Enkele Tips voor Figuren in LATEX - VTK

Enkele Tips voor Figuren in L A TEX
Fostier Jan
jan.fostier@ugent.be
April 2004
1 Algemeen
In deze text wordt verondersteld dat de lezer kennis heeft genomen van het invoegen van
eps files in latex of pdf files in pdflatex met behulp van het graphicx package. Deze
text geeft enkel tips in verband met het produceren van eps of pdf tekeningen. Er wordt
ook verondersteld dat de gebruiker GhostScript en GhostView geïnstaleerd heeft.
Er zijn vele methodes waarop figuren kunnen ingevoegd worden in L A TEX. Gebruik
makend van latex kunnen normaalgezien enkel PostScript (eps) tekeningen worden gebruikt.
Bij gebruik van pdflatex kan je rechtstreeks pdf, jpg en png en gif gebruiken.
Het gebruik van jpg is aan te raden voor foto’s, pdf voor vector-formaat tekeningen of
tekeningen die text bevatten, png voor de rest.
2 Het gebruik van eps files in latex
Het gebruik van latex genereert een dvi (DeVice Independent) file die verder kan worden
omgezet naar een ps file (PostScript) met dvips. Onder bepaalde voorwaarden kan die
ook met dvipdf of dvipdfm naar een pdf file omgezet worden. In zulke gevallen is het
echter aan te raden om pdflatex te gebruiken.
Het invoegen van een eps file is eenvoudig met het graphicx package en het commando
includegraphics. Vele wetenschappelijke programma’s zoals Maple, Matlab, Mathematica,
xfig, etc hebben een optie om rechtstreeks een eps file te maken. Deze eps files zijn
1

echtstreeks bruikbaar in latex. Sommige programma’s zoals Excel of PSpice produceren
vector tekeningen, maar hebben geen optie om rechtstreeks eps files te maken. Via enkele
omwegen kan dit toch bereikt worden. We geven het voorbeeld van Excel. De procedure
gaat als volgt:
• Selecteer de grafiek en open het afdrukken venster.
• Vink afdrukken naar bestand aan, klik op afdrukken en vul een bestandnaam in
(vb tekening.ps)
• Open deze tekening in GhostView en gebruik de ps naar eps functie. De bounding
boxes mogen automatisch of manueel aangeduid worden.
• Open het resulterend eps bestand met een text editor en ga op zoek naar het woord
setpagedevice. Dit woord komt voor tussen lijnen die beginnen met %%BeginFeature
en eindigen met %%EndFeature. Deze lijnen en alles wat er tussen staat moet verwijderd
worden omdat ze problemen geven met latex. Setpagedevice komt typisch
2 keer voor in zo’n eps bestand.
• Voeg de resulterende eps file in latex
3 Het gebruik van pdf tekeningen in pdflatex
Het is niet mogelijk om rechtstreeks eps files in te voegen in pdflatex. Gebruik daartoe
het programma epstopdf dat zich normaal gezien in een of andere subdirectory van texmf
bevindt. Opgelet: het is wel noodzakelijk dat GhostScript geïnstalleerd is. Typ bijvoorbeeld
epstopdf input.eps in op de command prompt en het resultaat is input.pdf dat
kan ingevoegd worden pdflatex.
We bespreken nu opnieuw voor Excel hoe we een pdf tekening kunnen maken. Het
gemakkelijkst is om een pdf printer te installeren, bijvoorbeeld CutePDF Writer van Acro
Software dat gratis gedownload kan worden. Het resultaat is dat in het afdrukvenster
een printer verschijnt die pdf files genereert. Er moet nog op enkele zaken gelet worden:
• Er moet voor gezorgd worden dat de marges op nul ingesteld worden. De pdf file
wordt namelijk in zijn geheel geïmporteerd met witte randen en al.
2

• Vermits de marges op nul ingesteld worden moet de vorm van het papier gelijk gekozen
worden aan de gewenste vorm van de tekening. Het is bijvoorbeeld geen goed
idee om een vierkante grafiek in Excel op A4 te printen en die dan in pdflatex met
width en height terug vierkant te maken omdat de text in de hoogte of breedte zal
gecompresseerd zijn. De oplossing zit opnieuw in GhostScript dat een PostScript
custom page size toevoegt aan de lijst papierformaten. Bij de geavanceerde printer
opties onder Excel kan dit formaat geselecteerd worden en de hoogte en breedte
kunnen worden ingesteld. De absolute waarden hebben geen belang omdat dit later
met scale in pdflatex kan worden aangepast.
4 Besluit
We besluiten dat het mogelijk is om bijna alle mogelijke omzettingen te maken. Bij
wijze van voorbeeld zijn hieronder 2 tekeningen ingevoegd: één uit Excel die via CutePDF
Writer naar een pdf werd geprint en één uit Maple die eerst naar eps werd geëxporteerd
en daarna met epstopdf naar pdf werd omgezet. Er is ook een bestand excel.eps
bijgevoegd dat gecreëerd werd via de methode in sectie 2. Van beide tekeningen zijn
dus zowel de eps als de pdf files beschikbaar waardoor deze Tex file zowel met latex als
pdflatex gecompileerd kan worden. Merk hierbij ook het voordeel op om geen extensies
te gebruiken bij includegraphics.
Met dank aan Bart Baekelandt voor de morele steun zonder dewelke dit document niet
tot stand zou gekomen zijn.
3

0
35
30
25
20
15
10
5
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
Figuur 1: Excel grafiek met CutePDF
1
0.5
–3 –2 –1 0 1 x 2 3
–0.5
–1
Figuur 2: Maple grafiek omgezet met epstopdf
4