12.06.2015 Views

Hee, een vlieg!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Hee</strong>, <strong>een</strong> <strong>vlieg</strong>!<br />

Met <strong>een</strong> gezonde snack heb je aan<br />

concentratie g<strong>een</strong> gebrek.<br />

1


Heb jij er wel <strong>een</strong>s last van? Dat je huiswerk moet maken,<br />

maar dat het echt niet wil lukken? Dat je afgeleid wordt door<br />

alles wat je maar kan bedenken?<br />

Concentratieproblemen… Als iemand zich niet goed kan concentreren<br />

kan dit met <strong>een</strong> heleboel dingen te maken hebben. Zo kan<br />

het te lawaaierig zijn in de omgeving, kan je ergens over aan het<br />

piekeren zijn of krijg je misschien wel de hele tijd berichtjes binnen<br />

op je mobiel. Ieder<strong>een</strong> kan wel redenen bedenken waarom<br />

het concentreren niet altijd wil lukken. Er is all<strong>een</strong> één ding waar<br />

vaak niet aan gedacht wordt: de invloed van eten.<br />

Wat je eet, hoeveel je eet en wanneer je eet kan <strong>een</strong> enorme<br />

invloed hebben op je concentratie. En deze is natuurlijk hartstikke<br />

belangrijk aangezien je volgend jaar al eindexamen moet doen.<br />

De eerste paar pagina’s zijn voor je ouders bedoeld. Laat hen<br />

deze goed lezen zodat zij ook meer weten over de invloed van<br />

voeding en je concentratievermogen.<br />

Veel plezier!


Inhoud<br />

Informatie voor ouders<br />

Hoe werkt concentratie<br />

Wat is belangrijk?<br />

Ontbijten<br />

Regematig eten<br />

Gezond eten<br />

Gezonde tussendoortjes<br />

Zoete tussendoortjes<br />

Hartige tussendoortjes<br />

Recepten<br />

Groente chips<br />

Bananenpoffertjes<br />

Energie-balletjes<br />

Regelmatige rijstwafels<br />

Kip wrap<br />

5<br />

6<br />

8<br />

8<br />

10<br />

12<br />

14<br />

16<br />

18<br />

4


informatie Voor ouders<br />

Hoe werkt concentratie?<br />

De hoeveelheid energie die iemand heeft, heeft invloed op het<br />

concentratievermogen. Heb je veel energie, dan kan je je goed<br />

concentreren. Heb je weinig energie dan gaat het concentreren<br />

minder goed.<br />

De hoeveelheid energie die uw kind heeft hangt af van de<br />

soort koolhydraten die je binnenkrijgt. Koolhydraten zijn net als<br />

eiwitten en vetten <strong>een</strong> bron van energie en zitten voornamelijk in<br />

producten als brood, pasta, rijst, aardappelen en peulvruchten.<br />

Er zijn twee soorten koolhydraten:<br />

- Snelle koolhydraten<br />

(energydrink, snoep, chips, koekjes)<br />

Deze zorgen voor <strong>een</strong> snelle stijging en daling van je<br />

energie. Hierdoor krijg je eerst veel energie maar word je<br />

snel weer moe.<br />

- Langzame koolhydraten<br />

(groente, fruit, vlees, noten, volkorenbrood, havermout, muesli)<br />

Deze zorgen voor <strong>een</strong> langzame stijging en daling van je<br />

energie. Hierdoor is de hoeveelheid energie beter<br />

verspreid en word je minder snel moe.<br />

5


Wat is belangrijk?<br />

Voor voldoende energie en concentratie over de gehele dag zijn<br />

drie dingen belangrijk: ontbijten, regelmatig eten en gezond<br />

eten.<br />

Ontbijten<br />

Omdat je de hele nacht niks hebt gegeten is het belangrijk ’s<br />

morgens te ontbijten. Dit zorgt ervoor dat je lichaam weer nieuwe<br />

energie binnenkrijgt.<br />

Voorbeelden van <strong>een</strong> goed ontbijt zijn:<br />

- Havermoutpap met stukjes appel.<br />

- Volkoren cracker met ei.<br />

- Yoghurt met muesli en fruit.<br />

- Volkorenboterham met margarine en jam of kaas.<br />

Vindt uw kind het moeilijk om ’s morgens vroeg te ontbijten?<br />

Zorg dan dat hij/zij het ontbijt m<strong>een</strong>eemt voor onderweg of voor<br />

op school of zorg dat het ontbijt de avond van tevoren al is klaargemaakt.<br />

Regelmatig eten<br />

Om te zorgen dat je lichaam de hele dag door genoeg energie<br />

heeft is het belangrijk om regelmatig te eten. Met regelmaat<br />

wordt bedoeld:<br />

- Ontbijt<br />

- Tussendoortje<br />

- Lunch<br />

- Tussendoortje<br />

- Avondeten<br />

- Tussendoortje<br />

Gezond eten<br />

Naast ontbijten en regelmatig eten is het belangrijk gezond te<br />

eten. Natuurlijk mag uw kind af en toe best iets ongezonds tussendoor<br />

eten, maar probeer dit met mate te doen.<br />

6


Voor middelbare scholieren met <strong>een</strong> leeftijd rond de 16 jaar zijn<br />

ook aanbevolen dagelijkse hoeveelheden wat betreft het eten.<br />

Hieronder zie je wat aanbevolen wordt per dag te eten:<br />

Fruit<br />

Groente<br />

Aardappelen, rijst, pasta,<br />

peulvruchten<br />

Brood<br />

Kaas<br />

Melk<br />

Vlees(waren), vis, kip,<br />

eieren, vleesvervangers<br />

Bak- en braadproducten<br />

Dranken inclusief melk)<br />

2 stuks<br />

4 opscheplepels<br />

4-5 opscheplepels<br />

6 sneetjes<br />

1 plak<br />

600 ml (/ 3 glazen)<br />

100-125 gram / zo groot als<br />

je handpalm<br />

1 eetlepel/ 2 euromunt<br />

1000-1500 ml/ 5-7 glazen<br />

Bij middelbare scholieren is energydrink <strong>een</strong> populair tussendoortje.<br />

Dit is echter <strong>een</strong> tussendoortje met veel snelle suikers,<br />

die dus voor <strong>een</strong> snelle stijging en daling van je energie zorgt. Er<br />

wordt maximaal één blikje per dag aangeraden, maar het beste is<br />

het niet of all<strong>een</strong> bij uitzondering te drinken.<br />

Voorbeelden van gezonde tussendoortjes zijn te vinden op de<br />

volgende bladzijde.<br />

7


Gezonde tussendoortjes<br />

Zoete tussendoortjes<br />

- Bakje popcorn<br />

- Bananenpoffertjes (zie recept)<br />

- Breaker (yoghurtdrank in <strong>een</strong> zakje)<br />

- Doosje rozijnen<br />

- Energieballetjes (zie recept)<br />

- Evergr<strong>een</strong>, Liga<br />

- Gedroogd fruit<br />

- Volkoren krentenbrood<br />

- Mueslireep<br />

- Stuk fruit (appel, peer, sinaasappel)<br />

- Sultana<br />

- Volkoren ontbijtkoek met margarine<br />

- Waterijsje<br />

- Zakje Knappertjes van Zonnatura (gedroogde appeltjes)<br />

- Zelfgemaakte fruitshake<br />

Hartige tussendoortjes<br />

- Groente chips (zie recept)<br />

- Kip wrap (zie recept)<br />

- Olijven<br />

- Regelmatige rijstwafels (zie recept)<br />

- Roggenbrood<br />

- Snack-a-Jacks<br />

- Studentenhaver/noten<br />

- Snackgroenten (wortel, komkommer, tomaat)<br />

- Hartige Sultana<br />

8


Recepten<br />

9


Groentechips<br />

Tijd: 30 - 40 minuten<br />

Voor: 2 personen<br />

Hulpmiddelen:<br />

- Schilmesje<br />

- Snijplank<br />

- Kaasschaaf<br />

- Schaal<br />

- Keukenpapier<br />

- Oven<br />

- Bakplaat<br />

- Bakpapier<br />

- Schaaltje<br />

Ingrediënten:<br />

- 1 rode biet<br />

- 1 winterp<strong>een</strong><br />

- 1 zoete aardappel<br />

- 1 gewone aardappel<br />

- 1 theelepel zout<br />

10


Bereiding:<br />

1. Verwarm de oven voor op 180 graden.<br />

2. Schaaf met de kaasschaaf dunne plakjes van de (zoete)<br />

aardappel, rode biet en wortel.<br />

3. Stop de plakjes in <strong>een</strong> kom en voeg hier kokend water aan<br />

toe tot de plakjes onder water staan.<br />

4. Laat de plakjes 5 minuten in het kokend water liggen.<br />

5. Giet het water uit de bak en dep de plakjes droog met<br />

keukenpapier.<br />

6. Bedek <strong>een</strong> ovenplaat met bakpapier.<br />

7. Verdeel de plakjes over de ovenplaat. Zorg ervoor dat ze<br />

elkaar niet aanraken.<br />

8. Strooi <strong>een</strong> theelepel zout over de plakjes h<strong>een</strong>.<br />

9. Zet de ovenplaat 10 minuten in de oven.<br />

10. Haal na 10 minuten de ovenplaat uit de oven en draai alle<br />

plakjes om.<br />

11. Stop de plakjes nu nogmaals 10 minuten in de oven.<br />

12. Haal de chipjes na 10 minuten uit de oven en stop ze in<br />

<strong>een</strong> schaaltje om af te laten koelen.<br />

13. Enjoy!<br />

Variatie:<br />

Voor het maken van groentechips kun je <strong>een</strong> heleboel verschillende<br />

soorten groentes gebruiken. Gebruik bijvoorbeeld<br />

courgette, prei of aubergine.<br />

11


Bananenpoffertjes<br />

Tijd: 15 - 20 minuten<br />

Voor: 2 personen<br />

Hulpmiddelen:<br />

- Bakje<br />

- Vork<br />

- Eetlepel<br />

- Koekenpan<br />

- Fornuis<br />

- Bakolie<br />

Ingrediënten:<br />

- 1 banaan<br />

- 1 ei<br />

- 1 theelepel kaneel<br />

12


Bereiding:<br />

1. Prak met <strong>een</strong> vork de banaan in <strong>een</strong> bakje tot <strong>een</strong> papje.<br />

2. Voeg <strong>een</strong> ei toe en roer het geheel goed door elkaar.<br />

3. Verwarm wat olie in de pan (zet het fornuis op <strong>een</strong> lage<br />

stand).<br />

4. Doe <strong>een</strong> eetlepel van het beslag in de pan.<br />

5. Draai het poffertje na <strong>een</strong> paar minuten om zodat beide<br />

kanten goudbruin van kleur zijn.<br />

6. Herhaal stap 4 en 5 net zo vaak tot dat het beslag op is.<br />

7. Serveer de poffertjes met wat kaneel en eventueel wat<br />

extra banaan op <strong>een</strong> bord.<br />

Variatie:<br />

Om wat variatie in smaak te hebben kun je ook <strong>een</strong> stuk fruit<br />

(zoals appel) raspen en door het beslag mengen.<br />

Niet te veel olie!<br />

Max. 1 eetlepel<br />

13


Energieballetjes<br />

Tijd: 10 - 15 minuten (+ 60 minuten in de koelkast)<br />

Voor: 4 - 6 personen<br />

Hulpmiddelen:<br />

- Bakje<br />

- Blender<br />

- Kom<br />

- Schaal<br />

- Bakpapier<br />

- Koelkast<br />

Ingrediënten:<br />

- 125 gram dadels<br />

- 50 gram pecannoten<br />

- 1 el cacaopoeder<br />

- 1 eetlepel kokosrasp<br />

14


Bereiding:<br />

1. Leg de dadels (125 gram) voor 5 minuten in <strong>een</strong> bakje<br />

met water om ze zachter te maken.<br />

2. Haal na 5 minuten de dadels uit het water.<br />

3. Maal de dadels fijn in <strong>een</strong> blender.<br />

4. Stop de gemalen dadels in kom en zet deze even opzij.<br />

5. Maal de pecannoten (50 gram) tot grove korrels.<br />

6. Doe de gemalen pecannoten bij de dadels in de kom en<br />

mix ze door elkaar.<br />

7. Voeg 1 eetlepel cacaopoeder toe en meng het geheel<br />

goed door.<br />

8. Draai van het mengsel kleine balletjes.<br />

9. Rol de balletjes door wat kokosrasp zodat ze helemaal<br />

bedekt zijn.<br />

10. Pak <strong>een</strong> schaaltje en bedek deze met bakpapier.<br />

11. Leg de balletjes in het schaaltje<br />

12. Zet het schaaltje voor minimaal 60 minuten in de koelkast.<br />

13. Haal na minimaal 60 minuten de balletjes uit de koelkast.<br />

14. Smullen maar!<br />

Variatie:<br />

Niet zo’n fan van dadels? Je kan ook vijgen, abrikozen of ander<br />

gedroogd fruit gebruiken. Wil je liever andere noten gebruiken?<br />

Dat kan ook! Gebruik bijvoorbeeld walnoten of amandelen.<br />

15


egelmatige rijstwafels<br />

Tijd: 20 - 30 minuten<br />

Voor: 3 personen<br />

Hulpmiddelen:<br />

- Blender<br />

- Koelkast<br />

- Snijplank<br />

- Schilmesje<br />

- Bord<br />

- Smeermes<br />

Ingrediënten:<br />

- 450 gram kikkererwten<br />

- 1 tl knoflookpoeder<br />

- 1 el sesamzaad<br />

- 1 tl peper<br />

- 1 tl zout<br />

- 1 tomaat<br />

- 1 avocado<br />

- 3 rijstwafels<br />

16


Bereiding hummus:<br />

1. Maal 450 gram kikkererwten (met <strong>een</strong> beetje vocht uit het<br />

blikje) fijn in de blender.<br />

2. Voeg 1 theelepel knoflookpoeder, 1 eetlepel sesamzaad,<br />

1 theelepel zout en 1 theelepel peper toe en zorg dat het<br />

<strong>een</strong> glad geheel wordt.<br />

3. Zet het mengsel in <strong>een</strong> bakje in de koelkast neer.<br />

Bereiding rijstwafels:<br />

1. Snijd de avocado door midden (houd rekening met de pit).<br />

2. Haal met <strong>een</strong> lepel de pit eruit.<br />

3. Lepel de avocado uit de schil.<br />

4. Snijd de avocado in plakjes.<br />

5. Snijd de tomaat in plakjes.<br />

6. Leg drie rijstwafels op <strong>een</strong> bordje.<br />

7. Haal de hummus uit de koelkast en besmeer hiermee de<br />

rijstwafels.<br />

8. Verdeel de plakjes avocado en tomaat over de rijstwafels.<br />

9. Klaar! Eetsmakelijk!<br />

Variatie hummus:<br />

Voor de hummus kan je ook andere peulvruchten dan kikkererwten<br />

gebruiken. Ook kan je in plaats van sesamzaad tahin door het<br />

mengsel van de hummus doen.<br />

Variatie rijstwafel:<br />

Op de rijstwafel kun je ook andere groentes gebruiken zoals<br />

komkommer of wortel.<br />

17


Kip-wrap<br />

Tijd: 15 - 20 minuten<br />

Voor: 2 personen<br />

Hulpmiddelen:<br />

- Magnetron<br />

- Smeermes<br />

- Snijmes<br />

- Snijplank<br />

- Prikkertjes<br />

Ingrediënten:<br />

- 1 volkorenwrap<br />

- 1 eetlepel roomkaas<br />

- 2 plakjes kipfilet<br />

- 2 handjes rucola<br />

- 1 tomaat<br />

18


Bereiding:<br />

1. Leg de wrap op <strong>een</strong> bordje en verwarm deze 30 seconden<br />

in de magnetron.<br />

2. Besmeer de wrap met <strong>een</strong> eetlepel roomkaas.<br />

3. Snijd de tomaat in kleine stukjes.<br />

4. Bedek de wrap met 2 plakjes kipfilet, 2 handjes rucola en<br />

de stukjes tomaat.<br />

5. Rol de wrap op en steek er <strong>een</strong> paar prikkertjes doorh<strong>een</strong>.<br />

6. Aanvallen!<br />

Variatie:<br />

In plaats van kip kun je ook gerookte zalm of andere vleeswaren<br />

gebruiken. Als vegetariër zou je ook kunnen kiezen voor peulvruchten<br />

of andere vleesvervangers.<br />

19


© Djouke Deutekom en Esther Landman<br />

Hogeschool Utrecht, Minor Voeding<br />

7 juni 2015

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!