Benutting-van-bodemenergie-is-van-nationaal-belang-

met concepten komen die een terugverdientijd
hebben van 4 – 5 jaar, voor een commerciële belegger,
en maximaal 8 jaar voor een pensioenfonds.
‘Wij zullen moeten zorgen dat wij met een wko de
waarde van het vastgoed zodanig vergroten – en
vaak betekent dit dat het comfort in het gebouw
sterk omhoog moet – dat huurders langer blijven
zitten of dat het nieuwe huurders aantrekt. Als dat
lukt, ben ik er zeker van dat investeerders en ontwikkelaars
voor een wko kiezen.’
en haalbaarheid, kwaliteit en vakmanschap, weten
regelgeving. De opsomming bij het onderdeel
marktkansen is wel het langst. ‘In de eerste plaats
is er nog bijzonder veel optimalisatie mogelijk. De
techniek van een bodemenergiesysteem zoals een
wko is redelijk gestandaardiseerd. Optimalisatie is
daarom een kwestie van integraal ontwerpen en
vooral organisatie. We zullen meer in het collectief
moeten denken, en niet dat elke schakel in de keten
zich tot zijn eigen ‘kunststukje’ beperkt.’
Een andere, grote uitdaging ligt bij de bestaande
bouw. Op een themabijeenkomst van Bodemenergie-NL,
eerder dit jaar, bleek dat ontwikkelaars best
bereid zijn bij bestaande gebouwen bodemenergie
toe te passen. Maar de markt moet daarvoor wel
Bredere benadering
Wel benadrukt Bakema dat het puur kijken naar
de investering van een bodemenergiesysteem en
de terugverdientijd een te eenzijdige benadering
is. ‘In de woningbouw zie je nu bijvoorbeeld een
trend om woningen volledig passief te maken. Maar
dat betekent wel dat men bij de bouw, voor elke
individuele woning, al snel 30.000 – 50.000 euro
extra kwijt is aan bouwkundige kosten. Ik wil nog
wel eens de rekensom maken om die methode van
passief bouwen te vergelijken met een collectieve
wko waarbij je met een warmtepomp, eventueel in
combinatie met zonnepanelen, gewoon goed geïsoleerde
woningen van duurzame warmte en koude
voorziet. Verder verwacht ik dat we op termijn
steeds meer losse wko’s in binnenstedelijke gebieden
zullen koppelen tot één systeem dat koude en
warmte levert. De crux is dat er partijen opstaan die
de exploitatie van dergelijke losse systemen gaan
bundelen.’
In tegenstelling tot de wko-systemen op lage temperaturen,
die Guido Bakema ‘proven technology’
noemt, ligt er nog wel een ontwikkeltraject voor
de bodemenergiesystemen op midden en hoge
temperaturen. ‘Voordat deze technieken ‘business
as usual’ zijn, zijn we wel wat jaren verder.
Maar deze ontwikkeling maakt nadrukkelijk wel
onderdeel uit van onze kennisagenda. Als belangenorganisatie
hebben we de ambitie om de hele
keten van leveranciers en adviseurs op het gebied
van bodemenergie te vertegenwoordigen. Daar
horen nadrukkelijk ook de aardwarmtesystemen
bij die op diepten van 1 km of nog wel dieper, hun
energie winnen. Ik wil expliciet benadrukken dat
Bodemenergie-NL een brede organisatie is, die zelf
ook weer deel uitmaakt van de Duurzame Energie
Koepel in Nederland. Samen met alle andere duurzame
technologieën moeten we via de DE Koepel
onze krachten bundelen. De duurzame technieken
moeten namelijk niet onderling willen concurreren.
We hebben ze allemaal nodig. Voor de echte strijd
moeten wij ons op de fossiele lobby richten. Daarvoor
is die bundeling van krachten en middelen
essentieel.’