Wilson Benesch ACT

tested
De luidsprekers van de in het Engelse Sheffi eld gesitueerde Wilson Benesch, zijn beslist controversieel te
noemen. Alle modellen kennen een ronduit indrukwekkende en vooral vernieuwende technische opbouw
waarbij de nadruk ligt op het veelvuldig gebruik van het materiaal koolstof. Nagenoeg al de WB producten
zijn ronduit kostbaar, maar ook zeker vernieuwend te noemen. In de wandelgangen is het merk al net
zo controversieel want naast de vele positieve uitlatingen zijn er ook geluiden hoorbaar die melden dat
de weergave van dit merk als te ‘laid back’ of ‘emotieloos’ kan worden bestempeld. Om te kijken wat de
aanleiding hiertoe zou kunnen zijn, maar vooral om te luisteren tot wat dit weergavesysteem in staat is,
heb ik van importeur Audio Excellence uit Zevenbergen geruime tijd de gelegenheid gekregen om naar
deze klanksculpturen te luisteren.
WILSON BENESCH A.C.T. LUIDSPREKERS
24
Betoverende
neutraliteit

Mede omdat ik verspreid over de afgelopen
jaren eigenlijk de hele modellenrange
van Wilson Benesch al een keer
in mijn luisterruimte heb gehad, is het
voor mijzelf verbazend dat ik het ‘oermodel’
waar alles mee is begonnen, de
A.C.T. nog nooit in mijn eigen omgeving
heb kunnen beluisteren. Iets wat met
deze test ruimschoots wordt goedgemaakt.
De letters A.C.T. staan voor Advanced
Composite Technology en we
moeten terug naar het jaar 1994 wanneer
dit model het levenslicht ziet. Op
de fameuze High-End show in Frankfurt
vindt dan in 1995 de offi ciële introductie
plaats en de A.C.T. wordt er met verbazing
en ontzag ontvangen zodat de
naam en faam van Wilson Benesch hiermee
defi nitief is gevestigd. De weergevers
van dit type zoals die vandaag de
dag worden verkocht, lijken visueel zeer
sterk op dit oermodel maar onderhuids
zijn er vele veranderingen doorgevoerd
waardoor het gehoormatig een nog veel
betere luidspreker is geworden. Geestelijk
vader van het merk is de hoogbegaafde
Graig Milnes die samen met zijn
vrouw Christina de onderneming vorm
geeft. Graig zorgt hierbij voor de ontwerpen
en de technische verwezenlijking
van de modellen terwijl Christina
zorg draagt voor de overige werkzaamheden
waaronder het personeel, zakelijke
contacten en marketing. Voor meer
informatie over de onderneming Wilson
Benesch en Graig en Christina, verwijs
ik u graag naar mijn rubriek ‘Passie voor
muziek’ waar in Music Emotion nummer
12 van 2007 een zeer uitgebreid verhaal
is verschenen.
A.C.T. achtergronden
De A.C.T. is zeer hoog in het Wilson Benesch
gamma, net onder het absolute
topmodel Chimera, gesitueerd. Het is
een tamelijk fors (108 cm hoog, 23 cm
breed en 37 cm diep) en werkelijk loodzwaar
(52 kg!) vloerstaand luidsprekersysteem.
Dat het visuele basisontwerp
al weer stamt uit 1994 is het model beslist
niet aan te zien want de A.C.T.’s
die voor mij staan ogen fris en modern
met een spannend lijnenspel van afwisselend
scherpe en vloeiende vormen.
Achterliggende gedachte hierbij is dat
het er niet alleen mooi uit dient te
zien maar dat vooral het afstraalgedrag
hierdoor wordt geoptimaliseerd.
Materiaalkeuze en afwerking
zijn extreem gedegen uitgevoerd en
behoren wereldwijd samen met een
handjevol andere fabrikanten tot het
beste wat mij bekend is. Heel erg
goed dus! Waar het merk Wilson Benesch
vooral bekend om is geworden,
is het veelvuldig gebruik van koolstofmateriaal
voor zowel de behuizing als
de bas/midden units. Volgens de onderneming
voegen eigenlijk alle van
hout of MDF vervaardigde luidsprekerkasten
ongewenste kleuring aan
het geluid toe. Zelfs dusdanig dat er eigenlijk
nooit in die gevallen van een echt
neutrale weergave sprake kan zijn. In
het beste geval wordt dan de aanwezige
kleuring tamelijk gelijkmatig over het
complete weergavespectrum verspreid,
zodat het niet direct opvalt. Toch is er
ook in die gevallen meestal sprake van
een waarneembare bepaalde vervaging
of vervlakking bij verschillende soorten
klanken. Volgens Wilson Benesch heeft
een goed ontworpen en van koolstof
vervaardigde behuizing al deze problemen
nagenoeg niet. Niet alleen kan het
gegoten worden in bijna ieder gewenste
vorm en mede door de uiterst stijve
en resonantiewerende eigenschappen
is het vooral een (bijna) ideaal kastmateriaal.
Door de combinatie van koolstof
voor de feitelijke kast (de koolstofstrengen
zijn fraai zichtbaar door de transparante
coating) en houtdesigns voor
de bedekking van de aluminium delen,
heeft de A.C.T. een geheel eigen gezicht
gekregen waarbij ook nog eens
een fl ink aantal afwerkingsvarianten verkrijgbaar
zijn. Het naadloos aanbrengen
van de houtdesigns op metaal is overigens
beslist geen sinecure en er bestaan
slechts enkele bedrijven in europa
die hiertoe in staat zijn. Wilson Benesch
heeft ook op dit aspect hoog ingezet en
heeft het bedrijf in de arm genomen dat
ook merken als Rolls Royce, Bentley en
Aston Martin van een mooi houtlaagje
op metaal voorziet. Aan de onderzijde
van de kast is voorzien in vier prachtig
scherp gedraaide en goed verstelbare
spikes, terwijl de basrefl ex opening net
boven de onderplint uitmond. Slim, want
hierdoor komt de plaatsing van de luidsprekers
wat betreft de lagetonenweergave,
veel minder kritisch. Technisch gezien
is de A.C.T. een 2,5 weg basrefl ex
luidsprekersysteem welke is voorzien
van één geheel in eigen huis(!) ontwikkelde
17 cm Wilson Benesch Tactic
bas eenheid, eenzelfde soort eenheid
maar dan voor het bas/middengebied
en een 25 mm soft dome tweeter welke
volgens Wilson Benesch specifi caties
wordt vervaardigd bij het Deense fi rma
Scan Speak. Het fi lter is geheel volgens
mijn verwachting vervaardigd uit hoogwaardige
componenten terwijl aan de
achterzijde de bekende huiseigen dubbele
aansluitingen zijn bevestigd die geschikt
zijn voor zowel banaanstekkers
als spades, waarvan deze laatste met
het bijgeleverde gereedschap mooi stevig
aangedraaid kunnen worden.
NEXT
tested
25

tested
26
Luisteren
Omdat het hier om een zeer kostbaar luidsprekersysteem
gaat, zijn de luistereisen tot het maximale aangescherpt. Een
weergever uit deze prijsklasse moet mijns inziens op werkelijk
alle belangrijke muzikale parameters kunnen excelleren anders
is er überhaupt geen sprake meer van enige vorm van
prijs/kwaliteitsverhouding. Om dit te bereiken is er weer een
keur aan mooie en verantwoorde randapparatuur ingezet en
met succes! Al bij het opstellen blijkt dat de A.C.T. niet overmatig
kritisch is en het systeem presteert al meer dan uitstekend
bij normale afstanden tot zij- en achterwand (60 cm of
meer). Grotere afstanden mogen wel en bieden zeker een toegevoegde
waarde maar absoluut noodzakelijk is het hier zeker
niet. Wel belangrijk, maar dat geldt eigenlijk voor ieder luidsprekersysteem,
is het correct waterpas stellen waardoor de
plaatsing binnen het ruimtebeeld nog nauwkeuriger word. Al
bij de allereerste noten hoor ik meteen dat hier een topklasse
luidsprekersysteem speelt wat je zowel visueel als auditief
niet snel zal kunnen negeren. Meteen opvallend is de enorme
uitgewogen weergave, zo heerlijk vrij van excessen en o zo
natuurlijk van timbre en afbeelding. Om dingen wat duidelijker
te illustreren, zet ik er even denkbeeldig mijn referentie
naast in de vorm van de eveneens indrukwekkend goede Master
Contemporary C. Waar bij de Master alles in basis is gebaseerd
op het neerzetten van een evenwichtig en krachtig mu-
ziekspectrum en een tonale balans die naadloos gekoppeld is
aan een enorm grote stage, is de A.C.T. een volledig ander
type weergever. De eerste indruk is die van een meer ingetogen
systeem maar dat blijkt na langer luisteren maar ten dele
waar te zijn. Ook de A.C.T. is namelijk zeer goed in staat tot
het leveren van een (zeer) evenwichtige tonale balans. Echter
door de extreme afwezigheid van kastkleuring ontstaat er
een buitengewone homogene energieafgifte die bij de Engelsman
wat geciviliseerder overkomt dan bij de Nederlander. De
Master trekt je helemaal met huid en haar actief bij de muziek.
Maar de Wilson Benesch is absoluut gezien wat meer beschouwend
van karakter waardoor er samen met de zeer lage
versmering, meer inzicht ontstaat in het muzikale geheel. Je
kunt hier kiezen of je er helemaal in op wilt gaan of lekker genietend
met een glaasje wijn achterover wilt leunen. De A.C.T.
weet zowel kwalitatief als kwantitatief een bijna perfecte laagweergave
neer te zetten. Het loopt mooi diep door, is zeer
mooi in balans met de rest van het spectrum waardoor je het
meer voelt dan hoort en heeft een prachtige ademende kwaliteit
gecombineerd met een hoge resolutie. Het is dus meer
het soort laag van een grote full range electrostaat of bandjesluidspreker
dan de meer gangbaar weergevers van het elektrodynamisch
principe. Midden en hoog vormen hiermee één
geheel en zijn op de juiste elektronica beslist zijdezacht en uiterst
fi jn gedetailleerd van karakter. Dat de resolutie op topniveau
zit, blijkt wel uit de verschillen die met de verschillende
versterkercombinaties naar voren komen. Meteen bij het
wisselen hiervan verschuift ook meteen de hele klankopbouw,
waardoor blijkt hoe gering de invloed van de speaker zelf is.
Heel knap! De Unison Research Performance met zijn enorme
dynamiek en die typisch natuurlijke hoogoplossende luchtige
weergave zoals alle single ended buizenversterkers dat schijnen
te kunnen. De DartZeel met zijn indrukwekkende neutraliteit,
holografi sch ruimtebeeld in combinatie met een ietwat
rondere klankbalans in het midden laag. De Pass Labs met de
bekende ongebreidelde slagkracht ook in het sublaag, gekoppeld
aan een enorme stage en de Spectral combinatie met
die typische weergaloze snelheid, oplossend vermogen en het
wat slankere maar zeer doortekende laag. De A.C.T. laat het
allemaal feilloos horen, maar wat nog veel belangrijker is, met
iedere combinatie wordt er feilloos muziek gemaakt zonder de
minder sterke punten van dat moment te extreem uit te lichten.
Hebben deze luidsprekers dan helemaal geen eigen karakter
en zijn ze volstrekt neutraal? Nee, dat gaat weer net wat te
ver maar ze gaan wel verder dan 90% van de op de markt zijnde
luidsprekersystemen. Wat ik verder typerend vind aan de
A.C.T. is het mooie ver doorlopende maar vooral zijdezachte
hoog zonder ook maar ooit een spoortje hardheid te vertonen,
het mooie kleuringsvrije middengebied wat alle timbres
van zangers en instrumenten met al hun bijbehorende emoties
goed laat uitkomen en het zeer goed omlijnde laag met een
grote mate aan verfi jning en controle. Het is gelukkig wars van
iedere commerciële invloed en ondanks zijn rijkheid, zeker niet
te vet. Het systeem heeft een zeer prettig aandoend timbre
wat een mooie combinatie vormt tussen het hoge oplossende

Gebruikte componenten
Luidsprekers:
Wilson Benesch A.C.T., Master Contemporary C
Cd-Speler:
North Star Design T192 loopwerk met Extremo DAC
Geïntegreerde versterker: Unison Research Performance
Voorversterkers:
DartZeel NHB-18NS, Pass Labs X1, Spectral DMC-15
Eindversterkers:
DartZeel NHB-108 Model One, Pass Labs X250.5,
Spectral DMA160
Audiorack:
Finite Elemente Pagode Master Reference HD12
Interlinks: Siltech Signature Forbes Lake generation 5,
MIT Shotgun
Luidsprekerkabels: Nirvana SX, MIT Shotgun
Netkabels:
Nirvana PC, Kemp Reference,
Essential Audio Tools Current Conductor,
MIT Shotgun AC2 Power Cord
wezigheid van kleuring, compressie en
vervorming. Als je na zo’n sessie vervolgens
naar een ander willekeurig ‘normaal’
systeem gaat luisteren, valt daarbij
ogenblikkelijk de relatieve onrust en
kleuring op. Toch is er ook een nadeel te
noemen hoewel dat niet voor iedereen
zal gelden. Hardcore fans van onder andere
heavy metal muziek of andersoortige
extreem heftige uitspattingen kunnen
beter verder zoeken. Het kan op zich
wel goed worden weergegeven, maar
door het hoge oplossend vermogen
wordt er nauwelijks iets verbloemt. Dus
de vervorming in de gitaren wordt vervolgens
onverhuld en ongekleurd in de
rondte geslingerd. Iets waar niet iede-
vermogen en tonale rijkheid. Het ruimtebeeld
wat deze luidsprekers weten
neer te zetten benaderd het ideaal dat
mogelijk is met twee weergevers. Het
komt helemaal los van de kast waarbij
de weergevers zelf niet zijn aan te wijzen.
Ook zittende aan de zijkant zijn beide
luidsprekers nog keurig even luid(!)
hoorbaar. Zoals alle Wilson Benesch
luidsprekers heeft ook deze A.C.T. wel
een bepaalde vorm van voornaamheid
of beleefdheid meegekregen die echter
ook weer behoorlijk relatief blijkt te zijn.
Want tijdens lange luistersessies blijkt
deze voornaamheid eerder een voordeel
ter zijn dan een nadeel en voor een
groot deel te herleiden door de grote afre
muziekliefhebber van gediend is. Alle
van een koolstofkast voorziene Wilson
Benesch weergevers bezitten deze ongekleurde
weergave en het leunt eigenlijk
dichter tegen een electrostaat (maar
dan wel één met echte body en druk in
de weergave) dan een dynamisch systeem
aan. De bevindingen die van een
aantal mensen op het internet rondzwerven
betreffende een (te) laid back
en emotieloos geluid, wil ik dus bij deze
wat mij betreft deels naar het land der
fabelen verwijzen. Ik zeg expres deels,
want aangestuurd door een niet goed
passende aansturing kan de neutrale
weergave inderdaad omslaan naar die
genoemde parameters. Het geluid kan
dan te veel laid back worden en door
de te geringe aanvoer van echte klankkleuren,
emotieloos gaan aandoen. De
oplossing is echter eenvoudig. Gewoon
samen met uw dealer de nodige aandacht
aan de complete weergaveketen
besteden en u zult beloond worden met
een werkelijk prachtige en vooral evenwichtige
weergave waar het zeer lang
naar luisteren is.
Conclusie
Met veel genoegen heb ik de gehele
testperiode naar de Wilson Benesch
A.C.T. geluisterd. Een tijdspanne waarbij
ik geen moment twijfels heb gehad
over het neergezette weergaveniveau
en zelfs de vraagprijs acceptabel vind.
Deze luidsprekers zijn zeker kostbaar en
vragen ook nog eens om een forse investering
aan hoogwaardige randapparatuur.
Daarentegen zien ze er ook nog
eens zeer fraai uit, zijn in vele varianten
(tegen meerprijs) te verkrijgen en bieden
in een juiste keten, een betoverend
neutrale full range weergave waar het
met heel veel muzieksoorten echt intens
van genieten is.
tested
27
Tekst Werner Ero
PRIJZEN
WILSON BENESCH A.C.T. € 15.400,- PER PAAR
AUDIO EXCELLENCE
TEL: 0168-335180
E-MAIL: INFO@AUDIOEXCELLENCE.NL
WWW.AUDIOEXCELLENCE.NL
END