PowerPoint BOA rechts- en wetskennis juni 2013.pdf

OPLEIDING BOA
Presentatie
rechts- en wetskennis
SPV- lesmap
juni 2013/ 4 e druk lesboek
1

Staat
Grondgebied
Volk
Overheidsgezag
2

Staatsvorm NL
STAATSVORM NL = gedecentraliseerde eenheidsstaat
Rijk
Provincie
Gemeente
de decentrale overheidsorganen hebben een eigen
(beperkte) wetgevende bevoegdheid
-
NL treedt internationaal als een eenheid op
3

wetgevende macht:
Regering en Staten-Generaal
Provinciale Staten (verordening)
Gemeenteraad (verordening)
trias politica
=
scheiding der machten
uitvoerende macht = (bestuur):
Regering
Gedeputeerde Staten
College B&W rechterlijke macht
4

Organen centrale overheid
2 e + 1 e KAMER DER STATEN-GENERAAL
2 e Kamer = 150 leden / 1 e Kamer = 75 leden
Gekozen (NL 18+) volksvertegenwoordiging (parlementen)
Vaststellen van wetten samen met de regering
Controle op de regering
REGERING = koning & ministers
KABINET = ministers & staatssecretarissen
5

Regeringsvorm NL
REGERINGSVORM NL
constitutionele monarchie + erfopvolging + parlementair stelsel
De regering:
Is het hoogste bestuursorgaan
Wordt gevormd door koning & ministers
Legt verantwoording af aan het parlement (2 e K en 1 e K)
De koning is onschendbaar en de minister is verantwoordelijk!
6

Wetgeving
in de gedecentraliseerde eenheidsstaat
1. WET IN FORMELE ZIN
Hoogste wetgeving na de Grondwet
Vastgesteld door regering en Staten-Generaal gezamenlijk
Herkenbaar aan het woord WET………..
2. WET IN MATERIELE ZIN
Vloeit voort uit een wet en mag er niet van afwijken!!
Regering
- AMvB = minister en koning (Kon. Besluit)
- Ministeriële regeling = minister
lagere overheid
- Gemeentelijke verordening = gemeenteraad
- Provinciale verordening = Provinciale Staten
- Keur = waterschap
7

Hiërarchie in wetgeving
Grondwet
Wet
in formele zin (R+SG)
Prov. verord.
Prov. Staten
Gem. verord.
Gemeenteraad
AMvB
KB (minister + koning)
Minist. regeling
(minister)
Waters. verord.
Waterschap
8

De wet – in formele zin -
Bindende overheidsregel gemaakt door:
de regering en Staten-Generaal gezamenlijk
Wetsontwerp 2 e K 1 e K Koning
minister +
minister
ministerraad
amendement
ja/nee
Raad van State
(advies)
JA/NEE
Of een initiatiefwetsvoorstel uit de 2e Kamer
9

De provincie
Provinciale Staten (PS)
– Hoogste en wetgevende macht
– Volksvertegenwoordiging, elke 4 jaar gekozen NL 18+
– PS kiest de leden 1 e Kamer
Gedeputeerde Staten (GS)
– Dagelijks bestuur = uitvoeren besluiten
– Gedeputeerden benoemd door PS
– Gedeputeerde is niet tevens lid van PS
Commissaris van de Koning (CdK)
– Benoemd door de koning (KB = K+ minister) 6 jaar
– Hoogste gezagsdrager = lid en voorzitter GS + voorzitter PS
10

De gemeente
Gemeenteraad
– Hoogste en wetgevende macht
– Volksvertegenwoordiging, elke 4 jaar gekozen door
ingezetenen
College B&W
– Dagelijks bestuur = uitvoeren besluiten
– Wethouders benoemd door de gemeenteraad
– Wethouder is niet tevens lid van de gemeenteraad
Burgemeester
– Benoemd door de koning (KB = K+ minister) 6 jaar
– Lid en voorzitter college B&W en voorzitter gemeenteraad
11

Waarborgen deugdelijke rechtspraak
(Grondwet + Wet RO)
De WET wijst de gerechten aan en regelt
samenstelling en bevoegdheden (Wet RO/WvSv)
Niemand kan tegen zijn wil worden afgehouden van
de rechter die de WET hem toekent
Rechter is onafhankelijk (van de regering / 3∆ politica)
– salaris bij WET en aanstelling voor het leven
Terechtzitting (in principe) openbaar*
Uitspraak is altijd openbaar*
Vonnis dient gemotiveerd te worden*
* Op straffe van nietigheid
12

Magistratuur in beeld
13

Magistratuur
1. Zittende magistratuur (= rechtsprekend)
Rechtbank rechter
Hof en Hoge Raad raadsheer
2. Staande magistratuur = leden OM (= niet rechtsprekend)
Rechtbank officier van justitie
Gerechtshof advocaat-generaal
……………………………………………………………………………………………………
Hoge Raad geen lid OM: Procureur-generaal bij de Hoge Raad
De PG-HR (plv. PG-HR en AG-HR) is onafhankelijk van het OM.
Voor het leven aangesteld en salaris bij wet.
Geen aanklager, maar adviseur HR op cassatie en herzieningsverzoeken.
-------------------------------------------------------------------------------------------------
De hulpofficier van justitie behoort NIET tot de magistratuur.
HulpOvJ = door de min. van J/V aangewezen ambtenaar politie.
14

Competentie (welke rechter is bevoegd)
Absolute competentie (Wet RO)
Regelt de aanwijzing van het soort gerecht dat een
bepaald soort strafbaar feit (overtreding/misdrijf)
behandelt
Relatieve competentie (WvSv)
Regelt de aanwijzing van de plaats van het gerecht
dat het feit behandelt (welke van de 11RB of 4GH)
15

Rechtbank (11)
Absolute competentie
OVERTREDINGEN
MISDRIJVEN
< 1 jaar + eenvoudig bewijs
overige misdrijven
KANTONRECHTER (1)
- politierechter (1)
- meervoudige kamer (3)
Jeugdigen 12-18 jaar (m+o)
- kinderrechter (1/3)
Gerechtshof (4) - Alle beroepszaken +
Hoge Raad (1)
- Teruggewezen zaken HR
- Cassatie
- Herziening
Eerste aanleg: minister e.d./
strafbaar feit in relatie tot de functie
16

De gerechten
Rechtbank (11)
– Strafzaken in eerste aanleg (misdrijven en overtredingen/ jeugdigen apart)
– Enkelvoudige en meervoudige kamers
– OvJ dagvaardt en vertegenwoordiger van het OM op zitting
Gerechtshof (4)
– Hoger beroep
2 e behandeling van de strafzaak (feiten + procedure)
– Door de HR teruggewezen en verwezen zaken in cassatie/herziening
– AG vertegenwoordiger van het OM op zitting
Hoge Raad (1)
– Cassatie
alleen op procedure
– Herziening
nieuwe behandeling strafzaak na nieuwe feiten
– Ambtsmisdrijven en overtredingen hoge ambtsdragers in eerste aanleg
PG, plv. PG en AG’s bij de HR behoren niet tot het OM
17

Rechters en raadsheren
Op de rechtbank: rechters
Op het gerechtshof en Hoge Raad: raadsheren
Spreken recht:
– over zaken die door het OM worden aangedragen
– zijn onafhankelijk van de regering en tevens onpartijdig
Voor het leven aangesteld + rechtspositie bij WET geregeld
Passen de wet toe + hun uitspraken vormen de jurisprudentie
18

De rechter-commissaris = RC
De RC is een (onafhankelijke) onderzoeksrechter
Geen lid van het OM
(bij gerechtshof: raadsheer-commissaris)
In het opsporingsonderzoek - toezichthoudende en toetsende rol:
– Rechtmatige toepassing bevoegdheden
– Voortgang en volledigheid onderzoek
– Evenwichtige bewijsverzameling (belastend EN ontlastend)
Verdergaande bevoegdheden dan de OvJ zoals:
– In bewaring stellen
– Doorzoeken woning ter inbeslagneming
– Psychiatrisch onderzoek verdachte
In het onderzoek betrokken door:
– vordering OvJ
– verzoek van verdachte/raadsman
– eigen (RC) initiatief/ambtshalve (vanaf bewaring of enig onderzoek RC)
19

Organisatie Openbaar Ministerie
minister van Veiligheid & Justitie
COLLEGE VAN PROCUREURS-GENERAAL (5)
HET HOOFD VAN HET OM
aanwijzingen
11 rechtbanken 4 gerechtshoven *Hoge Raad
hoofdofficier
O.v.J
O.v.J
landelijk hoofdadvocaat-generaal
AG
AG
O.v.J AG
PG-HR
AG’s- HR
=
onafhankelijk
buiten het OM
- hoofdofficier Landelijk parket
- hoofdofficier Functioneel parket
20

Taak Openbaar Ministerie (OM)
Opsporen
– alleen i.v.m. (redelijk vermoeden van) een strafbaar feit
– steeds strafvorderlijke beslissingen als doel
– onder gezag van de OvJ
Vervolgen
– Het OM betrekt een rechter in het strafproces
RC in het opsporingsonderzoek op vordering OvJ
dagvaarding uitbrengen door OvJ
Doen uitvoeren strafvonnis
– incasseren boete
– uitvoeren taakstraf
– uitzitten gevangenisstraf
21

Taken officier van justitie
1. Gezag over het opsporingsonderzoek
2. Beslist (z.s.m.) over vervolgen of seponeren
3. Draagt de zaak voor bij de rechter
Seponeren
op grond van:
(kan tot aan begin van de terechtzitting)
A) Haalbaarheid
Geen strafbaar feit of onvoldoende (wettig verkregen) bewijs
Onhaalbare zaak vervolgen heeft geen strafvorderlijk doel
B) Opportuniteit
Wel haalbare zaak, maar geen algemeen belang
Het OM heeft niet de plicht te vervolgen
Beklag tegen sepotbeslissing: bij gerechtshof = art. 12 procedure
22

Procedure in strafzaken
1. Voorbereidend onderzoek (i.v.m. strafbaar feit /verdenkingscriteria)
= Opsporingsonderzoek (onder gezag van de officier van justitie)
Binnen dit onderzoek heeft de RC een controlerende/toetsende taak
De RC doet eventueel aanvullend onderzoek
(RC heeft verdergaande bevoegdheden)
2. Onderzoek ter terechtzitting & beslissing v/d rechter (vonnis)
3. Eventueel aanwenden rechtsmiddelen (OM/verdachte)
Hoger beroep (gerechtshof / geheel wordt opnieuw behandeld)
Cassatie (Hoge Raad/ alleen op procedure; geen inhoud)
4. Tenuitvoerlegging (executie) van de onherroepelijke uitspraak
-----------------------------------------------------------------------------
Herziening (HR) bij een NOVUM, in beginsel alleen in voordeel van de veroordeelde of
bij bepaalde ernstige feiten ook in nadeel (na vrijspraak) van de verdachte
23

Onderzoek ter terechtzitting
Belangrijkste onderdeel van de strafprocedure
Ten laste gelegde feit dient hier wettig + overtuigend bewezen
te worden (wettige bewijsmiddelen)
UITSPRAAK:
Schuldig (wettig en overtuigend bewezen)
Vrijspraak (onvoldoende wettig bewijs/de rechter is niet overtuigd)
Ontslag van rechtsvervolging (wel wettig en overtuigend bewezen)
A. het feit is geen strafbaar feit volgens een wettelijke delictsomschrijving
B. er is sprake van noodweer/overmacht waardoor de daad niet
wederrechtelijk is, en dus niet strafbaar is
C. de dader is niet strafbaar omdat hij geen schuld heeft aan het feit, omdat
hij ontoerekeningsvatbaar is of er is sprake van noodweerexces.
24

Wie zijn opsporingsambtenaar
ALLE PERSONEN MET DE OPSPORING VAN
HET STRAFBARE FEIT BELAST
141 WvSv Algemeen opsporingsambtenaar
142 WvSv Buitengewoon opsporingsambtenaar
Taak: opsporingsonderzoek
25

Algemeen opsporingsambtenaar 141
Officieren van justitie
Ambtenaren van politie
– Executieve ambtenaren van politie/ politietaak
– Vrijwillige ambtenaren van politie/ politietaak
– Politieambtenaren van de rijksrecherche/politietaak
Officieren + onderofficieren + verder aangewezenen Kmar
Opsporingsambtenaren van de BOD’n
Alle feiten m.u.v. enkele feiten zoals uit de Douanewet
In heel NL bevoegd, wel grondgebied van tewerkstelling
26

Buitengewoon opsporingsambtenaar
art.142 W.v.Sv.
TITEL:
a. Individueel door de min. van Justitie of PG een akte
van opsporingsbevoegdheid verleend
b. Categoriaal aangewezen door de min. van Justitie
c. In bijzondere wet of verordening (APV) aangewezen
27

akte van opsporingsbevoegdheid
akte van beëdiging
1. Voor welke wetten /feiten hij bevoegd is
Domein (1- 6) + functie gerelateerd
2. Grondgebied waar hij bevoegd is
heel NL = beperkt tot gebied tewerkstelling / tenzij samenwerkingsconvenant
3. OF hij de politiebevoegdheden* uit mag oefenen
Politiewet art. 7, lid 1 = geweldsbevoegdheid
Politiewet art. 7, lid 3 = veiligheidsfouillering
* In principe niet, zo ja dan verleend door minister + op akte van beëdiging
* Zo ja dan ook op de akte de eventuele geweldmiddelen (wapenstok, pepperspray, boeien en
vuurwapen) Jaarlijks getoetst zijn RTGB = voorwaarde!!
4. Geldigheidsdatum, toezichthouder en direct toezichthouder
28

Besluit BOA
Artikel 142 WvSv =
basisartikel BOA
Lid 4: “Bij AMvB nadere
regels omtrent……”
Deze AMvB = Besluit BOA, daarin:
Verlening akte/ beëindiging bevoegdheid
Beëdiging
Hoofdstuk 5 = instructie aan de BOA
Toezicht op de BOA
29

Besluit BOA /
verlenen van de bevoegdheid
Artikel 2 Besluit BOA = voorwaarden
! Noodzaakcriterium opsporingsbevoegdheid/ politiebevoegdheden
Titel van opsporingsbevoegdheid (= rechtsgrond)
142 WvSv:
a. verleende akte van opsporingsbevoegdheid
b. categoriale aanwijzing
c. aanwijzing in een bijzondere wet of verordening
Bekwaamheid (een door de minister goedgekeurd examen)
Betrouwbaarheid (screening door minister)
Beëdiging (akte van beëdiging)
30

Uit de Instructie aan de BOA
(H5 BBO)
Hij beperkt de opsporingshandelingen waartoe hij bevoegd is (akte) tot
zijn functie (beschrijving) in verband waarmee hij beëdigd is.
Hij onthoudt zich van elk optreden waartoe hij niet bevoegd is.
Op uniform of bedrijfskleding draagt hij duidelijk zichtbaar het insigne
(model minister). Dit is n.v.t. voor de BOA bij de politie/Kmar en
Belastingdienst/douane.
Hij draagt een legitimatiebewijs (model door de minister vastgesteld).
Hij legitimeert zich desgevraagd aanstonds.
In het PV vermeldt hij standplaats en nummer akte van beëdiging.
Hij is verplicht de aanwijzingen van de (direct) toezichthouder op te
volgen die zijn gegeven met het oog op een goede samenwerking met de
politie.
Hij verstrekt de (direct) toezichthouder de gewenste inlichtingen en stelt
hen op de hoogte van wijziging van standplaats, functie of werkgever.
Artikel 10 PW 2012: verplichte samenwerking met de politie.
31

Toezicht op de boa
(minister = belast met/verantwoordelijk voor toezicht op de BOA)
Toezichthouder BOA met lokaal werkgebied
hoofdofficier van dat arrondissement
Toezichthouder BOA die zijn werk landelijk verricht
hoofdofficier functioneel parket of het landelijk parket
Direct toezichthouder
korpschef van de politie NL
e.v.t. mandaat aan politiechef van de regionale of landelijke eenheid
Klacht over optreden/bevoegdheden BOA
Werkgever stuurt een kopie van klacht over toepassing van bevoegdheden aan
de toezichthouder en direct toezichthouder. Zij geven een niet bindend oordeel
dat wordt meegenomen in het besluit over de klacht
32

Ambtenaren van politie
Ambtenaren voor de uitvoering van de politietaak
Vrijwillige ambtenaren voor de uitvoering van de politietaak
Ambtenaren rijksrecherche voor de uitvoering van de politietaak
Onderzoeken binnen de politie of openbaar bestuur
NIET bij het politiekorps, maar onder verantwoordelijkheid College PG
Bevoegd in heel NL (141 SV), wel grondgebied van tewerkstelling
Ambtenaren van politie voor andere (technische, administratieve en
andere) taken dan de politietaak (vaak ook BOA/ niet per se)
– Admin./ techn. Ambtenaren t.b.v. de politietaak
– Admin./ techn. Vrijwillige Ambtenaren t.b.v. de politietaak
– Admin./ techn. Ambtenaren rijksrecherche t.b.v. de politietaak
33

De politietaak, Art. 3 PW 2012
De taak van de politie:
Ondergeschikt aan het bevoegd gezag
Volgens de rechtsregels
Daadwerkelijk handhaven rechtsorde
- Openbare orde
- Strafrechtelijke handhaving rechtsorde (opsporing)
Verlenen van hulp
34

Bevoegd gezag over de politie
Openbare orde en hulpverlening
Burgemeester
VZ-veiligheidsregio (25X) = burgem. centrumgemeente (toezicht CdK)
Minister BIZA en Koninkrijksrelaties (in zeer uitzonderlijke gevallen)
Strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde
Officier van justitie
College van procureurs-generaal = hoofd OM
Minister van Veiligheid en Justitie
35

Organisatie van de politie
1 landelijk korps politie met:
– 10 regionale eenheden
– 1 landelijke eenheid met operationele /politie taken
– 1 landelijke dienst met ondersteunende taken (PDC)
10 X Regionale eenheid
– Gebieden zijn gelijk aan werkgebieden rechtbanken muv Oost (2)
– Gebied beslaat 1 of meer veiligheidsregio’s
– Onderverdeeld in territoriale eenheden = districten
– Districten zijn onderverdeeld in basisteams
– Basisteam bevat 1 wijkagent per 5.000 inw.
De rijksrecherche
– Behoort niet tot het korps (wel ambtenaren van politie)
= onder beheer College PG (OM)
– Onderzoek binnen de politie of openbaar bestuur
36

Leiding en beheer
Minister V&J is verantwoordelijk voor de politie
De korpschef heeft de algehele leiding en beheer
Een politiechef heeft de leiding over een:
– landelijke eenheid
– regionale eenheid
Regioburgemeester is de aangewezen BM van gemeente met
het hoogste aantal inwoners binnen de regionale eenheid (10)
37

Afstemming en toezicht op de politie
Landelijk overleg: taakuitvoering en beheer
– Minister V&J + korpschef
– 10 regioburgemeesters
– Voorzitter College PG
Regionaal overleg: beleid, taakuitvoering en sterkteverdeling
– Regioburgemeester + burgemeesters uit de regio
– Hoofdofficier van justitie
– politiechef regionale eenheid
Driehoeksoverleg/lokaal overleg over:
taakuitvoering en lokale prioriteiten
– Plaatselijke burgemeester
– Officier van justitie
– Districtschef en/of de politiechef
38

Strafrecht
Materieel SR
Strafbare feiten + straf +
algemene bepalingen
Art. 1 WvSr.:’feiten strafbaar
gesteld in wettelijke strafbepaling’
Formeel SR
Strafvordering
Strafproces/bevoegdheden
Art. 1 WvSv.:’strafvordering alleen
bij WET’
Wetboek
van
Strafrecht
1.Algemene Bepalingen
91 “Tenzij de Wet
anders bepaalt”
2. Misdrijven
Lagere
wetgeving
• AMvB
• APV
• Keur
Bijzondere
wetten
• Opiumwet
• WVW
• WWM
• WED
Wetboek
van
Strafvordering
Wet op de rechterlijke
organisatie
Algemene wet op het
binnentreden
3. Overtredingen
39

De verdachte
Centrale figuur in het strafproces
– Strafprocedure / bevoegdheden op hem afgestemd
Grondvoorwaarde* voor veel bevoegdheden
geen verdachte = geen bevoegdheid
Geen VE = onrechtmatig optreden / verkregen bewijs
Geen veroordeling of strafmatiging
Rechten van de verdachte
– Cautie
– Raadsman
– Inzage processtukken
* In beslag nemen + plaatsen betreden ook bij ‘niet-verdachte’
40

Wie is de verdachte
Degene tegen wie u:
– een redelijk vermoeden van schuld hebt
– gebaseerd op feiten OF omstandigheden
– een strafbaar feit = specifiek strafbaar feit
Daarna degene tegen wie de vervolging is gericht
Rechter in de zaak betrokken door het OM
- RC
- Dagvaarding
41

3 factoren schuldvermoeden
Concrete factor
- Feiten OF omstandigheden
- Geen vage aanwijzigen, geruchten of intuïtie
Objectieve factor
- Redelijk vermoeden, ook in de ogen van anderen
Specifieke factor
- Min of meer gespecificeerd strafbaar feit
42

Het verhoor
Verhoor is volgens de Hoge Raad:
– Een vraag van de opsporingsambtenaar
– Aan de verdachte
– Omtrent zijn betrokkenheid bij het strafbare feit
De verdachte is niet verplicht te antwoorden
Het verhoor zodanig dat de verklaring in vrijheid is afgelegd
Daarom de CAUTIE voor elk verhoor & in het proces-verbaal opnemen
Bekentenis zoveel mogelijk in “eigen woorden” van de verdachte
NIET TOEGESTAAN: bedreiging, geweld, bedrog en beloftes
Identiteitsvraag is geen verhoor
Spontaan afgelegde verklaring is ook geen verhoor en vormt rechtmatig bewijs
43

Consultatierecht
aangehouden verdachte
Iedere aangehouden verdachte heeft recht op een consult met
een raadsman voordat hij wordt verhoord
Dit recht is ontstaan in de jurisprudentie (‘Salduz-arrest’)
– Het OM heeft op basis daarvan een aanwijzing gemaakt
Verplicht om:
– Deze verdachte te wijzen op dit recht vóór het 1 e verhoor
– Deze verdachte te wijzen op de mogelijkheid afstand te doen
– Gedane afstand van dit recht in een PV vast te leggen
44

De aangehouden minderjarige verdachte
Deze verdachte

Afstand doen
Bij zeer ernstige (‘A’) zaken:
– Consult verplicht (in deze gevallen is afzien van dit recht niet mogelijk)
Overige (‘B’) VH zaken (merendeel):
– Piketadvocaat (binnen 2 uur een consult van 30 minuten)
– Geen raadsman dan na 2,5 uur begin verhoor
– Verdachte kan afzien van dit consultatierecht
Niet VH (‘C’) zaken:
– 2 pogingen om telefonisch contact te krijgen
– Voor eventueel consult 2 uur wachten
– Is wel op eigen kosten.
– Verdachte kan afstand doen
Minderjarige

Vrij verkeer tussen de raadsman en de
verdachte die zijn vrijheid is ontnomen
De raadsman (bevoegd advocaat) heeft
– Vrije toegang tot deze verdachte
– Recht om deze verdachte alleen te spreken en brieven te
wisselen
Drie beperkingen aan dit vrije verkeer
– Onder het vereiste toezicht
– Binnen het huishoudelijk reglement
– Het onderzoek mag niet worden opgehouden.
Bij 18+ geen recht, wel gegund om bij politieverhoor aanwezig te zijn
Wel bevoegd (recht) bij verhoor IVS en verlengde IVS aanwezig te zijn
< 18 = recht op verhoorbijstand + ouders zelfde rechten als RM m.b.t.
vrije toegang
47

Inbreuk op het recht van vrij verkeer
Bij een ernstig vermoeden van misbruik RM
Op bevel van de OvJ
– Bevel (max. 6 dagen geldig + e.v.t. telkens opnieuw)
– Bevel in afschrift naar raadsman en verdachte
– Bevel ter beoordeling naar de rechtbank
– De rechtbank wijst een raadsman-vervanger toe
Indien ouders/voogd van de minderjarige zijn positie misbruikt kan de
OvJ een inbreuk maken op dit vrij verkeer
48

Kennisneming & inzage processtukken
RM+VE
Processtuk = ieder stuk (incl. audio/video) dat voor de beslissing van
de rechter redelijkerwijs van belang kan zijn
Na het voorbereidend onderzoek recht op alle stukken
– Inzage + afschrift voor raadsman en verdachte
Tijdens het voorbereidend onderzoek:
– In beginsel recht op de processtukken
– Bepaalde stukken kunnen tijdelijk worden onthouden
In belang van het onderzoek
Verplicht schriftelijk te melden dat de processtukken niet volledig zijn
Bezwaar (VE/RM) hiertegen bij de RC
(voorbereidend onderzoek = opsporingsonderzoek)
Altijd recht op:
– Proces-verbaal van eigen verhoor
– Proces-verbaal van verhoor Waar VE of RM bij had mogen zijn
– Geciteerd proces-verbaal
49

Samenstelling processtukken
OvJ is verantwoordelijk voor samenstelling processtukken
– Verdachte kan verzoeken daar stukken aan toe te voegen
– E.v.t. klacht hierover bij de RC
Stukken uit de processtukken laten door de OvJ
– Stuk geen processtuk
= dus geen bewijsstuk = geen recht op kennisneming
– OvJ heeft hiervoor een machtiging van de RC nodig
– Beslissing RC + motivatie wel naar de rechtbank
– OvJ moet deze stukken wel bewaren
Dit kan alleen omdat:
– Een getuige ernstig overlast zal ondervinden of in zijn
ambtsuitoefening/beroep wordt belemmerd
– Een zwaarwegend opsporingsbelang wordt geschaad
– Het belang van de staatsveiligheid wordt geschaad
50

Kennisneming en afschrift voor VE & RM
Recht op kennisneming is in principe ook recht op afschrift, tenzij..
Wel kennisneming, maar geen afschrift i.v.m.:
– de bescherming van de persoonlijke levenssfeer
– de opsporing en vervolging van (andere) strafbare feiten
– op zwaarwichtige gronden aan het algemeen belang ontleend
* Niet vanwege het onderzoeksbelang!
Kennisneming en afschrift door:
– OM/ parket OvJ = tijdens het opsporingsonderzoek
– Griffie gerecht = na afloop voorbereidend onderzoek
(na het uitbrengen van de dagvaarding)
Niet door de opsporingsambtenaar!
51

Opsporing & toezicht
Toezichtsbevoegdheden
Door de (bij wet of besluit) aangewezen toezichthouder
Geen verdenking noodzakelijk
Betrokkene moet meewerken aan controle/toezicht
In de Awb & bijzondere wet
Niet toe te passen met enkel een strafvorderlijk doel (misbruik)
Opsporingsbevoegdheden
Opsporingsambtenaar (burger zeer beperkt)
Doel moet zijn: het nemen van strafvorderlijke beslissingen IVM SF
* in beginsel betekent dit een redelijk vermoeden van een strafbaar feit
* bepaalde bevoegdheden kennen een ander verdenkingscriterium
– Mag geen ander doel hebben dan een strafvorderlijk doel
Verdachte hoeft in het algemeen niet mee te werken
Te vinden in WvSv & bijzondere wet (“alleen bij WET”)
52

Eisen aan uitoefenen bevoegdheden
Wetmatig
Artikel waarop het optreden berust
Rechtmatig Beginselen procesorde:
- Proportionaliteit (evenredigheid middel & doel)
- Subsidiariteit (minst ingrijpende middel)
- Fair-play
- Verbod misbruik bevoegdheden
(detournement de pouvoir)
53

Onrechtmatig optreden
Mogelijke gevolgen onwetmatig of onrechtmatig
optreden
Onrechtmatig verkregen bewijs:
– OM niet ontvankelijk
– Bewijsuitsluiting en mogelijk vrijspraak
– Strafmatiging
– Geen gevolg
Onrechtmatige overheidsdaad (schade vergoeden)
Strafbaar feit gepleegd door de ambtenaar
De rechter weegt het vormverzuim af tegen het belang
54

Medewerking en vrijwilligheid
De verdachte
Hoeft niet mee te werken / moet wel gedogen
Bij tegenwerken de bevoegdheid effectueren
Tegenwerken = soms strafbaar (belemmeren/verzet)
Vrijwilligheid
Moet blijken (wie zwijgt stemt niet toe)
Bewust en in vrijheid van een recht afzien
Mag wel wijzen op de gevolgen (fair play)
55

Herhaalde en voortgezette toepassing
Herhaalde toepassing van een zelfde
bevoegdheid in één zaak:
– Wordt in de wet niet uitgesloten of verboden
– Alleen bij gewijzigde omstandigheden / nieuw bewijs
Voortgezette toepassing
– Tijdens een rechtmatig ingestelde bevoegdheid (toezicht of
opsporing)
– Toevallig en ongezocht bewijs aangetroffen m.b.t. andere
zaak
– Is dan rechtmatig aangetroffen (‘Geweerarrest’)
56

Jeugdige personen
0 tot 12 jaar
– Kunnen wel strafbare feiten plegen
– Kunnen niet worden vervolgd = geen schuld & straf
– Wel opsporingsonderzoek + bevoegdheden t/m 6 uur
ophouden voor onderzoek
– NIET: 6 uur ID, IVS of maatregelen ID 55c WvSv (vinger/foto)
12-18 jaar = jeugdstrafrecht
– Maximumstraf 1 (12/16) tot 2 (16/18) jaar
– 16 en 17 jaar eventueel naar >18
– Plaatsing jeugdinrichting (maatregel)
– Ouders hebben dezelfde rechten als de raadsman
57

De Algemene wet op het binnentreden
Artikel 12 Grondwet = het huisrecht
In Art. 12 Gw en de Awob alleen formaliteiten m.b.t woning
Andere plaatsen kunnen zonder formaliteiten betreden worden
Bevoegdheid om de woning te betreden = niet in de Awob.
Bevoegdheid = in het WvSv of bijzondere wet
Bevoegdheid betreden woning:
Art. 55 WvSv alle plaatsen betreden ter aanhouding
Art. 96 WvSv alle plaatsen betreden ter inbeslagname
58

De woning
Een van de buitenwereld afgesloten plaats
Waar iemand zijn privé huiselijk leven leidt of pleegt te leiden
– Bewoner gebruikt of pleegt deze plaats te gebruiken als woning
Ook alle ter beschikking en ten gebruike van de bewoner staande
besloten ruimten die binnenshuis een doorgang hebben met de
woning, zonder dat daarvoor andermans gebied hoeft te worden
betreden
Voorbeelden:
(Illegaal) betrokken woning
Tent, hotelkamer of hut
Garage of winkel etc. die binnenshuis doorgang heeft met de woning
Kamerbewoning
59

In principe altijd:
Voorwaarden Awob bij
betreden woning
Legitimeren (bij groep 1 x = leider)
Mededeling doel
Toestemming vragen
Indien geen toestemming:
Machtiging binnentreden woning gebruiken
Machtiging zo mogelijk tonen
Verslag binnentreden = PV (bewoner, OvJ, (HOvJ) ) binnen 4 dagen
Geen toestemming of machtiging nodig bij:
ernstig en onmiddellijk gevaar voor personen of goederen
60

Eisen toestemming
Toestemming: (bewust, bevoegd en vrijwillig)
– Duidelijk vragen
– Daarna duidelijk ja, anders is het nee
– Kan blijken uit woorden of daden
– Uitdrukkelijk of stilzwijgend
1 bewoner (gezinslid) tegen = geen toestemming
De bewoner mag zich bedenken = einde toestemming
Kinderen vallen onder het gezag van de ouders
Binnentreden = betreden = zoekend rondkijken (meer niet!)
61

Binnentreden zonder legitimatie en mededeling
doel (wel met schriftelijke machtiging)
Geen legitimatie en mededeling doel:
Bij gevaar (AT)
Als dit feitelijk onmogelijk is (niet thuis)
Als dit strafvordering schaadt (tactische zet/VH feit)
Ter beoordeling van de opsporingsambtenaar
Verplicht alsnog te doen zodra praktisch mogelijk
62

Beperking binnentreden
Binnentreden in de nacht (00.00-06.00)
OF
Bij afwezigheid bewoner
ALLEEN INDIEN
- dit dringend noodzakelijk is
- de machtiging dit uitdrukkelijk bepaalt
63

Schriftelijke machtiging
binnentreden woning
Bevoegd om af te geven:
– Advocaat-generaal bij het gerechtshof
– Officier van justitie
– Hulpofficier van justitie
Ten hoogste geldig t/m de 3 e dag na die waarop zij is afgegeven
Machtiging voor één woning en max. drie andere
Vergezelling (alleen indien noodzakelijk) ook op de machtiging
De burgemeester is bevoegd voor NIET strafvorderlijke doeleinden
Rechters (RC), leden van het OM, de burgemeester en de
gerechtsdeurwaarder zijn bevoegd om zonder machtiging in een
woning binnen te treden, mits bij wet geregeld
64

Betreden van de
beschermde plaatsen
De Awob noemt in artikel 12:
Vergaderruimten SG, PS en GR (gekozen volksvertegenwoordiging)
Ruimten godsdienstoefening/bezinningssamenkomst
Ruimten waarin terechtzittingen worden gehouden
Bescherming alleen gedurende de bedoelde activiteit
BUITEN HETERDAAD MAG HIER NIET WORDEN OPGETREDEN
KRACHTENS WETTELIJK VOORSCHRIFT (op heterdaad dus wel!)
Buiten heterdaad daar niet aanhouden of in beslag nemen, ook als
spreekt het WvSv over “alle plaatsen”. Deze bijzondere bepaling
(art.12) gaat vóór op de algemene bepaling uit het WvSv.
Burgers mogen hier NIET aanhouden, ook niet op heterdaad.
65

Onbevoegd binnentreden
De ambtenaar:
– Met overschrijding van zijn bevoegdheid
– Zonder inachtneming van de bij wet bepaalde vormen (Awob)
– In de woning (of besloten lokaal)
– Diens ondanks binnentreedt.
Gevolgen:
– Ambtenaar is strafbaar
– Onrechtmatig optreden
– Bewijs hieruit is onrechtmatig, mogelijk vrijspraak als gevolg
– Overheid civiel aansprakelijk
Belang en verzuim wordt afgewogen door de rechter
66

Staande houden (WvSv 52 en 27a)
Staande houden De verdachte dwingen te blijven staan /
kort ter plaatse op de houden
Doel
Wie is bevoegd
Wanneer
Identiteit van verdachte vaststellen door te
vragen naar zijn ID gegevens
De opsporingsambtenaar
Op en buiten heterdaad
De verdachte
Is niet verplicht ID op te geven. Onjuiste
ID-gegevens opgeven is wel strafbaar.
Inzage vorderen van een ID-bewijs is een
andere bevoegdheid.
67

Staande houden
Staande houden = een dwangmiddel
Bevel OF vordering bestaat niet
Verdachte hoeft niet mee te werken
Weglopen is dus niet strafbaar
Vastpakken, moet de verdachte gedogen
Getuige mag niet worden staande gehouden
Staande houden mag niet worden gebruikt om
te kijken OF iemand verdachte is
68

Verdachte geeft geen ID op…
en dan ……
1. Vorderen inzage ID-bewijs (Art. 8 Politiewet 2012)
Taak = strafrechtelijke handhaving
Aanleiding = verdachte strafbaar feit
2. Onderzoek kleding en zaken die hij met zich voert
ter vaststelling ID (BOA + PW art. 7, lid 1 en 3 op akte)
3. Aanhouden voor het gepleegde feit (heterdaad of VH)
4. Aanhouden op heterdaad voor niet voldoen inzage
ID/toonplicht 447 WvSr
69

Wet op de identificatieplicht
Artikel 2 WID:
Verplichting om vanaf 14 jaar op 1 e vordering een
voorgeschreven ID-bewijs ter inzage aan te bieden
aan de bevoegde ambtenaar
Voorgeschreven ID-bewijzen WID:
– Nationaal paspoort
– Nederlandse ID-kaart
– Rijbewijs (Eu/EER+foto+registratie&wonen NL)
– Vreemdelingendocument
– Verblijfsdocument
– W-document
70

Bevoegd tot deze
inzagevordering ID-bewijs
Artikel 8 Politiewet 2012
– Elke (141+142) is bevoegd om deze inzagevordering te doen
– Onder de voorwaarde dat dit: redelijkerwijs noodzakelijk
is + in het kader van zijn taak
– Personen van 14 jaar en ouder moeten hieraan voldoen
politieambtenaar = politietaak
elke BOA in het kader van zijn taak
Redelijkerwijs noodzakelijk = een specifieke aanleiding
niet per se aan de verdachte (personen)
controle ID van de staande gehouden verdachte = prima aanleiding
Artikel 5:16 a Algemene wet bestuursrecht geeft deze bevoegdheid
(onder voorwaarde van evenredigheid) aan:
– de toezichthouder
71

De vordering & niet voldoen
Kortom: iedere opsporingsambtenaar is bevoegd tot het vorderen
van inzage van een ID-bewijs ALS er een specifieke aanleiding is
binnen zijn (politie/BOA) taak. Personen van 14 jaar en ouder
moeten hieraan voldoen.
Niet voldoen:
Het (opzettelijk) niet voldoen aan de inzageverplichting/
toonplicht is een strafbaar feit conform artikel 447e WvSr
Art 184 WvSr = n.v.t.
In het proces-verbaal
– Taakelement (openbare orde/strafr.HH/hulpverl.)
– Specifieke aanleiding
Concrete activiteit/feiten, omstandigheden die ten grondslag liggen
72

Aanhouden
De verdachte zijn vrijheid ontnemen teneinde
hem te geleiden voor de organen van politie
(hulpofficier) of justitie (officier)
Op heterdaad : een ieder is bevoegd
– een ieder = ook de burger
– een ieder = niet per se degene die het zelf ontdekte
Op heterdaad ontdekt strafbaar feit:
Terwijl het strafbaar feit gaande is
Terstond nadat het begaan is
Niet langer dan kort na ontdekking
Jurisprudentie: bij onafgebroken zoeken tot wel 30 uur
73

Na de aanhouding op heterdaad
Burgers
– onverwijld overdragen opsporingsambtenaar
Overige opsporingsambtenaren
– Ten spoedigste voorgeleiden (Hulp)OvJ
– Op hun bevel naar plaats van verhoor
(Hulp)OvJ
– Geleiden naar een plaats van verhoor
74

De voorgeleiding door de (hulp)OvJ
Doelen van de voorgeleiding:
Toetsen van de aanhouding
– Wetmatig
– Rechtmatig
– doelmatig
Bepalen of verdachte voor onderzoek wordt opgehouden
Rechtmatigheidtoets is in het belang van de verdachte
75

Aanhouden buiten heterdaad
1. De bevoegdheid van de OvJ
Getrapte/afgeleide bevoegdheid:
OvJ HulpOvJ opsporingsambtenaar
“Indien de komst niet kan worden afgewacht…………..”
(onverwijld voorgeleiden + de HulpOvJ onverwijld kennis aan de OvJ)
+ De (Hulp)OvJ kan een aanhouding ook bevelen
2. Alleen bij misdrijven waarop VH mogelijk is:
VH 67, lid 1: bij 4 jaar of meer
+ verduistering, mishandeling, ….…..(aantal met name genoemde)
VH 67, lid 2: misdrijf + gevangenisstraf en geen bekend adres in NL
76

Ophouden voor onderzoek
Na de voorgeleiding (Hulp)OvJ
Is een bevoegdheid van de (Hulp)OvJ
Doelen:
Bewijs/waarheidsvinding
Identiteit verdachte
(Hulp)OvJ kan tot een volgende stap komen
Termijn:
Maximaal 6 uur
Begint bij het bevel daartoe
00.00- 09.00 telt niet mee
Verhoor opsp.ambt., onder verantw. (Hulp)OvJ
77

Ophouden ter vaststelling identiteit
Is een bevoegdheid van de (Hulp)OvJ
– Nieuwe termijn/nieuw (schriftelijk) bevel
– Maximaal 6 uur
– 00.00-09.00 telt niet mee
Doel
– Alleen t.b.v. vaststelling ID (geen verhoor meer!)
Niet bij iedere verdachte
– Alleen bij een verdachte:
van wie de identiteit niet is vastgesteld
en verdacht van een feit waarop geen VH mogelijk is
78

Inverzekeringstelling
Is een bevoegdheid van de (Hulp)OvJ
3 x 24 uur
Voorwaarden:
– VH feit
– Onderzoeksbelang
ID verdachte is ook een onderzoeksbelang, naast waarheidsvinding of
uitreiken dagvaarding
Kan bij dringende noodzakelijkheid door de OvJ
worden verlengd met 3 x 24 uur
79

Voorlopige hechtenis (VH)
Bevel bewaring
– RC
– Ten hoogste 14 dagen
Bevelen gevangenneming/gevangenhouding
– Rechtbank
– Ten hoogste 90 dagen
80

IVS of ophouden ID of heenzenden
Na ophouden voor onderzoek (6 uur) heenzenden (6-uurszaak)
Feit met VH OF Feit zonder VH
+ Onderzoeksbelang
+ geen ID verdachte
IVS 3X24 uur = (H)OvJ)
(Verlenging IVS 3X24)= (OvJ)
Bewaring (= VH) 14 dagen = (RC)
Ophouden ID
* Doel = alleen ID/ geen verhoor
* Bevoegd = (Hulp)OvJ
* Bevel van opmaken
* Termijn = max. 6 uur
Gevangennemen/-houden (=VH) 90 dagen = (rechtbank)
81

Onderzoeken identiteit verdachte
1. Iedere aangehouden verdachte:
Vragen naar identiteitsgegevens + onderzoek identiteitsbewijs
De 141 en 142 bevoegd en verplicht
2. Aangehouden of verhoorde verdachte van een VH feit (67, 1):
Foto’s en vingerafdrukken
De 141 en 142 (adm./tech. politie) bevoegd en verplicht
3. Iedere andere aangehouden of verhoorde verdachte = (geen VH
feit 67, 1) + twijfel over zijn ID:
Foto’s en vingerafdrukken
Alleen op het bevel van de (hulp)officier
82

Verwerking vingerafdrukken
Al deze vingerafdrukken worden bewaard en vergeleken met:
– Alle vingerafdrukken die eerder van verdachten zijn genomen
– Vingerafdrukken die genomen zijn van vreemdelingen, als
verdachte vermoedelijk vreemdeling is
Deze foto’s en vingerafdrukken (die genomen zijn t.b.v. vaststellen
ID verdachte) worden ook gebruikt voor:
– Voorkomen, opsporen, vervolgen en berechten van strafbare
feiten en ID-vaststelling van een lijk
83

Strafrechtsketennummer
SKN
Uniek nummer voor iedere verdachte van wie de ID is vastgesteld
Toegekend door de minister van Veiligheid en Justitie
Op zichzelf een betekenisloos nummer
Hulpmiddel ter voorkoming van persoonsverwisselingen bij de
verwerking van inhoudelijke gegevens
Ieder SKN wordt 1 x toegekend en behoort bij 1 persoon en in
beginsel alleen nadat de ID werd vastgesteld
– De anonieme verdachte krijgt uiteindelijk ook een SKN, gekoppeld
aan vingerafdruk en foto
84

Onderzoek kleding &
(aan/in) lichaam (Opsporingsfouillering)
Doel = waarheidsvinding
– Inbeslagneming van sporen/bewijs
– In (overig) belang van het onderzoek (lichaam)
Voorwaarden
– Aangehouden verdachte
– Tegen wie ernstige bezwaren bestaan
Ernstige bezwaren:
= Meer dan een redelijk vermoeden van schuld
= Grote mate van waarschijnlijkheid
85

Opsporingsfouillering =
waarheidsvinding / ter IBSN
Onderzoek aan de kleding:
– Elke (overige) opsporingsambtenaar
– Gaat zover als voor het onderzoek nodig is
– Geen bagage
– Op elke plaats
– Niet per se van gelijk geslacht
Burgers zijn hiertoe niet bevoegd!
86

Onderzoek kleding & lichaam
(opsporingsfouillering: waarheid/IBS)
Onderzoek aan het lichaam
– De (Hulp)Officier van Justitie (kan bepalen dat…..)
– Aan het lichaam en aan de holten van het bovenlichaam
Onderzoek in het lichaam
– De officier van justitie bepaalt, uitgevoerd door een arts
In het lichaam:
– in lichaamsholten bovenlichaam
– kijken naar/ aan/in de lichaamsholten onderlichaam
– röntgen en echo
Niet: indien om geneeskundige redenen ongewenst
Aan en in het lichaam
op besloten plaats en zo mogelijk door hetzelfde geslacht
87

Fouillering vaststelling ID
Doel = vaststellen ID (alleen indien noodzakelijk = twijfel juistheid)
Voorwaarden:
– Staande gehouden of aangehouden verdachte
– Noodzaak = eerst vragen ID en medewerking/inzage vorderen +
twijfel juistheid opgegeven/verstrekte ID-gegevens
Wat:
– Kleding en zaken bij of met zich gevoerd (jasje, tasje, dashboardkastje)
Wie:
– De 141 en de aangewezen categorie ambtenaren = de 142 met deze
bevoegdheid op de akte (gekoppeld aan art. 7 lid 1 + 3 Pw)
Niet in het openbaar tenzij noodzakelijk (PV van opmaken)
88

Schema fouillering
Doel
Bij de
verdachte
Waarheid/ inbeslagneming
Waarheidsvinding
Inbeslagneming bewijs
Aangehouden
+
Vaststelling ID
ID vaststellen
Staande gehouden
OF
Ernstige bezwaren
Aangehouden
Wanneer Na aanhouding Noodzaak/ twijfel ID
Wie
bevoegd
Opsp.A. = kleding
HulpOvJ = aan het lichaam
OvJ+arts = in het lichaam
141 + 142 met PW
7,lid1 en 3 op akte
Kleding en zaken bij
of met zich gevoerd
89

Eigendom/bezit/houderschap BW
Eigendom = meest omvattende recht op een zaak
– De eigenaar heeft zijn zaak niet altijd in bezit
De bezitter wordt vermoed rechthebbende te zijn
totdat het tegendeel is aangetoond
De houder houdt een goed voor een ander
– Is de bezitter die het eigendomsrecht van de ander erkent
Bij het in beslag nemen niet van belang wie de
eigenaar is van de zaak
Bij beëindigen van beslag/teruggeven aan:
de beslagene (bezitter ten tijde van het beslag)
degene die redelijkerwijs als rechthebbende kan worden
aangemerkt
Eigenaar zijn is geen voorwaarde!
90

Inbeslagneming (IBSN)
Art 134 WvSv.:
– Het onder zich nemen of gaan houden van een
voorwerp ten behoeve van strafvordering
IBSN - Jurisprudentie HR.:
– vrije beschikking over het voorwerp bij de ander
opgeheven
+ voorwerp onder de macht van de ambtenaar
– IBSN = een daad, de mededeling is onvoldoende
– Veiligstellen voor onderzoek = inbeslagneming
91

Vatbaar (94 WvSv)
Vatbaar zijn zaken die:
De waarheid aan het licht kunnen brengen (sporen/bewijs)
of
of
of
Het wederrechtelijk voordeel kunnen aantonen (aard en omvang)
Waarvan de rechter de verbeurdverklaring kan bevelen
(bijkomende straf op vordering van de OvJ)
Waarvan de rechter de onttrekking aan het verkeer kan
bevelen (maatregel op vordering OvJ)
Inbeslagneming bleek onjuist = rechtmatig
Inbeslagneming terwijl je wist dat … = onrechtmatig
92

Bevoegdheid IBSN voor een ieder
(95 WvSv)
Wie is bevoegd:
Hij die de verdachte aanhoudt of staande houdt
Burger op heterdaad na aanhouding
Opsporingsambtenaar na staande- of aanhouding
Vrijwillige afgifte = altijd bevoegd
Welke voorwerpen:
De vatbare voorwerpen die de verdachte met zich voert (on) zichtbaar)
Voor onzichtbare voorwerpen in de kleding:
- vrijwillig uitnemen
- fouilleren (kleding) door de opsporingsambtenaar (eerst aanhouden)
93

Bevoegdheid IBSN opsporingsambtenaar
(96 Sv)
De opsporingsambtenaar is bevoegd om vatbare
zaken in beslag te nemen
Om dit mogelijk te maken is hij bevoegd om alle
plaatsen te betreden
– Op heterdaad voor alle feiten
– Buiten heterdaad feit met VH (art 67, lid 1 Sv)
Alle plaatsen = ook de woning (toestemming of machtiging)
Betreden = zoekend rondkijken en niet doorzoeken
Hij is bevoegd de zaak te bevriezen in afwachting RC of OvJ
Deze maatregelen ter “bescherming” van de vatbare voorwerpen
kunnen de vrijheid van personen beperken.
94

Uitlevering voorwerpen bevelen
ter inbeslagneming
Uitsluitend bij misdrijven met VH
Het bevel:
– Gericht aan de vermoedelijke houder
– Mondeling (in PV) of schriftelijk
– Bij weigering = bevriezen en later doorzoeken
– De houder pleegt bij weigering het misdrijf art. 184 WvSr.
Dit bevel mag niet aan de verdachte worden geven
Aan dit bevel hoeven niet te voldoen:
– Verschoningsgerechtigden (familie) en geheimhouders
– Een persoon die door deze uitlevering zelf verdachte wordt
De verdachte mag wel verzocht worden om uit te leveren
95

Afhandeling inbeslaggenomen
voorwerpen
Na het in beslag nemen:
Zoveel mogelijk een bewijs van ontvangst
Altijd een KvI opmaken t.b.v. de afhandeling voorwerp
Afhandeling voorwerpen (geen strafvorderlijk belang meer)
Teruggave aan degene bij wie in beslag genomen is
– Voormalige bezitter (beslagene) wordt vermoed rechthebbende te zijn van
een goed totdat het tegendeel is aangetoond
Afstandsverklaring = schriftelijk t.o.v. (B)OA of RC
Na afstand kan de HulpOvJ of OM een andere beslissing nemen
– Naar de redelijkerwijs als rechthebbende aan te merken persoon
– Bewaren door een aangewezen bewaarder
96

Dwangmiddelen m.b.t. plaatsen
1. Ter aanhouding
Betreden van plaatsen ter aanhouding
Doorzoeken van plaatsen ter aanhouding
2. Ter inbeslagneming
Betreden van plaatsen ter inbeslagneming
Doorzoeken van plaatsen ter inbeslagneming
Betreden = zoekend rondkijken
Doorzoeken = gericht en stelselmatig zoeken
97

Betreden plaatsen ter aanhouding
Opsporingsambtenaar
Burger
Heterdaad
Alle plaatsen
• Ook de woning
• Ook de “drie Awob”
Bij misdrijven
Alle plaatsen
• Niet de woning
• Niet de “drie 12 Awob”
Buiten
heterdaad
(VH feit)
Alle plaatsen
• Ook de woning
• Niet de “drie art.12 Awob”
GEEN BEVOEGDHEID
98

Doorzoeken plaatsen ter aanhouding
De opsporingsambtenaar is bevoegd om elke plaats
te doorzoeken ter aanhouding
– met machtiging van de OvJ.
Bij vluchtgevaar of gevaar voor derden
– zelf doorzoeken en OvJ achteraf in kennis stellen.
Bij de woning wel een schriftelijke binnentreedmachtiging
Doorzoekmachtiging woning vervangt binnentreedmachtiging
99

Betreden plaatsen ter inbeslagneming
De opsporingsambtenaar is bevoegd om alle
plaatsen te betreden ter inbeslagneming van vatbare
voorwerpen
Op heterdaad voor alle feiten
+
Buiten heterdaad, VH-feit (art 67 lid 1 WvSv)
Hij is bevoegd de zaak te bevriezen in afwachting RC of OvJ indien de
plaats doorzocht moet worden
Bevriezen = maatregelen om wegmaking of beschadiging van
in beslag te nemen voorwerpen te voorkomen
100

Doorzoeken plaatsen ter inbeslagneming
HR.: doorzoeken is gericht en stelselmatig zoeken naar
voor inbeslagname vatbare voorwerpen
Soort plaats
Bevoegd
Vervoermiddel de opsporingsambtenaar zelf
Overige plaats officier van justitie
Woning en kantoor rechter-commissaris
geheimhouder
Bij dringende noodzakelijkheid:
RC OvJ+ machtiging RC HulpOvJ + machtiging RC
OvJ
HulpOvJ+ machtiging OvJ
101

Doorzoeken vervoermiddelen
Zelfstandige bevoegdheid van de opsporingsambtenaar
Op heterdaad voor alle feiten
Buiten heterdaad voor VH feiten
Tevens bevoegd tot:
Vorderen dat bestuurder het vervoermiddel tot stilstand brengt
Vervoermiddel (door de bestuurder laten) overbrengen
Zich de toegang verschaffen
Pas op het woongedeelte = woning (voorwaarden Awob)
102

Strafrecht
Materieel SR
Strafbare feiten + straf +
algemene bepalingen
Art. 1 WvSr: ‘feiten strafbaar
gesteld bij wettelijke
strafbepaling’
Formeel SR
Strafvordering
Strafproces/bevoegdheden
Art. 1 WvSv:’strafvordering alleen bij
WET’
Wetboek
van
Strafrecht
1.Algemene Bepalingen
91“Tenzij de Wet
anders bepaalt”
2. Misdrijven
Lagere
wetgeving
• AMvB
• A.P.V.
• Keur
Bijzondere
wetten
• Opiumwet
• WVW
• WWM
• WED
Wetboek
van
Strafvordering
Wet op de rechterlijke
organisatie
Algemene wet op het
binnentreden
3. Overtredingen
103

Legaliteitsbeginsel = artikel 1 WvSr
Gedraging moet eerst strafbaar gesteld zijn in een
wettelijke strafbepaling voordat iemand voor deze
gedraging gestraft kan worden
Wettelijke strafbepaling (in wettelijk voorschrift)
Niet alleen in de Wet
OOK in: AMvB, ministeriële regeling of verordening (APV)
=
Geen terugwerkende kracht
Verandering wetgeving = meest gunstige bepaling voor de
verdachte toegepast
104

Territorialiteitsbeginsel = artikel 2 WvSr
De NL strafwet is van toepassing op ieder die zich
in Nederland aan enig strafbaar feit schuldig
maakt
- Vlagbeginsel (art. 3 WvSr uitbreiding territorialiteit)
Ook van toepassing op een ieder die zich buiten
Nederland aan boord bevindt van een Nederlands
vaartuig of luchtvaartuig
105

Slotbepaling: artikel 91 WvSr
Is het laatste artikel van het boek Algemene
bepalingen van het Wetboek van Strafrecht
Voorbeelden algemene bepalingen:
– Legaliteit en territorialiteit
– Poging misdrijf is strafbaar (poging overtreding niet strafbaar)
– Medeplichtigheid misdrijf is strafbaar (aan een overtreding niet)
– Strafuitsluitingsgronden
Slotbepaling zegt: de algemene bepalingen zijn
van toepassing op alle strafbare feiten, tenzij een
andere WET anders bepaalt.
106

Opbouw wettelijke strafbepaling
Norm
– Is de delictsomschrijving = de verboden gedraging
– Bestaat uit 1 of meerdere bestanddelen
Alle bestanddelen uit de norm moeten voltooid zijn om de
verdachte als dader of medeplichtige te straffen
Kwalificatie = de naam van het artikel
Sanctie = de maximale straf die op feit staat
107

Voorwaarden voor de strafbaarheid
1. Alle bestanddelen dienen voltooid te zijn om de
verdachte als dader (pleger, medepleger, doen pleger of
uitlokker) of medeplichtige te kunnen straffen
+ het feit is strafbaar gesteld in een wettelijke strafbepaling
2. Geen straf zonder wederrechtelijkheid (= element)
Noodweer, overmacht (noodtoestand), wettelijk voorschrift,
bevoegd ambtelijk bevel (rechtvaardigingsgronden)
3. Geen straf zonder schuld (verwijtbaarheid = element)
Ontoerekeningsvatbaar/noodweerexces/ overmacht/onbevoegd
bevel/AVAS
Wederrechtelijk (zonder rechtvaardigingsgrond)
In strijd met het recht/zonder daartoe gerechtigd te zijn/zonder redelijk doel
108

Aangifte en klacht
Feiten zijn in principe ambtshalve vervolgbaar
– Het OM vervolgt op eigen initiatief/wil benadeelde niet van belang
– Het OM heeft geen plicht tot vervolgen
Enkele misdrijven alleen op klacht vervolgbaar
– OM mag alleen vervolgen als benadeelde hierom verzoekt
– Ook hier bestaat voor het OM geen plicht tot vervolgen
Absolute klachtdelicten:
– Belediging
– Belaging (ook wel stalking genoemd)
Relatieve klachtdelicten =
bepaalde ambtshalve vervolgbare feiten, begaan binnen de
familierelatie = daardoor klachtdelict
– Diefstal, verduistering, vernieling etc.
109

Klacht (delicten)
Klacht is aangifte + het verzoek tot vervolging
De wil van de benadeelde is voor het OM van
doorslaggevend belang om de verdachte te mogen
vervolgen
Geen klacht = geen vervolging
Kan binnen 8 dagen na indienen worden ingetrokken
door de indiener
Bepaalde vermogensmisdrijven binnen het huwelijk
gepleegd, zijn uitgesloten van vervolging
110

Opnemen aangifte
Alleen bij een bevoegde opsporingsambtenaar
Deze is verplicht om de aangifte op te nemen
Ieder die kennis draagt van een strafbaar feit kan
daarvan aangifte doen
– of een gemachtigde
Geen leeftijdsgrens of ander criterium
Redelijk vermoeden is voldoende
Kan alleen van een strafbaar feit
Intrekken kan niet (ambtshalve vervolgbaar)
111

Opnemen aangifte
Wijze van aangifte:
– Mondeling of schriftelijk
– Mondelinge aangifte wordt op schrift gesteld
– Voorlezen
– Door aangever en ambtenaar ondertekenen
– Op verzoek een kopie voor aangever
112

Opnemen klacht
Klacht alleen door klachtgerechtigde die kennis heeft van
– Benadeelde (of

Aangifte en klacht
Valse aangifte of klacht doen van een strafbaar
feit is strafbaar gesteld
– Moet wel om een strafbaar feit gaan
– Vergissen is daarbij niet strafbaar
Aangifte of klacht doen van een verjaard feit is zinloos
omdat vervolging niet mogelijk is
– Misdrijven verjaren afhankelijk van de ernst ervan
– Overtredingen verjaren na 3 jaren
114

Schuld in ruime zin
OPZET
De daad en bedoeld verboden gevolg
- Willens en wetens / de daad + dit gevolg
SCHULD
In ruime zin
- Met het oogmerk
SCHULD IN ENGE ZIN
Onbedoeld verboden gevolg
- Grove nalatigheid
- Aanmerkelijk onachtzaam
115

Schuld en opzet zijn vormen van schuld
Geen algemene bepalingen uit het WvSr
Ontstaan uit jurisprudentie
Komt als bestanddeel vaak voor in het artikel
Indien schuld of opzet (of synoniem) als bestanddeel
in het artikel staat, dan moet het OM deze vorm van
schuld ook bewijzen
Bij overtredingen wordt schuld aangenomen tot het
tegendeel blijkt. Geringe schuld is voldoende en
hoeft verder niet bewezen te worden
116

Poging
- Taalkundig: mislukt streven, proberen zonder te slagen
- Strafrechtelijk: niet voltooid misdrijf + begin uitvoering
WvSr:
Alleen een poging tot een misdrijf is strafbaar
(tenzij een WET anders bepaalt)
De poging is pas strafbaar bij een begin van de
uitvoering = uitvoeringshandeling
De dader die zich uit vrije wil terugtrekt terwijl het
feit niet voltooid wordt = niet strafbaar voor poging
Strafmaximum hoofdstraffen met 1/3 verminderd
117

Voorbereiding
Voorbereiding staat los van de poging!
Voorbereiding kan ook strafbaar zijn:
– Misdrijf > 8 jaar gevangenisstraf
– Bepaalde voorbereidingshandelingen
Strafmaximum hoofdstraffen met ½ verminderd
118

Deelneming aan strafbare feiten
Twee mogelijkheden om gestraft te worden:
- Pleger
1.DADER
- Medepleger
- Doen pleger
- Uitlokker
2.MEDEPLICHTIGE
Op verzoek van de dader
opzettelijk behulpzaam tijdens of
voorafgaand aan het misdrijf
Geen uitvoering (strafmax. - 1/3)
119

Deelneming
Pleger
– Voert alle bestanddelen zelfstandig uit
– Meerdere plegers naast elkaar is mogelijk
Medeplegers
– Minimaal 2 daders
– In nauwe en bewuste samenwerking mede
uitvoeren
– Ieder verricht uitvoeringshandelingen
120

Deelneming
Doen pleger (zelf geen uitvoering, een ander laten plegen)
– Altijd sprake van 2 daders
– Intellectuele dader doen pleger = strafbaar
– Materiële dader pleger = niet strafbaar
De materiële dader (= pleger):
– Werd door de doen pleger aangezet (of misleid)
– Heeft zelf zonder enige schuld gehandeld
– Kan zich beroepen op een strafuitsluitingsgrond , m.n.
overmacht
121

Deelneming
Uitlokker (zelf geen uitvoering, een ander uitlokken te plegen)
– Ook hier zijn er minimaal 2 daders
– Intellectuele dader uitlokker = strafbaar
– Materiële dader pleger = strafbaar
Wel + één van de 9 uitlokkingsmiddelen:
giften / beloften
gelegenheid / middelen /inlichtingen,
misbruik gezag / misleiding / geweld /bedreiging
122

Deelneming
Medeplichtige
– In principe alleen strafbaar bij een misdrijf (tenzij
een formele wet anders bepaalt)
– Opzettelijk behulpzaam bij het misdrijf
– Opzettelijk gelegenheid,middelen of inlichtingen
verschaffen tot het misdrijf
– Niet achteraf maar bij of tot
– Initiatief ligt bij de dader Ondersteunings- of
voorbereidingshandelingen
– Maximum hoofdstraffen minus 1/3
De medeplichtige is opzettelijk behulpzaam bij of tot een
misdrijf op verzoek van de dader en pleegt zelf geen
uitvoeringshandelingen
123

Strafbaarheid van rechtspersonen
Privaatrechtelijke (NV, BV, vereniging en stichting)
Publiekrechtelijke (staat, provincie, gemeente en waterschap)
Strafbare feiten kunnen worden begaan door:
A. natuurlijke personen
B. EN DOOR RECHTSPERSONEN
Niet alle feiten zijn praktisch mogelijk
– ‘Binnen de sfeer van de onderneming’
Idem niet alle straffen (voornamelijk vermogensstraffen)
124

Strafuitsluitingsgronden
Algemene strafuitsluitingsgronden: in WvSr
Alleen aan de orde als de rechter eerst heeft
vastgesteld dat de verdachte de dader of
medeplichtige is aan het ten laste gelegde feit
Indien er volgens de rechter sprake is van een
strafuitsluitingsgrond is de uitspraak
‘ontslag van rechtsvervolging’
Strafuitsluiting (géén straf) omdat:
Verdachte geen schuld heeft aan het gepleegde feit
of
Verdachte het feit niet in strijd met het recht
pleegde = rechtvaardigingsgrond voor het feit
125

Ontoerekeningsvatbaar
Gebrekkige
ontwikkeling
geestvermogens
Ontoerekeningsvatbaar
of
Ziekelijke stoornis
geestvermogens
Geen schuld aan het feit = geen straf (wel maatregel)
Niet inbegrepen = wel schuld
Alcohol en drugs
Verminderde toerekeningsvatbaarheid (omstandigheid)
126

Overmacht
Elke kracht, dwang of drang waaraan men
redelijkerwijs geen weerstand kan bieden.
Overmacht :
Kracht = de mens als instrument/ theoretisch
geen schuld
Dwang = gedwongen door een andere persoon
geen schuld
Drang = noodtoestand (drang der omstandigheden)
rechtvaardigingsgrond
127

Altijd 2 partijen
– Aanvaller
– Verdediger
Noodweer
Verdediging mag, tegen een
– Ogenblikkelijke aanval = aanval nog bezig
– Wederrechtelijke aanval = aanval in strijd met het recht
Verdediging moet geboden + noodzakelijk zijn
= geen andere keuze en proportioneel + minst ingrijpende middel
128

Noodweer
Verdedigd mag worden:
Eigen of andermans:
lijf
eerbaarheid
goed
De verdediging rechtvaardigt het gepleegde strafbare feit
129

Noodweerexces
Bijzonder vorm van noodweer / (valt onder) noodweer
Noodweerexces 3 voorwaarden:
– Noodweersituatie
– Overschrijding door hevige gemoedsbeweging
– Onmiddellijk gevolg van de aanranding
Verdediging te sterk of geweld gebruikt na einde aanval
Door de hevige gemoedsbeweging = geen schuld aan het feit
130

Wettelijk voorschrift
Twee geschreven wettelijke regels
komen met elkaar in botsing
Strafbaar feit
Bevoegdheid
= rechtvaardigingsgrond
Wettelijk voorschrift
– Wetboek van Strafvordering
– RVV
– Ambtsinstructie
131

Ambtelijk bevel
Strafbaar feit
Uitvoering
ambtelijk bevel
Bevoegd gegeven = rechtvaardigingsgrond = pleger straffeloos
Onbevoegd gegeven bevel, voorwaarden voor
straffeloosheid = zonder schuld te hebben gehandeld:
– Aan een ondergeschikte
– Te goeder trouw als bevoegd
– Binnen de kring van ondergeschiktheid gelegen
132

Eendaadse samenloop
Indien één gedraging onder meer dan één
strafbepaling valt, dan past de rechter toe:
2 x een algemene strafbepaling= die met de hoogste straf
1 x een algemene strafbepaling en 1 x een bijzondere
strafbepaling = de bijzondere strafbepaling
133

Artikel 44 WvSr
ambtelijke hoedanigheid
Commuun delict art.44 +1/3 strafmax
m.u.v. de geldboete
Hij die……… + - macht =
* Diefstal - gelegenheid
* Verduistering - middel
* Mishandeling - of bijzondere ambtsplicht
Etc.
134

Wat is verboden:
Omkoping
Gift, belofte of dienst (aanbieden / accepteren)
Vermoedende dat deze gedaan werd om de ambtenaar
in zijn bediening:
- iets te laten doen of laten (vooraf)
of
- nadat hij iets heeft gedaan of gelaten (achteraf)
In strijd met zijn plicht = strafbaar
Niet in strijd met zijn plicht = strafbaar
135

Omkoping
De ambtenaar = “Passieve” omkoping (362 en 363)
De burger = “Actieve” omkoping (177 en 177a)
Bewust een ambtenaar omkopen
Aanbieden = actieve omkoping
Ingaan op het aanbod = passieve omkoping
Een ambtenaar die vraagt = passieve omkoping
Een belofte moet wel voldoende concreet zijn
136

Meineed
Opzettelijk een valse verklaring onder ede afleggen
Onder ede in gevallen bij wet bepaald!
Een proces-verbaal op ambtseed opgemaakt
Getuige voor de rechter
Kan mondeling en schriftelijk
Vergissen is niet strafbaar
In een strafzaak en in het nadeel van de verdachte levert een
zwaardere straf op
Verdachte staat NOOIT onder ede!
137

Valsheid in geschrift
Valselijk opmaken of vervalsen
– Geschrift (cijfers & letters)
– Het geschrift kan iets bewijzen
– Met het oogmerk het als echt te (laten) gebruiken
Gebruik maken van het valse geschrift als echt
Opzettelijk afleveren of voorhanden hebben,
wetende of redelijkerwijs vermoedende dat …
Het maken is op zich niet strafbaar. Het gaat om het oogmerk
het als echt en onvervalst te (doen) gebruiken
138

Huisvredebreuk
Beschermde ruimten artikel 138 WvSr:
– Woning
– Besloten lokaal
– (Besloten) Erf
Voorwaarden:
– Bij een ander + in gebruik
139

Huisvredebreuk
Artikel 138 beschermt de bewoner tegen:
1. Binnendringen
2. Niet langer dulden van iemand
Binnendringen is strafbaar
Met binnendringen (strafbaar) wordt gelijk gesteld:
– Braak of inklimmen
– Valse sleutel, order of kostuum
– In de nacht aangetroffen, anders dan bij vergissing/zonder
kennis rechthebbende binnengekomen
– Tegen de uitdrukkelijke wil aangetroffen (ontzegging)
– HR: Binnengetreden, maar met een duidelijk wederrechtelijk
doel
140

Niet langer dulden/
wederrechtelijk vertoeven
1. Overdag een persoon die onuitgenodigd door de
deur een woning binnenloopt.
Is binnen zonder toestemming = wederrechtelijk vertoeven
1 x vorderen en vertrekken, anders strafbaar
2. Een uitgenodigd persoon in woning of in een
besloten lokaal (café, winkel, bedrijf).
Op zichzelf rechtmatig vertoeven
Na 1 x vorderen onrechtmatig vertoeven
Na 2 e vordering strafbaar
141

Ambtelijke huisvredebreuk
Bestanddelen bijna gelijk aan huisvredebreuk
Alleen gepleegd door de ambtenaar
De ambtenaar = “diens ondanks” binnengetreden
= zonder toestemming
met overschrijding van zijn bevoegdheden
OF zonder dat hij de bij wet bepaalde vormen in acht
neemt (Awob)
Dat wil zeggen dat er in 1 e instantie wel sprake was
van een uitgeoefende bevoegdheid
142

Gedraging:
Ambtsdwang opzetmisdrijf
Met geweld of andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of
andere feitelijkheid
de ambtenaar dwingen tot:
of
het nalaten van een rechtmatige ambtverrichting
het volvoeren van een ambtsverrichting
Tegen wie:
De ambtenaar die lijdelijk is. Wel of niet aan het werk.
Is nog niet bezig met een ambtsverrichting (bevoegdheid)
Beschermt de handeling van de ambtenaar
143

Gedraging:
Wederspannigheid/verzet
opzetmisdrijf
Met geweld of bedreiging met geweld zich verzetten
tegen de ambtenaar (in persoon)
Tegen wie:
De ambtenaar werkzaam in de rechtmatige uitoefening van
zijn bediening
Burgers die hem krachtens wettelijke verplichting of op zijn
verzoek bijstaan
Werkzaam = bezig met een bevoegdheid
Beschermt de handelende ambtenaar, verzet tegen hem in persoon
NIET STRAFBAAR : - lijdelijk verzet
- verzet tegen onrechtmatig optredende ambtenaar
144

Gedraging:
Ambtelijk bevel/belemmeren
opzetmisdrijf
Opzettelijk niet voldoen aan een bevel of vordering krachtens
wettelijk voorschrift gedaan
alsmede
Een ondernomen handeling ter uitvoering van een wettelijk
voorschrift: (een ondernomen bevoegdheid)
Opzettelijk: beletten, belemmeren of verijdelen.
Tegen wie:
de ambtenaar met enig toezicht belast, opsporingsambtenaar of RC
handeling ter uitvoering van een wettelijk voorschrift
= bevoegdheid = moet ondernomen en nog gaande zijn
145

Gedraging:
Opschudding veroorzaken
opzetmisdrijf
Opschudding veroorzaken
en
Zich niet verwijderen, na het door bevoegd gezag gegeven bevel
Uit jurisprudentie blijkt: terstond
Waar & tegen wie:
Ter terechtzitting
Ter plaatse waar een ambtenaar in het openbaar, in de rechtmatige
uitoefening van zijn bediening werkzaam is
Bevoegd gezag = de Vz-rechtbank en de opsporingsambtenaar
Werkzaam = bezig met een bevoegdheid
146

Eenvoudige belediging =
klachtmisdrijf
Beledigen staat niet in de wet. Bedoeld wordt het opzettelijk aanranden
van iemands eer of goede naam (schelden)
Strafbare gedraging in het openbaar:
– Mondeling, geschrift of afbeelding
Beledigde hoeft niet aanwezig te zijn
Strafbare gedraging in zijn tegenwoordigheid:
– Mondeling, aangeboden geschrift of afbeelding, feitelijkheden
Beledigde is aanwezig, al dan niet met anderen
Roddel, 1-op-1 zonder de beledigde is niet verboden
147

Belediging van een ambtenaar
Gedraging
Bewust de ambtenaar beledigen
Beschermt alleen de ambtenaar:
gedurende= (tijdens zijn werk)
of
ter zake = (achteraf en in relatie tot…)
de rechtmatige uitoefening van zijn bediening
Ambtshalve vervolgbaar
Indien bevoegd zelf PV
Bij twijfel opzet op ambtenaar ook een klacht 266
148

Schema bevoegdheden I
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Staande houden
Kort ter plaatse houden
om te vragen naar ID
Aanhouden op
heterdaad
Vrijheidsontneming ter
voorgeleiding
Aanhouden
buiten heterdaad
Iedere 141 en 142
(Iedere (B)OA)
Een ieder
OvJ (getrapt)
Spoed: HOvJ
Spoed: (B)OA
Verdachte
Op heterdaad
Buiten heterdaad
Verdachte
Heterdaad
Alle strafb.feiten
Feit met VH
- >4jaar
- met name genoemde
misdrijven
149

Schema bevoegdheden II
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Betreden van
plaatsen ter
aanhouding
Doorzoeken van
plaatsen ter
aanhouding
Buiten heterdaad:
(B)OA
Burger
alleen bij misdrijf
(B)OA, in
beginsel met
machtiging OvJ
vooraf
Alle plaatsen
Alle plaatsen
m.u.v. de woning
en “12 Awob”
Alle plaatsen
Alleen bij een feit met VH + de getrapte bevoegdheid
Burger niet bevoegd aan te houden
In de bijzondere plaatsen art. 12 Awob wordt niet opgetreden
150

Schema bevoegdheden III
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Inbeslagneming Een ieder die
(95 Sv)
aanhoudt
Inbeslagneming
(96 Sv)
De (B)OA die
staande houdt
(B)OA
Buiten heterdaad niet
in de bijzondere
plaatsen “12 Awob”
Aangehouden of
staande gehouden
verdachte
Vatbare voorwerpen,
door
verdachte met zich
gevoerd
Heterdaad/VH feit
Alle vatbare
voorwerpen
Alle plaatsen
betreden en
zonodig bevriezen
151

Schema bevoegdheden IV
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Doorzoeken
plaatsen ter
inbeslagneming
Uitlevering
voorwerpen ter
inbeslagneming
(B)OA
OvJ, spoed HOvJ
met machtiging OvJ
RC,spoed OvJ of
HOvJ
met machtiging RC
(B)OA
Vervoermiddelen
Overige plaatsen
Woning
Alleen bij VH feit
Niet aan verdachte
Versch.gerechtigde
hoeft niet te voldoen
152

Schema bevoegdheden V
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Onderzoek
kleding en
lichaam ter
inbeslagneming
fouilleren
waarheidsvinding
Onderzoek
kleding en
zaken met zich
gevoerd ter
identiteit
Fouilleren ID
(B)OA kleding
HOvJ aan lichaam
OvJ in lichaam
+ arts
142 Sv
142 Sv (BOA)
+aangewezen
categorie (akte)
Aangehouden
verdachte
+ ernstige bezwaren
Geen bagage
Aan/in lichaam op
besloten plaats
Staande of
aangehouden
verdachte
Noodzaak (geen ID)
Jasje,tasje,dashb.k.
B.v.k niet openbaar
153

Schema bevoegdheden VI
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Ophouden voor
onderzoek
(horen en ander
onderzoek zoals ID)
Ophouden ID
(alleen ID)
OvJ
HOvJ
OvJ
HOvJ
Na voorgeleiden
6 uur maximaal
Vanaf bevel
00.00-09.00 niet
Feit zonder VH
Geen ID
6 uur maximaal
00.00-09.00 niet
Bevel opmaken
154

Schema bevoegdheden VII
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
IVS
Maatregelen ID
OvJ
HOvJ
De 141/142 voor
de VH-feiten
HOvJ voor de
overige feiten bij
twijfel ID
VH feit
Maximaal 3 dagen
Onderzoeksbelang
Vanaf ophouden
onderzoek
Foto en vingers
155

Schema bevoegdheden VIII
Bevoegdheid Wie bevoegd Voorwaarden
Vorderen inzage ID
- paspoort
- ID-kaart
- rijbewijs
- vreemdelingendocument
Plicht aanbieden ter inzage
volgens art.2 WID
Niet voldoen aan deze plicht =
strafbaar volgens art. 447e Wetb.
v. Strafrecht
Elke 141 en 142
op grond van artikel
8 Pw 2012
Tzh Awb op grond
van 5:16a
(Op personen waarop zijn
toezicht zich richt en indien
evenredig)
Binnen de taak
• politie = Art. 3 Pw
- opsporing
- openbare orde
- hulpverlening
• BOA = zijn taak
Aanleiding
- verdachte
- getuige/slachtoffer
- andere aanleiding/
betrokkenheid
156

Bevoegdheden van de hulpofficier
Aanhouden + bevel aanhouden buiten heterdaad, als het optreden
van de OvJ niet kan worden afgewacht (getrapt)
Voorgeleiden + de verdachte naar plaats verhoor geleiden
Bevel ophouden onderzoek (max.6) + bevel ophouden I.D. (max.6)
Maatregelen ID (foto + vingers) bij geen VH feit + twijfel ID
Inverzekeringstelling (3 x 24 uur)
Bepalen dat verdachte aan lichaam of kleding wordt onderzocht
Schriftelijke machtiging binnentreden woning
Doorzoeken ter inbeslagneming met machtiging OvJ/RC (woning)
Ontvangen van een klacht
157