t Klepke nr. 25 april 2006 - Verbond der Schuttersgilden Genk

ONTSTAAN EN GESCHIEDENIS VAN HET VUURWAPEN
Na de handboog en de kruisboog namen de moderne technieken, in de 16 de eeuw de overhand,
meer bepaald de vuurwapens. De eerste belangrijke slag, gewonnen dan k zij het intensief
gebruik van vuurwapens, was deze bij Bicocca in 1522.
Het musket was een voorlader. De schutter beschikte over een kruithoorn, waarmede hij
perfect gedoseerde hoeveelheden kruit in de tromp kon storten. Verder een kleinere hoorn met
fijner kruit voor de kruitpan. Een andere methode bestond erin, een cilinder van dik papier aan
een kant dichtgekleefd, de
andere kant dichtgetorst, te
vullen met een afgepaste
hoeveelheid kruit en een
kogel. Bij het laden, beet
jij het getorste eind van de
cilinder af stortte een
kleine hoeveelheid in de
pan en de rest in de loop,
gevolgd van de kogel met
papier en al. Met de
laadstok werd dat alles
goed aangestampt
achteraan in de kulas. Een
derde mogelijkheid was de
“twaalfapostelen”. Elke
Kolvenier droeg
kruiselings voor de borst,
twaalf gedraaide houten
peertjes, met in elk ook weer een afgepaste hoeveelheid kruit.
Tot hiertoe beschreven we het LONTGEWEER, waarbij de
ontsteking van het kruit gebeurde op een omslachtige manier, nl.
door middel van een brandend lont, die door de schutter steeds
brandende diende gehouden door blazen of rondzwieren. Rond 1620 werd een andere
methode van ontbranding gevonden, nl. de VUURSTEEN, die door zijn gensters het kruit in
de pan ontstak. Geleidelijk aan ging het vuursteen-geweer het lontgeweer verdringen. Beide
soorten hadden een nadeel gemeen: na elk schot moest er worden herladen.
Uiteraard wierpen alle uitvinders en
techniekers zich op dit probleem.
Men stelde allerlei oplossingen
voor: twee-llop-lont-musketten met
de twee lopen boven elkaar
geplaatst, met een enkele kruitpan,
waarbij de twee zundgaten separaat
kunnen afgesloten worden met een
platine; meerdere draaiende lopen
op een apparaat, die om beurten
konden worden afgeschoten;
meerdere ladingen kruit en telkens