ingezonden brief Tubantia

Solide voorstellen voor luchthaven Twente
Een stevig contract en verantwoorde risico’s. Er ligt een financieel en juridisch solide voorstel
onder luchthaven Twente.
De heer Van der Burg verwacht een financieel debacle rond de ontwikkeling en exploitatie van Luchthaven
Twente (Tubantia 29 maart 2012). Hij vraagt zich af wat wij ADT heeft gedaan om de kans op een ‘financieel
debacle’ te verkleinen.
In zijn betoog rekent de heer van den Burg met een bedrag van 200 miljoen. Dat is niet aan de orde. Het is
van groot belang dat de juiste feiten worden gehanteerd. Het bedrag van 231 miljoen euro, om precies te
zijn, komt uit een kosten baten analyse uit 2009 van onderzoeksbureau Ecorys (hoofdstuk 8, tabel 8.1). Dit
rekengetal heeft betrekking op een totaal aan investeringen over een periode van 100 jaar. Maar het
contract dat wij gaan sluiten gaat over 49 jaar en bovendien tekent ADT alleen voor de afspraken rond de
startinvesteringen van € 35 tot 45 miljoen. Daarover hieronder meer.
De heer Van der Burg heeft gelijk als hij waarschuwt voor bedrijven die elkaar de bal zouden kunnen
toespelen. Daar is ADT zich van bewust. Om die reden zijn, zowel in de procedure van de aanbesteding als
in het contract, die risico’s boven water gehaald en ingedamd.
Om te beginnen zijn de kandidaten die mee mogen doen aan de aanbesteding stuk voor stuk consortia die
een zware preselectie met succes hebben doorstaan. Zij zijn getest op ervaring met projecten van deze
omvang, maar ook op kredietwaardigheid en op integriteit.
In het contract staat dat de exploitant direct moet beginnen met het bouwen en inrichten van de luchthaven.
Als hij contracten afsluit voor meer dan € 100.000, - moet hij die door ADT laten goedkeuren. Zo kan ADT
zien of hij zijn verplichtingen uit het contract nakomt. Naast deze controle vooraf is er ook een controle
achteraf. De exploitant moet bewijs leveren dat hij die startinvesteringen heeft gerealiseerd en heeft betaald.
ADT houdt toezicht hierop via een accountantscontrole.
De constructie met verplichte startinvesteringen is bedoeld om zo snel mogelijk een werkende luchthaven
van de grond te krijgen die wat kan gaan opleveren. Daar is de exploitant mee gediend, maar ADT ook. En
zeker ook de regio Twente, want het doel is een economisch sterker en duurzamer Twente.
Met die startinvesteringen is een bedrag van tussen de € 35 en 45 miljoen gemoeid (en dus geen 200 of 230
miljoen). Deze € 35 a 45 miljoen moet worden geïnvesteerd in o.a. terminal, toren, brandweerkazerne,
parkeerplaatsen, wegen, opstelplaatsen, nutsvoorzieningen, navigatieapparatuur. € 16, 2 miljoen daarvan is
een bijdrage van de gezamenlijke overheden. Uitgaande van € 35 á 45 miljoen moet de exploitant van de
resterende € 19 á 29 miljoen tenminste 30% ( 6 á 9 miljoen) zelf inbrengen. De rest (13 á 20 miljoen ) kan hij
lenen. Bij faillissement is de exploitant zijn eigen ingebrachte vermogen kwijt. ADT loopt dus alleen risico
voor dat deel van het geleende bedrag (13 á 20 miljoen). Daartegenover staat dat ADT op dat moment de
gronden terugkrijgt en alle gebouwen en dergelijke die de exploitant heeft gerealiseerd.
Daarnaast zijn er in het contract nog vele veiligheidskleppen ingebouwd. Zo moet de exploitant
verzekeringen afsluiten. Er zijn boetes ingesteld voor het niet nakomen van concrete afspraken uit het
contract. De exploitant moet garanties krijgen van de bank, bijvoorbeeld voor het geval hij zijn beloften in het
contract niet kan nakomen. En dan heeft ADT zelf nog een voorziening getroffen voor het geval de waarde
van de gebouwen en grond die ADT krijgt bij beëindiging niet voldoende blijkt te zijn voor het afbetalen van
de leningen. Uit diverse risicoanalyses blijkt dat hiermee het mogelijke risico voor ADT goed is afgedekt.

Een faillissement is uiteraard nooit uit te sluiten. Als dat gebeurt vallen de gebouwen en de grond terug aan
ADT. De waarde hiervan hangt af van toekomstig gebruik. Als het faillissement niet te maken had met een
slechte markt, is een doorstart zeer reëel. Er ligt dan een kant en klare luchthaven wat gunstig uitpakt voor
een volgende exploitant. Als er geen doorstart van de luchthaven mogelijk blijkt omdat de markt
bijvoorbeeld slecht is geworden, komen andere opties in beeld. Wat er op het terrein staat is meer waard
dan voordat er was gebouwd. Al was het maar omdat de investeringen uit eigen vermogen van de exploitant
erin zitten.
Ik ben het met de heer Van den Burg eens dat serieuze aandacht voor alle mogelijke risico’s noodzakelijk
is. Die zijn dan ook onder ogen gezien en daar zijn maatregelen voor genomen. Er ligt nu een set
documenten met een solide financiële en juridische basis. Komende week worden die in Raad en Staten
besproken.
Directeur ADT, Leo van der Ree