De rijdende 'ondervoedingstrein' - Stuurgroep ondervoeding
De rijdende 'ondervoedingstrein' - Stuurgroep ondervoeding
De rijdende 'ondervoedingstrein' - Stuurgroep ondervoeding
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>De</strong> <strong>rijdende</strong> ‘<strong>ondervoeding</strong>strein’<br />
Het spoorboekje <strong>ondervoeding</strong><br />
<strong>ondervoeding</strong><br />
Mr. Anja Evers, projectleider <strong>ondervoeding</strong>, <strong>Stuurgroep</strong><br />
Ondervoeding<br />
Dr. ir. Hinke Kruizenga, projectleider <strong>ondervoeding</strong>, VUmc,<br />
<strong>Stuurgroep</strong> Ondervoeding
‘Ondervoedingstrein’<br />
Spoorboekje <strong>ondervoeding</strong><br />
Stations onder de loep<br />
Ambities binnen bereik: resultaten ziekenhuizen
Campagne<br />
‘Ziek zijn is<br />
topsport’<br />
Spoorboekje <strong>ondervoeding</strong><br />
Kliniek<br />
V&V<br />
Kindergeneeskunde<br />
1 e lijn en<br />
thuiszorg<br />
Polikliniek
Toolkit kliniek, polikliniek, kinderafdeling, V&V sector<br />
en in ontwikkeling eerstelijnszorg en thuiszorg<br />
• Screeningsinstrumenten en diagnostiek<br />
• Multidisciplinair behandelplan<br />
• Monitoring voedingstoestand<br />
• Uitgangspunten voeding<br />
• Evaluatie van de behandeling<br />
• Klinische lessen<br />
• Folder<br />
• Berekeningsprogramma<br />
www.stuurgroep<strong>ondervoeding</strong>.nl
Casus de heer O (1)<br />
• Geboortedatum: 28-10-1934 (74 jaar)<br />
• Gehuwd, echtpaar woont zelfstandig, partner is niet goed ter<br />
been<br />
2003<br />
• Gewichtsverlies (80 kg → 76 kg < 1 maand, lengte 1.79 m)<br />
• Verwijzing naar MDL-arts i.v.m. bloed in de ontlasting<br />
• Diagnose: colitis ulcerosa, medicatie, voedingsadvies<br />
• Vervolgens jaarlijks coloscopie<br />
Praktijk<br />
• Geen signalering van <strong>ondervoeding</strong> in huisartspraktijk<br />
• Geen screening op <strong>ondervoeding</strong> op MDL-poli<br />
• Ondervoeding niet herkend, ook niet tijdens de jaarlijkse scopie
Casus de heer O (2)<br />
2006<br />
• Opname i.v.m. nader onderzoek colon<br />
• Gewicht 73 kg<br />
• Slechte eetlust (“het eten smaakt niet meer”)<br />
Praktijk<br />
• Screening met SNAQ bij opname in ziekenhuis<br />
• Score 1 punt: geen actie
Multidisciplinair behandelplan kliniek<br />
Screening bij opname<br />
Niet ondervoed Matig ondervoed Ernstig ondervoed<br />
Algemene monitoring:<br />
• Regelmatig wegen<br />
• Inname globaal bijhouden<br />
• Energie- en eiwitverrijkte maaltijden<br />
• Tussentijdse verstrekkingen<br />
• < 24 uur diëtist in consult<br />
• < 48 uur behandelplan ingezet<br />
• 5 e opname dag: evaluatie inname<br />
Overdracht
Casus de heer O (3)<br />
2008<br />
• Augustus: met vage klachten, o.a. verwardheid, naar huisarts<br />
• Gewicht 69 kg<br />
• Jaarlijkse scopie<br />
Praktijk<br />
• Geen aandacht voor voedingstoestand huisartspraktijk<br />
• Screening dagopname scopie met<br />
SNAQ + BMI (= 21), score 2 punten
Multidisciplinair behandelplan polikliniek<br />
Screening<br />
hoogrisicopatiënten<br />
Niet ondervoed Matig ondervoed Ernstig ondervoed<br />
Geen actie<br />
• Voorlichting en folder<br />
• Energie- en eiwitverrijkte maaltijden<br />
• Tussentijdse verstrekkingen<br />
• Regelmatig wegen<br />
• ≤ 1 werkdag diëtist in consult<br />
• ≤ 3 werkdagen behandelplan ingezet<br />
• ≤ 5 werkdagen start behandeling<br />
Evaluatie inname :<br />
• Acute patiënt: ≤ 5 werkdagen<br />
• Chronische patiënt: ≤ 10 werkdagen<br />
Vervolg screening<br />
• Bij opname<br />
• Bij volgend polikliniekbezoek
<strong>De</strong> heer O (4)<br />
2009<br />
• Februari<br />
– Opname in ziekenhuis i.v.m. heupfractuur<br />
– Gewicht 63 kg<br />
• Maart: opname in verpleeghuis<br />
– Gewicht 63 kg<br />
Praktijk<br />
• Afdeling ziekenhuis:<br />
– Screenen met SNAQ, score 3 punten<br />
– Start en evaluatie behandelplan<br />
– Overdracht naar verpleeghuis
<strong>De</strong> heer O (5)<br />
Praktijk<br />
• Revalidatie afdeling verpleeghuis<br />
• Screening met de SNAQ RC bij opname, score ‘rood’<br />
• Behandelplan ingezet<br />
• Overdracht naar huisarts en thuiszorg<br />
– Bevindingen voedingstoestand<br />
– Bevindingen inname vs behoefte<br />
– Probleemdefinitie<br />
– Doelstelling<br />
– Behandelplan
Screening verpleeghuis
Multidisciplinair behandelplan V&V<br />
Screenen (incl. wegen*) bij opname en voor ieder MDO<br />
Noteren in zorgleefplan<br />
Geen actie<br />
• 2-3 Tussentijdse verstrekkingen<br />
• Globale monitoring van de inname<br />
• Voorlichting en eventueel folder<br />
• Verrijken hoofdmaaltijden<br />
• Melden bij arts voor inschakelen diëtist<br />
• ≤ 3 werkdagen diëtist in consult<br />
• ≤ 8 werkdagen start behandeling<br />
• ≤ 5 werkdagen na start evaluatie<br />
1x per 1-3<br />
maanden wegen<br />
1 keer per maand wegen
<strong>De</strong> heer O (6)<br />
2011<br />
• Februari: vijf weken ziek i.v.m. griep<br />
– Inzet thuiszorg (partner is niet in staat tot voldoende zorg)<br />
– Gewicht: 65 kg → 63 kg<br />
• Verwardheid neemt toe<br />
• Fysieke mogelijkheden beperkt<br />
• Beroep op thuiszorg<br />
Praktijk<br />
• Screening met SNAQ ‘COP’<br />
• Voedingstoestand onderdeel medische behandeling<br />
• Diëtist zet behandelplan in
Concept<br />
Multidisicplinair behandelplan eerstelijnszorg en thuiszorg<br />
Screening<br />
risicogroepen en<br />
thuiszorgpatiënten<br />
Niet ondervoed<br />
Ondervoed<br />
Geen actie<br />
• ≤ 1 werkdagen diëtist in consult<br />
• ≤ 2 werkdagen neemt diëtist telefonisch contact op<br />
• ≤ 3 – 5 werkdagen inzetten behandelplan (afhankelijk<br />
van de ernst)<br />
• ≤ 5 werkdagen start behandeling<br />
• Evaluatie ≤ 2- 10 werkdagen na start afhankelijk van<br />
(verwachte) inname vs behoefte en situatie van de<br />
patiënt (bijv. operatie op korte termijn)<br />
• Rapportage aan huisarts en/of wijkverpleegkundige<br />
• Overdracht<br />
Vervolg screening<br />
• Jaarlijks<br />
• Evaluatie thuiszorg
Evaluatie behandelplan<br />
Inname vs.<br />
behoefte<br />
100% van de<br />
behoefte<br />
75-100% van de<br />
behoefte<br />
50-75% van de<br />
behoefte<br />
Advies<br />
Energie- en eiwitrijke voeding<br />
(verrijkte hoofdmaaltijden, tussentijdse<br />
verstrekkingen en evt. drinkvoeding)<br />
Energie- en eiwitrijke voeding<br />
(verrijkte hoofdmaaltijden, tussentijdse<br />
verstrekkingen en evt. drinkvoeding)<br />
Drinkvoeding of sondevoeding<br />
Evaluatie en actie<br />
Globale monitoring en/of<br />
patiënt houdt inname zelf bij<br />
ZH: ≤ 48 uur<br />
Overige: ≤ 10 werkdagen<br />
Continueren of aanvullen met<br />
drinkvoeding<br />
ZH: ≤ 48 uur<br />
Overige: ≤ 5 werkdagen<br />
Continueren of overgaan op<br />
sondevoeding<br />
Conclusie<br />
• Verschillende momenten herkenning van <strong>ondervoeding</strong><br />
mogelijk<br />
• Toolkit op maat per sector, uitgangspunten zijn zoveel<br />
mogelijk gelijk zodat overdracht snel en eenvoudig plaatsvindt<br />
instappen<br />
!
Zichtbare resultaten<br />
Ziekenhuizen 2006-2008
Doelstellingen<br />
• Eind 2007 / 2008 is screening en behandeling<br />
ingevoerd op:<br />
– minimaal 50% van de klinische afdelingen<br />
ingevoerd<br />
– de polikliniek preoperatief onderzoek en een hoogrisicopolikliniek<br />
• Alle patiënten op deze afdelingen en poliklinieken<br />
worden gescreend en 80% van de ondervoede<br />
patiënten wordt optimaal behandeld<br />
• Eind 2007/2008 heeft uw ziekenhuis een plan van<br />
aanpak voor de uitrol van de resultaten naar alle<br />
(relevante) afdelingen
Implementatie van screening en behandeling<br />
Gemiddeld Spreiding Aantal<br />
2006 82% 73 - 100% 5 (1 niet)<br />
2007 Basis 77% 53- 100% 11 (3 niet)<br />
2007 Doorpak 84% 45 - 100% 7<br />
2007 Sneller<br />
beter<br />
63% 50 - 75% 3 (4 niet)<br />
2008 Basis 59% 40 - 75% 9<br />
2008 Doorpak 86% 61 - 100% 6 (1 niet)<br />
Gemiddelde van 41 ziekenhuizen: 75%
Screening op specifieke afdelingen*<br />
• Intensive Care<br />
– 16 ziekenhuizen (40%) screenen op de IC<br />
• Kinderafdeling<br />
– 14 ziekenhuizen (35%) screenen op de kinderafdeling<br />
• Polikliniek<br />
– 20 ziekenhuizen (50%) screenen op één of meerdere poliklinieken<br />
• Preoperatief<br />
• Longpoli<br />
• Oncologie<br />
• MDL<br />
*O.b.v. reacties van 40 van de 50 projectziekenhuizen
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
Aantal ZH = 43<br />
Onbekend = 7<br />
% screening binnen 24 uur<br />
Slotervaart<br />
St. Anna<br />
Zaans MC<br />
BovenIJ<br />
Wilhelmina<br />
ZorgSaam<br />
Gelderse Vallei<br />
St. Jans Gasthuis<br />
Waterland<br />
Oosterschelde<br />
Amstelland<br />
Groene Hart<br />
Canisius<br />
VieCuri<br />
Laurentius<br />
Maasstad<br />
<strong>De</strong>venter<br />
Isala<br />
IJsselland<br />
Diakonessenhuis<br />
Slingeland<br />
MCA<br />
Antonius/Mesos<br />
azM<br />
Elkerliek<br />
Catharina<br />
Bronovo<br />
Diaconessenhuis<br />
TweeSteden<br />
Franciscus<br />
Vlietland<br />
Martini<br />
Rivierenland<br />
VUmc<br />
t Lange Land<br />
Twente<br />
SLAZ<br />
MaasZH Pantein<br />
Máxima<br />
Gelre<br />
AMC<br />
St. Elisabeth<br />
NKI/AVL<br />
2008 2007 2006
Percentage screening vergeleken<br />
BAPEN 2007 *<br />
(N=175)<br />
Projectziekenhuizen<br />
(N=43**)<br />
0-25% screening 28% 0%<br />
25-50% screening 38% 19%<br />
50-75% screening 29% 37%<br />
75-100% screening 6% 44%<br />
*Nutrition screening survey in the UK in 2007, BAPEN<br />
**Van 7 ziekenhuizen is het percentage screening onbekend
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
Aantal ZH = 34<br />
Onbekend = 16<br />
% binnen 24 uur diëtist ingeschakeld<br />
Amstelland<br />
ZorgSaam<br />
Waterland<br />
Laurentius<br />
Gelderse Vallei<br />
Slotervaart<br />
St. Jans<br />
Canisius<br />
BovenIJ<br />
Groene Hart<br />
VieCuri<br />
Oosterschelde<br />
Wilhelmina<br />
Diaconessenhuis<br />
t Lange Land<br />
Vlietland<br />
VUmc<br />
Elkerliek<br />
Martini<br />
Antonius/Mesos<br />
Bronovo<br />
Franciscus<br />
Catharina<br />
Isala<br />
azM<br />
MaasZH Pantein<br />
Slingeland<br />
<strong>De</strong>venter<br />
Twente<br />
Máxima<br />
Gelre<br />
AMC<br />
St. Elisabeth<br />
NKI/AVL<br />
2008 2007 2006
Aantal ZH = 36<br />
Onbekend = 14<br />
% 80-120% van de eiwitbehoefte gehaald op dag 4<br />
ZorgSaam<br />
Groene Hart<br />
St. Anna<br />
BovenIJ<br />
Slotervaart<br />
Waterland<br />
Gelderse Vallei<br />
VieCuri<br />
St. Jans<br />
Wilhelmina<br />
Laurentius<br />
Canisius<br />
Oosterschelde<br />
Diaconessenhuis<br />
Diakonessenhuis<br />
TweeSteden<br />
Vlietland<br />
Catharina<br />
VUmc<br />
HagaZiekenhuis<br />
Franciscus<br />
t Lange Land<br />
Isala<br />
MCA<br />
Martini<br />
azM<br />
Bronovo<br />
Elkerliek<br />
Slingeland<br />
MaasZH Pantein<br />
Rivierenland<br />
Máxima<br />
Gelre<br />
AMC<br />
2008 2007 2006<br />
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%
100%<br />
90%<br />
80%<br />
70%<br />
60%<br />
50%<br />
40%<br />
30%<br />
20%<br />
10%<br />
0%<br />
Aantal ZH = 28<br />
Onbekend = 22<br />
% 80-120% van de energiebehoefte gehaald op dag 4<br />
ZorgSaam<br />
St. Jans<br />
Waterland<br />
Groene Hart<br />
Gelderse Vallei<br />
Slotervaart<br />
BovenIJ<br />
Wilhelmina<br />
Canisius<br />
VieCuri<br />
Laurentius<br />
Oosterschelde<br />
Diaconessenhuis<br />
Catharina<br />
Vlietland<br />
Vumc<br />
Martini<br />
t Lange Land<br />
Franciscus<br />
Isala<br />
Elkerliek<br />
Bronovo<br />
Máxima<br />
Slingeland<br />
MaasZH Pantein<br />
Gelre<br />
2008 2007 2006
Pluim 2008<br />
Beoordeling aan de hand van:<br />
• Aantal afdelingen<br />
– ‘Reguliere ziekenhuizen’: 50% afdelingen<br />
– ‘Doorpakziekenhuizen’: 100% afdelingen<br />
• Screenen en behandelen<br />
– 100% screenen<br />
– 80% behandelen: eiwit- en energie-inname dag 4<br />
• Borgingsinstrument NHS (gerapporteerde score)
Basis ziekenhuizen 2008 (>50%)<br />
Ziekenhuis<br />
Aantal<br />
afd.<br />
Percentage<br />
ZH<br />
Zaans MC 7 64%<br />
Laurentius 7 70%<br />
St. Jans 6 75%<br />
VieCuri 6 50%<br />
Oosterschelde 6 75%<br />
Slotervaart 8 62%<br />
Amstelland 2 40%<br />
Waterland 8 47%<br />
BovenIJ 4 50%<br />
Doorpak ziekenhuizen 2008 (100%)<br />
Ziekenhuis<br />
Aantal<br />
afd.<br />
Percentage<br />
ZH<br />
St. Anna 12 100%<br />
Spaarne - -<br />
Groene Hart 11 85%<br />
Screeningspercentage > 80%<br />
Canisius 11 61%<br />
• Laurentius ZH 100%<br />
Gelderse Vallei 21 95%<br />
• VieCuri 89%<br />
Wilhelmina 7 • CWZ 88% 88%<br />
ZorgSaam 8 • Amstelland 89% ZH 85%<br />
• Groene Hart ZH 85%<br />
• SOZ 82%<br />
Eiwit percentage > 50%<br />
• SOZ 71%<br />
• CWZ 62%<br />
• Laurentius ZH 55%<br />
• Sint Jans ZH 50%<br />
• Wilhelmina ZH 50%<br />
Energiepercentage > 50%<br />
• SOZ 64%<br />
• Laurentius 55%<br />
• VieCuri 52%<br />
• CWZ 52%<br />
• Wilhelmina ZH 50%<br />
Score borging > 55<br />
• CWZ 92<br />
• Wilhelmina ZH 85<br />
• SOZ 81<br />
• VieCuri 66<br />
• Slotervaart 62
Ondervoeding in zicht sneller een gezond gewicht<br />
Ondervoeding bewust aan de Zeeuwse kust
Ambities binnen bereik!<br />
Ondervoeding, niet te missen!