De maatschap

Kenmerken
1. Burgerlijke en commerciële maatschappen
Afhankelijk van de activiteiten die de maatschap aan de dag wil leggen, kan zij een burgerlijk of een
handelsdoel hebben. Welke hoedanigheid de vennoten zelf hebben, is hierbij ondergeschikt.
• Voert de maatschap vooral burgerlijke activiteiten uit, dan zal zij als een burgerlijke maatschap
gekwalificeerd worden. Voorbeeld: de samenwerking van accountants, advocaten, notarissen,
belastingconsulenten, beheerders van immobiliën, ...
• Stelt de maatschap hoofdzakelijk daden van koophandel, dan spreken we over een maatschap
met een commercieel karakter.
Het onderscheid tussen een burgerlijke en een commerciële maatschap is vooral van belang voor de
aansprakelijkheid van de vennoten.
• In een commerciële maatschap zijn de vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor alle schulden van
de maatschap. Dat wil zeggen dat een schuldeiser om het even welke vennoot kan aanspreken
voor de voldoening van zijn schuld. De aangesproken vennoot kan zelf wel verhaal uitoefenen op
de andere vennoten.
• In een burgerlijke vennootschap zijn de vennoten slechts aansprakelijk voor een gelijk deel. Om
voldoening te bekomen zullen schuldeisers iedere vennoot individueel moeten aanspreken voor
zijn deel van de schuld.
2. Geen afgescheiden rechtspersoonlijkheid
• De oprichting van een maatschap is een zuiver contractuele handeling - er is geen tussenkomst
van een notaris vereist - en ook de rechtsbetrekking die uit deze oprichtingshandeling ontstaat,
wordt volledig door het contractenrecht beheerst. De partijen hebben dus een grote vrijheid om
hun samenwerking zelf te organiseren, volgens hun eigen inzichten en volgens de noden van hun
project.
• Het ontbreken van een rechtspersoonlijkheid heeft ook tot gevolg dat de maatschap geen
apart maatschappelijk vermogen, geen firma en geen zetel heeft en dat zij niet in rechte kan
optreden.
• De goederen die de maatschap gebruikt, zullen ook niet haar eigendom zijn:
• ofwel worden zij in onverdeeldheid aangehouden tussen de verschillende vennoten,
• ofwel blijven ze de exclusieve eigendom van een van de vennoten, indien dat zo is
overeengekomen.
• Door de afwezigheid van een rechtspersoonlijkheid zullen de vennoten ook instaan voor de
schulden van de maatschap.
3. Inbreng
• Een maatschapovereenkomst wordt aanzien als een contract ten bezwarende titel. Dat
betekent dat iedere vennoot verplicht is een bepaalde inbreng te doen om zo een
vermogensvoordeel te kunnen bekomen.
• Maar die inbreng kan van heel uiteenlopende aard zijn: in principe kan alles wat een
vermogenswaarde heeft, in een maatschap worden ingebracht. Anders dan bij een
rechtspersoon, hoeft de inbreng niet waardeerbaar te zijn naar economische maatstaven. De
inbreng kan zowel in geld, in natura of in nijverheid gebeuren. Zelfs immateriële elementen,
zoals een niet-concurrentiebeding, kunnen als een inbreng beschouwd worden.
2