Armoede in Nederland - Kerk in Actie

2.8 Aanbevelingen
Uit het onderzoek komt naar voren dat diaconieën op meerdere manieren betrokken zijn bij
armoede in Nederland. In de meeste gevallen krijgt deze diaconale betrokkenheid vorm in
financiële hulpverlening: giften en leningen. Maar financiële hulpverlening is niet de enige
manier waarop diaconieën betrokken zijn bij de armoedeproblematiek. Zo begeleidt men ook
mensen naar instanties, ondersteunt men lokale belangenorganisaties van uitkeringsgerechtigden,
helpt men bij het invullen van formulieren of doet men mee in een (interkerkelijk) noodfonds.
Gemiddeld kregen diaconieën bij elkaar in 2004 meer dan 8.500 aanvragen voor hulp en werden
er zo’n 7.774 aanvragen gehonoreerd. Het gaat hierbij om een bedrag van ongeveer 4,5 miljoen
euro. Op basis van de gegevens uit het onderzoek kunnen de volgende aanbevelingen worden
geformuleerd:
- Veel diaconieën blijken armoedeproblemen tegen te komen. Zij besteden daar op verschillende
manieren veel aandacht aan. Bovendien constateren zij dat het aantal hulpvragen van mensen
in financiële knelsituaties en de bedragen die daarmee gemoeid zijn, toenemen.
Dit kan worden beschouwd als een belangrijk signaal aan overheid en samenleving dat er een
beter armoedebeleid nodig is. De diaconieën vragen dan ook nadrukkelijk aan Kerkinactie het
signaal aan de overheid door te geven om de sociale zekerheid niet verder af te bouwen.
- Er is sprake van een toename van armoedeproblematiek met name bij mensen die afhankelijk
zijn van een uitkering, alleenstaande ouders met kinderen, ouderen en mensen met een
chronische ziekte of handicap. Gestegen vaste lasten, langdurig lage inkomens en problematische
schuldenproblematiek zijn de belangrijkste problemen die hierbij gesignaleerd worden. Deze
groepen verdienen de speciale aandacht in het overheidsbeleid inzake armoedebestrijding.
- De regelgeving, uitvoeringspraktijk en voorlichting door uitvoeringsinstanties en de overheid
moeten verbeterd worden, zo mogelijk in samenwerking met cliëntenraden, ouderenbonden
en organisaties van gehandicapten.
- Ondersteuning van diaconieën is nodig bij het ontwikkelen van een ‘diaconale antenne’ om op
het spoor te komen van mensen in armoedesituaties.
- Stimulering van de discussie onder diaconieën en in de kerkelijke gemeenten in bredere zin
over de vraag waar de taken en verantwoordelijkheden van kerken inzake armoedebestrijding
beginnen en ophouden, is gewenst.
- Ondersteuning van diaconieën is nodig om, naast de contacten met gemeentelijke sociale
diensten waarin de hulpverlening centraal staat, ook contacten met de lokale overheid te
ontwikkelen waarin signalen van protest afgegeven kunnen worden die relevant zijn voor het
gemeentelijke beleid.
- Het bevorderen van contacten tussen diaconieën en organisaties van uitkeringsgerechtigden,
cliëntenraden, ouderenbonden en organisaties van gehandicapten in bijvoorbeeld lokale
'sociale allianties' is wenselijk.
- De ondersteuning door Kerkinactie van het werk van diaconieën op het terrein van financiële
hulpverlening is een blijvende prioriteit. In dit verband kunnen diaconieën samenwerken om
financiële hulpverlening ook bij toename van het aantal aanvragen te kunnen waarborgen.
8