Kunststoffen in perspectief: materialen voor een ... - Federplast.be

Waarde: € 5
Kunststoffen in perspectief:
materialen voor een
duurzame toekomst
Vereniging van Producenten van Kunststof- en Rubberartikelen vzw

MOETEN WE BANG ZIJN VAN…
De globalisering?
Danielle,
21 jaar, Brussel,
studente journalistiek
20 2 toek
“Nu de communicatie planetair
geworden is en er ongekende
elektronische communicatiemiddelen
(gsm, pc...) beschikbaar zijn, krijgen
we een historische kans om hele
bevolkingsgroepen uit de armoede
te halen. We mogen die kans niet
laten liggen!”
Moeten we bang zijn van…
Gudrun,
34 jaar, Hasselt,
evenementenorganisator
“De technologie helpt ons om
steeds kleinere en steeds slimmere
De technologische
toestellen te ontwerpen die minder
kosten. Heel wat beroepen zullen
ontwikkeling?
veranderen. Net als ons dagelijks
leven.”
Dirk,
De vergrijzing van
63 jaar, Brugge,
bankbediende
“Een baby die in 2030 wordt
geboren, zal een levensverwachting
van 130 jaar hebben. Dat zal de
maatschappij, de geneeskunde,
het werk en de vrije tijd compleet
veranderen. Een hele uitdaging voor
de generaties na ons!”
De

evolkingstoename?
omst
Jean-François,
38 jaar, Doornik,
fysiotherapeut
“Onze mentaliteit en ons gedrag
veranderen. Onze kinderen leren
om bewuster te consumeren om
beter te leven. Leren omgaan
met de gevolgen van een veel
extremer klimaat. Recyclage een
vast onderdeel van ons dagelijks
leven laten worden. Met het grootste
respect voor het milieu en het water.”
de bevolking?
Emilie,
20 jaar, Namen,
studente verpleegkunde
“Tegen 2030 zullen er zo’n
8 à 9 miljard mensen op
de wereld zijn. En al die
mensen hebben nood aan
eten, drinken, verzorging,
vervoer…”
De klimaatveranderingen?
Francis,
56 jaar, Zwijnaarde,
leerkracht
0De energiecrisis?
“Het einde van de aardolie,
dat is nog voor deze eeuw.
De oplossingen? Die zien we
overal rond ons: de wind, de
golven, de bodem, de zon...
en energiebezuinigingen.”
MOETEN WE BANG ZIJN VAN…
3

KUNSTSTOF EN GEZONDHEID
4
Kunststoffen: onvervangbaar materiaal in de gezondheidssector
Kunststoffen worden gebruikt in hartpompen, platen en verloopschroeven voor botbreuken, heup- of
knieprotheses, kunstlenzen, zelfverterende hechtingen (de draadjes hoeven niet meer door een dokter
verwijderd te worden) enz.
Kunststof en gezo
“ Naar een comfortgeneeskunde:
Jean de Leval
(° 1943, Luik)
Professor emeritus ULg,
vermaard uroloog en chirurg
Infuuszak Prothese voor hemiplegiepatiënt
ondanks de veroudering”
Tegen 2030 zou de levensverwachting stijgen naar 130 jaar. Hoe ziet u de
geneeskunde evolueren als gevolg daarvan?
De geneeskunde zal de opvolging van functionele en motorische aandoeningen verder
verbeteren. We evolueren naar een comfortgeneeskunde, dus een geneeskunde die de
levenskwaliteit verbetert, ondanks de veroudering. Een voorbeeld: we gaan niet dood
aan incontinentie, maar we voelen ons wel beter als daar wat aan gedaan wordt, indien
de cognitieve functies behouden blijven uiteraard. De degeneratie van de hersenen blijft
een essentieel probleem waar tot op vandaag geen echte oplossing voor bestaat.
Welke rol zullen technologie en instrumenten gaan spelen?
In ons vakgebied, de urologie, beschikken we over fantastische nieuwe
technologieën waarmee we diverse urinaire pathologieën kunnen onderzoeken
en behandelen. Daarnaast werken we ook aan nieuwe heelkundige technieken
waarvoor revolutionaire instrumenten ontwikkeld worden. Sommige daarvan
bestaan uit kunststof. Bijvoorbeeld een draadgeleider in polyethyleen, een uiterst
doeltreffend materiaal: het kwetst niet en het is glad en niet te scherp, zodat we de
incontinentiebandjes perfect in positie kunnen plaatsen.
Denkt u dat meer mensen, ook uit de arme gebieden van de wereld, toegang
zullen krijgen tot kwalitatieve geneeskunde?
In de minder ontwikkelde landen zijn niet zozeer de functionele problemen prioritair,
dan wel de infectieproblemen. De remedies zijn bekend: een betere hygiëne,
drinkbaar water voor iedereen en vaccinatie.
Sonde
Kleurgemarkeerde sondes – Foto: Gregory Hallyday

schoon en veilig
ndheid
levenskwaliteit
Tijdens mijn stages in het ziekenhuis leer
ik met de instrumenten omgaan: naalden,
sondes, bloedzakken, dialyse kits,
perfusies, katheters enz. Dat is niet
evident! Het ziekenhuis dringt sterk aan
op een zeer hoog niveau van hygiëne.
Kunststoffen zijn daar erg voor geschikt:
ze zijn schoon en proper, en helpen ons
om de risico’s op infectie te verminderen
en de gezondheid van de patiënten te
beschermen.”
Emilie,
20 jaar, Namen,
studente verpleegkunde
stevig en soepel
essentieel
Kunstspier Een elektrische prikkel?
De “spier” strekt, spant, trekt en duwt, net als
een menselijke spier.
Viruswerende chirurgische
hand schoenen
Ze bevatten een ontsmettende
vloeistof. Wanneer een besmette
naald door de handschoen prikt,
worden de virussen vernietigd.
revolutionair
Biocompatibele
heup
Een keramische bol
gecombineerd met een kern
in polyethyleen: steviger en
soepeler.
comfort
30 minuten De tijd die een chirurg nodig heeft om
een incontinentiebandje te plaatsen. Eén miljoen vrouwen
werden al met zo’n bandje geholpen.
© G-VIR
KUNSTSTOF EN GEZONDHEID
5

KUNSTSTOF EN WATER
6
“ We moeten een nieuw
waterparadigma vinden”
Riccardo Petrella,
(° 1941, Brussel)
Professor emeritus UCL,
Voorzitter van het Institut Européen de Recherche sur la Politique de l’Eau
Water voor iedereen, dat is een van uw strijdpunten. Welke verantwoordelijkheid hebben wij als
burger in die strijd?
Het gaat om de manier waarop wij water produceren en gebruiken. De wereldeconomie slaagt
er na een halve eeuw nog altijd niet in om de 40 miljard dollar vrij te maken die nodig zijn om
2,6 miljard mensen die geen toegang hebben tot openbare toiletten te kunnen helpen (dat zou de
kindersterfte aanzienlijk doen dalen). Maar banken blijven wel miljarden aan bonussen en premies
uitdelen. Idem voor de dividenden. Ik ken geen enkele aandeelhouder die daar bezwaar tegen heeft.
Water voor iedereen: ziet u 2030 optimistisch of pessimistisch tegemoet?
Als het huidige waterbeleid niet verandert, zal de toestand nog verergeren. We zitten in een model
waarin water geprivatiseerd en verhandeld wordt. Landen verklaren dat ze vrij beslissen over “hun”
water, ook al maakt dat water deel uit van multinationale hydrografi sche bekkens. We moeten een
nieuw waterparadigma vinden, gebaseerd op het principe dat water een algemeen goed van de
mensheid is en dat het recht op water voor iedereen daadwerkelijk nageleefd wordt.
Kunnen nieuwe technologieën ons daarbij helpen?
Dat hangt af van de manier waarop je ze gebruikt. Technologieën zijn nuttig wanneer ze gelijke
rechten op leven voor alle mensen bevorderen. Dankzij een verbetering van de waterproductiviteit
kunnen we bijvoorbeeld graangewassen telen met minder water. Dat is een pluspunt, op
voorwaarde dat die technologie gebruikt wordt voor de mensen die het echt nodig hebben en niet
voor speculanten. Technologieën – ontzilting, fi ltering enz. – zijn uiterst belangrijk, maar ze kunnen
niet alles oplossen. Vooral het model moet veranderen.
het waterverlies inperken
Onder de
Bosporus
2 m diameter, 9 cm dik: deze
leiding in hogedichtheidpolyethyleen
PE-HD is een van
de breedste ter wereld. Ze
voorziet Istanboel van drinkwater,
via de Bosporus-engte,
en beperkt het waterverlies tot
wel 60%!

Leidingwater drinken
Europa legde de geleidelijke
afschaffi ng van buizen in lood op.
Lood veroorzaakt vergiftigingen en
een ziekte die saturnisme genoemd
wordt. Buizen in kunststoffen zijn
veiliger en veel makkelijker te
plaatsen!
Om de 20 seconden
Sterft een kind aan
verontreinigd water.
Met de nieuwe fi ltertechnieken
kan het water
van rivieren, kranen en
putten gezuiverd worden.
En dat zonder elektriciteit
of gesofi sticeerde
installaties.
“Lifestraw ® family system”
Foto: Vestergaard Frandsen
Al van toen ik nog student
was, deed ik de was voor mijn
broer en mezelf: dat was toen
ongeveer 100 liter per machine.
Sinds ik mijn eigen huis heb, blijf
ik op het waterverbruik letten.
We zitten nu aan 50 liter per
machine. De nieuwe onderdelen
in kunststof beperken de waterlekken.
Ook in de badkamer zijn
de nieuwe douchekoppen veel
zuiniger. Gelukkig maar, want
we hebben een groot gezin!
Jean-François,
38 jaar, Doornik,
kinesist
noodzakelijk
Sproeien: een onschuldig gebaar
Waterzuiveringsstation - Foto: Paneltim
Buizen gemarkeerd d.m.v. kleuren
Ongezouten
Zout water zuiveren: een activiteit
in volle expansie, over de hele
wereld. Het principe? Een bijzonder
fi jn fi ltersysteem, ook “omgekeerde
osmose” genoemd, samengesteld
uit membranen in kunststof.
KUNSTSTOF EN WATER
7

KUNSTSTOF EN ENERGIE
8
57 Dat is in procent hoeveel
het energieverbruik zou toenemen
als alle kunststoftoepassingen door
andere materialen zouden worden
vervangen.
4 Kunststof verbruikt slechts 4%
van de ruwe aardolie.
Raadseltje Wat is stevig, licht, duurzaam am en
tegen corrosie bestand? Antwoord: de schoep ep van
een windturbine. Die schoepen bestaan voor r het hhet
grootste deel uit vezelversterkte kunststoffen.
Hernieuwbare energie: onmogelijk zonder kunststoffen
“ We moeten ons op de
Onder de arm
De nieuwe organische
fotovoltaïsche cellen bestaan
uit fl exibele membranen uit
kunststof die je onder de arm
kunt oprollen om je laptop te
laden of op een parasol of
tent kunt leggen om als kleine
generator te gebruiken.
Brandstof van de
toekomst
Waterstof zet onderzoekers
aan het dromen. Het idee?
Waterstof als brandstofcel,
waarbij membranen in
kunststof een rol spelen.
Specialisten verwachten
dat er tegen 2030 auto’s op
waterstof zullen rondrijden.
Europa bepaalde dat het aandeel van de hernieuwbare energie van 7% nu naar 20% moet stijgen tegen 2020.
Kunststoffen, bestand tegen corrosie en extreme weersomstandigheden, zijn onmisbaar voor de productie van
zonnepanelen, brandstofcellen, fl exibele fotovoltaïsche zonneschermen en -cellen, schoepen van windturbines,
fotovoltaïsche dakpannen enz.
Stadsturbine
Zeil van supertanker
Fotovoltaïsche panelen
stof

natuurlijke bronnen concentreren”
Jo Dewulf
(° 1969, Gent)
Professor Schone en Milieuvriendelijke Technologie aan de Universiteit Gent
Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, moeten we ons gedrag
veranderen. Hoe kunnen we minder en beter consumeren?
Een van de beste methodes, die weinig aandacht krijgt overigens, is ons te
concentreren op de gebruikte bronnen, wat ik “resources engineering” pleeg te
noemen. Dat betekent dat we niet alleen andere bronnen gebruiken, maar dat
we ze ook op een veel effi ciëntere manier aanwenden.
Ziet u 2030 optimistisch of pessimistisch tegemoet?
Niet optimistisch en niet pessimistisch. De maatschappij, met haar
wetenschappers en ingenieurs, was altijd al erg vindingrijk om nieuwe
uitdagingen aan te kunnen, maar toch is ze er nog niet in geslaagd om de
problemen rond duurzame ontwikkeling op te lossen.
Kunnen we veel verwachten van de nieuwe technologieën?
Dat denk ik wel. De inbreng van die nieuwe technologieën moet veel verder
gaan dan de technologie in se: van bij het ontwerp zou technologie verankerd
moeten worden in een hele bevoorradingsketen die rekening houdt met de
levenscyclus.
en energie rgi rgie
zonnepanelen
Ik ben een fan van hernieuwbare energie. Vijf jaar geleden liet
ik zonnepanelen installeren. Om het dak niet te beschadigen,
gebruikte de installateur pvc-profi elen met een aluminium inzet als
basis voor de panelen. Hij plaatste ook een wit dichtings membraan,
eveneens in pvc, dat het rendement van de installatie positief
beïnvloedt. Ik overweeg om een zelfklevende plastic fi lm op de
panelen te laten plakken om het licht nog beter te absorberen.
Francis,
56 jaar, Zwijnaarde,
leerkracht
Fotovoltaïsche cellen geïntegreerd in dakpannen
KUNSTSTOF EN ENERGIE
9

KUNSTSTOF EN HET DAGELIJKS LEVEN
10
We proberen om de ecologische
voetafdruk van onze events tot een
minimum te beperken. Aan alles
hebben we gedacht: groene
communicatie, spaarlampen,
locaties die met het openbaar
vervoer bereikbaar zijn. Voor
het luik “catering” was ik nogal
verrast: als je rekening houdt
met alles – productie, vervoer,
verwerking – dan zijn bekers en
borden in plastic de grote winnaars.
Ze zijn minder duur en hygiënischer.
We zamelen ze weer in om ze achteraf
te kunnen verwerken.
Gudrun,
34 jaar, Hasselt,
evenementenorganisator
Virginie Jacobs
Kunststof en
(° 1979, Brussel)
Architecte en tv-presentatrice “Décoration”
Als plastic verpakkingen
niet bestonden…
Zou het gewicht van de alternatieve verpakkingen
bijna 4 keer zo groot zijn en zou de uitstoot van
broeikasgassen met 61% toenemen.
“ Goedkoop, licht, stevig…
kunststof zal de huidige trends
Wat is momenteel de grote trend bij designers?
Het ecodesign, een “obligate trend” voor elk voorwerp dat nu op de markt
gebracht wordt. Ontwerpers zijn op zoek naar materialen die makkelijk te
gebruiken zijn, goedkoop, recycleerbaar en energiezuinig bij de productie.
Dat is de reden waarom kunststof een hoofdrol blijft spelen in de productie van
meubels, maar ook van verlichting, schoenen, juwelen, horloges en kleding.
Durven designers kunststof gebruiken?
Ja, want kunststof biedt heel wat mogelijkheden voor vormen en kleuren.
Grote Italiaanse merken ontwerpen erg trendy keukenmateriaal in kunststof.
Ook beroemde designers als Philippe Starck gebruiken dit materiaal. Ik denk
ook aan de stoel die Verner Panton in 1960 ontwierp in glasvezelcomposiet,
een bros en duur materiaal. Die stoel wordt nu door Vitra heruitgebracht in
polypropyleen, tegen een betaalbare prijs.
Welke toekomst ziet u voor dit materiaal?
De toekomst van de materialen zal afhangen van het feit of ze al dan niet
milieuvriendelijk zijn. In tegenstelling tot wat vele mensen denken, heeft
kunststof aardig wat voordelen op dat vlak. Kunststof is makkelijk in model te
gieten en te vervoeren, en is licht en sterk tegelijk. Dat is de reden waarom
kunststof de huidige trends zal overstijgen.

Verpakking voor verse groenten
het dagelijks leven
overstijgen”
verser
Verpakking voor softdrink
Slaatjes Een komkommer blijft
3 dagen vers; verpakt in folie is deze
groente wel 14 dagen houdbaar.
zuinig
Het gewicht van het Atomium
Dat is het gewicht (2.400 ton) aan nieuw
plastic dat Spadel jaarlijks bespaart op zijn
fl essengamma. Die fl essen bestaan voor
50% uit gerecycleerd materiaal.
Hi-tech en design stofzuiger
Herbruikbare winkeltas
8
Er gaan 8 plastic fl essen in
een voetbaltruitje. Tijdens de
wereldbeker 2010 droegen
9 teams de nieuwe truitjes
in gerecycleerd polyester.
De truitjes kenden een groot
succes: in totaal werden
13 miljoen PET-fl essen gerecycleerd
(255.000 kilo afval).
100 gram
Zoveel weegt een professionele
sportschoen. Op
20 jaar tijd werd dat gewicht
gehalveerd dankzij het gebruik
van kunststoffen. In de sportwereld
vinden we kunststoffen
in truitjes van atleten, scheen-
beschermers, rackets, fi etssturen,
hengels, gels,
maskers,
zwemvliezen, en,
beschermende
helmen.
image © designboom
KUNSTSTOF EN HET DAGELIJKS LEVEN
11

KUNSTSTOF EN WONEN
12
Toen de kinderen het huis uit waren,
zochten we een woning die beter op
onze levensstijl afgestemd was. Die
nieuwe fase in mijn leven boeide me en
ik was er heel erg mee bezig. Ik zocht
veel informatie over de nieuwe isolatie-
en dichtingssystemen om het energierendement
van mijn woning te verbeteren.
Ze doen ongeloofl ijke dingen tegenwoordig!
Dirk,
63 jaar, Brugge,
bankbediende
kunststof voelt zich
overal thuis
Van kelder tot zolder
Op elke verdieping van het
huis helpen kunststoffen om de
energieprestaties van gebouwen
te verbeteren: isolatiematerialen,
dichtingsmembranen, Canadese
putten, verluchtingssystemen.
Gegolfd “glasdak” van een luchthaven
Vloerverwarming
Raamprofi el - Foto: Solvay
Kunst
Pakkend
Je hoeft geen bouwprofessional te zijn
om je steentje bij te dragen. Een eerste
energiebesparende refl ex van gezinswoning
tot kleine fl at: de buizen isoleren
met soepel polyethyleenschuim. Makkelijk,
goedkoop en bijzonder rendabel!

“ De technologieën bestaan,
nu moeten de actoren
gemobiliseerd worden”
Bernard Deprez
(° 1962, Brussel)
Hoofdredacteur van “be.passive”, een driemaandelijkse uitgave over de passiefnorm
Zijn Belgische woningen goed geïsoleerd?
Uit een McKinsey-rapport van 2009 blijkt dat de energie-effi ciëntie van onze huizen tot de laagste van Europa behoort.
Er is dus nog heel veel werk. Parallel daarmee blijken nieuwe normen, zoals de passiefnorm, zich heel snel te ontwikkelen.
Zou u voor een totale energierenovatie pleiten?
Toen ik mijn rijhuis 15 jaar geleden renoveerde, gebruikte ik mijn gezond verstand en probeerde ik “zo goed mogelijk” te
isoleren. Tegenwoordig kan iedereen fors op energie besparen met een meer systematische aanpak. Uiteraard zijn de
middelen beperkt, daarom moet een gedeeltelijke renovatie achteraf nog verbeterd kunnen worden zonder meerkosten.
We moeten een globale energieaudit maken en geleidelijk proberen onze energiebehoefte te verminderen om het comfort
te verbeteren.
En wat met de nieuwbouw?
Daar ontbreekt het aan een totaalaanpak, maar de markt zit niet stil. Zo neemt de dikte van de voorgeschreven isolatie elk
jaar met 10% toe. De technologieën bestaan, nu moeten de actoren nog gemobiliseerd worden en moet er een globale visie
verspreid worden die als kader dient voor elke actie, hoe klein ook.
stof en wonen
Zon, niet te veel en niet te weinig
Zonlicht en zonnewarmte slim regelen? Dat is de taak van de zonneweringen
die met de beheersystemen van het gebouw verbonden zijn.
Esthetisch,
zuinig
en groen
Kunstmatige natuursteen,
gemaakt van fi jngemalen
mineralen en hars, verdient
een plaats in huis. Deze
grondstoffenzuinige
producten worden naadloos
uitgevoerd. Dat scheelt in
onderhoudsgemak!
KUNSTSTOF EN WONEN
13

KUNSTSTOF EN MOBILITEIT
14
Ik ga heel vaak op pad sinds ik
in Brussel studeer. Eerst ging ik te
voet, nu heb ik een elektrische fi ets.
De batterij is uitgerust met een
nanomembraan dat een maximum
aan energie opslaat op een heel
klein volume. Resultaat: iedereen
denkt dat ik met een gewone fi ets
rij! En kers op de taart: de fi ets
is superlicht. Het geheim? Een
frame in staal gecombineerd met
glas vezelversterkte kunststof.
Danielle,
21 jaar, Brussel,
studente journalistiek
Kunststof en
“Een veilig en stevig
1400
Aantal kunststof onderdelen in
een auto. In de motor, de transmissie,
het wielstel, de dichting, de
trilwering... wordt kunststof vooral
gewaardeerd om zijn lichte gewicht.
Resultaat: 30% minder gewicht
en jaarlijks 12 miljoen ton minder
brandstofverbruik in Europa.
zuinig
470 km met het equivalent
van 1 liter benzine
Een sterk staaltje dat Luikse studenten neerzetten
tijdens de Shell Ecomarathon in mei 2010.
Hun voertuig (40 kg) in epoxycarbon
wordt aangedreven door een
waterstofbatterij. Een soort “sandwich”
bestaande uit 2 elektrodes met
daartussen synthetisch membraan dat
niet dikker is dan een blad papier.
Buitenboordmotor op fotovoltaïsche cellen
Hoge vlucht
De Boeing 787 Dreamliner
zal voor 50% uit composietmaterialen
bestaan.
Deze lichtere versie zal 20%
minder verbruiken dan een
tradi tioneel vliegtuig.
© Shell Ecomarathon - Universiteit van Luik
Binnenkant

van airbag
Autostoel: comfort en design
Hybride technologie
Kunststof wordt al lang gebruikt in voertuigen.
Nieuw is dat kunststof nu met metaal
verbonden kan worden. Deze lichtere en dus
energiezuinige voertuigen zijn even veilig.
mobiliteit
materiaal dat het transport in
de toekomst zal veranderen”
Pierre Alain De Smedt
(° 1944, Oostende)
Voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en
de Belgische Automobiel- en Tweewielerfederatie (FEBIAC)
Een vloeiende en niet-verontreinigende mobiliteit is een enorme
uitdaging tegen 2030. Zal de mens daar in slagen?
We gaan naar een rationeler en collectiever gebruik van de
transportmiddelen. Dat is geen modeverschijnsel, maar een noodzaak.
De mobiliteit past zich aan.
Welke rol speelt kunststof in die grote uitdaging?
Voor heel wat mensen staat kunststof alleen synoniem met aardolie. En
daarom zou kunststof dus niet goed zijn. Maar wat ze vergeten is dat
kunststof stilaan een recyclagegraad van 90% haalt. Zowat alles in een
moderne auto kan gerecycleerd worden.
Zelfs kunststof?
Uiteraard, en zelfs meer dan men zou denken. Mensen beseffen niet
hoeveel kunststof er gebruikt wordt, dat gaat tot 15% van het totale gewicht
van een auto, 20% van een vliegtuig enz. Ze zien dat er kunststof in de
bumpers zit, maar niet echt in andere elementen, zoals de spatborden.
Kunststof kan kleine schokken bijzonder goed opvangen. Het is een veilig
en stevig materiaal dat het transport in de toekomst zal veranderen.
kunststof in combinatie
met metaal
KUNSTSTOF EN MOBILITEIT
15

KUNSTSTOF EN MILIEU
16
William Vermeir
(° 1955, Opwijk)
Managing Director Fost Plus
Recycleren als wat?
“ Vandaag worden 7 op 10
Hoe zit het in België met de recycling in het algemeen en met de
recycling van kunststoffen in het bijzonder?
Dankzij het sorteer-, inzamelings- en recyclingschema – ondersteund
door Fost Plus en beschikbaar voor alle Belgische burgers – haalt België
een recyclingpercentage van 93% voor huishoudelijk verpakkingsafval.
Daarmee behoort ons land tot de beste leerlingen op Europees niveau.
Wat kunststof betreft, worden vandaag 7 op 10 fl essen gerecycleerd. De
uitdaging voor de komende jaren bestaat uit het buitenshuis sorteren,
wat hand in hand gaat met onze consumptiegewoontes.
Je hoort vaak praten over het “zero afvalniveau”. Denkt u dat die
doelstelling haalbaar is tegen 2030?
Wat is afval eigenlijk? Ingezameld en gerecycleerd verpakkingsafval
vertegenwoordigt ongeveer 700.000 ton per jaar en heeft op de
recyclingmarkt een waarde die tussen 30 à 50 miljoen euro schommelt,
afhankelijk van de conjunctuur. Met dat “afval” maakt men nieuwe
fi etsen, textielvezels, nieuwe verpakkingen enz. Wat momenteel niet
gerecycleerd kan worden, wordt dan nog omgezet in energie. Is dat al
geen “zero afval”? Stof tot nadenken.
Zal schaarsere en duurdere aardolie de economische vooruitzichten
van gerecycleerde kunststoffen beïnvloeden?
De evolutie van de aardolieprijs laat de kunststofrecyclerende sector
beslist niet onberoerd. De impact van die schommelingen vertaalt
zich op verschillende manieren: een stijging van de inzamelings- en
sorteerkosten, een opbloei van de R&D en creativiteit om eventueel
nieuwe recyclingtakken
Kunst
te ontwikkelen en de recyclingcapaciteit van
kunststoffen op te trekken. We zien ook de opkomst van kunststoffen op
biobasis, dus op basis van hernieuwbare plantaardige grondstoffen in
plaats van fossiele grondstoffen, een toegenomen concurrentie tussen
recycling en energieproductie in een context van autarkie.
Truien, sweatshirts, mutsen, handschoenen en sjaals in fl eece worden gemaakt van gerecycleerd pet. Andere courante
toepassingen: vullingsmateriaal van jassen, matrassen, slaapzakken en tapijten. In de industrie: industriële ndustriële folies,
blisterverpakkingen, fl essen, fl acons en potten. HDPE wordt gerecycleerd tot opbergbakken, boxen, n, dozen, kabelkokers,
pallets, wanden en buizen. (pet: polyethyleen tereftalaat – HDPE: hogedichtheidpolyethyleen)
Sorteren: een maatschappelijk gebaar
Recycling: verwerking tot een homogeen poeder
Gerecycleerde eindproducten

fl essen gerecycleerd”
Biet
De biohernieuwbare kunststof die van bieten geproduceerd wordt door Futerro in
Escanaffles (Henegouwen) is waterdicht, maar ook dampdoorlatend wat interessant
is voor de bewaring van groenten en fruit. Daarenboven is ze recycleerbaar.
stof en milieu
zero afval
Algemene mobilisatie
Wereldwijd vertegenwoordigen kunststoffen 60 tot 80% van
het drijvend afval op zee. De kunststoffennijverheid zet zich
in om die overlast te beperken: toenemend hergebruik en
recycling, ontwikkeling van nieuwe biologisch afbreekbare
kunststoffen, sensibilisatie van het grote publiek.
2 gram
Twee gram kunststof volstaan om 200 gram kaas te
verpakken, 38 gram om anderhalve liter water op te slaan
en 4,5 gram om 125 yoghurt te bewaren. Door de bank
weegt een verpakking in kunststof 4 keer minder dan
andere verpakkingen.
Producten in kunststof hebben een goede
ecologische balans. Daarom gebruiken we
kunststof voor al onze events. Het probleem?
Mensen staan er niet bij stil en gooien plastic
in de natuur. Maar dat plastic kan hergebruikt
of gerecycleerd worden. Het is een kwestie van
voorlichting en mentaliteit. Iedereen kan er wat
aan doen!
We doen er alles aan om “zero afval” events te
organiseren.
Gudrun,
34 jaar, Hasselt,
evenementenorganisator
bewaren
93%
Percentage van de
huis houdelijke verpakkingen
die in België gerecycleerd
worden.
recycling
KUNSTSTOF EN MILIEU
17

KUNSTSTOF EN NIEUWE TECHNOLOGIEËN
18
Plastic geld
België was altijd al een pionier in
elektronische betaaloplossingen. In
ons land zijn meer dan 12 miljoen
elektronische kaarten in omloop. Het
aantal elektronische betalingen stijgt
jaar na jaar (997 miljoen elektronische
betalingen in 2009 tegen 446
in 2000).
Bruno Schröder
(° 1956, Genappes)
Microsoft Belux Technology Offi cer
Sommige studies suggereren dat computers in 2030 miljoenen keer
krachtiger zullen zijn dan onze huidige computers. Denkt u dat zelf ook?
Ja, en dit is pas het begin. De beroemde ‘wet van Moore’ stelt dat het vermogen
om de 18 maanden verdubbelt en dat blijkt keer op keer te kloppen. De toestellen
worden democratischer. Terwijl het vermogen van de beste computer tien jaar
geleden nog 25 miljoen dollar kostte, is dat vandaag nog amper 4000 dollar,
waarmee het binnen handbereik komt van het grote publiek.
Computers zijn krachtiger, maar tegelijk kleiner dankzij de
nano processors. Wat betekent dat voor ons dagdagelijks leven?
Dat zal resulteren in goedkopere en veel intuïtievere toestellen dan
vandaag. Momenteel zijn er 2 miljard mensen geconnecteerd
en dat aantal zal toenemen. Ook de manier van verbinden zal
veranderen: met de stem, met een handgebaar… Toestellen zullen
onderling verbinding maken zonder dat de mens iets hoeft te doen.
Welke rol spelen polymeren in die evolutie?
De informaticawereld kijkt ongeduldig uit naar de ontwikkeling van
diverse en goedkope materialen. Die evolutie zal uit de wereld van
de chemie komen, een wereld die een nieuwe generatie substraten
kan ontwikkelen. We denken dan bijvoorbeeld aan kleine fl exibele
schermen, aan soepel affi chage papier dat niet groter is dan een
creditcard, aan digitale stoffen. Dat is een formidabel middel om de
toegang tot nieuwe technologieën te democratiseren.
nieuwe
50 keer kleiner dan
een rode bloedcel
Door de toevoeging van nano-additieven
aan kunststof ontstaan er substraten
die elektriciteit kunnen geleiden. Op die
manier kunnen er elektronische toestellen
vervaardigd worden op een schaal die
100.000 keer kleiner is dan een haartje.
“ Een formidabel middel om de
toegang tot nieuwe technologieën
te democratiseren”

technologieën
Elektrische kabels: wel of niet isoleren
Spectaculair
Antiseptisch, uv-werend, brandbestendig,
hitteabsorberend, vlekbestendig,
stroomgeleidend… dat zijn slechts enkele
eigenschappen die kunststoffen kunnen
krijgen dankzij de nanotechnologie.
Intelligentie in dienst
van de mens
Dankzij sensoren zal onze wasmachine
continu kunnen informeren naar
de prijs van de elektriciteit en de
beste prijs kunnen “bedingen” bij de
energieleveranciers. Deze bijzonder
discrete sensoren zijn uiterst doeltreffend
en bijzonder energiezuinig: de trilling
van het gebouw volstaat om ze aan te
drijven. Bye bye batterijen!
informatie en
communicatie
Computerelementen
Muziekspeler
Hoofdtelefoon
We zullen over ongekende
communicatiemiddelen
beschikken. Internet, gsm,
radio en tv zullen versmelten
en beschikbaar zijn tegen een
steeds beter betaalbare prijs.
We zullen nieuwe manieren
ontdekken om samen te
werken, om projecten en
kennis te beheren.
Jean-François,
38 jaar, Doornik,
kinesist
Intelligent
Radio-etiketten (RFID tags),
nano processors, elektrische sondes
en sensoren, diodes, optische
vezels: over een paar jaar zullen die
elementen hoofdzakelijk in kunststof
gemaakt worden, een materiaal dat
stilaan echt intelligent wordt.
kunststof = de toekomst
KUNSTSTOF EN NIEUWE TECHNOLOGIEËN
19

MOETEN WE WAKKER LIGGEN VAN…?
20
Belgische Vereniging van Producenten
van Kunststof- en Rubberartikelen vzw
Diamant Building
Auguste Reyerslaan 80
B - 1030 Brussel
www.federplast.be
MISSIE
In dialoog met de maatschappij en de aangesloten
ondernemingen ondersteunt Federplast.be de
ontwikkeling van de kunststof- en rubberverwerkende
industrie in België en stimuleert haar bijdrage voor een
duurzame toekomst.
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige
vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Het gebruik van illustraties en foto’s wordt ondersteund door de nodige bronvermeldingen. Indien u zou vaststellen dat een illustratie of foto zonder bronvermeling
gebruikt werd, gelieve ons hiervan op de hoogte te brengen via de uitgever.
De informatie in deze brochure kan niet als bindend worden beschouwd en kan op elk ogenblik door Federplast.be gewijzigd worden.
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Scheys | Algemeen secretaris Federplast.be asbl | Diamant Building | Auguste Reyerslaan 80 | B - 1030 Brussel
Gedrukt op papier met Forest Stewardship Council-label (FSC). Deze organisatie garandeert een verantwoord bosbeheer dat economisch rendabel,
milieuvriendelijk en sociaal rechtvaardig is.
Ontwerp en ontwikkeling: Apunta | Teksten: Kalamos | Copyright foto’s: Gregory Hallyday, Vestergaard Frandsen, Shell Ecomarathon | Credits foto’s: leden van
Federplast.be en PlasticsEurope | Bronnen: “Le monde en 2030”; Ray HAMMOND, Yago edition 2007, DENKSTATT Rapport, PlasticsEurope 2010 | Met de steun
van PlasticsEurope | Ondanks onze opzoekingen hebben wij niet alle rechthebbenden van de gebruikte foto’s en illustraties kunnen bereiken. Wij nodigen hen uit
om met ons contact op te nemen via info@federplast.be.