Jong in Dukenburg - Tandem Welzijn

Jong in Dukenburg
Vraagpatronen van Jongeren in Dukenburg
Auteur:
Joos Meesters, HAN Sociaal, lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit Klantperspectief
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg

Inhoudsopgave
Samenvatting ...................................................................................................................................................... 1
Inleiding ............................................................................................................................................................. 1
Vraagpatroon 1 School en opleiding zijn belangrijk .......................................................................................... 1
Vraagpatroon 2 Geef ons de ruimte .................................................................................................................... 1
Vraagpatroon 3 Heb vertrouwen ........................................................................................................................ 1
1. Inleiding ......................................................................................................................................................... 2
1.1 Vraaganalyse-instrument .......................................................................................................................... 2
1.2 De wijk Dukenburg en haar jongeren ....................................................................................................... 2
1.3 Onderzoeksaanpak .................................................................................................................................... 3
1.4 Coderingsinstrument ................................................................................................................................. 3
1.5 Vraagstelling en onderzoeksvragen. ......................................................................................................... 7
2. Methode van onderzoek ................................................................................................................................. 9
2.1 Onderzoeksontwerp .................................................................................................................................. 9
2.2 Respondenten ............................................................................................................................................ 9
2.3 Gegevens................................................................................................................................................... 9
2.4 Voorbereiding van de analyse ................................................................................................................... 9
3. Resultaten ..................................................................................................................................................... 11
3.1 Hoe denken jongeren over hun toekomst? .............................................................................................. 11
3.2 Welke ondersteuning hebben jongeren nodig? ....................................................................................... 12
3.3 Wat vertellen jongeren over hun studiekeuze en onderwijscarrière? ...................................................... 13
3.4 Hoe ziet de dagbesteding van jongeren er uit? ...................................................................................... 13
3.5 Wie vinden jongeren belangrijk in hun netwerk en waarom vinden ze die mensen ............................... 14
belangrijk? .................................................................................................................................................... 14
3.6 In hoeverre hebben jongeren contacten met hun oudere buurtbewoners? .............................................. 15
4. Conclusies .................................................................................................................................................... 16
Overstijgende inzichten .................................................................................................................................... 18
5. Advies ........................................................................................................................................................... 20
6. Referenties .................................................................................................................................................... 21
Bijlage 1: Interviewguide ................................................................................................................................. 22
Bijlage 2: Selectie van sets narratieven voor de analyse .................................................................................. 27
Bijlage 3 respondenten ..................................................................................................................................... 28
Bijlage 4: Betrokkenen bij de onderzoeksgroep ............................................................................................... 30
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg

Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg

Samenvatting
Inleiding
Het Lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit Klantperspectief van de Hogeschool Arnhem
(HAN) en Nijmegen heeft in opdracht van Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen (Tandem)
namens het samenwerkingsverband Jongerenwerk Dukenburg ( bestaande uit Het Inter-lokaal,
JC Staddijk en Tandem) in een leerwerktraject met twaalf professionals van Jongerenwerk
Dukenburg en zeven studenten van de opleiding pedagogiek van de HAN een onderzoek
gedaan naar de wensen, behoeften en vragen van jongeren in Dukenburg. De resultaten van
het onderzoek zijn gebaseerd op interviews met 48 jongeren in de leeftijd van 10 tot en met
21 jaar. De verhalen van de jongeren zijn door de onderzoeksgroep omgezet in vraagpatronen
met behulp van een narratieve analysemethode. Deze vraagpatronen zijn allereerst in een
bijeenkomst met (geïnterviewde) jongeren besproken op herkenning en erkenning. Ook is
tijdens deze bijeenkomst besproken welke vraagpatronen jongeren willen delen met
volwassenen.
Dit heeft geleid tot de volgende drie vraagpatronen:
Vraagpatroon 1 School en opleiding zijn belangrijk
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Diploma van een
beroepsopleiding
Erkenning voor hun
talenten van
docenten en andere
volwassenen
Ondersteuning bij
zaken die minder
gaan op school.
Ondersteuning en
faciliteiten bij
talentontwikkeling
Ondersteuning aan
elkaar, jongeren
helpen elkaar
onderling zowel bij
school als
talentontwikkeling
Vraagpatroon 2 Geef ons de ruimte
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Buurtontmoetingsplekken
Zowel in de buitenruimte
(Voetbalveldjes etc,
Ontmoetingsplek etc)
Georganiseerde
activiteiten zoals
sporttoernooitjes, graffity
spuiten etc.
Gezien mogen
worden in de
buitenruimte en
gelijkwaardigheid
bij toedeling
ruimtes
Begeleiding in
verantwoordelijkheid
Faciliteiten om
elkaar te ontmoeten
Onderhoud en
verantwoordelijkheid
voor ‘eigen ruimtes’
Vraagpatroon 3 Heb vertrouwen
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Erkenning en
herkenning door
volwassenen
Gezien worden als
mede burger
Gezien worden als
individu en niet als
één groep
Geloof en
vertrouwen van
volwassenen in
talenten en
mogelijkheden
Geloof en
vertrouwen in elkaar
Vertrouwen geven en
onderhouden ten
aanzien van
vrienden, familie en
school. Maar ook ten
aanzien van andere
jongerengroepen
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
1

1. Inleiding
Opdrachtgever voor dit onderzoek is Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen (Tandem)
namens Jongerenwerk Dukenburg. Tandem heeft het lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit
Klantperspectief van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) verzocht om een
vraagpatronenonderzoek uit te voeren met jongeren die wonen in Dukenburg.
1.1 Vraaganalyse-instrument
Door het lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit Klantperspectief van de Hogeschool van
Arnhem en Nijmegen is een vraaganalyse-instrument ontwikkeld waarmee de vragen,
behoeften en redeneringen die mensen hebben ten aanzien van wonen, zorg en welzijn in
beeld gebracht worden. De samenhangen in vragen, behoeften en redeneringen worden
aangeduid met de term vraagpatronen (van Biene, et al, 2008). Inzicht in vraagpatronen is een
belangrijke stap in de ontwikkeling van vraaggericht werken, omdat het achterliggende
waarden en betekenissen bloot legt, die de fundamentele behoeften van mensen in hun context
weergegeven.
De vraagpatronen vormen daarmee een ijkpunt voor de zorg- en dienstverlening.
1.2 De wijk Dukenburg en haar jongeren
Nijmegen-Dukenburg is het op één na grootste stadsdeel van Nijmegen en bestaat uit negen
verschillende wijken met een totale oppervlakte van 709 hectare. De verschillende wijken
zijn: Aldenhof, Lankforst, Malvert, Meijhorst, Staddijk, Tolhuis, Vogelzang (natuurgebied),
Weezenhof en Zwanenveld. Er zijn grote verschillen in leeftijdsopbouw, huishoudvormen en
etniciteit tussen de wijken. Nijmegen Dukenburg heeft ongeveer 23.000 inwoners (Gemeente
Nijmegen, 2013).
De wijken zijn gebouwd vanaf 1965. Sinds 1975 is gelijktijdig het winkelcentrum en station
gebouwd. Er is sprake van een ruime opzet. Interne rondwegen, woonerven, vaak een
afwisseling van hoogbouw en laagbouw.
De leeftijdsverschillen van de bevolking van Dukenburg als geheel komt redelijk overeen met
die van Nijmegen. Het percentage kinderen (16% voor Dukenburg ligt dicht tegen het
Nijmeegse gemiddelde aan. Het percentage ouderen ligt inmiddels duidelijk hoger (17%
tegenover 13%) en is stijgende. Dukenburg is al langer een vergrijzend stadsdeel. De totale
bevolking nam in de periode 2004-2009 af met 700 personen. Uitzondering hierop is
Zwanenveld waar na 2004 circa 100 woningen zijn toegevoegd.
Ook de Dukenburgse huishoudensverdeling is vergelijkbaar met Nijmegen als geheel. Het
aandeel eenoudergezinnen is met 8% iets hoger dan het Nijmeegs cijfer (7%). Tussen de
wijken binnen het stadsdeel zijn er qua leeftijd en huishouden wel diverse verschillen.
In de wijken Weezenhof, Aldenhof en Meijhorst is het aandeel kinderen wat groter (allen
18%). Ook in Tolhuis wonen naar verhouding veel kinderen (24%). Het aantal 65+ers is er
zeer gering (5%). In Malvert en Weezenhof is het percentage ouderen (voor beide wijken
24%) aanzienlijk hoger dan het Dukenburgse (17%) en Nijmeegs gemiddelde (13%).
Van het totaal aantal inwoners van Nijmegen-Dukenburg is een groot aantal mensen van niet-
Nederlandse afkomst. Zo is 13% van de inwoners westers allochtoon en 19% niet westers
allochtoon. De grootste populaties zijn van Marokkaanse- (4%), Arubaanse- of Antilliaanse-
(3%), Surinaamse (2 %) en Turkse afkomst (3%) (CBS, 2011, p.52).
De startkansen voor basisschoolleerlingen in Dukenburg liggen meestal onder het stedelijk
gemiddelde. Deze scores liggen met name in Meijhorst, Malvert en Tolhuis (vooral Tolhuis
52- 78) onder het gemiddelde. Hier zijn Weezenhof en Lankforst positieve uitzonderingen. De
scores in Meijhorst zijn nog verder omlaag gegaan (-2,6 punten), terwijl Tolhuis (+1,3) en ook
Malvert (+9,7) het beter nu doen.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
2

Het aantal leerlingen met een “laag schooladvies” ligt hoog (48% in het gehele stadsdeel),
vooral in Zwanenveld en Meijhorst (66%), Aldenhof (55%) Malvert (54%) en Tolhuis (53%, ,
Tolhuis 52-78: 63%). In Tolhuis is dit aandeel wel afgenomen (-7%), zo ook in Malvert (-
12%).
Dukenburg vertoont geen afwijkend beeld (t.o.v. Nijmegen als geheel) als het gaat om het niet
bezoeken van de dichtstbijzijnde basisschool. Aldenhof (48% naar een verreweg gelegen
basisschool) en Malvert (43%) vallen op. Weezenhof (16%) en Tolhuis (24%, Tolhuis 52-78:
26%) kennen kennelijk wel echte buurtscholen (Sociale kaart Tandem Welzijn, 2012)
1.3 Onderzoeksaanpak
De aanpak voor dit onderzoek is praktijkgericht waarbij kwalitatieve gegevens worden
verzameld met behulp van een narratieve onderzoeksmethode. Daartoe werden open
interviews gehouden waarmee de verhalen van jongeren in Dukenburg in beeld zijn gebracht.
Deze interviews zijn letterlijk uitgeschreven en met een vooraf ontworpen axiaal
categorieënsysteem gecodeerd. Analyses van de coderingen leveren uiteindelijk interpretaties
op in de vorm van (voorlopers van) vraagpatronen. Deze vraagpatronen worden allereerst
voorgelegd aan de geïnterviewde jongeren. In een bijeenkomst worden deze vraagpatronen
besproken op herkenning en erkenning en er wordt vastgesteld welke vraagpatronen jongeren
willen delen met volwassenen. Hier is voor gekozen om het perspectief van de jongeren
leidend te laten zijn in dit onderzoek.
Naast dat het onderzoek kennis en inzicht oplevert biedt het ook perspectieven voor het
handelen van professionals. Dit perspectief komt tot uitdrukking in de transdisciplinaire
bijeenkomst, een bijeenkomst waarin de gevonden vraagpatronen aan betrokken respondenten
en professionals worden voorgelegd met de vraag of zij de patronen herkennen en erkennen.
In deze bijeenkomst vindt vervolgens gezamenlijke betekenisgeving plaats en wordt met
behulp van cocreatieve werkwijzen gezocht naar breed gedragen oplossingen. De conclusies
worden alleen dan als vraagpatronen benoemd als dit proces voltooid is en de betrokken
personen de concept-patronen herkennen en erkennen. Deze verwerkingsslag met en door
betrokkenen kenmerkt het praktijkgerichte van het onderzoek en vormt een opmaat voor
daadwerkelijke implementatie van praktijkverbetering.
Naast dat het onderzoek resultaten moet opleveren is er ook voor gekozen een leereffect te
koppelen aan de manier van onderzoek doen zodat professionals zich deze
onderzoeksmethode eigen kunnen maken en de kennis kunnen verspreiden binnen hun
professionele setting.
Er hebben tien professionals en twee vrijwilligers (jongeren) van Jongerenwerk Dukenburg en
zeven studenten pedagogiek (HAN) geparticipeerd in de onderzoeksgroep (zie bijlage 3). Zij
hebben een training gevolgd waarbij alle fasen van de narratieve onderzoeksmethode aan bod
zijn gekomen: van het maken van een interviewguide, een training open interviewen, het
houden van de interviews tot het uitwerken, transcriberen en coderen van de interviews. In de
slotbijeenkomst hebben de professionals leren werken met het vraaganalyse-instrument. Op
basis van een eerste inventarisatie zijn er een aantal onderzoeksvragen geformuleerd
1.4 Coderingsinstrument
In het lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit Klantperspectief van de Hogeschool van
Arnhem en Nijmegen is een vraaganalyse-instrument ontwikkeld waarmee de vragen,
behoeften en redeneringen die mensen hebben ten aanzien van wonen, zorg en welzijn in
beeld gebracht worden. De samenhangen in vragen behoeften en redeneringen worden
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
3

aangeduid met de term vraagpatronen (van Biene, et al, 2008). Meer specifiek is een
vraagpatroon: een samenhangende gereconstrueerde set van vragen, eisen, behoeften en
mogelijke bijdragen van leden van een groep of bewoners in een wijk of buurt.
De kern van de vraagpatronenanalyse wordt gevormd door een narratieve analysemethode
waarvoor een coderingsinstrument is ontwikkeld. Een narratieve analyse gaat verder dan een
reguliere kwalitatieve analyse van open interviews in die zin dat niet alleen wordt gekeken
naar de inhoudelijke thema’s die aan de orde komen, maar dat ook met behulp van
taalkundige analyses wordt gekeken vanuit welk perspectief mensen iets zeggen en op welke
manier ze dat doen. Een dergelijke analyse geeft inzicht in het onderliggende perspectief van
de geïnterviewden waaronder hun levenshouding en identiteit (Culler, 2001; Holstein &
Gubrium, 2000).
Het instrument bevat drie categorieënsystemen, of clusters van categorieën. Het eerste
categorieënsysteem betreft inhoudsdomeinen voor kwaliteit van leven, oftewel categorieën
van het ‘WAT’: waar gaat de opmerking van de respondent over? Deze inhoudsdomeinen zijn
met name gebaseerd op de levensdomeinen van Schalock en Begab (1990), de classificatie
van het menselijk functioneren ICF (WHO, 2001). Deze categorieën van onderwerpen worden
niet gebruikt als vragenlijst voor de respondent (tijdens de dataverzameling), maar als richtlijn
voor het coderen (na de dataverzameling). De categorieën van het WAT staan opgesomd in
Tabel 1.1.
Het tweede systeem gaat over de radius of schaal waar de geïnterviewde, van dichtbij tot
veraf, over spreekt, ook wel aangeduid als het perspectief van de spreker, en de rollen van
spreker of andere actanten in de narratieven (Bal, 1979). Dit zijn de categorieën van het WIE
(zie Tabel 1.2).
Tenslotte, bevat het laatste systeem categorieën van de kwaliteit of de modus van het WAT,
namelijk het HOE (zie Tabel 1.3): is de respondent er positief over of juist negatief, biedt de
respondent iets aan anderen aan, of heeft de respondent zelf juist een behoefte, ziet de
respondent het als een probleem en zo ja welke oplossing ziet de respondent daarvoor? Met
deze indeling geven we aan of de onderwerpen die de respondent noemenswaardig vindt een
keuze, zorg of discussiepunt is. Daarnaast wordt ook het gebruik van stijlfiguren
geanalyseerd. Hoe probeert iemand zijn verhaal te verduidelijken? Dit laatste aspect biedt
meerwaarde omdat juist in de wijze waarop iemand zijn taal kiest informatie besloten kan
zitten die niet in de woorden zelf tot uitdrukking komt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het
gebruik van clichématige uitdrukkingen om commentaar te geven op pijnlijke zaken of taboes
(bijvoorbeeld: “ja zo is dat nu eenmaal”, “je hebt het er maar mee te doen”, “maar ja dood
gaan we allemaal”).
Tabel 1.1 Categorieën van het WAT. De categorieën geven aan binnen welk domein van
de kwaliteit van leven het onderwerp van het narratief valt. In feite geeft deze categorie weer
waarover de respondent spreekt. Zie de hoofdtekst en Van Biene, et al (2008) voor verdere
uitleg.
WAT Categorielabel Omschrijving
1 Fysieke omgeving Fysieke omgeving betreft alle fysieke aspecten in de omgeving van een
geïnterviewde. Hangplekken, winkelcentra, sportmogelijkheden,
groenvoorzieningen, speelruimte etc.
2 Virtuele omgeving Virtuele omgeving betreft alle aspecten in de virtuele ruimte van een
geïnterviewde. Sociale media, communiceren via smartphones, internet en gamen
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
4

3 Private omgeving Private omgeving betreft alle privé aspecten in de omgeving van een
geïnterviewde. De ruimte thuis, op de eigen kamer, privé ruimte bij vrienden
4 Toegankelijkheid Toegankelijkheid van voorzieningen gaat over de vraag in hoeverre iedereen recht
heeft op of van een product of vorm van dienstverlening gebruik kan maken. Bv.
over de wijze waarop klanten worden ontvangen door baliepersoneel, of ze worden
bijgestaan bij het invullen van formulieren aan de hand van een duidelijke
handleiding, enzovoort. Het gaat hier om figuurlijke bereikbaarheid.
5 Bereikbaarheid Bereikbaarheid betreft de geografische ligging of afstand tot gebouwen,
voorzieningen of activiteiten, alsmede de vervoersmogelijkheden om hier te
komen. Het gaat hier om letterlijke (fysieke) bereikbaarheid.
6 Sociale relaties
Familie
7 Sociale relaties
Vrienden
8 Sociale relaties
overig
Sociale relaties betreft de sociale samenhang, controle, contacten, of familieleden
iets voor elkaar over hebben en vertrouwen. Tevens valt hieronder het ‘gevoel’ van
jongeren ‘er bij te horen’ of de aan- of afwezigheid van een sociaal netwerk in de
familie. Alles wat tussen familieleden gebeurt en als betekenisvol wordt gezien kan
hier onder vallen.
Sociale relaties betreft de sociale samenhang, controle, contacten, of vrienden iets
voor elkaar over hebben en vertrouwen vrienden onderling, Tevens valt hieronder
het ‘gevoel’ van jongeren ‘er bij te horen’ of de aan- of afwezigheid van een sociaal
netwerk in de vriendenkring. Alles wat tussen vrienden gebeurt en als betekenisvol
wordt gezien kan hier onder vallen.
Sociale relaties betreft de sociale samenhang, controle, contacten, of mensen iets
voor elkaar over hebben en vertrouwen tussen mensen in een straat (buren) of een
wijk (alle mensen met wie men een sociale relatie kan hebben) of overige contacten
via school of bijbaantjes. Tevens valt hieronder het ‘gevoel’ van jongeren ‘er bij te
horen’ of de aan- of afwezigheid van een sociaal netwerk. Alles wat tussen mensen
gebeurt en als betekenisvol wordt gezien kan hier onder vallen.
9 Welbevinden: Onder welbevinden wordt verstaan de uitingen ten aanzien van de lichamelijke en
psychische gezondheid en de lichamelijke situatie van de geïnterviewden.
10 Zelfredzaamheid Zelfredzaamheid betreft de mate van (on-)afhankelijkheid van zorg en
ondersteuning, begeleiding, of voorzieningen ten behoeve van beperkingen.
11 Financieel en
materieel
Concrete of gevoelsmatige uitingen over de financiële en materiële situatie van de
geïnterviewde of zijn/haar omgeving. Hieronder kunnen vallen inkomen,
uitkeringen, subsidies, persoonsgebonden budget en materiele bezittingen.
12 Zingeving Zingeving betekent het zoeken naar of toewijzen van zin, bedoeling of doel van of
aan het leven, grote gebeurtenissen of activiteiten in het leven. Hieronder vallen
ook uitspraken over levenshouding. Bijvoorbeeld praktiseren van een religie,
lidmaatschap van een vrijwilligersorganisatie, levensmotto’s.
13 Gemeenschapsactiviteiten
Gemeenschapsactiviteiten zijn alle (georganiseerde) activiteiten welke in een
gemeenschap worden georganiseerd en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten
(Sport, Spelen in een band etc)
14 Culturele
voorzieningen
Culturele activiteiten of deelname aan cultuur. (zoals bibliotheek, filmhuis,
museum, galerie, et cetera)
15 Commerciële
voorzieningen
Commerciële voorzieningen zijn dagelijkse voorzieningen in het maatschappelijk
verkeer die commerciële diensten of producten aanbieden zoals winkels en banken.
16 Zorg- en
dienstverlening
Zorg gaat over de zorg die jongeren krijgen of zelf geven .Hieronder wordt
verstaan lichamelijke zowel als geestelijke gezondheidszorg
17 Veiligheid Veiligheid betekent zowel algemene gevoelens van veiligheid en/of angst als ook
specifieke aspecten van veiligheid zoals verkeersveiligheid, criminaliteit,
(in)stabiele, (on)voorspelbare omgeving of (on)veilig fysieke inrichting van de
woonomgeving.
18 Persoonlijke
Ontwikkeling
Onderwijs, cursussen, vrijwilligerswerk, beroeps- en vrijetijdsactiviteiten, omgaan
met technologie welke de geïnterviewde onderneemt of doet in het kader van de
persoonlijke ontwikkeling.
19 Autonomie Autonomie heeft betrekking op de ervaren mogelijkheden van mensen om eigen
20 Biografische
informatie
beslissingen in vrijheid te kunnen nemen (keuzevrijheid, zelfbeschikking).
De respondent gaat in op biografische en persoonlijke informatie zoals leeftijd,
aantal kinderen, achtergrondinformatie over het verleden, hoe lang in X
woonachtig.
21 Overig Alles wat door de geïnterviewde gezegd wordt, wat niet geplaatst kan worden in de
hierboven genoemde categorieën
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
5

Tabel 1.2 Categorieën van het WIE. Hierbij wordt onderscheiden vanuit welk
perspectief het WAT moet worden geïnterpreteerd. De eerste drie rijen gaan over het
ruimtelijk perspectief. ‘Woning’, ‘straat’ en ‘wijk’ kunnen gezien worden als schaalniveaus,
de nabijheid van waar de respondenten het over hebben. De laatste drie rijen gaan over de
verteller en het vertelniveau. Door de inbedding van taaluitingen in narratieve teksten ontstaan
verschillende vertelniveaus. De verteller haalt immers anderen aan, die op hun beurt weer een
ander kunnen citeren. Daarnaast is de identiteit van degene die spreekt van belang. Er zijn
vertellers die niet alleen als verteller optreden, maar tevens zelf deel uitmaken van het
verhaal; dat is zeker bij narratieve interviews het geval. Dit onderscheid wordt aangegeven
met de categorieën ‘eigen’,‘naasten’ en ‘veraf’. Voor verdere uitleg zie Van Biene, et al
(2008).
WIE Categorielabel Omschrijving
1 Woning Eigen woning, wooneenheid
2 Straat Straat, omvat verscheidene wooneenheden ook op te vatten als gang of
galerij in een flat
3 Wijk Wijk, Wijk, omvat verscheidene straten ook op te vatten als buurt of
complex
4 Eigen De geïnterviewde spreekt over/namens zichzelf
5 Naasten De geïnterviewde spreekt over/namens directe familie en buren,
goede vrienden
6 Derden De geïnterviewde spreekt over/namens een abstracte ander, zoals
‘jongeren’, ‘ouderen’ of ‘allochtonen’, niet-bewoners, of een concrete
ander zoals een professional, een buurtbewoner, vrijwilliger
7 Machthebber De persoon van waaruit gesproken wordt heeft invloed over (zaken in) de
eigen situatie
8 Onderdaan Degene heeft geen of weinig invloed over (zaken in) de eigen situatie
9 Helper De persoon van waaruit wordt gesproken heeft geen of weinig invloed over
(zaken in) de eigen situatie
10 Tegenstander De persoon van waaruit wordt gesproken werkt een ander tegen
11 Actief De persoon van waaruit wordt gesproken neemt initiatief, komt in
beweging of handelt
12 Passief De persoon van waaruit wordt gesproken laat het initiatief bij anderen,
staat stil of staat buiten de handeling
Tabel 1.3 Categorieën van het HOE. Voor de analyse van het HOE is van belang op
welke wijze iemand een uitspraak doet. Dit kan zowel gaan over de mening van de respondent
over het WAT, maar ook over de wijze waarop de taal vorm gegeven wordt in termen van
stijlfiguren en idioom. Bij de eerste twee categorieën gaat het om tevreden- en
ontevredenheid. Bij de categorieën vraag en aanbod , probleem en oplossing is bepalend hoe
iemand het ‘wat’ ziet. De laatste vijf categorieën gaan in op de diverse stijlfiguren die mensen
hanteren om hun verhaal kracht bij te zetten. Voor verdere uitleg zie Van Biene, et al (2008).
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
6

HOE Categorielabel Omschrijving
1 Positief de geïnterviewde geeft een positieve kwalificatie over het ‘wat’, of is
tevreden over de kwaliteit van het ‘wat’, vindt het ‘wat’’waardevol, is
trots op het ‘wat’, heeft sympathie voor het ‘wat’
2 Negatief De geïnterviewde geeft een negatieve kwalificatie over het ‘wat’, of is
niet tevreden over de kwaliteit van het ‘wat’, hecht geen waarde aan het
‘wat’, schaamt zich voor het ‘wat’, heeft een afkeer voor het ‘wat’
3 Aanbod de geïnterviewde biedt zelf het 'wat' aan, heeft iets bij te dragen
4 Vraag de geïnterviewde heeft behoefte aan het 'wat', vraagt ernaar of ervaart
het ‘wat’ als een gemis
5 Probleem de geïnterviewde beschouwt het 'wat' als een probleem of
problematiseert een situatie
6 Oplossing de geïnterviewde ziet het 'wat' als een oplossing, of oppert een
oplossingsrichting
7 Betrokken de geïnterviewde geeft blijk van persoonlijke of emotionele binding met
het ‘wat’, spreekt over zakelijke wijze over het ‘wat’
8 Neutraal de geïnterviewde geeft geen blijk van betrokkenheid dan wel emotionele
binding met het ‘wat’, spreekt over zakelijke wijze over het ‘wat’
9 Conflict De geïnterviewde spreekt over sterk tegengestelde standpunten of frictie
tussen betrokken personen of gebeurtenissen
10 Harmonie De geïnterviewde spreekt over met elkaar overeenstemmende
standpunten of kwalificaties van personen of gebeurtenissen of is het
met anderen eens
11 Beeldspraak De geïnterviewde probeert zijn verhaal te verduidelijken door een
vergelijking te maken met iets anders
12 Overdrijving Om kracht bij zijn verhaal te zetten maakt de geïnterviewde gebruik van
overdrijving
13 Cliché De geïnterviewde gebruikt afgezaagde uitdrukkingen
14 Cynisme De geïnterviewde gebruikt een verbitterde vorm van spot om wat
duidelijk te maken
15 Ironie De geïnterviewde gebruikt een milde vorm van spot, niet kwetsend
bedoeld
1.5 Vraagstelling en onderzoeksvragen.
In dit onderzoek is de centrale vraagstelling gebaseerd op de praktijkvraag van opdrachtgever
Tandem Welzijn. Deze luidt als volgt: Wat zijn de vraagpatronen van de jongeren in
Dukenburg?
Deze vraagstelling is geoperationaliseerd door narratieve interviews te houden met jongeren
in Dukenburg, en deze narratieve interviews te coderen met behulp van het
coderingsinstrument. Op deze manier wordt een gecodeerd bestand opgebouwd van
narratieven uit de interviews. Met behulp van dit bestand kan gezocht worden naar
antwoorden op meer specifieke onderzoeksvragen (het zogenaamde “vragen stellen aan de
data”). Deze onderzoeksvragen worden in de loop van het onderzoek door de
onderzoeksgroep gezamenlijk vastgesteld. De gevolgde werkwijze kenmerkt ook de flexibele
onderzoeksopzet: vanwege de open opzet van de analyse, is het mogelijk om ook na
voltooiing van onderhavige studie nieuwe vragen aan de data te stellen.
In dit onderzoek wordt de centrale vraagstelling beantwoord door in te zoomen op de
volgende onderzoeksvragen die zijn vastgesteld door de onderzoeksgroep bestaande uit
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
7

jongerenwerkers van Jongerenwerk Dukenburg,, een kwartiermaker van Tandem, twee
jongeren (vrijwilligers bij jongerencentrum Staddijk) en zeven studenten pedagogiek van de
HAN.
1. Hoe denken jongeren over hun toekomst?
2. Welke ondersteuning/hulp hebben jongeren nodig?
3. Hoe ziet de dagbesteding van jongeren er uit?
4. Wat willen jongeren aan voorzieningen in de wijk?
5. Welke relaties zijn voor jongeren belangrijk en waarom zijn die belangrijk?
6. In hoeverre hebben jongeren contacten met hun oudere buurtbewoners
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
8

2. Methode van onderzoek
2.1 Onderzoeksontwerp
De voorliggende studie betreft een narratief onderzoek met een flexibel onderzoeksdesign
(Robson, 2011). Het narratieve aspect heeft betrekking op het type verbale interviewgegevens
dat is verzameld en de analysemethode die is gehanteerd. Het praktijkgerichte aspect heeft
enerzijds betrekking op het feit dat de praktijkvraag van Tandem als opdrachtgever leidend is
geweest gedurende het gehele onderzoek.
2.2 Respondenten
De onderzoekspopulatie bestaat uit alle jongeren in de leeftijd tussen de 10 en 21 jaar in
Nijmegen Dukenburg. Bij het onderzoek is er op gelet dat alle jongeren in de
leeftijdscategorie 10-21 jaar vielen en dat de geïnterviewde jongeren enigszins een
afspiegeling vormen van de jongeren in het stadsdeel Dukenburg. Er is gekeken naar leeftijd,
geslacht, wijk, opleidingsniveau en afkomst. Er zijn in totaal 47 jongeren geïnterviewd. De
analyse van de interviews is gebaseerd op 43 interviews omdat vier interviews niet conform
de interviewleidraad zijn afgenomen en derhalve ongeschikt zijn bevonden. De jongeren zijn
via de sneeuwbalmethode geworven. Dat wil zeggen dat er jongeren onder andere zijn
benaderd via de jongerenwerkers, de pedagogiek studenten hebben via de middelbare scholen
jongeren benaderd en hebben jongeren bevraagd op plekken waar ze op dat moment aanwezig
waren (schaatsbaan, sportclubs etc). Ook zijn er vier jongeren via het eigen netwerk van de
onderzoekers benaderd. Op drie momenten is gecheckt of de te onderzoeken jongeren een
afspiegeling vormden van de totale populatie. Dit om zoveel mogelijk recht te doen aan de
verschillende perspectieven die jongeren hebben op hun leven. In bijlage 4 is de samenstelling
van de respondentengroep te zien.
2.3 Gegevens
Met behulp van een open interviewmethode waarbij gestart is vanuit één centrale vraag zijn
zogeheten narratieven verzameld. Narratieven zijn alle gegevens in proza die niet voortkomen
uit gesloten vragen of vragen die korte antwoorden vereisen. Ze gaan over biografische
bijzonderheden van gebeurtenissen zoals ze verteld worden door degene die ze hebben
meegemaakt. Een narratief interview is een gesprek met als doel het verzamelen van
narratieven. Dit verzamelen is geen doel op zichzelf maar dient bij te dragen aan het
beantwoorden van de onderzoeksvraag (van Biene, et al, 2008).
Bij open interviews is het van belang mensen uit te nodigen om te vertellen over hun
ervaringen ten aanzien van een aantal onderwerpen die de interviewer aan de orde wil stellen.
In dit onderzoek ging het om de onderwerpen wonen in Dukenburg, toekomstperspectief en
vrijetijdsbesteding van jongeren. Belangrijk is dus het stellen van de goede vragen en door te
vragen om mensen uit te nodigen meer te vertellen. Hierbij wordt zo min mogelijk door de
interviewer gestuurd. Bovendien blijkt pas in de analysefase wat als belangrijke informatie
kan worden gezien.
2.4 Voorbereiding van de analyse
De transcriptie staat toe dat de letterlijke uitspraken van respondenten te allen tijde in de
analyse zichtbaar blijven. In die zin is er dus geen datareductie gepleegd. Ook zijn codes voor
respondenten toegevoegd zodat de gesprekscontext van individuele narratieven steeds terug te
halen is. Daarnaast kan de interviewer zich volledig concentreren op het interview en op het
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
9

luisteren naar de respondent. Ook is van belang dat pas achteraf blijkt welke betekenis
bepaalde opmerkingen hebben van de respondent. Op het eerste gezicht lijken deze wellicht
niet relevant. Als laatste kunnen we de kwaliteit van het interview beoordelen. De
transcripties (letterlijk uitgeschreven interviews) vormen het basismateriaal voor de
coderingen.
De narratieven zijn door onderzoekers en studenten pedagogiek gecodeerd in het
codeerformat van het vraaganalyse-instrument (zie Tabellen 1.1, 1.2 en 1.3 voor de
codeercategorieën). Nadat alle gecodeerde interviews zijn samengevoegd in het
coderingsinstrument heeft er een kwaliteitscontrole plaatsgevonden. De studenten hebben een
deel van de interviews geanalyseerd en onderzoekers die ervaring hebben met het instrument
hebben via het softwareprogramma Atlas ti alle interviews nogmaals gecodeerd en
geanalyseerd.
In deze analyse onderscheiden we drie fasen (Westers en Peters, 2004): a) exploreren van de
onderzoeksvragen; b) specificeren en reduceren van de gegevens: identificeren van thema’s;
c) integreren: verbanden tussen de thema’s uitwerken in patronen. Met behulp van deze fasen
wordt de interpretatie iteratief gemaakt, dat wil zeggen: telkens staat dezelfde inhoud centraal
maar op verschillende niveaus van abstractie. De analyseprocedure vormt daarmee de
eigenlijke patroonherkenningactiviteit: door telkens sets van narratieven in overweging te
nemen wordt steeds meer grip gekregen op de meest betekenisvolle aspecten van de totale
gegevensset, de zogeheten “sensitizing concepts” (Glaser & Strauss, 1967; Bowen, 2006).
Welke zorgen, keuzes, onderwerpen, discussiepunten worden in de narratieven genoemd? Wat
valt er op? Zijn er thema’s te zien? Ontstaan er nieuwe vragen? Wat zijn de belangrijkste
thema’s? En zijn er verbanden tussen de thema’s? Deze aspecten leiden tot de geformuleerde
vraagpatronen. Hierbij helpen vragen als: Wat valt er op? Zijn er thema’s te zien? Wat zijn de
belangrijkste thema’s en zijn er verbanden tussen de thema’s en ontstaan er nieuwe vragen?
Aan de hand van de geformuleerde onderzoeksvragen zijn diverse datasets gevormd (zie
bijlage 2) en met behulp van de coderingen worden alle narratieven verzameld die betrekking
hebben op elk van de onderzoeksvragen.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
10

3. Resultaten
In deze sectie wordt ingegaan op de resultaten van de analyseprocedure.
3.1 Hoe denken jongeren over hun toekomst?
Deze vraag is samengevoegd met vraag 3.3 Wat vertellen jongeren over hun studie- en
schoolcarriere? Omdat het merendeel van de narratieven over de toekomst, gaan over het
volgen van een opleiding en de studiekeuzes die ze willen gaan maken.
In de narratieven komt naar voren dat jongeren idealen hebben of uitdagingen willen aangaan.
Andere narratieven gaan in op de noodzakelijkheid van het volgen van een opleiding in deze
tijd van crisis. Ze spreken ook vanuit het perspectief van hun ouders. Ouders vinden het
bijzonder belangrijk dat hun kinderen een goede opleiding volgen. Sommige jongeren
onderschrijven ook het belang hiervan. Een aantal weet nog niet wat ze wil en dit wordt als
vervelend ervaren.
Jongeren spreken vanuit zichzelf over de talenten die ze hebben. Naast opleiding vinden ze
het ook belangrijk om deze talenten verder te ontwikkelen.
Een aantal jongeren heeft heel duidelijk voor ogen hoe de toekomst eruit ziet. Een gezin, een
baan, een eigen huis, een eigen auto, en een goed contact met familie en vrienden worden
belangrijk gevonden.
Uit sommige narratieven blijkt welke bijdrage ze willen leveren aan de samenleving vanuit de
idealen die ze hebben of vanuit persoonlijke interesses.
Kenmerkende uitspraken:
“ Een eigen kledinglijn is moeilijk, en als dat niet lukt wil ik kinderarts worden voor kinderen
met kanker en daarvoor moet je naar de universiteit en dan woon ik, ik weet niet waar ik dan
woon en dan ga ik soms uit.”
“ Ja met Vmbo diploma kan ik niet veel eigenlijk. Kun je wel veel maar niet wat ik wil want
ik wil iets met architectuur.”
“ Ja ik kom hier zo om mijn diploma te halen..pfoee dat is wel moeilijk. Ja mijn moeder wil
hier met ons wonen. Mijn moeder wil hier komen met ons en zo om school en dit ja werk
krijgen, kan ik moeilijk uitleggen.”
“ Maar ik heb natuurlijk vooral nou met deze economie, is het heel belangrijk dat je goed
opgeleid bent, omdat het al heel moeilijk is om banen te krijgen. Dan nemen ze natuurlijk een
hoog opgeleid iemand eerder dan een laagopgeleid iemand.”
“ Ik zou in de toekomst best euhh jongens enthousiast willen maken voor ict want ik heb echt
het gevoel dat zeg maar niet echt weten wat het inhoudt en hoeveel toekomst er in zit en hoe
leuk het kan zijn.”
“ Het liefst zou ik imam worden. Hier in Nederland wordt uh veel meer mensen het geloof
kwijtgeraakt. Dat ze het vergeten uh, dat ze er meer aan moeten denken zeg maar…. Ja je kan
toch niet eerst zeg maar goede moslim zijn en dan kom je naar Nederland en dan word je
opeens een slechte moslim.”
“ Als ik geen profvoetballer kan worden dan wil ik arts worden.”
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
11

3.2 Welke ondersteuning hebben jongeren nodig?
Jongeren geven aan dat ze geholpen willen worden bij school activiteiten. Het gaat om
huiswerkbegeleiding, begeleiding en sturing bij het concentreren op de taken die ze moeten
doen. Uit de narratieven komt het beeld naar voren dat jongeren het druk hebben en
sommigen geven aan ook moe te zijn. Jongeren waar het goed mee gaat krijgen steun van
familie, ouders helpen daar waar mogelijk met huiswerk. Ook helpen vrienden elkaar
onderling met huiswerk. Kennis wordt gedeeld. De een is beter in wiskunde en helpt de
vriendin die daar minder goed is in. Ook voelen deze jongeren zich veilig en vertrouwd op
school. Ze hebben een goede relatie met leerkrachten en mentoren. Jongeren waar het minder
goed mee gaat krijgen minder steun van familie omdat ouders hen vaak niet kunnen helpen
om wat voor een reden dan ook. Bij deze jongeren werken vriendschappen eerder
belemmerend dan beschermend. Op school voelen ze zich weinig gekend en gehoord.
Enkelen geven aan dat ze ondersteuning nodig hebben die betrekking heeft op de persoonlijke
levenssfeer. Het merendeel van de jongeren geeft aan dat hun ouders gescheiden zijn. Contact
met een van de ouders is vaak niet vanzelfsprekend en dat kan psychische problemen
opleveren zo blijkt uit de verhalen. In sommige situaties spreken jongeren van financiële
problemen waardoor ze niet in staat zijn om deel te nemen aan activiteiten terwijl ze dat wel
zouden willen. Sommige jongeren geven aan dat ze ook hulp nodig hebben om hun weg te
kunnen vinden om zaken voor zichzelf te kunnen regelen zoals studiefinanciering.
Sommige narratieven gaan in op het blowen en de wil om er mee te stoppen. De narratieven
geven aan dat jongeren zich bewust zijn van de invloed van blowen maar desondanks het ze
niet lukt om ermee te stoppen.
Naast deze specifieke ondersteuningsbehoeften geven vrijwel alle jongeren aan dat ze het
vertrouwen willen hebben van volwassenen. Ze hebben behoefte aan veiligheid en een
vertrouwenspersoon waar het mee klikt. Iemand waar ze indien nodig hun verhaal aan kunnen
vertellen.
Kenmerkende uitspraken:
“ Ik ben echt heel slecht in papierwerk en dan vind ik het fijn als jij hier komt en jij mij helpt,
dat vind ik wel fijn.”
“ en daarnaast vind ik het belangrijk dat je een goede houvast hebt met werk of school dan.
Maar ik denk wel voorop dat je iemand hebt, ja met wie je een vertrouwensband hebt. Dat
vind ik wel belangrijk”.
“ Nee, Mijn ouders die zijn niet euhn met een hoog niveau opgeleid, dus die hebben allebei,
die snappen er helemaal niks van. En als er dan iets is wat ze wel, dan was het weer heel
anders als dat het nu is.”
“Euhm ja, misschien van mijn moeder of van mijn vader of van ja via whatsapp gewoon
iemand vraagt van snap jij het. Of van mijn zussen ook.”
“ En ook met proefwerk plannen, want we hebben gewoon zomaar in een week drie
proefwerken een twee SO’s. En dan worden de leraren boos op jou als je een laag cijfer haalt,
terwijl je eigenlijk gewoon niet eens de tijd hebt om het goed te kunnen leren. Want je hebt
ook mensen zoals mij die sporten. En dan ja na de sport ben je natuurlijk helemaal moe en
dan moet je ook nog douchen enzo en dan ja, dan is de concentratie helemaal weg”.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
12

“ Ja van de ene kant is hij wel je vader, aan de andere kant niet wat hij mijn moeder allemaal
heeft aangedaan, vind ik niet kunnen. Hij dealde vroeger en heel vaak was hij niet bij mijn
opvoeding zeg maar, en die heb ik wel een beetje gemist, een beetje een vaderfiguur te
hebben”.
“ Ja je kan niet altijd zeggen dat het door het blowen komt maar uh die mensen blowen ook
niet voor niets die hebben vast ook, ook problemen en uh en zo met hun leven en uh.”
“ Ik weet ook wel dat het niet goed is wat ik aan het doen ben, maar soms als ik gefrustreerd
ben, soms heb ik een kort lontje. En uuh daarom ben ik ook gaan blowen omdat op de
middelbare school had ik altijd een grote bek tegen de leraren enzo en daarom ben ik
afgekickt en euh soms word ik er kalmpjes van en dat is het dus wel handig maar ja soms
bijvoorbeeld misschien de afgelopen twee jaar is het een beetje uit de hand gelopen dat ik
uhm zo mee ben doorgegaan met het blowen.”
3.3 Wat vertellen jongeren over hun studiekeuze en onderwijscarrière?
Deze vraag is in de analyse samengevoegd bij vraag 3.1 omdat jongeren als ze spreken over
de toekomst het met name hebben over hun studiekeuze en onderwijs carrière.
3.4 Hoe ziet de dagbesteding van jongeren er uit?
De meeste jongeren gaan naar school en sommigen hebben werk. Dat is veelal parttime. Een
groot deel is druk met huiswerk maken voor school, sporten, muziek maken, dansen en andere
manieren van georganiseerde vrije tijdsbesteding. De ruimte die dan nog over is wordt
besteed aan ontmoeting met anderen. Een deel van de jongeren zoekt elkaar op in de wijk of
in het winkelcentrum Dukenburg, of spreekt af om naar het centrum van de stad te gaan.
Jongeren ontmoeten elkaar ook ‘virtueel’. Vanuit de private omgeving thuis ontmoeten ze via
whatsapp, facebook en andere nieuwe media hun vrienden. Vaak is dat aanleiding om met
elkaar ook in de publieke ruimte op straat af te spreken. Jongeren creëren hun eigen ruimte.
Ze spreken af op (school)pleinen, bij jeugdhonken maar willen vooral niet zichtbaar zijn voor
andere wijkbewoners. Elke vriendenclub wil het liefst een eigen ruimte (buiten of binnen)
afgeschermd van andere jongeren en oudere wijkbewoners.
Kenmerkende uitspraken:
“In de winter, je ziet het zelf, is er bijna geen fuck te doen en in de zomer, misschien dat je
dan een beetje kan zwemmen om af te koelen. Maar in de winter wat doe je dan, ga je een
beetje gamen maar op een gegeven moment raak je daar helemaal genoeg van en dan ga je
proberen om andere dingen te doen en op een gegeven moment wordt dat een beetje saai. Dus
dan ga je elkaar slaan, dan ga je fightclub doen en dan komt iemand thuis met het oog er
helemaal eruit of ga je dingen kapot maken of weet ik wat. Of een beetje flirten met de
chickies die langs fietsen.”
“ Ja gewoon naar buiten gaan, dat vind ik wel belangrijk, dan gaan we veel meer met elkaar
om weet je wel.”
“ Ja het jeugdhonk is niet alleen voor mij maar voor heel veel andere vrienden belangrijk,
jongeren wel heel belangrijk. Want dan hebben we een dak boven ons hoofd.”
“ Ik ga veel met vriendinnen om en vaak naar Dukenburg en ik dans in HARA daar, een
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
13

fitnesscentrum, twee keer per week en ik ga volgende week de Ek dansen, en gewoon ja
winkelen en met vriendinnen gezellig er naar toe en als je snel iets nodig hebt en de
schaatsbaan waar je ook wel eens heen gaat. “
3.5 Wie vinden jongeren belangrijk in hun netwerk en waarom vinden ze die mensen
belangrijk?
Vrienden en familie zijn het belangrijkst in het leven van de jongeren. Vrienden worden altijd
als eerste genoemd. Vrienden die net ‘als familie’ voelen zijn het allerbelangrijkst. Jongeren
verkeren in veel verschillende netwerken; school, vrienden vanuit de basisschool, sportclubs,
culturele clubs, vrienden in de directe woonomgeving en vrienden (in het buitenland) die ze
hebben leren kennen op vakantie en waarmee ze nog steeds via social media contact
onderhouden. Vrienden zijn belangrijk om het leven mee te delen. Belangrijk is te weten wat
anderen aan het doen zijn, dit wordt gevolgd via social media. Op die manier zijn jongeren
van s ‘morgens vroeg tot s ‘avonds laat met elkaar in contact. Jongeren geven ook aan dat ze
hopen dat ze de vrienden die ze nu hebben later ook zullen hebben. Jongeren zijn zich ook
heel bewust van de invloed van de vriendenkring en kunnen zichzelf daar best in beschermen:
als vrienden een negatieve invloed hebben dan geven ze aan dat ze aan deze vriendschappen
een einde willen maken of van plan zijn dat te doen. Jongeren leren elkaar ook kennen in de
virtuele wereld bijvoorbeeld via online spelletjes. Uit de narratieven blijkt dat fysiek contact
door de meesten erg belangrijk wordt gevonden.
De directe familie, ouders, broers en zussen zijn belangrijk. Ook als ze er niet (meer) zijn om
wat voor reden dan ook. Jongeren spreken dan over het gemis. Sommige jongeren vinden het
lastig om met hun ouders te communiceren omdat ze de taal van hun ouders verleerd zijn en
de ouders niet goed Nederlands kunnen.
Jongeren onderhouden ook via social media veel contact met familie in het buitenland. Neven
en nichten en de vrienden daar weer van delen hun ervaringen via facebook, twitter of
whatsapp. Jongeren zijn benieuwd en zeer geïnteresseerd in hun ‘roots’ en willen alles weten
over hun land van herkomst. Ze zijn daar heel druk mee. Vaak ontstaat dat contact nadat ze op
vakantie zijn geweest in het land waar hun ouders (of een van de ouders) vandaan komen.
Kenmerkende uitspraken:
“ Ik vind dat er al een balans is tussen echte vrienden en internet. Je kan meer dingen met hun
doen. Je kan meer op stap en dat kan op internet niet. Je kan op internet bijvoorbeeld niet naar
de stad gaan of uit eten of samen naar de bioscoop.”
“Nou eigenlijk wat we al die tijd niet met elkaar hebben gedaan, zeg maar gewoon vijftien
jaar inhalen. Hoe de school hier is en hoe alles gaat en wat ik met mijn vrienden doe en
gewoon ook wel liefdesleven of zo, weet je wel, dat soort dingen. Ik praat met een neef van
mij, die is zeventien, daar vertel ik echt alles tegen, die zie ik eerder als goede vriend ook als
een broer of zo en daar vertel ik alles tegen. En ja, hij ook aan mij. hij is zeventien jaar en ik
heb veel neven van negentien of twintig ja echt heel veel. Ja degenen die jonger zijn dan ik,
hebben nog geen whatsapp, alleen degenen die ouder zijn, daar praat ik heel veel mee. En ook
nog nichten, dus, ja.
“ Ja of vrienden in het buitenland van vakantie zeg maar. Vooral van vorig jaar in Macedonië
dat was heel erg leuk en die hebben ook allemaal facebook. Maar die zijn op facebook en daar
kun je ook heel erg leuk mee praten en dingen uitwisselen of zo… Ja in het Engels. Ze kunnen
niet heel goed Engels maar dat maakt niet uit, ik begrijp ze wel.”
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
14

“Uitgaan met vrienden, chillen. Natuurlijk, ik heb veel vrienden maar niet echt goede
vrienden, er zitten erbij die je flessen en naaien.”
“Nou ik spreek niet echt goed de taal of zo maar af en toe kan ik nog wel met hun praten. Ze
schrijven , kwamen al opgegroeid met de Vietnamese taal enne en nu moet ik Engels en
Nederlands en zo leren. Ik raak de taal een beetje kwijt”.
“En ja.. ik kan heel goed opschieten met mijn ouders. Ik kan hun alles zeggen. Ook mijn broer
kan ik alles zeggen. Maar hij is echt als een bodyguard voor mij. Ik ben zijn kleine zusje en
daar gaat hij natuurlijk ook voorzichtig mee zijn want ik ben de enigste kleine zusje, van twee
broers”.
3.6 In hoeverre hebben jongeren contacten met hun oudere buurtbewoners?
Als er in de narratieven gesproken wordt over Dukenburg dan gaat het over de directe
woonomgeving en de wijk waarin men woont. Jongeren hebben contact met buurtbewoners
die in de directe woonomgeving wonen. Het contact bestaat met name uit het elkaar
begroeten. Soms passen jongeren op de kinderen van directe buren. Het verschilt in hoe
intensief de contacten zijn in welke wijk en welke straat men woont.
In de narratieven wordt weinig positief gepraat over oudere buurtbewoners. Er is weinig
contact en als er contact is gaat het er vaak over dat ouderen vinden dat jongeren zich niet
goed genoeg gedragen.
Kenmerkende uitspraken:
“Euhm dat zijn gewoon echt onze plekken , verder komt er niemand. De meeste oudere
mensen zeuren altijd. Ja niet netjes of zo euhm dat we een keer een blikje op de grond gooien
en dan gaan ze gelijk zeuren. Dus daarom zitten we meestal in zulke hoeken.”
“ Ja maar vaak niet bij oude mensen maar dan van die mensen van ja, mijn man heeft
nachtdienst en ligt nu te slapen en ik zeg ja het is oude en nieuw euh en gooi, en dan zeggen
ze ja wegwezen met jullie vuurwerk. En zeggen we ja we gaan en dan gaan ze net naar
binnen, vaak gooien we dan nog eentje in de tuin. En dan bam (lachen).”
“Vroeger stond er een heel groot speelding, rek of zo. Maar die is weggehaald omdat de
buurvrouw, die is nu wel overleden maar toen vond ze het vervelend dat mensen dan in haar
tuin konden kijken. Dus dat was wel jammer.”
“ Ja gewoon de buren, ik ken eigenlijk in al deze blokken iedereen wel en daar ook, maar daar
schiet ik niet echt mee op , ga ik niet heel veel mee om, maar ik ken ze wel gewoon.”
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
15

4. Conclusies
Hieronder wordt voor elk van de onderzoeksvragen een eindconclusie beschreven, en wordt
afgesloten met een weergave van het overstijgende patroon van de resultaten in de vorm van
een beschrijving van wat jongeren in Dukenburg eisen, willen, nodig hebben, en kunnen
bijdragen.
Onderzoeksvragen
Ten aanzien van onderzoeksvraag 1 (Hoe denken jongeren over hun toekomst?) kan
geconcludeerd worden dat onderwijs en schoolcarrière heel belangrijk is voor jongeren. Deze
vraag wordt om die reden samengevoegd met onderzoeksvraag 3 (Wat vertellen jongeren over
hun studiekeuze en onderwijscarrière) .
Jongeren hebben idealen of willen uitdagingen aangaan. Er zijn ook jongeren die aangeven
dat ze later iets willen betekenen voor de maatschappij. Ook geven ze aan dat ze hun talenten
zoveel mogelijk willen ontwikkelen. Dus naast een opleiding die nodig is om een baan te
krijgen willen ze ook verder met hun talenten, bijvoorbeeld voetballen, zang en dans.
Ten aanzien van onderzoeksvraag 2 (Welke ondersteuning hebben jongeren nodig?) geven
jongeren aan dat ze met name ondersteuning willen ten aanzien van school. Hulp bij het
plannen en organiseren van het huiswerk en inhoudelijke begeleiding. Ook geven jongeren
aan hulp nodig te hebben bij het organiseren van hun financiën. Jongeren willen graag op
school en directe omgeving iemand die ze kunnen vertrouwen en waar ze alles mee kunnen
bespreken. Sommige jongeren hebben ondersteuning nodig om te kunnen stoppen met
blowen.
Voor wat betreft het onderwerp van schoolcarrière (onderzoeksvraag 3; Wat vertellen jongeren
over hun studiekeuze en onderwijscarrière) blijkt dat dit een van de belangrijkste thema’s is in
het leven van jongeren. Voor een beschrijving hiervan zie onderzoeksvraag 1.
Ten aanzien van de dagbesteding (onderzoeksvraag 4; Hoe ziet de dagbesteding van jongeren
er uit?) laten de resultaten het volgende beeld zien. Een deel van de jongeren heeft het druk
met school en georganiseerde activiteiten zoals sport en cultuur. Alle jongeren zijn druk in het
onderhouden van contacten met hun vrienden. Via ontmoetingen in de buurt als ontmoetingen
via social media. De virtuele en fysieke wereld lopen door elkaar heen. Jongeren zijn erg
benieuwd om voortdurend te weten wat de ander doet. Chillen, voetballen, uitgaan, alles
bespreken zijn kernactiviteiten.
Met betrekking tot onderzoeksvraag 5 (Wie vinden jongeren belangrijk in hun netwerk en
waarom vinden ze die mensen belangrijk?)
Vrienden en familie zijn heel belangrijk voor jongeren. Vrienden om dagelijkse activiteiten te
ontplooien en familie omdat ze een constante factor zijn in het leven van jongeren. Ouders,
broers en zusjes zijn belangrijk ook als ze er niet meer zijn. Familie in het buitenland is
belangrijk om contact mee te onderhouden. Jongeren krijgen steun van familie maar geven
ook steun. Jongeren willen graag aan het verwachtingspatroon van ouders voldoen.
Vrienden zijn belangrijk voor het welbevinden. Veel contacten, lol kunnen maken, erbij en
gezien worden is van essentieel belang.
Met betrekking tot sociale relaties in de buurt (onderzoeksvraag 6; In hoeverre hebben
jongeren contacten met hun oudere buurtbewoners?) valt op dat jongeren relatief weinig
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
16

contact hebben met buurtbewoners als je het afzet tegen de tijd die ze in de buurt en op straat
doorbrengen. Dit heeft te maken dat jongeren graag hun eigen ruimte hebben. Zowel fysieke
ruimte, een plek waar ze met vrienden onder elkaar kunnen doorbrengen als ‘mentale ruimte’,
ruimte om zelf uit kunnen maken wat ze wel of niet mogen. Jongeren zijn ook niet
uitnodigend naar elkaar. Jongeren claimen en beschermen hun eigen ruimte ook ten aan zien
van leeftijdgenoten of andere jongeren.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
17

Overstijgende inzichten
Als we kijken naar wat ‘Jong in Dukenburg’ betekent dan leiden de resultaten tot drie
belangrijke thema’s (als voorlopers van patronen).
Het eerste thema betreft de centrale rol die school heeft in het leven van jongeren. De wijze
waarop jongeren denken over school en opleiding geeft aan dat jongeren school heel
belangrijk vinden. In de verhalen van de jongeren komt naar voren dat het behalen van een
diploma belangrijk is om later succesvol te kunnen zijn. Een diploma biedt ook
mogelijkheden om talenten te kunnen ontwikkelen of in een later beroep van betekenis te
kunnen zijn voor de samenleving. Jongeren waar het niet goed mee gaat beseffen heel goed
dat school belangrijk is maar voelen zich vaak onmachtig om zelf het eigen gedrag te
veranderen en gemotiveerd te worden. Jongeren geven ook aan dat een vertrouwenspersoon
op school belangrijk is voor hun welbevinden.
Het tweede thema verheldert de behoefte aan eigen ruimte, en heeft zowel betrekking op de
publieke ruimte op straat als ‘de mentale’ ruimte die jongeren willen hebben om zelf te
kunnen bepalen wat ze waar willen doen. Er zit een spanningsveld tussen de behoefte aan
eigen ruimte alsmede ruimte geven aan andere jongeren.
Het laatste thema heeft betrekking op vertrouwen; het gaat dan om het vertrouwen dat
jongeren wel of niet hebben in de samenleving, als het vertrouwen dat ze graag zou willen
krijgen van volwassenen. Jongeren vinden het belangrijk dat ze op school iemand hebben die
ze in vertrouwen kunnen nemen als er bijvoorbeeld problemen zijn thuis. Jongeren die
aangeven dat het niet goed gaat op school ervaren vaak minder steun van docenten en
mentoren. Vertrouwen heeft ook te maken dat jongeren gezien willen worden door
volwassenen en jongeren zouden willen dat volwassenen meer vertrouwen in hen hebben. Ze
willen niet steeds als overlastgevers worden gezien maar als mede burgers. In de verhalen van
jongeren komt ook naar voren dat een deel van hen zelf minder vertrouwen heeft in de
samenleving.
De bovenstaande thema’s hebben geleid tot een drietal vraagpatronen. Bij conventie noemen
we in de vraagpatronenmethodiek de onderzoeksresultaten formeel pas vraagpatronen als
deze gevalideerd zijn in een transdisciplinair gesprek waarbij in ieder geval ook
(vertegenwoordigers) van de respondenten hun mening over de conclusies hebben kunnen
geven. De vraagpatronen zijn allereerst besproken op 22 mei 2013 met een aantal jongeren.
Zij herkende de patronen en hebben er nog aan toegevoegd dat ze het belangrijk vonden om
als individu gezien te worden door buurtbewoners en niet steeds als groep. Deze aanvulling is
verwerkt in de volgende vraagpatronen.
Tabel 4.1 Vraagpatroon 1 van jongeren in Dukenburg: School en opleiding zijn belangrijk.
Overstijgend vraagpatroon van de behoeften van jongeren in Dukenburg afgebeeld in termen
van wat jongeren eisen, willen, nodig hebben, en kunnen bijdragen.
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Diploma van een
beroepsopleiding
Erkenning voor hun
talenten van
docenten en andere
volwassenen
Ondersteuning bij
zaken die minder
gaan op school.
Ondersteuning en
faciliteiten bij
Ondersteuning aan
elkaar, jongeren
helpen elkaar
onderling zowel bij
school als
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
18

talentontwikkeling
talentontwikkeling
Tabel 4.2 Vraagpatroon 2 van jongeren in Dukenburg: Geef ons de ruimte!
Overstijgend vraagpatroon van de behoeften van jongeren in Dukenburg afgebeeld in termen
van wat jongeren eisen, willen, nodig hebben, en kunnen bijdragen.
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Buurtontmoetingsplekken
Zowel in de buitenruimte
(Voetbalveldjes etc,
Ontmoetingsplek etc)
Georganiseerde
activiteiten
Gezien mogen
worden in de
buitenruimte en
gelijkwaardigheid
bij toedeling
ruimtes
Begeleiding in
verantwoordelijkheid
Faciliteiten om
elkaar te ontmoeten
Onderhoud en
verantwoordelijkheid
voor ‘eigen ruimtes’
Tabel 4.3 Vraagpatroon 3 van jongeren in Dukenburg: Heb vertrouwen!
Overstijgend vraagpatroon van de behoeften van jongeren in Dukenburg afgebeeld in termen
van wat jongeren eisen, willen, nodig hebben, en kunnen bijdragen.
Eisen Willen Nodig hebben Bijdragen
Erkenning en
herkenning door
volwassenen
Gezien worden als
individu en niet
alleen als groep
Gezien worden als
mede burger
Geloof en
vertrouwen van
volwassenen in
talenten en
mogelijkheden
Geloof en
vertrouwen in elkaar
Vertrouwen geven en
onderhouden ten
aanzien van
vrienden, familie en
school . Maar ook
ten aanzien van
andere
jongerengroepen
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
19

5. Advies
Op 20 juni wordt in een transdisciplinaire bijeenkomst de resultaten van het onderzoek
besproken. De functie van dit transdisciplinaire gesprek is tweeledig. Enerzijds zorgt het
samen bespreken van de resultaten ervoor dat er toegewerkt wordt naar een gedeelde
betekenisgeving omtrent de gevonden patronen (Regeer en Bunders, 2008). Door de patronen
samen te duiden hebben betrokkenen de gelegenheid om onduidelijkheden toe te lichten of
om toelichting te vragen en wordt een extra check op de validiteit van de resultaten
uitgevoerd.
Anderzijds zorgt de aanwezigheid van zoveel mogelijk (typen) betrokkenen ervoor dat de in
de bijeenkomst geconstateerde zaken al meteen uitzicht bieden op concrete actiepunten met
draagvlak onder belanghebbenden. Als men toch bij elkaar zit kan meteen worden
afgesproken wie welk thema oppikt. Dit vereist echter wel dat betrokkenen ofwel een
mandaat hebben om tot actie over te gaan of duidelijkheid kunnen geven over tot hoever hun
mandaat strekt.
Op grond van bovenstaande redenering zal dus moeten worden vastgesteld wat de richting
voor actie is na afloop van een dergelijke transdisciplinaire betekenisgeving.
Een advies puur op basis van deze onderzoeksresultaten zou daarom als prematuur kunnen
worden gezien. Wel kunnen uit deze resultaten een aantal elementen worden afgeleid die in
ieder geval in overweging genomen zouden moeten worden bij het formuleren van concrete
acties. Het betreft de volgende elementen:
1. Meer verbinding met het voortgezet onderwijs om de talenten van jongeren te kunnen
ontwikkelen. Begeleiding voor die jongeren die dat nodig hebben zowel op het gebied
van onderwijs als op het gebied van welbevinden.
2. Participatie van jongeren als uitgangspunt nemen voor beleid betekent jongeren
begeleiden en faciliteren om eigen verantwoordelijkheid te kunnen nemen
3. In contact brengen van oudere bewoners en jongeren met elkaar om de beeldvorming
over en weer te veranderen
4. Jongeren betrekken in het aanbod van voorzieningen door middel van participatie,
inspraak en deze inbreng ook serieus nemen;
In een later stadium zouden deze adviezen nader gespecificeerd kunnen worden op basis van
de input en de feedback van het transdisciplinaire overleg.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
20

6. Referenties
Baart, A. (2001). Een theorie van de presentie. Utrecht: Lemma
Bal (1979) Narratology. Introduction to the theory of narrative, Toronto: University of
Toronto Press ( second edition)
Biene, M. van, Basten, F., Erp, M. van, Meesters, J. Satink, T., Joosten, H., Hulst, H. van der,
Lenkhoff, M., & Lips, K. (2008). De standaardvraag voorbij: narratief onderzoek naar
vraagpatronen. HAN: LDVK
Bowen, G.A., (2006). Grounded Theory and Sensitizing Concepts. International Journal of Qualitative
Methods 5 (3)
Culler, J. (2001), The pursuit of signs: semiotics, literature, deconstruction, London: Routledge
Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative
research. New York: Aldine De Gruyter
Holstein & Gubrium (2000) The self we live by: narrative identity in a postmodern world, Oxford:
Oxford University Press
Regeer, B. J., & Bunders, J. F. G. (2007). Kenniscocreatie: samenspel tussen wetenschap en
praktijk. Den Haag: RMNO
Robson,C., (2011) Real World Research. A resource for Users of Social Research Methods in
Applied Settings. West Sussex: John Wiley &Sons Ltd (third edition)
Wester, F. & Peters, V. (2004). Kwalitatieve analyse: uitgangspunten en procedures.
Bussum: Coutinho
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
21

Bijlage 1: Interviewguide
Introduceer het gesprek met de
onderstaande informatie en vragen.
Intro
Topics aangeven
Wij zijn blij dat je wilt deelnemen aan dit onderzoek en interview
en hiervoor de tijd wilt nemen.
Als het goed is, heb je een informatiebrief ontvangen.
Geef de thema’s aan waar het in het interview over gaat:
• Keuzes in je leven
• Dagbesteding en vrije tijd
• Onderwijs
• Wonen in Dukenburg
• Sociale contacten
• Ondersteuning
Uitleg over het doel
van het onderzoek:
Je woont in Dukenburg en we willen graag weten wat jij belangrijk
vindt in het leven om er achter te komen hoe de leefwereld van
jongeren er uit ziet. We hopen hier van te leren en te kijken wat dit
betekent voor ons werk als jongerenwerkers. Deze interviews
worden bij nog zo’n 40 jongeren gehouden in de leeftijd van 10 tot
21 jaar. Met jullie uitspraken kunnen we bekijken of het
jongerenwerk voldoende aansluiten bij de wensen en behoeften van
jullie.
Jouw verhaal is belangrijk bij dit onderzoek. Wij zullen vooral naar
je luisteren.
Aangeven dat de
gegevens anoniem en
vertrouwelijk worden
verwerkt
Bij het uitwerken van de gegevens wordt jouw naam anoniem
opgeslagen of bewaard. Zo kan niemand achterhalen wat jij gezegd
hebt.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
22

Als de respondent wil
stoppen
Als je tijdens het interview besluit dat u niet meer verder wilt, dan
kun je dat aangeven. Wij stoppen dan met het interview.
Vertellen dat het
gesprek op band
wordt opgenomen
We hebben een bandrecorder bij ons zodat dit gesprek kan worden
opgenomen. Dit zorgt er ook voor dat wij nu niet veel hoeven op te
schrijven. Het zal later namelijk worden uitgeschreven.
Vanuit de wet is voorgeschreven dat we je om toestemming moeten
vragen als we gebruikmaken van een voicerecorder. Daarom vraag
ik je zo meteen, als de recorder loopt, ofje toestemming geeft dat dit
gesprek wordt opgenomen.
Vindt je het goed dat dit gesprek wordt opgenomen op band?
Introducerende vragen
Introductie/opwarmv
raag?
Kun je vertellen hoe je heet en hoe oud je bent.
Kun je iets vertellen in welke wijk je woont en op welke school of
opleiding je zit. Of welk werk je hebt?
HOOFDVRAAG
Neem eens een dag in gedachten en beschrijven/vertellen hoe
zo’n dag er uit ziet.
Evt. aansluiters bij de
hoofdvraag
Dat is interessant, kun je daar iets meer over vertellen?
Wat maak je nog meer mee?
Zoek in het verhaal
aanknopingspunten
om over de
hoofdtopics (zie
onder)
Alternatieven:
• Je noemt (….), kun je dat toelichten?
• Je hebt net (….) gezegd. Kun je dat verduidelijken?
• Het is mij opgevallen dat (…). Wat bedoel je daarmee?
• Wat zijn jouw ervaringen daarbij?
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
23

• Wat voor gevoel geeft je dat?
• Hoe denk je daarover?
• Wat vind je daarvan?
• Heb ik het goed begrepen dat…. ?
Vragen die je kunt stellen over de
hoofdtopics
Keuzes in je leven Kun je aangeven wat jij belangrijk vindt in het leven?
Hoe zou jij graag jouw toekomst zien?
Alternatieven/aanvullingen:
• Kun je daar wat meer over vertellen?
• Kun je een voorbeeld geven dat dit illustreert?
• Wat vind je prettig/fijn/positief in jouw leven?
• Wat niet prettig/fijn/positief is, hoe zou je dat kunnen
veranderen zodat het wel prettig/fijn/positief wordt?
Afsluitende vraag
Begrijp ik het goed dat ...
Belangrijk is voor jou .…?
Dagbesteding en vrije
tijd
Zou je iets willen vertellen wat je zoal doet op een dag
Beschrijf eens jouw weekend van vorige week? Wat heb je zoal
gedaan? Waar ben je geweest?
Alternatieven/aanvullingen
• Wat denk je nodig te hebben in de wijk zodat je je hier prettiger
voelt?
• Welke bijdrage zou je zelf kunnen leveren?
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
24

Afsluitende vraag:
• Heb ik het goed begrepen als ...?
• Klopt het dat je je prettig voelt in deze wijk door ... ?
• Klopt het dat je …. Graag anders zou willen zien?
Wonen in Dukenburg
Vertel eens hoe het is om in Dukenburg te wonen?
Wat vind je positief?
Wat zou je anders willen?
Kun je iets zeggen over de veiligheid in de buurt?
Wat is jouw lievelingsplek en kun je vertellen waarom dat zo is?
Kun je die plek beschrijven?
Alternatieven/aanvullingen:
Welke contacten heb je in de buurt? Kun je daar iets over vertellen?
Hebben jongeren en volwassenen in de buurt contact en zo ja hoe
gaat dat?
Sociale contacten
Afsluitende vraag
• Heb ik het goed begrepen als ...?
• Klopt het dat je je prettig voelt in deze wijk door ... ?
Kun je vertellen met wie je omgaat?
Wie zijn belangrijk voor jou en kun je uitleggen waarom?
Hoe vaak zie je je vrienden?
Waar zie je ze?
Kun je iets vertellen over je familie?
Alternatieven/aanvullingen:
Welke contacten heb je in de buurt? Kun je daar iets over vertellen?
Onderwijs
Afsluitende vraag
• Heb ik het goed begrepen als ...?
Klopt het dat je het belangrijk vindt dat ... ?
Kun je vertellen op welke school je zit?
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
25

Ondersteuning
Afsluiting interview
Wat is dat voor een school?
Wat wil je gaan doen na deze school?
Kun je uitleggen wat je daarin belangrijk vindt?
Wie helpen jou?
Van welke voorzieningen maak je gebruik?
Wat heb je nodig?
Wilt je nog iets toevoegen aan dit gesprek?
Zijn er nog dingen die niet aan bod zijn gekomen in het gesprek
maar die u wel belangrijk vindt?
Wat vond je zelf van het interview?
Uitleggen wat het
vervolg zal zijn
Dit interview zal letterlijk uitgetypt worden. Deze kernpunten
worden vergeleken met de kernpunten die wij halen uit de andere
interviews die wij houden. De slotconclusies zullen worden
gepresenteerd in een terugkoppelbijeenkomst waarvoor je wordt
uitgenodigd. Daar zult je dan de gelegenheid krijgen om te reageren
op ons onderzoek
Bedanken voor het
interview
Ik wil je graag bedanken je tijd en je deelname aan het interview. Ik
hoop dat je het gevoel hebt dat je je verhaal hebt kunnen vertellen
en dat er naar je verhaal is geluisterd.
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
26

Bijlage 2: Selectie van sets narratieven voor de analyse
Hieronder wordt per onderzoeksvraag een overzicht gegeven hoeveel respondenten er iets over hebben
gezegd onderverdeeld in de relevante categorieën van het codeerformat en wordt besproken wat de
inhoud van de narratieven laat zien. De combinaties van relevante categorieën die tot de selectie
hebben geleid staan telkens weergegeven.
Hoe denken jongeren over hun toekomst?
Persoonlijke ontwikkelingxbetrokkenxeigen n=62
Persoonlijke ontwikkelingxbetrokkenxpostiefxeigen n=13
Persoonlijke ontwikkelingxbetrokkenxnegatiefxeigen n=7
Persoonlijke ontwikkelingxvraagxeigen n=
Perssonlijke ontwikkeling xaanbodxeigen
Persoonlijke ontwikkelingxbetrokkenxnaasten n=10
Welke ondersteuning hebben jongeren nodig?
Zelfredzaamheid = 15
Persoonlijkeontwikkelingxzelfredzaamheid n=8
Welbevindenxnegatief n=19
Welbevindenxvraag n=10
Wat vertellen jongeren over hun studiekeuze en onderwijscarriere? Zie dataset vraag 1
Persoonlijke ontwikkeling x eigen
Hoe ziet de dagbesteding jongeren eruit?
Fysieke omgevingxeigen n=65
Fysieke omgevingxsociale relaties overig n=30
Fysieke omgeving xsociale relaties vrienden n=81
Fysieke omgevingxsocialerelatiesfamilie n=25
Private omgevingxsocialerelaties overig n=9
Private omgeving xsociale relaties vrienden n=40
Private omgevingxsocialerelatiesfamilie n=28
Virtuele omgevingxsocialerelatiesxvrienden n=52
Virtuele omgevingxsocialerelatiesxfamilie n=35
Virtueleomgeving xsocialerelatiesoverig n=52
Wat willen jongeren aan voorzieningen?
Fysieke omgevingxvraag n=18
Gemeenschapsactiviteiten xvraag n=18
Commerciele voorzieningenxvraag n=1
In hoeverre hebben jongeren contacten met hun oudere buurtbewoners?
Socialerelatiesoverigxfysiekeomgeving n=30
Socialerelatiesoverigxpositief
Socialerelatiesoverignegatief
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
27

Bijlage 3 respondenten
Resp Geslacht Leeftijd Wijk Opleiding/
Werk
1 Man 16 Zwanenveld Speciaal Onderwijs/Vmbo
2 Man 19 Meijhorst Werk NXP
3 Vrouw 15 Meijhorst Havo/Vwo
4 Vrouw 15 Meijhorst Havo/Vwo
5 Vrouw 13 Meijhorst Havo/Vwo
6 Man 19 Lankforst HBO
7 Man 18 Tolhuis Werk Bakkerij
8 Man 14 Zwanenveld Havo/Vwo
9 Man 16 Malvert VMBOt
10 Vrouw 13 Meijhorst Havo/Vwo
11 Man 14 Teersdijk VMBOkader
12 Vrouw 16 Meijhorst Speciaal onderwijs
13 Vrouw 16 Tolhuis Vmbot/Havo
14 Man 17 Aldenhof Praktijkschool
15 Vrouw 17 Aldenhof Werk restaurant
16 Man 13 Teersdijk Havo/Vwo
17 Vrouw 14 Tolhuis VMBOt/Havo
18 Vrouw 16 Meijhorst Havo
19 Man 15 Zwanenveld/Aldenho Havo
f
20 Man 14 Tolhuis Vmbo
21 Man 17 Aldenhof Praktijkonderwijs
22 Man 12 Lankforst Basisschool
23 Man 17 Weezenhof Havo
24 Man 20 Meijhorst ROC
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
28

25 Man 13 Meijhorst Vmbo kader
26 Man 15 Aldenhof Vmbo
27 Man 15 Meijhorst Vmbo
28 Man 14 Aldenhof Vmbo
29 Man 18 Tolhuis Werk Bakkerij
30 Man 14 Aldenhof Vmbo
31 Man 20 Meijhorst HBO
32 Vrouw 15 Teersdijk Vmbo
32 Vrouw 17 Zwanenveld ROC
33 Vrouw 15 Meijhorst Havo/Vwo
34 Vrouw 21 Malvert ROC
35 Vrouw 11 Tolhuis Basisschool
36 Vrouw 11 Tolhuis Basisschool
37 Vrouw 11 Tolhuis Basisschool
38 Vrouw 16 Tolhuis Vmbo
39 Man 14 Aldenhof Vwo
40 Vrouw 16 Zwanenveld Havo
41 Man 14 Zwanenveld havo
42 Man 16 Malvert Vmbot
43 Vrouw 11 Malvert Havo
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
29

Bijlage 4: Betrokkenen bij de onderzoeksgroep
Onderzoeker Hogeschool van Arnhem en Nijmegen:
Joos Meesters
Projectleider Tandem:
Bea de Ruijter
Deelnemers vanuit Jongerenwerk Dukenburg:
Wies van Aken
Bart Engelaar
Nordin Boumkass
Robert Mars
Marzouk Mechbal
Hicham Kerkri
Gokhan Cift
Mohamed El Karouni
Zakaria El Karouni
Jamal Nejjari
Studenten pedagogiek HAN
Ilham Bargoual
Yasmina Benatmach
Maaike Gubbels
Vera Hennink
Amber Heinrich
Shumairis Sarabia
Rick Pouwels
En met dank aan
Auke Jacobs
Mara Jager
Caroline Klijnhout
Bovenstaande personen hebben het onderzoek uitgevoerd
Overige betrokkene:
Martha van Biene (HAN)
Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
30

Rapport Vraagpatronen Jongeren Dukenburg
31