1992-14-01 - Vrienden van Blijdorp

Flamingo's
In deze tijd van het jaar misschien niet het
eerste dier waar je aan denkt, maar wèl een
van de eerste dieren die je ziet als je Blijdorp
binnenkomt: de Flamingo's. In een geheel
"gerenoveerd" buitenverblijf meteen al
een fris en kleurig gezicht, deze op ranke poten
rondlopende vogels.
Flamingo's zijn watervogels die zich op vrijwel alle werelddelen ophouden in zouthoudende
en alkalische meren en lagunes. Alhoewel ze een hete, droge omgeving prefereren zijn er ook
kolonies die hoog in de Andes leven, waar het toch echt ijs- en ijskoud is!
Flamingo's houden zich over het algemeen in grote kolonies op. De grootste waargenomen
groep ooit bestond uit meer dan 2 miljoen exemplaren, maar dat is al meer dan dertig jaar
geleden!
In het zojuist al genoemde Andes-gebied exploiteren de bewoners al sinds eeuwen deze vogels
en wel om hun eieren. Het aantal flamingo's wordt er in die streken niet minder door, goed
natuurbeheer dus!
In andere delen van de wereld, met name in Afrika, zijn bepaalde populaties sterk afgenomen,
onder andere door vervuiling van het water en de leefomgeving, maar van een bedreigde
soort kunnen we (nog) niet spreken.
Er zijn drie geslachten flamingo's (voor de latijn-liefhebbers: Phoenicopterus, Phoeniconaias
en Phoenicoparrus) met verscheidene soorten in allerlei kleuren rood, roze en wit. De twee
soorten die Blijdorp herbergt zijn de Roze flamingo (Phoenicopterus roseus) en de Rode flamingo
(Phoenicopterus ruber). De juiste plaats binnen de Orde der vogels is nog steeds niet
helemaal uitgedokterd. Op grond van onder andere hun gedrag en poten met zwemvliezen
lijken ze het meest verwant aan eenden en ganzen. Qua anatomie zou je verwantschap met
de ibissen en ooievaars kunnen aantonen. In ieder geval is het duidelijk dat ze een unieke
plaats innemen door de bijzondere omgeving waarin ze leven en de daarmee gepaard gaande
specialisatie en aanpassing. Die aanpassing bestaat uit de bijzondere vorm en functie van de
snavel. Deze is gespecialiseerd in het zeven van voedsel uit het water, heeft een scherpe knik
in het midden, een grote gootvormige ondersnavel en een kleine dekselvormige bovensnavel.
Tijdens het voeden worden water en modder in de snavel opgezogen, waarna kleine diertjes
door stijve haren aan de snavelranden worden tegengehouden, terwijl het water en de modder
weer worden uitgespuwd. De tong van de flamingo bevat vlezige aanhangsels, waarmee
het voedsel verzameld wordt en naar de keel en slokdarm wordt geduwd.
Omdat de flamingo's in zulke grote aantallen rondplassen in die zoute meren zal het u niet
verbazen dat het een aantrekkelijk prooidier is. Er zijn dan ook aardig wat dieren die jacht
op hem maken. Leeuwen, hyena's, jakhalzen, arenden, gieren en last-but-not-Ieast de maraboes.
Zo'n grote groep flamingo's bij elkaar is op bepaalde momenten heel kwetsbaar, omdat
ze soms zó dicht op elkaar staan, dat ze niet allemaal tegelijk weg kunnen vliegen. Een snelle
aanval van bijvoorbeeld een leeuw slaat dan ook verscheidene vogels tegelijk neer in de
modder. Van zich afslaan is niet mogelijk, de poten zijn te dun en te breekbaar. Ook de maraboe
is een gevreesde vijand. Eén enkele maraboe die langs de oever wat heen en weer loopt
kan duizenden flamingo's op de vlucht jagen!
Omdat ze zo kwetsbaar zijn broeden flamingo's op de meest afgelegen plaatsen. De broedcyclus
begint met een uitgebreide hofmakerij, waaraan vaak vele honderden vogels binnen een
kolonie tegelijk deelnemen. Met imposante vleugelbewegingen verplaatst zo'n "wave" zich
dan binnen de groep. Het nest van een flamingo verdient geen schoonheidsprijs; meestal is
het een heuveltje van modder met een kuiltje in het midden. In vrijwel alle nesten ligt één ei.
Zowel de mannetjes als de vrouwtjes broeden. Dat broeden bezorgt de vogel aardig wat
stress, want het is voortdurend ruzie: met de buren, een voorbijganger, over het nestmateriaal.
Pas nadat de jongen na een week of twee in kleine groepjes onder begeleiding van enige
volwassenen gaan "samenwonen" krijgen de ouders het wat rustiger.
"Onze" flamingo's zitten dus niet slecht: aardig verblijf, op tijd je natje en je droogje en bovendien:
geen last van overbevolking!
Hennie Hagen
.i:::=b=a=s=i=l=o~Q
Rode flamingo's met jongen
VANHOGENDORPlAAN1~
3135 BJ VlAARDINGEN
Voor informatie:
'8010-4705620
B.g.g. 010-4712474
DAK ~~~~~~~~i
ISOLATIE
REPARATIE
ONDERHOUD
alle soorten zinkwerken!
DE MEEST AllROUND DAKBEDEKKER UIT DE REGIO!!!
yRIENDENNlEl!IvS
23