Ontstaan Boxtel en fragmenten geschiedenis - Heemkundekring ...

mening dat er een orgel moest komen. Toenmalig vicaris Van Alphen die dit ter ore kwam,
was furieus. Van Alphen had reeds in een ander geval getoond fel tegen een orgel in de kerk
te zijn. Hij dulde uitsluitend Gregoriaans. Toen het zover kwam dat het koor weigerde te
zingen, klom Van Alphen in de pen. Uiteindelijk liep deze kleine opstand met een sisser af,
doch gevolg was wel dat er datzelfde jaar nog een koorreglement kwam, teneinde koorleden
en voorzanger (dirigent) op hun plichten te wijzen. Het reglement bevatte ook
strafbepalingen bij overtreding. Het zou vervolgens nog 34 jaar duren - Van Alphen was
toen reeds overleden - voordat er een orgel in de kerk kwam. Het hiervoor genoemde
koorreglement heeft dienstgedaan tot 1830, toen een nieuwe versie werd opgemaakt. Dit
reglement hangt, ingelijst, nog heden ten dage tegen de kas van het rugpositief van het
Smitsorgel in de Sint-Petrusbasiliek.
Op enig moment ontstonden ook vrijetijdskoren, die wel gemengd waren. In dit kader
denken we aan Zangvereniging Sint-Petrus en Sint-Cecilia. De roots van dit koor gaan
terug naar 1936 toen het werd opgericht door Boxtels Mannenkoor Sint-Petrus en Boxtels
Dameskoor Sint-Cecilia. Dirigent van het eerste uur doch tevens dirigent met de langste
staat van dienst bij dit koor was Jacques Driessen. Onder zijn leiding werden met veel
succes operettes uitgevoerd in theater De Ark. Hij was dirigent van 1936 tot 1977. Twee jaar
later overleed hij. Ook de protestantse gemeenschap kende jarenlang een koor: De Lofstem.
Er was in die tijd nog weinig tijdverdrijf. Uitvoeringen van koren en harmonieën konden
altijd rekenen op grote belangstelling. Nadat theater De Ark in1972 de deuren sloot (thans
Tiga Health & Beauty) had Boxtel jarenlang geen theater- of bioscoopvoorziening. In 2004
werd een verbouwing van SintLucas (MBO-opleiding, oude naam Schildersschool)
begonnen. Een voormalige sporthal kreeg een nieuwe functie, waarvan ook inwoners van
Boxtel konden profiteren. Het werd een ruimte met podiumvoorziening. Aldus ontstond
Podium Boxtel: een multifunctionele ruimte voor concerten, theater, filmvertoning,
bijeenkomsten, in gebruik genomen in 2006. Stichting Cultuurgeschiedenis Boxtel-Meierij
'Hendrik Verhees' hield hier november 2007 een drukbezocht symposium waarbij onder
meer het boek van Hans Pel werd gepresenteerd en de mobiele expositie met documentaire
op dvd over Hendrik Verhees hun première beleefden. September 2009 werd door de
Gemeente Boxtel hier de eerste Boxtelse Veteranendag georganiseerd.
Gilden
Van oudsher (Middeleeuwen) kunnen tenminste een drietal soorten gilden worden
onderscheiden. Schuttersgilden, dienstbaar aan de (plaatselijke) heer, vormden later ook wel
stadlegers. Godsdienstige verenigingen en broederschappen. Godsdienstige
broederschappen werden tijdens de Reformatie veelal het zwijgen opgelegd, hoewel de
Bossche Illustre Lieve Vrouwe broederschap, reeds in de 14e eeuw opgericht, in dat opzicht
een uitzondering vormt. Dit genootschap, waarvan prins Willem van Oranje nog ooit lid
was, werd voor de keuze gesteld: óf opheffen óf voortbestaan met voor de helft katholiek en
voor de helft protestantse broeders. Aldus geschiedde het in 1642.
Ambachtsgilden: men mocht pas een bepaald beroep uitoefenen als men, begonnen als
gezel, een proef van vakbekwaamheid met goed gevolg had afgelegd. Zo kon men meester
44