Aankondiging SNAQ RC - Stuurgroep ondervoeding

12
NVD Nieuws
SNAQ RC een feit!
In 2008 is door middel van een ZonMW-subsidie het project: “Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse
Verpleeg- en Verzorgingshuizen 2008”, het screeningsinstrument de SNAQ RC en het bijbehorende multidisciplinaire
behandelplan ontwikkelt. De Stuurgroep Ondervoeding en de VenVN (Verpleging en Verzorging Nederland) hebben gezamenlijk
de subsidie voor dit project aangevraagd .
Door: Jolanda Horman en Hinke Kruizenga, projectleiders ‘Vroege herkennning
en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen
Verzorgingshuizen 2008’
Aanleiding
Ongeveer een op de vier bewoners in het verpleeg- en verzorgingshuis
is ondervoed. Dit blijkt o.a. uit de LPZ meting van 2007 en 2008.
Om ondervoeding in het verpleeg- en verzorgingshuis eerder te herkennen
en te behandelen is de SNAQ RC ontwikkeld.
De SNAQ RC staat voor Short Nutritional Assessment Questionnaire
for Residential Care.
Jolanda Gebben, diëtist Cicerozorggroep, locatie Bronnenhof
(Brunssum):
“Bij ons zijn twee afdelingen goed aan de gang. De eerste
ronde heb ik met mijn neus er tussen gezeten, om zo
een eerste aanzet te geven. De afdelingen gaan nu zelf
aan de slag. Ze vinden het reuze interessant dat wegen
en SNAQ-en en dat het nu aan hen is om een vervolgbeleid
uit te stippelen (vooral bij oranje). Ze zien nu waar ze
het voor doen. Dat wegen was toch altijd wat van de diëtisten
die dat zo nodig moesten weten en wat de verzorging
alleen maar extra werk bezorgde.
De voedingsassistenten vinden het nu fijn dat het invullen
van de vocht en voedingslijsten ook hen wat meer
verantwoordelijkheid geeft, n.l. een overzicht van de lijsten,
met evt. een extra verstrekking als gevolg.”
Onder Residential Care worden alle instellingen waar iemand kan
verblijven c.q. wonen buiten het ziekenhuis verstaan. De SNAQ RC is in
2008 ontwikkeld en gevalideerd in negen verpleeg- en verzorgingshuizen.
Hierdoor is er nu een gevalideerd screeningsinstrument voor
ouderen van 65 jaar en ouder die in een verpleeg- of verzorgingshuis
verblijven.
De succesvolle ontwikkeling van de SNAQ voor de ziekenhuizen en
het gehele bijbehorende implementatietraject was voor de verpleegen
verzorgingshuissector het goede voorbeeld.
Uit een voorstudie in 2007 was al gebleken dat de SNAQ voor toepassing
in de verpleeg- en verzorgingshuizen aangepast diende te
worden.
Eenvoud en overzicht
Om ondervoeding aan te pakken in het verpleeg- en verzorgingshuis
was een screeningsinstrument nodig dat snel en eenvoudig een duidelijke
uitslag geeft. Voor de score van de SNAQ RC is gekozen voor
een stoplichtsysteem. De verzorgende hoeft op deze manier geen
uitslagen bij elkaar op te tellen, maar ziet direct de uitslag.
De SNAQ RC bestaat uit 4 vragen en de uitkomst van de BMI-meting.
De BMI wordt afgelezen in de draaischijf. De BMI in de draaischijf is
aangepast voor ouderen boven de 65 jaar. Ook deze BMI score geeft
een stoplichtuitslag. Uit een combinatie van deze vragen komt dan
de definitieve stoplichtscore.
Deze stoplichtscore geeft in het bijbehorende multidisciplinaire behandelplan
de aanbevolen actie aan.
Naam cliënt:
Datum:
Score screening:
½
Screening en behandeling
van ondervoeding in
verpleeg- en verzorgingshuizen

13
Marina Goud, diëtist Laurens Zorggroep locatie Laurens
Antonius Binnenweg (Rotterdam):
“ De SNAQ RC laat zien dat ook die bewoner met overgewicht
ondervoed is als hij te veel afvalt. Dit bracht weer
duidelijk in kaart dat ondervoeding een groter probleem
is, waar te allen tijde naar gevraagd moet worden.”
Anneke Boersma, diëtist Laurens Zorggroep locatie
De Elf Ranken (Barendrecht):
“De Meet en Weet bleek een echte eye opener op de afdelingen.
Er bleek nu duidelijk dat een boterham met jam
echt geen volwaardig ontbijt is.”
NVD Nieuws
Voor de globale monitoring van de intake van vocht en voeding is de
Meet en Weet uit het ziekenhuisproject aangepast voor de verpleegen
verzorgingshuizen.
Op de achterzijde van het SNAQ RC kaartje is het multidisciplinaire behandelplan
weergegeven. In dit stroomschema worden de acties,
naar aanleiding van de SNAQ RC stoplichtscore, voor iedere discipline
weergegeven.
Bij de rode stoplichtscore schakelt, indien passend in het afgesproken
behandelbeleid, de behandelend (verpleeg)huisarts de diëtist in.
De diëtist kan dan door middel van een assessment de diëtistische
behandeling starten.
In het multidisciplinaire behandelplan wordt ook aangegeven binnen
welke termijn diëtetiek de behandeling dient te starten.
Screenen met behulp van de SNAQ RC wordt aanbevolen bij iedere
nieuwe bewoner en daarnaast voor ieder Multi Disciplinair Overleg
(MDO) die in principe twee maal per jaar voor een bewoner gehouden
wordt.
Toolkit
Op www.stuurgroepondervoeding.nl is de toolkit en alle verdere informatie
over de SNAQ RC te vinden. Op de site en in de toolkit zijn b.v.
naast het diëtistische behandelplan ook voorbeelden van tussentijdse
verstrekkingen te vinden.
Meet & Weet
wat je
cliënt eet!
1 op de 5 cliënten in verpleegen
verzorgingshuizen is
ondervoed.
De enige manier om op tijd te
signaleren dat een cliënt risico loopt
om (verder) ondervoed te raken is
door de voedingsintake globaal bij
te houden.
De verzorging noteert bij elk
eetmoment het aantal punten
en beoordeelt dagelijks de intake
en zorgt ervoor dat er tijdig
wordt gestart met tussentijdse
verstrekkingen. De verzorging
rapporteert aan de arts, zodat deze
de diëtist kan inschakelen.
Bijhouden intake
De intake wordt bijgehouden bij:
- Nieuwe opnames
- Voorafgaand aan MDO
- Verandering zorgplan
- Verdenking van te lage intake
Puntenverdeling
De puntenverdeling is gebaseerd op
het gegeven dat een gemiddelde
cliënt tussen de 1800 en 2200 kcal en
80-120 gram eiwit nodig heeft. In de
puntenverdeling die hier gebruikt
Met hele, halve en kwartborden wordt meetbaar gemaakt wat een goede maaltijd is.
wordt staat 1 punt voor 200 kcal en
10 gram eiwit.
½
½
Een heel bord warm eten = 3 punten
Een half bord warm eten = 2 punten
Een kwart bord warm eten = 1 punt
Een tussentijdse verstrekking (200 kcal en 10 gram eiwit) = 1 punt
Een melkproduct (pap, kwark, vla) = 1 punt
Drinkvoeding = 1 punt
Warme maaltijd:
een heel bord = 3 punten
Broodmaaltijd:
- 2 of 3 aardappels
- 150 gram groente
- portie vlees
- nagerecht (melkproduct)
een heel bord = 2 punten
- 2 boterhammen
- 2 x vlees / kaas beleg
- een melkproduct
een half bord = 2 punten
- 1 of 2 aardappels
- 100 gram groente
- een klein stukje vlees
- 100 ml nagerecht (melkproduct)
een half bord = 1 punt
- 1 boterham
- zoet beleg
- een melkproduct
Via arts, diëtist inschakelen bij
een kwart bord = 1 punt):
- 1 aardappel
- een klein beetje groente
- geen vlees en wel een
melkproduct als nagerecht OF
een kwart bord = ½ punt
- 1 boterham of beschuit of cracker
- zoet beleg
- geen melkproduct
- een klein stukje vlees en geen
nagerecht
Screening en behandeling van ondervoeding in verpleeg- en verzorgingshuizen