boek_in_vuur_en_vlam

In vuur en vlam250 jaar brandweer in NederweertImmers een brandweer is van grote betekenis vooreen gemeenschap; zij dient er te zijn voor mensen innood als have en goed dreigen onder te gaan.A.M.M. KesselsBurgemeester Nederweert 1977-1986

Inleiding door de auteursHet idee om de historie van de brandweer Nederweert opte schrijven is al langere tijd geleden ontstaan. Alhoewel ineerste instantie de gedachte leefde om de geschiedenis tebeperken tot 1945, bleek er toch behoefte te bestaan omook de geschiedenis van de jaren erna tot medio 1985 te beschrijven.Dit om de huidige generatie brandweerpersoneeleen idee te geven hoe het er in de jaren na de oorlog aantoe ging. Het fotomateriaal stamt uit de tijd van pakweg na1940. Het is jammer dat er nergens beeldmateriaal te vindenis van vóór 1940…Frank Tossaint.VoorwoordDe titel van het boek ‘In vuur en vlam’ is tweeledig. Het iseen verwijzing naar de oorspronkelijke taak van de brandweer,namelijk de brandbestrijding. Maar het is ook een uitdrukkingvan de bevlogenheid waarmee generaties brandweermensenhun vaak zo zware taak hebben uitgevoerd.Het boek is naast een overzicht van de geschiedenis van debrandweer Nederweert dan ook een eerbetoon aan dezevrijwilligers.Wie het boek leest zal zich wellicht verwonderen over feitenen gebeurtenissen uit het verleden. Onze brandweer heeftzich ontwikkeld van een korps dat met beperkte middelenhet vuur te lijf ging tot een goed uitgeruste en deskundigehulpverleningsorganisatie.4 5Helaas heeft Frank zijn boek niet kunnen voltooien. Op devraag of ik na zijn overlijden verder wilde schrijven, heb ikvolmondig “ja” gezegd. Het boek is uiteindelijk meer gewordendan een historische beschouwing tot 1985; het isnaast een verhaal over de geschiedenis van de brandweertot 2005 ook een hommage aan alle Nederweerter brandweermensen.Niet alleen aan de huidige generatie vrijwilligers,maar zeker ook aan de vorige generaties die, vaak zonderadequaat gereedschap, hun zware werk moesten doen.Ik heb het boek van Frank Tossaint met plezier voltooid.Jan MuetersOpvallend zijn de ernstige incidenten die zich in de loop vande jaren in onze gemeente hebben afgespeeld. In het boekzijn grote branden, gevaarlijke situaties en ernstige verkeersongevallenbeschreven.Telkens was de brandweer paraat omdeze incidenten te bestrijden en om erger te voorkomen.De verhalen van de oud-brandweermensen zijn indrukwekkend.Uit hun woorden blijkt hoe bepalend de rol was die debrandweer in hun leven heeft gespeeld. Hun verhalen makenduidelijk hoe ze zich, vaak met een juiste portie humoren relativeringsvermogen, van hun taak hebben gekweten.Maar het blijkt ook dat ze onuitwisbare herinneringen metzich meedragen.Wanneer ik de geschiedenis van de brandweer Nederweertoverzie, dan spreek ik graag mijn bewondering uit voor allendie de goede naam van brandweer Nederweert hebben wetenwaar te maken en te houden. Zij wisten en weten zichdaarbij gesteund door de burgerij en het gemeentebestuur.Onze brandweercommandant Frank Tossaint nam het initiatiefvoor dit boek. Het was hem niet gegund het ook daadwerkelijkte zien verschijnen. Ik weet zeker dat het boek zoalshet nu voorligt, zijn volledige instemming zou hebben.Voor de totstandkoming van dit boek is dank verschuldigdaan de auteurs en de personen die bereid waren waardevolleinformatie en fotomateriaal te verschaffen. Ik hoop datvelen met genoegen kennis zullen nemen van de geschrevengeschiedenis van de brandweer Nederweert.Nederweert, februari 2005Henri Suttorp,Burgemeester van Nederweert

6 7Historisch overzichtDe brandweer van vroeger moest met beperkte middelenhet vuur bestrijden. Tot 1955 was het gemeentebestuuruiterst zuinig als het uitgaven ten behoeve van de brandweerbetrof. Zo was vervanging van materiaal per definitiemoeilijk bespreekbaar en als er dan toch uiteindelijk beslotenwerd tot een investering moest de brandweer altijd op zoeknaar tweedehands spullen. Tot de Tweede Wereldoorlogwerden de branden zelfs bestreden in de eigen kleding diemen op het moment van alarm droeg. Commandant Kirkelsen burgemeester Spiertz hebben met de aanschaf van eennieuwe brandweerwagen in 1955 in feite de moderniseringvan de brandweer in gang gezet. In dit historisch overzichtis de ontwikkeling van brandweer Nederweert van 1754 tot2005 beschreven.

Brandt ReglementHoewel de Romeinen al vanaf het begin van onze jaartellingover een georganiseerde brandweer beschikten inonder andere de stad Rome, bleef het in de rest van Europanog honderden jaren behelpen, en was er geen sprake vanenige organisatie op het gebied van de brandbestrijding.In Nederland stammen de eerste gegevens over een georganiseerdebrandweer uit de 14 e en 15 e eeuw. Doordat demensen steeds meer geconfronteerd werden met de gevolgenvan brand, moesten zij voortdurend op de gevarenworden gewezen. Er kwamen steeds meer keuren (verordeningen)waarin vermeld werd hoe brand voorkomen enbestreden moest worden. Door de aanwas van de bevolkingen de toenemende industrialisatie ontstonden er veel brandonveiligesituaties zodat de overheid het noodzakelijk vondom in te grijpen.In 1732 besloot de Staten-Generaal der Verenigde Nederlandendat alle dorpsbesturen een brandreglement moestenopstellen. De schepenen van Nederweert voerden ditbesluit niet onmiddellijk uit, want eerst in 1754 werd eeneerste Brandt Reglement vastgesteld. In dit brandreglementwerd de alarmering en werkmethode bij brand geregeld. Bijbrand moesten onmiddellijk “de klocken worden geluijt” en’s nachts moest de nachtwaker “op sijn hooren blaesen”. Burgersmochten niet “bij daeghe ofte nachte in schuijren tabackrooken”. Ook werd in het reglement aandacht besteed aanbouwkundige voorzieningen en “dat alle schoorsteenen..toteene behoorlijcke hooghte boven het dack met metselwercksouden moeten opgevoert worden”.Opvallend is dat zelfs aandacht werd geschonken aan hetonderzoek naar de oorzaak van de brand en “dat naer hetblussen ofte ophouden vanden brand,… ,nauwkeurighondersoeckzal worden gedaan op de oorsaeke…” In feite behandeltde regelgeving in de 21 e eeuw, hoewel veel uitgebreider,nog steeds dezelfde onderwerpen.Ontstaan brandweer NederweertGaat men op zoek naar het ontstaan van een gemeentelijkebrandweer, dan is de datum van aankoop vande eerste brandspuit van belang. Zo’n brandspuit bestonddestijds uit een eenvoudige pomp, geplaatst in een houtenkuip die gevuld kon worden met emmers water. Door eenpompzwengel op en neer te bewegen, werd water vanuitde kuip via een leren slang naar de plaats gevoerd waar debrand werd geblust. Naar alle waarschijnlijkheid kan 1754beschouwd worden als het beginjaar van brandweer Nederweert,want in dat jaar wordt een brandspuit aangeschaftvoor een bedrag van 500 gulden. Deze brandspuit stond ineen eigen onderkomen, want in 1756 wordt aan HendrikBuvels “de somme van twee en vijftig gulden voor de geleverdekarren sleyen ten dienste voor de spuit en het spuithuysken”betaald.Op 2 december 1755 is er een aanstellingsbesluit van deeerste vier brandt meesters, ondertekend door het completegemeentebestuur. De taak van de brandmeesters was veelzijdig.Zij moesten niet alleen de branden blussen en hetmaterieel onderhouden, maar ook drie tot vier maal per jaardiverse brandgevaarlijke gebouwen inspecteren. Blijkbaarhadden zij hier niet genoeg tijd voor, want in de volgendejaren worden verschillende rekeningen aangetroffen, waarbijaan de gezworenen (vergelijkbaar met de huidige raadsleden)vacatiegelden worden betaald voor het inspecterenvan gebouwen en dergelijke.Brandweer Nederweert in de 19 e eeuwIn 1808, Nederweert telde toen 3.700 inwoners, wordt inde begroting een bedrag van 50 francen opgenomen voorhet onderhoud van de brandspuit. In 1817 beschikte Nederweertal over twee brandspuiten, zo blijkt uit de gemeentebegrotingvan dat jaar. Waar in het begin de brandspuiten inNederweert-Dorp gestaan hebben, is niet bekend. In 1872,zo blijkt uit de notulen van de vergadering van burgemeesteren wethouders, staat het huis van Gabriel Hobus op instorten.Verder wordt in de notulen vermeld dat de gemeenteraadin het verleden besloten had om hier een brandspuitenhuiste plaatsen. Pas in 1884 wordt definitief besloten omeen nieuw brandspuitenhuis te bouwen. De timmermanP.M. Knapen moet hiervoor een tekening maken en hijraamt de bouwkosten op 750 tot 900 gulden. Blijkbaar ishet gemeentebestuur akkoord want het spuithuisje wordt indatzelfde jaar nog gebouwd. De exacte locatie is niet te achterhalen.In 1920 heeft men dit huisje blijkbaar al verlaten,want de brandspuit is dan gestald in het brandspuitenhuisjein de Brugstraat. Dit huisje stond ongeveer op de hoek Brugstraat- Staat waar later een trafohuisje gebouwd werd.In 1852 wordt een soort organisatieverordening op debrandweer vastgesteld, genaamd “Reglement: Gezelschapvan brandmeesters, des zelfs verpligtingen en bepalingenomtrent te neme voorzorgen bij het ontstaan van brand“Hierin staat dat het gezelschap van de brandmeesters inNederweert bestaat uit acht personen en in Leveroy uit vierpersonen. Deze kiezen uit hun midden een president. In deverordening staan een aantal instructies voor de brandmeesters.Zo hebben ze het toezicht op de stookplaatsen en debrandweergereedschappen. Bij een uitruk moeten zij zichnaar het brandspuitenhuisje begeven om de spuiten gereedte maken voor het vervoer naar de plaats van de brand. Indienbinnen de bebouwde kom een brand was, werd ditvervoer met mankracht verzorgd.Om ervoor te zorgen dat de uitruktijden niet uit de handliepen, werd een beloning van 50 cent per persoon gegevenaan de zes personen die de eerste spuit binnen het dorp ofhet gehucht Staat naar de brand brengen. Voor het brengenvan de tweede spuit werd een beloning uitgeloofd van30 cent per persoon. Voor het geval brand buiten de komuitbrak kreeg degene die de eerste spuit met een paard terplaatse bracht een beloning van vijf gulden, terwijl voor detweede spuit een bedrag van drie gulden gegeven werd. Deeerste aanwezige brandmeester diende de burgemeester ofwethouder te verwittigen.Reeds in de 19 e eeuw werd er samengewerkt tussen politieen brandweer. In de verordening van 1852 is geregeld datde veldwachters direct ter plaatse moesten komen om degoede orde te bewaren. Verder moesten zij “er zorg voordragen dat de aandrang van kinderen,vrouwen en nutteloozemenschen worde geweerd…” Ook hadden zij de taak om gereddevoorwerpen in goede bewaring te brengen.8 9Brand binnen de bebouwde kom.De veldwachters hielden zich ook bezig met de inzet van debrandweer. Zo moesten zij er voor zorgen dat er rijen geformeerdwerden, waarlangs de emmers met water naar despuiten gebracht werden. Nadat de brandmeesters beoordeeldhadden of het vuur uit was en er niet verder geblusthoefde te worden moest een wacht van acht personen aantredenom te voorkomen dat het vuur alsnog zou oplaaien.In 1862 krijgt de nachtwaker de aanvullende instructie vanburgemeester en wethouders om bij brand vanaf de torenalarm te blazen. Deze man liep ‘s zomers van 23.00 uur tot03.00 uur zijn ronden en in de winter van 22.00 uur tot04.00 uur ‘s morgens.De kerkdorpenNederweert is een uitgestrekte gemeente en de brandweermoet vaak lang rijden voordat ze ter plaatse is. In1850 was de gemeenteraad al met dit probleem bezig. Inde raadsvergadering van 11 maart 1850 wordt als volgt in

Hierna werd de gehele vleugel voor de administratie ingericht(financiën en vervolgens sociale zaken). Overigens was dievleugel van het raadhuis zeer belangrijk voor de veiligheidvan de inwoners. Niet alleen stond er een brandspuit, maarook waren op de verdieping er boven de geweren van deburgerwacht opgeslagen.De alarmering van de brandweer was heel eenvoudig.De burger, die bij brand het eerst de brandspuit uit hetbrandspuitenhuisje haalde, kreeg een premie van eenrijksdaalder. Het ging dan in galop, getrokken door buren enbrandweerlieden, naar de plaats van de ramp. Het was welnodig regelmatig om te kijken of de spuit ook volgde, wanthet instrument waaraan getrokken moest worden, ging bij hetnemen van een bocht gemakkelijk los.Materieel en huisvesting vanaf 1938Door de oorlogsdreiging komt het gemeentebestuurin 1938 tot de conclusie dat de brandblusmiddelenabsoluut onvoldoende zijn. Nadat eerst gepoogd wordteen tweedehands spuit te kopen, wordt uiteindelijk vooreen bedrag van 3.162,12 gulden een nieuwe brandspuitgekocht bij de firma Bikkers te Rotterdam.De brandspuit had een bronzen pomp met een capaciteitvan 3000 l/min en was voorzien van een Ford V8 motorvan 85 pk, die gestart kon worden middels een accu of intijd van nood door het aanzwengelen. Hiervoor was eenmagneetontsteking aanwezig. Dit bleek in de praktijk evenwelbehelpen. De toenmalige fietsenmaker bij de kerk, ThieuPeters (Thieu van Siem), was de enige “geschoolde” monteurbij de brandweer. De nodige keren moest hij assistentieverlenen bij het starten van de pomp.In 1939 wordt besloten om een tweede hands wagen aante schaffen om de pomp snel naar een brandplaats te kunnenvervoeren. De keuze viel op een oud Opel vrachtwagentje.Dit werd gestald in een gehuurd onderkomen van dekerk dat aan de nauwe steeg lag (begin Kapelaniestraat). Demotorspuit stond in een bijgebouw van het gemeentehuisin de oude Koolensteeg, de huidige Burgemeester Greijmansstraat.12 13De Koolensteeg (huidige Burgemeester Greijmansstraat) met rechts opde foto het brandspuitenhuisje.Een sfeerbeeld van de Brugstraat in 1920. U ziet uiterst rechts devoorgevel van het brandspuitenhuisje. Het tweede pand van links isde horlogerie van brandweercommandant Tra Spierings.De Bikkers-pomp met bemanning in 1949. Zittend op de pomp ziet uvlnr Rich Peters, Jan Freij, Wiel Kessels, voor de pomp staan vlnrWim Mertens, Jan Giesendorf, Pierre Kluskens, Frits Scheijven, Jac Kluskensen commandant Jef Kirkels in zijn karakteristieke lange leren jas.In het begin van de Tweede Wereldoorlog ontstond hetplan om bij de toenmalige oude veldwachterswoning opKerkstraat A 85 een garage voor de brandweer te bouwen.In het pand, dat nadien is vernummerd tot Bredeweg 29,is thans de scouting gehuisvest. De aanleiding was de onmogelijkesituatie dat de motorspuit en de tractiewagen optwee verschillende locaties stonden en dat manoeuvrerenin de nauwe stegen erg moeilijk was. Bij brief van 10 oktober1941 verzoeken Burgemeester en wethouders aan hetBureau Goedkeuring Werken in Maastricht om medewerking.Op 12 februari 1942 volgt de openbare aanbesteding,waarbij het werk gegund wordt aan aannemer Thieu Fijenvoor het bedrag van 3.867 gulden. Aan de oostzijde vanhet gebouw kwam er ruimte voor het brandweermateriaalen aan de westzijde kwam een werkplaats en stalling voorde gemeentewals. Deze wals was voordien gestald in eenhouten onderkomen op toen Kreijel F16, nadien Budschop25 geheten, waar de gemeenteopzichter Cornelis Jonkerswoonde. Hij en gemeentewerken werden steeds meer betrokkenbij de voorzieningen ten dienste van de brandweer.Met zijn gezin verhuisde hij in augustus 1940 naar genoemdadres, Kerkstraat A 85.

anken in de open lucht. De chauffeur en de bijrijder zatenachter de voorruit, eveneens in de open lucht. Op de laadvloeronder de banken was een slangenruimte met haspelsop een slede. Een bel verried het uitrukken van de wagen.Zoals gebruikelijk was de wagen van een zwengel voorzien.De benzine werd getapt uit 200 liter vaten, terwijl in de tuinbij de kazerne een waterton van 1000 liter was ingegravendie gevuld was met benzine die aan het distributiesysteemvan de Duitsers was onttrokken.Het voertuig werd op 21 september 1944 gevorderd doorde Duitsers. Jef Jonkers, die bij de kazerne woonde, werdgedwongen om als chauffeur te fungeren. Bij het begin vande Kerkstraat moest een versperring genomen worden enkwam het voertuig stil te staan. Hier vluchtte Jef Jonkers weg.Een Duitse soldaat heeft het voertuig toen meegenomen.Nadien is het voertuig uitgebrand terug gevonden langs deNoordervaart. Het was getroffen door een granaat.De motorspuit overleefde de oorlog en bleef in de kazerne.Aangezien brandweer Nederweert geen vervoer voor demotorspuit had, stelden de geallieerden een Bedford 3-tonnerter beschikking als trekker. Deze werd later vervangendoor een Austin “Bellewagen” van Britse makelij, die hetechter op de slechte wegen in het buitengebied niet goeddeed.In 1950 kocht de gemeente in Roermond voor 1400 guldeneen Ford legervoertuig dat als vrachtwagen gebruikt werddoor een aannemer. De laadbak werd eraf gesloopt en erwerd, naar hetzelfde ontwerp als dat van de wagen van BolleJan, een opbouw gemaakt op het chassis. Dit gebeurdebij smid Geusens (Smeeds Pierke) in de Brugstraat voor 960gulden. Met name knecht Pier Jonkers heeft veel aan de wagengewerkt.Er was nauwelijks een terrein denkbaar dat deze wagenniet kon nemen. De vele niet gesynchroniseerde versnellingenstelden echter wel hoge eisen aan de chauffeur. Naastbrandweermaterialen beschikte het voertuig ook over tweebrancards. Deze bewezen meteen hun nut; op de avondvan de inhuldiging had een wethouder te diep in het glaasjegekeken en werd per brancard naar huis getransporteerd.14 15De kazerne aan de Bredeweg. Zoals u ziet moest de brandweerautolangs de gevel van de woning gestuurd worden. Dit heeft in de haastvan een uitruk wel eens een spatbord gekost.De brandspuit van Ospel en die van Leveroy werden in deloop van de oorlog naar de nieuwe brandweerkazerne gebracht.Helaas werden ze gesloopt omdat de bronzen pompenbij de bezetter moesten worden ingeleverd.Medio 1943 werd van de rijke Nederweertenaar Bolle Jan(Jan Hendriks) van villa Zuidhoeve een luxewagen overgenomenvan het merk Nash. Cornelis Jonkers maakte een ontwerphoe de nieuwe brandweerwagen eruit moest komente zien en er werd begonnen met de werkzaamheden. Eerstwerd de Nash ontmanteld en daarna werd op het ondersteleen zogenaamde opbouw gemaakt. Lei Heijnen is begonnenmet het opbouwen en Sjeng Kluskens van de Smisserstraat,dit was een timmerman die kwaliteitswerk leverde, heeft hetwerk naderhand voltooid.Het werd een open wagen. De opbouw was van iepenhoutgemaakt. De spuitgasten zaten ruggelings tegen elkaar opHet wagenpark in 1950. Links de Ford en rechts de Austin “Bellewagen”De Ford trekker- manschappenwagen.De Ford heeft lange tijd dienst gedaan. De “bellewagen”heeft nog enige tijd als tweede voertuig dienst gedaan en isvervolgens verkocht aan brandweer Stein.

In 1955 schafte het korps voor een bedrag van 18.850 guldeneen blusvoertuig van het merk Commer aan. Het wasde eerste hoge druk (HD) tankautospuit van de brandweerNederweert. Het voertuig beschikte over een watertank van2000 liter en een pomp zodat direct met de brandbestrijdingkon worden begonnen. Dit was een enorme vooruitgangwant tot dan moest eerst water uit een kanaal, beekof put worden aangezogen alvorens met de blussing konworden aangevangen. Met de dunne HD slangen kondende brandweermannen snel een pand binnengaan en doorhet water onder een druk van 40 bar te vernevelen, werdde waterschade sterk beperkt. Deze blustechniek wordt momenteelnog steeds toegepast.De Commer tankautospuit werd in 1972 vervangen dooreen Magirus chassis met een Kronenburg opbouw. Dit voertuighad een gecombineerde lage druk- en hoge druk pomp.Met de lage druk pomp kon tot 3000 liter water per minuutop de brand worden gespoten onder een druk van ongeveer5 bar. De hoge druk pomp leverde 250 liter water perminuut onder een druk van 40 bar. De prijs van het voertuigbedroeg 94.269 gulden. In 1990 is de Magirus vervangendoor een Volvo tankautospuit met een Mostard opbouw.De Ford-Bikkers motorspuit uit 1938 werd in 1962 door deBrandweerinspectie afgekeurd. Er werd besloten om voor25.000 gulden een nieuwe motorspuit en een trekker-manschappenwagenvan het merk Commer te kopen.De Commer trekker-manschappenwagen en de motorspuituit 1963 werden in december 1975 vervangen door eenMercedes Benz L 508D bestelwagen en een Rosenbauermotorspuit. Deze motorspuit bleef bijna 20 jaar in dienst.Tijdens de eerste overstromingen van de Maas in 1993 werdechter zoveel van de oude pomp gevergd dat een revisienoodzakelijk was. Aangezien geen onderdelen meer verkrijgbaarwaren, werd in 1994 een nieuwe motorspuit vanhet type Rosenbauer Fox aangeschaft. In 1997 werd deMercedes L 508D vervangen door een Fiat Ducato met eenSchmitz opbouw. Voor het vervoer van extra personeel werdin 1991 een Ford Transit personenbusje aangeschaft.16 17In 1963 was het nog gewoon dat brandweervoertuigen werden ingezegend.U ziet vlnr Jef Kirkels, Thieu Truien, burgemeester Spiertz,pastoor Kessels, Wiel Jonkers, Jan Freij.1972. Magirus Kronenburg.In 1955 werd de nieuwe Commer hogedrukspuit na de hoogmisgepresenteerd aan het publiek. Herkent u links op de foto de oudewinkel van Thieu van Siem?1990. Volvo Mostard.1963. De Commer trekker- manschappenwagen en de Commer hogedrukspuit op het Sint Antoniusplein.

De brandweervoertuigen anno 2005. Links staat de Mercedes Atego met als roepnummer 645, in het midden de Volvo met als roepnummer 640en rechts de Ford Transit personenbus met als roepnummer 601.18 19In 2001 werd een 16 jaar oude tankautospuit van het typeMercedes Benz 1622 om niet van de regionale brandweerovergenomen. Deze 4x4 tankautospuit was uitermate geschiktvoor het bestrijden van bosbranden. In 2004, er isbesloten om het wagenpark te reorganiseren, zijn zowel deMercedes tankautospuit, de Fiat Ducato en de motorspuitverkocht en is een tankautospuit van het type MercedesAtego 1628AF met een Rosenbauer opbouw aangeschaft.Het korps beschikt nu over twee tankautospuiten en eenpersoneelsbus.Tegen het einde van de jaren zestig van de vorige eeuwwerd het steeds duidelijker dat de brandweerkazerne aan deBredeweg te klein werd. Aangezien ook gemeentewerken teklein gehuisvest was, werd besloten om in Budschop een gezamenlijkonderkomen te bouwen. In eerste instantie wildemen boven de kazerne twee dienstwoningen bouwen omervoor te zorgen dat er altijd snel uitgerukt kon worden. Ditlaatste is echter niet doorgegaan. Op 23 september 1972werd de kazerne aan de Gutjesweg feestelijk geopend doorburgemeester Spiertz en Mina Jonkers.De nieuwe brandweerkazerne aan de Gutjesweg wordt door burgemeesterSpiertz en centraliste Mina Jonkers geopend.In 1994 wordt de kazerne verbouwd en komen er douchegelegenheden,een werkplaats en een vulstation voor deademluchtflessen. In 2003 wordt de kazerne uitgebreid meteen vierde uitrukpoort en een kantoor.KledingDe uitrusting van de brandweerlieden stond tot vlak voorde oorlog op een laag pitje. Men moest het doen metde eigen kleding die men op het moment van alarmeringdroeg. In juli 1920 komt bij de gemeente een brief binnenwaarin de brandmeesters verzoeken om waterdichte bovenkleding.“Indien de gemeente hier niet op in wil gaan, zullende brandmeesters gezamenlijk hun ontslag nemen.”Blijkbaar is de gemeente niet op de eisen ingegaan en ishet gezamenlijk ontslag ook niet doorgegaan, want eerst inHet korps in 1947 met de Austin Bellewagen. De kleding is niet echtuniform. De manschappen dragen zowel leren helmen met koperenkam, helmen van het Nederlands leger en helmen van Duits model.Vlnr Jef Kirkels, Jan Giesendorf, Jef Jonkers, Jan Hendrix, Neer Gielisen,Toon Janssen, Rich Peters, Jan Freij, Jan van Dooren, Wiel Kessels, JanHoeben, Frits Scheijven, Pierre Kluskens, Piet Poell, Tinus Beijes, ToonJansen, Wim Mertens.augustus 1938 vraagt de gemeente een offerte bij de Gebr.Kronenburg in Culemborg voor de kleding van de spuitgasten.In 1939 bestelt men 12 leren jekkers, 12 broekenvan zeildoek, 11 helmen en 1 pet. In 1941 koopt men nogeens 14 jekkers. Gedurende de oorlog werd de brandweervan nieuwe spullen voorzien, mede op last van de bezetter.De lederen brandweerhelmen met koperen kam en de oudehelmen van het Nederlandse leger werden vervangen door

helmen van Duits model. De uitrusting werd aangevuld metgasmaskers en in 1941 werd een zuurstofapparaat in gebruikgenomen.Nadat 50 jaar lang leren uitrukpakken zijn gedragen, wordtin 1989 het ‘leren tijdperk’ verlaten. Bij de firma Kraaijerworden pakken besteld die zijn gemaakt van een onbrandbaartextiel. Deze kleding wordt eind 2002 vervangen dooruitrukkleding met een opvallende gele striping.Het korps poseert in 2003 in de nieuwe uitrukpakken. U ziet vlnr TheoHoovers, Geer van Goor, Mart Kneepkens, Marian Lankester, KoosVerheijen, Piet Slaats, Ine van Cranenbroek, Rob van Hoek, Haroldvan der Haar, Remco Gruteke, Luud Thijssen, Math Houben, Rob Knapen,Edward Sieben, Peter Dehing, Iwan Stultiens, Theo Luijten, FredKnapen, Frans Stultiens, Gerrit op ’t Root, Leon Geuns, Jan Mueters,Huib van Deursen, Frank van Thuijl, John Scheffers, Eric van der Klugt,Henk Stultiens, Math Fiddelaers, Frank Tossaint.AlarmeringEen van de problemen van de brandbestrijding was eensnelle alarmering. Het begon met de kreet “brand” en hetverbaal doorgeven van deze kreet. In de kernen van kleinegemeenschappen werkte dit goed. Woonde men verderweg dan werkte dit systeem niet en moest men het hebbenvan de visuele waarneming. In de eerste tijd van de georganiseerdebrandweer werden overdag de klokken van de kerkgebruikt als alarmeringsmiddel. ‘s Nachts was het de taakvan de nachtwaker om uit te kijken naar brand en bij alarmop zijn hoorn te blazen. Dit systeem moet nog tot in hetbegin van de vorige eeuw bestaan hebben. Naast de brandweerwerd ook de bevolking door dit systeem gealarmeerden begaf zich massaal naar de brand. In het begin warenalle mensen zeer welkom, zij moesten immers meehelpen teredden wat er te redden viel. Dit helpen werd steeds meerin de weg lopen of nog erger. De brandweer klaagde hier20 21

egelmatig over. Door de invoering van het stille alarm, is ditprobleem gelukkig opgelost.Van1940 tot 1980 is het pand Bredeweg 29 van CornelisJonkers het centrale meld- en alarmeringspunt geweest.Vanuit dit meldpunt, waar tot 1972 ook de voertuigen warengestald, kon vaak zeer snel uitgerukt worden door dezonen Jef en Wiel die ook bij de brandweer waren en debrandweerwagens naar de brand reden. De dochters Minaen Truus verzorgden gedurende ongeveer 40 jaar de bezettingvan de post. Eerst zonder tegenprestatie en later tegeneen vergoeding van 150 gulden per jaar.Na de melding, die door het ontbreken van telefoons somspersoonlijk gedaan werd, verzorgden zij de alarmering. Inde oorlogsjaren werd gebruik gemaakt van een door de PTTgeïnstalleerde inductorkast, die middels een zwengel geactiveerdwerd. Met name brandweerlieden in de Kerkstraatwaren aangesloten op dit net. Een brandweerschel gaf danhet signaal, bijvoorbeeld onafgebroken: “naar de kazernekomen” (brand richting Boeket) of het signaal lang kort:“wagen komt door de Kerkstraat”. De brandweerlieden haddende kleding aan huis en konden met hun persoonlijke uitrustingin de langskomende wagen stappen. Degenen diede alarmering gemist hadden, kwamen vaak hijgend op defiets met de spullen over het stuur bij de kazerne informeren:“waar brandt het?”.Na de oorlog (1945) konden de burgers bij brand het alarmnummer333 bellen. Een van de gezusters Jonkers nam dande melding aan en het brandweerpersoneel werd vervolgensdoor de gezusters telefonisch gealarmeerd. Het brandadreswerd dan medegedeeld en er werd doorgegeven of eropstapplaatsen werden gepasseerd, of dat de voertuigen dekazerne hadden verlaten en men op eigen gelegenheid naarhet brandadres moest gaan. Bij de opstapplaatsen, zoals bijNoblesse op Staat, bij Giesendorf in de Sint Rochusstraat enbij kapsalon Polly in de Kerkstraat, verzamelde het brandweerpersoneelzich om opgepikt te worden door de passerendebrandweerwagen. Ook werd wel eens gestopt bijhet woonhuis van een brandweerman dat gepasseerd werd.Soms stonden huisgenoten te zwaaien: “hij komt eraan”.In 1966 wordt het systeem van de opstapplaatsen verlaten.Commandant Kirkels schrijft in een brief aan zijn brandweerpersoneeldat niet meer wordt gestopt bij de opstapplaatsenomdat bijna iedereen over een snel vervoermiddel beschikt.Hij verzoekt iedereen om bij alarm op eigen gelegenheidnaar het brandobject te gaan.Het ledenbestand was ten behoeve van de telefonische alarmeringopgedeeld in drie groepen. Van elke groep bestondeen lijstje met namen en telefoonnummers en deze warenverdeeld over drie of vier adressen van brandweermensenwaarvan de vrouwen behulpzaam konden zijn bij de verdereafwikkeling van de telefonische alarmering. Lijst 1 bevatte detelefoonnummers van de stafleden en de chauffeurs die snelop de kazerne konden zijn. Deze lijst werd afgebeld door degezusters Jonkers. De echtgenote van een staflid belde danlijst 2 af en de echtgenote van een ander staflid belde lijst3 af. Zo werd alles aan het rollen gebracht. Men sprak danook wel van een sneeuwbaleffect. Doordat de mensen indie tijd relatief weinig van huis waren en een groot verantwoordelijkheidsgevoelhadden, heeft de brandweer op dezewijze ongeveer 40 jaar lang tot volle tevredenheid van debestuurders en burgers gefunctioneerd.In 1979 werd een regionale alarmcentrale opgericht, vanwaaruit het brandweerpersoneel door middel van alarmontvangers(piepers) werd gealarmeerd. De alarmering van debrandweer was niet meer gemeentelijk georganiseerd enna 40 jaar waren de diensten van de gezusters Jonkers nietmeer nodig. Zij hebben enorm veel voor de gemeenschapbetekend. Het is in deze tijd niet meer voor te stellen dattwee personen gedurende 40 jaar ervoor gezorgd hebbendat elke dag, elk uur en elke minuut de telefoon bewaaktwerd.Het systeem waarbij brandweerpersoneel op eigen gelegenheidnaar het brandadres ging, kende nadelen. Brandweermensendie vóór de brandweerwagen ter plaatse waren,konden niets doen terwijl de toeschouwers dit wel verwachtten.In het begin van een inzet was men vaak met te weinigpersoneel terwijl in de loop van de bluswerkzaamheden teveelpersoneel opkwam. Bovendien was de coördinatie ergmoeilijk en wist het opkomende personeel vaak nauwelijkswat er aan de hand was en welke gevaren verwacht kondenworden. Zo rond 1985 werd dan ook gekozen voor een andersysteem. De bluskleding werd in de kazerne gehangenen bij alarm spoedde het personeel zich naar de kazerne. Detankautospuit rukte uit met een aantal brandweermensenen degenen die niet snel genoeg bij de kazerne waren, gingenmet de materiaalwagen en personenauto’s na. De procedureswerden echter steeds strenger. Vanaf 1993 rukt eentankautospuit alleen nog uit met een volledige bezetting.Personeel gaat niet meer met eigen auto na, maar alleenmet de personeelsbus of de materiaalwagen. Vanaf 2004wordt het nakomen van personeel zoveel mogelijk beperkt.Als de bemanning van de eerste tankautospuit versterkingnodig is, komt een volgende tankautospuit ter plaatse. Voornakomend personeel is geen plaats meer in dit systeem. Ookhier maakt traditie langzaam plaats voor professionaliteit.BluswatervoorzieningIn de eerste instantie was de brandweer qua bluswatervoorzieningaangewezen op de bestaande sloten, kanalen enputten. Doordat er nog niet zo sterk regenwater afgevoerdwerd, mag men aannemen dat de sloten nog redelijk volmet water stonden. Echter in zeer droge perioden was dewaterlevering een probleem.Met name de bewoners van de Kerkstraat waren erg bevreesdvoor brand. Helemaal ongegrond was deze angstniet. In 1592 is de Sint Lambertuskerk helemaal afgebrandals gevolg van een blikseminslag. Ruim 65 jaar later, in 1659,was de rampspoed nog groter. Door een onbekende oorzaakbrandden de kerk en 28 woningen af. Een eenmaal begonnenbrand kon zich snel uitbreiden in de dichtbebouwdeKerkstraat en de bluswatervoorzieningen waren slecht. In deKerkstraat bevonden zich twee openbare waterputten, éénvoor de kerk en de andere enkele tientallen meters in zuidelijkerichting. In 1765 overhandigden de bewoners van deKerkstraat een petitie aan het gemeentebestuur met het verzoekom enkele putten en brandkuilen aan te leggen. Maarin perioden van grote droogte leverden ook deze extra bluswatervoorzieningente weinig water op voor een effectievebrandbestrijding. Leonardus Mooren, een in die tijd bekendeinwoner van Nederweert, bood het gemeentebestuurin 1779 een oplossing aan. In het washuis bij zijn woningin de Kerkstraat (nu: Kerkstraat 64) had hij een zeer waterrijkepomp. Via een goot kon hij het water transporterennaar een raam waar het water rechtstreeks in de bak van debrandspuit kon worden opgevangen. Bij een brand moestende brandmeesters drie of vier personen aanwijzen die hetwater moesten oppompen. Aangezien dit erg zwaar werkwas, moesten ze elkaar regelmatig aflossen. Het gemeentebestuurdat nu een bluswatervoorziening in de buurt vande kerk had, aanvaardde dankbaar het aanbod om van depomp gebruik te mogen maken.22 23In het begin van de vorige eeuw kreeg de bluswatervoorzieninggrote aandacht. Gemeentewerken werd hiermede belast.Iedere kern werd doorsneden door beekstelsels. De voedinghiervan werd verkregen uit de Zuid Willemsvaart dooreen tweetal inlaatduikers. Langs de Noordervaart waren drieinlaatwerken aanwezig en langs het kanaal Wessem-Nederweertéén. Van hieruit werden vele kilometers beken gevoed.Dit water werd gebruikt als huishoudwater, voor het spoelenvan de was en het drenken van het vee. Voor de jeugd washet vangen van stekelbaarsjes, koeëleköpkes (kikkervisjes) ensalamanders in deze beken een enerverende bezigheid.Gemeentewerken diepte plaatselijk sloten uit of trok dezedoor naar woonclusters. In de sloot werd een verdiept gedeeltemet palen afgezet. Hier kon de brandweer water oppompen.Op talloze plaatsen werden zogenaamde brandkuilengegraven in het slotenstelsel. Deze brandkuilen haddenook een sociale functie. De jeugd ging er ’s zomers zwemmenen in de ‘s winters schaatsen. Huisvrouwen ontmoetten

elkaar bij de brandkuilen om tijdens en na het spoelen vande was de laatste nieuwtjes uit te wisselen.De gemeente is doorsneden met kanalen. Grote gedeeltenvan de Zuid Willemsvaart liggen in een ingraving met eenkanaalpeil van 28,80 meter boven NAP, terwijl het omringendemaaiveld op ongeveer 32.80 meter boven NAP ligt.Om het kanaalwater binnen bereik van de motorspuit te krijgen(we spreken nu over het tijdperk na 1938) werden afrittengegraven in de taluds naar het jaagpad langs het kanaaldat toen nog open was.begin jaren ‘70 van de vorige eeuw gebruikelijk geweest.Daarna konden de ondernemers en middenstanders hetbrandweerwerk steeds minder goed uitvoeren. De klantenaccepteerden het steeds minder dat zij op een later tijdstipgeholpen werden, omdat het alarm afging. Het aantalmiddenstanders bij de brandweer nam dan ook langzaamaf.In de oorlog was er een grote behoefte aan het altijd voorhandenhebben van bluswater en dan met name in dekernen. De kern Nederweert kreeg in 1941 nog een zestalbrandkuilen. Blijkbaar was men toch niet voldoende verzekerdvan water, want in 1942 laat het gemeentebestuur eenaantal Nortonputten aanleggen, drie in Nederweert, eenin Budschop, een in Leveroy en een in Ospel. Een wichelroedeloper,Dovens uit Lieshout, bepaalde de plaats waarzogenaamde wateraders zich kruisten. In 1951 wordt nogeen Nortonput aan de Meijelsedijk gemaakt. Deze puttenhadden een groot waterleverend vermogen.24 25In de daarop volgende jaren wordt in de hele gemeentewaterleiding aangelegd, waardoor de brandweer middelsondergrondse brandkranen overal beschikking kreeg overbluswater.PersoneelIn 1755 zijn de eerste vier brandweermensen, toen brandmeestersgenoemd, aangesteld. Vanaf 1831 zijn er besluitente vinden om brandweermensen aan te stellen. Velengingen pas weg als zij stierven of een ongeluk gehad hadden.Uit de overlijdensaktes blijkt dat men soms wel totzijn 80 e jaar bij de brandweer bleef. De brandweer bestondvooral uit zelfstandigen. Allerlei beroepen kwamen er voorzoals timmerman, smid, zadelmaker, winkelier, brouwer enook menig landbouwer. Deze wijze van samenstelling is totIn 1964 was een eigen zaak goed te combineren met de brandweer.Waarschijnlijk onder de dreiging van de oorlog worden er injuni 1939 tien personen extra aangesteld. In 1941 werdennog eens drie personen aangenomen en in 1943 29 personen.Deze laatste 29 personen werden aangenomen om hente behoeden voor de Arbeidseinsatz in Duitsland.Na de oorlog wordt een einde gemaakt aan het veel te grotekorps. In een brief van 18 januari 1946 aan de Inspecteur vanhet brandweerwezen kondigt burgemeester van Uden hetvoornemen aan om over te gaan tot een reorganisatie vande vrijwillige brandweer. De burgemeester schrijft: “In denbezettingstijd werd het aantal leden der brandweer aanmerkelijkuitgebreid, niet zoozeer in verband met een verhoogdbrandgevaar doch vooral om een aantal jonge personenBewijs van lidmaatschap van de brandweer in Tweede Wereldoorlog.een zg. ausweis te doen verstrekken, waardoor zij vrijgesteldwerden van tewerkstelling in Duitschland”. De burgemeestervermeldt dat hij de huidige sterkte van 43 personen wilterugbrengen tot 16 personen inclusief de commandant endat hij een reserveploeg wil formeren van vijf personen.Op 22 januari 1946 antwoordt de Inspecteur dat hij geenbezwaar heeft tegen het voornemen van de burgemeester.Hij adviseert verder om in de buiten de bebouwde komgelegen kernen enig blusmaterieel te stationeren. Met ditadvies is niets gedaan, ook anno 2005 worden alle kernenvanuit een centrale post verzorgd.Waarnemend commandant Jef Kirkels krijgt de opdracht omde reorganisatie door te voeren. Op 6 februari 1946 berichthij aan de burgemeester hoe hij de reorganisatie wil aanpakken.Hij verdeelt het personeel in drie groepen. Tot groep 1worden gerekend de personen die door de getoonde capaciteitenzich een graad van onmisbaarheid hebben verworven.Tot de tweede groep behoren die personen die bij de

andweer zijn aangesteld zodat ze niet in Duitsland tewerkgesteldzouden worden en in de derde groep zaten degenenwaarvan Kirkels nog niet wist wat hij ermee aanmoest.Burgemeester van Uden is het blijkbaar met deze aanpakeens want al op 8 februari 1946 werd een aantal brandweermenseneervol ontslagen. Opvallend is dat de burgemeesterdit besluit nam en niet het college van burgemeester enwethouders. De reden hiervan is dat direct na de oorlog dedemocratie nog niet hersteld was.Het aantal leden bleef tot ongeveer 1970 vrij stabiel. In 1971nam het aantal vrijwilligers toe van 20 naar 26 leden entussen 1979 en 1999 groeide het korps naar 32 personen.De reden van deze groei was met name een veranderendemaatschappij. De mensen werden mobieler en steeds meerbrandweerpersoneel vond werk buiten de gemeente, zodatextra personeel noodzakelijk was om de paraatheid op peilte houden.Het gereorganiseerde korps bestond met ingang van 1946uit de volgende personen:VergoedingenDe eerste aantekening over de vergoeding van de brandmeestersdateert uit 1857, waar geschreven wordtdat het traktement van de brandmeesters in Nederweerten Leveroy is bepaald op 4 gulden per man per jaar. In degemeentebegroting van 1858 is een bedrag gereserveerdvoor vergoedingen aan brandweerpersoneel van 78 gulden.Ter vergelijking; in 2005 werd een bedrag aan vrijwilligersvergoedinguitbetaald van ruim 100.000 euro.26 27Naam Beroep adres in 1946Jef Kirkels ambtenaar der secretarie Kerkstraat A 33Oscar Cox smid Schansstraat F 66Neer Gielissen loodgieter Kerkstraat A 37Lei Heijnen timmerman/aannemer Hoeven G 1Peter Biezenaar technisch medewerker Staat A 162Tinus Beijes medewerker Boerenbond Staat A 241Jan Giesendorf schilder Schansstraat F 46bToon Hendrix meubelmaker Staat A 231Jan Hendrix schilder Staat A 231Lei Hoeben landbouwer Kerkstraat A 87Jef Jonkers gemeentearbeider Kerkstraat A 85Thieu Peters fietsenmaker Kerkstraat A 59Rich Peters administratief medewerker Kerkstraat A 56Pierre Kluskens timmerman Kerkstraat A 93Wiel Kessels loodgieter Kerkstraat A 38Toon Janssen arbeider Kerkstraat A 58Toon Janssen fietsenmaker Schansstraat F 70Piet Poell schilder Kerkstraat A 27Eerst in 1920 stijgt de vergoeding van het brandweerpersoneel.Ongetwijfeld een gevolg van een dreigbrief vande brandmeesters van 27 juni van dat jaar, waarin gesteldwordt dat zij een verhoging van het salaris eisen, anderszouden zij ontslag nemen. Uit een aanstellingsbesluit van1923 blijkt dat men gedeeltelijk gehoor gegeven heeft aande eis, want daar wordt een jaarvergoeding gegeven van 10gulden per jaar. In 1927 wordt het bedrag echter verlaagden in de crisisjaren gaat het nog slechter. Na de oorlog blijftde hoogte van de vergoedingen tot 1968 redelijk stabiel.Daarna gaat het sterk omhoog, met name door de sterkeinflatie die dan optreedt en het effect van de steeds professionelerebrandweer.In 1946 besluit burgemeester van Uden om een deel vanhet korps eervol te ontslaan.Dames bij het korpsPer 1 augustus 1994 zijn voor het eerst in de geschiedenisdames toegetreden tot het korps. Tiny van Kimmenadeen Marian Lankester-Op ’t Root beten de spits af en in juni1995 slagen beiden voor het diploma brandwacht. Helaas

WervingscampagneTerwijl er vroeger nog een wachtlijst was van mensen diegraag bij de brandweer wilden, bleek het in 2002 nietmogelijk om een tweetal vacatures in te vullen. Op een wervingsactiekwam geen enkele reactie. De tijd dat de brandweergeen moeite hoefde te doen om aan personeel te komen,was voorbij. Om de vacatures toch in te kunnen vullen,is een intensieve wervingscampagne gestart.Er werd door Huib van Deursen en Jan Mueters een foldergemaakt die naar alle inwoners in de leeftijd van 18 tot 40jaar werd gestuurd. De reacties hierop waren positief en ersolliciteerden 11 personen, waarvan er uiteindelijk drie zijnaangesteld.BosbrandweerIn 1943 werd een aparte bosbrandweer opgericht die onderbevel stond van de gemeenteopzichter Cornelis Jonkers.Deze bestond uit de volgende groepen:• Vloed met 37 personen (Nederweert);• Houtven met 30 personen (Nederweert-Eind);• Cruisvennepost met 32 personen (Ospel);• Groote Peel met 119 personen (Ospel)28 29Al deze personen werden op deze manier vrijgesteld van deArbeitseinsatz. Het waren vrijwel allen landbouwers.Brandweer Nederweert in 1979. Staand vlnr Wiel Knapen,Frans Stultiens, Jan van de Kerkhof, Mart Bruijnaers, Harrie Mackus,Wim Stultiens, Henk Gofers, Wiel Jonkers, Koos Verheijen, Jef Kirkels,Sjef Knapen, Jel Vissers, Alfons van den Boom, Harrie Stultiens,Jan Vossen, Bèr Roost, Herman Hermans. Zittend vlnr Henk Sieben,Bèr Peerlings, Cor Cortie, Gerrit Op ’t Root, Sjang Koolen,Theo Giesendorf, Jos Beijes, Wim Meevis.moet Tiny enkele weken later vanwege persoonlijke redenenbesluiten om het korps te verlaten. Marian volgt de opleidingentot en met hoofdbrandwacht en is nog steeds lidvan het korps. Bij brandweer Nederweert zijn vrouwen altijdzonder problemen in het korps opgenomen en anno 2005zijn drie dames lid van het korps.Marian Lankester-Op ’t Root, echtgenote, moeder én hoofdbrandwacht.De folder van de wervingscampagne is later door meerdere korpsengebruikt als voorbeeld voor eigen wervingscampagnes.Van de leden van de bosbrandweer zijn geen ontslagbeschikkingente vinden, maar aangenomen moet worden datzij na de Tweede Wereldoorlog ontslagen zijn, want in 1952wordt opnieuw een bosbrandweer in het leven geroepen.Dit korps had een sterkte van 32 personen, voornamelijklandbouwers en arbeiders, die verspreid woonden in de omgevingvan de bossen en heidevelden. De commandant wasook nu Cornelis Jonkers. De bedoeling was dat als in DeGroote Peel of de bossen brand uitbrak, de leden op eigeninitiatief het vuur te lijf gingen met takken, schop en emmer.In de praktijk werkte dat maar ten dele. Een boer die metoogstwerkzaamheden bezig was, liet niet zomaar zijn werken inkomen in de steek. De bosbrandweer heeft dan ookniet lang bestaan. Uit een kladnotitie blijkt dat er maar drieinzetten geweest zijn.Ook in de tijd van de bosbrandweer kwamen zeer grotepeelbranden voor. De daadwerkelijke bestrijding hiervanvond plaats door gemeentewerkers en de brandweer. Deopzichter van gemeentewerken trok met alle beschikbarekrachten naar het terrein en er werd met de wind in de rugbegonnen met het bestrijden van de brand. De brandweerstond meestal benedenwinds. Het is voorgekomen dat de

andweerwagen bij terugkeer van Sluis 13, waar het korpsin een dikke rook gestaan hadden, onderweg moest stoppenom brakende leden de gelegenheid te geven langs deweg hun maag te legen.Indien mogelijk werd de motorspuit ingezet. Doorgaans wasdit echter niet mogelijk vanwege het ontbreken van waterlijk wordt dit veroorzaakt door het feit dat dit geen officieelbesluit, maar een onderlinge afspraak was. Deze gewoonteblijkt in 1945 nog te bestaan want dan neemt OpperbrandmeesterLei Heijnen het initiatief om op een zondagmiddagna het lof een ledenvergadering te beleggen. Hier wordtbesloten om het college van burgemeester en wethoudersvoor te stellen Jef Kirkels tot commandant te benoemen.taak van de commandant verandert langzaam. Vanaf ongeveer1980 houdt hij zich alleen bezig met de coördinatiebij grotere incidenten en worden kleinere incidenten dooreen bevelvoerder afgewerkt. Het was voor de plaatselijkecommandanten echter niet mogelijk om 365 dagen per jaarparaat te staan. Bovendien werd het verplicht dat de operationeleleiding in handen kwam van een volledig gekwalificeerdbrandweerofficier, iets waaraan met name de kleinerekorpsen niet konden voldoen. Om er toch van verzekerd tezijn dat altijd een gekwalificeerd officier paraat is, is in 2001een zogenaamde ‘officier van dienst regeling’ in werkinggetreden voor de gemeenten Heythuysen, Hunsel, Roggelen Neer, Nederweert, Thorn en Weert. De commandantenvan Heythuysen, Nederweert, Weert en nog twee officierenuit Weert hebben beurtelings een week dienst. Het is dusgoed mogelijk dat bij een groter incident in Nederweerteen officier uit Weert de operationele leiding heeft, maar decommandant van Nederweert kan ook de leiding hebben inWeert of in een van de andere deelnemende gemeenten.30 31Een brand in De Groote Peel in 1943. Burgemeester van Uden (5 e vanrechts) trok ook letterlijk aan de brandweer.en nog vaker vanwege de ontoegankelijkheid van het gebied.Een peelbrand woedt soms lang ondergronds, zodat brandweerliedenooit dagen in de weer moesten zijn. Het nabrengenvan drinken en boterhammen gebeurde dan vaak doorfamilieleden. Iedereen zorgde voor zichzelf. Een goed thuisfrontwas dan belangrijk, want collega’s vergeleken graag deinhoud van de “knik” (boterhammenzak).CommandoAlhoewel in de verordening van 1852 staat dat de brandmeestersuit hun midden een president kiezen, komen denamen in de archieven tot ongeveer 1920 niet voor. Moge-Tijdens de Peelbrand van 9 mei 1960 werd de brandweer geassisteerddoor het leger. Jef Kirkels (in lange leren jas) slaat de inspanningenvan de soldaten gade.Uit de diverse stukken is slechts een gedeelte van de presidentendan wel opperbrandmeesters of commandanten teachterhalen.• In 1920 is Tra Spierings commandant.• Lei Heijnen is commandant tot 1943.• In 1943 en 1944 wordt hij verplicht afgelost doorgemeentesecretaris Sjef Fijen.• In 1945 wordt Jef Kirkels waarnemend commandant. In1946 wordt hij definitief commandant.• In 1979 wordt Wiel Jonkers commandant.• In 1991 wordt Frank Tossaint aangesteld alscommandant.• In 2004 wordt Jan Mueters commandant na hetoverlijden van Frank Tossaint.Commandant Jef Kirkels in 1950De rol van de commandant is in de loop van de jaren veranderd.In een brief van 27 januari 1966 aan het gemeentebestuurbericht commandant Kirkels als volgt: “Als eerstegealarmeerd spoed ik mij naar het brandobject om aldaareen eerste verkenning uit te voeren, opstellingsplaats tekiezen, waterwinplaats te zoeken, e.d.”. Deze operationeleDe brandweer wordt steeds meer geïntegreerd in de gemeentelijkeorganisatie en wordt zelfs een zelfstandige afdelingbinnen het gemeentelijk apparaat. De tijd dat decommandant in staat is om de brandweerwerkzaamhedenin eigen tijd uit te voeren, is voorgoed voorbij en burgemeesteren wethouders besluiten om commandant FrankTossaint met ingang van 1 november 2001 in beroepsdienstaan te stellen. Anno 2005 heeft de brandweer drie beroepskrachten.Naast de commandant zijn Iwan Stultiens en MartKneepkens beroepsmatig betrokken bij de brandweer. Iwanis brandpreventist en Mart houdt zich bezig met voorbereidendeen ondersteunende werkzaamheden zoals het onderhoudaan het materiaal, administratieve werkzaamheden enhet voorbereiden van oefeningen.ProfessionaliseringIn de jaren ‘50 en ‘60 van de vorige eeuw bestonden noggeen brandweeropleidingen. De brandweer hield zichvoornamelijk bezig met het blussen van branden en het

aantal uitrukken was niet erg hoog. Men had nog niet debeschikking over ademluchtapparatuur of hydraulisch redgereedschapen er waren nauwelijks verkeersongevallenwaarbij moest worden geassisteerd. Elk korps instrueerdenieuw personeel op een eigen wijze. In Nederweert werd deinstructie aan de hand van onderstaande lijst verzorgd.klasse. Enkele brandweermensen gingen verder studerenvoor hoofdbrandwacht. Opleidingen waar geleerd werd omleiding te geven bij een incident waren er echter nog niet.In 1974 startte de eerste opleiding tot bevelvoerder en namensbrandweer Nederweert namen hier Sjef Knapen enHenk Sieben aan deel.Over het houden van oefeningen staat niets vermeld in deoudste stukken van de brandweer. Wel moesten de brandspuitentweemaal per jaar worden getest in het bijzijn vande burgemeester of een wethouder. In 1941 wordt voor heteerst geschreven over de noodzaak van oefenen en in 1955bepaalt de gemeenteraad dat de brandweer 12 keer per jaarmoet oefenen. Dit aantal heeft gedurende bijna 40 jaar alsnorm gegolden. Rond 1992 wordt het door uitbreiding vantaken duidelijk dat 12 maal per jaar oefenen te weinig is.Al snel werd tweemaal per maand geoefend en later elkeweek. De eisen blijven maar toenemen. Er komen richtlijnenmet betrekking tot de kwantiteit en de kwaliteit vanhet oefenen. Ook moet er realistisch worden geoefend metecht vuur. Aangezien dit niet overal mogelijk is, wordt debrandweer gedwongen om buiten Nederweert in specialeoefencentra te gaan oefenen. De bevelvoerders gaan zelfs inEngeland en Zweden trainen omdat in Nederland te weinigfaciliteiten zijn.32 33Het personeel ging elke week een avond op cursus en moest ook aanzelfstudie doen. De resultaten bleven gelukkig niet uit en de brandweermensenuit Nederweert stonden al snel bekend om hun ijver eninzet. Hier reikt Burgemeester Spiertz in 1970 het diploma brandwacht2 e klasse uit aan Bèr Peerlings.Zo rond 1968 begon de professionalisering van de brandweer.Plotseling moesten opleidingen worden gevolgd eneen deel van het personeel behaalde het diploma brandwacht2 e klasse en later ook het diploma brandwacht 1 eIn 1991 trad het Besluit brandweerpersoneel inwerking. Opgrond hiervan was het voortaan niet meer mogelijk om infunctie of rang te worden bevorderd, zonder in bezit te zijnvan de hierbij behorende diploma’s. Bij brandweer Nederweertwas het inmiddels gebruikelijk dat personeel goedopgeleid werd, dus het Besluit brandweerpersoneel heeftvoor de gemeente niet tot grote problemen geleid. Wel betekendehet besluit dat de commandant voortaan een opleidingtot brandweerofficier moest hebben gevolgd. FrankTossaint, Henk Stultiens en Jan Mueters hebben opleidingentot brandweerofficier gevolgd.In 1993 oefent het korps voor het eerst onder realistische omstandigheden in Lelystad. De kosten bedroegen 100 gulden per persoon. De hoogtevan dit bedrag zorgde toen voor enige discussie met de afdeling Financiën, tot dan had het oefenen namelijk nooit veel geld gekost. Het jaarlijksbudget voor realistisch oefenen is sinds 1993 verzesvoudigd en bedraagt anno 2005 ruim 300 euro per persoon.

Een gevolg van de toenemende professionalisering en detoename van het aantal uitrukken was dat het brandweerpersoneelhet steeds drukker begon te krijgen. Ter vergelijking:In 1966 werd 12 maal geoefend en 13 maal uitgerukt.In 2004 werd 145 maal uitgerukt en 87 maal geoefend.BrandweerwedstrijdenDe voormalige commandant Jef Kirkels maakte als jurylidal vroeg kennis met de wedstrijdmethodieken en hijmaakte het korps enthousiast om ook aan brandweerwedstrijdente gaan deelnemen. Op 5 juli 1949 ging een ploegvan Nederweert op wedstrijd in Horst. Dit geschiedde metslecht materieel en vrijwel ongeoefend. Wat zij daar moestendoen zou naar huidig inzicht een behendigheidswedstrijdgenoemd worden, maar was toentertijd een volledig geaccepteerdewedstrijdvorm. Nederweert behaalde de negendeplaats. Aangezien brandweer Weert als twaalfde eindigde,werd de negende plaats toch als een triomf beschouwd. Bijdeze wedstrijden behoorde ook een defilé. Exercitie maaktenamelijk in die tijd ook deel uit van het brandweerprogramma.Daarbij behaalde ons korps de tweede plaats.Wedstrijdploeg in 1949. Vlnr Graet Roemen, Pierre Kluskens, FritsScheijven, Jac Kluskens, Wim Mertens, Jan Freij, Jan Giesendorf, Rich Peters.In 1951 ging het korps weer op wedstrijd, ditmaal in Venlo.Het korps behaalde daar de eerste plaats, maar werd latergediskwalificeerd vanwege volgens commandant Kirkelsfoute beslissingen van de jury. Op 1 juni 1957 werd in Echtonder leiding van de latere commandant Wiel Jonkers deeerste plaats behaald. Door dit fraaie resultaat plaatste menzich voor de landelijke wedstrijd in Zeist. Hier heeft commandantKirkels de ploeg geleid. Uit de overlevering blijktdat deze commandowisseling niet succesvol was; Nederweertwerd laatste.Vanaf 1960 werden de wedstrijden niet meer op een behendigheidsbaangespeeld, maar werden branden nagebootstin echte panden. Nederweert heeft regelmatig aan dezewedstrijden deelgenomen. In 1988 werd voor het eerst inde categorie THV (technische hulpverlening) gespeeld. Indeze klasse wordt een gecompliceerd ongeval in scène gezetdat door de deelnemende ploegen zo goed mogelijk moetworden opgelost. Een ploeg bestaat uit acht personen. Debevelvoerder geeft leiding, bepaalt hoe een ongeval moetworden aangepakt en coördineert de inzet. De brandwachten,die over grote technische vaardigheden beschikken,voeren de opdrachten van de bevelvoerder uit. Nadat hetkorps eerst enkele jaren ervaring opdoet en van de gemaaktefouten leert, worden vanaf 1991 aansprekende resultatenbehaald en de prijzenkast begint uit te puilen.34 35De wedstrijden leken een behendigheidswedstrijd en de oefeningen zouden tegenwoordig niet misstaan op een Zeskamp. De inspanningen enprestaties waren er echter niet minder om. In het midden ziet u hoe bevelvoerder Neer Gielissen zijn ploeg aanstuurt.

De wedstrijdploeg bereidde zich voor op een oefenbaan bij Lenders opde Wetering.Hier wordt de wedstrijdploeg van brandweer Nederweert in juni 2002gewestelijk kampioen in Veghel. In september van dat jaar haalt deploeg een 3 e plaats tijdens de Nederlandse kampioenschappen.36 371957. Even uitblazen na een zware wedstrijd. Vlnr Frans Kluskens, JacKluskens, Bèr Roost, Thuum Meevis, Jef Kirkels.Resultaten wedstrijdenJaar Resultaat Bevelvoerder1991 1 e plaats provinciale kampioenschappen Frank Tossaint1992 1 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers1993 2 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers1994 3 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers1995 1 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers2 e plaats gewestelijke kampioenschappen Theo Hoovers5 e plaats Nederlandse kampioenschappen Theo Hoovers1996 1 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers1 e plaats gewestelijke kampioenschappen Theo Hoovers5 e plaats Nederlandse kampioenschappen Theo Hoovers1997 2 e plaats provinciale kampioenschappen Theo Hoovers1998 2 e plaats provinciale kampioenschappen Jan Mueters1999 1 e plaats provinciale kampioenschappen Jan Mueters2000 1 e plaats provinciale kampioenschappen Jan Mueters2001 geen wedstrijden in verband met MKZ-crisis2002 1 e plaats provinciale kampioenschappen Jan Mueters1 e plaats gewestelijke kampioenschappen Jan Mueters3 e plaats Nederlandse kampioenschappen Jan Mueters2003 5 e plaats provinciale kampioenschappen Iwan Stultiens2004 1 e plaats provinciale kampioenschappen Edward Sieben

Gezelligheid en ontspanningNaast het serieuze werk moet er ook ruimte zijn voor ontspanning.Eerst gebeurde dat vrijwel altijd onmiddellijkna een inzet. Men ging dan aan bij een café en zolangde brandweerwagen voor de deur stond, wist men waar debrandweer bij brand bereikbaar was. Later werden geencafés meer bezocht. Dit werd maatschappelijk natuurlijk ookniet meer geaccepteerd. Dankbare buurtbewoners verzorgdende brandweer echter goed tijdens en na een inzet.Ontspanning na een inzet. April 1990, lunchpauze na een brandbij Linders op de Kruisstraat.38 391983. Een pilsje na een schoorsteenbrand. Vlnr Jan Vossen,Bèr Peerlings, Oscar Feijen, Theo Giesendorf.Tijdens de jaarvergadering van 28 december 1949 wordt eentoneelstuk in het dialect opgevoerd over de hemelse brandweer.Waarschijnlijk is de tekst van Jan Freij. In het toneelstukbepalen Sint Petrus, commandant van de hemelbrandweer,en enkele brandweerengelen of de brandweermensen die bijde hemelpoort aankloppen, binnen mogen. Op het podiumwerden de menselijke zwakheden van deze brandweermensenbenadrukt en het publiek vond dit prachtig;Pietrus: M. Beijes;Rich: Ei reuse lid;Pietrus: Mer neet vor hij in den hemel; Vergadertj waat gair

40 41Mei 2001, brandweerpersoneel wordt getrakteerd op vlaai na hetblussen van een brand in openluchtmuseum Eynderhoof.nao de vergadering. Nieesdje oppe leste vergadering det ederlid mer dri-j consumpties kreeg; Hiltj anger brandweerlu-j optot smergus vief ore. Neet tr in.Rich:Vai kriege Jan Giesendorf en Toon Janssen;Pietrus: Ei paar kwaoj vanne Schansstroat; allebei plekploasters.Gair noavergadere met borreltjes, inplaats van vreug noavrouw en kindjer goan…De volgende scène is opvallend. Het is duidelijk dat eengezamenlijke vijand de hemel wil betreden, en Pietrus enRich (Peters) sluiten meteen de gelederen.Er wordt geklopt en Sint Petrus gaat naar de deur;Pietrus: Zoee, zoee met weem heb ich de ieer?Jan:Rich:Ich bin d’r eine vanne brandjweer van Wieert.Dr oet met dai;(G)een vooruitziende blik? Voor in auto. Karel Mertens (chauffeur),Thuum Meevis. Achter. Jac Kluskens en Wim Mertens.Pietrus: Gauw deroet gai. Gein vanne brandjweervan Wieert.De korpsen van Nederweert en Weert lagen elkaar niet zo.In de loop van de jaren zijn de verhoudingen langzaam betergeworden en anno 2005 werken beide korpsen intensiefsamen.In 1950 neemt de brandweer deel aan de carnavalsoptochtmet een auto, uitgerust zoals naar verwachting de brandweerer in het jaar 2000 uit zal zien.De band tussen de brandweerlieden is altijd goed geweest.Dit is natuurlijk een belangrijk vereiste, wil men bij hulpverleningadequaat handelend op kunnen treden. Na de oorlogsjarenhad men nog nooit gehoord van teambuilding, maarer werden toch al activiteiten georganiseerd om de onderlingeband te verstevigen. Zo werd bij de jaarlijkse vergaderingiets in de pot gedaan. Deze werd door de commandantbeheerd. Hieruit werden presentjes betaald en bijvoorbeeldde jaarlijkse busreis. De brandweer maakte voor die tijd verreHalsbrekende toeren door Jan van Dooren.1951. Op de Drachenfels in Königswinter. Op de foto ziet u hurkendCie Bruekers en haar verloofde Rich Peters. Zittend vlnr Graet Roemen,Piet Vinken, Wiel Jonkers, Toon Janssen, Jan van Dooren, NetjeGielissen-van Helden, Neer Gielissen, Jef Kirkels, Sjra Kessels, MientjeKessels-Deuss, Toon Lenders. Op de reizen van de brandweer gingenook kennissen en familie van brandweermensen mee. Zo waren PietVinken, Sjra kessels en Toon Lenders niet bij de brandweer en kwamWiel Jonkers eerst twee jaar later bij het korps.reizen. In september 1951 gaat men met de dames op reisvia Keulen naar Königswinter.In 1952 gaat men naar de Ardennen, Dinant en Namen enin 1953 werd het Ahrdal bezocht. Maar ook het eigen landwerd verkend. Zo wordt Rotterdam in 1959 bezocht. Tijdenshet bezoek aan een brandweerkazerne vraagt een Rotterdamsecollega wie in de 30 meter ladder durft te klimmen.Jan van Dooren twijfelt niet en haalt op 30 meter hoogte, totontsteltenis van zijn Rotterdamse collega’s, enkele acrobatischecapriolen uit.Feesten en bruiloften van collega brandweermannen werdenvaak door het hele korps bezocht. Echter, het leek welbij voorkeur te branden op dagen dat iemand van de brand-

weer feest vierde. Zo ook op 28 februari 1962 tijden debruiloft van Herman Hermans (Herman van Polly). Nadat debrand geblust was, stoomde men toch nog, niet gewassenen in de leren uitrukkleding, naar de bruiloft.De jeugddag, de herftstwandeling en de fietstocht zijn jaarlijkseactiviteiten die door de Brandweer Ontspannings Kommissie(BOK) worden georganiseerd. Ook wordt jaarlijks eenfeestavond gehouden.De jeugd werd ook al vroeg bij het bluswerk van de vadersbetrokken. Dit blijkt ook uit de foto van een jeugdoefeningin 1959, waarbij de zonen alles moesten doen, wat de vadersook oefenden. Uiteraard buiten de functie van chauffeur.42 431962. Nader bericht aan het bruidspaar. Achterste rij vlnr WielJonkers, Jan van Dooren, Graet Roemen, Henk kluskens. Middelsterij vlnr het bruidspaar Herman en Mientje, Frans Kluskens, PierreKluskens. Voorste rij vlnr Thieu Truijen, Jan Freij, Tinus Beijes.Polonaise tijdens de feestavond 1967. Bèr Roost wordt gevolgd doorWim Meevis.Feestavond 1996. Het gekozen thema behoeft wellicht geen toelichting.Jong geleerd is oud gedaan. Lars Mueters in actie op de jeugddag2003.1959. Zo vader, zo zoon.

44 45Kroniek van repressief optredenVolgens de dikke Van Dale is een kroniek een verhaal vangedenkwaardige gebeurtenissen, in tijdsorde gerangschikt,maar zonder onderlinge samenhang. Uit de gegevens dievoorhanden zijn, is getracht een representatief overzicht temaken van het werk van de brandweer. We zijn zeker nietvolledig, veel gebeurtenissen zijn namelijk niet of nauwelijksvastgelegd. Zo stammen de eerste uitrukrapporten uit 1943.Er zijn sindsdien duizenden uitrukken geweest, terwijl wijer enkele tientallen hebben beschreven. De kroniek geeftwel enig idee van wat zo al is voorgevallen op brandweergebied.

De Tweede WereldoorlogTijdens de Tweede Wereldoorlog is een aantal vliegtuigenin Nederweert neergestort. Soms werd door de bezettergeëist dat de brandweer kwam blussen. Meestal was dit nietnodig en werd het terrein onmiddellijk door Duitse soldatenafgezet en mocht niemand meer ter plaatse komen.Op 5 maart 1943 brak brand uit bij de strohandel van B. vanden Boom op Staat. Op de grond liggend stro had vlamgevat door vonken afkomstig van de gasgenerator van eenvrachtauto van de Boerenbond. Het blussen van de brandnam vier dagen in beslag.In het najaar van 1944 assisteerde de brandweer ook regelmatigbij het verzorgen van begrafenissen. Het begravenvan oorlogsslachtoffers was niet geheel zonder gevaar endus werd de brandweer ingeschakeld om de kist naar hetkerkhof te dragen.De brandweer in de Tweede WereldoorlogVerteld door Lei Hoeben (brandweerman van 1942-1949) die vroegertegenover de brandweerkazerne op de Bredeweg woonde.Achter de zandberg bij Brug 14 stortte een Engels vliegtuigneer. De brandweer haalde de gewonde piloot uit het vliegtuigen Duitse soldaten namen hem mee als krijgsgevangene. Ookis op de Colusdijk een vliegtuig neergestort in het bos. Toendit vliegtuig al brandend over Nederweert vloog, vielen er allerleistukken vanaf. Op de Bredeweg lag een stuk aluminiumwaar het bloed van de piloten nog aan zat. Wij hadden eenperceel gepacht van de gemeente aan de Colusdijk. Ik liep hierenige tijd nadat het toestel was neergestort met mijn laterezwager Thieu van de Kerkhof. Die kwam me plotseling roepen.Hij had een pad gezien in het koren. Dit was hij nagelopenen hij kwam bij een begraven piloot uit. De schoenpuntenstaken nog boven de aarde uit. We deden hiervan verslag aanCornelis Jonkers. Die zei; “zwijg hierover, ik zorg ervoor dat hijmorgen opgehaald wordt”.Verder herinner ik me dat bij Roost langs de Noordervaart eenopslag van pakken stro dagenlang brandde. Naar verluid wasdit sabotagewerk om het Duitse leger te treffen. Er werd dagen nacht gewaakt en geblust. De pastorie in Leveroy is in deoorlog in brand gegooid met brandbommen. Met z’n drieënzaten we voor in de brandweerwagen toen we naar Leveroyreden. Jef Jonkers, Sjef Fijen (toenmalig commandant) en ikzelf.Het was een gevaarlijke rit en niet iedereen durfde mee tegaan. Toen de brand geblust was, bleven enkele brandwachtenin de pastorie achter om een eventueel opnieuw oplaaienvan de brand te voorkomen. Deze brandwachten ontdektende rijkelijk gevulde wijnkelder van pastoor en hebben enkeleflessen wijn ontkurkt en geledigd. Volgens de overleveringheeft pastoor, die dit natuurlijk ontdekte, hier nog een kleinrelletje van gemaakt.Op 21 september 1944 schoten de Duitsers de schuur van deboerderij van Kösters Mies (Mies van Deursen) in de Kerkstraatin brand. Deze boerderij lag waar later het voormalig winkelpandvan de Edah is gebouwd. Aangezien de Duitsers debrandweerwagen hadden gevorderd, moest de motorspuit methandkracht naar de brand getrokken worden. Dit was nietzonder gevaar. De Engelsen waren namelijk net die dag Nederweertbinnengevallen via de Booldersdijk en Strateris en erwaren nog Duitsers in de buurt. Wij zagen Mies zwaaien tenteken dat de brandweer moest komen. Aan de Kerkstraatzijdelag het woonhuis, aansluitend hierop de veestal en vervolgensde schuur van houten planken. Deze had tot 1940 dienst gedaanals paardenstalling van het Hollandse leger. Men dachtdat Mies op een voordelige manier aan deze schuur gekomenwas. Dit deed een brandweerman ontlokken: “zoals je eraankomt, kom je er ook vanaf”.De schuur brandde af, de rest bleef gespaard omdat er voldoendewater was in een brandkuil en dankzij de motorspuitdie een groot vermogen had. Mies haalde nog een fiets onderhet stro vandaan. Deze had hij voor de Duitsers verborgen.Op 22 september 1944 hebben de Duitsers de boerderijen vanKaan, Klaver en Villa “De Wetering” in brand gestoken. Dochde brandweer kon toen niet uitrukken omdat het te gevaarlijkwas vanwege gevechten tussen de Duitsers en de Engelsen. Degebouwen brandden helemaal af.Uit de oudste brandrapportenDe oudste brandweerrapporten die zijn teruggevonden,kunnen niet worden vergeleken met de huidige rapporten.Het betreft hier korte met de pen geschreven notities.Hieronder volgt een bloemlezing uit deze aantekeningen.In mei 1945 breekt een uitslaande brand uit in de boerderijvan Frans van Dijk aan de Schansstraat F50 (Hoofstraat2). De melding komt via een fietsordonnans. De brandweerstaat machteloos omdat geen brandkuil in de buurt is ende Noordervaart ten gevolge van de oorlogshandelingendroog ligt. Het pand brandt dan ook volledig uit. OpperbrandmeesterLei Heijnen vermeldt als belangrijk feit in zijnrapport dat de brandweer 10 liter benzine heeft verbruikt bijde brandbestrijding.46 471943. Brand bij B. van den Boom. Vlnr Jef Jonkers, Piet Poell, ThieuPeters en Lei Heijnen.Begrafenis in 1944 op het kerkhof van Nederweert. Vlnr Neer Gielissen,Wiel Kessels, Jan Giesendorf, Toon Janssen, kapelaan Janssen,pastoor Krijn, kapelaan Rulkens, koster van Deursen, onbekend. Opde achtergrond politieagent ‘rijks’ Janssen.In juli van hetzelfde jaar breekt brand uit bij Hoeben opStrateris C71 (Bloemerstraat 2). In het pand bevinden zichenkele niet ontplofte granaten. Deze bemoeilijken de blussingen komen ook tot ontploffing. In juli 1946 breekt branduit in een bosperceel in Leveroy. Daarin was een opslagplaatsvan granaten gemaakt, hetgeen bij de brandweer gelukkigbekend was. Bij aankomst werd de brandweer geconfronteerdmet een knallend vuurwerk van ontploffende granaten.In augustus 1947 is er een grote peelbrand . De bestrijdingduurt van 14.00 uur tot 01.00 uur ’s nachts. De temperatuuris 30 o C en de wind is krachtig. Ten gevolge van de rookontwikkelingmoesten al voor 18.00 uur meerdere brandweerliedenmet rookvergiftiging naar huis worden vervoerd.Op 10 september 1948 worden op Schoor werkzaamhedenaan de weg uitgevoerd en in de berm staat een zogenaam-

de teerketel. Een wagen van B. van den Boom, bestaande uiteen jeep met een vierwielige aanhanger met massieve rubberbandenen geladen met stro, moest op zeer korte afstandpasseren. Precies tegenover de teerketel lag een kiezelhoop,waardoor de wagen kantelde. Het stro raakte door de hittevan de teerketel in brand en de jeep had te weinig motorvermogenom de kar snel weg te trekken.Tot 1955 trad de brandweer uitsluitend op voor brandbestrijding.Hulpverlening bij verkeersongevallen kwam niet voor.Het verwijderen van omgewaaide bomen geschiedde doorgemeentearbeiders. De zelfredzaamheid van de burgers wasgroot en de brandweer werd lang niet voor elk incident gewaarschuwd.Vaak waren het boerderijen en werkplaatsendie brandden. Ook stonden regelmatig graan- of hooimijtenDe vreselijke brand bij Winne-ZjangIn het jaar 1949 ontstaat brand in de boerderij vanWinne-Zjang op de Winnerstraat D-18 (Winnerstraat 8).De grootmoeder Elisa Knapen-Caris probeert haar kleindochterSjanny Op het Roodt op de eerste verdieping uit deslaapkamer te halen. Ze komen echter niet naar buiten engrootvader Joannes Knapen gaat het brandende pand binnenwaar hij echtgenote en kleindochter liggend op de trapBegrafenis Winne Zjang, Aeverte Lies en kleinkind.Verslag van de brand op Winnerstraat D-18w.g. J. KirkelsOp dinsdagavond 13 september 1949 werd in alle delenvan de gemeente een felle brand opgemerkt in de omgevingvan de Winnerstraat. Ik was rond 20.30 uur op bezoek tenhuize van brandweerman Hendrix op het adres Staat A-23148 49Het volledig uitgebrande pand.In 1950 werden brandende hooimijten nog geblust.in brand. Eerst werden deze met veel moeite geblust. Laterliet men ze ook wel uitbranden omdat blussen eigenlijk altijdvergeefse moeite was.aantreft. Ze zijn ernstig verbrand. Hij slaagt er uiteindelijkin beiden beneden te krijgen, maar heeft bij de reddingspogingzelf ook zware brandwonden opgelopen. De drieslachtoffers worden naar het ziekenhuis in Weert gebracht,waar ze binnen enkele dagen overlijden.Na de brand ontstond discussie waarom het zo lang duurdealvorens de brandweer ter plaatse kwam. BrandweercommandantJef Kirkels moest dit uitzoeken en ongeveereen maand na de brand heeft hij het volgende verslag geschrevenaan het gemeentebestuur.

(Rijksweg Zuid 10). Per telefoon werd daar geïnformeerd of deplaats van de brand op de Winnerstraat bekend was. Toen iknaar buiten ging, zag ik een enorme vuurgloed in de richtingvan de Winnerstraat. Teneinde de plaats hiervan enigszinste kunnen bepalen, begaf ik mij op de weg van Weert naarNederweert. Mede omdat er nog geen brandmelding wasbinnengekomen, nam ik aan dat waarschijnlijk hooimijten inbrand stonden.Nadat ik een rijwiel had geleend, begaf ik mij, samen metbrandweerman Hendrix, naar de brand. Op dat tijdstip wasnog geen brandmelding binnengekomen. Eerst nadat we eenstuk op de Winnerstraat fietsten, konden wij constateren dateen gebouw brandde. Inmiddels klonk het hulpgeroep doortot in de kom der gemeente. Ik verzocht genoemde Hendrixtoen, van de dichtstbijzijnde telefoonaansluiting gebruikte maken om de kazerne te alarmeren; als dichtstbijzijndetelefoonaansluiting vermeldde ik nog Nijskens.Op enkele honderden meters van afstand van het brandendeobject, kwam mij G. van de Mortel tegen die een kind op dearm droeg, welks kleertjes gebrand hadden. Op de weg dielangs het brandobject loopt, stond een auto waaruit ik kretenopving die afkomstig bleken te zijn van de echtgenote vanKnapen. Knapen zelf trof ik aan terwijl hij meehielp aan hetin veiligheid brengen van zijn inventaris. Hij zag er vreselijkuit. Ontvelde handen en armen en zijn haren waren geheelweggebrand. Knapen noemde zijn verwondingen niet ergen liet zich eerst na herhaaldelijk aandringen overtuigen dathij naar het ziekenhuis moest. Omdat op dat tijdstip geenvervoermiddel aanwezig was, stuurde ik berichtgevingen uitom geneeskundige hulp in te roepen. Nadat evenwel een autovan zaadhandel Noblesse gearriveerd was, liet ik Knapendaarmee naar het ziekenhuis vervoeren.Een ambtenaar der Rijkspolitie vertelde hoe een landbouwerhet horloge, dat hij uit Knapens kleren haalde, niet konvasthouden van de hitte.De leiders van Jong Nederland, die mij ter plaatse hundiensten aanboden, stelde ik op langs de wegen, waarlangsik het brandweermaterieel verwachtte om te bevorderen datde motorspuit in de kortst mogelijke tijd de waterwinningzou bereiken. Een tiental andere personen verzocht ik, zichnaar de afrit bij het kanaal te begeven om daar zonodig debrandweer na aankomst behulpzaam te zijn, bij het plaatsenvan de spuit en het vervoer van de slangen.Nadat ik verkend had, hoe de blussingsaanval het bestgeleid kon worden, zag ik het silhouet van de brandweerautoaan de kanaaldijk. Enkele ogenblikken daarna reeds zag ikbrandweerlieden in het weiland tussen object en Kanaal, bezigmet het leggen der toevoerleiding.In de nacht van de brandblussing rapporteerde mij hiervoorgenoemde Hendrix dat zijn telefonisch bericht blijkensmededeling van de centrale meldingspost reeds door eenander voorafgegaan was en dat de auto zojuist uitreed. Deeerste melding geschiedde volgens onderzoek door M. Peters,die op de brand per telefoon was geattendeerd door een hemniet bekende vrouwenstem. Deze is later gebleken afkomstigte zijn van een der dochters van aannemer Scheijven, dieweer gewaarschuwd waren door M. Jonkers, ambtenaar tersecretarie.De geruime tijd, die verstreken is tussen de tijd waarop debrand ontstond en het aankomsttijdstip van de brandweeris vermoedelijk gelegen in het feit dat in het begin nietaan brandweeralarmering gedacht is en mede dat dedichtstbijzijnde telefoonaansluiting meer dan een kilometervan het object verwijderd is….Eerste hoge druk blussingIn 1955 werd de eerste hoge druk autospuit aangeschaft.Met een dergelijk voertuig wordt de waterdruk opgevoerdzodat het water als een soort nevel de slang verlaat. Tochheeft de brandweer al in 1953 een brand geblust met behulpvan een zogenaamde nevelblussing.Op 17 augustus 1953 vorderde de brandweer, aldus eenbrief van onderbrandmeester Wim Mertens, tijdens eenflinke brand in het pand Meijelsedijk 19 een vruchtboommotorspuiten bluste hiermee de brand. Door de nevelstraalwerd het vuur verbazend snel bedwongen.UitrukproceduresTegenwoordig rukt de brandweer met volledig bezettevoertuigen uit vanaf de kazerne. Vroeger reed een chauffeurde brandweerwagen naar de brand en ging het personeelop eigen gelegenheid naar het brandadres. Het volgenderapport van commandant Jef Kirkels over een brandop 14 januari 1955 in een kippenhok aan de Bloemerstraat3 geeft een goed beeld hoe dit ging.Rapport over de brand op Bloemerstraat 3w.g. J. Kirkels“Onderbrandmeester J. Jonkers was alleen toen hij startte. Th.Meevis en P. Kluskens fungeerden bij aankomst als waterploegen daarna als slangenploeg. P Kluskens – zonder uniform– zette de eerste straal in. De vervolgens als nummer 1 en 2aangewezen Meevis en Poell namen deze straal over en drongenhet met verstikkende rook gevulde hok binnen. W. Kessels,inmiddels gearriveerd, bediende een tweede straal die gereedwerd gehouden om zo nodig het pand Bloemerstraat 8 tebeschermen, wanneer een vonkenregen mocht ontstaan. Ditlaatste bleek niet nodig. De eerste straal verrichte haar taakzo afdoende, dat spoedig “inpakken” kon worden gegeven.Door uitzonderlijk snelle aankomst bij de brand was het mogelijkdat de schade zeer gering bleef”.In de vijftiger jaren was het gebruikelijk dat de commandantna een brand een brief schreef aan de verzekeringsmaatschappijvan het betrokken pand, waarbij hij aangaf wat debrandweer al niet gedaan had om de schade te beperken.50 51Brief commandant aan verzekeringsmaatschappij.

etaald en zijn dergelijke contacten met de verzekeringsmaatschappijondenkbaar.Slechte wegenSlechte wegen speelden de brandweer regelmatig parten.Op 7 maart 1956 werd de brandweer gealarmeerd vooreen schoorsteenbrand bij P. Graven (Knaals Pietje). Beslotenwerd om de trekker-manschappenwagen ter plaatse te sturenomdat, gelet op de toestand van de wegen, het pandwater. De andere helft probeert de HD-spuit los te krijgen.Rond middernacht wordt besloten om de pogingen te stakenen om de brandweerauto onder bewaking achter te laten,teneinde de volgende morgen bij daglicht het voertuiguit de positie te bevrijden. Deze opzet slaagde met behulpvan enkele gemeentearbeiders.Het noodweer van 1956In de late namiddag van 9 juli 1956 barstte er een enormnoodweer los boven de gemeente. Een dreigendewolkenhemel zorgde voor een bijna volledige duisternis.Hierna volgde een verschrikkelijk onweer met de eneblikseminslag na de andere. Dit onweer ging gepaard meteen wolkbreuk.Tengevolge van blikseminslag vliegen vrijwel gelijktijdig drieboerderijen in brand, namelijk Ouwijck 1, Bloemerstraat 10en Wetering 2. Het noodweer was zo hevig dat brandweerSomeren, die werd gevraagd om de brand op de Weteringte blussen, het onderweg niet meer verantwoord vond omverder te gaan en heeft gewacht tot het noodweer afnam.Uit het verslag van deze brand blijkt hoe de brandweer indie jaren moest improviseren.Verslag van het optreden van de brandweer op9 juli 1956Genoemde W. Jonkers verzoekt spoedig telefonisch aan dekazerne, die mede door de commandant is bezet, de trekkeren de klassieke spuit na te zenden omdat de auto van de HDspuitonklaar is geraakt. Aan welk verzoek onmiddellijk gevolgwordt gegeven. Het water op de weg en de neerstortenderegen zijn evenwel de oorzaak dat ook de motor van ditvoertuig – ter hoogte van Kerkstraat 35- onklaar raakt. Inde Kerkstraat stond het water een halve meter hoog. Decommandant, bestuurder van dit voertuig, verzoekt aan dekazerne om de Commer-vrachtwagen na te zenden, teneindehiermede de bluseenheid naar Ouwijck 1 te slepen.Inmiddels tracht de commandant bij herhaling per telefooncontact met de burgemeester te verkrijgen, hetgeen evenwelniet lukte. De echtgenote van de commandant, die bij elkebrandmelding de centrale post bezet, tracht eveneens contactop te nemen met de burgemeester. Ook deze pogingen slagenniet. Waarna zij Weert en Someren ter assistentie roept, nadathaar bekend is geworden dat Bloemerstraat 10 en Wetering 2in brand staan.52 53Met de tweede bluseenheid bij Ouwijck aangekomen, blijktdat de HD-spuit weer op gang is gekomen en de aanvalinmiddels heeft ingezet. Onmiddellijk laat de commandant detweede bluseenheid opslepen naar de Bloemerstraat waar zegelijktijdig met een autospuit van Weert arriveert. Somerenblust de brand aan de Wetering.”Antwoord van verzekeringsmaatschappij.Verzekeringsmaatschappijen waren dan in het algemeen genegeneen geldbedrag over te maken aan de brandweer. Inonze tijd wordt de brandweer volledig door de gemeente8 maart 1956. De Commer op sleeptouw. Links Lei Vaes en rechtsCornelis Jonkers.Leveroysedijk 3 waarschijnlijk alleen hiermee te bereiken was.Aangezien de trekker niet startte en de melder een tweedekeer belde met de woorden “ik zie het vuur al” werd beslotenom toch maar met de Commer HD-spuit uit te rukken.Op enkele honderden meters van het pand loopt deze opeen slecht begaanbare weg vast. De helft van de manschappengaat de brand blussen met behulp van zand en emmersw.g. J. Kirkels“Nadat tijdens hevig noodweer de melding van de brandin het pand Ouwijck 1 is ingekomen rukt de HD-spuit naardit object uit. Met het oog op het slechte wegdek volgtbrandwacht 1 e klasse W. Jonkers, gemeenteopzichter, deautospuit met de Ford vrachtwagen van gemeentewerken tereventueel nodige assistentie. De trekker met klassieke spuit(motorspuitaanhanger) wordt in reserve gehouden omdat deverwachting bestaat dat spoedig meer brandmeldingen zullenbinnenkomen.Slachtoffer bij boerderijbrandOp 7 augustus 1962 valt bij een boerderijbrand op deHagelkruisbaan 1 te Ospel een dodelijk slachtoffer tebetreuren. Bij aankomst van de brandweer werd gemeld datzich in de schuur een meisje van 2,5 jaar oud bevond. Nadathet vuur geblust was, werd het verkoolde lichaampje vanhet kind door de brandweer gevonden.

WaterongevallenDe kanalen in Nederweert hebben een zware tol geëistaan mensenlevens. Zeker in de tijd dat nog geen vangrailswaren aangebracht, verdronken vrijwel jaarlijks mensendie met hun auto in de Zuid Willemsvaart, Kanaal Wessem-Nederweert of de Noordervaart waren beland. Soms werdenhele gezinnen uit het leven weggerukt. Bij dit soort ongevallenwordt de brandweer gealarmeerd om de slachtoffers teredden, maar de praktijk is dat de redding vaak te laat komt.Voor de brandweer blijft dan het bergen van de slachtoffers,een in geestelijk opzicht zwaar werk.Zo ook in januari 1968 toen een vader, moeder en dochtertjeuit Oss zijn verdronken nadat ze met hun auto te waterwaren geraakt. De familie van de slachtoffers stuurde debrandweer een gedenkkaartje. De tragiek van dit ongevalwerd nog eens versterkt door de vermelding van de ouderlozekinderen op het kaartje.54 55Nieuwsgierige jeugd bij het ongeval op de Waatskamp.Explosieve situatie aan de WaatskampOp 8 juli 1963 kantelde aan de Waatskamp een militairetankauto.Uitstromende brandbare vloeistoffen werdenvia het slootwater over de hele buurt verspreid.De schade bij Toon Janssen bedroeg meer dan honderdduizendgulden. Dit was voor die tijd een enorm bedrag.Brand bij Toon JanssenOp woensdagmiddag 10 juni 1964 breekt rond 13.00uur een felle brand uit bij rijwielhandelaar Janssen aan deSt. Rochusstraat. Er waren net 200 fietsen en 400 bandenopgeslagen. De brand ontstond in de werkplaats, toentijdens onachtzaamheid bij laswerkzaamheden een vonkoversloeg naar een plas benzine in de nabijheid. Er volgdeeen steekvlam en het vuur verplaatste zich meteen naar deeerste verdieping. De brandweer bestreed het vuur met vijfstralen lage druk en vier stralen hoge druk. Er was een groterookontwikkeling en acetyleencylinders en andere gasflessenmaakten de brandbestrijding moeilijk.In 1968 verdronken een echtpaar samen met een van hun kinderennadat hun auto in de Zuid-Willemsvaart stortte.

56 57Het pand brandde volledig uitCis CeelenDoor een felle brand is op zaterdagmiddag 11 april 1970café Ceelen in de Kerkstraat volledig uitgebrand. Terwijlbeneden in het café bezoekers waren, ontdekte Cis Ceelenrond 15.00 uur dat op de bovenverdieping, waar hij zijnwoning had, brand was uitgebroken. Hij trok een deur openen stond plotseling voor een grote vuurzee. In allerijl wisthij zijn jonge tweeling, die op de brandende verdieping verbleef,uit hun bedjes te bevrijden en in veiligheid te brengen.De gealarmeerde brandweer die binnen enkele minuten terplaatse was, zag zich geplaatst tegen een uitslaande brandover de hele breedte van het pand. Er was ernstig gevaarvoor overslag in het dichtbebouwde centrum. Vooral derechterhelft, aan de zijde van het winkelpand van brandweermanHerman Hermans, brandde als een fakkel. De eersteinzet van de brandweer was er dan ook op gericht omhier overslag te voorkomen. Door de geweldige hitte vande brand begon het stro onder de pannen van het pandSiem te smeulen, zodat de brandweer ook dit pand moestbeschermen. Nadat brandweer Weert de bescherming vanpand Siem had overgenomen, kon brandweer Nederweertzich op de vuurhaard concentreren. Na een half uur werdtoen het sein brand meester gegeven.De felle brand trok een enorme publieke belangstelling.

Burgemeester Spiertz beoordeelt de toestand bij de Bata.De brand bij de Bata breidde zich snel uit.58 59De BataDe Bata aan de Hulsenweg was een grote werkgever inNederweert. In de fabriek werden schoenen gemaakt.Op 16 augustus 1973 breekt in de middag een kleine branduit. De snel aanwezige brandweer legt enkele stralen hogedruk af om de brand te bestrijden. Door het hete weer wasde dakbedekking zacht en extra brandbaar geworden. Debitumen waren letterlijk aan het dampen. De brand breiddezich dan ook enorm snel over het dak uit. Getuigen uit dietijd zeggen dat het vuur over het dak liep met de snelheidvan een gemiddelde fietser. De nieuwe Magirus tankautospuitkon slechts door het kappen van slangen snel genoegweggehaald en in veiligheid gebracht worden. Het personeelkon de bedrijfshallen tijdig verlaten.

Vuurzee bij JacobsOp 7 juli 1976 heeft een felle uitslaande brand een deelvan het pluimvee- en eierenexportbedrijf Frits Jacobsaan de Kreijelmusweg in de as gelegd. Het vuur greep zosnel om zich heen dat meerdere personen die in de loodsenaan het werk waren, brandwonden opliepen. De 18-jarigeBertie Joosten uit Ospel raakte zo ernstig verbrand dat zeaan de verwondingen is overleden.De latere ondercommandant Sjef Knapen schreef over dezebrand: “Wij waren tijdens onze eerste inzet met maar weinigpersonen aanwezig en concentreerden ons op de redding vaneen persoon die nog in het object aanwezig was. Na de redding,die helaas te laat kwam, konden we ons concentrerenop de blussing. Buiten tegen het gebouw stond een olietankwaar via een scheur al brandende olie uitstroomde. Van eenbroer van de eigenaar kregen we informatie dat dit een tank betrofmet een inhoud van 2000 liter stookolie. Het bleken echtertwee tanks te zijn van elk 1000 liter die vast tegen elkaar aanstonden.De tweede tank werd opgewarmd door de brandendeuitstromende vloeistof en plotseling explodeerde deze tank”.De bewoner ging het pand weer inOp vrijdagavond 30 december 1977 breekt rond 21.30uur brand uit op Acaciastraat 26. De woning, een seniorenwoning,vult zich snel met verstikkende rook. De bewonerdie zich in eerste instantie in veiligheid kan stellen, gaathet pand weer in. Hier raakt hij bedwelmd door de rooken komt niet meer naar buiten. Nadat het vuur geblust is,wordt het overleden slachtoffer door de brandweer in dewoning gevonden.60 61Een paddestoelachtige steekvlam van minstens 50 meterhoog was het gevolg. Brandweerpersoneel werd door dedrukgolf omver geduwd en brandweerslangen sloegen alszwepen rond. Een deksel van de olietank rolde over het terrein,mistte enkele brandweermensen op een haar en sneedmeerdere brandweerslangen door. De steekvlam was zoenorm dat het publiek, dat zich op de Kreijelmusweg bevond,het gevoel had onder de vuurbal te staan. Veel toeschouwersraakten in paniek en sloegen op de vlucht. Enkelevalpartijen waren het gevolg. De gebeurtenissen waren zotraumatisch voor sommige kijklustigen, dat ze hierna nooitmeer naar een brand zijn gaan kijken.De brand werd bestreden door de brandweer van Nederweerten de korpsen van de omliggende gemeenten. Volgensbrandweermensen mag het een wonder worden genoemddat er geen slachtoffers onder het brandweerpersoneelzijn gevallenDe explosie van de olietank veroorzaakt een enorme vuurbal.De tankwagen met kerosine wordt afgedekt met een schuimlaag.Gevaarlijke stoffen op de autowegOp donderdag 18 november 1978 verloor een tankwagengeladen met 20.000 liter brandbare vloeistof (butylacrylaat)op de A2 bij Nederweert een wiel en raakte lek.De lading moest overgepompt worden in een andere tankwagen.Nog geen week later kantelde een met 35.000 literkerosine geladen tankwagen bij het kruispunt Randweg-A2.Er ontstond een lekkage waarbij duizenden liters kerosine

over de weg stroomden. Om ontploffingsgevaar te voorkomenwerd de tankwagen en de kerosineplas door de brandweermet een schuimlaag afgedekt.Twee keer brand binnen half uurOp 24 augustus 1982 werd de brandweer rond 13.00uur geconfronteerd met twee branden binnen een halfuur. Eerst stond op Hoeven een stacaravan in brand. Een halfuur later, de brandweermannen waren net de slangen aanhet oprollen bij de caravanbrand, klonk het alarm voor devolgende brand al. De schuur van de 2,5 kilometer verderopliggende boerderij van C. Vestjens in Nederweert-Eind stondin lichterlaaie. De brandweer slaagde er ternauwernood inom de 40 varkens die zich daarin bevonden uit de vlammente redden. De schuur brandde geheel af maar het woonhuisvan de boerderij werd gered.62 63Brand bij Doe het zelf HoryonEen uitslaande brand heeft op 16 maart 1984 grote schadeaangericht aan ijzer- en gereedschappenwinkel Ho-Nablussen bij Horyon, op de voorgrond Jac Vaes.ryon op de hoek van de Kerkstraat en de Burgemeester Vullersstraat.De brand die omstreeks 12.45 uur uitbrak, evennadat de beheerder de zaak voor zijn middagpauze hadverlaten, werd ontdekt door de naast het pand wonendedrogist Janssen (Jo van Betje). Hij alarmeerde de brandweerdie met ongeveer 20 man uitrukte om het vuur te bestrijden.Dit was voor Jo van Betje de tweede keer dat hij een brandmeldingmoest doen voor een van zijn buren, want enkelejaren tevoren stond zijn andere buurman, Café KegelbaanAmicitia, in brand.Auto van missiezusters.Tankwagen tegen auto religieuzenVier missiezusters Franciscanessen uit Asten zijn op 22 juni1984 in Nederweert om het leven gekomen bij een verkeersongeval.Het ongeval gebeurde omstreeks 14.30 uurop de N 266 ter hoogte van sluis 13. Daar raakte de bestuurdervan een bestelauto op de verkeerde weghelft. Zijn autokwam in botsing met de uit de richting Weert komende personenautomet de vier zusters. De auto van de zusters kwamDe bestuurder van de bestelauto raakte ernstig gewond.vervolgens dwars op de weg te staan en werd in de flankgegrepen door een tankwagen van Campina. De inzittendenwaren op slag dood, de bestuurder van de bestelautoraakte ernstig gewond en de chauffeur van de vrachtautobleef ongedeerd.

Dit bleef over van ’t Babbeltje.brand was tot in Weert te ruiken, bemoeilijkte het bluswerk.Uiteindelijk zijn de wrakken met behulp van een kraan eenvoor een van de stapels afgehaald, waarna ze werden afgeblust.Hier was de brandweer zo’n vijf uur mee bezig.De VenlosewegDe Venloseweg is een van de wegen waar de brandweerin de loop van de jaren veelvuldig in actie is moetenkomen. Zo ook op zondagavond 1 november 1987. Demeeste brandweermannen zijn naar Studio Sport aan hetkijken, als ze worden opgeroepen om naar de Venlosewegte gaan voor een verkeersongeval. Hier is een personenautofrontaal tegen een boom gereden. Ter plaatse aangekomenblijkt dat de auto in verschillende stukken is gebroken. Voorde twee inzittenden komt elke hulp te laat.van een bermbrand maar dat De Groote Peel in brand staat.De brand wordt bestreden door de korpsen van Nederweert,Weert, Roermond, Meijel, Asten, Someren, Deurne en Neerkant.Er gaat ongeveer 300 hectare Peel verloren. De brandis rond 23.00 uur onder controle. Het nablussen duurt nogeen week.64 65’t BabbeltjeEen uitslaande brand verwoest in de nacht van 6 maart1987 café ’t Babbeltje in de Brugstraat. Het vuur wordtrond 02.15 uur ontdekt door een voorbijganger. In eenmum van tijd stond het pand in lichterlaaie. De gealarmeerdebrandweer kon niets meer redden. Nadat het vuurgeblust was, keerde de brandweer huiswaarts. ‘s Morgenstegen 06.00 uur gingen de piepers weer. Uit de resten van’t Babbeltje kwam rook en er moest even nageblust worden.Het brandweerpersoneel is zich in de kazerne rustig aan hetaankleden, wanneer brandweerman Herman Hermans dekazerne binnenstormt. “Opschieten” roept hij “’t Babbeltjeligt al helemaal plat”. Hij had die nacht de pieper niet gehoorden meende dat dit de eerste alarmering was.300 autowrakken in brandBij een felle brand bij autosloperij de Boortoren zijn op13 maart 1987 300 autowrakken uitgebrand. De brandbrak even na 18.00 uur uit, nadat een gasfles was geëxplodeerdbij het verbranden van vuil elders op het terrein. De inrijen van 20 meter lang en 4 meter hoog op elkaar geperstewrakken vlogen in brand. De enorme rookontwikkeling, deHet kostte veel moeite om de brandhaard te bereikenHier kwam elke hulp te laat.Zware brand teistert De Groote PeelOp vrijdag 24 mei 1991 wordt brandweer Nederweertgealarmeerd voor een bermbrand aan de Oude Dijk.Tijdens het aanrijden worden grote rookwolken waargenomenen ter plaatse aangekomen blijkt dat er geen sprake isEen ongelijke strijd, toch gaat Tjeu van Deursen het vuur tegemoet.Brandweerpersoneel in actie met de vuurzweep.

40 koeien in gierkelderEen brandweer in een agrarische gemeente moet regelmatighelpen bij het redden van dieren uit gierkelders. Menis wel gewend aan meldingen zoals ‘varken in gierkelder’.Maar zelfs de ervaren dierenredders van brandweer Nederweertfronsten de wenkbrauwen toen ze op 12 december1991 rond 17.45 uur werden gealarmeerd voor het reddenvan 40 koeien uit een gierkelder. Op de Bloemerstraat hadde vloer van een stal het begeven en de koeien waren omlaaggevallen. Met behulp van zwaar materieel lukt het omin vijf uur tijd de meeste koeien te redden. Enkele dierenkonden niet meer bevrijd worden en zijn door een dierenartsuit hun lijden verlost.Braosheuf in lichterlaaie.Monumentale boerderij in de asOp vrijdag 5 november 1994 is de Braosheuf, een van deoudste panden van Nederweert, in vlammen opgegaan.Het pand was eigendom van de gemeente en behoorde toteen historisch stukje Nederweert. De brandweer die rond19.00 uur werd gealarmeerd kon ondanks grote inspanningniet voorkomen dat de boerderij geheel ten prooi viel aande vlammen.Voor de eerste keer 100In de jaren ‘70 van de vorige eeuw bedroeg het aantaluitrukken ongeveer 30 per jaar. In de jaren ‘80 werd algemiddeld 40 keer uitgerukt en dit aantal bleef stijgen. In1995 moest brandweer Nederweert voor het eerst 100 keerin één jaar uitrukken. Bij terugkomst in de kazerne had commandantTossaint een fles champagne ontkurkt en er werdgeproost op de 100 e uitruk. Later werd het aantal van 100regelmatig overschreden, in 2004 werd zelfs 145 keer uitgerukt.WateroverlastIn 1995 trad de Maas voor de tweede keer in ruim een jaartijd buiten de oevers. Brandweer Nederweert heeft in deperiode van 24 januari tot en met 3 februari 18 keer bijstand66 67De koeien werden gered met behulp van een kraan.Na een ijskoude nacht in Ohé en Laak.

verleend. In hoofdzaak werd het korps van Nederweert ingezetin Ohé en Laak. Hier moest het brandweerpersoneelonder barre omstandigheden, letterlijk tot aan de knieënin de modder, zandzakken vullen en dijken maken om hetwassende water tegen te houden. In de vrieskou werdendiensten van meer dan 12 uur gedraaid en de motorspuitvan Nederweert heeft dagen aan een stuk water weggepompt.De inspanningen zijn gelukkig niet voor niets geweest,het dorpje Ohé en Laak is slechts voor een klein deeloverstroomd geweest. Later heeft de dankbare bevolking dehulpverleners een groot feest aangeboden.Droge zomerDe zomer van 1995 was heet en droog. Het gevolg wasveel berm- en bosbranden. Dat dit een grote druk legtop het vrijwillig personeel, blijkt uit het volgende stuk datHuib van Deursen in 1995 heeft geschreven.ZOMERZONhuib van deursenMaandagavond direct na het journaal verschijnt John Bernardmet het weerbericht op de buis. Het ziet er voor de komendeweek veelbelovend uit. Volop zon, hoge temperaturen en inLimburg zou het in de loop van de week wel eens meer dan 30graden kunnen worden. En zoals onze weerkundige al heeftvoorspeld, stijgen de temperaturen behoorlijk naarmate deweek vordert.Een zwoele avondDonderdagavond is een rustige zwoele juli avond, totdat om19.00 uur de pieper gaat. Klein alarm brandweer Nederweertgalmt er door het luidsprekertje. De schoenen snel aan, deautosleuteltjes van de tafel en naar de kazerne. Even latermeldt Nederweert zich in het net. De centraliste in Roermondheeft een bermbrandje langs de Zuid Willemsvaart. De ploegstapt in het voertuig en vertrekt naar het opgegeven adres.Onderweg blijken er enkele “vreemde” gezichten in de ploegte zitten. Het is waar ook, het is zomer en dit betekent veleonderlinge wisselingen in verband met vakanties. De 640 is terplaatse en geeft “kleine brand, brand meester”. Ongeveer 15minuten later zijn wij weer terug in de kazerne. Bij thuiskomstgaan de schoenen weer uit en ga ik lekker genieten van demooie zomeravond. Even voor twaalf uur wordt de avondrustweer verstoord: “klein alarm brandweer Nederweert”. Het helecircus herhaalt zich en ook nu is het weer een bermbrandjelangs de Zuid Willemsvaart. De vrijdag verloopt tegen alleverwachtingen in rustig.Volgende meldingMaar zaterdagmorgen rond 06.30 uur laat de pieper weervan zich horen. Ditmaal betreft het een beginnende autobrandop de A2 waarbij wij nauwelijks in actie hoeven te komen.Eenmaal thuis even kijken wat ‘de Limburger’ te meldenheeft. Weinig nieuws, alleen het weerbericht is interessant“het blijft volop zomer”. Om 11.00 uur wordt er weer alarmgemaakt voor Nederweert. Het zal wel weer een bermbrandjezijn. En inderdaad, de gedachte wordt werkelijkheid, wederomeen bermbrand langs de Zuid Willemsvaart. Ook nu weer opvrijwel dezelfde plaats als de vorige twee. De zaterdag verlooptrustig en de temperatuur stijgt naar dichtbij de 35 o C.Omstreeks 20.00 uur is het weer zover: “klein alarm brandweerNederweert”, en inderdaad…..bermbrand. Ditmaal opde A2. Het blijft verder rustig tot zondagmiddag 17.00 uur.Dan klinkt voor de zoveelste maal het alarm. Melding: bermbrandlangs de Zuid Willemsvaart. Het volgende alarm laatniet lang op zich wachten. Om 19.00 uur vertrekt de 640 voorde 5 e maal naar de Zuid Willemsvaart om een bermbrandje tebestrijden. Het laatste?De zondagavond verloopt naar wens en langzaam wordt hettijd voor de menselijke nachtrust. Helaas, 00.30 uur “kleinalarm brandweer Nederweert”. Ditmaal geen bermbrandmaar een automatische brandmelding in het Ouderencentrum.Gelukkig niets aan de hand. Eindelijk kunnen we genieten vande welverdiende nachtrust. Maar ook nu weer gunt de pieperons geen rust. Omstreeks 04.30 uur begint deze het bekendegeluid te maken. Met de slaap in de ogen en in het achterhoofdde gedachte “niet weer een bermbrand” naar de kazerne.In de kazerne blijkt de bermbrand-gedachte niet juist. Ditmaalis het wel raak: een uitslaande schuurbrand in Leveroyzorgt in de vroege maandagmorgen na alle bermbrandjes vooreen welkome afwisseling. Als wij maandagmorgen huiswaartskeren is de dienst van de volgende ploeg allang begonnen. Dekans is groot dat zij de komende week een bermbrandje moetenblussen. Wij niet, onze ploeg kan rustig genieten van dewarme zomerzon.De Boerenbond in OspelOp maandag 7 december 1998 heeft een grote uitslaandebrand de vestiging van de Boerenbond in Ospelgrotendeels verwoest. Het gebouw bepaalde al vele jarende entree van Ospel en had zo zijn eigen historie.Rond 14.30 uur viel plotseling het licht uit in de Boerenbondwinkelaan de Klaarstraat in Ospel. Even later werkte detelefoon ook niet meer. Het winkelpersoneel dat op onderzoekuitging, vermoedde dat er sprake was van kortsluiting.Enige tijd later kwam de buurman binnen met de meldingdat er rook uit het dak kwam. Hierop werd de brandweergealarmeerd. Bij het ter plaatse komen van de brandweerkwam een beetje lichte rook door het dak naar buiten. Alle68 6931 juli 1995. Edward Sieben in actie tijdens een brand op de Roeventerpeel.De brand bij de Boerenbond in Ospel ging gepaard met een enormerookontwikkeling.personeelsleden en klanten hadden het pand inmiddels verlaten.Uit informatie van het personeel en gelet op de geringerookontwikkeling, ontstond de indruk dat er sprakewas van een kleine zolderbrand.Na een verkenning rondom het gebouw, besloot de bevelvoerdertot een binnenaanval.Op het moment dat de aanvalsploeg en de bevelvoerder zichongeveer vijf meter in het pand bevonden, werd plotselingvanaf de zolder, door kieren in het plafond, een dikke zwarterook de winkel ingeperst. Deze rook, die duidelijk veel hitteen energie bevatte, ontbrandde na enkele seconden.

De bevelvoerder besloot dat het doorzetten van de binnenaanvalte gevaarlijk was en gaf opdracht om het pand teverlaten. Buiten gekomen was het beeld van de brand volledigveranderd. Van onder elke dakpan werd een donkergrijzerook naar buiten geduwd. Na enkele minuten werdde brand uitslaand en sloegen de vlammen meters hooguit het dak. Het vuur werd nu bestreden met twee waterkanonnenen zes stralen LD. Om 16.45 uur werd het seinbrand meester gegeven.Brand op herhalingOp een rustige zaterdagmiddag 14 december 2002 wordtbrandweer Nederweert om 16.30 uur gealarmeerdvoor een woonkamerbrand op Frenkenbaan 10 te Ospel. Terplaatse aangekomen blijkt dat in de woonkamer een fellebrand woedt. Aan de zijde van de voorgevel is een flinkevuurhaard. Er is een doorslag naar de slaapkamer omdat hetvuur een tweetal gaten in het plafond heeft gebrand.70 71De eerste straal wordt ingezet in de woonkamer, waarnade waterploeg de tweede straal op de slaapkamer inzet omde brand in te sluiten. Op de bovenverdieping is de hitteenorm, zelfs de kleerhangers in de kasten zijn gesmolten.Nadat de brand afgeblust is, wordt begonnen met het nablussen.Hierbij wordt zelfs het door brand aangetaste plafondvan de woonkamer volledig verwijderd. Rond 20.30uur keert de brandweer met een tevreden gevoel huiswaarts.Een tevreden gevoel omdat de brand beperkt is gebleven enhet pand gered is.Het is inmiddels zondagmorgen 15 december als om 04.30uur de piepers van het Nederweerter korps wederom afgaan.Er blijkt een uitslaande woningbrand te woeden opde Frenkenbaan. Enkele brandweermannen krabben zich alachter de oren; zou het om hetzelfde pand gaan?En inderdaad, het gaat inderdaad om hetzelfde pand en nuis er niets meer te redden. De woning staat van voor totachteren in lichterlaaie. Het zal waarschijnlijk altijd een mys-Het pand Frenkenbaan 10 brandde tot de grond af.

terie blijven of deze brand het gevolg is van de binnenbrandeerder die dag.Verkeersongeval op de BooldersdijkVerteld door Jan MuetersDagelijkse ritme afgewisseld door actieRegelmatig staan in de krant berichten over branden ofernstige ongevallen. De lezer leest het artikel, slaat dekrant dicht en gaat over tot de orde van de dag. Vaak wordtniet nagedacht over de gevolgen van dergelijke gebeurtenissenvoor de slachtoffers en de familie. Zeker wordt nietgedacht aan het werk van de hulpverleners.Zo stond in “de Limburger” van 1 juni 2001 het volgendeartikel.Het is net 31 mei 2001 als om ongeveer 00.05 uur mijn piepergaat; “verkeersongeval, auto tegen boom”. Ik ga naar buitenen stap in mijn auto. Na ongeveer een minuut ben ik bij debrandweerkazerne, open de uitrukpoorten, trek mijn bluspakaan en ontvang het uitrukbericht per mobilofoon; “auto tegenboom op de Booldersdijk, vier inzittenden, allen bekneld”.Intussen zijn een chauffeur en vijf brandwachten gearriveerden de 640 rukt meteen uit naar de Booldersdijk. Even laterrukt ook de materiaalwagen uit. In het voertuig doe ik mijnbevelvoerdersvest om, pak een zaklantaarn en een portofoon.72 73Het gaat over een ernstig verkeersongeval op de Booldersdijkin de nacht van 30 op 31 mei 2001. Twee jongens vanrespectievelijk 18 en 19 jaar kwamen hierbij om het leven endrie jonge mensen raakten ernstig gewond. Het verhaal vande dienstdoende bevelvoerder maakt duidelijk hoe brandweerpersoneeleen dergelijk ongeval ervaart.Na vijf minuten rijden zijn we op de Booldersdijk aangekomen,in de verte wordt de duisternis onderbroken door het flitsenvan de zwaailichten van een ambulance. Terwijl we hetongeval naderen zie ik in het licht van onze koplampen eenauto die volledig in elkaar gedrukt tegen een boom staat.Twee mensen van de ambulance lopen rond het wrak. Er isnauwelijks publiek en het is erg donker.Het volledig verwrongen autowrak na de fatale klap op de Booldersdijk

Het betreft een Opel Vectra die de boom met de rechtervoorzijdeheeft geraakt en aan de voorzijde volledigverwrongen is. De linkervoordeur staat open. De chauffeurligt ernstig gewond naast de auto. Het stuur is volledig in hetdashboard gedrukt. De voorruit is kapot. Ik ruik meteen eensterke benzinelucht en hoor gekerm van slachtoffers. Ik ziedat de bijrijder zeer ernstig bekneld zit en dat twee ernstiggewonde personen op de achterbank zitten. Het voertuig lektbenzine. De linkerachterpassagier hangt kreunend tegen dezijdeur met zijn gezicht tegen het raam. Het deurraampjeis niet stuk. De rechter achterpassagier leunt tegen derechterachterdeur en hangt met hoofd en schouders uit hetkapotte raampje. De bijrijder drukt met zijn stoel tegen ditslachtoffer. Het rechtervoorwiel staat onder de middenstijl. Eris zo weinig ruimte dat de bijrijder niet te bereiken is. Ik geefhet technisch team opdracht om het voertuig te stabiliseren,terwijl de beveiliger aandacht schenkt aan de benzinelekkage.De gewondenverzorger is inmiddels aan het assisteren bij hetnaast de auto liggende slachtoffer.geweest. Ambulancepersoneel moet helaas constateren dat ditslachtoffer is overleden.Na ongeveer een uur hard werken zijn de gewonden bevrijden afgevoerd naar het ziekenhuis. Na overleg met de politieworden de lichamen van de overleden slachtoffers voorzichtiguit het voertuig gehaald. Hierna gaan we inpakken en kerenterug naar de kazerne voor een nabespreking. Tijdens hetwegrijden kijk ik voor de laatste keer naar de plaats van hetongeval. De politie is volop bezig met het onderzoek. Naasthet autowrak liggen twee witte lijkzakken in het gras, het iseen trieste aanblik. Ik weet inmiddels dat de twee overledenjongens uit Nederweert afkomstig zijn. Op de terugweg naarde kazerne praten we nog na over de inzet en we denken aande families die waarschijnlijk rustig liggen te slapen en nogniet weten wat wij weten.of een leven in een rolstoel. Het is direct duidelijk dat ditgeen gemakkelijke klus wordt, gezien het letsel en de plaatswaar het slachtoffer ligt.Na overleg met het ambulancepersoneel wordt beslotenom te wachten met het verplaatsen van het slachtoffer totde traumahelikopter is geland. Er is namelijk assistentie nodigvan extra medisch personeel en een trauma-arts. Hetambulancepersoneel gaat verder met de behandeling vanhet slachtoffer, de brandweer alarmeert de hoogwerker vanbrandweer Roermond omdat hiermee een optimale reddingplaatsvinden.Even later landt de traumahelikopter in de voortuin van dewoning tegenover de plaats van het ongeval. In overleg tussenarts, ambulance en brandweer wordt een plan gemaaktom het slachtoffer te redden en ongeveer 1,5 uur na alarmering,wordt het slachtoffer in de helikopter afgevoerd naarhet Academisch Ziekenhuis te Maastricht. Aangezien het bedrijfbinnen het met vogelpest besmette gebied lag, beginteen ontsmettingsprocedure. Iedereen die op het terrein isgeweest, moet de kleren inleveren en moet zich op de plaatsvan het ongeval douchen.74 75Kort overleg met de ambulanceverpleegkundige leert dat ookhij vier slachtoffers heeft geconstateerd en dat de bijrijderoverleden is. Ik vertel de verpleegkundige dat ik het naast deauto liggende slachtoffer als eerste weg wil hebben. Inmiddelsis een tweede ambulance gearriveerd.De weg is afgezet door de politie, het voertuig is gestabiliseerden de accuklemmen zijn losgemaakt, onder de benzinelekkageis een opvangbak geplaatst en aan de rand van de werkcirkelliggen een spreider, schaar, ram, wervelplanken en al hetoverige gereedschap klaar. Een derde ambulance is gearriveerd.De auto wordt omzichtig om de slachtoffers weggeknipt. Dezeklus verloopt voorspoedig en binnen enkele minuten is de autoaan de linkerzijde volledig geopend. Hierdoor is de situatiein het wrak meteen een stuk overzichtelijker geworden. Totieders ontzetting blijkt dan meteen dat zich op de achterbank,tussen de beide slachtoffers in, nog een slachtoffer bevindt.Dit slachtoffer, dat door de klap gedeeltelijk onder de beideslachtoffers is terechtgekomen, is aan het zicht verborgenBedrijfsongeval en vogelpestOp vrijdagmiddag 20 juni 2003 wordt Nederweert opgeschriktdoor een groot aantal brandweersirenes. Ookvliegt de traumahelikopter laag over. Het bericht dat op deNieuwstraat een ongeval is gebeurd, gaat al snel rond.Om ongeveer 16.25 uur wordt de brandweer gealarmeerdvoor een ongeval op een bedrijf aan de Nieuwstraat. Terplaatse aangekomen blijkt dat een jongen op zijn buik ophet dak van een oplegger ligt. De oplegger heeft metalenzijkanten en de bovenkant is van zeil. Tijdens het schoonspuitenvan de bovenkant van de vrachtauto is de jongenuitgegleden en met zijn rug op een ijzeren stang terechtgekomenen is vervolgens op zijn buik gerold. Hij is vanaf zijnmiddel verlamd en heeft veel rugpijn. Ambulancepersoneelheeft een ladder van de bedrijfseigenaar tegen de opleggergeplaatst en is bezig met de eerste behandeling. Het zeil kanniet worden betreden omdat het slachtoffer dan beweegt.En elke beweging kan de toestand van het slachtoffer verslechterenen het verschil maken tussen een gewoon levenDe brandweer bereidt de redding van het slachtoffer op de Nieuwstraatvoor.De traumahelikopter landt probleemloos in uw voortuin.Brand bij EssentOp zaterdagmorgen 28 juni 2003 krijgt brandweer Nederweertrond 01.55 uur alarm voor een automatischebrandmelding op de Randweg 2 te Nederweert. Wanneerde tankautospuit 640 om 1.59 uur uitrukt, wordt door demeldkamer bericht dat er sprake zou zijn van een uitslaandebrand. Hierop vraagt de bevelvoerder om de tweede tankautospuitvan Nederweert en de autoladder van Weert te alarmeren.De week ervoor is er een poging tot brandstichtinggeweest. Er zijn toen tientallen liters benzine en diesel ophet dak aangetroffen. Mogelijk is nu weer iets dergelijks aande hand.

Tijdens het aanrijden wordt vanaf de Randwegbrug al eenrode gloed waargenomen. Dichter bij het pand gekomen,blijkt het dak over een grote oppervlakte in brand te staan.Enorme vlammen zijn zichtbaar en er is sprake van een flinkerookontwikkeling. Vanaf de Randweg West wordt langzaamrichting het pand gereden om alvast een inschatting van desituatie te maken. De waterploeg ziet de brandkraan liggen,de poorten voor het bedrijf zijn open en er is vrij veel publiekaanwezig. Gelet op de omvang van de brand schaalt de bevelvoerderop naar grote brand. Dit betekent dat een derdetankautospuit wordt opgeroepen.De 640 wordt voorlopig op het terrein vóór het pand opgestelden de bevelvoerder gaat met de aanvalsploeg opverkenning. Al snel blijkt dat de brand een oppervlakte heeftvan ongeveer 700 vierkante meter. Er zijn geen deuren oframen open. Opmerkelijk is dat een gat in de omheining isgeknipt. De 640 wordt verplaatst naar de oostzijde van hetpand. De 645 en de autoladder worden aan de westzijdevan het pand opgesteld. Een probleem is de waterwinning.Er is slechts één brandkraan in de directe omgeving. Demateriaalwagen en de motorspuitaanhanger gaan afleggenvanaf een brandkraan op Ouwijck. Hiervoor moet enkelehonderden meters worden afgelegd over landbouwgrond.76 77Inmiddels is de Officier van dienst ter plaatse. Hij geeft alsnader bericht ‘zeer grote brand’ en vraagt om assistentievan een vierde tankautospuit en een waterwagen met10.000 liter water. Nadat de derde en vierde tankautospuitter plaatse zijn, kan de brand volledig worden ingesloten.Rond 04.30 uur wordt het sein brandmeester gegeven. Hetnablussen heeft nog tot rond 12.00 uur geduurd.Vier korpsen bestrijden de brand bij Essent.

78 79Wij waren bij de brandweerDe meeste mensen die bij de brandweer gaan, blijven bij debrandweer. Onder de titel ‘Wij waren bij de brandweer’ komenoud-brandweermensen aan het woord die soms meerdan 30 jaar bij de brandweer zijn geweest. Van Jef Kirkels enFrank Tossaint is een korte biografie gemaakt.

Frans StultiensRij maar die kant opFrans Stultiens (1947) is getrouwd met Annie van deHeuvel en is werkzaam bij Essent-Energie. Toen hij op1 november 1971 lid van de brandweer werd, werkte Fransbij de Plem. Interesse in de brandweer heeft hij gekregendoor de verhalen van zijn buurman Bèr Roost die al jarenbij de brandweer was. Toen Bèr op een avond vertelde dater nieuwe brandweermensen nodig waren, heeft Frans zichdan ook meteen aangemeld. Later is de familie Stultienseen echte brandweerfamilie geworden. Broer Henk kwamin 1980 bij de brandweer en zoon Iwan is inmiddels ook bijde brandweer.Er werden sollicitatiegesprekken gehouden met acht personen,hiervan werden er zes aangenomen. Naast Frans werdenCor Corti, Jules van Doren, Alfons van den Boom, OscarFeijen en Gerrit Op ’t Root aangesteld. Commandant Kirkelsbeschouwde de brandweer als een vereniging van stand enwilde graag enkele bekende ondernemers bij de brandweerhebben. In 1971 hadden ondernemers nog tijd om bij debrandweer te gaan en de opzet van Kirkels lukte.De brandweer in de jaren ‘70 is niet meer vergelijkbaar metde huidige brandweer. Frans vertelt over een ongeval op23 september 1973. “De nieuwe brandweerkazerne op deGutjesweg werd geopend en tijdens de festiviteiten werdenwe gebeld dat er op de Rijksweg richting Brug 13 een ernstigverkeersongeval was gebeurd. Een Volkswagenbusje was hiertegen een losgeschoten aanhanger van een tegenligger gebotst.De voet van de chauffeur was afgerukt en zat vast onder detreeplank die dubbelgeslagen was. Zijn been was door de klapnaar achteren geslagen, hij zat op zijn been waardoor de slagaderwerd dichtgedrukt. Ons reddingsgereedschap bestond indie tijd uit een handijzerzaag, koevoet en hamer. Nadat we deman bevrijd hadden, werd hij met de ambulance afgevoerd. Wijmoesten de voet nog losmaken, deze hebben we met de brandweerwagennaar het ziekenhuis gebracht. Wat ik nooit vergeetis dat we onderweg naar het ziekenhuis moesten tanken bijtankstation Duyts. Anders hadden we het ziekenhuis niet eensgehaald”.Zijn sterkste herinnering heeft Frans aan een ongeval in februari1974 waarbij een auto in de Zuid Willemsvaart is gereden.Destijds was er nog geen Randwegbrug en de Randwegkwam toen uit op Rijksweg Zuid. Een familie uit Helmondkwam terug van een avondje kienen en de bestuurderhad niet in de gaten dat de Randweg plotseling stopte. Deauto reed door de afzetting en kwam in het kanaal terecht.Een inwoner uit Nederweert sprong onmiddellijk het ijskoudewater in en wist drie personen te redden, waarvaner een alsnog is overleden. De brandweer heeft de anderetwee personen uit het wrak gehaald. Een van de slachtofferswas een jongetje van ongeveer zeven jaar. “Ik heb noggeprobeerd het kind te reanimeren, maar dit lukte niet. Toenik die avond thuiskwam en mijn eigen zoontje plotseling dewoonkamer binnenliep, kreeg ik een enorme klap. Alles kwamweer naar boven. Het is nu 25 jaar geleden, maar ik krijg nogsteeds kippenvel als ik erover praat”.“In juli 1975 waren Annie en ik in onze nieuwe auto, een LelijkeEend, aan het toeren toen we op de Houtsberg de brandweerautomet zwaailicht en sirene tegenkwamen. Achter het stuurzat Bèr Roost, verder zat er geen personeel in de 640. Dit wasin die tijd gewoon, brandweermensen gingen met eigen vervoernaar de brand. Wij gingen natuurlijk achter de brandweerwagenaan. Bèr Roost reed bij Truus Wetemans rechtsaf en stoptebij de eerste boerderij links. De vlammen sloegen al uit het dak.Ik heb Bèr toen geholpen met de eerste inzet. In mijn zondagsekleren want mijn brandweerpak hing thuis aan de kapstok. Anniemoest nu alleen naar huis rijden. Ze had nog nooit in deEend met die rare schakelpook gereden en ze kende de weg inNederweert ook nog niet goed. Ik zei: rij maar die kant op endan kom je vanzelf wel een keer in Nederweert”.Frans heeft samen met Gerrit Op ’t Root en Fred Knapen bijna15 jaar het brandweermaterieel onderhouden. Uit dezesamenwerking zijn hechte vriendschappen ontstaan. De reizenmet Gerrit, Fred en Frank Tossaint naar Miejska Górkain Polen vergeet hij ook nooit meer. In 2003 neemt Fransafscheid van de uitrukdienst. Het onderhoud heeft hij nogtot augustus 2004 gedaan. Hierna werd het materieel dooreen beroepskracht onderhouden.80 81Verkeersongeval tijdens opening brandweerkazerne. Links Jan van deKerkhof, rechts Frans Stultiens.1987. Frans ontvangt het zilveren brandweerkruis van burgemeesterKessels wegens het 12,5-jarig lidmaatschap.Frits KnapenIk had het nooit willen missenIn 1970 las Frits Knapen (1941) in het weekblad voor Nederweerteen advertentie voor nieuwe leden bij de brandweer.Zijn interesse was meteen gewekt en hij solliciteerde.“Ik ben niet aangenomen omdat ik bij de reserve-politie was.Commandant Kirkels vond dat de brandweer hier niet mee tecombineren was. Dit vond ik erg jammer. Maar in 1976 kreeg ikeen nieuwe kans. De provincie besliste dat in het bejaardentehuis(thans Zorgcentrum St Joseph) een persoon moest wordenaangesteld die contacten had met de brandweer. Aangezien ikin het bejaardentehuis belast was met het technisch onderhoud,werd door de directie beslist dat ik die persoon met brandweercontactenmoest worden. Ik ging met de brief van de provincienaar commandant Kirkels en ik werd aangenomen. Voor mijwas een wens in vervulling gegaan en ik kon aan de opleidingenbeginnen”.

Frits snelde bij alarm altijd met de fiets van zijn werk naar dekazerne. “Het lukte me altijd om net op tijd te zijn, al moest ikmijn brandweerkleren wel in de rijdende brandweerauto aantrekken.Ik hoor van mijn zoon Rob, die nu ook bij de brandweeris en ook in het Zorgcentrum werkt, dat het nu niet meerlukt om met de fiets de uitrukken te halen. De uitruktijden zijnkorter geworden en je mag je bluskleding niet meer onderwegaantrekken. Dit in het kader van de veiligheid… ja, de tijdenzijn veranderd”.moeten redden. Geluk bij een ongeluk was dat de brandweernet enkele dagen van te voren een oefening in het bejaardentehuishad gehouden en de weg goed kende. Dit was wel nodig,want de gangen waren zwart van de rook. Ik vergeet ook nietde inzet van dokter Hans van de Wouw die toevallig op visitewas bij een patiënt toen de brand uitbrak. Hij heeft verschillendemensen naar beneden gedragen. Het is een wonder datbij de brand geen slachtoffers zijn gevallen.Ten tijde van de brand werden nieuwbouwplannen gemaakt.Naar aanleiding van de brand werd het bestek bijgesteld enkwamen er in het nieuwe gedeelte ook rookmelders in de kamers.Dit verhoogde de veiligheid enorm. Zo zie je maar waareen brand goed voor kan zijn”.Frits vertelt ook over een bedrijfsongeval aan de Baldessenwegin Nederweert Eind. “De eigenaar van het bedrijf raaktebekneld onder een pers van 3000 kilogram en was dood. Aangezienhet familie van me was, raakte het me erg”.Frits vond erg jammer dat hij met 55-jarige leeftijd de brandweermoest verlaten. “Ik voelde me nog fit genoeg om enkelejaren mee te kunnen doen. Op het werk moet je door en bij debrandweer ben je afgebrand. Maar het was een heel mooieperiode, ik had het nooit willen missen”.eens over de brandweer wordt gedacht. Als er ‘s morgens eenbrand was geweest, kwamen de manschappen in het gunstigstegeval terug in de late middag. Er was namelijk altijd wel eencafé in de buurt waar met de brandweerwagen werd gestopt.Maar eind jaren ‘60 keerde landelijk en regionaal het tij en metonze lichting werd serieus werk gemaakt van opleidingen.De eerste opleidingen werden door het beroepskader uit Roermondverzorgd en al snel beschikte Nederweert over een aantalniet. Toen in Limburg de eerste opleiding voor onderbrandmeester(bevelvoerder) van start ging, zijn Sjef Knapen en ik dezeopleiding gaan volgen. Na dik twee jaar kregen we het diplomauitgereikt door de gouverneur. Aansluitend heb ik het diplomainstructeur behaald.In de jaren dat ik bij de brandweer was, nam het aantaluitrukken toe van 30 tot ruim 100 per jaar. Ook de aard vande inzetten veranderde. In het begin was er veel brand door de82 83Frits Knapen (rechts) en Harrie Mackus (links) tijdens een reanimatieoefening.De brand die Frits nooit meer zal vergeten is de brand in hetbejaardentehuis. “Ik vergeet het nooit meer, 10 januari 1980om 17.00 uur op de eerste etage. De brand ontstond op eenkamer in een televisietoestel en sloeg over naar de gordijnen. Indie tijd was de regelgeving niet zo streng als nu en er hingenalleen rookmelders op de gang en niet in de kamers. Toen debrand ontdekt werd, sloegen de vlammen al uit de ramen en degang hing vol rook. De brandweer heeft verschillende mensenHenk SiebenIk voel me er nog steeds welkomPersoonlijk had Henk Sieben (1940) er nooit over nagedachtom bij de brandweer te gaan, tot hij op zijn werkwerd opgebeld door de toenmalige commandant Jef Kirkels.Hij zocht versterking voor het korps en had al met met de firmaKessels geregeld dat Henk Gofers en ik lid van de brandweerkonden worden. Zo ging dat in die tijd. Henk verteltover de brandweer. “Ik werd per 1 april 1969 aangesteld doorhet college van burgemeester en wethouders zodat we een officiëlerechtspositie kregen. Dat was dan ook het enige officiële,want bij het toenmalige korps was het nog echt zoals nu welDe ernst van de situatie is van het gezicht van Henk (midden) af telezen.gediplomeerde brandweermensen. De tijd dat rangen en strepenniet gedekt werden door bijbehorende papieren was voorbijen commandant Kirkels liet geen gelegenheid voorbijgaan om,met name richting het korps van Weert, te laten merken dathij commandant was van een soort elitekorps. Waar ik het aanverdiend heb weet ik niet maar op een dag werd mij verteld datik bevelvoerder werd van een ploeg. Voor deze taak was je nietvoldoende opgeleid want die opleidingen waren er gewoonwegslechte preventieve voorzieningen in agrarische bedrijven. Laterliep het aantal branden terug, maar werden we geconfronteerdmet ernstige verkeersongevallen met veel slachtoffers. Vanprofessionele opvang was tot aan mijn afscheid in 1994geen sprake en wij moesten onze emoties en gevoelens zelfverwerken”.Op de vraag welke uitruk hem het meeste bij is gebleven,antwoordt Henk dat hij zich alle ernstige ongevallen nog kanherinneren. Toch noemt hij een ongeval dat het gevolg wasvan het eindigen van de A2 in Nederweert. “Het verkeer uit

het Zuiden moest linksaf over de randweg naar Weert. Op deafrit naar beneden remde een vrachtwagenbestuurder te laat enbotste op zijn voorganger met als gevolg een ingedrukte cabineen een bekneld zittende bestuurder. De bestuurder was ernstiggewond en bloedde hevig. Ik zie ons nog met een handpompjemet een spreider en een schaar aan het werk. Dit hydraulischgereedschap was natuurlijk veel te licht voor het knippen in eenvrachtauto. En iedere keer als we van materiaal moesten wisselen,moest het handpompje worden losgeschroefd. De reddingverliep uiterst traag en het publiek begon op ons te schelden enzich met de inzet te bemoeien. Het ambulancepersoneel konhet niet meer aanzien en begon met ijzerzagen aan de stijlenvan de cabine te zagen. Dit schoot ook niet op. Uiteindelijk isde chauffeur overleden. Dit heeft diepe indruk gemaakt wantwe voelden ons machteloos. Maar wat moesten we, we haddengeen adequaat gereedschap voor dit soort ongevallen”.Naar aanleiding van dit ongeval heeft raadslid Wim Bongersin de raadsvergadering van september 1974 vragen gesteldaan burgemeester en wethouders en gepleit voor een optimaleutrusting van de brandweer. Het resultaat was dat debrandweer adequaat hydraulisch gereedschap kreeg.Branden die Henk nooit zal vergeten zijn de Batabrand, ’tBabbeltje, de schoonheidssalon in de Kerkstraat en de brandenbij Cis Ceelen in de Kerkstraat en de Leniebar in Ospel.Zijn laatste uitruk betrof vastgevroren eenden op het HennisBlaakven in De Groote Peel op tweede kerstdag 1994.Henk heeft gediend onder 3 commandanten namelijk JefKirkels, Wiel Jonkers en Frank Tossaint. “Elk van deze mensendrukte zijn eigen stempel op het korps. Na mijn afscheid hadik nog veelvuldig contact met Frank Tossaint, zijn vroegtijdigedood heeft mij behoorlijk geraakt”.Eind 1994 heeft Henk zijn ontslag gevraagd omdat hij watchronische klachten aan een been had. “Ik heb mijn afscheidervaren als een emotionele gebeurtenis waarbij ik hechte vriendschapsbandenmoest loslaten. Ik kom nog vaak en graag bij debrandweer binnenlopen en ik voel me er nog steeds welkom”.Jos BeijesOok bij mooie branden worden altijd mensen gedupeerdJos Beijes (1941) is van beroep timmerman. Hij werkte tothet bereiken van de VUT-leeftijd bij de WoningverenigingNederweert. In 1977 is hij, op 35-jarige leeftijd, lid gewordenvan de brandweer.Toch werd hij al in 1962 door commandantKirkels gevraagd om bij de brandweer te komen,maar destijds heeft Jos hier afwijzend op gereageerd. “Mijnvader is ook altijd een fanatiek brandweerman geweest, maarwat me als kind al opviel was dat nadat een brand geblust was,de brandweermannen altijd naar de kroeg gingen om na teblussen. Dit viel thuis niet altijd in goede aarde. Ook was hetvaak akelig als vader op de fiets wegmoest bij zwaar onweeren wij – moeder en zeven kinderen – met schrik alleen moestenachterblijven. Deze beelden hebben me toen doen besluiten omniet bij de brandweer te gaan”.Rond 1973, de brandweerkazerne was inmiddels verhuisdnaar Budschop, huurde de Woningvereniging de oudebrandweerkazerne aan de Bredeweg. De kazerne werd gebruiktals opslagplaats. Aangezien Jos hier regelmatig kwamen de brandmeldingen nog steeds bij de gezusters Jonkersbinnenkwamen, werd natuurlijk veel over de brandweer enallerlei spannende gebeurtenissen gesproken. Dit gaf Jos,die blijkbaar toch het brandweerbloed van zijn vader hadgeërfd, net die laatste zet die hij nodig had om zich aan temelden bij de brandweer.Jos vertelt: “In die tijd hadden we de bluspakken, laarzen enhelm altijd bij ons in de auto en werd er rechtstreeks naar debrand of het ongeval gereden. Dit had nadelen. Vaak stond jealleen bij een brand en een ongeval, zonder collega’s en zonderbrandweerauto. Je kon dan nauwelijks iets doen. Bovendienwas de coördinatie heel moeilijk als er van alle kantenbrandweermensen kwamen aanlopen en aanrijden. Zo kregenwe een melding van een brand in het bejaardenhuis. Ik gingsnel ter plaatse en stond daar helemaal alleen. Er was nog geenbrandweerauto aanwezig, er was geen bluswater en ook geenadembescherming. Toch werd er al direct door de zusters geroependat de brandweer aanwezig was. Ik ging naar de eersteverdieping, waar een kamer brandde, de gangen waren gevuldmet een verstikkende rook. Plotseling hoorde ik hulpgeroep. Ikheb toen een natte doek om mijn mond gebonden en ben ophet hulpgeroep afgegaan en heb een dame kunnen redden”.Het uitrukken verloopt nu heel anders. Er mag eerst uitgeruktworden als er zes personen in de brandweerauto zitten.De brandweerauto’s zitten vol met het modernste blus- enredgereedschap. Als een ploeg bij een incident komt, kanmeteen gewerkt worden. Toch heeft Jos hier een genuanceerdemening over. “Tegenwoordig is alles zo aan regels gebonden.Nu mag je niet meer met drie of vier mensen alvastaanrijden en mag je de kleren niet meer in de brandweerautoaantrekken. Ik begrijp goed dat dit allemaal met de veiligheidheeft te maken, maar je verliest zo wel kostbare tijd”.84 853 februari 1987. Jos in actie tijdens de brand bij schoonheidssalonChristiane in de Kerkstraat.De alarmering is in de loop van de jaren veranderd. Momenteelheeft iedere brandweerman een moderne alarmontvanger(pieper) aan de broekriem hangen. Aan Jos wordt gevraagdhoe de alarmering vroeger verliep. “De alarmeringenwerden telefonisch doorgegeven. In die tijd waren de mensenveel vaker thuis dan nu. Als je eens weg moest, gaf je even hettelefoonnummer door waar je wel bereikbaar was. Toen mijnvader bij de brandweer was, hadden we thuis een bel van dePTT. Ging die bel een keer dan moest verzameld worden bijNoblesse op Staat. Ging de bel twee keer, dan moest verzameldworden bij Giesendorf op Budschop. De brandweerwagenkwam het personeel dan oppikken. Ging de bel overdag, danmoest een van de kinderen vader snel zoeken bij de Boerenbondwaar hij werkte, een ander zette de fiets buiten met de brandweerhelmonder de snelbinders en moeder zocht snel de brandweerkledingbij elkaar. Ze kon de laarzen nooit vinden omdatwij die tijdens het spelen wel eens stiekem droegen. Zo blijkt dathet hele gezin bij het brandweerwerk was betrokken.Mooie branden? Er zijn natuurlijk mooie branden en reddingengeweest voor de brandweerman, maar er worden altijd mensengedupeerd. Wat tegenwoordig niet meer zo veel voorkomt zijnde grote boerderijbranden. Dit was erg hard werken. Het hooi

op de hooizolder moest meestal met de riek naar buiten wordengebracht om daar af te blussen. En dat in de rook, de hitte enin de leren bluspakken die we toen hadden. Tegenwoordig heeftde brandweer veel meer uitrukken per jaar, maar vroeger moester vaak harder worden gewerkt.Een keer hadden we een woningbrand geblust waarbij een manom het leven was gekomen. Na de brand moesten we bij dewoning wachtdienst draaien. Het was een decembernacht enhet was erg koud. Om enigszins warm te blijven, startten weheel af en toe de motor van de brandweerauto. Toen kwameen bewoner ons dringend verzoeken om de motor niet meer testarten. Hij was bang dat hij anders niet kon slapen. We vondentoen dat er weinig begrip voor ons was. Maar het kan ookanders. Zo moesten we in Nederweert-Eind eens een varken uiteen gierkelder redden. Toen we hiermee klaar waren, bedanktede boer ons. Ik maakte een grapje en zei tegen de boer dat hijgeluk had maar wij pech omdat we anders iets hadden gehadvoor de barbecue. Omdat de boer hier serieus op reageerde, zeiik meteen dat het een grap was en daar bleef het bij. Maarenige tijd later op onze feestavond werd door de boer het vleesvoor de barbecue verzorgd.Op 31 december 1996 moesten Frits Knapen en ik stoppen omdatwe 55 jaar waren geworden. We vonden dit jammer omdatwe nog fit waren en nog veel voor de brandweer konden betekenen.Ik woon op de Bernhardstraat en werkte op 100 metervan de brandweerkazerne. Bij alarm was ik altijd als eerste opde kazerne. Zo was ik in 1996 nog bij 85 van de 100 uitrukkende chauffeur van het eerste uitrukvoertuig.86 87Het bewuste varken.In het begin deed het best wel pijn wanneer ik de sirene van debrandweerauto hoorde. Maar alles went. Nu ben ik nog steedseen beetje bij de zaak betrokken want ik ben nog lid van deBrandweer Ontspannings Kommissie. Elk jaar worden enkeleactiviteiten georganiseerd waaraan ook oud-personeel magdeelnemen. De banden die zijn ontstaan doordat je samen zoveelmeemaakt, gaan zo niet helemaal verloren. Terugkijkendzeg ik dat ik het een mooie tijd vond bij de brandweer”.Gerrit Op ’t RootWe moesten even op de vangrails gaan zittenGerrit Op ’t Root (1946), is getrouwd met Riek Mackus.Van beroep is hij werkzaam in het familiebedrijf ‘LandbouwmechanisatiebedrijfOp ’t Root’. Hij werd in 1971 lidvan de brandweer en bleef dit tot augustus 2004. “Ik hadal verhalen over het brandweerwerk gehoord en het trok mewel. Toen ik een keer een tractor van de gemeente moest repareren,vroeg ik aan Sjef Knapen of hij kon regelen dat ik bij de2000. Bevordering tot hoofdbrandwacht.brandweer kon komen. Ik solliciteerde en werd aangenomen.Ik weet nog steeds niet of ik dit aan Sjef te danken heb of aanmijn vrouw Riek die in die tijd poetshulp was bij commandantKirkels en zo in de gelegenheid was een goed woordje voor mete doen”.De broers van Gerrit moesten in het begin even wennendat hij bij de brandweer was. “Logisch, als je het economischbekijkt, wordt je geen brandweerman want elke uitruk onderwerktijd betekende dat ik niet productief was”. De echtgenotevan een broer van Gerrit werkte bij pluimveebedrijf Jacobsop de Kreijelmusweg. Nadat hier in 1976 een grote brandheeft gewoed, waarbij een dode en gewonden zijn gevallen,keken de broers heel anders tegen de brandweer aan. “Ikkon opeens niet snel genoeg weg zijn als ik opgeroepen werd”.Riek, de vrouw van Gerrit, stond altijd achter hem. Maarvooral in het begin moest ze wennen aan het plotselinge.Gerrit (midden) als chauffeur-pompbediener van de wedstrijdploeg.Rechts op de foto staat Koos Verheijen.“het kwam altijd onverwacht en dan ook nog vaak ’s nachts”.Ze was altijd blij als hij weer thuis kwam.Gerrit was door zijn beroep erg bedreven met machines enpompen. Het was dan ook logisch dat hij bij de brandweerchauffeur-pompbediener werd. Ook was hij veel jaren actiefin de wedstrijdploeg. “Als er iets te doen was, dan deed ikaltijd mee”.Tijdens zijn loopbaan heeft Gerrit aan meer dan 1000 uitrukkendeelgenomen. “Als ik nu door Nederweert rij, valt het meop aan hoeveel plekken ik herinneringen heb. Met name op debuitenwegen, waar 80 kilometer per uur mag worden gereden,gebeuren relatief veel ernstige ongelukken. Op wegen zoals deBooldersdijk, Frenkenbaan, Kampersweg, Houtsberg, Leveroysedijkzijn we heel wat keren geweest in verband met ernstigeongevallen. We moesten eens een dodelijk verongelukt slachtofferuit een auto halen, dat toen we het oppakten nog een keer

ewoog en de laatste adem uitblies. Toen moesten we tocheven op de vangrail gaan zitten. De herinneringen aan brandenzijn anders. Hier was het menselijk leed ook groot, maarmeestal waren er geen doden of gewonden bij betrokken”.Het brandweerwerk is gevaarlijk. Gelukkig zijn er nooit ernstigeongelukken gebeurd, maar soms scheelde het nietveel. “Ik ben een keer bijna uit de brandweerauto gevallen. Tijdenseen uitruk naar een verkeersongeval was ik mijn jas in debrandweerauto aan het aantrekken, toen in een scherpe bochtde deur openging en ik naar buiten viel. Een collega kon me nognet op tijd naar binnen trekken. Ik vind het goed dat momenteelerg op de veiligheid wordt gelet. Zo moeten brandweermensenin de brandweerauto de gordel dragen. In het beginwas dit even wennen, maar stel je voor wat er gebeurt als eenbrandweerauto een ongeluk krijgt en acht mensen in het voertuigdragen geen gordel”.Afscheid nemen van de brandweer viel Gerrit zwaar. Het waseen deel van zijn leven geworden. “Maar ik kom nog regelmatigin de kazerne om te kijken hoe het gaat. En mijn dochterMarian is ook bij de brandweer en van haar hoor ik nog precieshoe het reilt en zeilt”.Sjef KnapenWe stonden werkelijk dag en nacht klaar voor de brandweerSjef Knapen (1943) werd op 1 januari 1969 aangesteldbij het korps van Nederweert. Hij werkte destijds bij deWilma. “In eerste instantie wilde de directeur van de Wilma nietdat ik bij de brandweer ging. Burgemeester Spiertz adviseerdetoen om eens aan de directeur te vragen of de brandweer danook niet hoefde te komen als er brand bij de Wilma was. Allebrandweermensen waren namelijk vrijwilligers die elders werktenof een eigen zaak hadden. De toestemming was toen geenprobleem meer”. In 1971 ging Sjef als onderhoudsmonteurbij de gemeente werken. Het onderhouden van het brandweermateriaalen de voertuigen hoorde ook bij zijn functie.“Veel gereedschap werd in die tijd zelf gemaakt. Zo heb ik eenhele serie dreggen van allerlei formaat gemaakt. Toen we noggeen redgereedschap hadden, werd ook het gereedschap ommensen uit autowrakken te bevrijden door ons zelf gemaakt. Inde Peel zochten we naar stukken eikenhout die we gebruiktenom autodeuren open te wrikken. In de nieuwe brandweerkazerneaan de Gutjesweg was geen warm water en Gemeentewerkenhad alleen maar de beschikking over een boilertje van5 liter. Aangezien de persluchtmaskers toch schoon moestenworden gemaakt na een brand, nam ik ze mee naar huis om zedaar in bad schoon te spoelen. We hadden eens onze dreggenaan de politie uitgeleend om naar een vermist persoon te zoeken.Nadat het stoffelijk overschot was gevonden, leverde MaxMoors van de politie de dreggen bij mij thuis af. Toen ik laterop de avond thuis kwam, lagen deze in de gang. Nu is dat nietmeer denkbaar, in de jaren ‘70 was deze vermenging van werken privé heel gewoon”.Sjef heeft snel carrière gemaakt binnen de brandweer. Nahet behalen van het diploma hoofdbrandwacht werd hijin 1972 bevelvoerder. In 1974 startte hij samen met HenkSieben met de driejarige opleiding tot onderbrandmeester.“Toen ik geslaagd was kreeg ik de mogelijkheid om een opleidingtot instructeur te volgen. De toenmalige commandant Kirkelszag dit eerst niet zitten. Gelukkig was burgemeester Spiertz eenandere mening toegedaan en konden Henk Sieben en ik gaanstuderen voor instructeur. Na het behalen van het diploma, hebik veel opleidingen verzorgd. Soms wel drie of vier avonden perweek. Ook ben ik examinator geweest bij brandweerexamens”.Met ingang van 1 januari 1981 werd Sjef bevorderd totbrandmeester en in 1985 volgde hij Jel Vissers op als ondercommandant.Na het inwerking treden van de nieuweBrandweerwet 1985 en de Rampenwet werd hij in 1986commandant van het reddingspeloton in Midden Limburg.“Toen ik bij het korps kwam, waren drie persluchttoestellen aanwezigmaar deze mochten nog niet gebruikt worden. Niemandwas er namelijk voor opgeleid. In 1970 werd de opleiding persluchtmaskergevolgd en eindelijk konden de toestellen gebruiktworden. De eerste inzet met perslucht was echter niet bij brandof gevaarlijke stoffen. Op verzoek van de burgemeester moestde brandweer assisteren bij het leeghalen van enkele kippenhokken.Op de Eindhovensebaan had een kippenboer duizendenkippen dood laten gaan en deze lagen te rotten in de hokken.Een stinkend klusje voor de brandweer”.“Opmerkelijke gebeurtenissen? Er zijn tientallen branden en ongevallendie ik me nog goed herinner. Zo is de dochter vanburgemeester Spiertz ooit ernstig gewond geraakt bij een verkeersongeval.Het moet ongeveer in 1973 zijn geweest. Ze is in88 89Commandant reddingspeloton.Sjef als examinator.de late avond bij zeer slecht weer op de Venloseweg van de weggeraakt en frontaal tegen een boom gereden. Zij zat ernstigbekneld. Het was volgens mij het eerste ongeval waar wij daadwerkelijkhet pas aangeschafte reddingsmateriaal gebruikten.Dit materiaal bestond uit een hydraulische handpomp en vijzel

met diverse hulpstukken. Het heeft ongeveer drie kwartier geduurd,voordat wij het slachtoffer hadden bevrijd. Wiel Jonkersheeft de echtgenote van de burgemeester tijdens het incidenttelefonisch op de hoogte gehouden over het verloop van de reddingsoperatie.We hadden toen nog geen verbindingsmiddelenzodat hij telkens in de buurt bij een woning moest aanbellenom gebruik te kunnen maken van de telefoon. Ook herinner ikme hoe slecht de korpsen vroeger samenwerkten. Zo’n 30 jaargeleden waren we als brandweer Nederweert volledig op onszelf aangewezen. Als er een grotere brand was, moest we eenander korps opbellen met de vraag of ze kwamen assisteren.Meestal was ook nog eens eerst toestemming van de burgemeestersnodig. En nadat de assistentie was verleend, stuurdende gemeenten elkaar ook nog eens rekeningen. Ik herinnermij nog een brandje in De Groote Peel. Het korps van Meijelwas gealarmeerd, doch de brand was op het grondgebied vanNederweert. De toenmalige burgemeester van Meijel gaf zijnkorps opdracht om onmiddellijk te vertrekken, terwijl de brandbijna onder controle was. Door dit onbewaakt achterlaten vande brand kon deze zich weer uitbreiden en werd brandweerNederweert geconfronteerd met een fikse brand.rustiger aan te gaan doen. Maar ik kijk terug op een prachtigetijd en mijn afscheidsreceptie werd bezocht door collega’s uitde hele regio”.Jef Kirkels“Op 31 jul 1979, volgens de letter van de verordeningmijn laatste dag operationeel, zag mijn vrouw dat het ophet verlichte torenuurwerk 24.00 uur was. Haar reactie:commandant, daar ga je”.Jef Kirkels (1919) is op 16 juli 1942 bij de brandweer aangesteld.Hij schreef zelf hierover “Ik werd in militaire dienst inkoers gezet om officier te worden. Dat ging niet door vanwegede gebeurtenissen in mei 1940. Wel was doorgegaan dat ikgeleerd had een aantal mensen in een rij te zetten, die aan hetstappen kon krijgen en daarmee kon laten ophouden. Zoiets vielin het Nederweert van toen nog op. Ik werd gevraagd om debrandweer marcheren te leren en toog aan de instructie. Blijkbaartot voldoening want in 1942 werd ik op verzoek lid van debrandweer. Wat mij het meest aantrok, weet ik niet meer.”woorden die oud-lid Wim Mertens op de afscheidsreceptieop 1 augustus 1979 heeft uitgesproken, zeggen voldoende.“Als U de groep bekijkt die nu voor u staat, zal er een scala vanbeelden aan uw geest voorbijgaan. Onder uw leiding warendeze mensen lid van de Vrijwillige Brandweer in Nederweert.Nu zijn we nog een keer bij elkaar gekomen om U te feliciteren.Ja, ik zie uw wenkbrauwen even omhoog gaan. Wij weten het.U neemt niet graag afscheid van de actieve brandweer. Tochfeliciteren wij U. En als er iemand is die dat helemaal kan begrij-90 91In dezelfde periode werd Nederweert gealarmeerd voor eenboerderijbrand op de Sint Sebastiaanskapelstraat op de grensmet Weert. Hier lagen destijds sommige woningen in Weert enandere in Nederweert. De brand was in een boerderij in Weertmaar Nederweert was aan het blussen. Brandweer Weert kwamaanrijden en het overleg tussen de toenmalige commandantenverliep bepaald niet prettig. Het gevolg was dat Nederweertging inpakken en Weert de eigen slangen begon uit te rollen”.Op een vraag aan welke brandweerman Sjef de meeste herinneringenheeft, noemt hij zonder te twijfelen de naam vanBèr Roost. “We stonden werkelijk dag en nacht klaar voor debrandweer en hebben samen veel meegemaakt. Bèr is gedurendetientallen jaren een van de steunpilaren van de brandweergeweest”.In 1999 heeft Sjef afscheid genomen van de brandweer. “Ikwas 30 jaar bij de brandweer en vond dat het tijd was om ietsAls brandweerman is Jef Kirkels in de oorlogsjaren van startgegaan. Dit waren bijzondere tijden. Denk maar eens aanhet uitrukken naar neergestorte vliegtuigen soms onder hetspervuur van het Duitse luchtafweergeschut. Op 29 april1945 is hij door het brandweerpersoneel voorgedragen alstijdelijk commandant. Bij besluit van de burgemeester van 8februari 1946 wordt deze voordracht geformaliseerd en op16 augustus 1946 wordt hij benoemd tot commandant.Jef kirkels ontvangt een onderscheiding vanwege zijn 25-jarig lidmaatschapvan de brandweer.Jef Kirkels had overal contacten, in Roermond, in Eindhoven,bij de Rijksbrandweerinspectie, noem maar op. Van dezecontacten wist hij handig gebruik te maken om brandweerNederweert te verbeteren. Zo werd in 1955 een hoge druktankautospuit gekocht. Dit was voor die tijd een geavanceerdvoertuig en de hoge druk blustechniek was nog nieuw.Door zijn nauwe contacten met brandweer Eindhoven hadJef Kirkels deze kennis van de lichtstad meegebracht naarNederweert. Ook onderhield hij een goed contact met burgemeesterSpiertz, wiens ambtstermijn grotendeels parallelliep met de brandweerloopbaan van Kirkels. Deze burgemeestervond een goede lokale brandweer erg belangrijk ensamen hebben ze een grote stempel gedrukt op de ontwikkelingenbinnen de brandweer.Volgens de overlevering werd Jef Kirkels niet geplaagd doorbescheidenheid. Ook had hij niet met alle bestuurders enambtenaren een even gemakkelijke relatie. Zijn mensenvonden hem echter een goede commandant. De volgendeNa een brandweercarrière die 37 heeft geduurd, houdt Jef Kirkels op1-08-1979 zijn afscheidsrede.

pen, dan zijn het de mensen die nu voor U staan. Zij weten tenvolle dat: zo lang pal te staan voor een ideaal; zo lang intensiefbrandweerman te zijn; zo lang up-to-date te blijven; zo eenvrijwillig op zich genomen taak tot een einde te brengen, datis bewonderenswaardig, dat is een felicitatie waard. Uw organisatietalenten overredingskracht in deze zijn mede de peilerswaarop het prachtig geoutilleerde corps van nu rust. U was inonze ogen een goed commandant om vóór of mee samen tewerken. Zo eenvoudig ligt dat”.“Ten opzichte van vroeger is de invloed van de pers veel grotergeworden.Dit heb ik voor het eerst goed gemerkt tijdensde brand in de Groote Peel in 1991. Brandweer NederweertJef Kirkels is in totaal 37 jaar bij de brandweer geweest waarvan33 jaar als commandant. Het was duidelijk dat het afscheidhem pijn deed. Hij is het wel en wee van de brandweeraltijd - tot aan zijn overlijden in 1997 - blijven volgen.92 93Wiel JonkersOpstaan, aankleden en wegwezenWiel Jonkers (1931) is tijdens zijn werkzame leven ambtenaargeweest bij de gemeente. Aanvankelijk als gemeenteopzichteren vanaf 1961 als hoofd gemeentewerken.Hij trad op 15 september 1953 als vrijwilliger in dienst bijhet korps van toenmalig commandant Kirkels. “Het was nietvreemd dat ik bij de brandweer wilde. Ik was 8 jaar toen onsgezin verhuisde naar Kerkstraat A 85 (Bredeweg 29).Het was een bolwerk van brandweeractiviteiten. Mijn vaderwas commandant van de bosbrandweer, mijn broer was brandweermanen mijn zussen waren belast met de alarmering. Deloods achter de woning fungeerde als brandweerkazerne”.Wiel werd in 1957 benoemd als ondercommandant en in1979 nam hij het commando over van Jef Kirkels. “Doordatik hoofd gemeentewerken was, kon ik taken van de brandweerintegreren in die van gemeentewerken. In 1972 werd eennieuwe gemeentegarage annex brandweerkazerne gebouwdaan de Gutjesweg. Diverse medewerkers van gemeentewerkenwerden brandweerman. In financieel en operationeel opzichtzijn de combinaties van functies gunstig geweest”.Els, zijn echtgenote, vertelt dat als een alarm binnenkwam,vroeger per telefoon en later via de pieper, er geen tijd wasvoor veel woorden. “Het was opstaan, aankleden en wegwezen”.Wiel Jonkers heeft in de loop van de jaren de brandweerzien evalueren van een lokale organisatie naar een brandweerwaarvan de taken werden ingepast in een regionaalverband. Werden vroeger uitsluitend woningen, boerderijenen hooimijten geblust, nadien werden de taken enorm uitgebreiden is de brandweer een algemene hulpverleningsorganisatiegeworden. Wiel vertelt: “Tegenwoordig is de brandweerveel zakelijker geworden. Dit is het gevolg van de steedsIn 1979 neemt Wiel Jonkers het commando over van Jef Kirkels.hogere eisen die de maatschappij stelt. Vroeger werden erg veelgrappen uitgehaald. Zo gebeurde het eens een keer dat we uitruktenvoor een brand in Leveroy. Het hele korps was daarbijaan het werk, met uitzondering van één brandweerman, dieop die dag buiten Nederweert was. Toen we op de terugweglangs zijn huis kwamen, stond een raam open en de deur wasniet op slot. In die dagen was dit nog verantwoord. De openramen en deur werd beschouwd als een uitnodiging om met hethele korps naar binnen te gaan. Het glaswerk werd uit de kastgehaald en de hele drankvoorraad werd opgedronken, inclusiefde melk en een fles wijwater. Toen de gastvrouw ons ontdekte,hadden we de woning volledig drooggelegd”.1957. Wiel Jonkers (met witte helm) als bevelvoerder van dewedstrijdploeg.heeft in haar bestaan al tientallen grote peelbranden bestreden.Het was altijd een kwestie van blussen en vervolgens hersteldede natuur zich erg snel. In 1991 leek het net of alles anderswas. De pers nam als het ware bezit van de brand. Er werdenpagina’s aan besteed in de kranten, bestuurders werden onrustig,er moesten aanvalsplannen komen en ga zo maar door.Voor mij was het gewoon de zoveelste peelbrand en ook dit keerherstelde de natuur zich snel”.Brandweerwerk kan gevaarlijk zijn. Het gevaar komt vaak uiteen onverwachte hoek. Zo is de brandweer in de nacht van17 februari 1959 een boerderijbrand aan het blussen op deMoostdijk 6. Het is erg mistig en donker. Wiel is bezig omde zuigslang in een duiker te leggen. Terwijl hij zich naarde andere zijde van de duiker begeeft om de zuigslang een

nog betere ligging te geven, valt hij plotseling in een put.Niemand had deze gezien. Wiel: “verder heb ik niets meergemerkt. Het schijnt dat Bèr Roost me uit de put heeft gehesen.Vervolgens ben ik per brancard naar een veilige plek gebracht.Daar ben ik bijgekomen. De gealarmeerde dokter Florie heeftme in zijn eigen auto naar huis gebracht en heeft me nog enkeledagen onder controle gehouden. Tegenwoordig zou ik zekerper ambulance naar het ziekenhuis zijn gebracht”.Wiel heeft in 1991 afscheid van de brandweer genomen.“Mijn afscheid in 1991 was er een om een beetje verlegen vante worden, op een druk bezochte receptie heb ik veel lovendewoorden moeten aanhoren”.De familie Jonkers speelt anno 2005 geen rol meer in debrandweerorganisatie. Toch zal de naam van deze familie altijdverbonden blijven met een stuk brandweerhistorie. Zonderophef maar met veel plichtsbetrachting hebben vaderCornelis, dochters Truus en Mina en zonen Jef en Wiel debrandweer en de gemeenschap van Nederweert decennialang gediend.Frank TossaintHij vond bij de brandweer zijn eerste echte vriendenDe in Maastricht geboren Frank Tossaint (1946) was getrouwdmet Gemma Stelten. Zijn opleidingen als bouwkundigén weg- en waterbouwkundig ingenieur zorgdenervoor dat hij op 1 maart 1971 in dienst van de gemeenteNederweert kwam als technisch ambtenaar. In zijn werk alsambtenaar en later hoofd van bouw- en woningtoezicht wasFrank Tossaint ongeveer dertig jaar lang verantwoordelijkvoor de gemeentelijke accommodaties. Als zodanig was hijintensief betrokken bij de bouw van zwembad Merenveld,het gemeentehuis, het sportcentrum Nederweert en de restauratievan de toren van de St. Lambertuskerk.94 95Tot zijn collega van de afdeling Bouw- en Woningtoezichten toenmalig ondercommandant Jel Vissers hem in 1985vroeg of hij misschien interesse had om bij de brandweer tekomen, had hij hiervoor nooit belangstelling getoond. Hijwilde wel graag iets betekenen voor de gemeenschap, ditbleek ook uit het feit dat hij als vrijwilliger werkzaam was bijde politie van Nederweert. Maar tot dan had hij geen voelinggehad met brandweerwerk.De familie Jonkers heeft veel betekend voor de brandweer. In 1963ontvangt Jef Jonkers het brandweerkruis.De brandweercarrière van Frank startte op 1 september1985 en al gauw werd duidelijk dat de keuze een schot in deroos was. In versneld tempo volgde hij de opleidingen vanlaag tot hoog, dit ook met het oog op eventuele carrièreplanningin de toekomst. Zijn vrouw Gemma stond volledigachter zijn keuze. Ze merkte hoe Frank steeds meer opgingin deze combinatie van werk en hobby, en zag hoe hij bijde brandweer zijn eerste echte vrienden vond. Dit was voorFrank bijzonder omdat hij tot dan een tamelijke solist was inzijn vrije tijd.In 1987 werd Frank bevelvoerder van een uitrukploeg. Tijdenszijn eerste inzet als bevelvoerder werd hij meteen geconfronteerdmet een verschrikkelijk verkeersongeval metdodelijke slachtoffers. Dit heeft duidelijk veel indruk op hemgemaakt want hij vertelde er nog vaak over. Frank ging naarelke uitruk, en het enthousiasme was zo groot dat Gemmahem op de dag van een poliklinische ingreep aan zijn beentoch naar de brand moest brengen. Het betrof een heuseboerderijbrand met veel vuur die uren duurde.Op 1 oktober 1991 volgde Frank Wiel Jonkers op als commandant.In zijn jaren als commandant kreeg Frank temaken met de technische, maar ook met de menselijke aspectenvan het brandweerwerk. Zijn contacten met allerleifijne mensen in de meest uiteenlopende situaties heeft hij1991. Wiel Jonkers draagt commando over aan Frank Tossaint.als zeer waardevol ervaren en hij was erg dankbaar dat hijdit allemaal heeft meegemaakt. In 2001 werd hij hoofd vande afdeling Veiligheid en Brandweer en sindsdien was hijberoepsmatig als brandweercommandant in dienst van degemeente. Frank zag met enige weemoed het gemoedelijkebij de brandweer langzaam veranderen. Alles werd zakelijkeren van hogerhand werden veranderingen aangekondigd.Frank was stimulator van de contacten tussen de brandweerkorpsenvan Nederweert en Miejska Górka. In 2000, 2001

en 2004 is een delegatie uit Nederweert in Polen geweest.Tijdens het eerste bezoek werd aan het Poolse korps eenset hydraulisch gereedschap en een splinternieuw aggregaatgeschonken. De Poolse collega’s zijn ook in Nederweert opEen echt afscheid van de brandweer is hem bespaard gebleven.Zijn laatste stap op de dag van zijn overlijden, 5 november2004, voerde naar de kazerne. Hier werd hij onwel. Delaatste grappen in de ambulance maakte hij met enkele vanTen slotteHieronder ziet u commandant Kirkels en zijn mannen marcheren;doelbewust en zelfverzekerd. Het is 1957. De burgersvan Nederweert konden rekenen op de brandweer.96 97September 2004: Het laatste bezoek aan Miejska Górka.bezoek geweest waar ze zijn getraind in het bevrijden vanslachtoffers uit autowrakken.In 2002 openbaarde zich een ernstige ziekte bij Frank. Heellangzaam ging zijn lichamelijke conditie achteruit. Hij konniet meer mee uitrukken en op een gegeven moment konhij zelfs niet meer met de fiets naar de kazerne komen. Ookhier had hij een oplossing voor. Hij kocht een fiets met eenhulpmotor en tijdens oefeningen of bij uitrukken kwamFrank altijd even op zijn snorfiets kijken hoe het ging. Tijdensde laatste fase van zijn ziekte ging Frank zichtbaar achteruit.Klagen deed hij echter nooit. Hij bleef doorgaan, opgevendeed hij niet. Het ging echter steeds moeizamer en geleidelijkdroeg hij zijn taken over.10 november 2004. Het korps neemt afscheid van commandantFrank Tossaint.zijn jongens, wat wil je meer als brandweerman in hart ennieren, dat is het beste wat heeft kunnen gebeuren.Op woensdag 10 november werd op een indrukwekkendewijze van Frank afscheid genomen. De kist met het stoffelijkoverschot werd door zoon Michel en 7 leden en oud-ledenop de schouder de kerk ingedragen. Na de uitvaartmis reedde begrafenisstoet, op weg naar het crematorium, langs debrandweerkazerne voor een laatste groet.In het crematorium leest dochter Bianca een afscheidsbriefvan Frank voor. Zijn laatste boodschap aan de brandweer is:“Drink d’r uch eine en lach weer”.De tijden zijn sindsdien veranderd. De brandweer marcheertniet meer, de uitrusting is veranderd en we zijn enkele generatiesbrandweermensen verder. Er worden geen cafés meerbezocht na een uitruk en de alarmering verloopt niet meervia de huistelefoon van de gezusters Jonkers. Brandweermensenhebben hun leren jas niet meer thuis aan de kapstokhangen en gaan niet meer met de fiets naar de brand.De plaatselijke middenstand vormt niet meer de spil van debrandweer en er zijn geen wachtlijsten meer van mensendie graag vrijwilliger willen worden. Romantiek heeft plaatsmoeten maken voor professionalisering.Toch had de foto ook in 2005 gemaakt kunnen zijn Debrandweer is anders geworden, dat wel. Maar nog steedsdoelbewust en zelfverzekerd. En de burgers van Nederweertkunnen ook vandaag rekenen op de brandweer.

Ledenlijst brandweer van 1755 tot 2005Naam Beroep Van Tot Naam Beroep Van Tot Naam Beroep Van Tot Naam Beroep Van TotAntonius Meijers 1755 ?Thomas Hobus 1756 ?Mighiel Caris 1757 ?Jan Baptisto Saesen 1758 ?J. Timmermans 1831A. Pleunis Timmerman 1844G. Linssen 1832L.G. Beijes 1832 1865J.W. Kroeff Herbergier 1833W.H. Vullers Landbouwer 1833 1852J. Michiels 1838P. Winckels Zadelmaker 1838 1861A.S. Trouwen Brouwer 1844T. Vossen Timmerman 1844 ?P.A. Meevis Zadelmaker 1844 ?P.J. Knapen Smid 1852L. Mertens Kuiper 1851A. Gubbels Landbouwer 1851L. Gubbels Landbouwer 1851 ?S. Verkennis Landbouwer 1852H.H. Vullers Smid 1853H. Kuipers 1853 1861H.H. Greijmans 1861 ?L. Vullers Smid 1861 1863J.J. Stienen 1863 ?J.F. van Nieuwenhoven 1834 1865J.F. Spierings Winkelier 1865 ?M.J. Beijes Brouwer 1865 ?P. van Nieuwenhoven Smid 1865 ?P.J. Coumans 1867G. Coumans 1867 1900H. Meeuwis Veldwachter 1890P.J. Pubben Broodbakker 1890 1916P.J. Driessen Landbouwer 1891J. Raemaekers Wever 1891 ?P.T. Vossen Broodbakker 1891H.H. Linssen Metselaar 1891H. Gubbels Landbouwer 1894M. Frenken Timmerman 1891 ?M. Hermans 1897H.H. Hermans Smid 1897 1911C. Mertens Kuiper 1898J. Raemakers Landbouwer 1900 1911P.H. Coumans Landbouwer 1900 ?P. Op ‘t Root Koster 1905L. Caris Smid 1905P.J.H. Meeuwis Timmerman 1905 ?P.J. Caris Smid 1905 ?H. Wulms 1906J. Peters Metselaar 1906 ?J.F. van Nieuwenhoven 1907J.F. Spierings 1907T.P.J.H. Spierings Horlogemaker 1907 ?P.J. Heijnen Timmerman 1907 1911J. Raemakers Landbouwer 1911H.H. Driessen Landbouwer 1911 1919J.F.L.J.H. Hermans Landbouwer/herbergier 1911J.A.H. Gielissen Timmerman 1911 1946T. Thijssen Landbouwer 1911L. Heijnen Timmerman 1916 1946H. Beijes 1919 ?H. Nijskens 1919 1941J.H.H. Hermans 1919 1929P.J. Peeters 1921H. Linsen 1921J. Joosten 1921P. Snijers Fietsenreparateur 1923 1937J.H. Gielissen 1923 1930G.H. van Thuijl 1923P.J. Breukers 1926T.H. Breukers 1926 ?W. Verstappen 1929 ?A. Hendrix Meubelmaker 1930 ?H. Beelen Smid 1930 ?L. Roost 1930 ?H. Kuijpers Kantonnier 1930 ?O. Cox Smid 1937 1946R. Gielissen Loodgieter 1938 ?P.H.A. Kneepkens Meubelmaker 1939 1946G. van den Dungen Ambtenaar 1939 1946V. Trouwen Loodgieter 1939 ?M. van Loon Garagehouder 1939 ?J. van Loon Garagehouder 1939 ?M. Peters 1939 1946J. Moonen 1939 ?J. Kessels 1939 ?J. Mertens Winkelier 1939 ?J.W.H. Peters Fietsenmaker 1939 1946J. Jonkers Ambtenaar 1940 1965J.F. Nijskens Timmerman/aannemer 1941 1946J. Heijnen Aannemer 1941 ?L.H. Rulkens 1941 1946Th. Beijes Smid 1941 ?J. Giesendorf Schilder 1942 1969L. Hoeben Landbouwer 1942 1949J.H. Hendrix Schilder 1942 1964W.F. Kessels Loodgieter 1942 1956P.J. Poell Schilder 1942 1946J. Kirkels Ambtenaar 1942 1979A. Janssen Fietsenmaker/loodgieter 1943 ?P. Kluskens Timmerbedrijf 1943 1969J.A.H. Beijes Medewerker boerenbond 1943 1946M.H.A. Beijes 1943 1964Th.J.H. Beijes Smid 1943 1946J.J. Biezenaar Ambtenaar 1943 1946P. Biezenaar Techn.medewerker 1943 1946P.M. Clauwers Medewerker boerenbond 1943 1946G.P.H. van Doren 1943 1946J.M.J. Fijen Gemeentesecretaris 1943 1946M.J.H. Gielissen 1943 1946A.F.M. Hendrix Meubelmaker 1943 1948L.M. Hoeben Landbouwer 1943 1946A.H. Jansen 1943 1946A.F.H. Janssen 1943 1946H.L.H. Janssen 1943 1946J.M. Jonkers Ambtenaar 1943 1946J.F.C. Jonkers Ambtenaar 1943 1946W. van de Kerkhof Ambtenaar 1943 1946M.Th.H.J. Kessels Kleermaker 1943 1946J.W. Kessels Ambtenaar 1943 1946P.M.A. Koppen Zaakvoerder boerenbond 1943 1946J.F.H. Nijskens Zelfstandig ondernemer 1943 1946J.L.M. Peters 1943 1946P.B.R.H. Peters Ambtenaar 1943 1946H.J.A.H. Smeets Ambtenaar 1943 1946W.J.H. Sonnemans Ambtenaar 1943 1946J.P.H. van Uden Student 1943 1946P.H. Vossen Medewerker boerenbond 1943 1946P.J.M. Vossen Administrateur 1943 1946P. Kneepkens Meubelmaker 1943 1946R. Peters Ambtenaar 1945 1956J. van Dooren Timmerman 1946 1964P.J. Freij Meubelmaker 1946 1973W. Mertens Winkelier 1947 1966J. Hoeben Landbouwer 1949 ?S. Scheijven Metselaar 1949 ?G.H. Roemen Timmerman/aannemer 1949 1973J. Kluskens 1949 1961W.G.F. Jonkers Ambtenaar 1953 1991M. Frings 1953 ?H.D.J. Roost Ambtenaar 1953 1982F. Kluskens Timmerman 1953 1971H. Meevis Zelfstandig ondernemer 1956 1968M. Truijen Timmerman/winkelier 1956 1970W.L.H. Knapen Melkboer 1957 1986H.J.H.I. Hermans Kapper 1960 1990J.L.G. van de Kerkhof Ambtenaar 1960 1990Th.W.H. Verdonschot Ambtenaar 1960 ?H. Brinkmans Ambtenaar 1962 1967G.P.H. Vissers Ambtenaar 1963 1985L.C.M.J. Giesendorf Schilder 1966 1999H.G.M. Kluskens Timmerman 1966 1971J.A.H. Koolen Landbouwer 1966 1979W.F.G.J.T. Meevis Winkelier 1966 1985H.J.H.A. Peerlings Ambtenaar 1966 1987W.H.J. Roost Ambtenaar 1966 1975J.F. Vossen Verkoper 1966 1991H.G.M. Gofers Verkoper winkel 1969 1986J.M.G. Knapen Ambtenaar 1969 1998H.J.A.M. Sieben Administrateur 1969 1994A.F.A. van den Boom Zelfstandig ondernemer 1971 1992C.H.M. Cortie Zelfstandig ondernemer 1971 1984O.E.G. Fijen Administrateur 1971 1986G.M.M. Op ’t Root Monteur 1971 2004J.J.M.J. van Doren Winkelier 1971 1982F.G.L. Stultiens Elektricien 1971 2004H.M.G. Stultiens Ambtenaar 1975 2000J.M.G. Frencken Winkelier/fotograaf 1975 1993G.M. Knapen Onderhoudsmedewerker 1975 1995J.A.G. Beijes Timmerman 1977 1995M.J. Bruijnaers Slager 1977 1989H.A.M. Mackus Monteur 1977 1999W.M. Stultiens Ambtenaar 1977 1988J.C.G.G. Verheijen Monteur 1977H.G.A. Stultiens Ambtenaar 1980J.A.M. Vaes Zelfstandig ondernemer 1980 1999F.L. Willekens Landbouwer 1980 1986F.G. van Thuijl Postbode 1983M.M. Kneepkens Ambtenaar 1983M.T.J.E. Fiddelaars Chauffeur 1985T.J.M. Hoovers Medewerker Risse 1985G.M. Knapen Metaalbewerker 1985F.C.A. Tossaint Ambtenaar 1985 2004G.P.F. van Goor Productiemedewerker 1987J.C.A. Scheffers Slager 1987L.J.A. Thijssen Ambtenaar 1987M.P.G. Smeets Ambtenaar 1987H.T.J.M. van Deursen Zelfstandig ondernemer 1990P.J.H. Mueters Ambtenaar 1990E.J.A.M. Sieben Bakker 1990M.C.M. Houben Productiemedewerker 1991P.A.F. Wijers Ambtenaar 1991H.C.G. Knapen Onderhoudsmedewerker 1992T.H.A. Luyten Productiemedewerker 1992J.M.M. Lankester Grafisch medewerker 1994H.C. van Kimmenade Zwakzinnigenverzorgster 1994 1995P.J. Dehing Monteur 1994M.T.A. Koppen Ambtenaar 1994M.G.M. van Aggel Onderwijzer 1996 1999C.H. van Cranenbroek Huisvrouw 1996J.H.F. Stultiens Ambtenaar 1996L.J.F. Geuns Landbouwer 1999P.M.J. Slaats Zelfstandig ondernemer 1999R.P.M. van Hoek Zelfstandig ondernemer 1999C.A. Gruteke Productiemedewerker 2000H.J.C. van der Haar Ambtenaar 2001C.P.J. Heijmann Ambtenaar 2002E.P. van der Klugt Monteur 2000R. Simons Productiemedewerker 2003H.J. Stals Landbouwer 2003A.M.M. Coumans Landbouwer 200398 99In deze lijst zijn de namen, data en beroepsomschrijvingen opgenomenzoals ze zijn teruggevonden in de officiële stukken.

Lijst van intekenaren100Wij danken alle intekenaars voorhet in ons gestelde vertrouwenen hopendat het boek aan hunverwachtingen voldoet.Piet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de SlumstePiet met de PenJan van de BrandweerHenk de Slumste