Ruiterpaden en -route Groengebied Purmerland ... - Het Twiske

Adviescommissie 2 april 2013 agendapunt 15
Dagelijks bestuur 11 april 2013
Algemeen bestuur 4 juli 2013
Aantal bijlagen 1
Onderwerp
Besluit
Korte toelichting
Ruiterpaden en -route Groengebied Purmerland-Purmerbos
Het algemeen bestuur besluit:
1. In het kader van de nazorgfase van het project Groengebied
Purmerland, in te stemmen met het herstel van het ruiterpad in
deelgebied 4 van Groengebied Purmerland en hiervoor
€ 30.000 beschikbaar te stellen;
2. In te stemmen met de realisatie van de minimale variant voor
de ruiterroute tussen Groengebied Purmerland en het
Purmerbos en hiervoor € 7.500 beschikbaar te stellen;
3. De investeringen onder 1 en 2 te onttrekken uit de algemene
reserve.
Het is de wens van Landschap Waterland te komen tot een
doorgaande ruiterroute binnen de ‘Groen-Blauwe-as’, waarin de
verschillende recreatiegebieden in Landschap Waterland op elkaar
worden aangesloten. Met de realisatie van ruiterpaden wordt ook
aangesloten op de wensen en behoeften van de ruiters.
De afgelopen jaren is met behulp van subsidiegelden aanzienlijk
geïnvesteerd in ruiterpaden in deze ‘Groen-Blauwe-as’. Zo is er 11 km
gerealiseerd in het Purmerbos, 4km in Groengebied Purmerland en
15 km in Het Twiske. In 2013 wordt de ontbrekende schakel van 3 km
tussen het Twiske en Groengebied Purmerland gerealiseerd, ook met
behulp van subsidie. De laatste ontbrekende schakel in de doorgaande
ruiterroute Purmerbos – Twiske is de verbinding van het Groengebied
Purmerland met het Purmerbos, een tracé van circa 3 km. Daarnaast
is in de nazorgfase van Groengebied Purmerland gebleken dat het
laatst gerealiseerde ruiterpad van 1 km niet voldoet en hersteld moet
worden. Nu een doorgaande ruiterroute bijna werkelijkheid is, wordt
voorgesteld om de laatste ontbrekende schakel en knelpunt op te
lossen.
Consequenties Schapsdoelen: realisatie Recreatieplan Waterland, doorgaande
ruiterroute Twiske – Purmerbos
Juridisch: mogelijk afspraken rondom beheer ruiterpaden en -route
Communicatie: brede communicatie over realisatie nieuwe ruiterpaden
en – route i.o.m. betrokken partijen
Financieel: De kosten voor herstel van 1 km ruiterpad in Groengebied
Purmerland bedragen circa € 30.000 (inclusief btw). De verbinding
Purmerland-Purmerbos kost circa € 7.500. De kosten voor beheer
nieuwe ruiterpad bedragen circa € 1.000 per jaar. Er zijn geen
Pagina 1 van 6

mogelijkheden voor subsidie.
Financiële toelichting Lasten/baten Dekking in Toelichting afwijking programmabegroting
Begroting begroting
Investering € 37.500 € Onttrekking uit de algemene reserve
Structurele lasten € 1.000 € Uit de exploitatie, programma 1
Incidentele lasten € €
Structurele baten € €
Incidentele baten € €
Meegezonden stukken
Voorbereid door
Akkoord
programmamanager
In overleg met
manager Advies
Rapportage Haalbaarheidsonderzoek ruiterverbinding Groengebied
Purmerland – Purmerbos
Marieke van Beugen
Henk Wijkhuisen
Wim Nieuwenhuis
Pagina 2 van 6

PROCESGANG
RUITERPADEN EN –ROUTE GROENGEBIED PURMERLAND-PURMERBOS
Behandeling in
adviescommissie
2 april 2013
De adviescommissie adviseert dat het voorstel wordt aangepast en
nogmaals aan de commissie wordt voorgelegd. De volgende
opmerkingen worden uitgewerkt:
Er worden alleen borden geplaatst en het effect hiervan wordt
gemonitord;
De noodzakelijke aanpassingen in Purmerland worden uitgevoerd;
De beheerkosten worden in beeld gebracht.
Behandeling in
dagelijks bestuur
11 april 2013
Het dagelijks bestuur besluit het voorstel te agenderen voor het AB
met inachtneming van de adviezen van de adviescommissie.
Pagina 3 van 6

RUITERPADEN EN –ROUTE GROENGEBIED PURMERLAND-PURMERBOS
1. Achtergrond
Het is de wens van Landschap Waterland te komen tot een doorgaande ruiterroute binnen
de ‘Groen-Blauwe-as’, waarin de verschillende recreatiegebieden in Landschap Waterland
op elkaar worden aangesloten. Met de realisatie van ruiterpaden wordt ook aangesloten op
de wensen en behoeften van de ruiters. Een en ander is verwoord in het Recreatieplan
Waterland.
De afgelopen jaren is in het kader van dit Recreatieplan Waterland ingezet op de realisatie
van een doorgaande ruiterroute. Met behulp van subsidiegelden is aanzienlijk geïnvesteerd
in ruiterpaden in deze ‘Groen-Blauwe-as’.
Zo is er 11 km gerealiseerd in het Purmerbos, 4 km in Groengebied Purmerland en 15 km in
Het Twiske. In 2013 wordt de ontbrekende schakel van 3 km tussen het Twiske en
Groengebied Purmerland gerealiseerd, ook met behulp van subsidie. In totaal 33 km
ruiterpad. Echter, in de nazorgfase van Groengebied Purmerland is gebleken dat het laatst
gerealiseerde ruiterpad in deelgebied 4 (1 km) niet voldoet aan de gebruikseisen. Zelfs in
droge periodes is de berm en dus ook het ruiterpad permanent te nat waardoor paarden een
halve meter kunnen wegzakken. Dit levert onveilige situaties op. Herstel van dit stuk
ruiterpad is noodzakelijk. Door de verschillende werkzaamheden aan ruiterpaden en –routes
in de ‘Groen-Blauwe-as’ te combineren kunnen efficiency voordelen behaald worden.
2. Uitwerking
Met opheffen van de ontbrekende schakel tussen Het Twiske en Groengebied Purmerland in
2013, waarvoor nog ILG-subsidie beschikbaar is gesteld, resteert er nog één ontbrekende
schakel in de doorgaande ruiterroute Purmerbos – Twiske, te weten de verbinding van het
Groengebied Purmerland met het Purmerbos. Een tracé van circa 3 km.
De afgelopen maanden is overleg gevoerd met de verschillende betrokken partijen, te weten
de gemeente Purmerend, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK),
Landschap Waterland / Het Twiske, Staatsbosbeheer en de ruiters. Doel was de
haalbaarheid van de ruiterverbinding te onderzoeken. De eindrapportage van dit onderzoek
is bijgevoegd.
Uit deze overleggen is naar voren gekomen dat alle partijen positief staan tegenover de
realisatie van een ruiterverbinding tussen Groengebied Purmerland en het Purmerbos op
korte termijn.
De voorkeur van de ruiters is een doorgaand ruiterpad van 1 m breed, vergelijkbaar de
ruiterpaden in het Purmerbos en Groengebied Purmerland. Uit veldonderzoek is echter
gebleken dat dit niet haalbaar is. De verbinding tussen beide recreatiegebieden wordt
doorkruist door twee bredere wateren en loopt door het stedelijk gebied van de gemeente
Purmerend waarin ruimte een beperkende factor is. Beiden zijn dus van invloed op de
mogelijkheden om ruiterpaden van 1 m breed te realiseren.
Een voordeel van deze verbinding is dat het gehele tracé is voorzien van een vrij liggend
fietspad dat, met uitzondering van 500 meter fietspad, een breedte heeft van 3 meter.
Ruiters hebben ook aangegeven al gebruik te maken van deze recreatieve verbinding, dan
wel van het fietspad dan wel van de naastgelegen grasbermen. Maar de situatie is niet
optimaal: de route is niet bewegwijzerd en het kan onveilige situaties opleveren in interactie
met overige recreanten omdat nergens is aangegeven dat ruiters gebruik (mogen) maken
van de fietspaden en bermen. Daarnaast hebben de ruiters aangegeven dat het wenselijk is
Pagina 4 van 6

een andere verbinding met het Purmerbos te maken dan de huidige toegangen aan de
Groeneweg en de Westerweg.
Gezien het niet haalbaar is het gehele tracé te voorzien van een 1 meter breed ruiterpad, is
in overleg met de gemeente Purmerend bepaald dat ruiters medegebruik mogen maken van
de fietspaden en bermen. De route dient dan wel formeel te worden bewegwijzerd als zijnde
‘ruiterroute’ middels een verkeersbesluit van de gemeente en juiste bebording.
Vervolgens is onderzocht in hoeverre het haalbaar is delen van het tracé (totaal 3 km) wel te
voorzien van een ruiterpad van 1 meter breed. Voor ruiters wordt de meerwaarde van de
route groter des te meer meters ruiterpad worden gerealiseerd, gezien de realisatie van een
zandbed beter is voor een paard dan een ongelijkmatig slijtpad in een grasmat.
Het ambitieniveau van realisatie van de ruiterroute kan uiteengezet worden in verschillende
varianten, een minimale en maximale variant en een tussenvariant:
Minimale variant: realisatie bebording routerroute, géén realisatie van ruiterpaden, ruiters
kunnen gebruik maken van bestaande fietspaden en bermen. Mogelijk wordt een nieuwe
toegang naar het Purmerbos voor ruiters gecreëerd door vervanging van een hek.
Kosten circa € 7.500 inclusief btw;
Maximale variant: realisatie minimale variant én realisatie van maximaal haalbare aantal
meters ruiterpad van 1 meter breed (circa 1.200 meter). Van de 1.200 meter dient voor
circa 500 meter nog nader onderzoek plaats te vinden. Er bestaat een risico dat deze
500 meter uiteindelijk toch niet haalbaar is. Kosten circa € 65.000 inclusief btw;
Tussenvariant: realisatie minimale variant én realisatie 600 meter ruiterpad waarvan
onderzoek heeft uitgewezen dat dit eenvoudig te realiseren is. Kosten circa € 32.000
inclusief btw.
Uit de resultaten van dit onderzoek is gebleken dat realisatie van de ruiterroute haalbaar
wordt geacht, maar dat het rond krijgen van de financiële dekking van de gekozen variant de
aandacht verdient. In tegenstelling tot de al gerealiseerde ruiterpaden zijn er geen
mogelijkheden voor subsidie en betrokken overheden hebben aangegeven, uitgezonderd
minimale personele inzet voor overleg, geen budget beschikbaar te hebben. Indien tot
realisatie wordt overgegaan dient dekking binnen de begroting van Landschap Waterland te
worden gevonden.
Voor wat betreft het beheer en onderhoud van bebording geldt dat dit kan worden
meegenomen in het reguliere beheer en onderhoud van bebording, door gemeente of
Landschap Waterland. Ook het mogelijk te vervangen hekwerk blijft in beheer bij
Staatsbosbeheer. Resteert het beheer van het mogelijk te realiseren ruiterpad. Het beheer
en onderhoud kan bij Landschap Waterland worden ondergebracht tegen zeer geringe
kosten (maximaal € 500 per jaar).
Daarnaast is in de nazorgfase van Groengebied Purmerland gebleken dat het laatst
gerealiseerde ruiterpad van 1 km niet voldoet en hersteld moet worden. Dat dit stuk ruiterpad
niet blijkt te voldoen aan de gebruikseisen was onvoorzien. Het ruiterpad is op dezelfde
manier aangelegd als in de andere deelgebieden en de verwachting was dan ook dat met
een jaar de bermen zouden zijn ingeklonken en het ruiterpad een stevige ondergrond zou
hebben. Dit is echter niet zo. De bermen en het ruiterpad zijn bijna 2 jaar na realisatie nog
steeds te nat en maken gebruik door ruiters onmogelijk. Veldonderzoek heeft uitgewezen dat
regenwater, ook afkomstig van het fietspad, gevangen wordt in het zand van het ruiterpad en
niet weg kan omdat de ondergrond van de berm veen is. De oplossing voor dit probleem
wordt gevonden in het aanbrengen van drainage. Echter, hiervoor dient dit stuk ruiterpad
Pagina 5 van 6

geheel opnieuw te worden aangelegd. De herstelkosten bedragen circa € 30.000. Maar de
kennis en ervaring die is opgedaan met dit stuk ruiterpad heeft er aan bijgedragen dat het
nog in 2013 te realiseren ruiterpad tussen Groengebied Purmerland en Het Twiske op
voorhand wordt aangelegd met drainage, om dezelfde problemen als in deelgebied 4 te
voorkomen. De nog beschikbare ILG-subsidie kan echter alleen nog worden ingezet voor de
realisatie van een nieuw ruiterpad, financiële dekking voor de herstelkosten dient te worden
gevonden binnen de begroting van Landschap Waterland.
3. Overwegingen
Nu een doorgaande ruiterroute bijna werkelijkheid is, wordt voorgesteld om op korte termijn
in te zetten op realisatie van de laatste ontbrekende schakel en het ruiterpad in Groengebied
Purmerland te herstellen.
De reeds gerealiseerde ruiterpaden, 30 km, zijn voor het overgrote deel gefinancierd middels
subsidiegelden. Ook voor het nog te realiseren ruiterpad van circa 3 km, waarbij ook het
fietspad wordt voorzien van een nieuwe asfaltlaag, is financiering gezocht binnen de
mogelijkheden van subsidies. Dit is gelukt. In totaal is tot op heden bijna 7 ton geïnvesteerd
in ruiterpaden in de ‘Groen-Blauwe-as’. Landschap Waterland heeft hierin circa 6%
bijgedragen en Het Twiske ruim 10%. De overige 84% zijn subsidiegelden en gelden van
derden.
Voor de laatste schakels in de doorgaande ruiterroute is ook gezocht naar bijdragen van
derden en subsidiegelden, maar dit is helaas niet haalbaar gebleken. Gezien Landschap
Waterland nog nauwelijks heeft hoeven bijdragen in de realisatiekosten van de ruiterpaden,
wordt voorgesteld om de laatste knelpunten wel ten laste te brengen van de begroting van
Landschap Waterland, zodat aan de wens kan worden voldaan een doorgaande ruiterroute
te realiseren. Het AC en DB heeft echter gekozen voor de minimale variant. Voorgesteld
wordt in totaal € 37.500 beschikbaar te stellen.
4. Bijdrage aan schapsdoelen
Realisatie van de doorgaande ruiterroute tussen het Purmerbos en Het Twiske in de “Groen-
Blauwe-As”, zoals in het Recreatieplan Waterland 2002 en 2012 is opgenomen.
5. Het algemeen bestuur besluit
1. In het kader van de nazorgfase van het project Groengebied Purmerland, in te stemmen
met het herstel van het ruiterpad in deelgebied 4 van Groengebied Purmerland en
hiervoor € 30.000 beschikbaar te stellen;
2. In te stemmen met de realisatie van de minimale variant voor de ruiterroute tussen
Groengebied Purmerland en het Purmerbos en hiervoor € 7.500 beschikbaar te stellen;
3. De investeringen onder 1 en 2 te onttrekken uit de algemene reserve.
6. Vervolg
Indien het bestuur instemt met het voorstel, dan kan de volgende planning worden
aangehouden:
Juli/augustus, definitiefase en ontwerpfase;
September/oktober, vergunningaanvragen, verkeersbesluit;
November – aanbesteding;
Periode december-februari (indien de weersomstandigheden dit toelaten) – uitvoering.
Pagina 6 van 6