G-sport Vlaanderen Conceptnota 2012-2020 - Vlaamse ...

Het vraaggestuurd invullen van de vrije tijd kan voor sommigen een gevoel van vrijheid geven
maar toch zijn er nog heel wat drempels die overwonnen moeten worden. We denken aan de
angst voor het onbekende, de vervoersproblematiek, het sportieve niveau van het aanbod, de
acceptatie door de anderen, het financiële aspect, enz. In de praktijk merken we dat de
zorgsector een vrijetijdsaanbod uitbouwt omdat de kloof met het bestaande aanbod te groot
blijkt. Ook de vrijetijdszorgorganisaties nemen hierin een taak op. Zij creëren een aanbod dat
zich situeert tussen de zorgsector en de sportsector.
Het toeleiden kan op verschillende wijzen ingevuld worden. Sommige diensten beperken zich
tot het geven van informatie. Binnen de zorgsector, ook de geestelijke gezondheidszorg
(GGZ), zijn er vrijetijdscoaches die samen met de cliënt op pad gaan naar de activiteit. Dit is
een intensieve vorm van begeleiding, vaak buiten de kantooruren. Momenteel maakt vrije tijd
nog geen standaard onderdeel uit van deze trajecten maar diverse settings investeren in
vrijetijdstrajectbegeleiding. Binnen de vrijetijdszorgorganisaties is toeleiding één van
opdrachten. De toeleiding gebeurt vaak in de richting van het inclusief sporten.
Niet enkel professionelen spelen hierin een rol. Een vrijwilligersnetwerk rond de persoon kan
drempelverlagend werken en ondersteuning bieden waar nodig. Dit netwerk heeft tal van
voordelen. Het persoonlijk netwerk van de persoon met een handicap breidt uit en zelfs een
aantal drempels (vervoer, sociale drempel, …) kunnen hierdoor weggenomen worden (bib 12).
Een voorbeeld hiervan is het „Buddyproject Vlaanderen‟ van Psylos vzw.
Het onderzoek rond vrije tijd binnen de residentiële zorg (bib 12) geeft aan dat personen met
een handicap uit de residentiële zorg hun vrije tijd vooral invullen overdag en tijdens de week,
in kleine groepjes en onder begeleiding van het personeel van de voorzieningen. Ze blijven in
de directe omgeving van de voorziening. Transport en mobiliteit blijken ook hier de grootste
drempel. Op de tweede plaats stelt men dat het externe aanbod onvoldoende aangepast is.
Verder is er een gebrek aan beschikbaar personeel om personen met een beperking te
begeleiden tijdens of naar activiteiten. Op de vierde plaats komt het gebrek aan financiële
middelen. De voorzieningen hebben de afgelopen jaren het meest geïnvesteerd in een eigen
vrijetijdsaanbod, samenwerking met doelgroepspecifieke organisaties en eigen infrastructuur.
In de toekomst willen de voorzieningen sterk investeren in een netwerk van vrijwilligers en
meer samenwerken met reguliere vrijetijdsaanbieders.
Reeds in het onderzoek rond de determinanten van het sportgedrag (bib 1) kwam naar voor
dat sporters met een handicap vaak bijkomende persoonlijke investeringen moeten doen,
bovenop de investeringen zoals die ook voor sporters zonder handicap gelden. Specifiek G-
sportmateriaal maken sommige disciplines zeer duur. Vanuit het VAPH is geen ondersteuning
mogelijk. Ook in functie van de toekenning van prothesen en orthesen door het Riziv wordt er
geen rekening gehouden met sport- en beweeggedrag van de persoon en zijn er persoonlijke
investeringen nodig.
Bovendien kan het voor de persoon met een handicap zinvol zijn om onafhankelijk advies te
bekomen rond G-sportmateriaal. In 2010 startte het UZ Leuven in samenwerking met de
provincie Vlaams-Brabant een sportadviescentrum voor personen met een handicap.
Sportmateriaal kan vrijblijvend uitgetest worden. Professionelen geven advies aan de
(potentiële) sporter vanuit een multidisciplinaire setting. De werking van het adviescentrum
werd in 2011 uitgebreid naar kinderen.
G-SPORT VLAANDEREN | CONCEPTNOTA 2012-2020 | 43