus:<br />
Brecon Carreg niet bruisend water: nieuw flesje<br />
van 30 cl voor kinderen<br />
Oktober:<br />
Bru niet bruisend: nieuwe PET-fles van 1,25l<br />
in Nederland<br />
Per Portie - Par Portion<br />
kcal<br />
140<br />
7%<br />
Dagelijkse Voedingsrichtlijn*<br />
Repères Nutritionnels Journaliers*<br />
Spa & Fruit (koolzuurhoudend & niet-koolzuurhoudend)<br />
en Spa & Tea: logo ‘Ik kies<br />
bewust’ op de producten die in België en<br />
Nederland het logo mogen dragen<br />
Spa & Fruit (koolzuurhoudend & niet-koolzuurhoudend)<br />
en Spa & Tea: nieuwe claim<br />
en logo ‘Dagelijkse Voedingsrichtlijn’ op<br />
alle producten in België en Nederland
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Innovaties<br />
13
Human Resources
Een versterkt en steeds strategischer human<br />
resources beleid<br />
In lijn met het belang dat <strong>Spadel</strong> altijd al gehecht heeft aan de menselijke dimensie, heeft<br />
de groep in <strong>2008</strong> haar human resources-beleid voortgezet en versterkt. Het creëert<br />
synergieën en past volledig in de globale strategie van de Groep, en dat met het volste<br />
respect voor de medewerkers.<br />
Bij <strong>Spadel</strong> zetelt de verantwoordelijke voor human resources ook op<br />
het hoogste niveau, nl. in het Uitvoerend Comité. Op die manier wordt<br />
het belang onderstreept dat de Groep hecht aan het geheel van haar<br />
medewerkers. Elke strategische beslissing integreert op die manier<br />
het menselijke aspect, op hetzelfde niveau als alle andere factoren.<br />
In <strong>2008</strong> is de Groep doorgegaan met het ontwikkelen van samenwerkingen<br />
tussen de verschillende departementen en sites. Verder heeft<br />
de zoektocht naar stabiliteit in de marketing- en commerciële teams<br />
een versterkte focus op de business bewerkstelligd.<br />
Het jaar werd gekenmerkt door de indiensttreding van een ervaren<br />
directeur human resources met als missie het huidige personeelsbeleid<br />
voort te zetten en een echte HR-strategie uit te werken op het<br />
niveau van de Groep.<br />
Op het vlak van rekrutering, maken een aantal gezochte profielen op<br />
de arbeidsmarkt op regelmatige basis het onderwerp uit van sollicitaties.<br />
Wij vinden inderdaad dat het van kapitaal belang is te waken over<br />
het behoud van talenten en dat onze medewerkers een loopbaanpad<br />
moet geboden worden dat beantwoord aan hun perspectieven. <strong>Spadel</strong><br />
heeft ook een aantal initiatieven geleid om zijn bekendheid als aantrekkelijke<br />
werkgever te vestigen en dan vooral door een deelname aan<br />
een jobbeurs voor jong afgestudeerden.<br />
Reorganisatie van de Groep<br />
De actuele markteisen vragen een complexere aanlevering van resultaten,<br />
we worden verplicht ons nog sneller aan te passen en constant<br />
te innoveren. De vernieuwde organisatiestructuur van de Groep beantwoordt<br />
aan die nieuwe uitdagingen.<br />
De markten Belux (België en het Groothertogdom Luxemburg) enerzijds<br />
en Nederland anderzijds functioneren nu in aparte Business Units<br />
met aan het hoofd telkens één verantwoordelijke voor Marketing en<br />
Sales samen. Op het niveau van de Groep werd in <strong>2008</strong> de functie van<br />
directeur Strategische Marketing en Innovatie opengesteld. Als lid van<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
het Uitvoerend Comité heeft deze directeur de opdracht ervoor zorgen<br />
dat de Groep haar merkenbeleid nog beter kan finetunen, dat haar<br />
algemene marketingstrategie versterkt –met respect voor de lokale<br />
vereisten – en dat het innovatieproces wordt versneld. Dat is immers<br />
een onmisbare factor voor onze groei.<br />
Onze structuur werd op het einde van het jaar ook aangepast omwille<br />
van de negatieve evolutie van de markten: we zijn overgegaan tot een<br />
vermindering van het personeelsbestand met 8% onder de bedienden<br />
en kaderleden van de Groep en hebben de essentiële taken herverdeeld.<br />
Het strikt naleven van de regels op dat gebied, de goede<br />
interne communicatie en het toekennen van voorwaarden conform<br />
met de markt en met de waarden van <strong>Spadel</strong> hebben gemaakt dat dit<br />
delicate dossier vlot tot een goed einde kon worden gebracht.<br />
Verder zal een tevredenheidsenquête die gevoerd werd onder het<br />
personeel op de Brusselse site ons toelaten nog beter de verwachtingen<br />
van onze medewerkers in kaart te brengen. Een multidisciplinaire<br />
werkgroep werd al samengesteld en zal vanaf nu, onder leiding van het<br />
HR-departement, de resultaten nog intensiever verwerken en zonder<br />
uitstel de nodige maatregelen treffen.<br />
Nieuwe interne communicatietools<br />
Meerdere nieuwe tools zijn ontwikkeld om de interne communicatie<br />
te optimaliseren, op het niveau van de Groep en van elke afzonderlijke<br />
site. Te beginnen bij de maandelijkse elektronische nieuwsbrief<br />
“SPLASH”, die alle medewerkers van de Groep over het laatste<br />
bedrijfsnieuws informeert. Aan de andere kant worden in België regelmatig<br />
informatiesessies georganiseerd in verband met de mineraalwatersector.<br />
Doelstelling: aan alle medewerkers de nodige informatie<br />
verschaffen opdat elk van hen de beste ambassadeur wordt van<br />
<strong>Spadel</strong>, van zijn merken en van natuurlijk mineraalwater.<br />
Zoals elk jaar hebben wij de doelstellingen voor <strong>2008</strong> en de grote<br />
toekomstige uitdagingen voor de Groep voorgesteld tijdens een<br />
15
Human Resources<br />
‘kick-off meeting’ voor alle kaderleden. Die informatie en boodschappen<br />
werden vervolgens verspreid onder alle werknemers<br />
tijdens ontmoetingen op verschillende sites.<br />
Het traditionele personeelsfeest heeft ons de gelegenheid gegeven<br />
niet minder dan 100 werknemers in de bloemetjes te zetten voor<br />
hun carrière. In <strong>2008</strong> waren er niet minder dan 15 mensen 45 jaar<br />
in betaalde dienst. 29 anderen rondden de kaap van 35 jaar, 23<br />
medewerkers hebben de drempel van 30 jaar overschreden en 33<br />
die van 25 jaar. Indrukwekkend!<br />
Samenvattend kunnen we stellen dat <strong>2008</strong> een overgangsjaar was,<br />
dat ons heeft voorbereid op de menselijke uitdagingen van morgen<br />
en kadert in onze ambitie om efficiënte teams te creëren binnen<br />
een doeltreffende organisatie.<br />
Personeelsbestand op 31.12.<strong>2008</strong><br />
Arbeiders<br />
Bedienden<br />
Kaderleden<br />
Totaal: 753<br />
Per land<br />
Verenigd Koninkrijk<br />
Nederland<br />
Frankrijk<br />
België<br />
Totaal: 753<br />
52<br />
27<br />
30<br />
136<br />
142<br />
644<br />
475
Het merk SPA ® en de aanverwante activiteiten<br />
Al meer dan 130 jaar bieden de Thermen van Spa ® , waarvan Spa Monopole de<br />
exclusieve concessie heeft, hun bezoekers de weldaden van hun kuurbehandelingen,<br />
van de koolzuurbaden (water van de bron Marie-Henriette verwarmd tot<br />
33,8°C), van hun koperen badkuipen of relaxerende douches en massages. In 2004<br />
heeft Spa Monopole de uitbating van het nieuwe kuuroord, gebouwd op de heuvel<br />
‘Annette et Lubin’ te Spa, toevertrouwd aan de Groep Eurothermes.<br />
De Thermen van Spa bieden vandaag, in een beschermde omgeving als het ware<br />
geladen met de kracht van de aarde, hun diensten inzake lichaamsverzorging en<br />
in de baden, met meer dan 800 m² buiten- en binnenbaden, geniet men van alle<br />
deugden van het thermoludisme. Het etablissement heeft zijn totaal bezoekersaantal<br />
van 84.268 in 2004 zien stijgen tot 161.802 in <strong>2008</strong>.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Thermalisme<br />
Spa Monopole blijft eveneens de verstuiver op basis van natuurlijk mineraalwater<br />
Spa ® produceren en zet daarbij ook partnerships op in het domein van de huidverzorging.<br />
Zo stelt het bedrijf Sothys Paris sinds 2004 in het kader van een licentie op<br />
het gebruik van de merknaam Spa de productenlijn Eau Thermale SPA ® voor. De<br />
formule ervan is gebaseerd op het water Spa Marie-Henriette ® Merlus<br />
Le Y.<br />
. Foto<br />
17
Marktactiviteiten
Natuurlijk mineraalwater, garantie voor puurheid<br />
Het staat buiten kijf dat <strong>2008</strong> een slecht jaar was in de markten voor natuurlijk mineraalwater<br />
waar we aanwezig zijn. Dat is niet alleen het gevolg van de ongunstige weersomstandigheden<br />
maar ook van de economische recessie die het aankoopgedrag van de consument beïnvloedt:<br />
de consument heeft de neiging andere soorten water te verkiezen. Deze verandering wordt<br />
echter ook in de hand gewerkt door sommige denigrerende en onterechte aanvallen van<br />
publieke drinkwatermaatschappijen die zo de consumenten desinformeren en twijfel creëren.<br />
We kunnen niet voldoende herhalen dat kraantjeswater en natuurlijk<br />
mineraalwater twee totaal verschillende maar complementaire<br />
soorten water zijn:<br />
- De Belg drinkt gemiddeld ‘per jaar’ 130 liter natuurlijk<br />
mineraalwater uit flessen terwijl hij ‘elke dag’ 110 liter<br />
kraantjeswater verbruikt waarvan slechts 1% als drank,<br />
- Mineraalwater is puur en natuurlijk aan de bron en mag niet<br />
chemisch behandeld worden terwijl kraantjeswater gerecycleerd<br />
water is dat verplicht chemisch moet behandeld worden om het<br />
drinkbaar te maken,<br />
- Mineraalwater onderscheidt zich door zijn constante<br />
samenstelling. Het Spawater dat wij vandaag drinken zal exact<br />
hetzelfde zijn als wat onze kleinkinderen binnen 50 jaar gaan<br />
drinken!<br />
- Natuurlijk mineraalwater bevat geen onzuiverheden of<br />
ongewenste elementen,<br />
- Natuurlijk mineraalwater is het enige water dat gunstige<br />
gezondheidseffecten kan claimen; zo wordt Spawater<br />
bijvoorbeeld aanbevolen voor voeding van zuigelingen en voor<br />
zoutarme diëten.<br />
En het milieu?<br />
De bescherming van de natuurlijke bronnen om de originele<br />
puurheid en de kwaliteit van het natuurlijk mineraalwater te<br />
garanderen, is een ware obsessie bij <strong>Spadel</strong>. In Spa bijvoorbeeld,<br />
beslaat dit beschermingsgebied niet minder dan 13.177 ha, één van<br />
de grootste perimeters ter wereld. De beschermingsmaatregelen<br />
zijn uiteraard ook op onze andere sites van toepassing: Bru (3.865<br />
ha), Brecon in Wales (8.800 ha in het Nationaal Park ‘Brecon<br />
Beacons’) en Wattwiller in Frankrijk (20.000 km² in het regionaal<br />
natuurpark ‘Les Ballons des Vosges’).<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Respect voor het milieu maakt integraal deel uit van ons bedrijfsbeleid.<br />
Enkele voorbeelden:<br />
- We waren de eerste waterproducent in België om over te gaan<br />
van PVC naar PET (1988),<br />
- Onze PET-flessen zijn 100% recycleerbaar,<br />
- Sinds 1998 gebruiken we 25% gerecycleerde PET in de<br />
verpakkingen Spa Reine,<br />
- Op 20 jaar tijd heeft de fabriek Spa Monopole haar CO -uitstoot<br />
2<br />
met 40% verminderd,<br />
- We hebben het gewicht van onze flessen continu verminderd:<br />
BRU –32% in 10 jaar en –40% voor Spa Reine sinds 1971,<br />
- Op vrijwel alle sites kopen we 100% groene elektriciteit aan.<br />
Ons beroep als waterproducent bestaat er<br />
voornamelijk in alles in het werk te stellen<br />
om de natuurlijke waterbronnen strikt te<br />
beschermen. Zo staan we garant voor puur<br />
en natuurlijk mineraalwater voor ons en<br />
voor de komende generaties.<br />
“Als de mens het water<br />
beschermt, beschermt het<br />
water de mens”<br />
19
Marktactiviteiten<br />
België en Groothertogdom Luxemburg<br />
De markt van het mineraalwater is er in <strong>2008</strong> op achteruitgegaan. De oorzaak daarvan is in<br />
de eerste plaats te zoeken in een gevoel van koopkrachtvermindering van de consumenten,<br />
de economische recessie en de bijzonder ongunstige weersomstandigheden. <strong>Spadel</strong> volgt<br />
de negatieve beweging van de markt maar behoudt zijn leiderspositie.<br />
In de grootdistributie (retail) ondergaat de mineraalwatermarkt een daling<br />
van 4,1% tegenover 2007 en vooral het segment van het natuurlijk niet bruisend<br />
mineraalwater gaat er met meer dan 5% op achteruit. Ondanks deze<br />
ongunstige omstandigheden bevestigt Spa Reine, het favoriete water van<br />
de Belgen, zijn leiderspositie in de retailmarkt, net als Spa Barisart dat echter<br />
een lichte daling kende in termen van marktaandeel. Bru, het natuurlijke<br />
en licht bruisende mineraalwater, verliest 1 punt marktaandeel maar blijft<br />
zonder enige twijfel het tweede favoriete merk van de consumenten.<br />
Marktaandeel in volume (open market – retail/distributie)<br />
Merken 2006 2007 <strong>2008</strong><br />
<strong>Spadel</strong> (totaal) 24,7% 25,2% 24,8%<br />
Spa Reine 19,9% 20,2% 20,0%<br />
Spa bruisend (Barisart en<br />
Marie-Henriette)<br />
22,1% 23,1% 22,6%<br />
Bru bruisend 18,9% 18,7% 17,7%<br />
Bru niet-bruisend 0,3% 0,4% 0,3%<br />
Bron: Nielsen<br />
De volledige markt van het flessenwater in een neerwaartse spiraal<br />
In <strong>2008</strong> is de volledige markt van het flessenwater in de retail (die het<br />
thuisverbruik vertegenwoordigt) met 4,1% gedaald. Dat was vooral<br />
voelbaar in de sector van het niet-bruisende water (-5,2%) terwijl de<br />
daling in het segment van de bruisende waters heel wat minder voelbaar<br />
is: de achteruitgang bedraagt slechts 0,1% ten opzichte van 2007. Het is<br />
interessant om op te merken dat de markt van de ‘hard discounters’ in<br />
<strong>2008</strong> ook gekrompen is: -6,9% voor de niet-bruisende waters en -0,9%<br />
voor de bruisende varianten. Heel wat redenen liggen aan de oorsprong<br />
van de achteruitgang van de markt in het segment niet-bruisende water,<br />
te beginnen bij de afwezigheid van gunstige weersomstandigheden<br />
(geen warme zomer) en de aanpassing van het consumentengedrag naar<br />
aanleiding van een gevoel van koopkrachtvermindering. Onze sector<br />
heeft daarenboven ook geleden onder de onterechte en denigrerende<br />
aantijgingen van de leidingwatermaatschappijen die desinformatie hebben<br />
verspreid onder de bevolking.<br />
Onze merken steeds in uitstekende positie<br />
Spa Reine, het zuiverende water,<br />
nummer één op de Europese ladder!<br />
Spa Reine is niet alleen het favoriete water van de Belgen! Het heeft in<br />
<strong>2008</strong> ook de Eerste Europese Prijs voor Kwaliteit van Mineraalwaters<br />
behaald! Deze prestigieuze beloning wordt uitgereikt door het Europees<br />
Centrum voor Onderzoek rond Mineraalwater (CERAM),dat zijn thuisbasis<br />
heeft in Napels (Italië). Het beloont een Europees natuurlijk mineraalwater<br />
voor zijn intrinsieke kwaliteiten en zijn beleid op het vlak van<br />
bescherming van natuurlijke waterbronnen. Deze ‘Nobelprijs’ van het<br />
mineraalwater is opgedragen aan alle medewerkers van de onderneming.<br />
In de sector van het thuisverbruik bevestigt Spa Reine zijn leiderspositie<br />
in België met 20% van de markt in de open market (hard discount niet<br />
inbegrepen); dat betekent een kleine achteruitgang tegenover 2007 in<br />
een segment dat een daling kent van 5,2%. Dat bevredigende resultaat is<br />
er dankzij een originele communicatiecampagne die heel het jaar door<br />
gevoerd werd en dankzij een efficiënt commercieel beleid. De publiciteitssaga<br />
op tv van Spa Reine “Het Zuiverende Water” wordt nog steeds<br />
gesmaakt en werd dan ook succesvol voortgezet.<br />
Parallel met de communicatie via de traditionele media positioneert<br />
Spa Reine zich als partner van gezondheid en ideale hydratatie en dat<br />
middels de moeder-baby campagne (het merk wordt aanbevolen voor<br />
zuigelingen), de aanwezigheid in de roze doos, de promotieacties met<br />
de Lilliputiens-spelletjes, de promoties in crèches, het partnership met de<br />
fitnesscentra HealthCity & David Lloyd en ten slotte het partnership met<br />
de Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde.<br />
Spa Barisart, het explosieve water,<br />
blijvend op kop van de markt…<br />
Het natuurlijke ‘explosieve’ mineraalwater, Spa Barisart, bevestigt zijn koppositie<br />
op de markt van de bruisende waters met 19,7%. Hier valt zeker te<br />
noteren dat de achteruitgang in <strong>2008</strong> zeer beperkt is gebleven: een kleine<br />
0,4 punt van het marktaandeel! Het merk heeft het afgelopen jaar een<br />
mooie visibiliteit genoten dankzij een belangrijke promotiecampagne in<br />
de zomer waarbij de consumenten ‘explosieve’ cadeaus konden winnen.
Deze actie werd opgezet in de verkooppunten en via internet. Ook Spa<br />
Marie-Henriette, het authentieke water, heeft slechts een beperkte achteruitgang<br />
van zijn marktaandeel gekend.<br />
… gevolgd door Bru, op de tweede plaats<br />
Bru blijft, als natuurlijk en licht bruisend water, ontegensprekelijk het mineraalwater<br />
van de ‘kunst van het tafelen’. In <strong>2008</strong> heeft Bru de algemene<br />
markttendens gevolgd en is goed voor een marktaandeel van 17,7%; dat<br />
is een vermindering met één punt tegenover 2007. Dit water wordt in de<br />
eerste plaats geapprecieerd door gastronomen en behoudt probleemloos<br />
zijn tweede positie onder de bruisende waters, net achter Spa Barisart!<br />
Bru niet-bruisend heeft ook geleden onder de heersende malaise en<br />
heeft 0,1 punt marktaandeel verloren, ondanks een zeer dynamisch marketingbeleid<br />
gedurende het hele jaar.<br />
De mineraalwaters van Bru werden in <strong>2008</strong> inderdaad gesteund door flinke<br />
media-aandacht en commerciële acties: we onthouden hierbij vooral<br />
de nieuwe reclamefilm voor Bru niet-bruisend, de promo-actie “Geef uw<br />
mening en test gratis”, de sponsoring va het programma “Mijn restaurant”<br />
op VTM en heel wat promotieacties voor de consumenten.<br />
USP versterkt zijn positie in de sector out of home<br />
De sector van de out of home (gebruik buitenshuis) is ook niet ontsnapt<br />
aan de economische recessie. In de restaurants zijn consumenten, net<br />
als thuis, op zoek naar ‘voordeligere’ voorstellen. In ieder geval blijft het<br />
commercieel partnership ‘USP’, dat <strong>Spadel</strong>, Unilever België en Tropicana<br />
Looza overkoepelt, zijn positie versterken in de out of home en dat door<br />
middel van een gamma van complementaire en aantrekkelijke dranken.<br />
Bewijs daarvan is, bij voorbeeld, het contract dat in <strong>2008</strong> werd gesloten<br />
met de Groep Accor, die nu het USP-drankengamma aanbiedt in haar 56<br />
vestigingen.<br />
<strong>Spadel</strong>, partner van sport en cultuur<br />
De mineraalwaters van Spa hebben een enorme visibiliteit gekregen<br />
tijdens tal van sportieve en culturele evenementen van de bovenste plank:<br />
de 20km van Brussel, de Francofolies van Spa, het landbouwsalon van<br />
Libramont, de Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth, het<br />
Festival van de Natuurfilm van Namen, de Spa fun Smashin’ Cup in Zoute,<br />
het Kindermuseum en Child Focus. Spa Reine heeft een partnership<br />
gesloten met Unicef België (2009) om een informatie- en inzamelactie<br />
op te starten in het kader van hulp aan kinderen, en dan vooral om hen<br />
toegang te bieden tot water. Dit partnerschap past volledig in het programma<br />
WaSH (Water, Sanitation and Hygiene), een initiatief ten voordele<br />
van water, sanering en hygiëne. Bru, het water van de gastronomie en het<br />
tafelgenot, is op zijn beurt de geprivilegieerde partner van de belangrijkste<br />
gastronomische en wijnorganisaties van het land, waaronder bij<br />
voorbeeld de Vereniging van Meesterkoks van België.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Doelstellingen 2009<br />
Ondanks de recessie en het vooruitzicht op een economische relance die<br />
tijd zal vergen, willen wij vanaf vandaag voluit onze leidersrol spelen en<br />
de markt van de natuurlijke mineraalwaters – bruisend en niet-bruisend -<br />
een nieuwe dynamiek bezorgen en daarbij onze positie versterken. Ons<br />
doel is opnieuw een groei te genereren voor de mineraalwaters van Bru<br />
door middel van consequente en efficiënte plannen in 2009. We hebben<br />
al het geluk te beschikken over een rijkelijk gevulde merkenportefeuille<br />
die sterk gewaardeerd wordt door de Belgische consument van natuurlijk<br />
mineraalwater. Om onze leiderspositie nog te verstevigen, zullen we voluit<br />
inzetten op innovatie als groeifactor, ondersteund door creatieve en krachtige<br />
publiciteitscampagnes en een efficiënte promotiestrategie. We zullen<br />
meer dan ooit de toegevoegde waarde van onze mineraalwaters in de verf<br />
blijven zetten: hun zuiverheid en hun gegarandeerde kwaliteit, hun stabiele<br />
minerale samenstelling, hun beschermde bron vrij van elk risico op vervuiling…<br />
Want het is met kennis van zaken dat de consument een zuiver en<br />
natuurlijk water moet kunnen kiezen, vrij van elke chemische behandeling.<br />
Eerste Europese Prijs voor Kwaliteit van<br />
Mineraalwaters voor de mineraalwaters van SPA<br />
Het Europees Centrum voor Onderzoek rond<br />
Mineraalwater (CERAM) heeft in <strong>2008</strong> de Eerste Europese<br />
Prijs voor Kwaliteit van Mineraalwaters toegekend aan de mineraalwaters<br />
van SPA. De toekenning van de prijs vloeit voort uit een wetenschappelijke<br />
vergelijkende studie van het Wetenschappelijk Comité van CERAM. Vier<br />
criteria worden bekeken: de intrinsieke kwaliteiten van het product, het<br />
bedrijfsbeleid op het vlak van bescherming van natuurlijke bronnen, de<br />
Research & Development en de marketing van het product. Deze Eerste<br />
Europese Prijs voor Kwaliteit van Mineraalwaters weerspiegelt perfect het<br />
credo van <strong>Spadel</strong>: “Als de mens het water beschermt, beschermt het water<br />
de mens”. Het garanderen van de originele zuiverheid van onze mineraalwaters<br />
is een taak tegenover de toekomstige generaties. Het is onze visie<br />
op duurzame ontwikkeling.<br />
21
Marktactiviteiten<br />
Nederland<br />
Terwijl de limonademarkt in <strong>2008</strong> met 3% groeide, vooral dankzij de koolzuurhoudende<br />
frisdranken, stabiliseerde de markt voor mineraalwater in <strong>2008</strong> na opeenvolgende groeijaren<br />
te hebben gekend. Ondanks de algemene economische recessie, die het aankoopgedrag<br />
van de consument duidelijk beïnvloedt, en de slechte weersomstandigheden<br />
in <strong>2008</strong>, slaagden we erin onze marktposities te handhaven. Dat mede dankzij de sterke<br />
positionering van onze merken Spa en Bru, alsook door een efficiënte promotie- en<br />
verkoopsstrategie.<br />
Marktevolutie <strong>2008</strong><br />
Ondanks een voortreffelijk voorjaar is onder invloed van een slechte<br />
zomer en een grillig najaar de markt voor mineraalwater voor het eerst<br />
sinds jaren gestabiliseerd. Koolzuurhoudend water laat een blijvende<br />
daling zien en voor het eerst is er geen groei in koolzuurvrij water.<br />
Binnen het watersegment kennen vooral het “prijssegment” en het<br />
“discount kanaal” een sterke groei.<br />
De totale markt voor limonades vertoont een groei van ca. 3%. De<br />
belangrijkste groeifactor is ook hier het goedkope prijssegment. Spa<br />
weet zijn positie in de limonademarkt goed te handhaven, ondanks de<br />
moeilijke marktontwikkeling.<br />
De consumentenprijzen voor de Spa-merken in de home-markt<br />
hebben een opwaartse trend ingezet en zijn nu redelijk in lijn met de<br />
positionering van onze merken.<br />
In <strong>2008</strong> werd in Nederland de zogenaamde “verpakkingsbelasting”<br />
ingevoerd wat een substantiële impact heeft op de prijsstelling van<br />
onze producten.<br />
De ontwikkeling in de Out of Home markt is grillig en onvoorspelbaar.<br />
Het totale volume van mineraalwater staat, mede onder invloed van<br />
een algemene marktdaling, onder druk.<br />
De Spa- en Bru-merken hebben onder invloed van een gewijzigd<br />
verkoopbeleid hun positie weten te versterken in het horecakanaal<br />
en door een actief ontwikkelingsbeleid zijn in de andere Out of Home<br />
kanalen de posities eveneens verstevigd.<br />
Onze merken<br />
Spa Reine<br />
Ondanks toenemende concurrentie van (internationale) A-merken en<br />
de groei van de private labels en hard discount, slaagde het natuurlijk<br />
mineraalwater Spa Reine erin zijn marktpositie te handhaven (index<br />
100) als gevolg van een actief merken- en verkoopbeleid.<br />
De merkencampagne (o.a. multimediacampagne Spa Watercoach,<br />
tv-reclame) heeft bijgedragen tot een sterkere positie van het merk.<br />
De naambekendheid en het imago van Spa Reine werden hierdoor<br />
versterkt.<br />
Ook werd in <strong>2008</strong> het nieuwe kleine glazen flesje (25 cl) in de horeca<br />
geïntroduceerd. Deze fles kent naast een mooiere en betere uitstraling<br />
een aantal belangrijke voordelen in de logistieke keten. Deze introductie<br />
kende een brede ondersteuning.<br />
Spa Barisart en Marie-Henriette<br />
De markt voor koolzuurhoudend mineraalwater noteerde een daling,<br />
(index 96) terwijl het aandeel van private label is toegenomen. De<br />
marktpositie van de A-merken staat onder druk. Ook zijn er in dit<br />
segment meer (internationale) merkaanbieders toegetreden, zowel<br />
in het thuissegment als in de Out of Home markt.<br />
Onder deze ontwikkeling is de positie van Spa Barisart en Marie-<br />
Henriette iets afgenomen maar desondanks is de markpositie van<br />
de twee Spa-merken in het koolzuurhoudende segment nog steeds<br />
zeer sterk.<br />
Bru<br />
Het natuurlijke mineraalwater Bru, speciaal gepositioneerd als “ideaal<br />
mineraalwater bij het eten” heeft dankzij een doelgerichte ondersteuning<br />
een, zij het bescheiden, positie in het premium segment<br />
veroverd. In het najaar werd een nieuwe fles voor de koolzuurvrije<br />
variant geïntroduceerd en werd een nieuwe campagne gestart met o.a.<br />
de sponsoring van het culinaire tv-programma “Smaken verschillen”.<br />
Deze activiteiten hebben er toe geleid dat de naambekendheid van<br />
Bru is toegenomen.
In de Out of Home markt laat Bru een zeer positieve ontwikkeling zien.<br />
Door een specifieke verkoopbenadering gericht op het restauratieve<br />
kanaal is de distributie van Bru fors toegenomen. De ontwikkeling van<br />
de volumes in deze sector is positief. Dat ondanks de algemene terugval<br />
van de horecamarkt in Nederland.<br />
Spa & Fruit<br />
De markt voor limonades groeide in <strong>2008</strong> met 3%, na een daling in<br />
2007. Deze groei komt enkel van het koolzuurhoudende segment. Het<br />
koolzuurvrije segment liet een lichte daling zien.<br />
Spa & Fruit groeide in de totale markt iets harder dan de markt en<br />
wist daardoor zijn marktaandeel licht te verhogen. Vooral Spa & Fruit<br />
koolzuurhoudend wist met een index van 113 zijn marktpositie fors te<br />
verstevigen. De positie van Spa & Fruit koolzuurvrij is daarentegen, in<br />
het door promotie en prijsgedreven segment “koolzuurvrij’, licht afgenomen.<br />
De tv-campagne “verrassend weinig calorieën’ werd in <strong>2008</strong><br />
succesvol voortgezet en droeg bij tot een verdere verhoging van de<br />
bekendheid van het merk Spa & Fruit en de slagzin “verantwoord genieten”.<br />
Binnen het assortiment van Spa & Fruit koolzuurhoudend werd<br />
de nieuwe smaakvariant Fresh Orange geïntroduceerd. Deze nieuwe<br />
smaak werd ondersteund door een tv “tag on” (informatie op het einde<br />
van een televisiespot) en promoties om het product te proeven.<br />
Spa & Tea<br />
Spa & Tea slaagde er in <strong>2008</strong> niet in zijn groei vast te houden ondanks<br />
de introductie van een nieuwe smaak en tv-sponsoring. De afwezigheid<br />
van een warme zomer heeft daar zeker toe bijgedragen.<br />
Dagelijkse Voedingsrichtlijn<br />
In <strong>2008</strong> werd “GDA” informatie toegevoegd aan alle labels van de Spa<br />
limonades. De GDA (Dagelijkse voedingsrichtlijn) op de verpakking<br />
geeft aan welke bijdrage een glas limonade levert aan de dagelijkse<br />
behoefte aan calorieën en voedingsstoffen. Bovendien werd een groot<br />
deel van het limonadeassortiment voorzien van het “Ik Kies Bewust”logo,<br />
om te benadrukken dat deze Spalimonades een verantwoorde,<br />
gezonde keuze zijn.<br />
Nierstichting<br />
In <strong>2008</strong> verlengde Spa Reine zijn partnership met de Nierstichting. Dat<br />
werd gecommuniceerd via de Spa Reine verpakkingen en in de aftekening<br />
van de Spa Reine televisiespot. De bekendheid van de samenwerking<br />
nam significant toe en bovendien versterkt de samenwerking het<br />
merkimago van Spa Reine.<br />
Plannen 2009<br />
<strong>Spadel</strong> Nederland heeft de wil om zijn leiderspositie in mineraalwater<br />
verder te versterken en te blijven werken aan de ontwikkeling en<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
groei van de mineraalwatermarkt in Nederland. Ondanks de negatieve<br />
marktontwikkeling, de toegenomen concurrentie en de groei<br />
van de private labels en hard discounters is de merkenportfolio van<br />
<strong>Spadel</strong> Nederland voldoende sterk en dynamisch om onze ambities<br />
waar te maken.<br />
Zo zullen er in 2009 vernieuwende communicatiecampagnes ontwikkeld<br />
worden en zullen we een categorievisie aan onze handelspartners<br />
presenteren. Verder wordt ons productportfolio geactualiseerd en zullen<br />
we verder blijven inspelen op de veranderende wensen van onze<br />
consumenten en klanten.<br />
In de Out of Home markt worden nieuwe kanalen aangeboord en zal<br />
de distributie van onze mineraalwaters verder uitgebreid worden. Een<br />
specifiek extern verkoopsteam zal met onze succesmerken Spa en Bru<br />
extra activiteiten ontwikkelen in de horecamarkt.<br />
Ook in de limonadecategorie liggen nog volop kansen om de positie<br />
van <strong>Spadel</strong> verder te versterken. Spa & Fruit zal verder uitgebouwd<br />
worden en er zullen nieuwe, innovatieve smaakvarianten toegevoegd<br />
worden aan het succesvolle Spa Citron assortiment.<br />
23
Marktactiviteiten<br />
Frankrijk<br />
Wattwiller volgt de terugval van de markt. Met een aanzienlijke volumeterugval van 7,3%<br />
tegenover het jaar 2007 bevestigde de Franse mineraalwatermarkt in <strong>2008</strong> de dalende tendens die<br />
zich de voorbije jaren inzette (-3,8% in 2006, -6,4% in 2007). Les Grandes Sources de Wattwiller<br />
volgen logischerwijze deze algemene evolutie. De lancering begin <strong>2008</strong> van de licht en sterk<br />
bruisende mineraalwaters van Wattwiller was echter hoopgevend.<br />
De verkoop in Frankrijk van koolzuurhoudend water is met 1,9%<br />
gedaald ten opzichte van 2007 maar de Franse consument heeft vooral<br />
zijn aankoop van niet-bruisend water teruggeschroefd (-8,4%). De<br />
weersomstandigheden tijdens de zomers van 2007 en <strong>2008</strong> waren inderdaad<br />
bijzonder ongunstig maar dat kan de bevestiging van de tendens<br />
tot structurele terugval van de flessenwatermarkt niet maskeren.<br />
Grootste markt: het oosten van Frankrijk<br />
Met 40% van het verkochte volume blijft het oosten van Frankrijk<br />
(Lotharingen, de Champagnestreek en de Elzas) de belangrijkste markt<br />
voor het Wattwiller-gamma dat er een mooi marktaandeel van 6% in handen<br />
houdt. Île de France is de tweede markt met 20% van de verkochte<br />
volumes en de overige 40% worden verdeeld over de rest van het land.<br />
Wattwiller daalt maar de bruisende waters doen het prima.<br />
De verkoopcijfers van Wattwiller tonen logischerwijs de algemene marktevolutie<br />
van <strong>2008</strong>: de volumes zijn met 11% gedaald. Maar die terugval<br />
is vooral te wijten aan de volumedaling van de niet-bruisende mineraalwaters.<br />
Het is effectief zo dat de licht en sterk bruisende mineraalwaters<br />
van Wattwiller die begin <strong>2008</strong> gelanceerd werden, van hun kant goed<br />
zijn voor 1,4 bijkomende liters. En Jouvence, het koolzuurhoudende mineraalwater,<br />
sluit het jaar af met verkoopcijfers die 20% hoger liggen dan<br />
de doelstellingen! In het algemeen hebben alle nationale merken geleden<br />
in <strong>2008</strong>. Zelfs de goedkoopste merken en de hard discount – die<br />
beter weerstand konden bieden – tonen een daling (gemiddeld -2%). De<br />
natuurlijke mineraalwaters Spa en Bru vormen een uitzondering: ze zijn<br />
aanwezig in de Noord-Franse grensstreek en hebben in <strong>2008</strong> een groei<br />
gekend van respectievelijk 32% en 4% tegenover 2007.<br />
Een grootse campagne voor mineraalwater<br />
De afwezigheid van een gunstige zomer heeft zeker gewogen op het<br />
mineraalwaterverbruik maar de economische recessie van haar kant<br />
heeft ook een voelbare aanpassing van het aankoop- en verbruiksgedrag<br />
van het grote publiek teweeggebracht. Op die manier winnen<br />
andere soorten water, zoals kraantjeswater, alsmaar terrein. In realiteit<br />
is het aantal verbruikers van kraantjeswater maar een beetje gestegen<br />
maar er wordt vastgesteld dat bij de gemengde gebruikers (kraantjes-<br />
water en flessenwater) de frequentie van het verbruik van kraantjeswater<br />
ietwat toeneemt. Het is precies daarom dat Wattwiller heeft deelgenomen<br />
aan de publiciteitscampagne georganiseerd door de Franse Syndicale<br />
Kamer van de flessenwaters. Doel: de troeven van flessenwater in de verf<br />
zetten. Gebaseerd op het thema “Met natuurlijk mineraalwater is alles<br />
transparant: zuiverheid, afkomst, mineraalgehalte, voedselveiligheid”,<br />
wilde deze campagne de kwaliteiten van mineraalwater valoriseren. Ze<br />
zal in 2009 overgedaan worden en zal gepaard gaan met een nieuwe<br />
creatie en een nog bredere communicatie, met internettoepassingen.<br />
Nog een ander element heeft – in mindere mate weliswaar - ook de<br />
evolutie van de markt beïnvloed: de verhoging van de politieke druk<br />
ten voordele van een verantwoordelijke, milieubewuste aanpak, die PETflessen<br />
in het vizier had (“le Grenelle de l’Environnement”).<br />
Innovaties <strong>2008</strong><br />
In deze algemene sombere context, vormde de lancering begin <strong>2008</strong><br />
van de licht en sterk bruisende mineraalwaters van Wattwiller een<br />
welgekomen afwisseling op de markt. Steunend op een bijkomend<br />
volume van 1,4 miljoen liter en een aanwezigheid,<br />
vandaag, in twee derden van de winkels in<br />
Oost-Frankrijk is deze lancering een ontegensprekelijk<br />
succes. De lancering maakte het<br />
voorwerp uit van een aanzienlijke communicatie-inspanning:<br />
vorig jaar eindigden<br />
de drie tv-publiciteitscampagnes over het<br />
mineraalwater Wattwiller met een mededeling<br />
over de nieuwe bruisende varianten.<br />
En die werden ook ondersteund door twee<br />
affichecampagnes.<br />
Ambities voor 2009<br />
De mineraalwaters van Wattwiller willen<br />
hun marktaandeel op hun historisch<br />
terrein, het Noord-Oosten van Frankrijk,<br />
verder ontwikkelen en dat dankzij de<br />
lancering van de PET-fles van 1 liter en een<br />
versterking van het promotieprogramma.
Verenigd Koninkrijk<br />
<strong>Spadel</strong> UK: betere resultaten dan die van de markt! De mineraalwatermarkt heeft in<br />
het Verenigd koninkrijk een terugval gekend in <strong>2008</strong>. <strong>Spadel</strong> UK presteert echte beter dan<br />
de totale markt: een te waarderen prestatie op een markt in recessie. Dit duidt de sterkte<br />
aan van een robuust regionaal merk zoals Brecon Carreg.<br />
De Britse flessenwatermarkt is getroffen door de economische crisis,<br />
de ongunstige weersomstandigheden en een negatieve berichtgeving<br />
over flessenwater. In concreto heeft de totale mineraalwatermarkt een<br />
terugval gekend van 4,3% tegenover 2007. Het segment van de nietbruisende<br />
waters, dat 85% van de markt vertegenwoordigt, werd veruit<br />
het ergst getroffen met een terugval van 4,9%. De bruisende varianten<br />
zijn vooral in de horeca terug te vinden en kennen een minder uitgesproken<br />
daling in de orde van - 0,6%.<br />
Markt in regressie, Brecon Carreg beter dan de markt<br />
In een totale markt van mineraalwater die er op achteruitgaat met 4,3%<br />
in vergelijking met 2007, hebben de mineraalwaters Brecon Carreg<br />
(-0,6%) beter gepresteerd dan de markt. In deze negatieve economische<br />
context zet Brecon Carreg dus een behoorlijk resultaat neer op<br />
de markt van het flessenwater. Ook hier ondervonden we de impact<br />
van denigrerende campagnes op flessenwater die breed in de pers<br />
werden uitgesmeerd. Het valt niet te ontkennen dat die campagnes<br />
een invloed gehad hebben op het aankoopgedrag van de consument.<br />
Verder is het Britse verbruik van flessenwater historisch gezien één<br />
van de laagste in Europa (36 liter per inwoner per jaar).<br />
Steunend op hun leiderspositie in Wales nemen de mineraalwaters van<br />
Brecon Carreg de 11-de plaats in op nationaal niveau. Die ranking is<br />
onveranderd tegenover 2007. Net als onze doelstelling trouwens: de<br />
top 10 binnen raken tussen nu en eind 2009!<br />
Geboorte van een klein zusje van 30 cl<br />
In <strong>2008</strong> heeft de familie Brecon Carreg er een nieuw, klein zusje bij: het<br />
flesje van 30cl voor kinderen, dat gelanceerd werd met de boodschap<br />
“Er is veel te doen buiten”. De doelstelling van de lancering bestond<br />
erin het merk te positioneren in de alsmaar groeiende markt van mineraalwater<br />
voor kinderen. Zij drinken water tijdens buitenactiviteiten<br />
zoals fietsen, tennissen, skateboarden, skaten en voetballen.<br />
We zijn eind <strong>2008</strong> ook begonnen met een volledig repackagingproject<br />
voor het gamma van Brecon Carreg en dat zal in 2009 gelanceerd<br />
worden. Deze nieuwe verpakkingslijn zal, samen met een nieuwe<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
positionering van het product, bovendien een verbetering van het<br />
ecologisch profiel van het mineraalwater van Brecon Carreg met zich<br />
meebrengen.<br />
Een zeer dynamisch sponsoringbeleid<br />
Brecon Carreg heeft gedurende heel <strong>2008</strong> zijn actieve campagne- en<br />
sponsoringbeleid voortgezet! Zo heeft het merk de campagne ‘Dare<br />
to Go Bare’ ondersteund, het heeft de succesvolle promoactie ‘Win a<br />
Walk on the Wide Side’ gevoerd en verschillende clubs – waaronder de<br />
Welsh Athletics, de Cardiff City Football, de Salford Reds en het Wales<br />
Millennium Centre - gesponsord. Het heeft ook een genereuze bijdrage<br />
geleverd aan de humanitaire actie “Ty Hafan Childrens’ Hospice”.<br />
2009: Brecon Carreg op veroveringstocht in de nationale markt<br />
Brecon Carreg wil zonder enige twijfel zijn regionale leiderspositie<br />
in Wales in de verf zetten. Parallel daarmee ontwikkelt het merk ook<br />
een veroveringsstrategie om zijn groei op nationaal vlak te versterken.<br />
Om daarin te slagen, zal het de grote middelen inzetten: het volledige<br />
Brecon Carreg-gamma, het favoriete water van de inwoners van Wales,<br />
zal een nieuwe lancering kennen in 2009. Door die innovatie blijft<br />
Brecon Carreg ook het doel nastreven om zijn imago van verantwoordelijk<br />
bedrijf dat mens en milieu respecteert te affirmeren bij de<br />
consumenten en bij zijn partners.<br />
25
De andere markten<br />
Ondanks de economische strubbelingen die talrijke markten beïnvloedden, heeft onze<br />
export een relatief bevredigend jaar gekend in <strong>2008</strong>. <strong>Spadel</strong> is vooral een lokale speler met<br />
sterke regionale merken. Zo heeft de Groep een beetje minder dan 7 miljoen liter natuurlijk<br />
mineraalwater Spa en Bru geëxporteerd (dat is 7% minder dan in 2007) en 1,3 miljoen liter<br />
natuurlijk mineraalwater Wattwiller (-28% tegenover 2007).<br />
Het natuurlijk mineraalwater van Spa<br />
In Europa hebben de verschillende markten aanvaardbaar gepresteerd<br />
en dat ondanks een achteruitgang tegenover het jaar voordien<br />
omwille van een moeilijke economische situatie. De geregistreerde<br />
terugval is, grotendeels, veroorzaakt door een minder goede prestatie<br />
in Denemarken door de toegenomen concurrentie en door een<br />
vertraging in Griekenland op het einde van het jaar. In Duitsland is de<br />
export van het mineraalwater Spa met 13,5% verminderd tegenover<br />
2007. De export in Europa (zonder Duitsland) heeft een terugval<br />
genoteerd van 9%.<br />
Afrika blijft een stabiele markt, waarbinnen de Democratische<br />
Republiek Congo een sleutelrol speelt. De verkoop van onze mineraalwaters<br />
op de Aziatische markten heeft een groei gekend tegenover<br />
2007. De gerealiseerde investeringen en de opgestarte promotieacties<br />
hebben sterk bijgedragen tot het resultaat dat evenwel beïnvloed is<br />
door de heersende negatieve marksituatie en dat ondanks de geleverde<br />
inspanningen. Terwijl de verkoop in Hong Kong en China gestabiliseerd<br />
is, is hij gestegen in Brunei en dat ondanks de druk uitgeoefend<br />
door de lokale markten. De export van het mineraalwater Spa naar<br />
Azië is in <strong>2008</strong> met 6% gestegen tegenover 2007. Bovendien hebben<br />
we in India een nieuwe, veelbelovende markt aangeboord.<br />
Onze resultaten in Amerika werden naar beneden bijgesteld omwille<br />
van de economische recessie. In <strong>2008</strong> heeft Bru, het gastronomisch<br />
mineraalwater, zijn intrede gedaan in Australië. In het Midden-Oosten,<br />
ten slotte, hebben we een achteruitgang van de verkoop genoteerd<br />
in de Verenigde Arabische Emiraten, maar in Bahrein zijn we erop<br />
vooruitgegaan.<br />
Het natuurlijk mineraalwater Wattwiller<br />
De daling van de exportcijfers van Wattwiller is vooral te wijten aan<br />
de beslissing van onze partner, Sapporo, om de commercialisering<br />
van het merk Wattwiller in Japan te onderbreken omwille van de<br />
economisch zeer precaire situatie van de Japanse markt. Buiten Japan<br />
zijn de volumes met 19,5% gestegen dankzij de ontplooiing van onze<br />
activiteit in de Verenigde Staten. In Europa zijn het vooral de markten<br />
van Oost-Europa die het voorbije jaar de volumegroei van het<br />
merk hebben verzekerd. In het Midden-Oosten, en dan vooral in de<br />
Verenigde Arabische Emiraten en Qatar, is de verkoop van glazen<br />
flessen stabiel gebleven.<br />
Vooruitzichten 2009<br />
In het algemeen kunnen we zeggen dat de huidige economische<br />
malaise ontegensprekelijk een impact heeft gehad op de resultaten in<br />
het buitenland. Deze resultaten zullen ook beïnvloed worden door een<br />
sterk Europees devies dat de export vertraagt, net als de promotie van<br />
de lokale merken die vaak in handen zijn van de grote multinationals.<br />
Op de Deense markt zal de belangrijkste uitdaging van 2009 erin bestaan<br />
het hoofd te bieden aan een toegenomen concurrentie. In China,<br />
waar de markt ook getroffen is door de financiële en economische crisis,<br />
zullen wij blijven investeren in visibiliteits- en promotiecampagnes<br />
met als doel de meerderheid van de exportmarkten te stabiliseren.<br />
Voor Wattwiller blijven de Verenigde Staten en China prioritair; we zijn<br />
er volop in onderhandeling met een nieuwe partner die gespecialiseerd<br />
is in import en distributie van producten van Franse oorsprong.<br />
Onze belangrijkste uitdaging is een vertrouwenspartner te vinden in<br />
Japan die ons zal helpen de verkoopspunten van het merk te heroveren<br />
en zijn bekendheid in Tokio en nabije omgeving te vergroten.
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Marktactiviteiten<br />
27
Corporate Social Responsability<br />
<strong>Spadel</strong> en Social Responsibility<br />
De wil om het milieu en de natuurlijke bronnen te vrijwaren zit al meer dan 100 jaar in de genen<br />
van de groep <strong>Spadel</strong>! Onze verantwoorde omgang met het milieu draait rond drie speerpunten:<br />
rigoureuze bescherming van de natuurlijke bronnen, vermindering van de impact van de<br />
productiesites en een verantwoord verpakkingsbeleid.<br />
<strong>Spadel</strong> heeft een excellente reputatie op het gebied van respect voor<br />
het milieu. Die is in de loop der jaren opgebouwd en is het resultaat van<br />
de voortrekkersrol die we elke dag spelen bij de implementatie van<br />
duurzame maatregelen.<br />
European Refillables Award<br />
In <strong>2008</strong> heeft <strong>Spadel</strong> de European Refillables Award gekregen. De<br />
prijs wordt uitgereikt door de Europese Federatie van Verenigingen<br />
van Groothandelaars in Bier en Dranken (CEGROBB) en beloont de<br />
best scorende drank op het vlak van herbruikbare verpakkingen. We<br />
hebben deze bekroning gekregen omwille van de continue inspanningen<br />
die sinds 1993 geleverd worden om de milieu-impact van de<br />
glazen flessen van Spa Reine van 25 cl te verminderen. In 1993 zijn we<br />
erin geslaagd het gewicht van het glazen flesje van 20 cl met 20% te<br />
verminderen. 1999 betekende een maximalisering van het aantal flessen<br />
per palet (+48% volume). <strong>2008</strong> was eveneens een belangrijk jaar:<br />
de overgang van het flesje van 20cl naar het flesje van 25cl maakte een<br />
vermindering met 10% van het gewicht mogelijk en dat ondanks een<br />
grotere inhoud.<br />
Spa Monopole<br />
De fabriek Spa Monopole heeft eind <strong>2008</strong> een volledig nieuwe installatie<br />
voor warmtekrachtkoppeling ingewijd en die past perfect in het<br />
beleid op het gebied van duurzame ontwikkeling. Dit systeem biedt<br />
als voordeel een netto totale rendementsverhoging van de installatie<br />
op in vergelijking met een klassiek productiesysteem (elektrische en<br />
warmtecentrale). Op die manier betekent ze een vermindering met<br />
39% van de CO -uitstoot. De nieuwe cogeneratie-unit levert 1/3 van de<br />
2<br />
totale hoeveelheid verbruikte energie in de fabriek Spa Monopole. Op<br />
het totaal betekent dat een vermindering met 13% van de CO uitstoot<br />
2<br />
ten gevolge van elektriciteits- en brandstofverbruik. Dit initiatief maakt<br />
integraal deel uit van het industriële beleid van <strong>Spadel</strong>, Belgische pionier<br />
betreffende de implementatie van duurzame milieumaatregelen.<br />
De totale investering in de cogeneratie-unit liep op tot 2,5 miljoen euro.<br />
Er werden ook meerdere andere maatregelen geïmplementeerd<br />
binnen de fabriek Spa Monopole met als doel de milieuprestaties te<br />
verbeteren: de vervanging van verouderde warmte-isolatoren en de<br />
installatie van isolerende kussens op de stoomkleppen, het plaatsen van<br />
een snelheidsregelaar op de ‘Barisart-filter’ pomp, de plaatsing van een<br />
natuurlijke CO -debietmeter, de installatie van een isolatieklep op de<br />
2<br />
toevoer van koolzuurhoudend gas, … Ten slotte is het distributieniveau<br />
van het gemiddeld aantal liters per transport in <strong>2008</strong> opgetrokken tot<br />
19.235 liter, wat een stijging van 2,3% betekent tegenover 2007.<br />
Bru-Chevron<br />
Sinds <strong>2008</strong> zorgt een nieuwe installatie ervoor dat de vrijgekomen<br />
warmte bij het bottelen kan gerecupereerd worden. Die warmte wordt<br />
gebruikt om de verse lucht in de zone voor te verwarmen; die luchtstroom<br />
is noodzakelijk voor een goede ventilatie. Het nagestreefde doel<br />
is om een vermindering met 13% van de totale energieconsumptie van<br />
de fabriek te realiseren. Het distributieniveau van het gemiddeld aantal<br />
liters per transport in <strong>2008</strong> bedroeg 20.579 liter, en dat is een stijging<br />
met 2,8% tegenover 2007.<br />
<strong>Spadel</strong> Brussel<br />
In Brussel heeft <strong>Spadel</strong> sinds 2004 de ecologische voetafdruk van zijn<br />
kantoren met 23% verminderd. Die berekening werd in <strong>2008</strong> gerealiseerd<br />
in het kader van een actie op initiatief van Leefmilieu Brussel en<br />
de organisatie WWF. Het resultaat is het gevolg van meerdere maatregelen:<br />
de overstap naar gerecycleerd papier en groene elektriciteit, de<br />
vermindering van het elektriciteitsgebruik, de installatie van gedeelde<br />
printers, het selecteren van afval, de vermindering van de waterconsumptie<br />
en de installatie van energiezuinige informaticasystemen.<br />
Brecon<br />
In Wales heeft de fabriek van Brecon haar energie- en haar energieproductiviteit<br />
met 9% verbeterd. Er werd 16,5 liter mineraalwater geproduceerd<br />
per energie-eenheid in vergelijking met 15,1 liter in 2007. De<br />
betekenisvolle vooruitgang werd opgetekend ten gevolge de vermindering<br />
van de hoeveelheid gecompresseerde lucht nodig voor het<br />
blazen van de flessen en de vermindering van de benodigde hoeveeldheid<br />
water voor de productie. Verder werd einde <strong>2008</strong> besloten alleen<br />
nog groene elektriciteit aan te kopen voor de hele fabriek. Ten slotte<br />
hebben de mineraalwaters de stempel “Sound Ethical Choice” ont-
vangen, uitgereikt door de National Union of Students Services Limited<br />
voor hun engagement op het vlak van milieu en ethiek.<br />
De Grandes Sources de Wattwiller<br />
Bij de Grandes Sources de Wattwiller in Frankrijk werden eerst en<br />
vooral inspanningen geleverd om het gewicht van de PET-flessen<br />
Wattwiller van 1,5 liter terug te brengen van 36g naar 33g; dat is een<br />
winst van 9%. Ook andere belangrijke maatregelen werden getroffen,<br />
zoals de overgang naar polipropyleen etiketten op alle formaten, de<br />
aansluiting van de afvoer van gebruikt water op een nieuw station van<br />
de Communauté de Communes (Gemeenschap van de Gemeenten)<br />
van Wattwiller en de optimalisering van de ophaling en de valorisatie<br />
van afval (karton, film, PET).<br />
Een sociaal verantwoordelijke onderneming<br />
De Groep <strong>Spadel</strong> wil toegevoegde waarde bieden aan de wereld<br />
waarin wij leven. Dat is precies waarom wij als sociaal verantwoordelijke<br />
onderneming rekening houden met de sociale dimensie van al onze<br />
activiteiten en in onze relaties met onze partners (werknemers, klanten,<br />
leveranciers, aandeelhouders, stakeholders). “Het collectieve leven is<br />
op termijn slechts mogelijk als eenieder zich er verantwoordelijk voor<br />
voelt”. Onze sociale verantwoordelijkheid zet ons aan om concreet in de<br />
wereld te handelen door onze competenties en savoir-faire te delen en<br />
door projecten te ondersteunen die de toegang tot water voor armere<br />
volkeren mogelijk maken. Bij <strong>Spadel</strong> worden we gedreven door die<br />
gezamenlijke ambitie, met respect voor het water en de mens. <strong>Spadel</strong> is<br />
partner geworden van Unicef België om informatieacties en fundraisingactiviteiten<br />
op te zetten over de problematiek van de hulp aan kinderen<br />
en dan meer bepaald bij de toegang van kinderen tot drinkwater. Dit<br />
partnership past in het WaSH-intiatief (Water, Sanitation and Hygiene)<br />
voor water, zuivering en hygiëne. Het doel van het WaSH-programma<br />
is ambitieus: 20 miljoen liter gezuiverd water leveren aan de kinderen.<br />
Om het doel te bereiken dat we vooropgezet hebben, zet <strong>Spadel</strong> in<br />
België een serie sensibiliseringsacties op het getouw.<br />
Als partner van het “Corporate Funding Programme”, dat NGO’s en<br />
bedrijven verenigt, steunde <strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong> een project in verband met<br />
drinkwater en irrigatie in de regio Muhunga in Rwanda. Het initiatief<br />
wordt gecoördineerd door de NGO Protos, die streeft naar een participatief,<br />
eerlijk en duurzaam waterbeheer in de ontwikkelingslanden.<br />
Verder herinneren we er ook nog aan dat <strong>Spadel</strong> het poolstation<br />
“Princess Elisabeth” steunt, het eerste “Zero emission” station.<br />
Daarnaast levert <strong>Spadel</strong> in België ook nog een bijdrage aan Child<br />
Focus, aan de Koningin Elisabethwedstrijd en aan het Festival van de<br />
Natuurfilm in Namen. In Wales steunen wij sinds meerdere jaren “Walk<br />
the Walk’s”, ten voordele van kankeronderzoek.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Het water en de wetenschap<br />
Om bij te dragen tot de wetenschappelijke fundamenten van het<br />
natuurlijk mineraalwater, heeft <strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong> de opstart voorbereid<br />
van de <strong>Spadel</strong>-leerstoel “Water en Gezondheid” binnen de ’Foundation<br />
Louvain’ (UCL). Het wetenschappelijk werk is begin 2009 van start<br />
gegaan en loopt voor een periode van 4 jaar. Ten slotte vermelden we<br />
nog dat de Spa Foundation elk jaar de “Nutrition Kit” ter beschikking<br />
stelt, een pedagogische tool om de Belgische bevolking het belang bij<br />
te brengen van een gevarieerde, gezonde en evenwichtige voeding.<br />
Het materiaal kan besteld worden via www.spawater.com.<br />
Onze missie bestaat erin alles in het werk te stellen om de<br />
natuurlijke waterbronnen strikt te beschermen. Zo staan we<br />
garant voor puur en natuurlijk mineraalwater voor ons en voor<br />
de komende generaties. Het is in die optiek dat duurzame<br />
ontwikkeling zijn volledige betekenis krijgt.<br />
Water is de essentie van het leven zelf. De watercyclus is simpelweg de<br />
cyclus van het leven. Meer nog dan de aarde, heeft ook de mens water<br />
nodig. Een dagelijkse, levensnoodzakelijke behoefte. Essentieel. Daarom<br />
telt elke druppel water. Bij <strong>Spadel</strong> delen we één passie: de natuurlijke<br />
bronnen beschermen om zo de zuiverheid van het mineraalwater te<br />
garanderen en alleen het hernieuwbare grondwater te exploiteren.<br />
De natuur leeft in symbiose met de mens die haar respecteert… Dat is<br />
het succes van de natuurlijke mineraalwaters van de Groep <strong>Spadel</strong>. Het<br />
respect voor het milieu en de bescherming van de natuurlijke bronnen<br />
staan duurzaam garant voor de kwaliteit van de mineraalwaters<br />
die op de markt gebracht worden. Ze verzekeren de zuiverheid en de<br />
constante kwaliteit. Het bewaren en beschermen van het natuurlijk mineraalwater<br />
staan centraal binnen de activiteit van onze Groep.<br />
“Een strikte bescherming om te verzekeren dat<br />
de kwaliteit van het natuurlijk mineraalwater dat<br />
onze kleinkinderen over 50 jaar gaan drinken<br />
dezelfde is als die van nu… zuiver en natuurlijk”<br />
29
Corporate Governance<br />
Corporate Governance<br />
Op 30 maart 2006 heeft de Raad van Bestuur van <strong>Spadel</strong> het Corporate Governance Charter<br />
goedgekeurd. Dit Charter definieert de governance regels van <strong>Spadel</strong>.Het Charter steunt op de<br />
bepalingen van de Belgische Corporate Governance Code rekening houdende met de grootte<br />
en de karakteristieken van de Goep <strong>Spadel</strong>. Het charter kan geraadpleegd worden op de<br />
corporate website van de Groep, op het adres www.spadel.com. Het Charter wordt aangepast<br />
in functie van de noden.<br />
Dit document licht toe hoe de Corporate Governance binnen <strong>Spadel</strong><br />
werd toegepast gedurende het jaar <strong>2008</strong>.<br />
Samenstelling van de Raad van Bestuur<br />
Tijdens de Gewone Algemene Vergadering van 12 juni <strong>2008</strong><br />
hebben de aandeelhouders bij unanimiteit van stemmen Baron<br />
VANDEMOORTELE verkozen als onafhankelijk bestuurder.<br />
Het mandaat duurt zes jaar en vervalt na de Gewone Algemene<br />
Vergadering van 2014.<br />
Tijdens diezelfde Gewone Algemene Vergadering heeft de Raad van<br />
Bestuur overigens niet gevraagd om de hernieuwing van het mandaat<br />
van Baron COLLINET en dat conform de regels aangaande de leeftijdsgrens<br />
voor leden van de Raad van Bestuur. Die regels zijn vrijelijk<br />
overeengekomen binnen de Groep <strong>Spadel</strong> en ze zijn bevestigd in het<br />
Corporate Governance Charter.<br />
De Raad van Bestuur van SPADEL telt vandaag zeven leden, waarvan er<br />
vier in feite de meerderheidsaandeelhouder vertegenwoordigen:<br />
- Barones Louis Greindl,<br />
- de heren Pierre DRION en Marc du BOIS<br />
- de NV FINANCES & INDUSTRIES, vertegenwoordigd door de heer<br />
Fred CHAFFART.<br />
De heer Marc du BOIS bekleedt een uitvoerende functie binnen<br />
<strong>Spadel</strong>.<br />
De drie andere bestuurders zijn onafhankelijk van de aandeelhouders<br />
en van het management van de vennootschap zoals begrepen in artikel<br />
524 §2, 1-ste alinea van het Vennootschapswetboek. Ze beantwoorden<br />
aan de onafhankelijkheidscriteria bepaald door artikel 526ter van het<br />
Vennootschapswetboek. Het gaat om<br />
- Baron VANDEMOORTELE,<br />
- de BVBA M.O.S.T., vertegenwoordigd door de heer Frank MEYSMAN<br />
- de BVBA THIJS Johnny, vertegenwoordigd door de heer Johnny THIJS,<br />
De raad van Bestuur stelt op de Gewone Algemene Veradering van<br />
11 juni 2009 de hernieuwing voor van het mandaat van bestuuder van<br />
de heer Marc du BOIS voor een periode van zes jaar die een einde zal<br />
nemen na de Gewone Algemene Vergadering van 2015.<br />
Werking van de Raad van Bestuur<br />
De Raad van Bestuur is in <strong>2008</strong> acht keer samengekomen.<br />
Tijdens de vier kwartaalvergaderingen heeft de Raad telkens volgende<br />
punten onderzocht aangaande het voorbije trimester:<br />
- de voornaamste feiten ;<br />
- de evolutie van de commerciële situatie per markt; telkens werden<br />
de belangrijkste markten van de Groep onderzocht met het accent<br />
op de aandachtspunten en de actieplannen;<br />
- de financiële situatie van <strong>Spadel</strong> NV en de geconsolideerde situatie<br />
van de Groep.<br />
Ook andere punten werden tijdens deze kwartaalvergaderingen op de<br />
agenda geplaatst:<br />
- in maart: het vaststellen van de rekeningen van het voorbije boekjaar<br />
en de voorbereiding van de Gewone Algemene Vergadering;<br />
- in juni: verschillende vragen in verband met de gang van zaken;<br />
- in augustus: het vaststellen van de halfjaarlijkse situatie;<br />
- in december: de budgetten en investeringsplannen voor het volgende<br />
jaar.<br />
Een vergadering, in oktober, werd gewijd aan de strategie en de analyse<br />
van het plan op 5 jaar (2005-2009) en aan de nodige correcties die<br />
werden voorgesteld door de Algemene Directie.<br />
Drie vergaderingen buiten de kalender werden, onder andere,<br />
gewijd aan het bestuderen van dossiers betreffende de ontwikkeling<br />
van het bedrijf.<br />
De globale aanwezigheidsgraad op die vergaderingen beliep op 93%.
Comités gecreëerd door de Raad<br />
<strong>Spadel</strong> telt twee comités binnen de Raad van Bestuur.<br />
Het Auditcomité<br />
Het Auditcomité telt twee leden en wordt voorgezeten door een onafhankelijk<br />
Bestuurder, de heer Frank Meysman. Het is in <strong>2008</strong> twee maal<br />
samengekomen: op 21 maart en op 1 december. Beide leden warzen<br />
aanwezig op die vergaderingen. De Commissaris, de Gedelegeerd<br />
Bestuurder, de Voorzitter van het Uitvoerend Comité, de Financieel<br />
Directeur en de Interne Auditor hebben de vergaderingen bijgewoond<br />
Tijdens zijn bijeenkomsten heeft het Auditcomité zich vooral gebogen<br />
over de volgende vragen:<br />
- De conclusies van de auditrapporten van de externe revisor en de<br />
opvolging van diens aanbevelingen;<br />
- De conclusies van het intern auditrapport in verband met de herziening<br />
van de statiegeldschuld;<br />
- De impairment test betreffende de Grandes Sources de Wattwiller;<br />
- De herziening van de engagementen betreffende pensioenen (DBO);<br />
- de herziening en de validatie van het intern auditplan 2009.<br />
De Voorzitter van het Auditcomité bracht op de eerstvolgende vergadering<br />
van de Raad van Bestuur verslag uit over de werkzaamheden<br />
van het Audit Comité en legde diens beslissingen ter goedkeuring<br />
voor aan de Raad van Bestuur.<br />
Het Benoemings- en Remuneratiecomité<br />
Het Benoemings- en Remuneratiecomité telt drie leden, waarvan twee<br />
onafhankelijke bestuurders. Het wordt voorgezeten door de Voorzitter<br />
van de Raad van Bestuur, de heer Pierre Drion. Het Comité is in <strong>2008</strong><br />
twee maal samengekomen, op 14 januari en 3 maart, in aanwezigheid<br />
van alle leden. De Gedelegeerd Bestuurder en de Voorzitter van het<br />
Uitvoerend Comité hebben de vergaderingen eveneens bijgewoond,<br />
behalve tijdens de bespreking van punten waarbij ze persoonlijk<br />
betrokken waren.<br />
Tijdens zijn vergaderingen heeft het Benoemings- en<br />
Remuneratiecomité volgende onderwerpen behandeld:<br />
- aanpassing van de bezoldiging van de Algemene Directie en van de<br />
leden van het Uitvoerend Comité;<br />
- berekening van de jaarbonussen van de Algemene Directie en van<br />
de leden van het Uitvoerend Comité;<br />
- groepsverzekering van de Algemene Directie<br />
Remuneratie van de bestuurders<br />
De vergoeding van de Bestuurders werd vastgelegd bij beslissing van<br />
de Gewone Algemene Vergadering van de vennootschap op 9 juni<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
2005. Ze wordt uitgewerkt in punt 3.6.1. van het Corporate Governance<br />
Charter van de Groep. In <strong>2008</strong> bedroeg het totale bruto bedrag voor<br />
vergoedingen uitbetaald aan de Bestuurders 325.000 euro.<br />
Er werd overigens geen enkel winstaandeel uitgekeerd aan de<br />
Bestuurders en dat conform het voorstel dat zij gedaan hebben op de<br />
Gewone Algemene Vergadering van <strong>2008</strong>.<br />
Het Uitvoerend Management<br />
<strong>Spadel</strong> heeft geen Directiecomité opgericht zoals bedoeld in artikel<br />
524bis van het Vennootschapswetboek. De Raad van Bestuur heeft<br />
het dagelijks bestuur overgedragen aan de heren Marc du BOIS,<br />
Gedelegeerd Bestuurder, en Jean-Philippe DESPONTIN, Voorzitter van<br />
het Uitvoerend Comité.<br />
In <strong>2008</strong> was het Uitvoerend Comité samengesteld uit de verantwoordelijken<br />
voor volgende functies: Belux markt, Nederlandse markt (vanaf<br />
1 december <strong>2008</strong>), Marketing en Innovatie, Operations, Finance en<br />
Human Resources. Dit Comité is 20 keer samengekomen tijdens het<br />
afgelopen jaar.<br />
Bezoldiging van het Uitvoerend Management<br />
De totale bezoldiging van de Gedelegeerd Bestuurder in <strong>2008</strong><br />
bedroeg 318.415 euro.<br />
De bezoldigingen die aan de leden van het Uitvoerend Comité betaald<br />
zijn, bedragen voor dezelfde periode in totaal €1.017.859 bruto.<br />
Rekening houdend met de resultaten – de objectieven zijn niet bereikt<br />
– werd voor <strong>2008</strong> geen enkele bonus toegekend.<br />
Het Uitvoerend Management geniet bovendien van het groepsverzekeringsplan.<br />
Er bestaat geen systeem van stock options.<br />
Comités van aandeelhouders of van bestuurders opgericht al<br />
dan niet in toepassing van aandeelhoudersconventies<br />
Er zijn geen Comités van aandeelhouders of bestuurders opgericht,<br />
al dan niet in uitvoering van aandeelhoudersconventies.<br />
Controle<br />
<strong>Spadel</strong> heeft in <strong>2008</strong> een Interne Auditor aangesteld. Zijn missie omvat<br />
de analyse en de evaluatie van het intern controlesysteem en het<br />
formuleren van aanbevelingen teneinde het systeem te verbeteren.<br />
De Interne Auditor rapporteert hiërarchisch gezien aan de Financieel<br />
Directeur en op functioneel vlak aan de voorzitter van het Auditcomité.<br />
Hij is aanwezig bij de vergaderingen van het Auditcomité en hij maakt<br />
er het verslag van op.<br />
Transacties op de vennootschapseffecten<br />
Per 30 maart 2009 werd geen enkele transactie op de effecten van de<br />
31
Corporate Governance<br />
vennootschap gemeld aan de Voorzitter van de Raad van Bestuur, op<br />
grond van de betreffende regels gesteld door de Raad van Bestuur.<br />
Belangrijke deelnemingen<br />
Op 24 en 28 oktober <strong>2008</strong>, heeft <strong>Spadel</strong> officiële kennisgevingen<br />
ontvangen van deelnemingen in de vennootschap op 1 september<br />
<strong>2008</strong>. Die kennisgevingen gingen enerzijds uit van de vennootschappen<br />
FINANCES & INDUSTRIES NV en de SOCIÉTÉ DE PARTICIPATION<br />
FINANCIÈRE GUYAN (Luxemburg) en anderzijds van de heer MARC<br />
du BOIS. De aandeelhoudersstructuur van de vennootschap wordt<br />
vermeld op de corporate website www.spadel.com en hieronder in het<br />
huidige jaarverslag.<br />
Aandeelhoudersstructuur<br />
De aandeelhoudersstructuur van S.A. SPADEL N.V. op 30 maart 2009 is de volgende:<br />
1. Aandeelhoudersstructuur<br />
Totale hoeveelheid aandelen (noemer): 4.150.350<br />
2. De participatiemaatschappij Guyan (Luxemburg), beschikt over 82,88% van de aandelen van de N.V. Finances & Industries<br />
3. De aandeelhoudersstructuur van de participatiemaatschappij Guyan is samengesteld uit de leden van de familie du BOIS, te weten:<br />
- De heer Guy J. du BOIS<br />
- Zijn echtgenote mevrouw Janine du BOIS – MAHIEU en hun kinderen<br />
- Barones Louis GREINDL - du BOIS<br />
- De heer Marc du BOIS<br />
Guyan wordt bestuurd door de heer Marc du BOIS, die 57,95% van de vennootschapsaandelen bezit.<br />
Kalender van aandeelhoudersvergaderingen<br />
- Publicatie van het jaarverslag op de corporate website 30 april 2009<br />
- Tussentijdse verklaring m.b.t. het eerste trimester 2009<br />
- Algemene Vergadering van de aandeelhouders<br />
19 mei 2009<br />
betreffende de jaarrekeningen van <strong>2008</strong> (om 15 uur) 11 juni 2009<br />
- Betaalbaarstelling van het dividend 30 juni 2009<br />
- Publicatie van de halfjaarlijkse resultaten 2009 27 augustus 2009<br />
- Tussentijdse verklaring m.b.t. het 3de trimester 2009 19 november 2009<br />
- Publicatie van de resultaten van het boekjaar 2009<br />
- Algemene Vergadering van de aandeelhouders<br />
einde maart 2010<br />
betreffende de jaarrekeningen van 2009 (om 15 uur) 10 juin 2010<br />
Representatieve aandelen van het kapitaal<br />
Aantal aandelen % van het totaal<br />
FINANCES & INDUSTRIES N.V. – Brussel<br />
Mededelingen van 24 oktober <strong>2008</strong> en 28 oktober <strong>2008</strong><br />
3.770.000 90,84<br />
PUBLIEK 380.350 9,16<br />
TOTAAL 4.150.350 100,00
Administratie en Directie van de Groep <strong>Spadel</strong><br />
Raad van Bestuur<br />
Naam Functie Einde van mandaat Hoofdactiviteit buiten de Groep <strong>Spadel</strong><br />
Pierre Drion Voorzitter 2010 Managing Partner van de Groep Petercam,<br />
Bestuurder van Electrabel en Axa<br />
Marc du Bois<br />
Finances & Industries N.V.<br />
Gedelegeerd<br />
Bestuurder<br />
2009<br />
vertegenwoordigd door Fred Chaffart Bestuurder 2012 Bestuurder van vennootschappen<br />
Barones Louis Greindl<br />
BVBA M.O.S.T.<br />
Bestuurder 2011<br />
vertegenwoordigd door Frank Meysman<br />
BVBA Thijs Johnny<br />
Bestuurder 2010 Bestuurder van Corporate Express, Grontmij, GIMV<br />
en Picanol, CEO van de Raad voor de Reclame<br />
vertegenwoordigd door Johnny Thijs Bestuurder 2010 Gedelegeerd Bestuurder van de Post<br />
Baron Vandemoortele Bestuurder 2014 Voorzitter van het Uitvoerend Comité van de<br />
Groep Vandemoortele en bestuurder bij het Verbond<br />
van Belgische Ondernemingen, bij de Federatie<br />
van de Voedingsindustrie, bij Dujardin Foods en<br />
hij is lid van de Belgische Raad van INSEAD<br />
Guy Jacques du Bois Stichtend Voorzitter<br />
Baron Godfroid Erevoorzitter<br />
Henri-Noël Pauwels Secretaris<br />
Auditcomité<br />
Frank Meysman Voorzitter<br />
Fred Chaffart<br />
Benoemings- en Remuneratiecomité<br />
Pierre Drion Voorzitter<br />
Baron Vandemoortele<br />
Johnny Thijs<br />
Commissaris<br />
PriceWaterhouseCoopers, Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door Raynald Vermoesen<br />
Uitvoerend Comité<br />
Jean-Philippe Despontin Voorzitter<br />
Mary-Yvonne Franceschini Assistente<br />
Stefan De Clercq Commercieel Directeur Belux<br />
Didier De Sorgher Financieel Directeur<br />
Alain Jonet Directeur Human Resources 1<br />
Vincent Mazy Directeur Operations<br />
Sophie Rasson Directeur Marketing & Innovatie 2<br />
Leo van Overbeek Commercieel Directeur Nederland 3<br />
1 Vanaf 1 augustus <strong>2008</strong><br />
2 Tot 18 december <strong>2008</strong><br />
3 Vanaf 1 december <strong>2008</strong><br />
33
Verslag van de Raad van Bestuur<br />
Commerciële activiteit<br />
Verkoop van de Groep (uitgedrukt in volume)<br />
De verkochte volumes van de Groep <strong>Spadel</strong> in <strong>2008</strong> zijn met 7,1% gedaald<br />
ten opzichte van 2007. De daling bedraagt 5,4% bij vergelijkbare<br />
perimeter als we de impact van de overdracht van de Spontin-activiteit<br />
op 1 augustus 2007 niet meerekenen.<br />
De resultaten werden sterk beïnvloed door de bijzonder ongunstige<br />
weersomstandigheden in de zomer van <strong>2008</strong>.<br />
<strong>Spadel</strong> lijdt ook onder de terugval van de hele mineraalwatersector in<br />
de landen waar wij aanwezig zijn. Tegenover de huidige economische<br />
recessie en het gevoel dat de koopkracht is gedaald hebben de consumenten<br />
hun koopgedrag duidelijk veranderd.<br />
De daling van het verbruik wordt waarschijnlijk ook beïnvloed door<br />
de vragen over de milieu-impact van onze producten en door de onterechte<br />
negatieve berichten die worden verspreid door de sector van<br />
de drinkwatermaatschappijen.<br />
Op de Belgische markt lijden onze producten bovendien nog steeds<br />
onder de hoge verpakkingsbijdragen die moeten worden betaald<br />
(0,0986 €/l, of bijna € 0,15 voor een fles van 1,5 l). Deze overdreven<br />
belasting straft enerzijds de burgers bij hun verbruik van een basisproduct<br />
en anderzijds de Belgische fabrikanten en de groothandel.<br />
Evolutie op onze belangrijkste markten<br />
België: De markt van de natuurlijke mineraalwaters in de groothandel<br />
is met 4,1% gedaald ten opzichte van 2007 (-5,2% voor natuurlijk<br />
plat mineraalwater en -0,1% voor natuurlijk bruisend mineraalwater).<br />
Spa Reine, het favoriete water van de Belgen, volgt deze daling maar<br />
consolideert zijn marktaandeel en bevestigt zijn leiderspositie. Het<br />
natuurlijk “explosief” mineraalwater Spa Barisart zag zijn marktaandeel<br />
lichtjes dalen maar bevestigt eveneens zijn leiderspositie in het<br />
segment van het bruisend mineraalwater. Bru, het licht sprankelend<br />
natuurlijk mineraalwater, zag eveneens zijn marktaandeel afnemen<br />
maar blijft onmiskenbaar de nummer 2 op de markt.<br />
Nederland: De markt van het natuurlijk mineraalwater is na enkele<br />
jaren groei met 1,2% gedaald (stijging van 0,4% voor het natuurlijk plat<br />
mineraalwater en daling van 3,7% voor natuurlijk bruisend mineraalwater).<br />
Ondanks de moeilijke en concurrentiële context is de groep<br />
er toch in geslaagd om de afbrokkeling van haar marktaandelen in het<br />
segment van de natuurlijke mineraalwaters te beperken.<br />
De limonademarkt is in <strong>2008</strong> met 3% gestegen, vooral aangetrokken<br />
door het segment van de bruisende limonades. De groei van “Spa &<br />
Fruit” in dit segment was groter dan die van de markt zodat het marktaandeel<br />
toenam.<br />
Frankrijk: De resultaten van het mineraalwater van “Les Grandes<br />
Sources de Wattwiller” weerspiegelen die van de totale markt die sinds<br />
enkele jaren een terugval kent. In <strong>2008</strong> is de Franse mineraalwatermarkt<br />
qua volume met 7,3% gedaald ten opzichte van 2007. Deze daling<br />
is het grootst in het segment van het niet-bruisend mineraalwater<br />
(-8,4%). Behalve uitzonderlijke economische en weersomstandigheden<br />
wijst deze evolutie ook op een structurele verandering van het koopgedrag<br />
voor flessenwater. Het licht en sterk bruisend mineraalwater van<br />
Wattwiller kende begin <strong>2008</strong> een veelbelovende start in een segment<br />
dat met 1,9% is gedaald.<br />
Verenigd Koninkrijk: Ondanks de daling van de totale markt met<br />
4,3% ten opzichte van 2007 wist het mineraalwater van Brecon Carreg<br />
zijn verkoopvolumes te handhaven en zijn marktaandelen uit te breiden.<br />
Dat bevestigt ook de toenemende belangstelling van de consumenten<br />
voor een regionaal water van hoge kwaliteit.<br />
Omzet<br />
De geconsolideerde netto-omzet, excl. accijnzen en ecotaksen, bedraagt<br />
207,5 miljoen euro, dat is 6,8% minder dan vorig jaar. Bij gelijke<br />
perimeter bedraagt de daling 4,3%.<br />
Industriële investeringen en activiteiten<br />
De investeringen in materiële en immateriële vaste activa in <strong>2008</strong> door<br />
de Groep <strong>Spadel</strong> bedroegen 8,8 miljoen EUR, tegenover 9,2 miljoen in<br />
2007 en 7,7 miljoen EUR in 2006.<br />
Evolutie van de investeringen over 5 jaar (in miljoen EUR):<br />
2004 10,7<br />
2005 20,8<br />
2006 7,7<br />
2007 9,2<br />
<strong>2008</strong> 8,8<br />
Deze investeringen worden als volgt over de verschillende<br />
sites verdeeld:<br />
Spa Monopole (België) 7,4<br />
Wattwiller (Frankrijk) 0,6<br />
<strong>Spadel</strong> S.A. (Brussel) 0,5<br />
Bru-Chevron (België) 0,2<br />
<strong>Spadel</strong> U.K. (V.K.) 0,1<br />
Totaal Groep 8,8
De voornaamste investeringsprojecten die voltooid of in uitvoering zijn:<br />
Spa Monopole:<br />
- Installatie van een cogeneratie-eenheid<br />
- Verbindingen met nieuwe waterwinningen “Reine” en<br />
“Marie-Henriette”<br />
- Verhoging van de daken van de hangars<br />
- Aankoop van glazen flessen van 25cl<br />
- Pallettiseermachine voor halve palletten 1 l glas<br />
- Modernisering van een inspectiemachine voor lege flessen<br />
- Diverse onderhoudsinvesteringen<br />
Wattwiller:<br />
- De 1ste fase voor de upgrade van het waterbehandelingssysteem<br />
‘Cleaning In Place’<br />
- De vervanging van een koude groep<br />
- Uitrustingen voor boorwerkzaamheden en voor Wattwiller<br />
bruiswater<br />
- Aanvullingen voor ERP Adonix<br />
- Diverse productie-investeringen<br />
Bru-Chevron:<br />
- Aankoop van glazen flessen van 1 l en 25cl<br />
- Vervanging van de hijslift voor glazen flessen<br />
- Inrichting van de uitgang van de pallettiseermachine op de petfleslijn<br />
- Diverse onderhoudsinvesteringen<br />
<strong>Spadel</strong> UK:<br />
- Investeringen verbonden aan het formaat Boots 30cl<br />
- Nieuwe blaasmachine<br />
- ‘Buffer’ mineraalwatertanks<br />
- Informaticamaterieel<br />
<strong>Spadel</strong> N.V.<br />
- Aankoop van bureauticamateriaal, netwerkuitrustingen,<br />
een nieuwe telefooncentrale en informaticasoftware<br />
Innovatie<br />
De belangrijkste commerciële innovaties van <strong>2008</strong> zijn:<br />
Februari<br />
- lancering in de Benelux van glazen flesjes van 25 cl Spa Reine,<br />
Spa Barisart en Spa & Fruit (ter vervanging van de flesjes van 20 cl)<br />
- lancering in Frankrijk van Wattwiller “Finement Pétillante” en<br />
“Fortement Pétillante” (in packs van 6 x 1 Lt PET)<br />
Maart<br />
- lancering van Bru plat in glazen flesjes van 25 cl in de Belux<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
April<br />
- nieuwe smaak ‘Passievrucht light’ in het gamma Spa & Tea<br />
Juni<br />
- nieuwe smaak ‘Fresh Orange’ in het gamma Spa & Fruit<br />
Augustus<br />
- lancering van het formaat Brecon Carreg 30cl ‘for kids’ in het<br />
Verenigd Koninkrijk<br />
Oktober<br />
- lancering van Bru plat in PET-flessen van 1,25 l in Nederland<br />
Geconsolideerde resultaten<br />
De operationele cashflow (EBITDA) van <strong>2008</strong> bedraagt 28,0 miljoen<br />
euro, dat is 29,1% minder dan in 2007.<br />
Het bedrijfsresultaat (EBIT) van <strong>2008</strong> vertoont een verlies van<br />
4,0 miljoen euro, tegenover een bedrijfswinst van 26,6 miljoen euro<br />
in 2007. Deze bedrijfswinst werd beïnvloed door niet-recurrente<br />
nettokosten voor een bedrag van 19,6 miljoen euro.<br />
Niet-recurrente opbrengsten en kosten<br />
Door de economische recessie en de huidige structurele moeilijkheden<br />
van de Franse flessenwatermarkt noteerde de Groep een<br />
waardevermindering (‘impairment’ volgens de IFRS-methodologie) op<br />
de dochtermaatschappij ‘Les Grandes Sources de Wattwiller’ voor een<br />
bedrag van 19,5 miljoen euro.<br />
De Groep moest ook rationaliseringsmaatregelen doorvoeren waardoor<br />
bij de bedienden en de kaderleden een aantal banen moesten<br />
sneuvelen. De kost van deze herstructurering werd geboekt in <strong>2008</strong>.<br />
Aan de andere kant noteerde de Groep ook winst dankzij een herwaardering<br />
van het park van de retourverpakkingen.<br />
Het recurrente bedrijfsresultaat (REBIT) van <strong>2008</strong> bedraagt 15,6<br />
miljoen euro tegenover 24,9 miljoen euro in 2007 (het is dus met 37,4%<br />
gedaald).<br />
De daling is voornamelijk het gevolg van de daling van de verkochte<br />
volumes en in mindere mate van de stijging van de grondstoffenprijzen<br />
en de energiekosten.<br />
De eenheidsprijzen van de ingrediënten van onze limonades, zoals<br />
sappen, extracten, essences en aroma’s, zijn in totaal met 27% gestegen<br />
ten opzichte van 2007. Ook folies, verpakkingen en drankkartons<br />
werden behoorlijk duurder. Wat de energiekosten betreft, noteerden<br />
we stijgingen van de eenheidsprijzen van het KW/h van 6,5% voor<br />
elektriciteit en 21% voor gas.<br />
35
Verslag van de Raad van Bestuur<br />
Deze negatieve elementen werden gedeeltelijk opgevangen door<br />
een plan voor de vermindering van de vaste industriële kosten en de<br />
algemene administratiekosten.<br />
De financiële opbrengsten bedragen 3,6 miljoen euro. Ze noteren een<br />
stijging van 9,8% dankzij de opvoering van de geldmiddelen, ondanks<br />
de daling van de rentevoeten in het vierde kwartaal van <strong>2008</strong>. De<br />
financiële kosten zijn lichtjes gestegen door de vermindering van de<br />
schuldenlast.<br />
Rekening houdend met de daling van het resultaat vóór belasting, zijn<br />
de belastingen in <strong>2008</strong> tot 3 miljoen EUR gedaald. Het valt te noteren<br />
dat de belangrijke waardevermindering op de dochtermaatschappij<br />
Les Grandes Sources de Wattwiller niet fiscaal aftrekbaar is.<br />
De Groep sluit het boekjaar af met een geconsolideerd nettoverlies<br />
van 4,3 miljoen euro, tegenover een nettowinst van 20,1 miljoen euro<br />
vorig jaar.<br />
Geconsolideerde balansstructuur<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> bedroeg het eigen vermogen, gewaardeerd<br />
volgens de IFRS-normen, 126,9 miljoen euro, te vergelijken met 135,8<br />
miljoen eind 2007. Het eigen vermogen dekt meer dan 124% van de<br />
vaste activa. De solvabiliteitsratio bedraagt meer dan 53%.<br />
De immateriële vaste activa zijn gedaald als gevolg van de waardevermindering<br />
op Les Grandes Sources de Wattwiller. Het feit dat de<br />
investeringen minder bedragen dan de courante afschrijvingen (excl.<br />
waardevermindering van activa) verklaart met name de daling van de<br />
netto materiële vaste activa op de balans van de Groep.<br />
De financiële schuldenlast is beperkt tot 5,9 miljoen euro (waarvan<br />
slechts 1,8 miljoen euro financiële schulden op lange termijn).<br />
De geldmiddelen van de Groep zijn met 6% gestegen tot 78,7 miljoen<br />
euro.<br />
De balansstructuur van <strong>Spadel</strong> is dus bijzonder solide om het hoofd<br />
te bieden aan de economische crisis en de groeiambities van de<br />
Groep te ondersteunen.<br />
Niet-geconsolideerde resultaten van <strong>Spadel</strong> nv<br />
De omzet van <strong>Spadel</strong> NV bedraagt 121,1 miljoen euro in <strong>2008</strong>, te<br />
vergelijken met 130,6 miljoen euro in 2007. Dat betekent een daling<br />
van 7,2% die voornamelijk het gevolg is van de daling van de<br />
verkochte volumes.<br />
De bedrijfswinst daalt met 14,6% tot 3,4 miljoen euro.<br />
Zij weerspiegelt:<br />
- de daling van de omzet<br />
- de stijging van de commerciële uitgaven<br />
- de kosten verbonden aan de analyse van dossiers inzake fusies &<br />
overnames<br />
- de kosten verbonden aan de schrapping van banen in het kader van<br />
de rationaliseringsmaatregelen<br />
- een toename van de afschrijvingen, vooral te wijten aan de afschrijving<br />
van de implementatiekosten van een nieuw ERP dat op 1 januari<br />
<strong>2008</strong> in gebruik werd genomen.<br />
De financiële opbrengsten zijn in <strong>2008</strong> met 53,4% gedaald tot 11,2<br />
miljoen euro. Deze sterke daling is het gevolg van:<br />
- de aanzienlijke daling van de dividenden die werden uitbetaald<br />
door Spa Monopole<br />
- de afwezigheid van dividenden van Bru-Chevron en van “Les<br />
Grandes Sources de Wattwiller” na de overdracht door <strong>Spadel</strong><br />
NV en de groepering van deze industriële deelnemingen in Spa<br />
Monopole NV in december 2007<br />
Het nettoresultaat bedraagt 13.045.359 EUR, te vergelijken met<br />
59.972.554 in 2007 (toen werden voor een bedrag van 34,7 miljoen uitzonderlijke<br />
opbrengsten geboekt, vooral als gevolg van de meerwaarden<br />
die werden gerealiseerd bij de overdracht van de deelnemingen).<br />
Winstverdeling<br />
Er wordt voorgesteld om de winst als volgt te bestemmen (in euro):<br />
Nettowinst van het boekjaar 13.045.359<br />
Overgedragen winst van het voorgaande boekjaar 1.283.266<br />
14.328.625<br />
De Raad legt het winstaandeel voor het boekjaar <strong>2008</strong> unaniem vast op<br />
nul euro, zoals voorzien in artikel 31, lid 3b, van de statuten.<br />
Wij stellen u volgende verdeling voor (in euro):<br />
1. Uitkering van een brutodividend van 0,80 euro (0,60 netto)<br />
per aandeel aan de 4.150.350 rechthebbende aandelen 3.320.280<br />
2. Dotatie aan de beschikbare reserves 10.000.000<br />
3. Over te dragen winst 1.008.345<br />
Totaal: 14.328.625<br />
Het voorgestelde nettodividend is met 16,7% gedaald ten opzichte van<br />
dat van vorig jaar. Het zal worden uitgekeerd op 30 juni 2009 tegen<br />
afgifte van coupon nr. 9.
Vooruitzichten<br />
De economische recessie zal de activiteiten van de Groep blijven<br />
beïnvloeden. De economie verandert snel en aanzienlijk en dat heeft<br />
ook zijn gevolgen op het verbruik van flessenwater. Het is daardoor<br />
moeilijk om de resultaten te voorspellen.<br />
Om deze ongunstige conjunctuur het hoofd te bieden bevestigt de<br />
Groep haar leiderspositie en ontwikkelt ze ambitieuze plannen om<br />
haar groei te garanderen en haar rentabiliteit te verbeteren. Er wordt<br />
gewerkt rond twee grote assen: uitbreiding van de plannen om de<br />
kosten te drukken en vooral een aanzienlijke innovatie-inspanning voor<br />
alle merken en markten waar de Groep aanwezig is.<br />
Met aanzienlijke geldelijke middelen, een zeer lage financiële schuldenlast<br />
en een solvabiliteitsratio van meer dan 53% is de balansstructuur<br />
van <strong>Spadel</strong> bijzonder solide om de groeiambities van de Groep te<br />
ondersteunen.<br />
Bestuurdersmandaten<br />
Tijdens de Gewone Algemene Vergadering van 12 juni <strong>2008</strong> verkozen<br />
de aandeelhouders unaniem Baron VANDEMOORTELE als onafhankelijk<br />
bestuurder met een mandaat van zes jaar. Zijn mandaat zal een<br />
einde nemen na de Gewone Algemene Vergadering van 2014.<br />
Conform de algemeen aanvaarde regels inzake leeftijdgrens voor<br />
de leden van de Raad van Bestuur, bevestigd in het Corporate<br />
Governance Charter van de onderneming, stelde de Raad van Bestuur<br />
op deze Gewone Algemene Vergadering niet voor om het mandaat van<br />
Baron COLLINET te vernieuwen.<br />
Het mandaat van de heer Marc du Bois neemt een einde na de<br />
Gewone Algemene Vergadering van dit jaar.<br />
De Raad van Bestuur zal op de Gewone Algemene Vergadering van<br />
11 juni 2009 voorstellen om het bestuursmandaat van de heer Marc<br />
du Bois voor zes jaar te vernieuwen. Het zal een einde nemen na de<br />
Gewone Algemene Vergadering van 2015.<br />
Auditcomite<br />
De wet van 17 december <strong>2008</strong> verplicht de beursgenoteerde ondernemingen<br />
om een auditcomité op te richten. Dat moet samengesteld zijn<br />
uit niet-uitvoerende bestuurders van wie er minstens één onafhankelijk<br />
is en moet beschikken over specifieke bevoegdheden op het vlak van<br />
boekhouding en audit.<br />
De Raad van Bestuur heeft de conformiteit van de samenstelling van<br />
het auditcomité van de onderneming met de voorschriften van de wet<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
onderzocht en gevalideerd. Meer in het bijzonder heeft de Raad van<br />
Bestuur vastgesteld dat de voorzitter van het auditcomité beantwoordt<br />
aan de onafhankelijkheidscriteria die zijn bepaald in artikel 526 ter van<br />
het Wetboek van Vennootschappen en door zijn opleiding (licentiaat<br />
in de toegepaste economische wetenschappen) en beroepservaring<br />
beschikt over de vereiste bevoegdheden op het vlak van audit en<br />
boekhouding.<br />
De Raad van Bestuur is niet op de hoogte van elementen die een invloed<br />
zouden kunnen hebben in geval van een openbaar aankoopbod,<br />
zoals bepaald in artikel 34 van het koninklijk besluit van 14 november<br />
2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële<br />
instrumenten die zijn toegelaten tot verhandeling op een gereglementeerde<br />
markt (MB 3 december 2007).<br />
De Raad is niet op de hoogte van andere gebeurtenissen, na afsluiting<br />
van het boekjaar, die een belangrijke invloed op de jaarrekening kunnen<br />
hebben.<br />
De grootste risico’s en onzekerheden die op de onderneming wegen<br />
zijn volgens de Raad van Bestuur:<br />
- de gevolgen van de economische recessie op de evolutie van het<br />
verbruik van flessenwater<br />
- de vragen over de milieu-impact van onze producten<br />
- de onterechte negatieve berichten van de sector van de publieke<br />
watermaatschappijen<br />
- de toenemende concentratie in de sector van de groothandel en de<br />
toename van de distributiemerken (MDD)<br />
- de evolutie van de taksen op de verschillende soorten verpakkingen<br />
De Raad van Bestuur dankt alle medewerkers voor de inspanningen<br />
die ze hebben geleverd in het boekjaar <strong>2008</strong>.<br />
37
Jaarlijks financieel verslag
Algemene inlichtingen<br />
Activiteiten<br />
<strong>Spadel</strong> NV en haar dochterondernemingen (hierna “<strong>Spadel</strong>”<br />
genoemd), vormen een Europese groep met als bestaansreden<br />
het produceren en het commercialiseren van kwaliteitsproducten<br />
op basis van natuurlijk water en hierdoor de consument een<br />
meerwaarde te bieden. Dit met het nodige respect voor het milieu.<br />
Personeelsbestand<br />
Per 31 december <strong>2008</strong> stelde de Groep 753 mensen tewerk.<br />
Juridisch statuut<br />
<strong>Spadel</strong> NV is een naamloze vennootschap met Maatschappelijke<br />
Zetel gevestigd Kolonel Bourgstraat 103 te 1030 Brussel. De maatschappij<br />
is ingeschreven in het register van de rechtspersonen<br />
van de Rechtbank van Koophandel te Brussel onder het nummer<br />
0405.844.436 (BTW nummer: BE 405.844.436). De laatste wijziging<br />
in de gecoördineerde statuten werd gepubliceerd in het Belgisch<br />
Staatsblad op 29 november 2007.<br />
De Groep staat genoteerd op Euronext te Brussel (Code ISIN BE<br />
0003798155).<br />
Financiële staten<br />
De geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong> is opgesteld<br />
in overéénstemming met de IFRS-normen en werd goedgekeurd<br />
door de Raad van Bestuur op 30 maart 2009. Ze zal voor goedkeuring<br />
voorgelegd worden aan de Algemene Vergadering van 11 juni 2009.<br />
De cijfers in onderhavig document zijn weergegeven in duizenden<br />
euro’s (KEUR), tenzij uitdrukkelijk vermeld.<br />
Raad van Bestuur<br />
De Raad van Bestuur van de vennootschap is als volgt samengesteld:<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Pierre DRION<br />
Voorzitter van de Raad van Bestuur<br />
Einde mandaat: 10/06/2010<br />
Marc du BOIS<br />
Gedelegeerd Bestuurder<br />
Einde mandaat: 11/06/2009<br />
FINANCES ET INDUSTRIES S.A.,<br />
vertegenwoordigd door Fred Chaffart<br />
Bestuurder<br />
Einde mandaat: 14/06/2012<br />
Barones Louis GREINDL<br />
Bestuurder<br />
Einde mandaat: 09/06/2011<br />
BVBA M.O.S.T.,<br />
vertegenwoordigd door Frank Meysman<br />
Bestuurder<br />
Einde mandaat: 10/06/2010<br />
THYS Johnny BVBA,<br />
vertegenwoordigd door Johnny Thys<br />
Bestuurder<br />
Einde mandaat: 14/06/2010<br />
Baron VANDEMOORTELE<br />
Bestuurder<br />
Einde mandaat: 12/06/2014<br />
Commissaris<br />
De commissaris van de vennootschap is PricewaterhouseCoopers,<br />
Bedrijfsrevisoren (B009), BE 429.501.944, Woluwedal 18,<br />
1932 Sint-Stevens-Woluwe, België, vertegenwoordigd door<br />
Raynald Vermoesen (F01125). Het mandaat eindigt op de<br />
Algemene Vergadering in juni 2010.<br />
39
Geconsolideerde balans<br />
ACTIVA Toelichting 31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Vaste activa<br />
Immateriële activa 7 10.455 30.435<br />
Materiële vaste activa 8 91.748 96.211<br />
Handelsvorderingen en overige vorderingen 9 263 1.182<br />
Vlottende activa<br />
102.466 127.828<br />
Voorraden 10 14.090 14.515<br />
Handelsvorderingen en overige vorderingen 9 40.612 41.901<br />
Terug te vorderen belastingen 1.828 284<br />
Financiële activa op korte termijn 11 15 18<br />
Liquide middelen 12 78.656 74.349<br />
135.201 131.067<br />
TOTAAL ACTIVA 237.667 258.895<br />
De toelichting maakt een integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong>.
EIGEN VERMOGEN EN SCHULDEN Toelichting 31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Kapitaal en reserves toerekenbaar<br />
aan de aandeelhouders van de vennootschap<br />
Kapitaal 13 5.000 5.000<br />
Omrekeningsverschillen -817 -145<br />
Geconsolideerde reserves 14 122.797 130.901<br />
126.980 135.756<br />
Minderheidsbelangen - -<br />
Totaal eigen vermogen 126.980 135.756<br />
SCHULDEN<br />
Schulden op lange termijn<br />
Financiële schulden op lange termijn 15 1.761 4.790<br />
Schulden ten gevolge van personeelsbeloningen 16 4.446 4.648<br />
Uitgestelde belastingen 17 25.523 28.056<br />
Overige schulden 18 949 1.054<br />
Schulden op korte termijn<br />
32.679 38.548<br />
Ontvangen statiegeld 4.1 27.398 30.904<br />
Financiële schulden op korte termijn 15 4.162 4.836<br />
Handelsschulden 35.799 37.709<br />
Sociale schulden 7.662 7.693<br />
Belastingschulden 630 882<br />
Voorzieningen 19 566 490<br />
Overige schulden 18 1.791 2.077<br />
78.008 84.591<br />
Totaal schulden 110.687 123.139<br />
TOTAAL EIGEN VERMOGEN EN SCHULDEN 237.667 258.895<br />
De toelichting maakt een integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong>.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
41
Geconsolideerde resultatenrekening<br />
Toelichting <strong>2008</strong> 2007<br />
Bruto–omzet 235.154 254.834<br />
Accijnzen en verpakkingsbijdragen -27.655 -32.268<br />
Netto–omzet 5 207.499 222.566<br />
Wijziging in de voorraad afgewerkte producten en halffabrikaten 682 714<br />
Aankopen van grond -, en hulpstoffen en handelsgoederen -47.420 -51.626<br />
Diensten en diverse goederen -93.335 -96.246<br />
Personeelslasten 20 -43.532 -42.238<br />
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 7,8 -32.016 -12.872<br />
Overige bedrijfsinkomsten/(kosten) 21 4.090 6.309<br />
Bedrijfsresultaat -4.032 26.607<br />
Financiële opbrengsten 22 3.560 3.241<br />
Financiële lasten 23 -817 -914<br />
Resultaat vóór belastingen -1.289 28.934<br />
Belastingen 24 -2.976 -8.851<br />
Winst/(verlies) van het boekjaar -4.265 20.083<br />
Winst/(verlies) toerekenbaar aan<br />
Aandeelhouders -4.265 20.083<br />
Minderheidsbelangen - -<br />
Winst per aandeel toerekenbaar aan de aandeelhouders (in EUR per aandeel)<br />
- gewoon 29 -1,03 4,84<br />
- verwaterd 29 -1,03 4,84<br />
De toelichting maakt een integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong>.
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Toelichting Kapitaal Omrekeningsverschillen<br />
Groeps-<br />
reserves<br />
Totaal eigen<br />
Vermogen<br />
Saldo per 1 januari 2007 5.000 -2 114.305 119.303<br />
Resultaat 2007 rechtstreeks toegewezen<br />
aan het eigen vermogen<br />
Winst boekjaar 2007 - 20.083 20.083<br />
Totaal resultaat 2007 -143 20.083 19.940<br />
Uitgekeerde dividenden 30 - -3.487 -3.487<br />
Saldo per 31december 2007<br />
Resultaat <strong>2008</strong> rechtstreeks toegewezen<br />
5.000 -145 130.901 135.756<br />
aan het eigen vermogen<br />
-672<br />
145<br />
-527<br />
Winst boekjaar <strong>2008</strong> -4.265 -4.265<br />
Totaal resultaat <strong>2008</strong> -672 -4.120 -4.792<br />
Uitgekeerde dividenden - -3.984 -3.984<br />
Saldo per 31december <strong>2008</strong> 5.000 -817 122.797 126.980<br />
De toelichting maakt een integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong>.<br />
Mutatietabel van het geconsolideerd eigen vermogen<br />
-143<br />
-<br />
-143<br />
43
Geconsolideerd kasstroomoverzicht<br />
Toelichting <strong>2008</strong> 2007<br />
Winst/(verlies) van het boekjaar -4.265 20.083<br />
Aanpassingen voor:<br />
Belastingen 24 2.976 8.851<br />
Afschrijvingen en waardeverminderingen op materiële vaste activa 8 11.489 12.095<br />
Afschrijvingen op immateriële activa 7 1.027 777<br />
Bijzondere waardeverminderingen op immateriële vaste activa 7 19.500 0<br />
Verlies/(winst) op de verkoop van materiële en immateriële vaste activa 21 81 -2.722<br />
Verlies/(winst) op de verkoop van filialen 21 0 -800<br />
Afschrijvingen op kapitaalsubsidies -108 -95<br />
Niet betaalde lasten van personeelsverplichtingen 16 1.110 1.165<br />
Financiële (inkomsten)/kosten -2.871 -2.243<br />
Bruto kasstromen uit de bedrijfsuitoefening<br />
Wijzigingen in de behoefte van het werkkapitaal<br />
28.939 37.111<br />
Voorraden 425 -673<br />
Handelsvorderingen en overige vorderingen<br />
Handels-, sociale en overige schulden, schulden van personeelsverplichtingen,<br />
2.207 -109<br />
ontvangen statiegeld en voorzieningen op korte termijn<br />
-6.967<br />
-7.032<br />
Kasstromen uit de bedrijfsuitoefening 24.604 29.297<br />
Teruggekregen /(betaalde) belastingen -7.304 -10.348<br />
Netto kasstroom uit de bedrijfsuitoefening<br />
Kasstromen uit investeringsactiviteiten<br />
17.300 18.949<br />
Investeringen in materiële vaste activa -8.400 -8.072<br />
Inningen uit de verkoop van materiële vaste activa 415 4.986<br />
Inningen uit verkoop van immateriële activa 0 48<br />
Inningen uit de verkoop van filialen 0 800<br />
Investeringen in immateriële activa -438 -1.211<br />
Netto kasstroom uit investeringsactviteiten<br />
Kasstromen uit financieringsactiviteiten<br />
-8.423 -3.449<br />
Nieuw aangegane leningen 800 1.146<br />
Aflossing van financiële schulden -4.011 -4.293<br />
Dividenden uitgekeerd aan de aandeelhouders -3.984 -3.487<br />
Ontvangen intresten 3.224 2.742<br />
Betaalde intresten -353 -499<br />
Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten -4.324 -4.391<br />
Netto toename/(afname) in liquide middelen 4.553 11.109<br />
Liquide middelen per 1 januari 12 73.484 62.245<br />
Wisselverschillen 245 130<br />
Liquide middelen per 31 december 12 78.282 73.484<br />
De toelichting maakt een integraal deel uit van de geconsolideerde jaarrekening per 31 december <strong>2008</strong>.
1/ Samenvatting van de belangrijkste waarderingsregels<br />
De belangrijkste waarderingsregels voor het opmaken van de geconsolideerde financiële staten<br />
worden hieronder beschreven.<br />
1.1. Grondslagen voor de opstelling en verklaring van<br />
overeenstemming met IFRS<br />
De geconsolideerde financiële staten van <strong>Spadel</strong> per 31 december <strong>2008</strong><br />
werden opgesteld in overeenstemming met het geheel van de bepalingen<br />
van het “IFRS” (“International Financial Reporting Standards”)<br />
referentiekader zoals goedgekeurd binnen de Europese Unie en die<br />
gepubliceerd werden op die datum, namelijk de standaarden uitgevaardigd<br />
door de International Accounting Standards Board (“IASB”) en<br />
de interpretaties uitgevaardigd door het IFRIC (“International Financial<br />
Reporting Interpretations Committee”). Deze bepalingen stemmen<br />
overeen met de standaarden en interpretaties die uitgevaardigd werden<br />
door de IASB per 31 december <strong>2008</strong>.<br />
Wijzigingen van de in <strong>2008</strong> van kracht zijnde gepubliceerde<br />
normen en interpretaties<br />
De wijzigingen van de volgende normen en interpretaties zijn verplicht<br />
van toepassing in het boekjaar <strong>2008</strong>, maar na analyse werd besloten dat<br />
ze niet van toepassing zijn op de activiteiten van de Groep:<br />
- Wijzigingen van de normen IAS 39 en IFRS 7 ‘Herclassificatie van<br />
financiële activa’;<br />
- Wijzigingen van de IAS-norm 39 ‘Herclassificatie van financiële activa<br />
ingangsdatum en overgang’;<br />
- IFRIC 11 ‘IFRS 2: eigen aandelen en intragroepstransacties’.<br />
Normen, wijzigingen van reeds gepubliceerde normen en<br />
interpretaties die nog niet van kracht zijn<br />
De volgende normen, wijzigingen van recent gepubliceerde normen en<br />
interpretaties zijn van toepassing vanaf 1 januari 2009 en werden door<br />
de Groep niet vervroegd toegepast:<br />
- IFRS 8 ‘Operationele segmenten’.<br />
- Wijzigingen van de IAS-norm 1 ‘Presentatie van de financiële staten’;<br />
- Wijzigingen van de IAS-norm 23 ‘Leningkosten’;<br />
- Wijzigingen van de IFRS-norm 2 ‘Op aandelen gebaseerde betalingen<br />
– aankoopvoorwaarden van de rechten en annuleringen’;<br />
- IFRIC 13 ‘Programma voor klantenbinding’;<br />
- IFRIC 14 ‘Beperking van de activa met vaste prestatie, minimale financieringsverplichtingen,<br />
en de interactie daartussen’.<br />
De analyse van de potentiële impact van die normen, wijzigingen van<br />
de normen en interpretaties op de geconsolideerde rekeningen van de<br />
Groep is momenteel in uitvoering. Dat geldt tevens voor de wijzigingen<br />
van de volgende normen en interpretaties die reeds gepubliceerd<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Toelichting tot de geconsolideerde rekeningen<br />
werden maar op 31 december <strong>2008</strong> nog niet door de Europese Unie<br />
aangenomen waren:<br />
- Wijzigingen van de norm IFRS 3 ‘Hergroepering van ondernemingen’;<br />
- Wijzigingen van de norm IAS 27 ‘Geconsolideerde en individuele<br />
financiële staten’;<br />
- Wijzigingen van IFRS-norm 1 ‘First Time Application’;<br />
- Wijzigingen van de IAS-norm 39 ‘Waardering van financiële<br />
instrumenten’;<br />
- Wijzigingen van de IAS-normen 32 en 1 ‘Aflosbare financiële<br />
instrumenten en verplichtingen in geval van liquidatie’;<br />
- Wijzigingen van IFRS-norm 1 en IAS-norm 27 ‘Kost van deelneming in<br />
een filiaal, gezamenlijk gecontroleerde entiteit of vennootschap’;<br />
- IFRIC 12 ‘Dienstverlening uit hoofde van concessieovereenkomsten’;<br />
- IFRIC 15 ‘Contracten voor de constructie van vastgoed’;<br />
- IFRIC 16 ‘Afdekking van investeringen in buitenlandse entiteiten’;<br />
- IFRIC 17 ‘Uitkering van niet-geldelijke activa aan aandeelhouders’.<br />
1.2. Consolidatie<br />
De moedermaatschappij evenals al de door haar gecontroleerde dochters<br />
zijn opgenomen in de consolidatie.<br />
1.2.1. Dochterondernemingen<br />
De activa, passiva, rechten en verplichtingen, evenals de opbrengsten<br />
en kosten van de moeder en van door haar gecontroleerde dochterondernemingen<br />
worden in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen<br />
met toepassing van de methode van intregrale consolidatie. “Controle”<br />
betreft hier het vermogen om het financieel en operationeel beleid<br />
van een onderneming te bepalen teneinde de vruchten te plukken<br />
van het resultaat van de door haar gevoerde activiteiten. Deze controle<br />
wordt vermoed indien <strong>Spadel</strong> over meer dan 50% van de stemrechten<br />
beschikt. Deze veronderstelling is echter weerlegbaar indien het bewijs<br />
van het tegendeel wordt voorgelegd. Bovendien wordt rekening gehouden<br />
met het bestaan van potentiële stemrechten bij het bepalen van het<br />
bestaan van eventuele controle. Deze potentiële stemrechten dienen<br />
echter direct uitoefenbaar of omzetbaar te zijn.<br />
Een filiaal wordt geconsolideerd vanaf de datum van verwerving, d.i. de<br />
datum waarop de controle wordt overgedragen aan de verwervende<br />
partij. Vanaf deze datum neemt de moedermaatschappij (“verwerver”)<br />
integraal het resultaat van het filiaal op in de resultatenrekening en eveneens<br />
de verschillende elementen van actief, passief en latente passiva,<br />
verworven aan reële waarde, in de geconsolideerde balans. Dit betreft<br />
45
ook eventuele goodwill die werd geïdentificeerd tijdens de bedrijfscombinatie.<br />
De consolidatie stopt van zodra er geen controle meer is.<br />
Bij het consolidatieproces dienen alle intragroep saldi en transacties,<br />
evenals alle niet gerealiseerde winsten en verliezen volledig geëlimineerd<br />
te worden. De geconsolideerde jaarrekening wordt opgesteld met<br />
toepassing van uniforme waarderingsregels voor gelijkaardige transacties<br />
of andere gebeurtenissen waar ook in de <strong>Spadel</strong> groep.<br />
1.2.2. Joint ventures<br />
De dochterondernemingen, die <strong>Spadel</strong> gezamelijk met één of meerdere<br />
partners controleert, in uitvoering van een samenwerkingakkoord, worden<br />
gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode.<br />
1.2.3. Goodwill en negatieve acquisitieverschillen<br />
In het geval bij acquisitie een positief verschil optreedt tussen de aanschaffingswaarde<br />
van de deelneming en de reële waarde van de activa,<br />
passiva en latente passiva, wordt deze goodwill geboekt als actief.<br />
Indien het verschil negatief is, wordt dit rechtstreeks in de resultatenrekening<br />
verwerkt.<br />
Goodwill wordt niet afgeschreven doch maakt het voorwerp uit van een<br />
test voor bijzondere waardevermindering, die jaarlijks wordt uitgevoerd<br />
of veelvuldiger indien de omstandigheden het vereisen.<br />
1.2.4. Omzetting van de jaarrekening van buitenlandse filialen<br />
en divisies in vreemde munt.<br />
Alle activa en passiva, zowel monetair als niet-monetair, worden omgezet<br />
volgens slotkoersmethode. De opbrengsten en kosten worden omgezet<br />
volgens de gemiddelde koers van de periode.<br />
1.3. Immateriële activa<br />
Een immaterieel actief wordt geboekt indien de volgende voorwaarden<br />
zijn vervuld:<br />
1 het actief kan worden geïdentificeerd: dit betekent dat het ofwel individueel<br />
afscheidbaar is (indien het individueel verkocht, verplaatst of<br />
verhuurd kan worden), ofwel voortspruit uit wettelijke of contractuele<br />
rechten,<br />
2 het waarschijnlijk is dat hieruit voor <strong>Spadel</strong> economische voordelen<br />
voortvloeien,<br />
3 <strong>Spadel</strong> het actief kan controleren,<br />
4 het actief op een betrouwbare wijze kan worden gewaardeerd.<br />
De immateriële activa worden gewaardeerd aan de aanschaffingsprijs<br />
(dit behelst alle kosten die rechtstreeks aan de transactie kunnen<br />
worden toegewezen, met uitzondering van de onrechtstreekse kosten),<br />
verminderd met de geboekte afschrijvingen en eventuele cumulatieve<br />
bijzondere waardeverminderingen.<br />
Geen enkele financieringskost wordt in de aanschaffingsprijs van de<br />
immateriële activa opgenomen.<br />
De immateriële activa worden afgeschreven over hun waarschijnlijke<br />
gebruiksduur, volgens de lineaire methode. De weerhouden gebruiksduur<br />
is de volgende:<br />
Immateriële activa Waarschijnlijke gebruiksduur<br />
Software licenties 5 jaar<br />
Concessies Duur van de concessie<br />
Merken Onbepaald, jaarlijkse test voor bijzondere<br />
waardevermindering<br />
Cliënteel 10 jaar<br />
Goodwill NVT, test voor bijzondere waardevermindering<br />
op jaarlijkse basis of veelvuldiger indien de<br />
omstandigheden het vereisen<br />
De afschrijving begint op het ogenblik dat het actief klaar is om gebruikt<br />
te worden.<br />
Onderzoekskosten worden rechtstreeks opgenomen in de resultatenrekening.<br />
Ontwikkelingskosten worden geactiveerd van zodra <strong>Spadel</strong><br />
kan aantonen dat: (1) het project technisch kan verwezenlijkt worden,<br />
(2) <strong>Spadel</strong> de intentie heeft het actief te willen gebruiken of te verkopen,<br />
(3) het actief toekomstige baten zal genereren, (4) de nodige middelen<br />
aanwezig zijn om het project te voltooien, (5) de kosten betrouwbaar<br />
kunnen worden gemeten.<br />
Onderhoudskosten die enkel leiden tot onderhoud van het actief (en<br />
niet bijdragen tot verbeterde prestaties) worden rechtstreeks in resultaat<br />
genomen.<br />
CO - uitstootrechten die door de Belgische staat aan <strong>Spadel</strong> werden toe-<br />
2<br />
gekend zijn opgenomen als immateriële activa (Rechten en concessies)<br />
door creditering van de resultatenrekening voor het deel dat betrekking<br />
heeft op dit boekjaar en door creditering van de overige schulden voor<br />
het deel dat betrekking heeft op de voorgaande boekjaren.<br />
1.4. Materiële vaste activa<br />
1.4.1. Materiële vaste activa<br />
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd aan kostprijs, verminderd<br />
met de cumulatieve afschrijvingen en de eventuele cumulatieve bijzondere<br />
waardeverminderingen. De kostprijs omvat alle rechtstreekse<br />
kosten en ook alle kosten die nodig blijken om het actief operationeel<br />
te maken. Geen enkele financieringskost wordt opgenomen in de aanschaffingswaarde<br />
van de materiële vaste activa.<br />
De herstellings- en onderhoudskosten die enkel het actief onderhouden,<br />
maar echter de waarde niet verhogen, worden rechtstreeks opgenomen<br />
in de resultatenrekening. Echter, de uitgaven voor grote onderhouds- en<br />
herstellingswerken die de toekomstige economische baten verhogen<br />
die door het actief worden gegenereerd, worden geïdentificeerd als<br />
een apart element binnen de kostprijs. De kostprijs van de materiële<br />
activa wordt als dusdanig opgesplitst in verschillende componenten.
Deze componenten, die met regelmaat zullen worden vervangen, en die<br />
bijgevolg naar levensduur zullen verschillen met het geheel waarvan zij<br />
deel uitmaken, worden afgeschreven over hun eigen specifieke levensduur.<br />
In geval van vervanging, wordt het vervangen actief van de balans<br />
verwijderd, en het nieuwe actief wordt afgeschreven over haar eigen<br />
specifieke levensduur.<br />
De afschrijvingsbasis voor de materiële vaste activa wordt afgeschreven<br />
over de waarschijnlijke gebruiksduur, volgens de lineaire methode.<br />
De afschrijvingsbasis stemt overéén met de kostprijs. De weerhouden<br />
levensduren zijn de volgende:<br />
Materiële vaste activa Waarschijnlijke gebruiksduur<br />
Terreinen Onbeperkt<br />
Bronnen Onbeperkt<br />
Administratieve gebouwen 50 jaar<br />
Industriële gebouwen 40 jaar<br />
Componenten van de gebouwen 20 tot 25 jaar<br />
Productiematerieel 6 tot 20 jaar<br />
Retourverpakkingen 3 tot 12 jaar<br />
Meubilair 10 jaar<br />
Informaticamaterieel 3 tot 5 jaar<br />
Wagenpark 5 tot 8 jaar<br />
1.4.2. Financiële lease-overéénkomsten<br />
Een lease-overéénkomst wordt beschouwd als zijnde financiële lease<br />
wanneer vrijwel het geheel van risico’s en voordelen eigen aan de<br />
eigendom aan <strong>Spadel</strong> werd overgedragen. <strong>Spadel</strong> boekt deze contracten<br />
zowel op het actief als het passief van de balans. Zij worden hierbij<br />
gewaardeerd bij aanvang van het contract aan de reële waarde van het<br />
gehuurde goed of, indien dit lager ligt, aan de actuele waarde van de<br />
minimale betalingen met betrekking tot dit contract. Elke betaling met<br />
betrekking tot deze huur wordt verdeeld over de terugbetaling van de<br />
schuld en de financiële intrestlast. De financiële last wordt zodanig gespreid<br />
over de verschillende perioden van de looptijd van het contract<br />
zodat dit aanleiding geeft tot een vast intrestpercentage op het uitstaande<br />
schuldsaldo in elke periode. De vaste activa, die het voorwerp<br />
uitmaken van een contract van financiële lease, worden afgeschreven op<br />
de gebruiksduur of de kortere lease-overéénkomstperiode. Een leaseoveréénkomst<br />
wordt geklasseerd als éénvoudige operationele lease<br />
indien het geheel van risico’s en voordelen eigen aan de eigendom niet<br />
wordt overgedragen.De uitgaande betalingen met betrekking tot deze<br />
contracten worden geboekt ten laste van de resultatenrekening op een<br />
lineaire wijze gedurende de duurtijd van het huurcontract.<br />
1.5. Bijzondere waardevermindering van activa<br />
Een bijzondere waardevermindering op de immateriële activa (met<br />
inbegrip van de goodwill) en de materiële vaste activa wordt geboekt<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
van zodra de boekhoudkundige waarde van het actief zijn realiseerbare<br />
waarde te boven gaat. De realiseerbare waarde van het actief is het<br />
hoogste van:<br />
1 zijn reële waarde, na aftrek van de verkoopskosten en<br />
2 zijn bedrijfswaarde (zijnde het bedrag dat <strong>Spadel</strong> zou genereren door<br />
dit actief verder te gebruiken).<br />
Indien mogelijk dient de waardetest op elk individueel actief toegepast<br />
te worden. Hoedanook, indien deze activa geen afzonderlijke kasstromen<br />
genereren, dient deze test uitgevoerd te worden ter hoogte van de<br />
kasstroomgenererende éénheden (“Cash Generating Unit” of “CGU”)<br />
tot dewelke het actief wordt toegerekend. (CGU = is de kleinst mogelijke<br />
groep van activa die een afzonderlijke kasstroom genereert ten<br />
opzichte van de andere activa/ CGU’s).<br />
Voor een CGU waaraan een goodwill werd toegekend, dient een jaarlijkse<br />
test voor bijzondere waardevermindering plaats te vinden. Voor<br />
een CGU waaraan geen goodwill werd toegekend, dient deze test enkel<br />
gerealiseerd te worden indien er aanwijzingen voor een dergelijke<br />
bijzondere waardevermindering bestaan. De goodwill die werd erkend<br />
bij een acquisitie wordt toegekend aan de verworven dochterondernemingen<br />
en, desgevallend, verspreid over de CGU’s die worden geacht<br />
te genieten van de synergieën die voortvloeien uit deze acquisitie.<br />
Wanneer een bijzondere waardevermindering wordt vastgesteld, dient<br />
deze in de eerste plaats te worden aangerekend aan de goodwill.<br />
Het eventueel excedent wordt dan verder toegewezen aan de andere<br />
vaste activa van de CGU, geprorateerd volgens hun boekhoudkundige<br />
waarde, maar enkel in die mate dat de verkoopswaarde van deze activa<br />
lager ligt dan de boekhoudkundige waarde. Een bijzondere waardevermindering<br />
op goodwill kan later nooit teruggenomen worden. Een<br />
bijzondere waardevermindering op de andere activa kan worden teruggenomen<br />
indien de omstandigheden het rechtvaardigen.<br />
1.6. Voorraden<br />
De voorraden worden gewaardeerd aan aanschaffingskost of opbrengstwaarde,<br />
indien deze lager ligt.<br />
De aanschaffingskostprijs van de voorraden wordt bepaald aan de hand<br />
van de FIFO-methode (“First in First Out”). Voorraden met een gering<br />
belang en waarvan de waarde en de samenstelling nagenoeg ongewijzigd<br />
blijven worden voor een vast bedrag opgenomen.<br />
De kostprijs van de voorraden omvat alle kosten die noodzakelijk zijn<br />
om de goederen te brengen op de plaats en de staat waarin ze zich<br />
bevinden. De kostprijs bevat alle directe en indirecte productiekosten,<br />
met uitsluiting van de kosten van leningen en de algemene kosten die<br />
er niet toe bijdragen de goederen te brengen in de staat waarin ze zich<br />
bevinden. De toewijzing van de vaste productiekosten aan de kostprijs<br />
is bepaald op basis van de normale productiecapaciteit.<br />
47
Een waardevermindering wordt geboekt indien de netto realiseerbare<br />
waarde van een voorraadelement op balansdatum lager ligt dan zijn<br />
boekhoudkundige waarde.<br />
1.7. Resultaaterkenning<br />
De opbrengsten voortvloeiend uit de verkoop van goederen worden in<br />
resultaat genomen van zodra de risico’s en baten voortvloeiend uit de<br />
eigendom van de goederen worden overgedragen door de verkoper<br />
aan de koper.<br />
De accijnsrechten en milieubelastingen, die worden geïnd voor rekening<br />
van derden en niet voor rekening van <strong>Spadel</strong>, worden op een aparte<br />
lijn weergegeven in de resultatenrekening in mindering van de omzet,<br />
teneinde de netto-omzet te bepalen.<br />
De inkomsten voortvloeiend uit dienstenprestaties worden in resultaat<br />
genomen naarmate deze diensten daadwerkelijk worden geleverd.<br />
1.8. Vorderingen<br />
De vorderingen worden initieel gewaardeerd aan nominale waarde, en<br />
vervolgens aan geamortiseerde kostprijs, d.i. de actuele waarde van<br />
de te ontvangen kasstromen (tenzij de impact van de actualisatie niet<br />
significant is).<br />
Een individueel waarderingsonderzoek van de vorderingen wordt<br />
uitgevoerd. Waardeverminderingen worden geboekt wanneer de inning,<br />
geheel of gedeeltelijk, twijfelachtig of onzeker is.<br />
De vooruitbetalingen en verworven opbrengsten worden tevens in deze<br />
rubriek opgenomen.<br />
1.9. Financiële activa<br />
De financiële activa worden initieel aan de reële waarde gewaardeerd<br />
van datgene dat werd uitgegeven om ze te verwerven en dit met inbegrip<br />
van de transactiekosten.<br />
De financiële activa worden vervolgens ondergebracht in verschillende<br />
categorieën, die elk een eigen waarderingsbeginsel kennen:<br />
1 De financiële activa worden gewaardeerd aan reële waarde met<br />
verwerking van waardeveranderingen in de resultatenrekening. Deze<br />
financiële activa worden bij elke afsluitdatum gewaardeerd aan reële<br />
waarde, waarbij de waardeveranderingen worden opgenomen in de<br />
resultatenrekening.<br />
2 De financiële activa die worden aangehouden tot einde looptijd,<br />
behalve de afgeleide instrumenten, met vaste te innen bedragen op<br />
vastgelegde datums en waarvan <strong>Spadel</strong> de intentie heeft deze aan te<br />
houden tot einde looptijd. Deze activa worden gewaardeerd aan hun<br />
geamortiseerde kost.<br />
3 De leningen en vorderingen zijn niet afgeleide financiële activa met<br />
welbepaalde of bepaalbare ontvangsten die niet zijn genoteerd op<br />
een actieve markt. Deze zijn bevat in de vlottende activa, behalve<br />
deze die een looptijd boven 12 maanden hebben. Leningen en<br />
vorderingen worden in de balans geboekt aan geamortiseerde kost<br />
volgens de effectieve intrest methode.<br />
4 De financiële activa, beschikbaar voor verkoop, zijn een residuele<br />
categorie die financiële activa omvat die niet in één van de vorige<br />
categorieën werden ondergebracht. Het betreft hier activa waarvan<br />
<strong>Spadel</strong> de intentie noch de mogelijkheid heeft deze tot einde looptijd<br />
aan te houden. Deze activa worden gewaardeerd aan de reële waarde.<br />
De eventuele waardeveranderingen worden hierbij rechtstreeks in<br />
het eigen vermogen geboekt, tot bij de realisatie van deze activa. Bij<br />
de verkoop worden de eerdere winsten of verliezen, die in het eigen<br />
vermogen werden geboekt, overgeboekt naar de resultatenrekening.<br />
De aan- en verkoop van financiële activa wordt verwerkt op de datum<br />
van betaling.<br />
1.10. Liquide middelen<br />
Deze rubriek bestaat uit kas, banktegoeden en direct opneembare<br />
bankdeposito’s (met een looptijd van ten hoogste 3 maanden) en andere<br />
zeer liquide korte termijnbeleggingen, die makkelijk inwisselbaar zijn<br />
tegen een gekend geldbedrag en bovendien nauwelijks onderhevig<br />
zijn aan waardeveranderingen. Tenslotte horen ook kastekorten tot deze<br />
categorie. Deze laatste worden weergegeven als financiële schulden op<br />
het passief van de balans.<br />
1.11. Kapitaal<br />
De gewone aandelen worden hierin ondergebracht.<br />
De eigen aandelen worden in mindering gebracht van het kapitaal.<br />
1.12. Kapitaalsubsidies<br />
De kapitaalsubsidies worden weergegeven als over te dragen opbrengsten.<br />
Deze subsidies worden gelijkmatig opgenomen in de resultatenrekening<br />
met de afschrijvingen op de activa waarvoor zij werden verkregen.<br />
1.13. Personeelsbeloningen<br />
1.13.1. Kortetermijnspersoneelsbeloningen<br />
De beloningen op korte termijn worden in resultaat genomen gelijktijdig<br />
met de door het personeel geleverde dienstenprestaties. De niet<br />
betaalde beloningen worden op afsluitdatum opgenomen onder de<br />
rubriek “Sociale Schulden”.<br />
1.13.2. Vergoedingen na uitdiensttreding<br />
Deze voordelen maken het voorwerp uit van een actuariële berekening<br />
en worden voorzien (na aftrek van eventuele tegoeden die reeds werden<br />
aangelegd om aan deze voordelen te voldoen) in de mate dat <strong>Spadel</strong><br />
zich ertoe heeft verplicht om aan deze kosten, die verband houden met<br />
eerdere personeelsprestaties, tegemoet te komen. Deze verplichting<br />
kan voortvloeien uit een wet, een contract of een verworven recht op<br />
basis van de gangbare praktijk (impliciete verplichting).<br />
De berekening van de verplichting gebeurt aan de hand van de “projected<br />
unit credit”- methode. De actuariële uitgangspunten (met betrekking
op de actualisatievoet, de sterftetafels, salaris-evoluties, inflatie, enz.)<br />
worden aangewend om de sociale verplichtingen te evalueren overéénkomstig<br />
IAS 19. Deze winsten en verliezen treden op als gevolg van wijzigingen<br />
in de actuariële veronderstellingen van het ene boekjaar tot het<br />
volgende en als gevolg van de verschillen tussen de werkelijkheid en de<br />
actuariële veronderstellingen, die werden gebruikt voor de evaluatie van<br />
IAS 19. <strong>Spadel</strong> heeft ervoor gekozen om:<br />
1 de actuariële winsten en verliezen die binnen de 10% corridor blijven<br />
van het hoogste van de pensioensverplichting volgens IAS 19 en de<br />
reële waarde van de activa van het pensioensplan niet op te nemen in<br />
de resultatenrekening; en om<br />
2 de winsten of verliezen die deze 10% overstijgen te spreiden over de<br />
gemiddelde toekomstige diensttijd van de werknemers.<br />
1.13.3. Andere voordelen op lange termijn<br />
De andere voordelen op lange termijn betreffen deze voordelen die<br />
niet integraal verschuldigd zijn in de twaalf maanden die volgen op het<br />
boekjaar gedurende het welke de personeelsleden de onderliggende<br />
prestaties hebben geleverd. De norm IAS 19 legt een veréénvoudigde<br />
boekhoudmethode op van deze voordelen. Het geboekte bedrag in de<br />
balans is gelijk aan de actuele waarde van de verplichting desgevallend<br />
verminderd met de marktwaarde op afsluitdatum van de activa van het<br />
regime.<br />
1.13.4. Ontslagvergoedingen<br />
Wanneer <strong>Spadel</strong> een arbeidsoveréénkomst beëindigt van één of<br />
meerdere personeelsleden voor de normale pensionering, of indien één<br />
of meerdere personeelsleden vrijwillig de dienst verlaten in ruil voor<br />
voordelen, wordt een voorziening aangelegd in de mate dat <strong>Spadel</strong> een<br />
verplichting heeft. Deze verplichting wordt geactualiseerd indien de<br />
betaalbaarstelling later is dan de eerstkomende twaalf maanden.<br />
1.14. Voorzieningen<br />
Een provisie wordt enkel erkend indien de volgende voorwaarden zijn<br />
voldaan:<br />
1 <strong>Spadel</strong> heeft een bestaande verplichting (wettelijke of feitelijke) om<br />
uitgaven te doen als gevolg van een gebeurtenis in het verleden,<br />
2 het is waarschijnlijk dat de uitgaven zullen plaatsvinden,<br />
3 het bedrag van de verplichting kan op een betrouwbare wijze worden<br />
geschat.<br />
Van zodra de impact als significant (voornamelijk voor verplichtingen op<br />
lange termijn) dient beschouwd te worden, dient de provisie te worden<br />
gewaardeerd op geactualiseerde basis. De impact van het tijdselement<br />
op de provisie wordt weergegeven in de financiële kosten.<br />
Een provisie voor een herstelling in zijn oorspronkelijke staat van een<br />
site wordt enkel weergegeven indien <strong>Spadel</strong> in deze een wettelijke of<br />
feitelijke verplichting.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Voorzieningen voor toekomstige exploitatieverliezen zijn verboden.<br />
Indien <strong>Spadel</strong> een verlieslatend contract heeft (<strong>Spadel</strong> wordt geconfronteerd<br />
met een onvermijdelijk verlies bij uitvoering van een contractueel<br />
engagement), dient een provisie aangelegd te worden.<br />
1.15. Belastingen op het resultaat<br />
De belastingen op het resultaat omvatten zowel de huidige als de uitgestelde<br />
belastingen. De huidige belasting bestaat zowel uit het bedrag<br />
aan te betalen (terug te krijgen) belastingen op de belaste inkomsten<br />
van het afgelopen boekjaar, als uit de correcties op de te betalen (terug<br />
te krijgen) belastingen van de vorige boekjaren. Het bedrag wordt<br />
berekend aan de hand van de belastingsvoet die van toepassing is op<br />
afsluitdatum.<br />
De uitgestelde belasting wordt berekend aan de hand van de balansmethode<br />
op de tijdelijke verschillen tussen de belastbare basis van de activa<br />
en de passiva en hun respectievelijke boekhoudkundige waarde in<br />
de geconsolideerde IFRS-jaarrekening. De uitgestelde belasting wordt<br />
bepaald op basis van de verwachte belastingsvoet bij realisatie van het<br />
actief of betaling van het passief. In de praktijk wordt de belastingsvoet<br />
toegepast die van kracht is op afsluitdatum.<br />
Hoe dan ook, worden er geen uitgestelde belastingen berekend op:<br />
1 goodwill, waarvan de afschrijving fiscaal verworpen wordt,<br />
2 de initiële boeking van activa en passiva (uitgezonderd de verwerving<br />
van dochterondernemingen) die noch de boekhoudkundige<br />
winst, noch het fiscaal resultaat beïnvloeden, en<br />
3 de tijdelijke verschillen op de deelnemingen in dochterondernemingen,<br />
joint-ventures en ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding<br />
bestaat, zolang het niet waarschijnlijk is dat er binnen<br />
afzienbare tijd dividenden zullen uitgekeerd worden.<br />
Actieve belastingslatenties worden enkel erkend indien het waarschijnlijk<br />
is dat toekomstige belastbare winsten zullen optreden om toe te<br />
wijzen aan de bestaande aftrekbare tijdelijke verschillen. Dit criterium<br />
wordt op elke afsluitdatum getoetst. De uitgestelde belastingen worden<br />
berekend op het niveau van elke fiscale entiteit. De actieve en passieve<br />
belastingslatenties die toehoren aan de verschillende dochterondernemingen<br />
kunnen niet met elkaar gecompenseerd worden.<br />
1.16. Schulden<br />
De schulden worden initieel aan nominale waarde gewaardeerd en<br />
vervolgens aan hun geamortiseerde kost, d.i. de actuele waarde van de<br />
te betalen kasstromen (behalve indien de impact van de actualisatie niet<br />
significant is).<br />
De dividenden, die <strong>Spadel</strong> uitkeert aan haar aandeelhouders worden<br />
geboekt als Overige schulden in de jaarrekening van <strong>Spadel</strong> tijdens de<br />
periode waarin ze werden goedgekeurd door de aandeelhouders.<br />
De over te dragen opbrengsten, zijnde het aandeel van op voorhand<br />
geïnde opbrengsten in de loop van het vorige of eerdere boekjaren,<br />
49
maar die toegewezen dienen te worden aan latere boekjaren, worden<br />
eveneens als schulden erkend.<br />
1.17. Transacties in vreemde munt<br />
Transacties in vreemde munt worden aanvankelijk geboekt in de gebruikelijke<br />
muntéénheid van de betrokken entiteiten met toepassing van de<br />
wisselkoers op het moment van de transactie. Zowel de gerealiseerde<br />
als niet gerealiseerde winsten en verliezen op de monetaire activa en<br />
passiva worden geboekt aan de slotkoers op afsluitdatum en opgenomen<br />
in de resultatenrekening.<br />
1.18. Afgeleide financiële instrumenten<br />
Afgeleide financiële instrumenten worden op afsluitdatum geboekt aan<br />
hun reële waarde. De reële waardeveranderingen worden geboekt in de<br />
resultatenrekening.<br />
Bijzondere waarderingsregels dienen mogelijk toegepast te worden bij<br />
afdekking aan de hand van afgeleide producten. <strong>Spadel</strong> houdt er geen<br />
speculatieve transacties op na aan de hand van afgeleide instrumenten.<br />
2/ Kapitaalbeheer<br />
1.19. Sectoriële informatie<br />
Een geografische sector is een afzonderlijke component van een onderneming<br />
die producten levert in een specifieke economische omgeving<br />
en wordt blootgesteld aan risico’s en een rentabiliteit heeft die haar<br />
eigen is en verschilt van de andere geografische sectoren, die in een<br />
andere economische omgeving optreden.<br />
Een sector van activiteiten is een aparte component van een onderneming,<br />
die een specifiek product of specifieke groep van producten<br />
levert en die wordt blootgesteld aan specifieke risico’s en een specifieke<br />
rendabiliteit genereert, die verschillend is van andere sectoren van<br />
activiteiten.<br />
1.20. Kasstroomoverzicht<br />
De kasstromen die betrekking hebben op de bedrijfsuitoefening worden<br />
weergegeven volgens de indirecte methode. Deze methode vertrekt<br />
vanuit het nettoresultaat en wordt vervolgens gecorrigeerd voor transacties<br />
zonder kaseffect, voor bewegingen in het netto-bedrijfskapitaal en<br />
ten slotte voor kosten en opbrengsten die verband houden met kasstromen<br />
met betrekking tot investerings- en financieringsactiviteiten.<br />
In het kader van haar kapitaalbeheer heeft de Groep als doelstelling om de continuïteit van de<br />
bedrijfsvoering te waarborgen door een gezonde financiële structuur in stand te houden, doch<br />
eveneens een interessant rendement te kunnen verschaffen aan de aandeelhouders.<br />
Teneinde deze gezonde financiële toestand te behouden of aan te passen<br />
kan de Groep bijvoorbeeld het dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders<br />
aanpassen, overgaan tot een terugbetaling van kapitaal<br />
aan de aandeelhouders, eigen aandelen inkopen, haar leningen vervroegd<br />
terugbetalen, of integendeel haar externe financiering of eigen<br />
vermogen verhogen. De groep volgt van nabij haar solvabiliteitsratio<br />
op, dat de verhouding weergeeft tussen het eigen vermogen en het<br />
totaal aan passiva (deze laatste staat voor het geheel van actiemiddelen<br />
van de Groep), alsmede haar rentabiliteit van het eigen vermogen<br />
(wordt bekomen door het netto resultaat van het jaar te delen door het<br />
totale eigen vermogen).<br />
In <strong>2008</strong> heeft de Groep dezelfde strategie als in 2007 aangewend. Die<br />
bestond erin een solvabiliteitsratio van meer dan 30% te handhaven.<br />
De groep kan tijdelijk verzaken aan haar principes in het geval van<br />
belangrijke strategische investeringen. De solvabiliteitsratio’s en de<br />
rentabiliteitsratio’s van het eigen vermogen waren de volgende op 31<br />
december <strong>2008</strong> en 2007:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Totaal eigen vermogen 126.980 135.756<br />
Totaal passiva 237.667 258.895<br />
Netto resultaat -4.265 20.083<br />
Solvabiliteitsratio 53% 52%<br />
Rentabiliteit van het eigen vermogen -3% 15%
3/ Beheer van de financiële risico’s<br />
3.1. Factoren van financiële risico’s<br />
Door haar activiteiten is de Groep blootgesteld aan verschillende<br />
soorten van financiële risico’s: het marktrisico (deze omvat het<br />
wisselkoersrisico, het risico verbonden aan de schommeling van<br />
toekomstige kasstromen of de schommeling van de waardering van<br />
een financieel actief of passief ten gevolge van een interestvoetschommeling,<br />
en het risico van prijsschommelingen), het kredietrisico en<br />
het liquiditeitsrisico. De Groep beheert deze risico’s zodanig dat de<br />
mogelijke negatieve effecten op haar rentabiliteit tot het minimum<br />
beperkt worden. Afgeleide financiële instrumenten worden daartoe<br />
occasioneel gebruikt.<br />
3.1.1. Wisselrisico<br />
Het voornaamste deel van de activiteiten van de Groep is in de<br />
Euro-zone gesitueerd. Enkel de activiteiten van het bijhuis <strong>Spadel</strong> UK<br />
worden opgetekend in GBP; deze activiteiten dragen ten belope van<br />
3,1% bij tot de omzet van de Groep. Er zijn bovendien bijzonder weinig<br />
transacties in vreemde munt. Het wisselrisico is bijgevolg zeer beperkt<br />
en is niet het voorwerp van een actief beheer. Er zijn enkel een aantal<br />
termijnverrichtingen in GBP teneinde zich in te dekken tegen een<br />
ongunstige koersevolutie van GBP.<br />
3.1.2. Intrestrisico<br />
Behoudens de klassieke handelsschulden, bestaat het voornaamste<br />
deel van de schulden van de Groep uit ontvangen statiegeld. Deze<br />
schulden zijn niet intrestdragend. Er doet zich hieromtrent dan ook<br />
geen intrestrisico voor. De Groep houdt geen materiële langlopende<br />
interestdragende activa aan. Het belangrijkste deel van de leningen<br />
binnen de Groep zijn aan een vast intrestpercentage.<br />
De reële waarde van haar leningen kan bijgevolg variëren in functie<br />
van interestvoet schommelingen. Er wordt geen systematische<br />
afdekkingspolitiek gevoerd, maar de Groep bekijkt op regelmatige<br />
basis haar blootstelling aan interestvoet schommelingen en, indien de<br />
financiële directie het nodig acht, overweegt andere financieringsmogelijkheden<br />
en indekkingsverrichtingen.<br />
In het algemeen zijn het resultaat en de operationele geldmiddelen van<br />
de <strong>Spadel</strong> Groep grotendeels onafhankelijk van marktinterestschommelingen.<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> en 31 december 2007 was de Groep<br />
niet aan aanzienlijke renterisico’s blootgesteld.<br />
3.1.3. Prijsrisico<br />
De financiële activa van de groep <strong>Spadel</strong> bestaan uit beleggingen zonder<br />
noemenswaardig risico en worden beheerd volgens het “goede<br />
huisvader”- beginsel.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
De voornaamste risico’s waaraan de Groep is blootgesteld zijn de prijs<br />
van de grondstof “PET” en de prijs van energie met zijn gevolgen op<br />
de vervoerskosten.<br />
3.1.4. Kredietrisico<br />
Het kredietrisico vloeit voort uit de liquide middelen en kasequivalenten,<br />
stortingen bij financiële instellingen en handelsvorderingen.<br />
Aangezien het om financiële instellingen gaat, worden enkel tegenpartijen<br />
aanvaard die door onafhankelijke derden met een minimale rating<br />
A werden beoordeeld.<br />
De Groep investeert eveneens op zeer korte termijn (gewoonlijk 1<br />
maand) in handelspapier dat door haar vertrouwde bankiers wordt<br />
aangeraden. Het kredietrisico van de Groep concentreert zich voornamelijk<br />
bij een aantal belangrijke klanten. Hiervoor wordt een regelmatige<br />
debiteurenopvolging uitgevoerd.<br />
De directie verwacht niet dat die tegenpartijen in gebreke zullen<br />
blijven.<br />
3.1.5. Liquiditeitsrisico<br />
Het innen van waarborgen op de retourverpakkingen beperkt de<br />
financieringsbehoeften in dit domein.<br />
Een voorzichtig beheer van het liquiditeitsrisico houdt in dat men een<br />
voldoende aantal liquide middelen en verhandelbare effecten aanhoudt.<br />
Verder beschikt men over de nodige financiering aan de hand<br />
van de gepaste kredietmogelijkheden en heeft men de mogelijkheid<br />
om de financiële positie vrij te maken.<br />
De nodige flexibiliteit wordt gegarandeerd door de aanwezigheid van<br />
ongebruikte kredietlijnen.<br />
De financiële verplichtingen die zullen worden voldaan, zijn in de<br />
balans opgenomen. De handelsschulden en het ontvangen statiegeld<br />
moeten binnen ten hoogste een jaar worden betaald. De afbetalingskalender<br />
voor de financiële schulden wordt in bijlage 15 vermeld.<br />
3.2. Boekhoudkundige verwerking en waardering van<br />
afgeleide financiële instrumenten<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> en op 31 december 2007 had <strong>Spadel</strong> geen<br />
noemenswaardige activiteiten in afgeleide financiële instrumenten.<br />
51
3.3. Financiële instrumenten per categorie<br />
De actieve financiële instrumenten van de groep bedroegen op 31 december <strong>2008</strong> in totaal 119.546 KEUR<br />
en 117.450 KEUR op 31 december 2007. Ze zijn in de volgende balansrubrieken ingeschreven<br />
Behalve de financiële activa op korte termijn, behoren de actieve financiële instrumenten tot de categorie<br />
“Leningen en vorderingen” die in voetnoot 1.9 van de bijlage “Samenvatting van de belangrijkste<br />
waarderingsregels” wordt beschreven, en die overeenkomstig de IAS 39-norm tegen geamortiseerde<br />
kostprijs wordt gewaardeerd.<br />
De passieve financiële instrumenten van de groep bedroegen op 31 december <strong>2008</strong> in totaal 69.120 KEUR<br />
en 78.239 KEUR op 31 december 2007. Ze zijn in de volgende balansrubrieken ingeschreven:<br />
De passieve financiële instrumenten behoren allemaal tot de categorie “Financiële verplichtingen<br />
gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs” en worden overeenkomstig de IAS 39-norm tegen<br />
geamortiseerde kostprijs gewaardeerd.<br />
3.4. Schatting van de reële waarde<br />
De nominale waarde van de schuldvorderingen op klanten, verminderd met eventuele waardeverliezen,<br />
en de nominale waarde van de leveranciers worden omwille van hun kortetermijnkarakter geacht de reële<br />
waarde van die elementen, die in bijlage werden vermeld, te benaderen.<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Handelsvorderingen en overige langlopende vorderingen 263 1.182<br />
Handelsvorderingen en overige kortlopende vorderingen 40.612 41.901<br />
Financiële activa op korte termijn 15 18<br />
Liquide middelen en kasequivalenten 78.656 74.349<br />
Totaal van de actieve financiële instrumenten 119.546 117.450<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Financiële schulden op lange termijn 1.761 4.790<br />
Ontvangen statiegeld 27.398 30.904<br />
Financiële schulden op korte termijn 4.162 4.836<br />
Handelsschulden 35.799 37.709<br />
Totaal van de passieve financiële instrumenten 69.120 78.239
4/ Belangrijkste boekhoudkundige schattingen en beoordelingen<br />
De waardering van de activa en passiva van de balans houdt onvermijdelijk<br />
in dat een aantal schattingen en beoordelingen dienen gemaakt<br />
te worden op verschillende domeinen. Zo dienen een aantal schattingen<br />
gemaakt te worden om de budgetten en lange termijnplannen<br />
op te stellen die als basis kunnen dienen voor een aantal schattingen.<br />
Deze schattingen en veronderstellingen worden bepaald aan de hand<br />
van de best beschikbare informatie bij afsluiting van de geconsolideerde<br />
jaarrekening. Nochtans is het zo dat deze schattingen zelden<br />
overéénstemmen met het uiteindelijke reële verloop, zodanig dat de<br />
waardebepalingen die eruit voortvloeien een zekere graad van subjectiviteit<br />
inhouden.<br />
De schattingen en veronderstellingen die van bijzondere invloed<br />
kunnen zijn op de waardering van de activa en de passiva worden<br />
hieronder becommentarieerd.<br />
4.1. Ontvangen statiegeld<br />
Het bedrag aan ontvangen statiegeld in de korte termijnschulden<br />
werd bepaald aan de hand van een schatting van het bedrag dat door<br />
<strong>Spadel</strong> dient te worden terugbetaald aan de klanten die de retourverpakkingen<br />
met statiegeld terugbezorgen.<br />
De waardering van deze schuld houdt rekening met het aantal flessen<br />
en verpakkingen in consignatie, bepaald aan de hand van een statistische<br />
benadering. Deze schatting heeft onvermijdelijk een aleatoir<br />
karakter. Als gevolg van een herevaluatie van het historische aantal<br />
retourverpakkingen, werd de statiegeldschuld in <strong>2008</strong> verminderd<br />
(zie bijlage 21).<br />
4.2. Bijzondere waardevermindering op goodwill<br />
Een test inzake bijzondere waardevermindering werd uitgevoerd<br />
volgens de methodologie opgelegd door IAS 36 “Bijzondere waardeverminderingen<br />
op activa” op de goodwill die voorkwam in de geconsolideerde<br />
jaarrekening op 31 december <strong>2008</strong>. De test heeft geleid tot<br />
de erkenning van een waardevermindering van 19.500 KEUR van CGU<br />
“Les Grandes Sources de Wattwiller” om haar boekhoudwaarde tot<br />
haar opbrengstwaarde terug te schroeven. Die waardevermindering<br />
werd in de eerste plaats afgetrokken van het saldo van de goodwill<br />
voor een bedrag van 15.284 KEUR. Het overschot werd afgetrokken<br />
van de andere vaste activa waarvan de boekhoudwaarde niet hoger<br />
is dan de wederverkoopwaarde naar ratio van hun boekhoudwaarde<br />
(te weten het merk voor 3.396 KEUR en de klanten voor 820 KEUR).<br />
Die realiseerbare waarde werd bepaald aan de hand van de bedrijfswaarde<br />
van de CGU. Een gelijkaardige test die op 31 december 2007<br />
uitgevoerd werd heeft niet geleid tot de boeking van een waardevermindering.<br />
De cumulatieve waardevermindering per 31 december<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>2008</strong> bedraagt 30.900 KEUR en leidt dus tot een volledige vermindering<br />
van de goodwill.<br />
De bedrijfswaarde van de CGU is gelijk aan de actuele waarde van<br />
de toekomstige kasstromen, die uit het bedrijfsplan van het filiaal<br />
Wattwiller naar voren komen. Dat bedrijfsplan werd door de Raad van<br />
Bestuur goedgekeurd. De gehanteerde verdisconteringsvoet vóór<br />
belastingen bedroeg 12,35% per 31 december <strong>2008</strong> en 12,40% per 31<br />
december 2007<br />
De marge uit de bedrijfsvoering, die door <strong>Spadel</strong> wordt gebruikt om<br />
de bedrijfswaarde van de CGU vast te stellen, werd door de Directie<br />
ingeschat op basis van zowel de historische prestaties als vooruitzichten.<br />
De gebruikte disconteringsvoet werd bepaald vóór belastingen en<br />
weerspiegelt de risico’s die inherent zijn aan de CGU. De kasstromen<br />
op meer dan vijf jaar zijn extrapolaties die werden bepaald aan de<br />
hand van een algemeen groeicijfer.<br />
Als de schattingen van de operationele marge die gebruikt werden<br />
voor de berekening van de bedrijfswaarde per 31 december <strong>2008</strong><br />
10% lager waren, had <strong>Spadel</strong> een complementaire waardevermindering<br />
van 2.100 KEUR in de boeken moeten opnemen. Als de schattingen<br />
van de operationele marge 10% hoger waren, had de geboekte<br />
waardevermindering 2.000 KEUR lager moeten zijn.<br />
Als de actualisatievoet vóór belastingen die toegepast werd op de<br />
geactualiseerde kasstromen 10% hoger was dan het percentage dat<br />
gebruikt werd voor de berekening van de bedrijfswaarde per 31 december<br />
<strong>2008</strong>, had <strong>Spadel</strong> een complementaire waardevermindering<br />
van 1.800 KEUR in de boeken moeten opnemen. Als de actualisatievoet<br />
vóór belastingen 10% lager was, had de geboekte waardevermindering<br />
2.300 KEUR lager moeten zijn.<br />
4.3. Personeelsbeloningen<br />
De boekhoudkundige waarde van de verplichtingen, die voortvloeien<br />
uit aan het personeel toegekende voordelen, werd bepaald op basis<br />
van een actuariële studie, waarbij werd uitgegaan van een aantal hypothesen.<br />
Hierbij is de keuze van de actualisatievoet van grote invloed op<br />
de bepaling van de netto verplichting van deze beloningen.<br />
De actualisatievoet hangt af van de geschatte looptijd van deze verplichtingen,<br />
voortvloeiend uit de beloningen na uitdiensttreding. Op<br />
basis van IAS 19, dient de actualisatievoet overeen te stemmen met de<br />
rente op bedrijfsobligaties van eerste categorie, die een gelijkaardige<br />
looptijd hebben en in dezelfde muntéénheid noteren.<br />
53
5/ Sectoriële informatie<br />
Op basis van enerzijds de financiële rapportering, bestemd voor de Raad van Bestuur en het<br />
Uitvoerend Comité, en anderzijds de voornaamste oorzaken van risico’s en rentabiliteit op lange<br />
termijn voor de Groep, heeft <strong>Spadel</strong> vastgesteld dat de informatie per geografische sector het<br />
eerste rapporteringsniveau uitmaakt.<br />
5.1. Geografische sectoren<br />
<strong>Spadel</strong> deelt de sectoriële informatie in volgens 3 geografische sectoren:<br />
Belux (België – Luxemburg), Nederland en tenslotte de overige<br />
landen. De sector “Overige landen” omvat de activiteiten op de andere<br />
markten. Dit zijn voornamelijk Frankrijk en Groot- Brittannië. De sectoren<br />
werden bepaald op basis van hun economische context, van hun<br />
graad van nabijheid en van de specifieke risico’s die verbonden zijn<br />
met activiteiten in een welbepaalde geografische zone.<br />
De organisatiestructuur van <strong>Spadel</strong> en het interne informatiesysteem<br />
geven aan dat de voornaamste bron van geografische risico’s voort-<br />
De resultaten van een segment (sector) omvatten alle opbrengsten en<br />
kosten die direct toewijsbaar zijn en voorts alle opbrengsten en kosten<br />
die redelijkerwijze kunnen toegewezen worden.<br />
vloeit uit de locatie van haar klanten (verkoopsbestemming) en niet<br />
uit de locatie van haar activa (oorsprong van de verkopen). De locatie<br />
van de klanten van <strong>Spadel</strong> is bijgevolg het criterium voor geografische<br />
segmentering.<br />
5.1.1. Geografische sectoren <strong>2008</strong><br />
De resultaten van de geografische sectoren volgens locatie van de<br />
klanten zijn voor het boekjaar <strong>2008</strong> hieronder weergegeven:<br />
Belux Nederland Overige Intersectoriële<br />
eliminaties<br />
Externe verkopen 97.833 86.806 22.860 - 207.499<br />
Interne sectoriële verkopen 61.861 - 57 -61.918 0<br />
Totale verkopen 159.694 86.806 22.917 -61.918 207.499<br />
Sectorieel resultaat 10.515 7.773 -19.129 - -841<br />
Niet betrokken elementen -3.191<br />
Bedrijfsresultaat -4.032<br />
Financieel resultaat 2.743<br />
Belastingen -2.976<br />
Verlies van het boekjaar -4.265<br />
Totaal<br />
De transfers en de transacties tussen sectoren zijn gerealiseerd aan<br />
normale marktvoorwaarden. Deze zijn identiek aan de voorwaarden<br />
voor derde partijen.
De overige gegevens voor het boekjaar <strong>2008</strong>, uitgesplitst volgens geografische sector, zijn:<br />
Onderstaande tabel geeft een detailoverzicht van de activa en passiva volgens de locatie van de klanten op 31 december <strong>2008</strong>:<br />
De sectoriële activa omvatten materiële en immateriële vaste activa,<br />
voorraden, vorderingen en vooruitbetalingen en de liquide middelen.<br />
Zij bevatten echter geen belastingen en geldbeleggingen.<br />
Onder de sectoriële passiva vinden we de schulden ten gevolge van<br />
beloningen aan het personeel, de voorzieningen, de handelsschulden,<br />
de sociale schulden en de overige schulden (met inbegrip van het<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Belux Nederland Overige Niet<br />
betrokken<br />
Aanschaffingen van immateriële en<br />
materiële vaste activa<br />
Afschrijvingen op immateriële en<br />
4.115<br />
3.629<br />
829<br />
265<br />
8.838<br />
materiële vaste activa<br />
Bijzondere waardeverminderingen<br />
5.815<br />
4.145<br />
2.042<br />
514<br />
12.516<br />
op materiële vaste activa<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
Bijzondere waardeverminderingen op goodwill - - 19.500 - 19.500<br />
Belux Nederland Overige Totaal<br />
Sectoriële activa 68.278 48.434 30.241 146.953<br />
Niet toegewezen activa 90.714<br />
Totaal van de activa 237.667<br />
Sectoriële passiva 36.506 37.802 4.705 79.013<br />
Niet toegewezen passiva 31.674<br />
Totaal van de passiva 110.687<br />
ontvangen statiegeld). Belastingen en financiële schulden worden niet<br />
opgenomen.<br />
De sectoriële activa per 31 december <strong>2008</strong> en de aanschaffingen van<br />
immateriële en materiële vaste activa voor het boekjaar <strong>2008</strong> worden<br />
als volgt uitgesplitst op basis van de locatie van de activa:<br />
Belux Nederland Overige Totaal<br />
Sectoriële activa 103.161 15.699 28.093 146.953<br />
Aanschaffingen van immateriële en materiële vaste activa 7.895 10 668 8.573<br />
Totaal<br />
55
5.1.1. Geografische sectoren 2007<br />
De resultaten van de geografische sectoren volgens locatie van de klanten zijn voor het boekjaar 2007 hieronder weergegeven:<br />
De resultaten van een segment (sector) omvatten alle opbrengsten en<br />
kosten die direct toewijsbaar zijn en voorts alle opbrengsten en kosten<br />
die redelijkerwijze kunnen toegewezen worden. De transfers en de<br />
transacties tussen sectoren zijn gerealiseerd aan normale marktvoor-<br />
Belux Nederland Overige Intersectoriële<br />
eliminaties<br />
Externe verkopen 104.555 90.927 27.084 - 222.566<br />
Interne sectoriële verkopen 58.893 - 91 -58.984 -<br />
Totale verkopen 163.448 90.927 27.175 -58.984 222.566<br />
Sectorieel resultaat 13.325 13.176 2.209 28.710<br />
Niet betrokken elementen -2.103<br />
Bedrijfsresultaat 26.607<br />
Financieel resultaat 2.327<br />
Belastingen -8.851<br />
Winst van het boekjaar 20.083<br />
Totaal<br />
waarden. Deze zijn identiek aan de voorwaarden voor derde partijen.<br />
De overige gegevens voor het boekjaar 2007, uitgesplitst volgens<br />
geografische sector, zijn:<br />
Belux Nederland Overige Niet betrokken Totaal<br />
Aanschaffingen van immateriële en<br />
materiële vaste activa<br />
Afschrijvingen op immateriële en<br />
4.341<br />
2.882<br />
1.289<br />
771<br />
9.283<br />
materiële vaste activa<br />
Bijzondere waardeverminderingen<br />
6.372<br />
3.970<br />
2.186<br />
344<br />
12.872<br />
op materiële vaste activa<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
-<br />
Bijzondere waardeverminderingen op goodwill - - - - -<br />
De overige gegevens voor het boekjaar 2007, uitgesplitst volgens geografische sector, zijn:<br />
Belux Nederland Overige Totaal<br />
Sectoriële activa 73.773 45.943 53.095 172.811<br />
Niet toegewezen activa 86.084<br />
Totaal van de activa 258.895<br />
Sectoriële passiva 34.009 42.682 5.882 82.273<br />
Niet toegewezen passiva 40.865<br />
Totaal van de passiva 123.139
De sectoriële activa omvatten materiële en immateriële vaste activa,<br />
voorraden, vorderingen en vooruitbetalingen en de liquide middelen.<br />
Zij bevatten echter geen belastingen en geldbeleggingen.<br />
Onder de sectoriële passiva vinden we de schulden ten gevolge van<br />
beloningen aan het personeel, de voorzieningen, de handelsschulden,<br />
de sociale schulden en de overige schulden (met inbegrip van het<br />
5.2. Sectoren volgens activiteit<br />
De Raad van Bestuur is de mening toegedaan dat de verschillende<br />
activiteiten binnen de <strong>Spadel</strong> groep eenzelfde risicoprofiel vertonen en<br />
Spa Monopole N.V. is de belangrijkste productiemaatschappij van de<br />
Groep: zij produceert de verschillende producten van het merk Spa.<br />
Spa Monopole bezit eveneens een succursaal in Groot-Brittannië, die<br />
de producten van het merk Brecon produceert en de <strong>Spadel</strong>-merken<br />
verdeelt op de Britse markt.<br />
Bru-Chevron N.V. produceert de producten van het merk Bru.<br />
<strong>Spadel</strong> Nederland B.V. commercialiseert de producten van de Groep<br />
<strong>Spadel</strong> op de Nederlandse markt.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
ontvangen statiegeld). Belastingen en financiële schulden worden niet<br />
opgenomen.<br />
De sectoriële activa per 31 december 2007 en de aanschaffingen van<br />
immateriële en materiële vaste activa voor het boekjaar 2007 worden<br />
als volgt uitgesplitst op basis van de locatie van de activa:<br />
Belux Nederland Overige Totaal<br />
Sectoriële activa 108.784 13.655 50.372 172.811<br />
Aanschaffingen van immateriële en materiële vaste activa 7.414 38 1.060 8.512<br />
Naam Aandeel in de stemrechten<br />
(in %) op 31 december<br />
eenzelfde rentabiliteit op lange termijn hebben zodanig dat zij in éénen<br />
dezelfde sector worden ondergebracht.<br />
6/ Lijst van de dochterondernemingen en de deelnemingen<br />
volgens vermogensmutatiemethode<br />
6.1. Lijst van de dochterondernemingen<br />
<strong>Spadel</strong> heeft de volgende dochterondernemingen:<br />
Plaats van de<br />
maatschappelijke zetel<br />
BTW N°<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
S.A. Spa Monopole N.V. 100 100 België BE 420.834.005<br />
S.A. Bru-Chevron N.V. 99,99 99,99 België BE 403.939.672<br />
<strong>Spadel</strong> Nederland B.V. 100 100 Nederland NL 007271542B01<br />
Les Grandes Sources de Wattwiller S.A.S. 100 100 Frankrijk FR 96 383 616 307<br />
De vennootschap “Les Grandes Sources de Wattwiller” produceert de<br />
producten van het merk Wattwiller en Jouvence en commercialiseert<br />
de producten van de Groep <strong>Spadel</strong> op de Franse markt.<br />
6.2. Deelnemingen volgens de vermogensmutatiemethode<br />
Op 31 december 2007 en <strong>2008</strong> had <strong>Spadel</strong> geen deelnemingen volgens<br />
de vermogensmutatiemethode<br />
57
7/ Immateriële activa<br />
Goodwill Merken Cliënteel Software Rechten en<br />
concessies<br />
Op 1 januari 2007<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere<br />
26.684 10.107 4.885 2.496 747 44.919<br />
waardeverminderingen<br />
-11.400<br />
0 -1.466 -1.650 -354 -14.870<br />
Netto boekwaarde<br />
Boekjaar 2007<br />
15.284 10.107 3.419 846 393 30.049<br />
Boekwaarde bij opening 15.284 10.107 3.419 846 393 30.049<br />
Aanschaffingen 0 0 0 1.211 0 1.211<br />
Desinvesteringen 0 0 0 -1 -47 -48<br />
Overboekingen 0 0 0 0 0 0<br />
Bijzondere waardeverminderingen 0 0 0 0 0 0<br />
Afschrijvingen 0 0 -489 -243 -45 -777<br />
Koersverschillen 0 0 0 0 0 0<br />
Boekwaarde bij afsluiting<br />
Op 31 december 2007<br />
15.284 10.107 2.930 1.813 301 30.435<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere<br />
26.684 10.107 4.885 3.703 608 45.987<br />
waardeverminderingen. -11.400 0 -1.955 -1.890 -307 -15.552<br />
Netto boekwaarde<br />
Boekjaar <strong>2008</strong><br />
15.284 10.107 2.930 1.813 301 30.435<br />
Boekwaarde bij opening 15.284 10.107 2.930 1.813 301 30.435<br />
Aanschaffingen 0 0 0 270 168 438<br />
Desinvesteringen 0 0 0 0 0 0<br />
Overboekingen 0 0 0 109 0 109<br />
Bijzondere waardeverminderingen -15.284 -3.396 -820 0 0 -19.500<br />
Afschrijvingen 0 0 -489 -496 -42 -1.027<br />
Koersverschillen 0 0 0 0 0 -0<br />
Boekwaarde bij afsluiting<br />
Op 31 december <strong>2008</strong><br />
0 6.711 1.621 1.696 427 10.455<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere<br />
26.684 10.107 4.885 3.686 739 46.101<br />
waardeverminderingen -26.684 -3.396 -3.264 -1.990 -312 -35.646<br />
Netto boekwaarde 0 6.711 1.621 1.696 427 10.455<br />
De goodwill vertegenwoordigt de goodwill die werd verworven bij<br />
de acquisitie van de dochteronderneming “Les Grandes Sources de<br />
Wattwiller”. De bijzondere waardevermindering op de goodwill wordt<br />
toegelicht in de toelichting 4.2. De rubrieken “Merken” en “Cliënteel”<br />
werden opgenomen aan de reële waarde van het merk “Wattwiller” en<br />
de reële waarde van het cliënteel van deze dochteronderneming op acquisitiedatum,<br />
verminderd met de geboekte afschrijvingen voor wat het<br />
Totaal<br />
cliënteel betreft. Het merk Wattwiller heeft een onbepaalde levensduur<br />
en is niet onderworpen aan systematische afschrijvingen. De rechten en<br />
concessies omvatten de concessierechten en de CO -uitstootrechten. De<br />
2<br />
onderzoeks- en ontwikkelingskosten, die ten laste van het resultaat werden<br />
genomen in <strong>2008</strong> bedragen 1.033 KEUR (2007: 988 KEUR). Hiervan<br />
werd 353 KEUR (2007: 190 KEUR) opgenomen als “Diensten en diverse<br />
goederen” en 680 KEUR (2006: 798 KEUR) als “Personeelskosten”
8/ Materiële vaste activa<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Terreinen en<br />
gebouwen<br />
Industriële<br />
uitrusting<br />
Meubilair<br />
en rollend<br />
materieel<br />
Overige<br />
materiële<br />
vaste activa<br />
Op 1 januari 2007<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere<br />
86.051 164.224 7.755 35.179 293.209<br />
waardeverminderingen -48.716 -111.758 -5.954 -23.971 -190.399<br />
Netto boekwaarde<br />
Boekjaar 2007<br />
37.335 52.466 1.801 11.208 102.810<br />
Boekwaarde bij opening 37.335 52.466 1.801 11.208 102.810<br />
Aanschaffingen 2.504 4.657 662 249 8.072<br />
Desinvesteringen -324 -658 -6 -1.275 -2.263<br />
Overboekingen 238 -375 15 121 0<br />
Bijzondere waardeverminderingen 0 0 0 0 0<br />
Afschrijvingen -1.881 -7.699 -526 -1.989 -12.095<br />
Omrekeningsverschillen -124 -191 0 2 -313<br />
Netto boekwaarde<br />
Op 31 december 2007<br />
37.748 48.200 1.947 8.316 96.211<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere<br />
83.977 146.720 8.334 27.823 266.854<br />
waardeverminderingen -46.229 -98.520 -6.387 -19.507 -170.643<br />
Netto boekwaarde<br />
Boekjaar <strong>2008</strong><br />
37.748 48.200 1.947 8.316 96.211<br />
Boekwaarde bij opening 37.748 48.200 1.947 8.316 96.211<br />
Aanschaffingen 1.467 4.264 383 2.286 8.400<br />
Desinvesteringen -20 -78 0 -397 -495<br />
Overboekingen 13 -17 9 -114 -109<br />
Bijzondere waardeverminderingen 0 0 0 0 0<br />
Afschrijvingen -1.870 -7.164 -616 -1.839 -11.489<br />
Omrekeningsverschillen -297 -420 -5 -48 -770<br />
Netto boekwaarde<br />
Op 31 décember <strong>2008</strong><br />
37.041 44.785 1.718 8.204 91.748<br />
Aanschaffingswaarde<br />
Afschrijvingen en bijzondere<br />
84.854 148.880 5.893 25.149 264.776<br />
waardeverminderingen -47.813 -104.095 -4.175 -16.945 -173.028<br />
Netto boekwaarde 37.041 44.785 1.718 8.204 91.748<br />
Totaal<br />
59
<strong>Spadel</strong> bezit de volgende activa in het kader van financiële lease contracten:<br />
Terreinen en gebouwen Industriële uitrusting<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007 31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Aanschaffingswaarde 0 2.607 1.367 1.367<br />
Cumulatieve afschrijvingen 0 -582 -575 -460<br />
Netto boekwaarde 0 2.025 792 907<br />
Afschrijvingen van het boekjaar 0 146 115 115<br />
In <strong>2008</strong> is “Les Grandes Sources de Wattwiller” overgegaan tot de juridische aankoop van terreinen en gebouwen die vroeger geleased werden.<br />
De volgende bedragen werden als huur opgenomen in de resultatenrekening in de rubriek “Diensten en diverse Goederen”:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Terreinen en gebouwen 1.491 1.590<br />
Industriële uitrusting 2.693 2.158<br />
Meubilair en rollend materieel 1.158 1.058<br />
De rubriek “Diensten en diverse goederen” omvat ook een bedrag van<br />
3.900 KEUR aan onderhouds- en herstellingskosten op materiële vaste<br />
activa (5.638 KEUR in 2007).<br />
Bepaalde bankleningen en leasingschulden zijn gewaarborgd door<br />
terreinen, gebouwen alsmede door de betrokken industriële uitrusting<br />
(toelichting 26).
9/ Handelsvorderingen en overige vorderingen<br />
De handelsvorderingen en overige vorderingen kunnen als volgt worden geanalyseerd:<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Bruto-handelsvorderingen 35.398 35.052<br />
Min: waardevermindering op dubieuze debiteuren -284 -369<br />
Netto-handelsvorderingen 35.114 34.683<br />
Over te dragen kosten 2.048 2.100<br />
Overige vorderingen 3.713 6.300<br />
Totaal 40.875 43.083<br />
Af: Langlopend gedeelte -263 -1.182<br />
Kortlopend gedeelte 40.612 41.901<br />
De overige vorderingen hebben betrekking op “Terug te vorderen<br />
BTW” voor een bedrag van 1.651 KEUR (2007: 1.766 KEUR).<br />
Alle langlopende vorderingen hebben een resterende looptijd van ten<br />
hoogste vijf jaar. De boekhoudkundige waarde van de langlopende<br />
vorderingen benadert zeer goed de reële waarde.<br />
De nominale waarde van de vorderingen die een individuele waardevermindering<br />
ondergaan, bedraagt in totaal 621 KEUR. Volgens onze<br />
schattingen zou een deel van die vorderingen kunnen worden ingevorderd.<br />
Die vorderingen worden op onderstaande manier volgens hun<br />
looptijd ingedeeld:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
3 tot 6 maanden 450 375<br />
Meer dan 6 maanden 171 413<br />
Totaal 621 788<br />
De klantenvorderingen die sinds minder dan drie maanden zijn vervallen,<br />
worden niet als een risico beschouwd. Op 31 december <strong>2008</strong> zijn<br />
vorderingen ter waarde van 9.337 KEUR (2007: 2.452 KEUR) vervallen,<br />
maar niet in waarde verminderd. Die vorderingen hebben betrekking<br />
op klanten die recentelijk niet in gebreke zijn gevallen. Die vorderingen<br />
worden hieronder volgens hun looptijd ingedeeld:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Minder dan 3 maanden 6.018 2.298<br />
Meer dan 3 maanden 3.319 154<br />
Totaal 9.337 2.452<br />
61
De kwaliteit van het krediet van klantenvorderingen die noch vervallen noch in waarde verminderd zijn,<br />
kan worden gewaardeerd op basis van de historische gegevens van de tegenpartijen.<br />
Klantenvorderingen 31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Tegenpartijen zonder onafhankelijke rating<br />
Groep 1 - -<br />
Groep 2 25.440 31.812<br />
Groep 3 - -<br />
Klantenvorderingen die noch vervallen noch in waarde verminderd zijn 25.440 31.812<br />
Groep 1 - nieuwe klanten (minder dan 6 maanden).<br />
Groep 2 - bestaande klanten (meer dan 6 maanden) zonder achtergrond van niet-betaling.<br />
Groep 3 - bestaande klanten (meer dan 6 maanden) met achtergrond van niet-betaling.<br />
In de loop van het jaar werden de betalingstermijnen voor de vorderingen die niet in waarde verminderd zijn niet opnieuw onderhandeld.<br />
De maximale blootstelling aan het kredietrisico op de balansdatum komt overeen met de boekhoudkundige waarde van de vorderingen.<br />
De Groep heeft geen enkele aanzienlijke garantie op die vorderingen.<br />
De onderstaande tabel vermeldt de veranderingen in de gecumuleerde waardeverminderingen op vorderingen:<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Op 1 januari 369 444<br />
Toevoegingen aan de waardeverminderingen +12 +73<br />
Aangewende voorzieningen - -80<br />
Terugname van waardeverminderingen -97 -68<br />
Op 31 december 284 369<br />
De toevoeging en de terugname van de waardeverminderingen op dubieuze debiteuren werden in de resultatenrekening<br />
opgenomen in ‘Overige bedrijfsinkomsten/(kosten)’. De post ‘andere vorderingen’ bevat geen in waarde verminderde activa.
10/ Voorraden<br />
De voorraden worden als volgt uitgesplitst:<br />
11/ Financiële activa<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Grond- en hulpstoffen 8.311 9.411<br />
Afgewerkte producten en halffabricaten 5.779 5.104<br />
Totaal 14.090 14.515<br />
De volgende bedragen hebben een impact op de resultatenrekening voor het boekjaar <strong>2008</strong> en 2007:<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Voorraadwijziging van grondstoffen en hulpstoffen (opgenomen in de<br />
“Aankopen van grond- en hulpstoffen en handelsgoederen”) -883 698<br />
Voorraadwijziging van de afgewerkte producten en halffabricaten 682 714<br />
Waardeverminderingen (begrepen in “Overige bedrijfsinkomsten/(kosten”) 175 -3<br />
11.1. Financiële activa bestemd om verkocht te zijn<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Saldo op 1 januari 18 18<br />
Toenames/(Afnames) - -<br />
Waardeverminderingen -3 -<br />
Saldo op 31 december 15 18<br />
12.2. Financiële activa aangehouden tot einde looptijd<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Saldo op 1 januari - -<br />
Toenames/(Afnames) - -<br />
Saldo op 31 december - -<br />
63
12/ Liquide middelen<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Termijnrekeningen (op ten hoogste 3 maanden) 52.399 35.198<br />
Handelspapier 19.266 36.664<br />
Liquiditeiten 6.991 2.487<br />
De effectieve intrestvoet op de termijnrekeningen bedraagt 4,4%<br />
(2007: 3,9%). Deze termijndeposito’s hadden een gemiddelde looptijd<br />
van 1 maand in <strong>2008</strong> en 2007.<br />
Het handelspapier in deze rubriek heeft een gemiddelde looptijd<br />
78.656 74.349<br />
van ongeveer één maand in <strong>2008</strong> en 2007. De effectieve intrestvoet<br />
bedraagt 4,5% (2007: 4,1%).<br />
In het geconsolideerde kasstroomoverzicht, wordt de netto kastoestand<br />
als volgt uitgesplitst:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Liquide middelen 78.656 74.349<br />
Negatieve banksaldo’s (toelichting 15) -374 -865<br />
De termijnbeleggingen op 31 december <strong>2008</strong> gebeuren bij banken<br />
met een onafhankelijke rating gelijk aan of meer dan A. Zij vervallen<br />
niet later dan 12 februari 2009.<br />
13/ Kapitaal<br />
Het overzicht van het aantal aandelen is als volgt:<br />
Het maatschappelijk kapitaal van <strong>Spadel</strong> N.V. op 31 december <strong>2008</strong><br />
wordt vertegenwoordigd door 4.150.350 aandelen zonder aanduiding<br />
van nominale waarde.<br />
78.282 73.484<br />
De beleggingen in handelspapier op 31 december <strong>2008</strong> vervallen niet<br />
later dan 29 januari 2009.<br />
Op 1 januari 2007 4.150.350<br />
Bewegingen 2007 -<br />
Op 31 december 2007 4.150.350<br />
Bewegingen <strong>2008</strong> -<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> 4.150.350<br />
Het maatschappelijk kapitaal is onveranderd 5.000 KEUR gebleven.<br />
De vennootschap heeft geen preferente aandelen uitgegeven, noch<br />
een optieplan gecreëerd.<br />
Total
14/ Geconsolideerde reserves<br />
De geconsolideerde reserves van de Groep bedragen 122.797 KEUR<br />
op 31 December <strong>2008</strong>. Zij bevatten ondermeer een wettelijke reserve<br />
van 500 KEUR, die betrekking heeft op <strong>Spadel</strong> NV en voorts wettelijke<br />
reserves met betrekking tot de filialen voor een bedrag van 2.220<br />
KEUR. In toepassing van het Wetboek van Vennootschappen, dient de<br />
wettelijke reserve minstens 10% van het maatschappelijk kapitaal te<br />
bedragen. Zolang dit niet is bereikt, dient jaarlijks minstens 5% van de<br />
nettowinst van het boekjaar (bepaald volgens het Belgisch Wetboek<br />
van Vennootschappen) toegewezen te worden aan dit reservefonds.<br />
Het huidig niveau van de wettelijke reserve voldoet aan deze wettelijke<br />
vereiste. Bijgevolg dient er geen enkele bijkomende toewijzing te<br />
geschieden. De wettelijke reserves zijn onbeschikbaar.<br />
15/ Financiële schulden<br />
15.1. Diverse inlichtingen<br />
De bankleningen, voor een totaal bedrag van 340 KEUR (2007: 425<br />
KEUR), worden gewaarborgd door onderliggende vaste activa.<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
De geconsolideerde reserves van de Groep op 31 december <strong>2008</strong><br />
bevatten ook andere onbeschikbare reserves voor een bedrag van 168<br />
KEUR met betrekking tot <strong>Spadel</strong> NV en haar dochterondernemingen.<br />
Zij omvatten eveneens onbeschikbare uitgiftepremies ten belope van<br />
1.881 KEUR.<br />
De geconsolideerde reserves van de Groep bevatten bovendien op 31<br />
december <strong>2008</strong> een bedrag van 10.193 KEUR aan belastingvrije reserves.<br />
Deze hebben voornamelijk betrekking op eerder gerealiseerde<br />
belastingvrije meerwaarden. Deze belastingvrije reserves zullen bij<br />
uitkering aanleiding geven tot een belastingsbetaling. Deze belasting is<br />
geboekt per 31 december <strong>2008</strong> onder uitgestelde belastingschulden<br />
(toelichting 17).<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Op lange termijn<br />
Schulden bij kredietinstellingen (toelichting 15.1) 1.761 4.790<br />
Leasingschulden (toelichting 15.2) - -<br />
Op korte termijn<br />
1.761 4.790<br />
Negatieve banksaldo’s 374 865<br />
Schulden aan kredietinstellingen (toelichting 15.1) 3.788 3.876<br />
Leasingschulden (toelichting 15.2) - 95<br />
4.162 4.836<br />
Totaal van de financiële schulden 5.923 9.626<br />
De vervaldagentabel van de financiële schulden op lange termijn ziet<br />
er als volgt uit:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Tussen 1 en 2 jaar 491 3.688<br />
Tussen 2 en 5 jaar 985 859<br />
Na 5 jaar 285 243<br />
Totaal 1.761 4.790<br />
65
De effectieve intrestvoeten op afsluitdatum zijn als volgt:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Negatieve banksaldo’s 2,50% 6,75%<br />
Schulden bij kredietinstellingen 3,49% 3,22%<br />
Leasingsschulden - 9,97%<br />
De boekhoudkundige waarde van de financiële schulden op korte en<br />
op lange termijn vormt een goede benadering van hun reële waarde.<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Euro 5.551 8.876<br />
Pond sterling 372 750<br />
Totaal 5.923 9.626<br />
De kredietlijnen van de Groep (16.010 KEUR) hebben een onbepaalde<br />
looptijd. De toegepaste intrestvoet wordt bepaald bij opname van het<br />
krediet. De niet opgenomen kredietlijnen bedragen 15.146 KEUR op 31<br />
december <strong>2008</strong> (2007: 14.653 KEUR).<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Op minder dan één jaar - 108<br />
Tussen één en vijf jaar - -<br />
Na 5 jaar - -<br />
Totaal - 108<br />
Toekomstige intrestlasten in zake financiële lease-overéénkomsten - -13<br />
Actuele waarde van de financiële lease-overéénkomsten - 95<br />
De actuele waarde van de leasingschulden kan als volgt worden gedetailleerd:<br />
De boekhoudkundige waarde van de financiële schulden wordt in de<br />
volgende deviezen genoteerd:<br />
15.2. Leasingschulden<br />
De minimale leasebetalingen in het kader van financiële leaseoveréénkomsten<br />
leiden tot de volgende analyse:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Op minder dan één jaar - 95<br />
Tussen één en vijf jaar - -<br />
Totaal - 95
16/ Schulden ten gevolge van personeelsbeloningen<br />
Het personeel van de Belgische, Nederlandse en Franse entiteiten<br />
geniet van pensioensvoordelen onder de vorm van rente- of kapitaalsuitkeringen.<br />
Het betreft hier plannen van het type “Toegezegd pensioenregeling”<br />
(“Defined Benefit Plan”). In België en Nederland worden<br />
hiervoor premies gestort bij een verzekeringsonderneming, waarmee<br />
tegoeden worden opgebouwd in de pensioenplannen. Verder, heeft de<br />
De schuld voor de personeelsbeloningen wordt als volgt in de balans gedetailleerd weergegeven:<br />
<strong>Spadel</strong> heeft beroep gedaan op een externe actuaris voor de berekening<br />
van de schuld volgens IAS 19. Deze berekening is gebaseerd<br />
op actuariële hypotheses, die werden bepaald bij de verschillende<br />
afsluitdatums en waarbij werd rekening gehouden met de macro-economische<br />
factoren die golden bij de desbetreffende afsluitdatums. Ten<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
groep ook pensioenplannen opgebouwd van het type “Toegezegde<br />
bijdrageregeling” (“Defined Contribution Plan”).<br />
Ten slotte bestaan er in België brugpensioenplannen (“voordelen bij<br />
het einde van de tewerkstelling”). De Franse entiteit kent anciënniteitspremies<br />
toe (beloningen op lange termijn).<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Beloningen na uitdiensttreding 724 974<br />
Uitkeringen bij uittreding 3.713 3.664<br />
Andere beloningen op lange termijn 9 10<br />
Totaal 4.446 4.648<br />
16.1. Beloningen na uitdiensttreding - pensioensverplichtingen<br />
Het geheel van de gestorte premies in het kader van plannen van het<br />
type “Toegezegde bijdrageregeling” bedraagt voor het geheel van de<br />
Groep 1.088 KEUR (2007: 1.041 KEUR).<br />
slotte werden ook de specifieke eigenschappen van de verschillende<br />
plannen in rekening gebracht. Deze houden de beste toekomstverwachtingen<br />
in voor <strong>Spadel</strong> en worden regelmatig herzien in functie van<br />
de marktevoluties en de beschikbare statistieken.<br />
Wat betreft plannen van het type “Toegezegd pensioenregeling”<br />
beschikt men over de volgende informatie, waarvan België het quasigeheel<br />
van de verplichtingen draagt.<br />
Bijdragen opgenomen in de balans 31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Reële waarde van de verplichting bij afsluiting 8.777 9.313<br />
Reële waarde van de activa bij afsluiting -9.030 -8.967<br />
Stand van het regime -253 346<br />
Niet geboekte actuariële winst/verlies 1.117 666<br />
Niet geboekte activa in toepassing van de limiet vastgesteld in paragraaf 58 (b) van IAS19 -140 -38<br />
Passief 724 974<br />
67
Bedragen opgenomen in de resultatenrekening <strong>2008</strong> 2007<br />
Kost van de prestaties geleverd tijdens het boekjaar 350 417<br />
Rentekosten 498 474<br />
Verwacht rendement van de activa van het regime -424 -413<br />
Actuariële verschillen 132 72<br />
Kost van diensten geleverd in het verleden - 66<br />
Eerste erkenning van activa verbonden aan een gereduceerd contract - -370<br />
Effect van de beperking van paragraaf 58 (b) van IAS 19 -104 -48<br />
Totaal bedrag van de kosten met betrekking tot personeelsvoordelen (toelichting 20) 452 198<br />
Aansluiting van de openings- en slotsaldi van de actuariële waarde van de verplichting <strong>2008</strong> 2007<br />
Actuele waarde van de verplichting bij opening 9.313 10.736<br />
Kost van de prestaties geleverd tijdens het boekjaar 350 417<br />
Rentekosten 498 474<br />
Kost van diensten geleverd in het verleden - 66<br />
Bijdragen door de deelnemers aan het regime 63 73<br />
Pensioenkosten van verstreken diensttijd -1.066 -839<br />
Verminderingen 0 -275<br />
Actuariële verschillen -381 -1.339<br />
Reële waarde van de verplichting bij afsluiting 8.777 9.313<br />
Aansluiting van de openings- en slotsaldi van de reële waarde van de activa <strong>2008</strong> 2007<br />
Reële waarde van de activa bij opening 8.967 8.966<br />
Verwacht rendement van de activa 424 413<br />
Bijdragen door de werkgever 702 762<br />
Bijdragen door de deelnemers aan het regime 63 73<br />
Pensioenkosten van verstreken diensttijd -1.066 -839<br />
Liquidaties - -253<br />
Eerste erkenning van activa verbonden aan een gereduceerd contract - 370<br />
Actuariële verschillen -60 -525<br />
Reële waarde van de activa bij afsluiting 9.030 8.967
Verandering van schulden ingeschreven op het passief van de balans <strong>2008</strong> 2007<br />
Passief van de balans bij opening 974 1.586<br />
Totaal van de kost ten laste van de resultatenrekening 452 198<br />
Uitkeringen door de werkgever -702 -762<br />
Gevolg van een vermindering of liquidatie - -48<br />
Passief van de balans bij afsluiting 724 974<br />
Actuariële hypotheses (gewogen) <strong>2008</strong> 2007<br />
Actualisatievoet 6,00% 5,40%<br />
Verwacht rendement van de activa van het regime 4,50-6,20% 4,66%<br />
Verwacht stijgingspercentage van de salarissen (bovenop inflatie) 1,00% 0,5%-2%<br />
Inflatiepercentage 2,00% 2,00%<br />
Sterftetafels (MR/FR<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
voor België)<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Het effectief rendement van de activa van het regime 344 -112<br />
(MR/FR<br />
voor België)<br />
Verwachte gemiddelde toekomstige diensttijd 17,5 18,4<br />
De te storten bijdragen voor vergoedingen na uitdiensttreding voor<br />
het boekjaar afgesloten op 31 december 2009 worden op 563 KEUR<br />
geschat. IAS 19 vereist de publicatie op 5 jaar van de contante waarde<br />
van de uitkeringsverplichtingen, de nog niet opgenomen activa van<br />
verstreken diensttijd en het overschot of tekort van de diensttijd en de<br />
ervaringsaanpassingen als volgt:<br />
<strong>2008</strong> 2007 2006 2005 2004<br />
Per 31 december<br />
Geactualiseerde waarde van de uitkeringsverplichtingen 8.777 9.313 10.736 10.876 9.524<br />
Reële waarde van de activa bij afsluiting -9.030 -8.967 8.966 9.013 7.508<br />
Tekort/(overschot)<br />
Winst/(verlies) uit ervaringsaanpassingen<br />
-253 346 1.770 1.863 2.016<br />
van de passiva van de diensttijd<br />
Winst/(verlies) uit ervaringsaanpassingen<br />
-177<br />
268<br />
-34<br />
107<br />
-<br />
van de activa van de diensttijd<br />
-61 -540 -439 -244<br />
85<br />
69
16.2. Brugpensioenverplichtingen<br />
De brugpensioenverplichtingen worden in België bepaald in overéénstemming met de Collectieve Arbeidsoveréénkomsten.<br />
De schuld ten aanzien van het personeel, dat met de brugpensioenregeling heeft ingestemd, is de volgende:<br />
16.3. Andere beloningen op lange termijn<br />
In Frankrijk worden anciënniteitspremies toegekend.<br />
17/ Uitgestelde belastingschulden<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Openingssaldo van de uitkeringsverplichting bij uittreding 3.664 3.193<br />
Totaal van de kost ten laste van de resultatenrekening (toelichting 20) 658 967<br />
Door de werkgever gestorte uitkeringen -609 -496<br />
Waarde van de uitkeringsverplichtingen bij uittreding op afsluitdatum: 3.713 3.664<br />
Min: kortlopende verplichtingen -718 -627<br />
Langlopende verplichtingen 2.995 3.037<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Waarde van de verplichtingen m.b.t. beloningen op lange termijn bij opening 10 10<br />
Totaal van de kost in de resultatenrekening (toelichting 21) -1 0<br />
Waarde van de langlopende verplichtingen op lange termijn bij afsluiting 9 10<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Latente belastingen<br />
- Uitgestelde belastingen op minder dan twaalf maanden 151 208<br />
- Uitgestelde belastingschuld op meer dan twaalf maanden 25.372 27.848<br />
Totaal 25.523 28.056
De bewegingen van het boekjaar zijn de volgende:<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
Geconsolideerde<br />
balans<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Saldo op 1 januari 28.056 28.959<br />
Kosten/(winst) in de resultatenrekening -2.388 -903<br />
Rechtstreeks toegewezen aan het eigen vermogen -145 -<br />
Saldo op 31 december 25.523 28.056<br />
Geconsolideerde<br />
resultatenrekening<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007 <strong>2008</strong> 2007<br />
Uitgestelde belastingvorderingen<br />
- Overdraagbare verliezen - - - 315<br />
- Kapitaalsubsidies 200 209 9 9<br />
- Financiële leases - 32 32 172<br />
- Omrekeningsverschillen - - 145 -<br />
- Overige 497 396 -101 -28<br />
Bruto uitgestelde belastingvorderingen 697 637<br />
Uitgestelde belastingschulden<br />
- Materiële vaste activa 16.911 17.716 -805 -528<br />
- Vrijgestelde reserves 5.209 5.209 - -1.206<br />
- Immateriële activa 2.843 4.406 -1.563 -143<br />
- Meerwaarden met gespreide belastingen 1.257 1.362 -105 506<br />
Bruto uitgestelde belastingschulden 26.220 28.693<br />
Uitgestelde belastingskost - - -2.388 -903<br />
Netto situatie van de uitgestelde belastingen 25.523 28.056<br />
Uitgestelde belastingvorderingen worden opgenomen wanneer het<br />
waarschijnlijk is dat in de toekomst belastbare winsten beschikbaar<br />
zullen zijn waaraan de aftrekbare tijdelijke verschillen en de overdraagbare<br />
fiscale verliezen kunnen aangerekend worden.<br />
Geen enkele uitgestelde belastingvordering werd opgenomen met<br />
betrekking tot de divisie <strong>Spadel</strong> UK noch voor de aftrekbare tijdelijke<br />
verschillen, noch voor de ongebruikte fiscale verliezen ten bedrage<br />
van 5.171 KEUR (2007: 7.742 KEUR). <strong>Spadel</strong> UK beschikt over actieve<br />
belastinglatenties ten belope van 1.396 KER per 31 december <strong>2008</strong><br />
(2007: 2.015 KEUR). Dit bedrag is berekend na aftrek van de nog te<br />
betalen Belgische belasting op de Britse winsten ter compensatie van<br />
de verliezen die vroeger in België afgetrokken werden. Dit actief werd<br />
niet op de balans geboekt aangezien de recuperatie ervan ver in de<br />
toekomst ligt.<br />
71
18/ Overige schulden<br />
Op afsluitdatum zijn de volgende overige schulden opgenomen:<br />
19/ Voorzieningen<br />
Op afsluitdatum zijn de volgende voorzieningen opgenomen: Rehabilitatie<br />
van de sites<br />
Autres Total<br />
Op 1 januari <strong>2008</strong> 280 210 490<br />
Opgenomen in de geconsolideerde resultatenrekening:<br />
- Verhoging van de provisies - 146 146<br />
- Terugname van ongebruikte bedragen - - -<br />
- Aangewend tijdens het boekjaar - -70 -70<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> 280 286 566<br />
Alle voorzieningen op 31 december <strong>2008</strong> werden als schulden op korte termijn opgenomen.<br />
De voorziening voor het in goede staat herstellen van de sites heeft betrekking op de rehabilitatie<br />
van een site dat het eigendom is van Bru-Chevron N/V.<br />
De rubriek “Overige voorzieningen” op 31 december <strong>2008</strong> omvat diverse andere risico’s.<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Kapitaalsubsidies 1.026 1.134<br />
Over te dragen opbrengsten 13 73<br />
Toe te rekenen kosten 330 133<br />
Diverse schulden 1.371 1.791<br />
Totaal 2.740 3.131<br />
Af: kortlopend gedeelte -1.791 -2.077<br />
Langlopend gedeelte 949 1.054<br />
De “Diverse schulden” hebben voornamelijk betrekking op de BTW en andere te betalen belastingen.
20/ Personeelskosten<br />
De personeelskosten zijn als volgt:<br />
21/ Andere bedrijfsinkomsten/(kosten)<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Lonen en salarissen, met inbegrip van ontslagvergoedingen voor 2.230 KEUR (2007: 328 KEUR): 30.510 29.319<br />
Sociale zekerheidskosten 8.702 8.440<br />
Pensioenen- voordelen van het type “Toegezegde bijdrageregeling” 1.088 1.041<br />
Pensioenen- voordelen van het type “Toegezegde pensioenregeling” (Toelichting 16.1) 452 198<br />
Brugpensioenen (Toelichting 16.2) 658 967<br />
Overige voordelen op lange termijn (Toelichting 16.3) - -<br />
Overige 2.122 2.273<br />
Totaal 43.532 42.238<br />
Het gemiddelde effectief personeelsbestand bedroeg 769 personen in <strong>2008</strong> (waarvan 474 arbeiders en 295 bedienden)<br />
en 798 personen in 2007 (waarvan 502 arbeiders en 296 bedienden).<br />
De betreffende rubriek kan als volgt worden geanalyseerd:<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Verkoop van publiciteitsartikelen en diversen 628 584<br />
Verkocht afval 283 535<br />
Meerwaarden op de realisatie van materiële vaste activa 89 2.742<br />
Meerwaarden op de verkoop van filialen - 800<br />
Subsidies 181 172<br />
Diverse huuropbrengsten 128 127<br />
Gerecupereerde kosten en andere operationele opbrengsten 5.652 4.156<br />
Overige belastingen en taksen -2.274 -2.501<br />
Minderwaarden op de realisatie van materiële vaste activa -169 -20<br />
Overige bedrijfskosten -428 -286<br />
Totaal 4.090 6.309<br />
De andere operationele opbrengsten van 2007 omvatten vergoedingen<br />
en invorderingen van vroegere kosten ten belope van 2.220 KEUR.<br />
De andere bedrijfsproducten van <strong>2008</strong> omvatten de overname van<br />
statiegeldschulden ten bedrage van 2.800 KEUR ten gevolge van een<br />
herevaluatie van het aantal statiegeldflessen en -kisten bij het kliënteel<br />
(bijlage 4.1.).<br />
73
22/ Financiële opbrengsten<br />
De financiële opbrengsten bestaan uit de volgende componenten:<br />
23/ Financiële lasten<br />
De financiële lasten bestaan uit de volgende componenten:<br />
24/ Belastingen<br />
De belastingen van het boekjaar kunnen als volgt worden gedetailleerd<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Intrestopbrengsten 3.224 2.742<br />
Winst op de verkoop van financiële activa - -<br />
Koerswinsten 23 -55<br />
Overige financiële opbrengsten 313 554<br />
Totaal 3.560 3.241<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Intrestlasten:<br />
- Bankleningen 340 435<br />
- Leasingschulden 13 64<br />
353 499<br />
Wisselkoersverliezen 103 79<br />
Overige financiële lasten 361 336<br />
Totaal 817 914<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Vennootschapsbelasting 5.364 9.754<br />
Uitgestelde belastingen (Toelichting 17) -2.388 -903<br />
Totale belastingkost 2.976 8.851
De belasting op het resultaat vóór belastingen van <strong>Spadel</strong> verschilt<br />
van het theoretische bedrag, dat zou voortvloeien uit de toepassing<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
van de belastingsvoet van de Belgische vennootschapsbelasting op de<br />
geconsolideerde winst. De volgende analyse is van kracht:<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Winst/(verlies) vóór belastingen -1.289 28.934<br />
Belastingen op basis van de Belgische belastingsvoet (33,99%) -438 9.835<br />
Gevolg van de belastingheffing of belastingvrije reserves tegen beperkt tarief - -851<br />
Impact van waardevermindering op goodwill 5.195 -<br />
Impact van de notionele intrest -1.670 -559<br />
Impact van de belastingsvoet in de buitenlandse filialen -347 -487<br />
Gevolg van fiscaal niet-aftrekbare uitgaven 476 479<br />
Gevolg van de dubbele belastingheffing op dividenden afkomstig van filialen 168 394<br />
Correctie met betrekking tot belasting op eerdere boekjaren -178 -22<br />
Overige -230 62<br />
Totale belastingskost 2.976 8.851<br />
25/ Latente activa en passiva<br />
Op 31 december <strong>2008</strong> beschikt de Groep niet over aanzienlijke latente passiva of activa.<br />
26/ Rechten en verplichtingen<br />
26.1. Verplichting tot aanschaf van materiële vaste activa<br />
De Groep heeft op 31 december <strong>2008</strong> contractuele verplichtingen met<br />
betrekking tot toekomstige investeringen inzake materiële en immateriële<br />
vaste activa voor een bedrag van 2.029 KEUR (2007: 1.505 KEUR).<br />
26.2. Verplichtingen uit operationele lease-overéénkomsten<br />
met <strong>Spadel</strong> in de hoedanigheid van huurder<br />
Zoals blijkt uit toelichting 8, heeft <strong>Spadel</strong> verschillende operationele<br />
lease-overéénkomsten gesloten met betrekking tot de huur van gebouwen,<br />
industriële uitrusting en rollend materieel. De verplichtingen<br />
inzake minimale toekomstig betaalbare huurbedragen in het kader van<br />
niet-opzegbare huurcontracten kunnen als volgt worden gedetailleerd:<br />
31/12/<strong>2008</strong> 31/12/2007<br />
Op minder dan 1 jaar 2.690 2.769<br />
Van 1 tot 5 jaar 1.451 2.731<br />
Op meer dan vijf jaar - -<br />
4.141 5.500<br />
75
26.3. Gestelde waarborgen<br />
<strong>Spadel</strong> heeft een hypothecaire belofte op haar maatschappelijke zetel<br />
toegekend voor een lening waarvan het schuldsaldo 165 KEUR bedroeg<br />
op 31 december <strong>2008</strong> (2007: 331 KEUR)<br />
27/ Inlichtingen met betrekking tot verbonden partijen<br />
27.1. Bezoldigingen aan de voornaamste bedrijfsleiders<br />
De bezoldigingen van de leden van het Uitvoerend Comité zijn als volgt:<br />
28/ Gebeurtenissen na balansdatum<br />
Er hebben zich geen significante gebeurtenissen voorgedaan na balansdatum.<br />
29/ Resultaat per aandeel<br />
29.1. Gewoon resultaat<br />
Het gewoon resultaat per aandeel wordt berekend door het resultaat<br />
ten gunste van de aandeelhouders van <strong>Spadel</strong> te delen door het<br />
gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen dat tijdens het boekjaar<br />
Bankwaarborgen ten belope van 492 KEUR (2007: 492 KEUR) werden<br />
gegeven aan de Administratie van Douane en Accijnzen en aan een bank.<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Salarissen en andere voordelen op korte termijn 1.018 1.363<br />
Andere voordelen op lange termijn 153 84<br />
1.171 1.447<br />
De totale bezoldigingen van de Bestuurders van de NV <strong>Spadel</strong> bedroegen 770 KEUR in <strong>2008</strong> (2007: 652 KEUR).<br />
in omloop was, met abstractie van de eigen aandelen ingekocht door<br />
de vennootschap.<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
Winst/(verlies) ten gunste van de aandeelhouders -4.265 20.083<br />
Gewogen gemiddelde gewone aandelen in omloop (in duizenden) 4.150 4.150<br />
Basisresultaat per aandeel (EUR per aandeel) -1,03 4,84
29.2. Verwaterd resultaat<br />
Het verwaterd resultaat per aandeel is berekend door het gewogen<br />
gemiddeld aantal aandelen in omloop te verhogen met het aantal<br />
aandelen, voortvloeiend uit de omzetting van alle gewone aandelen<br />
met een potentieel dilutief vermogen, met correctie indien nodig van<br />
30/ Dividend per aandeel<br />
De dividenden gestort in <strong>2008</strong> en 2007 bedragen respectievelijk<br />
3.984 KEUR (0,96 EUR bruto respectievelijk 0,72 EUR netto per<br />
aandeel) en 3.487 KEUR (0,84 EUR bruto respectievelijk 0,63 EUR<br />
netto per aandeel). Een dividend van 0,80 EUR bruto respectievelijk<br />
0,60 EUR netto per aandeel met betrekking tot het boekjaar afge-<br />
31/ Bezoldiging van de Commissaris en de verbonden partijen<br />
Bezoldiging van de Commissaris<br />
31.1. Geconsolideerde bezoldiging van de commissaris voor de<br />
controle van de jaarrekeningen (in EUR):<br />
(waarvan 40.000 EUR voor de moedermaatschappij <strong>Spadel</strong> N.V.)<br />
92.000<br />
31.2. Bezoldiging voor uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere<br />
opdrachten uitgevoerd binnen de groep door de commissaris (in EUR):<br />
- andere controleopdrachten 22.722<br />
- belasting adviesopdrachten -<br />
- andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten -<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
de teller. <strong>Spadel</strong> heeft geen effecten uitgebracht met een potentieel<br />
dilutief vermogen.<br />
Bijgevolg is het verwaterd resultaat per aandeel gelijk aan het gewoon<br />
resultaat per aandeel.<br />
sloten op 31 december <strong>2008</strong>, hetgeen overéénstemt met een totale<br />
uitkering van 3.320 KEUR, zal worden voorgesteld aan de Algemene<br />
Vergadering van Aandeelhouders van 11 juni 2009. Dit voorstel tot<br />
uitkering werd niet opgenomen in de schulden van de jaarrekening<br />
op 31 december <strong>2008</strong>.<br />
Bezoldiging van personen met wie de commissaris<br />
verbonden is<br />
31.3. Bezoldiging betreffende mandaten van commissaris of<br />
gelijkgestelde mandaten uitgevoerd binnen de groep (in EUR):<br />
15.000<br />
31.4. Bezoldiging voor uitzonderlijke werkzaamheden of<br />
bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de groep door<br />
personen met wie de commissaris verbonden is (in EUR)<br />
- andere controleopdrachten -<br />
- belasting adviesopdrachten 3.735<br />
- andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten 124.392<br />
77
Verkorte jaarrekening van <strong>Spadel</strong> N.V. opgesteld volgens de Belgische boekhoudkundige normen<br />
1/ Verkorte balans per 31 december, in 000 EUR<br />
De jaarrekening van SPADEL N.V. wordt hierna voorgesteld onder<br />
een verkort schema. In overeenstemming met het Wetboek<br />
Vennootschappen worden de jaarrekening van SPADEL N.V.,<br />
het verslag van de Raad van Bestuur evenals het verslag van de<br />
commissaris bij de Nationale Bank van België neergelegd.<br />
Deze documenten kunnen eveneens opgevraagd worden bij :<br />
SPADEL N.V., Kolonel Bourgstraat 103 - 1030 Brussel<br />
De commissaris verklaarde zonder voorbehoud dat de jaarrekening<br />
van SPADEL N.V. in overeenstemming is met de wettelijke bepalingen.<br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
ACTIVA<br />
Vaste activa 59.582 70.007<br />
II. Immateriële vaste activa 1.357 1.467<br />
III. Materiële vaste activa 2.611 2.923<br />
IV. Financiële vaste activa 55.614 65.617<br />
Vlottende activa 110.289 93.134<br />
V. Vorderingen op meer dan één jaar - -<br />
VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar 46.205 30.513<br />
VIII. Geldbeleggingen 58.396 59.614<br />
IX. Liquide middelen 4.126 1.377<br />
X. Overlopende rekeningen 1.562 1.630<br />
TOTAAL DER ACTIVA 169.871 163.141<br />
PASSIVA<br />
Eigen vermogen 128.143 118.418<br />
I. Kapitaal 5.000 5.000<br />
IV. Reserves 122.135 112.135<br />
V. Overdragen winst 1.008 1.283<br />
Voorzieningen en uitgestelde belastingen 451 464<br />
VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 451 464<br />
Schulden 41.277 44.259<br />
VIII. Schulden op meer dan één jaar - 3.165<br />
IX. Schulden op ten hoogste één jaar 41.226 41.048<br />
X. Overlopende rekeningen 51 46<br />
TOTAAL DER PASSIVA 169.871 163.141
2/ Verkorte resultatenrekening, in 000 EUR<br />
3/ Staat van het kapitaal<br />
<strong>Spadel</strong> <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>2008</strong> 2007<br />
I. Bedrijfsopbrengsten 122.256 132.178<br />
II. Bedrijfskosten -118.840 -128.178<br />
III. Bedrijfswinst 3.416 4.000<br />
IV. Financiële opbrengsten 11.237 24.139<br />
V. Financiële kosten -256 -307<br />
VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting 14.397 27.832<br />
VII. Uitzonderlijke opbrengsten - 34.650<br />
VIII. Uitzonderlijke kosten -2 -10<br />
IX. Winst (Verlies) van het boekjaar vóór belasting 14.395 62.472<br />
X. Belasting op het resultaat -1.350 -2.499<br />
XI. Winst (Verlies) van het boekjaar 13.045 59.973<br />
XII. Onttrekking aan de belastingsvrije reserves - 1.536<br />
XIII. Te bestemmen winst van het boekjaar 13.045 61.509<br />
A. Maatschappelijk kapitaal<br />
1. Geplaatst kapitaal<br />
Bedragen Aantal aandelen<br />
- Per einde van het vorige boekjaar 5.000 xxxxxx<br />
- Wijzigingen tijdens het boekjaar -<br />
- Per einde van het boekjaar 5.000 xxxxxx<br />
2. Samenstelling van het kapitaal<br />
2.1. Soorten aandelen<br />
- Aandelen zonder nominale waarde 5.000 4.150.350<br />
2.2. Aandelen op naam of aan toonder<br />
- Op naam xxxxxx 3.771.604<br />
- Aan toonder xxxxxx 378.746<br />
G. Structuur van het aandeelhoudersschap op 31.12.<strong>2008</strong><br />
1. Finances & Industries N.V. – Brussel (kennisgeving van 24.10.<strong>2008</strong> en 28.10.<strong>2008</strong>)<br />
Vennootschap in rechte gecontroleerd door:<br />
Société de participation financière Guyan (Luxembourg)<br />
5.000 4.150.350<br />
Maatschappelijke rechten<br />
Aantal aandelen % van het kapitaal<br />
3.770.000<br />
90,84<br />
79
Verklaring van de verantwoordelijke personen
Verslag van de Commissaris
Contact
S.A. <strong>Spadel</strong> N.V.<br />
Kolonel Bourgstraat 103<br />
B-1030 Brussel<br />
Tel.: +32 (0)2 702 38 11<br />
Fax: +32 (0)2 702 38 12<br />
spadel@spawater.com<br />
www.spadel.com<br />
S.A. Spa Monopole N.V.<br />
Rue Auguste Laporte 34<br />
B-4900 Spa<br />
Tel.: +32 (0)87 79 41 11<br />
Fax: +32 (0)87 79 42 30<br />
spamonopole@spawater.com<br />
www.spa.be<br />
www.spawater.com<br />
S.A. Bru-Chevron N.V.<br />
Les Bruyères 151<br />
B-4987 Stoumont (Lorcé)<br />
Tel.: +32 (0)86 43 33 37<br />
Fax: +32 (0)86 43 33 41<br />
bru@spawater.com<br />
www.bru.be<br />
Institut Henrijean<br />
Rue Servais 4<br />
B-4900 Spa<br />
Tel.: +32 (0)87 79 27 00<br />
Fax: +32 (0)87 77 48 58<br />
<strong>Spadel</strong> Nederland B.V.<br />
Brieltjenspolder 28<br />
NL -4921 PJ Made<br />
Tel.: +31 (0)346 581710<br />
Fax: +31 (0)346 581711<br />
spadel.nl@spawater.com<br />
www.spa.nl<br />
Les Grandes Sources<br />
De Wattwiller<br />
2, rue de Guebwiller<br />
BP 89 - Wattwiller<br />
68703 Cernay cedex<br />
Tel.: +33 (0)3 89 75 76 77<br />
Fax: +33 (0)3 89 75 76 76<br />
wattwiller@wattwiller.com<br />
www.wattwiller.com<br />
Brecon Beacons<br />
Natural Waters<br />
Llwyndewi Isaf<br />
Trapp<br />
UK - Llandeilo,<br />
Carmarthenshire S.A. 19 6 TT<br />
Tel.: +44 (0)1269 850175<br />
Fax: +44 (0)1269 851181<br />
sales@spa.co.uk<br />
www.spa.co.uk<br />
www.breconwater.co.uk<br />
Investor Relations Contacts<br />
Marc du Bois<br />
Afgevaardigd Bestuurder<br />
Kolonel Bourgstraat 103<br />
B-1030 Brussel<br />
Tel.: +32 (0)2 702 38 21<br />
marc.du.bois@spawater.com<br />
Didier De Sorgher<br />
Financieel Directeur<br />
Kolonel Bourgstraat 103<br />
B-1030 Brussel<br />
Tel.: +32 (0)2 702 38 71<br />
d.desorgher@spawater.com<br />
83
<strong>Spadel</strong> N.V.<br />
Kolonel Bourgstraat 103<br />
B-1030 Brussel<br />
t. +32 (0)2 702 38 11<br />
f. +32 (0)2 702 38 12<br />
spadel@spawater.com<br />
www.spadel.com<br />
Dit jaarverslag is gedrukt op Satimat green<br />
papier, bestaande uit 60% gerecycleerde<br />
vezels en 40% FSC-vezels.