1. The Garden's Golden Ratio.

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
1. The Garden’s Golden Ratio.
Basis sculptuur/display: het urban laboratorium en rariteiten kabinet.
Centraal in de installatie staat een grote sculptuur die de vorm heeft van een slakkenhuis. De structuur
is opgebouwd volgens de sequentie van Fibonacci, die aan de grondslag ligt van de Gulden Snede.
De ecologisch opgebouwde sculptuur is gemaakt uit recyclage materiaal. De ronde vormen zijn
gemaakt uit bruin ribkarton, de verstevigingen tussenin worden met een lasercutter gezaagd uit
multiplex. Door een tand-en-groef systeem wordt alles op natuurlijke wijze, zonder lijm of nagels, in
mekaar gepast.
De verschillende ruimtes in de Fibonacci komen elk op een aparte wijze tot leven. Ze zijn allen artistieke
presentaties van de research uit de OpenGreens. Alle elementen maken op zich deel uit van hetzelfde
netwerk en zijn fysiek of conceptueel met mekaar verbonden. De focus van het geheel ligt op de audiovisuele
en kinetische weergave van de OpenGreens.
Het geheel -1 volledige kamer- wordt voorgesteld als het OpenGreens rariteitenkabinet, als de digitale
Hortus. In deze wonderkamer wordt de toeschouwer ondergedompeld in een laboratoriumsfeer die
zweeft tussen ‘back to the future’ en ‘green technocracy’.
Bijenklanken vullen de ruimte in realtime, projecties draaien in loop en kinetische sculpturen beginnen te
bewegen als het zonlicht een bepaalde drempel overschrijdt.
Fibonacci spiraal, opgebouwd uit bruin gerecycleerd ribkarton en gelasercut hout.
11

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
2. Realtime performance with the city honeybees.
De voorbeelden doorheen de geschiedenis zijn legio: sinds eeuwen zijn entomologen gefascineerd door
het doen en laten van bijenkolonies.Kunstenaars gebruikten de beehive als metafoor in architectuur (Le
Corbusier, Gaudi) en beeldende kunst (Joseph Beuys).
Zelf ben ik ook in de ban van mijn city honeybees. Als imker (sinds 3 jaar) ben ik nog dagelijks
verwonderd door het gedrag en de samenwerking van het super organisme. Het spreekt dan ook voor
zich dat deze fascinatie is doorgedrongen tot binnen mijn research en kunstpraktijk.
Na ettelijke maanden, dagen, uren van observatie, is het moment gekomen om samen een performance
uit te werken. De laatste maanden heb ik veel gewerkt rond (historische) observatie beehives. Ik koos
het model van François Huber, een Zwitserse entomoloog die onderzoek deed in de 18de eeuw, uit om
van te vertrekken. Deze historische ‘book beehive’ werd nagebouwd en enigzins geadapteerd naar
moderne normen.
historisce observatie beehive, model François Huber, 1782.
De ‘book’ of ‘leaf’ beehive kan doorbladerd worden als een book. De activiteiten van de bijen kolonie
kan letterlijk ‘gelezen’ worden – er zijn geen geheimen meer.
Volgende lente (2012) zal ik deze bijenkast bevolken met een bijenzwerm. De bijen kunnen vrij bouwen
in de open raten, normaal gezien is op 6 weken de hive met wasraat uitgebouwd.
Vóór de bijen beginnen te bouwen, zal ik de lege ramen bespannen met snaren, op de manier dat een
harp besnaard is. De bijen zullen was bouwen rond de snaren. Aan de snaren zijn contact microfoons
bevestigd. Deze dienen normaal gezien om akoestische instrumenten te versterken. De glazen kast
omheen de beehive fungeert als een klankkast.
De bijen communiceren via trillingen op de wasraat. Deze trillingen worden door de contactmicrofoons
opgepikt, en versterkt in de ruimte en de Fibonacci struktuur weergegeven.
De imker/performer kan werken met de bijen zonder de glazen kast open te doen. De
imkerhandschoenen worden binnenin gemonteerd aan uitsnedes in de glasplaat. De uitsnedes zijn
afgewerkt met rubber, zodat de bijen niet naar buiten kunnen. Er kan vrij door het boek gebladerd
12

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
worden.
De bijen kunnen van binnen naar buiten via een glazen koker die gemonteerd is tussen de beehive en
de buitenmuur. Op deze koker worden ook contactmicrofoons gemonteerd, die de trippelgeluiden van
de bijen versterken. Dit wordt ervaren als een soort ‘getokkel’.
De testen die ik tot nog toe kon uitvoeren (met zeer basic materiaal) zijn zeer veelbelovend.
Ik wil absoluut de bijenkolonie inegreren in de tentoonstellingsruimte, en wel op zo’n manier dat er zo
weinig mogelijk barrières in de weg staan tussen de bijen en het publiek.
Daarom de glazen kast omheen de beehive (dit is volledig veilig).
Tijdens mijn 3 jaren als stadsimker heb ik gemerkt dat het grote publiek enorm gefascineerd is door
bijen. Ik verwacht dan ook veel van deze performance.
Vliegroutes van de foragerende honingbijen doorheen de stad Brussel. De bijen werken in een area van
3km straal rondom de beehive.
De glazen observatiekast opgesteld binnen de Fibonacci-struktuur.
Het ritme van de bijen wordt geanalyseerd over een bepaalde periode, en resulteerd in een live
compositie : performance met de stadsbijen
13

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
3. A field of kinetic seedpods.
30 OpenGreen robots zijn samengesteld uit goedkope electronika en organisch materiaal uit de
OpenGreens.
Dit is een schets, een simulatie voor wat een veld van een 30-tal OpenGreen robots moet worden. De
robots zijn gebouwd op basis van het ‘suneater’ circuit en worden elk gevoed door een klein
zonnepaneel. Aan elk circuit is een kleine steppermotor bevestigd, daaraan zijn de seedpods
vastgemaakt.
De robots, allen verschillend (niet hier op deze simulatie), zijn opgebouwd uit electronika en organisch
materiaal. Wanneer de zon op de solarpanels schijnt komt de motor stapsgewijs in beweging. De
seedpods (al naargelang de lengte van hun stengel) draaien met (meer of minder) schokjes rond en de
zaden worden uit de pods geslingerd.
Tijdens mijn OpenGreen research ben ik gefascineerd geraakt door de perfecte - dikwijls zeer
geometrische - vormen van zaden en zaaddozen. Op deze (slechte) fotoos zien we de zaaddozen van
de Papaver Somniferum, die, mnet hun uitgesneden stempel bovenaan, een zeer sculpturele vorm
hebben.
Suneater circuit,, naar een model van Marc Tilden.
14

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
schets voor kinetische sculptuur met Briza Maxima (Poaceae) seedpods
Het is de bedoeling om de seedpod-robots in verschillende formaties op te stellen binnen de Fibonacci
struktuur, staand, hangend aan de bogen, etc.
Bij zonlicht beginnen ze elk op hun eigen ritme te bewegen en summier rond te draaien.
Ik wil onderzoeken of het mogelijk is om een versie te ontwikkelen die ook werkt indien er geen zon
schijnt. Daarvoor wil ik gebruik maken van DIY-batterijen op basis van honing.
De zonnepaneeltjes kunnen in dit geval buiten (of vlak aan het raam) opgesteld worden, en het zonlicht
wordt opgeslagen in de honingbatterijen.
De suneater circuits zijn op hun beurt de batterijen bevestigd.
test met honingbatterij (met OpenGreen stadshoning)
15

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
4. In the complexity, there is still place for beauty.
Generatieve visualisaties met de data van de Connected OpenGreens Database.
De Connected OpenGreens database (http://opengreens.okno.be) is in 2010 ontwikkeld door Danielle
Roberts, Balthazar de Tonnac en Annemie Maes voor Okno. De database is een tool, opgezet voor
collectieve monitoring van groene zone’s, in de stad of daarbuiten.
De database bevat een waarien aan mogelijkheden die verder gaan dan enkel monitoring. De tool is
opgezet om makkelijk gelijkaardige of verschillende Greens te kunnen vergelijken op verschillende
lagen: ruimtelijk, plantkundig, sociaal, technologisch, biologisch.
Gans het project is OpenSource: alle data (er wordt gewerkt in xml) kunnen door kunstenaars en
developers aangewend worden om eigen werk mee te ontwikkelen.
Samen met Danielle Roberts wil ik met de vergaarde data op een abstract artistieke manier aan de slag.
Met de software Processing kunnen uit de OpenGreens data abstracte movies gegenereerd worden, die
de evolutie, verschillen of gelijkaardigheden van de Greens in kaart brengen.
Vergelijkingen kunnen worden opgezet tussen verschillende gelijkaardige projecten: De edible forest
rooftop garden in Brussel-centrum en de edgeland van het Thurn&Taxis domein aan het Kanaal.
Alle planten van de OpenGreen gardens zijn in kaart gebracht in de database, ze kregen allemaal X en
Y coördinaten die hun bepaalde plaats in de garden vastlegt.
Deze plantenlijsten met hun coördinaten kunnen opgevraagd worden in de database en ingevoerd
worden in software programma’s waarmee generatieve visualisaties gemaakt kunnen worden.
In dit voorbeeld worden de namen van de planten opgeroepen naargelang het ritme van de wind in de
tuin. Als de wind een bepaalde treshold overschrijdt, komt er een naam tevoorschijn. De naam van de
plant verschijnt daar waar de plant staat in de tuin. De naam blijft zo lang staan als de plant bloeit.
Eens de bloeiperiode voorbij, dan wordt de naam overschreven door namen van andere planten in de
buurt. Na een tijd krijgen we een spel waarin de namen totaal abstract worden doordat de zwart/wit
pixels de overhand krijgen op de leesbaarheid. Aan de densiteit van de grijswaarden kan echter nog
steeds de aanwezigheid van meer of minder planten afgeleid worden.
16

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
5. 30 observations on Today’s Green
Korte documentaire observaties en verhalen, gebaseerd op rushes en annotaties uit de OpenGreens
database.
In de loop van de jaren 2009, 2010 en 2011 verzamelde ik tal van video documentatie ivm. de
OpenGreens research in de video database padma, een acroniem voor Public Accessible Digital Media
Archive.
In 2009-2010 gebruikte ik de padma videodatabase om in installatie setups en presentaties
filmfragmenten en interviews publiek voor te stellen, ivm. het project Politics of Change. (zie
documentatie, Sao Paulo).
Deze online pad.ma-tool, ontwikkeld in India, bleek zo nuttig voor collaboratieve editing en voor project
documentaties, dat we besloten om een ‘clone’ ervan te installeren op de Okno-server, en die te
gebruiken voor onze eigen research doeleinden (daar waar de originele pad.ma voornamelijk Indisch
documentair materiaal bevat).
30 observations on Tody’s Green : korte filmverhalen uit padma rushes en annotaties
basis materiaal : http://padma.okno.be/find?l=L6
In Okno werden enkele workshops georganiseerd samen met de developers van de padma database,
en samen hebben we de features van de database uitgebreid en aangevuld met custom-made plug-ins.
Verschillende organisaties uploaden video en audio materiaal in de padma.okno.be database.
De basis van het geuploade materiaal zijn voornamelijk zeer ruw ge-edite rushes. Deze rushes worden
geannoteerd en alle verschillende annotatie-lagen worden bewaard. Dit geeft na verloop van tijd een
rijkdom aan informatie.
Met die informatie wil ik nu aan de slag. Het is de bedoeling om een 30-tal keywords uit het materiaal te
distilleren, en rond die keywords –vertrekkende van de originele rushes en annotaties- kleine
verhaaltjes, sketches, op te bouwen.
De onderwerpen beslaan een waaier van research topics, zoals: metrics & aesthetics, eco-cities, the
future of the word green, complexity, green diversity, seed-sovereignty, city-mushrooms, collective
agenda, micro/macro, local food, biodiversity, rooftop gardens, city honeybees, green hypes, eco-cities,
bio-mimicry …
De korte documentaires zullen een mix zijn van realiteit en fictie, van kunst en wetenschap. Dit
onderdeel zal online gerealiseerd worden in samenwerking met Ellen Roed, een filmmaker uit Bergen,
Noorwegen.
17

Annemie Maes /so-on vzw - projectbeurs 2012 - audiovisuele installatie : Travelling through OpenGreens
De 30 korte verhaaltjes zullen in loop gepresenteerd worden in de Fibonacci structuur. De films en de
bijgaande teksten worden geprojecteerd op kleine gezandstraalde glaspaneeltjes, die naast mekaar
opgehangen zijn binnen de display structuur. Tekst en beeld worden naast mekaar geprojecteerd vanaf
2 stand-alone mini-projectors.
okno.padma.be, de videodatabase met researchmateriaal over de OpenGreens. De database wordt
zeeer regelmatig aangevuld met nieuwe rushes, de oudere uploads worden door meerdere mensen
geannoteerd, waardoor een mix ontstaat van verschillende invalshoeken.
30 observations on Tody’s Green : korte filmverhalen uit padma rushes en annotaties
basis materiaal : http://padma.okno.be/find?l=L6
18