Eurocommercial Properties NV
Eurocommercial Properties NV
Eurocommercial Properties NV
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Marktachtergrond<br />
De sterke vraag vloeit voort uit de relatief<br />
aantrekkelijke rendementen op vastgoed<br />
in vergelijking met aandelen, vastrentende<br />
waarden en contanten. Bovendien heeft<br />
het feit dat grote beleggers in de<br />
Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk,<br />
Japan en Australië hun portefeuille<br />
“internationaliseren” een versterkend effect.<br />
Over het algemeen is het doel hierbij niet<br />
zozeer hogere rendementen te behalen,<br />
maar de risico’s te spreiden, hoewel de<br />
eurorentetarieven nog steeds (net) lager<br />
zijn dan de vastgoedrendementen,<br />
in tegenstelling tot de Verenigde Staten,<br />
het Verenigd Koninkrijk en Australië.<br />
De drijfveer voor beleggingen is dat zij<br />
moeten resulteren in hogere inkomsten<br />
en vermogensgroei moeten opleveren.<br />
Vastgoedbeleggingen op institutioneel niveau<br />
in de grote Europese markten bieden thans<br />
slechts een zeer geringe positieve marge<br />
tussen aanvangsrendementen en de<br />
langetermijnrente. Derhalve zal een belegging<br />
alleen dan zinvol zijn als de huurprijzen<br />
en vastgoedwaarden naar verwachting<br />
zullen stijgen.<br />
Vooruitzichten huurgroei<br />
Voor winkelcentra geldt dat de huurprijzen<br />
over het algemeen zullen stijgen indien de<br />
consumentenbestedingen toenemen, mits<br />
tenminste het aanvangsniveau niet te hoog<br />
lag, zoals soms het geval is geweest in<br />
opkomende markten in Oost-Europa waar<br />
de huren feitelijk dalen, omdat het niveau<br />
van de huren in verhouding tot de omzet<br />
niet houdbaar was.<br />
De consumentenbestedingen en huurprijzen<br />
stijgen gelijktijdig in Frankrijk en Zweden,<br />
in welke landen de economie relatief sterk is,<br />
alsmede in Italië, ondanks lagere groeicijfers,<br />
doordat het algehele aanbod van<br />
winkelcentra aldaar kleiner is. Zelfs in deze<br />
landen betekenen aanvangsrendementen<br />
op vastgoed van slechts 4,5% dat de<br />
beslissing om te investeren nauw luistert.<br />
Wat vele West-Europese landen niettemin<br />
aantrekkelijk maakt, is dat de huurprijzen<br />
gekoppeld zijn aan de inflatie, momenteel<br />
circa 2% in onze belangrijkste markten,<br />
hoewel de Franse bouwkostenindex, welke<br />
wordt gebruikt voor het merendeel van de<br />
huurovereenkomsten aldaar, naar<br />
verwachting fors hoger zal zijn in 2006.<br />
Dit behoeft niet altijd een zegen te zijn als<br />
de onderliggende consumentenbestedingen<br />
achterblijven en in het bijzonder als de<br />
Centrale Banken gedwongen worden om<br />
de rente behoorlijk te verhogen om de<br />
inflatie af te remmen, zoals is gebeurd<br />
bijvoorbeeld in Hongarije en Turkije.<br />
Beleggingsbeleid<br />
Het beleggingsbeleid dat ECP thans hanteert,<br />
houdt in dat er geen vastgoedbeleggingen<br />
worden gekocht met een nettoaanvangsrendement<br />
dat onder de 5% ligt,<br />
tenzij er aantrekkelijke groeiperspectieven<br />
zijn. Wij geven er de voorkeur aan panden<br />
aan te kopen in provinciesteden in onze<br />
kernmarkten in Frankrijk, Italië en Zweden,<br />
die verhuurd zijn tegen betaalbare<br />
huurprijzen met een gunstig groeiperspectief.<br />
Dit is mogelijk doordat het merendeel<br />
van de nieuwe belangrijke internationale<br />
concurrenten zich richt op grotere objecten<br />
in bekende hoofdsteden, omdat zij doorgaans<br />
noch de kennis noch de infrastructuur<br />
hebben om kleinere beleggingen lonend<br />
te maken. Zij hebben vaak grote sommen<br />
geld opgehaald, die ze snel in aanzienlijke<br />
tranches moeten beleggen, zodat ze geen<br />
tijd hebben om zich om vastgoed te<br />
bekommeren met een waarde minder<br />
dan €50 miljoen.<br />
Vooruitkijkend zien wij een aantal<br />
economische wolken aan de horizon –<br />
conflicten in het Midden-Oosten, stijgende<br />
olieprijzen, toenemende inflatie en<br />
rentetarieven en de invloed die van een van<br />
of van al deze factoren kan uitgaan op<br />
internationale economische groei en de<br />
consumentbestedingen. Deze kunnen<br />
zeer snel omslaan vanwege veranderde<br />
marktsentimenten en het is uiterst moeilijk<br />
om het omslagpunt te voorspellen of zelfs<br />
maar te onderkennen. We denken niet<br />
dat een dergelijk punt reeds is bereikt<br />
maar historisch gezien zal dit vroeg<br />
of laat onvermijdelijk wel het geval zijn.<br />
Een passend strategisch antwoord bestaat<br />
naar onze mening erin te blijven investeren<br />
met een voorzichtige rendementsinschatting,<br />
op basis van huren die bestand zijn tegen een<br />
daling in de consumentenbestedingen.<br />
ECP heeft bewust belegd in centra met<br />
de laagste verhouding van huur tot<br />
omzetniveaus, waardoor inkomsten voor<br />
de langere termijn zijn gewaarborgd. Zij heeft<br />
beleggingen gemeden in landen waar<br />
winkelcentra een relatief nieuw verschijnsel<br />
zijn, met aanvankelijk hoge huren die op<br />
de langere termijn echter niet kunnen<br />
worden gedragen door de koopkrachtniveaus<br />
in de desbetreffende landen als het aantal<br />
winkelcentra daar toeneemt.<br />
De Vennootschap heeft gedurende het<br />
jaar de West-Duitse winkelcentrummarkt<br />
zorgvuldig onderzocht, maar heeft uiteindelijk<br />
besloten niet tot aankopen over te gaan.<br />
De vastgoedrendementen, die aanvankelijk<br />
aantrekkelijk leken, zijn als gevolg van een<br />
zeer sterke vraag van beleggers gedaald tot<br />
niveaus niet hoger dan die in Frankrijk en<br />
Italië. De vooruitzichten voor het totaalrendement<br />
lijken derhalve niet gunstig,<br />
gezien het aanhoudend lage niveau van<br />
de consumptieve bestedingen in Duitsland,<br />
dat naar verwachting verder zal worden<br />
gedrukt door de geplande BTW-verhoging<br />
in 2007. Bovendien blijft de fiscale situatie<br />
voor buitenlandse beleggers minder gunstig<br />
dan in Frankrijk, Italië of Zweden.<br />
Uitbreidingen winkelcentra<br />
Wij bevinden ons in de gunstige positie<br />
dat wij vele van onze bestaande centra<br />
kunnen uitbreiden, waarvan wij de<br />
verzorgingsgebieden goed kennen en waarbij<br />
aanzienlijk hogere rendementen kunnen<br />
worden behaald dan het geval is bij nieuwe<br />
“kant-en-klare” beleggingen in de markt.<br />
Er wordt pas van start gegaan met deze<br />
uitbreidingen nadat een groot deel ervan<br />
is voorverhuurd, waardoor het risico van<br />
leegstand grotendeels wordt weggenomen.<br />
Met het oog op de lange termijn kunnen<br />
we lagere huurprijzen vragen dan een<br />
ontwikkelaar zou doen die slechts<br />
geïnteresseerd is in het maximeren<br />
van kortetermijnwinst.<br />
Het uitbreidingsprogramma voor elk van de<br />
acht reeds bestaande winkelcentra in Zweden<br />
is van start gegaan met de tijdige oplevering<br />
van de omvangrijke uitbreiding van Burlöv<br />
Centre. Er kan naar verwachting minimaal een<br />
2% hoger netto-aanvangsrendement worden<br />
gerealiseerd dan het marktrendement.<br />
Hetzelfde geldt voor de twee grote<br />
uitbreidingen in Italië, waarvan de tweede,<br />
in Milaan, naar verwachting in 2008 wordt<br />
opgeleverd. De plannen om in Frankrijk zowel<br />
Tours als Amiens uit te breiden, worden<br />
voortgezet. De langjarige nationale stop op<br />
bouwvergunningen voor buitenstedelijke<br />
centra houdt echter in dat de realisatie<br />
van deze projecten nog redelijk ver<br />
in de toekomst ligt. Het totale<br />
uitbreidingsprogramma zou de komende<br />
drie jaar wel eens op de €300 miljoen kunnen<br />
uitkomen en daarmee bij voltooiing een<br />
aanzienlijke positieve bijdrage leveren<br />
aan het resultaat.<br />
ECP’s capaciteit op dit gebied is aanzienlijk<br />
vergroot dankzij het vormen van onze eigen<br />
ervaren teams die hun kennis op het gebied<br />
van bouwbegeleiding vaak kunnen<br />
uitwisselen in onze belangrijke markten.<br />
De toekomst<br />
De ontwikkeling van ECP van een relatief<br />
passieve internationale gediversifieerde<br />
belegger tot een specialist in het beheren<br />
en verbeteren van grotere winkelcentra<br />
is naar onze mening een adequate reactie<br />
op de aan zeer felle concurrentie<br />
onderhevige markten en maakt het mogelijk<br />
een voortdurende stroom van solide<br />
beleggingen met zeer gunstige<br />
groeiperspectieven tegemoet te zien.<br />
Marktcommentaar en beleggingsplannen<br />
<strong>Eurocommercial</strong> <strong>Properties</strong> N.V. Verslag van de directie 2006 5