21.01.2014 Views

втор циклус за периодот од 2009 до 2011 - Институт за ...

втор циклус за периодот од 2009 до 2011 - Институт за ...

втор циклус за периодот од 2009 до 2011 - Институт за ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ<br />

ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ<br />

ИНСТИТУТ ЗА ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА<br />

СТУДИСКА ПРОГРАМА<br />

ПО ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА<br />

ВТОР СТЕПЕН<br />

ПОСТДИПЛОМСКИ АКАДЕМСКИ СТУДИИ<br />

ПО ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА<br />

СКОПЈЕ, <strong>2009</strong>


СТУДИСКА ПРОГРАМА<br />

ЗА СТУДИИ ОД ВТОР СТЕПЕН<br />

ПОСТДИПЛОМСКИ АКАДЕМСКИ СТУДИИ<br />

ПО ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА<br />

Носител на студиската програма: <strong>Институт</strong> <strong>за</strong> етнологија и антропологија, ПМФ,<br />

УКИМ<br />

Наслов и вид на студиска програма: Втор степен, последипломски академски студии<br />

по етнологија и антропологија<br />

Стручен академски назив: магистeр по етнологија и антропологија<br />

Насоки:<br />

1. Етнологија и антропологија на Маке<strong>до</strong>нците и другите етнички<br />

<strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија<br />

2. Етнологија и антропологија на Балкан<br />

3. Етнологија и антропологија на <strong>за</strong>едниците и културите во светот<br />

М<strong>од</strong>ули:<br />

Заради стручно и научно профилирање на студентите во <strong>од</strong>редени специјалности или<br />

потесни научноистражувачки полиња, предвидени се повеќе м<strong>од</strong>ули на студирање кои<br />

се тематски и проблемски определени. М<strong>од</strong>улите се еднакви <strong>за</strong> сите насоки на<br />

студирање.<br />

<strong>Институт</strong>от <strong>за</strong> етнологија и антропологија има право и обврска да извршува<br />

обновување на м<strong>од</strong>улите и с<strong>од</strong>ржините во обем не поголем <strong>од</strong> една третина <strong>од</strong><br />

вкупниот број м<strong>од</strong>ули со цел да се <strong>од</strong>ржува курентноста на с<strong>од</strong>ржините.<br />

Тутор/ментор<br />

На почетокот на студиите <strong>за</strong> секој студент се определува наставник во улога на<br />

тутор/ментор, чијашто обврска е да го в<strong>од</strong>и стручното и научно профилирање на<br />

студентот. Со писмена согласност на туторот/менторот студентот ги избира изборните<br />

предмети во текот на студирањето.<br />

М<strong>од</strong>ул<br />

М<strong>од</strong>ул 1<br />

М<strong>од</strong>ул 2<br />

М<strong>од</strong>ул 3<br />

М<strong>од</strong>ул 4<br />

М<strong>од</strong>ул 5<br />

М<strong>од</strong>ул 6<br />

М<strong>од</strong>ул 7<br />

М<strong>од</strong>ул 8<br />

Назив<br />

Етнологија и антропологија на митот и религијата<br />

Политичка и економска антропологија<br />

Етнологија и антропологија на материјалната култура<br />

Етнологија и антропологија на пол/р<strong>од</strong>, семејство и ср<strong>од</strong>ство<br />

Етнологија и антропологија на идентитет, етничност и етнички<br />

процеси<br />

Применета антропологија и антропологија на туризмот<br />

Антропологија на културното наследство<br />

Антропологија на фолклорот<br />

Времетраење на студиите: 1 г<strong>од</strong>ина (два семестри)<br />

Вкупен број кредити: 60<br />

2


Раков<strong>од</strong>ител на постдипломските студии: д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.<br />

Вработени на <strong>Институт</strong> <strong>за</strong> етнологија и антропологија<br />

1. д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

3. д-р Крсте Богоески, ред. проф.<br />

4. д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.<br />

5. д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф., Раков<strong>од</strong>ител на <strong>Институт</strong>от<br />

6. д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент<br />

7. д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент<br />

8. м-р Даворин Трпески, асистент<br />

9. м-р Ана Ашталковска, асистент<br />

10. Ели<strong>за</strong>бета Павковиќ, помл. асистент<br />

Главна цел на студиите<br />

Главната цел на постдипломските студии по етнологија и антропологија е да им понуди<br />

пр<strong>од</strong>лабочени знаења на студентите, кои според меѓунар<strong>од</strong>ните стандарди припаѓаат<br />

во темелните знаења <strong>од</strong> областа на етнологијата и антропологијата.<br />

Постдипломските студии по етнологија и антропологија им овозможуваат на<br />

студентите да се стекнат со пр<strong>од</strong>лабочени, академски знаења <strong>од</strong> областа на<br />

етнологијата и антропологијата, и да ги профилираат своите знаења во специјалистички<br />

насоки <strong>за</strong>висно <strong>од</strong> нивните лични желби и општествени потреби.<br />

Куса историја на постдипломските студии<br />

Постдипломски студии <strong>од</strong> областа на етнологијата на некогашниот Зав<strong>од</strong>от <strong>за</strong><br />

етнологија на <strong>Институт</strong>от <strong>за</strong> географија на Прир<strong>од</strong>но-математичкиот факултет на<br />

Универзитетот "Св. Кирил и Мет<strong>од</strong>иј во Скопје се отворени во учебната 1998-99 г.<br />

г<strong>од</strong>ина п<strong>од</strong> раков<strong>од</strong>ство на проф. д-р Анета Светиева.<br />

Реали<strong>за</strong>ција на студиската програма:<br />

Програмата се реализира низ предавања, семинари и теренска настава.<br />

Услови <strong>за</strong> <strong>за</strong>пишување на постдипломските студии по етнологија и антропологија<br />

Завршени четириг<strong>од</strong>ишни студии по етнологија и антропологија и други студии <strong>од</strong><br />

областа на општествените и хуманистичките науки и стекнат степен VII/1.<br />

Завршени академски студии <strong>од</strong> прв степен и освоени 240 кредита <strong>од</strong> областа на<br />

етнологијата и антропологијата, како и други четириг<strong>од</strong>ишни академски студии <strong>од</strong><br />

областа на општествените и хуманистичките науки со освоени, исто така, 240 кредита.<br />

Кандидатите <strong>за</strong> постдипломски студии треба да имаат среден успех на студиите <strong>од</strong><br />

првиот степен не помал <strong>од</strong> 7.50.<br />

Начин на избор на изборни предмети <strong>од</strong> други студиски програми во рамките на<br />

истите или ср<strong>од</strong>ни области на студии:<br />

Студентот врши избор на изборните предмети со писмена согласност на<br />

туторот/меноторот кој се определува уште на почетокот на студиите.<br />

3


Полиња на стручно-научно дејствување<br />

Студентото кој се стекнал со диплома <strong>за</strong> <strong>втор</strong> степен на академски студии по<br />

етнологија и антропологија е стручно лице п<strong>од</strong>готвено <strong>за</strong> работа во научноистражувачка<br />

и применета дејност, повр<strong>за</strong>на со општите интереси на човекот,<br />

опшштеството и културата. Поради тоа, магистрите по етнологија и антропологија<br />

може да се вработуваат во сите институции, владини и невладини, чиешто поле на<br />

дејствување е повр<strong>за</strong>но општествени и културни проблеми <strong>од</strong> <strong>до</strong>менот на<br />

традиционалниот и соремениот живот, институции кои се <strong>за</strong>нимаваат со<br />

научноистражувачка работа, со евидентирање, чување, презентирање и управување со<br />

културното наследство. Како познавачи на специфичностите на човечкото дејствување,<br />

етничките, културните и другите карактеристики на <strong>за</strong>едниците, може успешно да<br />

работат во <strong>до</strong>менот на проучувањето на јазикот, полот и р<strong>од</strong>овите студии, човековите<br />

права, здравствената култура, религијата, животот во руралните и урбаните средини,<br />

популарната култура, в<strong>од</strong>ењето и управувањето со културата во владините и<br />

невладините институции.<br />

Како познавачи на карактеристиките на специфичностите на културните вредности на<br />

различни етнички и религиски <strong>за</strong>едници може успешно да работат во институциите на<br />

државната управа, во стопански органи<strong>за</strong>ции, медиуми, трговски и други<br />

информативни дејности.<br />

Лицето кое се стекнало со <strong>втор</strong> степен на академските постдипломски студии по<br />

етнологија и антропологија може успешно да работи во образование, во Зав<strong>од</strong>ите <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>штита на културното богатство, во музеите, во сите сегменти на туристичкото<br />

работење, во новинарство, во општественото планирање, урбанизмот, уредувањето на<br />

предели и региони, во п<strong>од</strong>рачјето на <strong>до</strong>машното и уметничкото произв<strong>од</strong>ство,<br />

соработка со маке<strong>до</strong>нската дијаспора, во протоколарните служби, амбасади и културни<br />

програми на амбасадите на Р. Маке<strong>до</strong>нија, во медиумски пропаганди и промоции, во<br />

сферата на визуелната комуникација. Лицето кое се стекнало со <strong>втор</strong> степен на<br />

академски постдипломски студии по етнологија и антропологија успешно може да<br />

разрешува проблеми повр<strong>за</strong>ни со културата и начинот на живеење, како и во<br />

делокругот на со<strong>од</strong>ветно поврзување и искористување на прир<strong>од</strong>ните ресурси согласно<br />

традиционалните вредности.<br />

4


ПОСЛЕДИПЛОМСКИ СТУДИИ ПО ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА *<br />

М<strong>од</strong>ул 1 Етнологија и антропологија на митот и религијата<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Етнологија и антропологија на митот и<br />

религијата<br />

А.С. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 1 Етнологија и антропологија на митот и религијата<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 150 30<br />

ВКУПНО: 300 60<br />

* Реали<strong>за</strong>торот на студиската програма, <strong>Институт</strong>от <strong>за</strong> етнологија и антропологија го <strong>за</strong>држува правото и обврска да може да изврши промени во програмата и<br />

предметните с<strong>од</strong>ржини не повеќе <strong>од</strong> една третина.<br />

5


М<strong>од</strong>ул 2 Политичка и економска антропологија<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Политичка и економска антропологија<br />

Љ.Р.; Љ.Н.; М.М.;<br />

И.Ј.<br />

30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 2 Политичка и економска антропологија<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

6


М<strong>од</strong>ул 3 Етнологија и антропологија на материјалната култура<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Етнологија и антропологија на материјалната<br />

култура<br />

М.М. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 3 Етнологија и антропологија на материјалната култура<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

7


М<strong>од</strong>ул 4 Етнологија и антропологија на пол/р<strong>од</strong>, семејство и<br />

ср<strong>од</strong>ство<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Етнологија и антропологија на пол/р<strong>од</strong>, семејство<br />

и ср<strong>од</strong>ство<br />

И.Ј. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 4 Етнологија и антропологија на пол/р<strong>од</strong>, семејство и ср<strong>од</strong>ство<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

8


М<strong>од</strong>ул 5 Етнологија и антропологија на идентитет, етничност и<br />

етнички процеси<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Етнологија и антропологија на идентитет,<br />

етничност и етнички процеси<br />

М.М. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 5 Етнологија и антропологија на идентитет, етничност и етнички процеси<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

9


М<strong>од</strong>ул 6 Применета антропологија и антропологија на туризмот<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Применета антропологија и антропологија на<br />

туризмот<br />

Љ.Н. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 6 Применета антропологија и антропологија на туризмот<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

10


М<strong>од</strong>ул 7 Етнологија и антропологија на културното наследство<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Етнологија и антропологија на културното<br />

наследство<br />

К.Б.; M.M. 30 6<br />

Помошен<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Изборен<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

предмет 2<br />

Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања<br />

Љ.Р. 30 6<br />

30 6<br />

30 6<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 7 Етнологија и антропологија на културното наследство<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

11


М<strong>од</strong>ул 8 Антропологија на фолклорот<br />

Семестар I<br />

К<strong>од</strong> Столб на<br />

м<strong>од</strong>улот<br />

Предмет Реали<strong>за</strong>тор Број<br />

часови<br />

Креди<br />

ти<br />

За<strong>до</strong>лжител Етнологија на Маке<strong>до</strong>нците<br />

А.С.;Љ.Р.; М.М.;<br />

6<br />

ен<br />

Љ.Н.; И.Ј.; 30<br />

Главен Антропологија на фолклор И.Ј. 30 6<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

Помошен Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки Љ.Р. 30 6<br />

м<strong>од</strong>улен<br />

предмет<br />

истражувања<br />

Изборен<br />

30 6<br />

предмет 1<br />

Изборен<br />

30 6<br />

предмет 2<br />

150 30<br />

М<strong>од</strong>ул 8 Антропологија на фолклорот<br />

Семестар II<br />

К<strong>од</strong> Магистерска работа 30<br />

ВКУПНО: 60<br />

Напомена:<br />

1. Првиот изборен предмет студентот го бира <strong>од</strong> листата извборни предмети на ИЕА со писмена согласност на туторот/менторот<br />

2. Вториот изборен предмет студентот го бира <strong>од</strong> листата на изборни предмети на ИЕА како и на други ср<strong>од</strong>ни студиски програми на УКИМ или на други<br />

Универзитети со писмена согласност на туторот/менторот.<br />

12


ЛИСТА ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ<br />

К<strong>од</strong> Изборен предмет Реали<strong>за</strong>тор Кредити<br />

ЕА II 011 Митологија и религија на Д-р Анета Светиева, ред. проф. 6<br />

старите Словени<br />

ЕА II 012 Старобалкански митологии, Д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф. 6<br />

религии и култови<br />

Д-р Соња Зоговиќ, научен советник<br />

ЕА II 013 Политичка антропологија на Д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф. 6<br />

социјализмот и<br />

постсоцијализмот<br />

ЕА II 014 Економска антропологија на Д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф. 6<br />

социјали<strong>за</strong>м и<br />

постсоцијали<strong>за</strong>м<br />

ЕА II 015 Етнологија и антропологија Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф. 6<br />

на материјалната култура во<br />

балкански контекст<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

ЕА II 016 Етнологија и антропологија<br />

на облека<br />

Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф.<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

6<br />

ЕА II 017<br />

Семејни <strong>за</strong>едници и<br />

ср<strong>од</strong>нички <strong>од</strong>носи во<br />

Маке<strong>до</strong>нија и на Балканот<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент<br />

ЕА II 018 Антропологија на<br />

Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент 6<br />

сексуалностa<br />

ЕА II 019 Етнички идентитет/и во Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

6<br />

балкански контекст<br />

Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф.<br />

ЕА II 020 Теории на идентитет Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф. 6<br />

ЕА II 021 Антропологија на<br />

Д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент 6<br />

алтернативен тури<strong>за</strong>м<br />

ЕА II 022 Антропологија на граѓански Д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент 6<br />

културен активи<strong>за</strong>м<br />

ЕА II 025 Современ фолклор Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент 6<br />

ЕА II 026 Фолклор на групи и етнички Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент 6<br />

<strong>за</strong>едници<br />

ЕА II 027 Управување со идентитетот<br />

на културното наследство<br />

Д-р Крсте Богоески, ред. проф.<br />

Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф.<br />

6<br />

6<br />

EA II 028<br />

Маркетинг на културното<br />

наследство<br />

Д-р Крсте Богоески, ред. проф. 6<br />

ЕА II 029<br />

Етнички и религиски<br />

<strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

Д-р Мирјана П.Мирчевска,вон.проф.<br />

6<br />

13


ПРЕДМЕТНИ СОДРЖИНИ<br />

1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА НА МАКЕДОНИЈА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 001 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Обврзен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Преглед на современите етнолошки и антрополошки истражувања <strong>за</strong> Маке<strong>до</strong>нија <strong>до</strong>ма и во<br />

странство. Териско-мет<strong>од</strong>олошки карактеристики на истражувањата <strong>за</strong> Маке<strong>до</strong>нија.<br />

Маке<strong>до</strong>нската етнологија и антропологија во контекст на балканските истражувања и пошироко.<br />

Регионална етнографија. Пр<strong>од</strong>лабочен увид во етничките процеси, идентитет на етничките<br />

<strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија, минато и современост. Материјалната култура на Маке<strong>до</strong>нија:<br />

традиција и современост, локално и глобално. Избрани поглавја. Социјална култура: традиција и<br />

современост, локално и глобално. Избрани поглавја. Духовна култура: традиција и современост,<br />

локлано и глобално. Маке<strong>до</strong>нскиот социјали<strong>за</strong>м во контекст на југословенскиот. Маке<strong>до</strong>нија во<br />

пери<strong>од</strong> на транзиција и постконфликт. Европски и НАТО интеграции.<br />

16. Основна литература<br />

1. Brown Keith, The Past in Question : Modern Macedonia and the Uncertainties of Nation, Princeton<br />

University Press, 2003.<br />

2. Barker Elizabeth, Macedonia: Its Place in Balkan Power Politics. Verso, London 1950.<br />

3. Bokovoy Melissa, Peasants and Communists : Politics and Ideology in the Yugoslav Countryside,<br />

1941-1953. University of Pittsburg Press, Pittsburg 1998.<br />

4. Cowan Jane K. Ed., Macedonia : The Politics of Identity and Difference, Pluto, London 2000.<br />

5. Денфорт Лоринг М., Маке<strong>до</strong>нскиот конфликт : Етничкиот национали<strong>за</strong>м во<br />

транснационалниот свет, Маке<strong>до</strong>нска книга, Скопје 1996.<br />

6. Маке<strong>до</strong>нското прашање : Култура, историографија, политика, Уредил Виктор Ру<strong>до</strong>метоф, Евро<br />

Балкан Пресс, Скопје 2003<br />

7. Мисирков Крсте П., За маке<strong>до</strong>нцките работи, Фототипно издание по пов<strong>од</strong> 100<br />

г<strong>од</strong>ишнината <strong>од</strong> излегувањето на книгата, МАНУ, Скопје 2003.<br />

8. Friedman Victor, "Observing and Observers: Language, Ethnicity, and Power in the 1994<br />

Macedonian Census and Beyond", in. Toward Comprehensive Peace in Southeast Europe: Conflict<br />

Prevention in the South Balkans. Ed. By Barnett R. Rubin, Twentieth Century Fund Press, New<br />

York 1994.<br />

9. Анастасија Каракасиду, Полиња жито, ридишта крв: Патиштата кон националноста во<br />

грчка Маке<strong>до</strong>нија, 1870-1900, Магор, Скопје 2002.<br />

14


17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија на Маке<strong>до</strong>нија, во текот на семестарот,<br />

оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

15


- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф. Д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

16


1. Назив на единица/предмет МЕТОДОЛОГИЈА НА ЕТНОЛОШКИ И<br />

АНТРОПОЛОШКИ ИСТРАЖУВАЊА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 002 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Помошен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Истражувачки план во антропологијата. Преглед на литература и етички прашања. Изготвување<br />

студија <strong>за</strong> квантитативно и квалитативно истражување. Квантитативни и квалитативни<br />

истражувања. Примерок. Прибирање п<strong>од</strong>атоци и анали<strong>за</strong> во квантитативно истражување.<br />

Собирање п<strong>од</strong>атоци и анали<strong>за</strong> во квалитативно истражување. Теренска работа. Теренски<br />

техники. Исторско-компаративна истражување. Анали<strong>за</strong> на п<strong>од</strong>атоци. Пишување истражувачки<br />

извештај и политики на истражување во општествените науки.<br />

16. Основна литература<br />

1. Bernard Russell H., Research Methods in Anthropology, Sec. ed., Altamira Press, 1995.<br />

2. Barret Stanley R. Anthropology : A Student's Guide to Theory and Method, University of<br />

Toronto Press, Toronto - London, 1997.<br />

3. Neuman W. Lawrence, Social Research Methods : Qualitative and Quantitative Approaches, 5 th<br />

Ed., Boston-Sydney, 2003.<br />

4. Grills Scott, Doinig Ethnographic Research: Fieldwork Settings, SAGE Publications, London<br />

1998.<br />

5. Alan Bryman, Social Research Methods, Sec. ed., Oxford University Press, 2004.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

17


19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Мет<strong>од</strong>ологија на етнолошки и антрополошки<br />

истражувања, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

18


Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.<br />

19


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

МИТОТ И РЕЛИГИЈАТА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 003 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обврзен <strong>за</strong> М<strong>од</strong>ул 1<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Главен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Етнолошко и антрополошко проучување на митот и религијата. Мит, религија, симболи како<br />

експресивна култура. Митови. Ритуали/Обреди. Јазик, верувања и верувања. Шамани и други<br />

специјалисти на религијата. Магија и магепсништво. Религијата и општествениот ред: економија,<br />

политика и р<strong>од</strong>. Разбирање на фундаментализмот. Религијата и глобалната култура.<br />

16. Основна литература<br />

1. Religion and Culture : An Anthropological Focus,Sac. Ed. Raymond Scupin Ed., 2008.<br />

2. Lehmann, Arthur, James Myers, Pamela Moro, eds. 2005. Magic, Witchcraft, and Religion: An<br />

Anthropological Study of the Supernatural. 6 th edition. Mountainview, CA: Mayfield Publishing.<br />

3. Antoun, Richard. 2001. Understanding Fundamentalism: Christian, Islamic and Jewish<br />

Movements. Walnut Creek, CA: Altamira Press.<br />

4. Елијаде Мирча, Историја на верувањата и на религиските идеи, I-III, Табернакул, Скопје<br />

2005.<br />

5. Леви-Строс Кл<strong>од</strong>, Митологики I-IV, Табернакул, Скопје 2005.<br />

6. Warms Richard, Garber James, McGee Jon, Sacred Realms: Essays in Religion, Belief and Society,<br />

Oxford University Press, 2004.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

20


Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на митот и религијата, во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

21


Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф; д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.<br />

22


1. Назив на единица/предмет ПОЛИТИЧКА И ЕКОНОМСКА<br />

АНТРОПОЛОГИЈА<br />

2. Шифра на единица EA II 004 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обврзен <strong>за</strong> М<strong>од</strong>ул 2<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Главен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања и изработка на семинарски.<br />

14 Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции:<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација, соработка / тимска работа;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Познавање и разбирање на политичките и економските прилики во социјализмот и<br />

постсоцијализмот;<br />

- Познавање и разбирање на развојните <strong>за</strong>конитости, разлики и потреби на поединецот.<br />

- П<strong>од</strong>готовка <strong>за</strong> истражување во областа на политиката и економијата;<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15 Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Основите на политичката антропологија и на човечката политичка органи<strong>за</strong>ција; Ви<strong>до</strong>ви<br />

прединдустриски политички системи и развој на државите; Општествена стратификација,<br />

ср<strong>од</strong>ство, р<strong>од</strong> и политика; Религија, религиски симболи<strong>за</strong>м и ритуал во политиката; Промена на<br />

политичката власт; Политиката во индустриските општества; Современата политика п<strong>од</strong> лупата<br />

на антропологијата; Влади, системи, режими и политички идеологии; Политички култури,<br />

политички традиции и борба <strong>за</strong> културите; Современи политички митови; Етичките дилеми во<br />

политичката антропологија; Завршен час и студентска евалуација на наставниот процес.<br />

Што е економија и економска антропологија; Економска органи<strong>за</strong>ција и размена на <strong>до</strong>бра;<br />

Економија во прединдустриските <strong>за</strong>едници и трансформација; Капитализмот и влијанието врз<br />

економијата; Економска структура и појава на класи; Почетоци на глобали<strong>за</strong>цијата; Транзиција;<br />

Па<strong>за</strong>ри и вредности; Произв<strong>од</strong>ство, дистрибуција, консумирање; Побарувачка/потрошувачка;<br />

Економија, ср<strong>од</strong>ство и р<strong>од</strong>; Ритуал и економија; Современи економии и култури; Завршен час и<br />

евалуација.<br />

16 Основна литература<br />

- Abeles, Mark, Antropologija države, XX vek, Beograd, 2001.<br />

- American Anthropological Association Code of Ethics” веб-страница: www. aaanet.org<br />

- Balandije, Žorž, Politička antropologija, XX vek, Beograd, 1997.<br />

- Habermas, Jirgen, Postnacionalna konstelacija, Beograd 2002.<br />

- Hejvud, Endru, Politika, Clio, Beograd, 2004.<br />

- Hejvud, Endru, Političke ideologije, Beograd 2005.<br />

- Luelen, Ted, Uvod u političku antropologiju, Gradac, Čačak - Beograd, 2001.<br />

- Olmond, Gabriel, Političko istraživanje kulture – osvrt i prikaz, Treći program, Leto-jesen, 1990,63-75.<br />

- Rohe, K., Politička kultura i kulturni aspekt političke stvarnosti, Treći program, Leto-jesen,1990,76-85.<br />

- Čupić, Čedomir, Politička antropologija, hrestomatija, Beograd, 2002.<br />

- Шкариќ, Светомир, Маке<strong>до</strong>нија на сите континети, Скопје, 2000.<br />

- Plattner, S., Economic Anthropology, 1989.<br />

- Prattis, J. I., Synthesis, or a New Problematic in Economic Anthropology, Theory and Society 11,<br />

1982, pp.205–228<br />

- Polanyi, K., The Economy as Instituted Process., in Economic Anthropology E LeClair, H Schneider<br />

(eds) New York: Holt, Rinehart and Winston, 1968<br />

С<br />

30<br />

23


- Engels, The Origin of the Family, Private Property, and the State. International Publishers, 1990.<br />

- Марсел Мос, Дарот,форма и основание <strong>за</strong> обема в архаичните опщества, серия Етоси, София,<br />

2001.<br />

- Alexander Jennifer& Alexander Paul, What`s fair price? Price-setting and trading partnerships in<br />

Javanese Markets, Man 26, 1991, 493-512<br />

- Hann C.M., From production to property: Decollectivization and the family –land relationship in<br />

contemporary Hungary, Man 28, No.2, 1993, 299-320.<br />

- Ann Marie Leshkowich&Chris Hann, A short history of economic anthropology,2007.<br />

- Hann C.M., Social anthropology, Teach Yourself Social anthropology, London, Hodder and Stoughton,<br />

2000.<br />

- Manning Nash, Economic Anthropology, Biennal Review of Anthropology, Vol.4, 1965, pp.121-138.<br />

- Appadurai, A. (ed.), Introduction: commodities and the politics of value, The Social Life of Things:<br />

commodities in cultural perspective, Cambridge: Cambridge University Press, 1986, 3-63<br />

- Kopytoff Igor, The cultural biography of things: commoditization as process, The Social Life of<br />

Things: commodities in cultural perspective, Cambridge: Cambridge University Press, 1986, 64-91.<br />

17 Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае да го применува знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> општествено уредување;<br />

- Ги знае и ги разбира политичките системи;<br />

- Знае да истражува во областа на политиката;<br />

- Ги познава теретските основи на разничните политички системи и има недискриминирачки<br />

<strong>од</strong>нос кон поединците и групите;<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18 Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, изработка на семинарски работи.<br />

19 Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Запишани последипломски студии (<strong>втор</strong> степен), позитивно оценет <strong>за</strong>вршен испит (остварен<br />

преку колоквиуми), <strong>за</strong>вршени и позитивно оценети семинарски работи, се услов <strong>за</strong> положување на<br />

испитот.<br />

20.Mет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Политичка и економска антропологија, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часот<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на семинарски работи - 15% <strong>од</strong> оценката 8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката 7=68-75<br />

Колоквиум I<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката 6=61-67<br />

Колоквиум II<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката 5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена активноста на часот,<br />

исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти, асистенти и професори.<br />

Изработка на семинарски работи (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секоја изработена семинарска работај. Правилата <strong>за</strong> давање<br />

оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong> пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

24


- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши семинарски работи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа<br />

на повратните информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно излагање на темите кои веќе се поминати на предавањата кај<br />

професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска седмица. При<br />

излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно излагање на темите кои веќе се поминати на предавањата кај<br />

професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата колоквиумска седмица. При<br />

излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на семинарските работи може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без<br />

да се <strong>до</strong>бијат казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени сем. ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

25


ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на евалуација на квалитетот<br />

Придружна евалуација на студентите и самоевалуација.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.; Асс. м-р Даворин Трпески; м-р Инес Црвенковска Ристеска,<br />

демонстратор<br />

26


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

МАТЕРИЈАЛНАТА КУЛТУРА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 005 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули,обврзен <strong>за</strong> М<strong>од</strong>ул 3<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со етнологија и антропологија на материјална<br />

култура.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Човекот и културата. Развој на цивили<strong>за</strong>циите. Развојни <strong>до</strong>стигнувања во по<strong>од</strong>делни области <strong>од</strong><br />

материјалната култура. Влијанието на конфесионалната припадност/религијата на<br />

поединецот/групата врз материјалната култура.Нар<strong>од</strong>но стопанство во XIX-XX век.<br />

Архитектура: нар<strong>од</strong>на архитектура, рурална и урбана архитектура. Култура на живеење.<br />

Споменици: индивидуални, колективни, спомен-обележја, надгробни споменици.<br />

Антропологија на облекувањето. Традиционална и современа облека. Текстил. Орнаментика.<br />

Култура на исхрана. Меѓусебни влијанија на религијата и храната.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

1. Lič Edmund, Kultura i komunikacija, XX vek, Beograd, 1983.<br />

2. Vajs Albert, Razvoj civilizacije, Beograd, 1965.<br />

3. Smith Phillip, Cultural Theory, An Introduction, Blackwell Publishing, 2001.<br />

4. Buchli Viktor/ed./,The material Culture, Berg Books, Ohford, 2002.<br />

5. Levinston, D., Ember M. /ed/., Encyclopedia of Cultural Anthropology, Vol.1, Hennry Holt and<br />

Company, New York, 1996. (odbrani poglavija)<br />

6. Lysaght Patricia, ed., Food and celebration from fasting to feasting, Založba ZRC/ZRD SAZU in<br />

association with The Department of Irish Folklore, University College Dublin, Ljubljana, 2002.<br />

7. Светиева Анета, Резбарени тавани, <strong>до</strong>лапи и врати во Маке<strong>до</strong>нија, ИФ, Скопје, 1992.<br />

8. Сепаратни тру<strong>до</strong>ви на по<strong>од</strong>делни а<strong>втор</strong>и<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> материјалната култура;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимот антропологија на материјална култура.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

27


(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на материјална култура, во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект, (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

28


- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

29


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

ПОЛ/РОД, СЕМЕЈСТВО И СРОДСТВО<br />

2. Шифра на единица ЕА II 006 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обврзен <strong>за</strong> М<strong>од</strong>ул 4<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Главен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, вежби, изработка на есеи,<br />

презентации и и мини-истражувања.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции:<br />

- Стекнување теориски знаења <strong>од</strong> областа на р<strong>од</strong>овите прашања, семејството и ср<strong>од</strong>ството<br />

- П<strong>од</strong>готвеност <strong>за</strong> тимска работа, <strong>од</strong>носно самостојно истражување во оваа област<br />

- П<strong>од</strong>игнување на свесноста <strong>за</strong> важноста на р<strong>од</strong>овоста и семејно-ср<strong>од</strong>ничките <strong>од</strong>носи во<br />

контекст на етнолошките и антрополошки истражувања<br />

- Развивање сензитивност кон наведените прашања<br />

- Поттикнување а<strong>втор</strong>ефлексивност во <strong>од</strong>нос на влијанието на сопствената р<strong>од</strong>ова<br />

припадност врз толкувањето на р<strong>од</strong>овите прашања<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

На студентите им се овозможува стекнување теориски знаења <strong>од</strong> областа на р<strong>од</strong>овите<br />

прашања, семејството и ср<strong>од</strong>ството. Истовремено тие се п<strong>од</strong>готвуваат <strong>за</strong> истражувачка и<br />

апликативна работа во оваа област.<br />

Надградувајќи ја дискусијата <strong>за</strong> прир<strong>од</strong>ата <strong>од</strong>носно културата како определувачки фактори<br />

на конструкцијата на р<strong>од</strong>овиот идентитет, студентите особено се фокусираат на<br />

антропологијата на машкото/женското тело и сексуалност. Половоста/р<strong>од</strong>овоста е предмет<br />

на рефлексија, а не само инструмент <strong>за</strong> исполнување на <strong>од</strong>редена биолошка, телесна<br />

функција. Дистинкцијата помеѓу мажите и жените има јасна општествена смисла - таа служи<br />

<strong>за</strong> креирање на социјалниот идентитет на поединецот, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> дефинирање на неговиот<br />

општествен статус, кој во голема мерка е детерминиран <strong>од</strong> неговата/нејзината полова<br />

припадност, <strong>од</strong>носно <strong>од</strong> неговата/нејзината телесност. Во таа смисла овој предмет ќе се<br />

<strong>до</strong>пре и <strong>до</strong> прашањето на хетеронормативноста и другите антрополошки аспекти на<br />

човековата сексуалност. Истовремено, во историско-антрополошка смисла ќе се следи<br />

развојот на семејството и ср<strong>од</strong>ничките <strong>од</strong>носи, особено на територијата на Маке<strong>до</strong>нија, но и<br />

во поширокиот регион на Балканот, согледувајќи ги современите импликации на тој развој.<br />

16. Основна литература<br />

Bordo, Susan: "Bringing Body Into Theory", in: Body and Flesh: A Philosophical Reader (Ed.<br />

Donn Welton), Blackwell Publishers, 2004.<br />

Morgan, Kathryn Pauly: "Women and the Knife", in: Body and Flesh: A Philosophical Reader (ed.<br />

Donn Welton), Blackwell Publishers, 2004, pp. 325-347.<br />

"Cultural Bodies: Ethography and Theory" (Ed. Helen Thomas and Jamilah Ahmed), Blackwell<br />

publishing, 2004.<br />

Fausto - Sterling Anne, Sexing tne Body, Gender politics and the construction of sexuality, Basic<br />

Books, 2000.<br />

Flandrin, Jean-Louis: "Kinship, Household and Sexuality", Cambridge University Press, 1979.<br />

Parker Holt N., The myth of the heterosexual: Anthropology and sexuality for classicists, Project<br />

MUSE, Arethusa 34, The Johns Hopkins University Press, 2001, pp. 313-362.<br />

Todorova Marija, Balkan family structure and the European pattern. Demographic Developments<br />

in Ottoman Bulgaria. The American University Press, Washington 1993.<br />

30


Cvetanovska, Jelena: "Motivot na incest i endogamija vo prikaznite od `ivotot",<br />

Zbornik od nau~niot sobir vo ~est na prof.Tome Sazdov, odr`an na Filolo{kiot<br />

fakultet "Bla`e Koneski" na 4 i 5 noemvri 2004 god.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања:<br />

- Познавање и разбирање на основните елементи на с<strong>од</strong>ржината на предметот<br />

- Способност е <strong>за</strong> користење <strong>до</strong>машна и странска литература и други извори, <strong>за</strong>, собирање,<br />

коректно цитирање и интерпретирање на п<strong>од</strong>атоците, како и <strong>за</strong> пребарување преку Интернет<br />

- Демонстрација на критички <strong>од</strong>нос кон посочената литература, аргументираност и<br />

самокритичност<br />

- Препознавање на релевантноста на р<strong>од</strong>овите прашања, прашањата на семејството и<br />

ср<strong>од</strong>ството, во контекст на етнологијата и антропологијата<br />

- Развиена сензитивност и а<strong>втор</strong>ефлексивност по <strong>од</strong>нос на туѓата и сопствената р<strong>од</strong>ова<br />

припадност<br />

- Способност <strong>за</strong> интегрирање на р<strong>од</strong>овите и семејно-ср<strong>од</strong>ничките прашања во самостојната<br />

истражувачка работа како етнолог/антрополог<br />

17. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, изработка на есеи, презентации и мини-истражувања.<br />

18. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Запишан семестар, <strong>за</strong>вршени и позитивно оценети есеи/презентации или мини-истражувања,<br />

како и направени вежби, се услов <strong>за</strong> положување на испитот.<br />

19. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

Прв колоквиум 30% <strong>од</strong> конечната оценка<br />

Втор колоквиум (можат да <strong>до</strong>јдат само оние кои положиле прв) 30%<br />

Есеј/презентација/мини-истражување 30%;<br />

- есеј <strong>од</strong> минимум 4 а максимум 5 куцани страници со големина на фонт 12 и проред 1,5 (или<br />

вкупно 7,200-9,000 знаци) на тема повр<strong>за</strong>на со наставната програма по избор на студентот<br />

- усмено претставување на дело на а<strong>втор</strong>(ка) значаен/значајна <strong>за</strong> р<strong>од</strong>овите студии,<br />

проучувањето на семејството и ср<strong>од</strong>ството по избор на студентот, во консултација со<br />

професорот не п<strong>од</strong>олго <strong>од</strong> 30 минути<br />

- мини-истражување <strong>од</strong> областа на р<strong>од</strong>овоста, семејството и/или ср<strong>од</strong>ството, на тема по<br />

избор на студентот, со претх<strong>од</strong>но наведување на планираната цел, мет<strong>од</strong>ологија и користени<br />

извори<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот 10%<br />

При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое<br />

ќе биде постојано следено на часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Вид на работа<br />

Прв колоквиум<br />

Втор колоквиум<br />

Есеј/презентација/мини-истражување<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот<br />

Процент на учество во крајна оценка<br />

30%<br />

30%<br />

30%<br />

10%<br />

За пре<strong>од</strong>на конечна оценка потребно е да се постигнат пре<strong>од</strong>ни оценки 6 во следниве<br />

категории: прв и <strong>втор</strong> колоквиум и изработка на есеј/презентација или мини-истражување.<br />

Во конечната оценка улога игра и активното присуство на предавања и вежби. При<br />

оценувањето на есеите/презентациите или мини-истражувањата ќе бидат земени предвид<br />

следниве елементи: способност <strong>за</strong> писмено изразување, познавање на граматиката на<br />

маке<strong>до</strong>нскиот јазик, убедливост и стил; способност <strong>за</strong> јасно и разговетно усно<br />

претставување на <strong>од</strong>редена тема и/или идеја, способност <strong>за</strong> <strong>за</strong>држување на вниманието и<br />

анимирање на публиката, разбирање на она што се зборува; поставување на проблем и<br />

примена на со<strong>од</strong>ветна мет<strong>од</strong>ологија, иницијативност, аналитичко мислење и тимска работа<br />

31


(онаму каде што е применлива).<br />

Есеи/презентации или мини-истражувања кои ги покриваат, делумно компетентно,<br />

основните елементи, без големи пропусти, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>за</strong><strong>до</strong>волителни“ (оценка 6-7).<br />

Есеи/презентации или мини- истражувања кои имаат мал број пропусти и покажуваат<br />

напредно разбирање на материјалот, способност <strong>за</strong> аналитичко мислење и писмено<br />

изразување се сметаат <strong>за</strong> “многу <strong>до</strong>бри“ (оценка 8-9). Есеи/презентации или миниистражувања<br />

во чија изработка студентот покажал особена иницијативност, софистицирано<br />

познавање и способност, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>од</strong>лични“ (10).<br />

Секој обид <strong>за</strong> директно препишување <strong>од</strong> литература, Интернет или <strong>од</strong> есеи на други колеги<br />

ќе се смета <strong>за</strong> плагијаторство и таквиот труд нема да биде земен предвид.<br />

Испит<br />

Оние студенти кои положиле прв колоквиум на испитот <strong>од</strong>говараат само по материјали <strong>од</strong><br />

<strong>втор</strong> колоквиум. Оценката <strong>од</strong> изработка на есеј/презентација или мини-истражување и<br />

активното присуство на час се зема предвид при формирањето на конечната оценка.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на евалуација на квалитетот<br />

Придружна евалуација на студентите и самоевалуација.<br />

21. Наставниот план го изготви:<br />

Доц. д-р Илина Јакимовска; м-р Инес Црвенковска-Ристеска, демонстратор<br />

32


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

ИДЕНТИТЕТ, ЕТНИЧНОСТ И ЕТНИЧКИ<br />

ПРОЦЕСИ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 007 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обврзен <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 5<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со идентитет, етничност и етнички процеси.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Основни дефиниции на етничкиот идентитет. Етничкиот идентитет во контекст на етничките<br />

<strong>за</strong>едници сфатени во генерална смисла (регионални етнички <strong>за</strong>едници, етнички малцинства,<br />

нар<strong>од</strong>и, нации итн.). Динамика на значењето на етничноста / етничкиот идентитет низ<br />

историјата. Влијанието на јазичните и културните сличности и разлики помеѓу етничките<br />

<strong>за</strong>едници. В<strong>за</strong>емното дејство помеѓу мултиетничкиот идентитет и поединечниот национален<br />

идентитет. Етничко будење во современиот свет. Ситуационо преговарање <strong>за</strong> идентитетот кај<br />

некои европски етнички <strong>за</strong>едници. Доминантни ставови <strong>за</strong> етничките малцинства во минатото и<br />

денеска. Мултиетнички / повеќеетнички европски општества наспроти идеите <strong>за</strong> етничка<br />

хомогеност. Мултикултурали<strong>за</strong>м/мултиетничност. Етнички конфликт. Корени на етничкиот<br />

конфликт: предрасуди/стереотипи. Глобали<strong>за</strong>ција. Стереотипни престави и политички митови во<br />

постсоцијализмот. Национален идентитет и национали<strong>за</strong>м. Поставување проблеми / теми <strong>за</strong><br />

истражување и дискутирање на етичките прашања и правила при истражувањето на теми<br />

повр<strong>за</strong>ни со етничноста и националниот идентитет на сопствената и „спротивната“ етничка<br />

<strong>за</strong>едница.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

9. Bandić Dušan, Etnos, Carstvo zemaljsko i carstvo nebesko, XX vek, Beograd, 1997.<br />

10. Широкогоров М. Сергеј, Етнос, Истраживање основних принципа промјена етничких<br />

и етнографских појава, ЦИД, П<strong>од</strong>горица, 1998.<br />

11. Bilefeld Ulrih, Stranci: prijatelji ili neprijatelji, Biblioteka XX vek, Beograd 1998<br />

12. Tadić Božidar, Etničke zajednice i međuetnički sukobi, Podgorica 1999<br />

13. Putinja Filip,Stef-Fenar Zoslin, Teorije o etnicitetu, Biblioteka XX vek, Beograd, 1997.<br />

14. Група а<strong>втор</strong>и, Мултикултурали<strong>за</strong>м, огледи <strong>за</strong> политиката на признавањето, Евро-<br />

Балкан Пресс, 2004<br />

15. Asurmendi Mikel/ur/, Identitet i nasilje, XX vek, Beograd, 2002.<br />

16. Мирчевска Мирјана, Етнички идентитети: некои погледи кон прашањето на<br />

двојниот идентитет на примерот на Горнореканците, Маке<strong>до</strong>нски фолклор, 63,<br />

Скопје, 2006.<br />

33


17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> идентитетот и етничките прашања;<br />

- Ја знае и разбира динамиката на поимот етничност / етнички идентитет.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на идентитет, етничност<br />

и етнички процеси, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект, (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

34


- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

35


1. Назив на единица/предмет ПРИМЕНЕТА АНТРОПОЛОГИЈА И<br />

АНТРОПОЛОГИЈА НА ТУРИЗМОТ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 008 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обврзен <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 6<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Помошен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Вовед во применета антропологија. Преглед на можностите и условите <strong>за</strong> примена на<br />

антропологијата во практични, неакадемски цели. При<strong>до</strong>нес на антропологијата во економскиот<br />

развој на локалните <strong>за</strong>едници и општеството. Основи на туризмот. Проценка на потребите и<br />

можностите <strong>за</strong> туристички развој на локално и национално ниво. Традицијата и туризмот.<br />

Современата култура и младинските супкултури во функција на туристички развој.<br />

16. Основна литература<br />

1. John Van Willigen, Applied Anthropology: An Introduction, Greenwood Publishing Group, 2002.<br />

2. Alexander M. Ervin, Applied Anthropology: Tools and Perspectives for Contemporary Practice,<br />

Pearson/Allyn and Bacon, 2004.<br />

3. Milena Dragičević-Šešić, Branimir Stojković, Kultura -Menadžment, animacija, marketing. Beograd:<br />

Clio, 2003.<br />

4. Marc Vanlangendonck and Johan Leman, Tourism and Cultural Change: an Empathic Understanding<br />

Approach: An Introduction to Tourism, Anthropology and Ethnicity, Omertaa, journal for Applied<br />

Anthropology, 2007<br />

(http://omertaa.org/index.php?option=com_content&task=view&id=43&Itemid=58).<br />

5. Richard and Julia Sharpley, “Rural Tourisam - an Introduction”, International Thomson Business<br />

Press, London 1997.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

36


Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Применета антропологија и антропологија на<br />

туризмот, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

37


- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент; Вања Димитриевски, демонстратор<br />

38


1. Назив на единица/предмет АНТРОПОЛОГИЈА НА КУЛТУРНОТО<br />

НАСЛЕДСТВО<br />

2. Шифра на единица ЕА II 009 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, обвр<strong>за</strong>н <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 7<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологијата на <strong>за</strong>штитата на културното<br />

наследство.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Карактеристики на културното наследство на тлото на Маке<strong>до</strong>нија, имајќи го предвид<br />

етнолошкото културно наследство.Управување со културното наследство. Односи на<br />

општеството кон културното наследство. Ви<strong>до</strong>ви <strong>за</strong>штита на културното наследство in situ и ex<br />

situ. Стручна <strong>за</strong>штита на културното наследство: проучување и создавање <strong>до</strong>кументација,<br />

инвентари и стандарди на <strong>до</strong>кументирање, чување на <strong>до</strong>кументацијата. Правна <strong>за</strong>штита на<br />

културното наследство: маке<strong>до</strong>нско <strong>за</strong>кон<strong>од</strong>авство, меѓунар<strong>од</strong>ни конвенции <strong>за</strong> <strong>за</strong>штита на<br />

материјалното и нематеријалното културно наследство. Ефективна <strong>за</strong>штита на културното<br />

наследство: превентивна <strong>за</strong>штита, конзервација, реставрација, микроклиматски услови <strong>за</strong><br />

чување и <strong>за</strong>штита на културното наследство во разни средини и <strong>за</strong> разни ви<strong>до</strong>ви материјали,<br />

познавање на материјалите, грижа и ракување, вонредни состојби и менаџирање со ризици,<br />

к<strong>од</strong>ексот на стручната етика и <strong>за</strong>штитата на културното наследство. Туризмот и културното<br />

наследство - <strong>од</strong>носи и <strong>за</strong>штита.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

- Knell, S. (Edit.) Care of Collections, London, 1994.<br />

- Thompson, J.M.A. (Edit.) Manual of Curatorship, London, 1984.<br />

- ICOM-CC Newsletter: http://www.icom-cc.org/<br />

- Online Conservation/Preservation Serials:<br />

http://palimsest.stanford.edu/byform/<br />

- Osnove zaš tite i izlaganja muzejskih zbirki, Zagreb, 1993.<br />

-К<strong>од</strong>екс на стручна етика, МНК ICOM, Скопје, 2003.<br />

- ICCROM: http://www.iccrom.org<br />

- COM-CC: http://icom-cc.icom.museum/<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> <strong>за</strong>штитата на културното наследство;<br />

39


- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите етнолошко културно наследство и <strong>за</strong>штита.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Антропологија на културното наследство, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект, (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

40


- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Крсте Богоески, ред. проф.; д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

41


1. Назив на единица/предмет АНТРОПОЛОГИЈА НА ФОЛКЛОР<br />

2. Шифра на единица ЕА II 010 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока Сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул М<strong>од</strong>ул 8: Антропологија на фолклор<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Главен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: усна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологијата на фолклорот.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Предметот ќе го разгледува фолклорот како аспект на културата, и оттаму ќе ја анализира<br />

неговата врска со антропологијата. Притоа предвид ќе се земат: <strong>од</strong>носот помеѓу фолклорот и<br />

другите културни феномени, фолклорот во контекст на националните култури и во контекст<br />

на субкултурите. Истовремено компаративно ќе се анализираат слични или исти фолклорни<br />

елементи во различни културни, географски и историски <strong>од</strong>далечени или блиски контексти,<br />

особено фокусирајќи се на влијанието на глобали<strong>за</strong>цијата врз ширењето на елементи <strong>од</strong><br />

современиот фолклор.<br />

16. Основна литература<br />

Georges&Owen Jones, Folkloristics: An Introduction. Indiana University Press, 1995. (стр. 159-<br />

230)<br />

International Folkloristics: Classic Contributions by the Founders of Folklore (Dundes, Ed.).<br />

Rowman and Littlefield Publishers, 1999.<br />

Cindarella: A Casebook (Dundes, Ed.), Wildman Press, New York, 1993.<br />

Bettelheim, Bruno: The Uses of Е nchantment. Vintage Books, 1976.<br />

McDonald, Nancy: The Graffiti Subculture: Youth, Masculinity and Identity in London and New<br />

York. Palgrave, 2001.<br />

16. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања:<br />

- Познавање и разбирање на елементите на с<strong>од</strong>ржината на предметот<br />

- Способност <strong>за</strong> користење <strong>до</strong>машна и особено странска литература и други извори <strong>за</strong><br />

собирање, коректно цитирање и интерпретирање на п<strong>од</strong>атоците, како и <strong>за</strong> пребарување<br />

преку Интернет<br />

- Демонстрација на критички <strong>од</strong>нос кон посочената литература, аргументираност и<br />

самокритичност<br />

- Препознавање на релевантноста на фолклорот во контекст на етнологијата и<br />

антропологијата и негово интегрирање со самостојни етнолошки/антрополошки<br />

истражувања<br />

- Способност <strong>за</strong> интегрирање на примарните фолклорни материјали во самостојната<br />

истражувачка работа како етнолог/антрополог<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање и користење литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети предвидени активности (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов <strong>за</strong><br />

42


положување на испитот.<br />

19. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

Прв колоквиум 30% <strong>од</strong> конечната оценка<br />

Втор колоквиум (можат да <strong>до</strong>јдат само оние кои положиле прв) 30%<br />

Есеј/презентација/мини-истражување 30%;<br />

- есеј <strong>од</strong> минимум 4 а максимум 5 куцани страници со големина на фонт 12 и проред 1,5 (или<br />

вкупно 7,200-9,000 знаци) на тема повр<strong>за</strong>на со наставната програма по избор на студентот<br />

- усмено претставување на дело на а<strong>втор</strong>(ка) значаен/значајна <strong>за</strong> антропологијата на<br />

фолклорот, по избор на студентот, во консултација со професорот, не п<strong>од</strong>олго <strong>од</strong> 30 минути<br />

- мини-истражување <strong>од</strong> областа на антропологијата на фолклорот, на тема по избор на<br />

студентот, со претх<strong>од</strong>но наведување на планираната цел, мет<strong>од</strong>ологија и користени извори<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот 10%<br />

При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое<br />

ќе биде постојано следено на часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Вид на работа<br />

Прв колоквиум<br />

Втор колоквиум<br />

Есеј/презентација/мини-истражување<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот<br />

Процент на учество во крајна оценка<br />

30%<br />

30%<br />

30%<br />

10%<br />

За пре<strong>од</strong>на конечна оценка потребно е да се постигнат пре<strong>од</strong>ни оценки 6 во следниве<br />

категории: прв и <strong>втор</strong> колоквиум и изработка на есеј/презентација или мини-истражување.<br />

Во конечната оценка улога игра и активното присуство на предавања. При оценувањето на<br />

есеите/презентациите или мини-истражувањата ќе бидат земени предвид следниве елементи:<br />

способност <strong>за</strong> писмено изразување, познавање на граматиката на маке<strong>до</strong>нскиот јазик,<br />

убедливост и стил; способност <strong>за</strong> јасно и разговетно усно претставување на <strong>од</strong>редена тема<br />

и/или идеја, способност <strong>за</strong> <strong>за</strong>држување на вниманието и анимирање на публиката, разбирање<br />

на она што се зборува; поставување на проблем и примена на со<strong>од</strong>ветна мет<strong>од</strong>ологија,<br />

иницијативност, аналитичко мислење и тимска работа (онаму каде што е применлива).<br />

Есеи/презентации или мини-истражувања кои ги покриваат, делумно компетентно,<br />

основните елементи, без големи пропусти, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>за</strong><strong>до</strong>волителни“ (оценка 6-7).<br />

Есеи/презентации или мини- истражувања кои имаат мал број пропусти и покажуваат<br />

напредно разбирање на материјалот, способност <strong>за</strong> аналитичко мислење и писмено<br />

изразување се сметаат <strong>за</strong> “многу <strong>до</strong>бри“ (оценка 8-9). Есеи/презентации или миниистражувања<br />

во чија изработка студентот покажал особена иницијативност, софистицирано<br />

познавање и способност, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>од</strong>лични“ (10).<br />

Секој обид <strong>за</strong> директно препишување <strong>од</strong> литература, Интернет или <strong>од</strong> есеи на други колеги<br />

ќе се смета <strong>за</strong> плагијаторство и таквиот труд нема да биде земен предвид.<br />

Испит<br />

Оние студенти кои положиле прв колоквиум на испитот <strong>од</strong>говараат само по материјали <strong>од</strong><br />

<strong>втор</strong> колоквиум. Оценката <strong>од</strong> изработка на есеј/презентација или мини-истражување и<br />

активното присуство на час се зема предвид при формирањето на конечната оценка.<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

<strong>до</strong>ц. д-р Илина Јакимовска<br />

43


ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ<br />

1. Назив на единица/предмет МИТОЛОГИЈА И РЕЛИГИЈА НА СТАРИТЕ<br />

СЛОВЕНИ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 011 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 1<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Етнолошко и антрополошко проучување на митовите и религијата на старите Словени. Мит,<br />

религија, симболи како експресивна култура. Митови. Ритуали/Обреди. Словенски пантеон.<br />

Јазик, верувања и верувања. Остатоци на старата словенска религија во фолклорот, обредноста и<br />

религиските системи во традициите на словенските <strong>за</strong>едници.<br />

16. Основна литература<br />

1. В.В. Иванов, В.Н. Топоров, Иссле<strong>до</strong>вания в области славянскых древностей, Москва 1974.<br />

2. Katičić R. Hoditi roditi – Tragom tekstova jednoga praslavenskog obreda plodnosti, Studia<br />

etnologica, Vol. 1, Zagreb 1989, 45'63.<br />

3. Б.А.Рыбаков, Язычество древних Славян, Москва 1981.<br />

4. Н.Н. Велецкаја, Многобожачка симболика словенских архајских ритуала, (прев<strong>од</strong> <strong>од</strong> руски),<br />

Ниш 1996.<br />

5. Словенска митологија. Енциклопедијски речник. Ред. С.М. Толстој, Љ.Раденковић, Београд<br />

2001.<br />

6. Славянские древности, Этнолонгвистическский словарь, Москва, Том. 1-3.<br />

7. Lovmnjanski H., Religija Slovena, Beograd 1996.<br />

8. Чаусидис Никос, Митските слики на Јужните Словени, Мисла, Скопје 1994.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

44


Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на митот и религијата, во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред.) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена активноста на часот,<br />

исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти, асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

45


Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.<br />

46


1. Назив на единица/предмет СТАРОБАЛКАНСКИ МИТОЛОГИИ,<br />

РЕЛИГИИ И КУЛТОВИ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 012 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 1<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, консултации, изработка на<br />

есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Етнолошко и антрополошко проучување на митовите, религијата и култовите на<br />

старобалканските етнички <strong>за</strong>едници како еден важен сегмент во п<strong>од</strong>оцнежните и современите<br />

религиски форми на балканските <strong>за</strong>едници. Карактеристики на старобалканските култови.<br />

Палеобалканските култови кон Дионис. Орфеј во древната митологија на Балканот. Митолошки<br />

и религиски врски меѓу Истокот и Запа<strong>до</strong>т. Балканот како простор на испреплетување на<br />

различни источни и <strong>за</strong>падни религиски и култни традиции. Елементи на палеобалканските<br />

култови, религии, обредност во п<strong>од</strong>оцнежните балкански и современи религиски форми.<br />

16. Основна литература<br />

1. Елијаде Мирча, Историја на верувањата и на религиските идеи, Кн. 1, Табернакул, Скопје<br />

2005, стр. 159-311. Кн. 2, стр. 117-176.<br />

2. Kemp Pejšns, Balkanski kultovi, Beograd 2000.<br />

3. Будимир М., Са балканских источника, СКЗ, Београд 1969.<br />

4. Топоров В.Н., К обьяснению некоторых славянских слов мифологического характера в свяѕи с<br />

возможными древними ближневосточными параллелями, во. Славянское и балканское<br />

языкознание. Вып. 1, Проблеми интерференции и языковых контактов, Москва 1975.<br />

5. Дьяконов И.М., Архаические мифы Востока и Запада, Москва 1990.<br />

6. Топоров В.Н. К истории Дионисийского комплекса, во. Античная балканистика. Карпатобалканский<br />

регион в диахронии. Предварительные материалы к Междунар<strong>од</strong>номз Симпозиуму,<br />

Москва 1984.<br />

7. Фол Александьр, Тракиският Дионис, Кн. 1, София 1994; Кн. 2 София 1994.<br />

8. Нейкова. Имало ли е шамани на Балканите? София, Академично издателство "Марин<br />

Дринов", 2006<br />

9. Богданов Богдан, Орфей в древната митология на Балканите, София 1991.<br />

10. Зоговиќ Соња, Култот на Magna Mater на балканските простори, Етнолог 4-5, Скопје 1994,<br />

стр. 259-267.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

47


- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Старобалкански религиии, митологии и култови, , во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред.) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

48


- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Анета Светиева, ред. проф.; д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.<br />

49


1. Назив на единица/предмет ПОЛИТИЧКА АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

СОЦИЈАЛИЗМОТ И<br />

ПОСТСОЦИЈАЛИЗМОТ<br />

2. Шифра на единица EA II 013 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 2<br />

6. Наставни часови Вкупно П В<br />

С<br />

60 30 0<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања и изработка на семинарски.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции:<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација, соработка / тимска работа;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Познавање и разбирање на политичките и економските прилики во социјализмот и<br />

постсоцијализмот;<br />

- Познавање и разбирање на развојните <strong>за</strong>конитости, разлики и потреби на поединецот.<br />

- П<strong>од</strong>готовка <strong>за</strong> истражување во областа на политиката и економијата;<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Вовед: Источна Европа низ историска перспектива; Социјализмот: политичката идеологија; Што<br />

беше социјализмот и зошто падна?; Економската и политичката трансформација на<br />

социјалистичките општества; Постсоцијализмот како простор <strong>за</strong> антрополошки истражувања;<br />

Нови с<strong>од</strong>ржини и нови идентитети на капитализмот; Произв<strong>од</strong>ство и прих<strong>од</strong>:<br />

постсоцијалистички капиталисти; Пари, насилство, секс и криминал; Национализмот во Источна<br />

Европа; Источна Европа како економска, општествена и политичка лабораторија; Терминот<br />

„постсоцијали<strong>за</strong>м“: <strong>од</strong>редница или стигмати<strong>за</strong>ција на земјите <strong>од</strong> Источна Европа?; Југославија и<br />

постјугословенските држави; Проблемите на демократската транзиција по примерот на<br />

Маке<strong>до</strong>нија; Што после транзицијата? Завршен час и студентска евалуација на наставниот<br />

процес.<br />

16. Основна литература<br />

- Biro, Mikloš, Homo postcommunisticus, Biblioteka XX vek, Beograd, 2006.<br />

- Criss Hann (ed), Postsocialism, ideals, ideologies and practices in Euroasia, Routledge, London and<br />

New York, 2002.<br />

- Hejvud, Endru, Politika, Clio, Beograd, 2004.<br />

- Hejvud, Endru, Političke ideologije, Beograd 2005.<br />

- Ketrin Verderi, Šta je bio socijalizam i šta dolazi posle njega, Fabrika knjiga, Beograd, 2005.<br />

- Ковачевић, Иван, Антропологија транзиције, Етнолошка библиотека, књ. 28, Београд, 2007.<br />

- Luelen, Ted, Uvod u političku antropologiju, Gradac, Čačak - Beograd, 2001.<br />

- Soto, Hermine (ed) and Dudwick, Nora (ed), Fieldwork dilemmas: Anthropologists in post socialist<br />

states, Wisconsin: The University of Wisconsin Press.<br />

- Richard Crampton, Eastern Europe in the Twentieth Century and After, Routledge, 1997 (179-367).<br />

- Ribić, Vladimir (ur), Antropologija postsocijalizma, Etnološka biblioteka, knj. 34, Beograd, 2007.<br />

- Трпески, Даворин, Спомениците <strong>од</strong> постсоцијалистичкиот пери<strong>од</strong>: по примерите на гра<strong>до</strong>т -<br />

херој на Маке<strong>до</strong>нија, ЕтноАнтропоЗум, бр. 6, Скопје, 2006.<br />

- Шкариќ, Светомир, Маке<strong>до</strong>нија на сите континети, Скопје, 2000.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини.<br />

50


- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае да го применува знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> општествено уредување;<br />

- Ги знае и ги разбира политичките системи;<br />

- Знае да истражува во областа на политиката;<br />

- Ги познава теретските основи на разничните политички системи и има недискриминирачки<br />

<strong>од</strong>нос кон поединците и групите;<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, изработка на семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Запишани последипломски студии (<strong>втор</strong> степен), позитивно оценет <strong>за</strong>вршен испит (остварен<br />

преку колоквиуми), <strong>за</strong>вршени и позитивно оценети семинарски работи, се услов <strong>за</strong> положување на<br />

испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Политичка антропологија на социјализмот и<br />

постсоцијализмот, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часот<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на семинарски работи - 15% <strong>од</strong> оценката 8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката 7=68-75<br />

Колоквиум I<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката 6=61-67<br />

Колоквиум II<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката 5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена активноста на часот,<br />

исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти, асистенти и професори.<br />

Изработка на семинарски работи (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секоја изработена семинарска работај. Правилата <strong>за</strong> давање<br />

оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong> пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши семинарски работи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа<br />

на повратните информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

51


- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно излагање на темите кои веќе се поминати на предавањата кај<br />

професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска седмица. При<br />

излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно излагање на темите кои веќе се поминати на предавањата кај<br />

професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата колоквиумска седмица. При<br />

излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на семинарските работи може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без<br />

да се <strong>до</strong>бијат казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на евалуација на квалитетот<br />

Придружна евалуација на студентите и самоевалуација.<br />

21. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф.; Асс. м-р Даворин Трпески<br />

52


1. Назив на единица/предмет ЕКОНОМСКА АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

СОЦИЈАЛИЗАМ И ПОСТСОЦИЈАЛИЗАМ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 014 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 2<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина <strong>2009</strong>/10 9. Семестар I<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Помошен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Основи на предметот Економска антропологија на социјали<strong>за</strong>м и постсоцијали<strong>за</strong>м; Социјали<strong>за</strong>м<br />

и општества во Источна и Југоисточна Европа; Економија во социјалистичките прединдустриски<br />

<strong>за</strong>едници и трансформација; Капитализмот и влијанието врз економијата на социјалистичките<br />

општества; Транзиција; Економска структура и појава на класно раслојување; Па<strong>за</strong>ри, вредности;<br />

Произв<strong>од</strong>ство, дистрибуција, консумирање; Трансформација на <strong>до</strong>маќинства, ср<strong>од</strong>ство и р<strong>од</strong>;<br />

Нови економии и култури - постсоцијалистички конструкти?; Секојдневен живот и секојдневни<br />

искуства во светло на економските и општествените активности; Завршен час и евалуација.<br />

16. Основна литература<br />

1. Plattner, S., Economic Anthropology, 1989.<br />

2. Prattis, J. I., Synthesis, or a New Problematic in Economic Anthropology, Theory and Society<br />

11, 1982, pp.205–228<br />

3. Polanyi, K., The Economy as Instituted Process., in Economic Anthropology E LeClair, H<br />

Schneider (eds) New York: Holt, Rinehart and Winston, 1968<br />

4. Engels, The Origin of the Family, Private Property, and the State. International Publishers,<br />

1990.<br />

5. Fitzpatrick Sheila, Stalin and the making of a New Elite, The Cultural Front, Power and Culture<br />

in Revolutionary Russia, Cornel University Press, Ithaca and London, 1992.<br />

6. Smollett Eleanor Wenkart, An Economy of Jars, Kindred Relationships in Bulgaria – An<br />

Exploration, Ethnologia Europea, XIX, 2, 1989, pp.125-140<br />

7. Hann C.M., From production to property: Decollectivization and the family –land relationship<br />

in contemporary Hungary, Man 28, No.2, 1993, pp.299-320.<br />

8. Chevalier Sophie, Spheres of exchange in the Bulgarian transition, Max Planck Institute for<br />

Social Anthropology, Working papers, Max –Planck – Gesellshaft, Halle, 2001.<br />

9. Joel Martin Halpern and David A. Kideckel, Anthropology of Eastern Europe, Annual Review<br />

of Anthropology, Vol.12, 1983, pp.377-402.<br />

10. Smith Adrian, Culture/Economy and Spaces of Economic Practice: Positioning Housholds in<br />

Post Communism, Transactions of the Institute of British Geographers, New Series, Vol.27,<br />

No.2, 2002, pp.232-250<br />

11. Hammel E.A., Economic Change, Social Mobility, and Kinship in Serbia, Southwestern Journal<br />

53


of Anthropology, Vol.25, No.2, 1969, pp.188-197.<br />

12. Erlich St.Vera, Jugoslovenska porodica u transformaciji: Studija u tri stotine sela, Institut za<br />

znanost o knjizěvnosti, Zagreb, 1971.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка на семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Економска антропологија на социјали<strong>за</strong>м и<br />

постсоцијали<strong>за</strong>м, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

54


- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Љупчо С. Ристески, вонр. проф. Инес Црвенковска-Ристески, демонстратор<br />

55


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

МАТЕРИЈАЛНАТА КУЛТУРА ВО<br />

БАЛКАНСКИ КОНТЕКСТ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 015 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, прироритет м<strong>од</strong>ул 3<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теориски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи и проектни<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологија на материјална култура во<br />

балкански рамки.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Етнолошки и антрополошки аспект на материјалната култура на балканските простори.<br />

Балкански културен идентитет. Сличности и разлики во материјалната култура во по<strong>од</strong>делни<br />

балкански средини. Културни појаси на Балканот. Карактеристики на културните појаси.<br />

Современи состојби. Меѓусебни влијанија. Нар<strong>од</strong>но стопанство. Нар<strong>од</strong>на архитектура:<br />

живеалишта, стопански објекти. Покуќнина. Исхрана. Нар<strong>од</strong>на носија и украсување.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

1. Книги и сепаратни изданија <strong>од</strong> областа на етнологијата и антропологија на материјалната<br />

култура на Балканските нар<strong>од</strong>и и етнички <strong>за</strong>едници публикувани во зборници, научни<br />

списанија и часописи издадени во <strong>пери<strong>од</strong>от</strong> 1925-2007г.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> материјалната култура на Балканот;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимот балкански културен идентитет.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка на семинарски работи, есеи, проектни <strong>за</strong>дачи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети семинарски работи и есеи, како и реализирање на другите<br />

<strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong> положување на испитот.<br />

56


20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на материјална култура во<br />

балкански контекст, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето<br />

на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот, . . . ;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

57


- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.; Асс. Ели<strong>за</strong>бета Павковиќ<br />

58


1. Назив на единица/предмет ЕТНОЛОГИЈА И АНТРОПОЛОГИЈА НА<br />

ОБЛЕКА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 016 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, прироритет <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 3<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар Зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теориски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологијата на облеката.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Статусот на облеката и облекувањето во светски рамки. Облеката како знаковен елемент.<br />

Типологија на облековните елементи. Речник на облекувањето. Функционалност. Невербални<br />

пораки на облеката Индивидуален и колективен белег. Пол. Статус. Социјалниот статус и<br />

облеката. Облека <strong>за</strong> посебни прилики: свадбена, професионална, траурна, обредна. Естетски<br />

к<strong>од</strong>ови. Семиологија на облеката и визуелна претстава. Материјали и текстил. Орнаментика.<br />

М<strong>од</strong>а. Тренд. Брен<strong>до</strong>ви. Урбана облека. Етно-елементи во м<strong>од</strong>ните стилови. Украсување. Накит.<br />

Маке<strong>до</strong>нски нар<strong>од</strong>ни носии – традиција и современост.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

1. Polhemus Ted, Procter Lynn, Fashion and anti-fashion: An anthropology of clothing and<br />

adornment, Thames and Hudson, London, 1978.<br />

2. Lurie Alison, The language of clothes, Bloomsbury Publishing, London, 1992.<br />

3. Barthes Roland, The fashion system, Johnatan Cape, New Jork, 1985.<br />

4. Horvat-Pintarić Vera, Od kiča do vječnosti, Zagreb, 1979.<br />

5. Здравев Ѓорѓи, Маке<strong>до</strong>нски нар<strong>од</strong>ни носии, I, ММ, Скопје, 1996.<br />

6. Петрушева Аница, Некои балкански предсловенски и старословенски елементи во<br />

нар<strong>од</strong>ните носии во Маке<strong>до</strong>нија, ЕП, бр.15, Београд,1978.<br />

7. Сепаратни изданија <strong>од</strong> областа на етнологија и антропологија на облеката<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени прашања и проблеми <strong>од</strong> антропологијата на облекувањето;<br />

- Ја знае и разбира динамиката на поимот антропологија на облека.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

59


Предавања, читање литература, изработка на семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети семинарски работи и есеи, како и реализирање на другите<br />

<strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнологија и антропологија на облеката, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

60


Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи, .... ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

61


1. Назив на единица/предмет СЕМЕЈНИ ЗАЕДНИЦИ И СРОДНИЧКИ<br />

ОДНОСИ ВО МАКЕДОНИЈА И НА<br />

БАЛКАНОТ<br />

2. Шифра на единица EA II 017 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 4<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите,<br />

нивните јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички,<br />

општествени, културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Структура на маке<strong>до</strong>нското и на балканското (традициско и современо) <strong>до</strong>маќинство и<br />

семејство. Проширено / повеќегенерациско семејство и нуклеарно / инокосно семејство.<br />

Колективна и приватна / индивидуална семејна сопственост. Располагање со семејниот<br />

имот. Управување и а<strong>втор</strong>итет во семејството. Семејни <strong>од</strong>носи. Семејни статуси врз основа<br />

на пол, возраст и брачна состојба. Ср<strong>од</strong>ство, ср<strong>од</strong>ничка мрежа и терминологија на ср<strong>од</strong>ство.<br />

Крвно, некрвно и сватовско ср<strong>од</strong>ство.<br />

16. Основна литература<br />

1. Kaser Karl, Household and Family Contexts in the Balkans, in: The History of the Family, Vol.<br />

I, 1996, JAI Press, Inc., p. 375 - 386.<br />

2. Kaser Karl, Porodica i srodstvo na Balkanu: Analiza jedne kulture koja nestaje, UDI, Beograd<br />

2002<br />

3. Mitterauer Michаel, Family contexts: The Balkans in European Comparison, in: The history of<br />

the family. An International Quarterly, Vol. I, Number 4, p. 387 - 406, Copiright 1996 JAI<br />

Press Inc.<br />

4. Митерауер Михаел, Кад је Адам копао а Ева прела: Историјско – антрополошки огледи<br />

из прошлости европске пор<strong>од</strong>ице, Београд 2001<br />

5. Митерауер Михаел, Европското семејство, историско – антрополошки огледи, Слово,<br />

Скопје 2005.<br />

6. Обрембски Ј., Фолклорни и етнографски материјали <strong>од</strong> Порече, Скопје 2001<br />

7. Обрембски Ј., Маке<strong>до</strong>нски етносоциолошки студии, Скопје 2001<br />

8. Обрембски Ј., Маке<strong>до</strong>нски етносоциолошки студии, Скопје - Прилеп 2002<br />

9. Rihtman - Auguštin Dunja, Struktura tradicijskog mišljenja, Zagreb 1984.<br />

10. Todorova Marija, Balkan family structure and the European pattern. Demographic<br />

Developments in Ottoman Bulgaria. The American University Press, Washington 1993.<br />

11. Филиповиħ Миленко, Човек међу људима, Српска книжевна <strong>за</strong>друга, Београд 1991<br />

62


17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и<br />

може да ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на<br />

опкружувањето (физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Семејни <strong>за</strong>едници и ср<strong>од</strong>нички <strong>од</strong>носи во Маке<strong>до</strong>нија<br />

и на Балканот, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

8=76-85<br />

7=68-75<br />

6=61-67<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и<br />

<strong>од</strong>носот кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј<br />

ќе се даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата<br />

во поглед на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong><br />

вештините <strong>за</strong> пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на<br />

повратните информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое<br />

поле. Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак<br />

оценувањето на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати.<br />

Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните<br />

63


идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве<br />

критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве<br />

критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка<br />

што е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе<br />

предвид во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид<br />

работа. Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент; Асс. м-р Ана Ашталковска<br />

64


1. Назив на единица/предмет АНТРОПОЛОГИЈА НА СЕКСУАЛНОСТA<br />

2. Шифра на единица ЕА II 018 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет М<strong>од</strong>ул 4<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар Летен<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Помошен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите,<br />

нивните јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички,<br />

општествени, културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Сексуалноста во етнологијата и антропологијата. Запознавање со програмата на предметот –<br />

пол/р<strong>од</strong>ов систем. Преглед на литературата.<br />

Историја на сексуалноста<br />

(дискусија)<br />

I Концепти и теми.<br />

Прир<strong>од</strong>а : Култура = Пол : Р<strong>од</strong><br />

Конструирање на сексуалноста<br />

Р<strong>од</strong>от како научено <strong>од</strong>несување<br />

(дискусија)<br />

Мапирање на сексуалноста во просторот<br />

(дискусија)<br />

II Полот/р<strong>од</strong>от и сексуалноста како идентитет<br />

Конструирање на идентитети врз основа на сексуалното <strong>од</strong>несување<br />

`Други` сексуалности/р<strong>од</strong>ови: бисексуални, трансексуални, интерсексуални<br />

Секси<strong>за</strong>м, раси<strong>за</strong>м и насилство<br />

(дискусија)<br />

III Полот/р<strong>од</strong>от и сексуалноста во расказноста: перформативност и политика на р<strong>од</strong>от<br />

(дискусија)<br />

IV Економија и сексуалност<br />

Сексуални услуги <strong>за</strong> на<strong>до</strong>мест<br />

(дискусија)<br />

16. Основна литература<br />

1. Thiessen Ilka, Waithing for Macedonia. Identity in a Chaging World, Broadveaw press, 2007.<br />

Devis D.L.; Whitten R.G., The Cross-Cultural Study of Human Sexuality, Annual Review of<br />

Anthropology, Vol.16., 1987, pp.69-98.<br />

2. Ed. Cornwall Andrea, Lindisfarne Nancy Dislocating masculinity, Comparative ethnographies,<br />

London and New York Routledge, 1994.<br />

3. Фуко Мишел, Историја на сексуалноста 2, Употреба на <strong>за</strong><strong>до</strong>волства, Издавачки центар<br />

ТРИ, Скопје, 2003.<br />

65


4. Фуко Мишел, Историја на сексуалноста, Волја <strong>за</strong> знаење, Издавачки центар ТРИ, Скопје,<br />

2003.<br />

5. Довер Џејмс, Грчката хомосексуалност, Едиција Дионис, Евро-балкан Пресс, 2005<br />

6. Fausto - Sterling Anne, Sexing tne Body, Gender politics and the construction of sexuality, Basic<br />

Books, 2000.<br />

7. Fausto - Sterling Anne, Myths of gender, Biological theories about woman and men, 2 nd ed.,<br />

1944.<br />

8. Goffman Erving, Behavior in Public Places, New York: The Free Press of Glencoe, 1963<br />

9. Goffman Erving, Presentation of the self in everyday life, DOUBLEDAY ANCHOR BOOKS,<br />

DOUBLEDAY & COMPANY, INC., CARDEN CITY, NEW YORK, 1959.<br />

10. Goffman Erving, The Arrangement between the Sexes, Theory and Society, Vol. 4, No. 3,<br />

Autumn, 1977, pp. 301-331<br />

10. Certeau, Michel de, The practice of everyday life, University of California Press, 1984.<br />

11. Sherry B. Ortner & Harriet Whitehead, Sexual meanings, the cultural construction of gender<br />

and sexuality, Cambridge University Press, 1981.<br />

12. Candance West, Zimmerman Don H., Doing gender, Gender and Society, Vol.1, No.2.(Jun.,<br />

1987), pp. 125-151<br />

13. Котевска Јасна, Санитарна енигма, Библиотека 20 век, Темплум, Скопје, 2006.<br />

14. Bereket Tarik, Adam Barry D., The Emergence og Gay Identities in Contemporary Turkey,<br />

SAGE Publications (London, Thousand Oaks, CA and New Delhi), Sexualities, Vol.9(2), 2006.,<br />

pp.131 – 151.<br />

15. Daglas Meri, Čisto i opasno, Analiza pojmova prljavštine i tabua, Biblioteka XX vek, 77,<br />

PLATO, 1993.<br />

16. Daglas Meri, Prirodni simboli, Istraživanje u kosmologiji, Svetovi/Novi Sad,<br />

Oktoih/Podgorica, 1994.<br />

17. Roland Bart, Richard Howard, A lover`s discourse: Fragments, 22 printing, 2001.<br />

18. Murray Stephen O., Homosexualities, The University of Chicago Press, Chicago and London,<br />

2000.<br />

19. Papić Žarana, Polnost I kiltura, Telo i znanje u socijalnoj antropologiji, Biblioteka XX vek, 92,<br />

Beograd, 1997.<br />

20. Lambevski A. Sasho, Suck My Nation – Masculinity, Ethnicity and the Politics of (Homo)sex,<br />

SAGE Publications (London, Thousand Oaks, CA and New Delhi), Sexualities, Vol.2(4), 1999, pp.<br />

397-419.<br />

21. Parker Holt N., The myth of the heterosexual: Anthropology and sexuality for classicists,<br />

Project MUSE, Arethusa 34, The Johns Hopkins University Press, 2001, pp. 313-362.<br />

22. Fausto-Sterling, A., The Five Sexes: Why Male and Female Are Not Enough, in The Sciences,<br />

Volume 33, No. 2, 1993, pp. 20-24.<br />

23. Ochs Elenor and Capps Lisa, Narrating the self, Annual Review of Anthropology 25, 1996,<br />

pp.19-43.<br />

(наставниците на предметот го <strong>за</strong>држуваат правото да го изменуваат или <strong>до</strong>полнуваат<br />

списокот со библиографски референци, со обврска да ги известуваат студентите<br />

навремено <strong>за</strong> тоа)<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и<br />

може да ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на<br />

опкружувањето (физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

66


19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи и/или семинарски работи, се услов <strong>за</strong> положување на<br />

испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Антропологија на сексуалноста, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (предaвања) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена активноста<br />

на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти, асистенти<br />

и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј<br />

ќе се даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата<br />

во поглед на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong><br />

вештините <strong>за</strong> пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на<br />

повратните информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое<br />

поле. Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак<br />

оценувањето на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати.<br />

Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните<br />

идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве<br />

критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

67


- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве<br />

критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на семинарските работи може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување,<br />

без да се <strong>до</strong>бијат казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка<br />

што е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе<br />

предвид во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид<br />

работа. Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент; м-р Инес Црвенковска – Ристеска, демонстратор<br />

68


1. Назив на единица/предмет ЕТНИЧКИ ИДЕНТИТЕТ/И ВО<br />

БАЛКАНСКИ КОНТЕКСТ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 019 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 5<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теориски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологија на идентитет, етничност и<br />

етнички процеси во балкански контекст.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Етничкиот идентитет во контекст на балканските етнички <strong>за</strong>едници сфатени во најгенерална<br />

смисла (регионални етнички <strong>за</strong>едници, етнички малцинства, нар<strong>од</strong>и, нации итн.). Динамика на<br />

значењето на етничноста / етничкиот идентитет низ историјата на Балканот според примери на<br />

различни балкански етнички <strong>за</strong>едници. Влијанието на јазичните и културните сличности и<br />

разлики помеѓу балканските етнички <strong>за</strong>едници врз поттикнувањето на етничка хармонија или<br />

етнички конфликт. Етничко будење во современиот балкански свет. Ситуационо преговарање <strong>за</strong><br />

идентитетот кај некои балкански етнички <strong>за</strong>едници. Доминантни ставови <strong>за</strong> етничките<br />

малцинства во минатото и денеска. Мултиетнички / повеќеетнички балкански општества<br />

наспроти идеите <strong>за</strong> етничка хомогеност. Стереотипни престави и политички митови на Балканот<br />

во постсоцијализмот. Националниот идентитет и национализмот на Балканот. Значењето на<br />

етикетата „балкани<strong>за</strong>ција“.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

1. Ivanova Radost, Zbogom dinosauri, dobrodošli krokodili, XX vek, Beograd, 2000.<br />

2. Мазовер Марк, Балканот, кратка историја, Евро-Балкан Пресс, 2003.<br />

3. Rihtman - Auguštin Dunja, Ulice moga grada, Antropologija domaćeg terena, XX vek,<br />

Beograd, 2000.<br />

4. Т<strong>од</strong>орова Марија, Замислувајќи го Балканот, Скопје, 2003<br />

5. Čolović Ivan, Bordel ratnika, XX vek, Beograd, 2007.<br />

6. Čolović Ivan, Politika simbola, Ogledi o političkoj antropologiji, XX vek, Beograd, 2000.<br />

7. Зборник на тру<strong>до</strong>ви: Балканите като метафора, между глобали<strong>за</strong>ци®та и<br />

фрагментаци®та, Труд, 2004. (<strong>од</strong>брани поглавија)<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> балканскиот идентитет(и);<br />

С<br />

30<br />

69


- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите идентитет и општество на Балканот.<br />

- Ја знае и разбира динамиката на поимот етничност / етнички идентитет на Балканот.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка на семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети семинарски работи и есеи, како и реализирање на другите<br />

<strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етничкиот идентитет во балкански контекст, во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот, . . . ;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

70


Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр.проф.; м-р Ана Ашталковска, асистент<br />

71


1. Назив на единица/предмет ТЕОРИИ НА ИДЕНТИТЕТ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 020 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 6<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар Зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теориски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со теориите на идентитет.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Светски а<strong>втор</strong>и <strong>за</strong> теориите на идентитетот. Европски теории на идентитет. Идентитети и<br />

статуси. Повр<strong>за</strong>носта на ,,субјектот,, со ,,идентитетот,,. Идентификација. Ви<strong>до</strong>ви идентитети.<br />

Етнички идентитети. Национални идентитети. Повеќеслојни идентитети. Јазични идентитети.<br />

Религиозни идентитети. Идентитетот и општеството. Брубејкеров начин на расчленување на<br />

нациите. Куперов идентитет. Есенцијалистички концепт. Конструктивистички концепт.<br />

Примордијалистичка школа. Држави. Државјанство.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

8. Smit Antoni D., Nacionalni identitet, XX vek, Beograd, 1998.<br />

9. Anderson Benedict, Nacija: zamišljena zajednica, Beograd, 1998.<br />

10. Katunarić Vjeran, Sporna zajednica. Novije teorije o naciji i nacionalizmu, Jesenski i Turk,<br />

Zagreb, 2003.<br />

11. Erikson Erik, Identitet i zivotni ciklus, Zavod za udzbenike, Beograd, 2008.<br />

12. Miskovic Maya, The Construction of Etnic Identity of Balkan Muslim Imigrants: A<br />

Narattivization of Personal Experiences, National-Louis Univesity, Lisle, Ilinois,2007.<br />

13. Лиманоски Нијази, Ислами<strong>за</strong>цијата и етничките промени во Маке<strong>до</strong>нија, Скопје, 1993.<br />

14. Лукић-Крстановић Мирослава, Новија проучавања етничког идентитета-Америчке и<br />

канадске теоријске оријентације, ГЕИ САНУ, XXXV, Београд.1986.<br />

15. Мирчевска Мирјана, Сумарен осврт на етничкиот идентитет врз основа на неколку<br />

теории, Зборник Етнологија, 3, Скопје, 2005.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени теоретски прашања и проблеми на идентитет;<br />

- Ја знае и разбира динамиката на поимот теории на идентитет.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

С<br />

30<br />

72


18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка на семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети семинарски работи и есеи, како и реализирање на другите<br />

<strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Теории на идентитет, во текот на семестарот,<br />

оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

73


Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи, .... ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр.проф.<br />

74


1. Назив на единица/предмет АНТРОПОЛОГИЈА НА АЛТЕРНАТИВЕН<br />

ТУРИЗАМ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 021 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 6<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Дефинирање на поимот алтернативен тури<strong>за</strong>м. Дефинирање на категориите кои се во составот на<br />

поимот алтернативен тури<strong>за</strong>м. При<strong>до</strong>нес на антропологијата кон развојот на алтернативни<br />

ви<strong>до</strong>ви тури<strong>за</strong>м. Проценка на потребите и можностите <strong>за</strong> туристички развој на локално и<br />

национално ниво. Традицијата и туризмот. Современата култура и младинските супкултури во<br />

функција на туристички развој. Анали<strong>за</strong> на меѓунар<strong>од</strong>ните <strong>до</strong>кументи и <strong>за</strong>конските и<br />

п<strong>од</strong><strong>за</strong>конските акти на Република Маке<strong>до</strong>нија во контекст на п<strong>од</strong>обро разбирање на условите <strong>за</strong><br />

развој на алтернативни ви<strong>до</strong>ви тури<strong>за</strong>м. Искуства во развојот на алтернативни ви<strong>до</strong>ви тури<strong>за</strong>м <strong>од</strong><br />

други земји. Анали<strong>за</strong> на успешни и неуспешни примери <strong>за</strong> развој на алтернативни ви<strong>до</strong>ви<br />

тури<strong>за</strong>м.<br />

16. Основна литература<br />

1. European Commision, Towards quality rural tourism - Integrated Quality Management of rural<br />

tourist destinations, Brussels: Enterprise Directorate - General Tourism Unit, 1999.<br />

2. Richard and Julia Sharpley, Rural Tourism - an Introduction, International Thomson London:<br />

Business Press, 1997.<br />

3. UNESCO, Culture and Development, UNESCO, 2007.<br />

4. Меѓунар<strong>од</strong>ни <strong>до</strong>кументи и важечки и минати <strong>за</strong>конски и п<strong>од</strong><strong>за</strong>конси акти <strong>за</strong> развој на<br />

туризмот и специфичните ви<strong>до</strong>ви тури<strong>за</strong>м.<br />

5. Маке<strong>до</strong>нско еколошко друштво - Скопје, Здружение „Преспа“, Ресен, Меѓунар<strong>од</strong>ен<br />

симпозиум „Одржлив развој на преспанскиот регион“, Зборник тру<strong>до</strong>ви, Маке<strong>до</strong>нско еколошко<br />

друштво - Скопје, Здружение „Преспа“, Ресен: Отешево, 2000.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

75


ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Антропологија на алтернативен тури<strong>за</strong>м, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

76


- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент; Вања Димитриевски, демонстратор<br />

77


1. Назив на единица/предмет АНТРОПОЛОГИЈА НА ГРАЃАНСКИ<br />

КУЛТУРЕН АКТИВИЗАМ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 022 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, прироритет <strong>за</strong> м<strong>од</strong>ул 6<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Помошен м<strong>од</strong>улен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Принципи на граѓанското општество. Појава и развој на идејата <strong>за</strong> граѓанското општество во<br />

светот и во Маке<strong>до</strong>нија. При<strong>до</strong>нес на антропологијата кон проучувањето на граѓанското<br />

општество. При<strong>до</strong>нес на антропологијата кон развој на граѓанското општество. Дефинирање на<br />

поимот активи<strong>за</strong>м. Појава и развој на активизмот. Историски преглед на активизмот во<br />

Маке<strong>до</strong>нија. Улогата на активизмот во развојот на <strong>за</strong>едниците. Улогата и значењето на<br />

културниот активи<strong>за</strong>м во п<strong>од</strong>обрување на квалитетот на живеење на поедини општествени групи<br />

и општеството во целина. При<strong>до</strong>нес на антропологијата кон проучувањето и развојот на<br />

културниот активи<strong>за</strong>м.<br />

16. Основна литература<br />

1. Michael Edwards, Civil society, Cambridge: Polity, 2004.<br />

2. Љупчо Врангеловски, Граѓанските здруженија во Маке<strong>до</strong>нија: Развој и улога на граѓанските<br />

здруженија во современото маке<strong>до</strong>нско општество, Скопје: Љупчо Врангеловски, 2002.<br />

3. Клифорд Гирц, Толкување на културите, Скопје: Магор, 2007.<br />

4. Henry L. Eno, Activism, Read Books, 2008.<br />

5. Сашо Клековски, Александар Кржаловски и Гонце Јаковлеска, Општествена <strong>од</strong>говорност на<br />

граѓаните. Скопје: Маке<strong>до</strong>нски центар <strong>за</strong> меѓунар<strong>од</strong>на соработка, 2007.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

78


Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Антропологија на граѓански културен активи<strong>за</strong>м, во<br />

текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и<br />

<strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

79


- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Љупчо Неделков, <strong>до</strong>цент; Вања Димитриевски, демонстратор<br />

80


1. Назив на единица/предмет СОВРЕМЕН ФОЛКЛОР<br />

2. Шифра на единица ЕА II 025 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 8<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: усна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологијата на фолклорот.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Стереотипите во врска со фолклорот се дека тој се <strong>од</strong>несува на нешто минато, архаично,<br />

селско и “примитивно“. Целта на овој предмет е да укаже на современите форми на<br />

комуницирање на знаењето во групи, на формите на современиот фолклор, кои често се<br />

прелеваат во популарната и/или високата култура. Притоа ќе се анализираат примери на<br />

создавање и пренесување фолклор преку медиумите, филмовите, музиката, Интернет<br />

(особено дискусионите форуми, социјалните мрежи како Фејсбук, МСН и сл.),<br />

таканаречените chain letters, уличните ѕи<strong>до</strong>ви, прераскажувањето на ’урбани легенди’,<br />

пренесувањето гласини, тетоважите и пирсингот, па <strong>до</strong> фолклорот на спортските навивачки<br />

групи и верувањата во неидентификуваните летечки објекти. Истовремено ќе се разгледува<br />

прашањето дали п<strong>од</strong> “современ“ фолклор се п<strong>од</strong>разбира исклучиво урбан фолклор.<br />

16. Основна литература<br />

Linda Degh: "Legend and Belief: Dialectics of a Folklore Genre". Indiana University Press 2001.<br />

Daniel G. Brinton: "American Heroe Myths". Blackmask 2004.<br />

Gonos, G., V. Mulkern and N. Poushinsky. "Anonymous Expression: A Structural View of<br />

Graffiti." Journal of American Folklore 89 (1976): 40-48.<br />

Brunvard, Jan Harold. "The Vanishing Hitchhiker: American Urban Legends and Their Meanings".<br />

New York: W.W. Norton 1981.<br />

"Cultural Bodies: Ethnography and Theory" (Ed. Helen Thomas and Jamilah Ahmed), Blackwell<br />

publishing, 2004. (делот <strong>за</strong> тетовирање)<br />

Rojcewicz, P. M. 1991: Between One Eye Blink and the Next: Fairies, UFOs, and Problems of<br />

Knowledge The Good People. New Fairylore essays. New York & London. 479-514.<br />

16. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања:<br />

- Познавање и разбирање на елементите на с<strong>од</strong>ржината на предметот<br />

- Способност <strong>за</strong> користење <strong>до</strong>машна и особено странска литература и други извори <strong>за</strong><br />

собирање, коректно цитирање и интерпретирање на п<strong>од</strong>атоците, како и <strong>за</strong> пребарување<br />

преку Интернет<br />

- Демонстрација на критички <strong>од</strong>нос кон посочената литература, аргументираност и<br />

самокритичност<br />

- Препознавање на примери <strong>од</strong> современиот фолклор и свест <strong>за</strong> нивната релевантност во<br />

контекст на етнологијата и антропологијата<br />

- Интегрирање на знаењето <strong>за</strong> современиот фолклор во самостојни<br />

етнолошки/антрополошки истражувања<br />

С<br />

30<br />

81


- Способност <strong>за</strong> интегрирање на примарните фолклорни материјали во самостојната<br />

истражувачка работа како етнолог/антрополог<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање и користење литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети предвидени активности, се услов <strong>за</strong> положување на<br />

испитот.<br />

19. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

Прв колоквиум 30% <strong>од</strong> конечната оценка<br />

Втор колоквиум (можат да <strong>до</strong>јдат само оние кои положиле прв) 30%<br />

Есеј/презентација/мини-истражување 30%;<br />

- есеј <strong>од</strong> минимум 4 а максимум 5 куцани страници со големина на фонт 12 и проред 1,5 (или<br />

вкупно 7,200-9,000 знаци) на тема повр<strong>за</strong>на со наставната програма по избор на студентот<br />

- усмено претставување на дело на а<strong>втор</strong>(ка) значаен/значајна <strong>за</strong> истражување на<br />

современиот фолклор, по избор на студентот, во консултација со професорот не п<strong>од</strong>олго <strong>од</strong><br />

30 минути<br />

- мини-истражување <strong>од</strong> областа на антропологијата на фолклорот, на тема по избор на<br />

студентот, со претх<strong>од</strong>но наведување на планираната цел, мет<strong>од</strong>ологија и користени извори<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот 10%<br />

При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое<br />

ќе биде постојано следено на часовите. Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Вид на работа<br />

Прв колоквиум<br />

Втор колоквиум<br />

Есеј/презентација/мини-истражување<br />

Присуство и при<strong>до</strong>нес на часот<br />

Процент на учество во крајна оценка<br />

30%<br />

30%<br />

30%<br />

10%<br />

За пре<strong>од</strong>на конечна оценка потребно е да се постигнат пре<strong>од</strong>ни оценки 6 во следниве<br />

категории: прв и <strong>втор</strong> колоквиум и изработка на есеј/презентација или мини-истражување.<br />

При оценувањето на есеите/презентациите или мини-истражувањата ќе бидат земени<br />

предвид следниве елементи: способност <strong>за</strong> писмено изразување, познавање на граматиката<br />

на маке<strong>до</strong>нскиот јазик, убедливост и стил; способност <strong>за</strong> јасно и разговетно усно<br />

претставување на <strong>од</strong>редена тема и/или идеја, способност <strong>за</strong> <strong>за</strong>држување на вниманието и<br />

анимирање на публиката, разбирање на она што се зборува; поставување на проблем и<br />

примена на со<strong>од</strong>ветна мет<strong>од</strong>ологија, иницијативност, аналитичко мислење и тимска работа<br />

(онаму каде што е применлива).<br />

Есеи/презентации или мини-истражувања кои ги покриваат, делумно компетентно,<br />

основните елементи, без големи пропусти, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>за</strong><strong>до</strong>волителни“ (оценка 6-7).<br />

Есеи/презентации или мини- истражувања кои имаат мал број пропусти и покажуваат<br />

напредно разбирање на материјалот, способност <strong>за</strong> аналитичко мислење и писмено<br />

изразување се сметаат <strong>за</strong> “многу <strong>до</strong>бри“ (оценка 8-9). Есеи/презентации или миниистражувања<br />

во чија изработка студентот покажал особена иницијативност, софистицирано<br />

познавање и способност, се сметаат <strong>за</strong> “<strong>од</strong>лични“ (10).<br />

Секој обид <strong>за</strong> директно препишување <strong>од</strong> литература, Интернет или <strong>од</strong> есеи на други колеги<br />

ќе се смета <strong>за</strong> плагијаторство и таквиот труд нема да биде земен предвид.<br />

Испит<br />

Оние студенти кои положиле прв колоквиум на испитот <strong>од</strong>говараат само по материјали <strong>од</strong><br />

<strong>втор</strong> колоквиум. Оценката <strong>од</strong> изработка на есеј/презентација или мини-истражување и<br />

активното присуство на час се зема предвид при формирањето на конечната оценка.<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

82


22. Наставниот план го изготви:<br />

<strong>до</strong>ц. д-р Илина Јакимовска<br />

83


1. Назив на единица/предмет ФОЛКЛОР НА ГРУПИ И ЕТНИЧКИ<br />

ЗАЕДНИЦИ<br />

2. Шифра на единица ЕА II 026 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 8<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Изборен 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со антропологијата.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Фолклорот како неформална комуникација на ниво на група во најопшта смисла на зборот.<br />

Преку оваа форма на комуникација се <strong>до</strong>биваат п<strong>од</strong>атоци <strong>за</strong> секојдневното искуство како и <strong>за</strong><br />

неофицијалното знаење во рамките на групата. Се работи <strong>за</strong> механизми, процеси и начини на<br />

создавање, давање и д<strong>од</strong>авање на значења низ процесот на неформална секојдневна<br />

комуникација помеѓу членовите на групата. Некои <strong>од</strong> темите кои ќе бидат покриени се:<br />

Фолклорот на ниво на етничка <strong>за</strong>едница сфатена во најширока смисла на зборот (на пример:<br />

политички фолкор, националистички фолклор, пежоративен фолкор на етничка основа,<br />

стереотипи, предрасуди итн); Учење или присвојување на овие форми на комуникација како и<br />

нивно пренесување и менување <strong>од</strong> генерација на генерација; Креативно размислување, <strong>од</strong>носно<br />

поставување на проблеми или теми на истражување <strong>од</strong> традициската и современата како и <strong>од</strong><br />

руралната и урбаната култура.<br />

16. Основна литература<br />

Oring, Elliott: Folk Groups and Folk Genres: An Introduction. Utah State University Press, 1986.<br />

Jordan, Rosan. 1985. "Folklore and Ethnicity: Some Theoretical Considerations." Louisiana Folklife. Ed.<br />

Nicholas Spitzer. Baton Rouge: Louisiana Folklife. (Saltzman: 138-142)<br />

Krekovičová, Eva: Stereotypes and Folklore in the Language of Populist Politicians in Slovakia after 1989<br />

and 199.3 Slovak Foreign Policy Affairs (I/2005)<br />

Mieder, Wolfgang: The Politics of Proverbs: From Traditional Wisdom to Stereotypes. The University of<br />

Wisconsin Press, 1997.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

84


18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирањето на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Фолклор на групи и етнички <strong>за</strong>едници, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

85


Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Илина Јакимовска, <strong>до</strong>цент; м-р Ана Ашталковска, асистент<br />

86


1. Назив на единица/предмет УПРАВУВАЊЕ СО ИДЕНТИТЕТОТ ВО<br />

КУЛТУРНОТО НАСЛЕДСТВО<br />

2. Шифра на единица AE II 027 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 7<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

С<br />

30<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата изборен 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со идентитетот во културното наследство.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Ви<strong>до</strong>вите на наследство (материјално, нематеријално), имајѓи ги предвид категориите време,<br />

простор и општествена средина; Форми на истражување, прибирање и обработка на<br />

информациите што ги носат предметите на наследството, <strong>за</strong>штитата и комуникацијата на истите;<br />

Институции кои се грижат <strong>за</strong> наследството (музеи, <strong>за</strong>в<strong>од</strong>и <strong>за</strong> <strong>за</strong>штита, библиотеки, архиви,<br />

кинотека, институти); Влијанието на други институции во откривањето, обликувањето и<br />

чувањето на информациите <strong>за</strong> идентитетите; Влијанието на маркетингот, културниот тури<strong>за</strong>м,<br />

културната индустрија во афирмацијата на идентитетот с<strong>од</strong>ржан во наследството; Управувањето<br />

со идентитетот како средство <strong>за</strong> <strong>од</strong>ржлив развој, но и <strong>за</strong> афирмација во <strong>од</strong>редена средина;<br />

Почитување на разноликоста на идентитетите во <strong>од</strong>редени средини; Управување со идентитетот<br />

во услови на глобали<strong>за</strong>ција и во развиени кибернетски состојби.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

- Boniface, Priscilla; Fowler, Peter J.: Heritage and Tourism in the Global Village (Heritage: Care,<br />

Preservation, Management). London, 1993.<br />

- Castells, Manuel: Moć identiteta. Zagreb, 2002.<br />

- Segalen, Martin (urednik): Drugi i sličan – pogledi na etnologiju suvremenih društva (poglavje II –<br />

Identiteti i kulture). Zagreb, 2002.<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> идентитетите во културното наследство;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите етнолошко културно наследство и идентитети.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

87


Предавања, читање литература, изработка семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Управување со идентитетот во културното<br />

наследство, во текот на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на<br />

поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект, (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

88


Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Крсте Богоески, ред. проф.; м-р Даворин Трпески, асистент<br />

89


1. Назив на единица/предмет МАРКЕТИНГ НА КУЛТУРНОТО<br />

НАСЛЕДСТВО<br />

2. Шифра на единица ЕА II 028 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули, приоритет м<strong>од</strong>ул 7<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

30<br />

В<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата изборен 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

активности и изработка на семинарски работи, есеи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со маркетингот на културното наследство.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Покрај воведното предавање, каде што ќе биде дадена дефиницијата на маркетингот, ќе бидат<br />

опфатени повеќе аспекти на современиот живот, на прир<strong>од</strong>ата на културното наследство,<br />

корисниците на услугите. Посебно ќе се обрне внимание на вештината на комуникација на<br />

наследството имајќи ги предвид средствата, начините и партнерите во тој систем на комуникација.<br />

Потоа ќе бидат опфатени и произв<strong>од</strong>ите на културното наследство, нивниот квалитет, квалитетот на<br />

струката во наследството, пријателите на наследството. Односите: маркетинг – институции, техники<br />

на маркетингот, план на маркетингот, евалуација и анализи на па<strong>за</strong>рот и корисниците, мет<strong>од</strong>и на<br />

маркетингот, стручен персонал <strong>за</strong> маркетинг. Посебни планови во кои ќе биде вклучено културното<br />

наследство во дестинациите преку нивното маркирање.<br />

16. Основна и помошна литература:<br />

- Šola, Tomislav: Marketing u muzejima, ili o vrlini i kako je obznaniti. Zagreb, 2001.<br />

- Runyard, Sue: The museum Marketing Handbook. London, 1994.<br />

- French, Ylva: The Handbook of Public Relations. Milton Keyness. The Museum Development Company,<br />

1991.<br />

- Davis, Peter: Ecomuseums – sense of place. London; New York, 1999.<br />

- American Association of Museums. Museums for New Century. Washington, 1984.<br />

С<br />

30<br />

17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми <strong>од</strong> маркетингот на културното наследство;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите етнолошко културно наследство и маркетинг.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

90


Предавања, читање литература, изработка семинарски работи, есеи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и реализирање на другите <strong>за</strong>дачи се услов <strong>за</strong><br />

положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот маркетинга на културното наследство, во текот на<br />

семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите<br />

- 15% <strong>од</strong> оценката<br />

10=94-100<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите. Ќе биде следена активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот<br />

кон останатите студенти и професори.<br />

Изработка на семинарска работа, есеи, истражувачки проект, (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

91


Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

д-р Крсте Богоески, ред. проф.<br />

92


1. Назив на единица/предмет ЕТНИЧКИ И РЕЛИГИСКИ ЗАЕДНИЦИ ВО<br />

МАКЕДОНИЈА<br />

2. Шифра на единица ЕА II 029 3. Број на ЕКТС 6<br />

4. Студиска насока За сите насоки<br />

5. М<strong>од</strong>ул За сите м<strong>од</strong>ули<br />

6. Наставни часови Вкупно<br />

60<br />

П<br />

60<br />

В<br />

0<br />

С<br />

0<br />

7. Степен постдипломски 8. Г<strong>од</strong>ина 2008/09 9. Семестар зимски<br />

10. Студиска програма Етнологија и антропологија<br />

11. Столб на програмата Обврзен предмет 12. Јазик Маке<strong>до</strong>нски<br />

13. Карактеристики Наставата се реализира преку предавања, теоретски и практични<br />

вежби и изработка на есеи, семинарски работи.<br />

14. Цели / Компетенции<br />

Наставната единица при<strong>до</strong>несува пред сè кон развојот на следните општи и специфични<br />

компетенции: 1, 3, 4, 11, 13, 16, 20, 32, 35.<br />

- Способност <strong>за</strong> комуникација: устна и писмена форма (освен на мајчин и најмалку на еден<br />

светски странски јазик), соработка;<br />

- Флексибилна употреба на знаењето во пракса;<br />

- Самостојност, (само)критичност, (само)проценка, (само)евалуација и <strong>за</strong>лагање <strong>за</strong> квалитет;<br />

- Познавање и разбирање на прашања повр<strong>за</strong>ни со социокултурната антропологија.<br />

- Познавање, разбирање, насочување кон активна, недискриминирачка работа.<br />

- Оформување на целокупната процена на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите, нивните<br />

јаки и слаби страни, почитувајќи ги факторите на опкружувањето (физички, општествени,<br />

културни), со со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

15. Опис на с<strong>од</strong>ржината<br />

Преглед на истражувањата <strong>за</strong> етничките и религиските <strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија. Терискомет<strong>од</strong>олошки<br />

карактеристики на истражувањата <strong>за</strong> етничките и религиските <strong>за</strong>едници во<br />

Маке<strong>до</strong>нија. Состојбата на етничките и религиските <strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија во историски и<br />

современ дискурс. Мултикултурали<strong>за</strong>м и/или паралелни светови. Етнички <strong>за</strong>едници во<br />

Маке<strong>до</strong>нија: Албанци, Турци, Власи, Роми. Прашања повр<strong>за</strong>ни со малите етнички <strong>за</strong>едници во<br />

Маке<strong>до</strong>нија. Религиски <strong>за</strong>едници: Муслимани, Бекташи и др. дервишки ре<strong>до</strong>ви.<br />

16. Основна литература<br />

1. Slavko Milosavlevski, Albanians in the Republic of Macedonia, 1945-1995: Legislative, political<br />

documentation.<br />

2. Henryk J. Sokalski, An Ounce of Prevention: Macedonia and the UN Experience in Preventive<br />

Diplomacy<br />

3. Jane C. Sugarman, Engendering Song: Singing and Subjectivity at Prespa Albanian Weddings,<br />

Chicago Studies in Ethnomusicology,1997.<br />

4. James Pettifer and Miranda Vickers, The Albanian Question: Reshaping the Balkans 2006<br />

5. Stephanie Schwandner-Sievers and Bernd Jurgen Fischer, Albanian Identities: Myth and History,<br />

2002.<br />

6. Burcu Akan Ellis, Shadow Genealogies: Memory and Identity Among Urban Muslims in Macedonia,<br />

7. Ebru Boyar, Ottomans, Turks and the Balkans: Empire Lost, Relations Altered (Library of Ottoman<br />

Studies).<br />

8. H. T. Norris, Islam in the Balkans: Religion and Society Between Europe and the Arab World, 1993<br />

9. Asterios I. Koukoudis, The Vlachs: Metropolis and Diaspora<br />

10. T. J. Winnifrith, The Vlachs: The History of a Balkan People, 1987<br />

11. Safet Tairov, Multiethnic Integration: The culture and tradition of Macedonian, Roma, Turkish and<br />

Vlach, 2008<br />

12. Walter O. Weyrauch, Gypsy Law: Romani Legal Traditions and Culture<br />

13. Diane Tong, Gypsies: An Interdisciplinary Reader (Garland Reference Library of the Humanities),<br />

1998;<br />

14. Konrad Bercovici, Story of the Gypsies, 2003.<br />

15. Zoltan D. Barany and Robert G. Moser, Ethnic Politics After Communism, 2005.<br />

94


17. Предвидени студиски <strong>до</strong>стигнувања: знаење и разбирање, употреба, повратен ефект,<br />

преносливи вештини - не се повр<strong>за</strong>ни само со еден предмет.<br />

- Знае тимски да планира, тимски да настапува пред група и да се вклучи во тимска работа;<br />

- Знае самостојно да реализира истражувачки <strong>циклус</strong> <strong>од</strong> почеток <strong>до</strong> крај и да го применува<br />

знаењето во пракса;<br />

- Критички размислува <strong>за</strong> <strong>од</strong>редени проблеми во општеството;<br />

- Ги знае и ја разбира динамиката на поимите култура и општество.<br />

- Може да прави оформување и проценка на потребите на поединците, <strong>од</strong>носно групите и може да<br />

ги распознава нивните јаки и слаби страни, а притоа да ги почитува факторите на опкружувањето<br />

(физички, општествени, културни) и да користи со<strong>од</strong>ветни постапки.<br />

18. Мет<strong>од</strong>и на предавање и учење<br />

Предавања, читање литература, изработка есеи, семинарски работи.<br />

19. Услови <strong>за</strong> вклучување во работа, <strong>од</strong>носно <strong>за</strong> извршување на студиските обврски<br />

Завршени и позитивно оценети есеи како и направени вежби (со д<strong>од</strong>атни извештаи), се услов<br />

<strong>за</strong> положување на испитот.<br />

20. Мет<strong>од</strong>и на оценување и скала <strong>за</strong> оценување<br />

За секој да биде успешен по предметот Етнички и религиски <strong>за</strong>едници во Маке<strong>до</strong>нија, во текот<br />

на семестарот, оценувањето ќе биде повр<strong>за</strong>но со остварувањето на поставените цели и <strong>за</strong>дачи.<br />

Оценките ќе се темелат на неколку ви<strong>до</strong>ви работа:<br />

Скала на оценки:<br />

10=94-100<br />

При<strong>до</strong>нес на часовите (пред. и вежби) - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

9=86-93<br />

Изработка на есеи, семин. работа - 15% <strong>од</strong> оценката<br />

8=76-85<br />

Презентации и демонстрации - 10% <strong>од</strong> оценката<br />

7=68-75<br />

Колоквиум I (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

6=61-67<br />

Колоквиум II (тест)<br />

- 30% <strong>од</strong> оценката<br />

5=0-60<br />

При<strong>до</strong>нес на часот (15%)<br />

Сп<strong>од</strong>елување идеи и соработување се другите во групата. При<strong>до</strong>несот <strong>за</strong> секоја активност се<br />

оценува врз основа и на индивидуалното <strong>од</strong>несување, кое ќе биде перманентно следено на<br />

часовите (предавањата и вежбите). Имено, покрај присуството на часот ќе биде следена<br />

активноста на часот, исполнителноста, колегијалноста и <strong>од</strong>носот кон останатите студенти,<br />

асистенти и професори.<br />

Изработка на есеи, истражувачки проект, семинарска работа (15%)<br />

Вештините <strong>за</strong> <strong>до</strong>бро пишување може да ви помогнат во текот на целиот живот. За секој есеј ќе се<br />

даваат две оценки: една <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината и една <strong>за</strong> вештината <strong>за</strong> пишување. Очекувањата во поглед<br />

на с<strong>од</strong>ржината ќе бидат различни <strong>за</strong> секој есеј. Правилата <strong>за</strong> давање оценка <strong>за</strong> вештините <strong>за</strong><br />

пишување ќе се базираат врз следниве критериуми:<br />

- логична/после<strong>до</strong>вателна органи<strong>за</strong>ција на есејот;<br />

- ефективна примена на јазикот, структурите на речениците и изборот на зборовите;<br />

- ефективна примена на граматиката и на другите јазични конвенции;<br />

- владеење на темата.<br />

Пред да ги предадете <strong>за</strong> крајна оценка, сите ваши есеи ќе ги <strong>до</strong>работите врз основа на повратните<br />

информации што ќе ги <strong>до</strong>биете <strong>од</strong> вашиот професор и асистент.<br />

Презентации и демонстрации (10%)<br />

Јасната вербална комуникација е суштински дел <strong>од</strong> ефективната работа на речиси секое поле.<br />

Може да се прават презентации во групи или индивидуални презентации, но сепак оценувањето<br />

на вештините <strong>за</strong> презентирање ќе се базира врз индивидуалните резултати. Очекувањата се:<br />

Критериуми <strong>за</strong> с<strong>од</strong>ржината:<br />

- <strong>за</strong>зема јасен став во <strong>од</strong>нос на секое прашање;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература и/или со истражувања;<br />

- користи визуелна или друга п<strong>од</strong>дршка <strong>за</strong> да ги потенцира презентираните идеи.<br />

Критериуми <strong>за</strong> презентацијата:<br />

- кога презентира и се обраќа на публиката и гледа во неа;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

95


- висината на тонот е со<strong>од</strong>ветна <strong>за</strong> публиката и <strong>за</strong> контекстот;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум I (тест 1) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во првата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на првата колоквиумска<br />

седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Колоквиум II (тест 2) (30%)<br />

Колоквиумот претставува усно или писмено излагање на темите кои веќе се поминати на<br />

предавањата кај професорот во <strong>втор</strong>ата половина <strong>од</strong> семестарот <strong>за</strong> време на <strong>втор</strong>ата<br />

колоквиумска седмица. При излагањето на студентот предвид се земаат следниве критериуми:<br />

- јасниот став во <strong>од</strong>нос на секое прашање и владеењето на темата;<br />

- својот став го п<strong>од</strong>држува со <strong>до</strong>кази и примери;<br />

- идеите ги поврзува со литература;<br />

- зборува јасно и со разумно темпо;<br />

- користи органи<strong>за</strong>циска стратегија.<br />

Доцнење во работата и отсуства<br />

- изработките на есите може да се <strong>до</strong>стават со еден ден <strong>за</strong><strong>до</strong>цнување, без да се <strong>до</strong>бијат<br />

казнени поени;<br />

- <strong>до</strong>колку со работата <strong>до</strong>цните повеќе <strong>од</strong> еден ден, ќе биде дефиниран распоред <strong>за</strong><br />

<strong>за</strong>вршување на работата;<br />

- <strong>за</strong> изработките што се <strong>до</strong>ставени со <strong>до</strong>цнење поголемо <strong>од</strong> еден ден се <strong>до</strong>бива оценка што<br />

е <strong>за</strong> 10% пониска <strong>од</strong> <strong>за</strong>служената.<br />

Целата работа мора да се <strong>за</strong>врши нај<strong>до</strong>цна <strong>до</strong> крајот на семестарот <strong>за</strong> да може да се земе предвид<br />

во формирањето на оценката.<br />

Збирна оценка<br />

Откако ќе се оценат сите поставени <strong>за</strong>дачи ќе биде утврдена збирна оценка <strong>за</strong> секој вид работа.<br />

Следнава табела дава пример <strong>за</strong> резиме на една оценка.<br />

Вид на работа Збирна оценка Предвидени % Освоени %<br />

При<strong>до</strong>нес на час ,90 15 ,90х15/100=13,50%<br />

Изработени есеи ,95 15 ,95х15/100=14,25%<br />

Презентации ,90 10 ,90х10/100=9,00%<br />

Колоквиум I ,95 30 ,95х30/100=28,50%<br />

Колоквиум II ,85 30 ,85х30/100=25,50%<br />

ВКУПНО 100 90,75%=9<br />

21. Мет<strong>од</strong>и на оценување на квалитетот<br />

Придружно оценување на студентите и самооценување.<br />

22. Наставниот план го изготви:<br />

Д-р Анета Светиева, ред.проф; д-р Мирјана П. Мирчевска, вонр. проф.<br />

96

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!