downloaden - Erfgoedcel Hasselt

archiEvengidshasselt

1213Het Stadsarchief Hasselt is een stedelijke dienst die de andere stedelijkediensten ondersteunt bij het documentbeheer. Het Stadsarchief staat ermee voor in dat de dossiers binnen de administratie zo worden gevormd datnadien – ook na overdracht naar het archiefdepot – hun authenticiteit enraadpleegbaarheid verzekerd kan worden.Het door het Stadsarchief Hasselt beheerde archief omvat in hoofdzaakde verschillende dossiers die de stedelijke administratie sinds de 19 de eeuwvormde. Het gaat hier om enkele belangrijke reeksen (akten van de BurgerlijkeStand, bevolkingsregisters, …) en tal van dossiers die betrekking hebben opalles wat tot het stedelijke taakdomein behoort.ArchievenNaast die officiële archiefstukken beheert het Stadsarchief ook een reeksarchieven van personen, families, bedrijven en verenigingen die op een ofandere manier van belang zijn geweest voor Hasselt en zo een stempel hebbengedrukt op het leven in de stad.Een aantal archiefstukken werd omwille van hun vorm ondergebracht inaparte verzamelingen, en zodoende groeide in de loop der jaren een aantalinteressante collecties. Aan de hand van talloze foto’s, prentbriefkaarten,affiches, kaarten en plannen, kranten en periodieken, krijgt de bezoeker demogelijkheid kennis te maken met de anekdotiek van weleer.ArchievenSTADSARCHIEF HASSELT (SAH)Rederijkersstraat 423500 HasseltT ++32 (0)11 23 98 75F ++32 (0)11 23 39 18E stadsarchief@hasselt.bewww.hasselt.beOpeningsuren:maandag en woensdag van 08.30 tot12.30 en van 13.30 tot 17.00 uur,donderdag van 08.30 tot 12.30,vrijdag van 08.30 tot 12.30 en van 13.30tot 16.00 uur.In juli en augustus is de leeszaal geslotenvan 12.00 tot 13.00 uur en op zaterdag.- Niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers- Mogelijkheid om stukken te laten kopiëren- Fotograferen van archiefstukken is toegelaten- Leeszaal biedt plaats aan 25 personen- Archiefstukken worden niet uitgeleend. Zij worden in de leeszaal van hetStadsarchief geraadpleegd.

1415- Een lezerskaart, die een jaar lang geldig is, kost 20 euro. Studenten betalen10 euro. Een kaart voor een week kost 5 euro.- Toegankelijk voor rolstoelgebruikers- Mogelijkheid om stukken te laten kopiëren- Fotograferen van archiefstukken is toegelaten- Leeszaal biedt plaats aan 50 personen- Archiefstukken worden niet uitgeleend. Zij worden in de leeszaal van hetRijksarchief geraadpleegd.Het Rijksarchief te Hasselt is één van de 17 diensten van het Rijksarchief inBelgië.ArchievenSchematisch kan men de archieven die in het Rijksarchief bewaard wordenin drie categorieën indelen: archieven van de Staat en van diensten die vande Staat afhangen, archieven van andere overheidsorganisaties en archievenvan particulieren. Tot de eerste categorie behoren de archieven van dienstenvan ministeries en van hoven en rechtbanken, maar ook de archievenvan de organisaties die in 1795-1796 door de Franse overheid afgeschaftwerden. Daar worden bijvoorbeeld de archieven van oude gerechtelijke enbestuurlijke instellingen toe gerekend, en de archieven van de rechtbanken,maar ook de archieven van de afgeschafte kerkelijke organisaties, zoals deabdij van Herkenrode. Tot de tweede categorie behoren archieven die doorhet provinciebestuur, door gemeentebesturen, door de OCMW’s of doorkerkfabrieken in het Rijksarchief in bewaring werden gegeven. Naast dezeoverheidsarchieven wordt in het Rijksarchief ook een omvangrijke collectie vanparticuliere archieven bewaard: archieven van personen of families die eenbelangrijke rol speelden in de geschiedenis van onze provincie, of archievenvan organisaties en bedrijven.ArchievenRIJKSARCHIEF te HASSELT (RAH)Het Rijksarchief staat overigens niet alleen in voor het bewaren enbeschikbaar stellen van archieven. De dienst houdt ook toezicht op dearchiefvorming en de archiefbewaring bij de overheidsorganisaties inheel de provincie. Daardoor kan je er ook terecht voor inlichtingen over debewaarplaats van overheidsarchieven die elders bewaard worden, door deprovinciale archiefdienst, of door gemeentelijke archiefdiensten.Bampslaan 43500 HasseltT ++32 (0)11 22 17 66F ++32 (0)11 23 40 46E rijksarchief@hasselt.bewww.arch.beOpeningsuren:dinsdag – vrijdag van 08.30 tot 16.15 uur,zaterdag van 09.00 tot 12.30 en van 13.00tot 16.00 uur.In juli en augustus is de leeszaal geslotenvan 12.00 tot 13.00 uur en op zaterdag.

1617De Provinciale Bibliotheek Limburg is niet alleen een openbarebibliotheek maar ook een erfgoedbibliotheek. Zij beheert immers eenunieke bewaarcollectie genoemd de Collectie Limburgensia. Hierin wordteen weloverwogen keuze van documenten over de provincie Limburgverzameld, bewaard en ter beschikking gesteld. Omwille van deze collectieis de Provinciale Bibliotheek Limburg partner van de vzw VlaamseErfgoedbibliotheek.De Collectie Limburgensia bestaat uit meerdere deelcollecties, waarondereen uitgebreide archiefcollectie. Hierin worden voornamelijk private archievenvan socio-culturele aard uit de 19 de en 20 ste eeuw opgenomen. Dit zijn ondermeer archieven van Limburgse schrijvers, journalisten, componisten enandere spilfiguren uit het culturele leven. Daarnaast zijn er ook archieven vanletterkundige gezelschappen, kunstkringen en andere culturele verenigingen.ArchievenNaast de archiefcollectie zijn er binnen de Collectie Limburgensia nog anderedeelcollecties opgenomen zoals boeken, brochures, tijdschriften, krantenen weekbladen, verkiezingsdrukwerk, prentbriefkaarten, prenten en andericonografisch materiaal, kaarten enz. Deze bundeling van de archiefcollectiemet andere collecties geeft een grote meerwaarde. Zo levert bijvoorbeeld deaanwezigheid van het archief van Heideland (1945-1987) samen met alle doordeze uitgeverij verzorgde boeken en brochures een veel beter beeld op vandeze onderneming dan wanneer enkel het archief zou beschikbaar zijn.ArchievenPROVINCIALE BIBLIOTHEEK LIMBURG (PBL)COLLECTIE LIMBURGENSIAMartelarenlaan 173500 HasseltT ++32 (0)11 29 59 26F ++32 (0)11 29 59 01E hiplimburg@limburg.bewww.limburg.be/pblOpeningsuren:maandag – vrijdag van 10.00 tot 19.00uur,zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur.zon- en feestdagen gesloten.Belangstellenden kunnen de archiefcollectie raadplegen in het HistorischInformatiepunt Limburg dat binnen de Provinciale Bibliotheek Limburgwerkzaam is. Het HIPLimburg geeft een persoonlijke begeleiding op maat aanal wie op zoek is naar informatie over de provincie Limburg. Alle archieven zijnopgenomen in een plaatsingslijst. Van een aanzienlijk aantal bestaat er eengedetailleerde inventaris. Plaatsingslijst en inventarissen kunnen ter plekkegeraadpleegd worden. Voor inzage van de stukken dient wel voorafgaandelijkcontact opgenomen te worden met Karel Verhelst, diensthoofd van hetHIPLimburg.- Raadpleging van de collectie in de lees- en studiezaal van het HIPLimburg.- Raadpleging mits lidkaart van de Provinciale Bibliotheek Limburg of van eenandere bibliotheek van het Bibliotheeknet Limburg. Deze kost 5 euro voor eenjaar.- Toegankelijk voor rolstoelgebruikers.- Fotograferen van documenten is toegelaten, fotokopiëren niet.- Documenten worden niet uitgeleend.

II. I. Overheidsorganisaties uit de periode voor vanaf 1796 1796 (Ancien Régime)18Het informatiecentrum van het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed(PCCE) bevat de lijsten van wettelijk beschermde gebouwen en landschappenin de provincie en de ingediende restauratiedossiers.Het bevat een uitgebreid beeldarchief van ca. 80 000 eenheden overonroerend, roerend en immaterieel cultureel erfgoed van de provincie, eenplannenarchief, een algemene handbibliotheek voor de studie en de ontsluitingvan cultureel erfgoed en een archief over specifieke erfgoedelementen in deregio. Deze documentatie wordt momenteel selectief gedigitaliseerd.Een overkoepelend initiatief is ErfgoedLimburg.be, een databank over allecultureel erfgoed in de provincie toegankelijk op het internet en gebaseerd opde metadata van musea, heemkundige kringen, kerkfabrieken, monumentenen landschappen, het koninklijk instituut voor het kunstpatrimonium … dieinformatie over cultureel erfgoed beheren en / of ontsluiten. Deze databankis uniek door de ingebouwde inhoudelijke, chronologische, geografischeen persoonsgebonden relaties tussen erfgoedobjecten / eenheden en degeïntegreerde objecten-, beeld- en documentenmodules bekroond met eeniconografische koepel.19ArchievenPROVINCIAAL CENTRUM VOORCULTUREEL ERFGOED (PCCE)Willekensmolenstraat 1403500 HasseltT ++32 (0)11 23 75 75F ++32 (0)11 23 75 85E pcce@limburg.bewww.limburg.be/pcceOpeningsuren:maandag – vrijdag van 09.00 tot 12.00 uuren van 13.30 tot 17.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen gesloten.- Toegankelijk voor rolstoelgebruikers- Mogelijkheid om stukken te fotokopiëren- Fotograferen van archiefstukken is toegelaten- Archiefstukken worden niet uitgeleend. Zij worden in het informatiecentrum vanhet PCCE geraadpleegd

Doodsbrief van de Hasseltse advocaat Joannes Borghs, van 3 februari 1815. De rand van de doodsbrief is gedrukt met diversedrukblokken, die naar de smaak van de klant gecombineerd konden worden (Rijksarchief, Familiearchief Borghs).Akte waarbij kanunnik Charles François Rossius de Liboÿ, Joannes Borghs handhaaft in zijn functie van schepen van deheerlijkheid Spalbeek. Borghs was in 1724 door wijlen de zuster van de kanunnik aangesteld. Om de echtheid van het stuk tegaranderen werd het door de oorkonder ondertekend en van zijn zegel voorzien (Rijksarchief, Familiearchief Borghs).De schilder Djef Anten in zijn atelier in de Kapelstraat te Hasselt. Foto van ca. 1900 door een onbekende(Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia).De Maastrichterstraat met het refugiehuis van Herkenrode en de torenspits van de Sint-Quintinus en Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Pentekening van 9 oktober 1876 door Emile Puttaert (Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia)

Affiche landbouwprijskamptentoonstelling, 1912. (SAH, Affichecollectie nr. 1792).Doodsbrief Léon Sarolea, 1898. (SAH, Collectie doodsbrieven).Privilegien. Statuyten en Reglementen der Stadt Hasselt,[uitgave 1716]. (SAH, oude druk).Hasseltse briefhoofden, [19 de eeuw-20 ste eeuw]. (SAH, Collectie varia, nr. 54, stukken 1, 12, 16 en 26).Een deel van een bladzijde in het zeventiende-eeuwse ledenregister van het Broederschap van de VirgaJesse (Rijksarchief Hasselt, Archief van de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Hasselt).

24 25La Grand’Place de Hasselt un jour de marché – Dessin de A. Heins, d’après nature. Een marktdag in 1882op de Grote Markt te Hasselt. Houtgravure door Fortuné Méaulle naar een tekening door Armand Heins. Uit:Camille Lemonnier, La Belgique, Parijs 1888 (Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia).ARCHIEVENOVERZICHTI. Overheidsorganisaties uit de periodevoor 1796 (ancien régime)De maatschappij was tijdens het ancien régime op het vlak van bestuuren rechtspraak helemaal anders georganiseerd dan vandaag de dag.Archiefinstellingen beheren archieven van tal van instanties die nu niet langerbestaan en wier geschiedenis teruggaat tot in de middeleeuwen. Enigeachtergrondinformatie is noodzakelijk om de archieven van deze instantiescorrect te kunnen situeren en een juiste inschatting te maken van hunmogelijke inhoud. Kennis van paleografie is doorgaans noodzakelijk voor hetinterpreteren van de archiefstukken uit het ancien régime.De stad Hasselt werd in het ancien régime, de periode tot circa 1795-1796, bestuurd door een stadsraad die de stadsmagistraat genoemd werd.In de andere deelgemeenten was er geen gemeenteraad zoals wij die nukennen. Jaarlijks kwamen de hoofden van de huishoudens bijeen in eendorpsvergadering. Daar beraadslaagden zij over de financiële toestandvan de gemeente, en over de uitgaven die de gemeente in de loop van hetvolgende jaar zou moeten doen. Samen stelden zij dan de aanslagvoet voor degemeentebelastingen vast. Vervolgens kozen zij twee burgemeesters die diebelastingen moesten ophalen, om met de opbrengst daarvan de uitgaven vande gemeente te betalen. Na een jaar legden de burgemeesters rekenschap afop de volgende dorpsvergadering, en dan werden opnieuw de belastingen voorhet volgende jaar vastgelegd, en twee burgemeesters gekozen die het geld vande gemeente moesten beheren.I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)In elke gemeente was er ook een armentafel en een kerkfabriek. Zijbeschikten ieder over een patrimonium van landerijen en van renten, dieinkomsten opbrachten waarmee respectievelijk de armen in het dorpondersteund werden, en de kerk onderhouden. Zoals de dorpsvergaderingjaarlijks twee burgemeesters koos, zo koos zij ook twee armenmeestersen twee kerkmeesters, aan wie respectievelijk het financieel beheer van dearmentafel en van de kerkfabriek toevertrouwd werd.Een andere belangrijke organisatie in elk dorp was de plaatselijkeschepenbank. Zij bestond in principe uit zeven mannen, voor een deel inwonersvan het dorp en voor een deel geleerde juristen, die meestal in Hasseltwoonden. De schepenbank registreerde akten, hoofdzakelijk betreffendeonroerende goederen in het dorp, en verrichtte rechtspraak. Haar taken zijnvergelijkbaar met die van het huidige registratiekantoor enerzijds en die van devrederechter en de rechtbank in eerste aanleg anderzijds.Handgetekende en gekleurde kaart van een deel van het grensgebied in de richting van Zonhoven, naareen origineel uit 1697 (Rijksarchief, Verzameling kaarten en plannen).

26 27Negentiende-eeuws stadsplan, met aanduiding van de voornaamste openbare gebouwen enoverheidsgebouwen. Merk ook het wandelpark bij het paleis van de gouverneur.(Rijksarchief, Verzameling kaarten en plannen)

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)30ArchiefSchepenbank van HasseltOmvang2155 nummersDatering 1414-1796BewaarplaatsRAHSchepenbankenIn de regel was er in het ancien régime in elk dorp een schepenbank. Daar werdenaktes over het bezit van onroerende goederen in het dorp geregistreerd. In geval vangeschillen over die goederen, dan was de schepenbank bevoegd om recht te spreken. Deschepenbank sprak ook recht in strafzaken.De voornaamste stukken in het archief van een schepenbank zijn de gichtregisters,met hoofdzakelijk gegevens over onroerende goederen in het dorp, en rolregisters enprocesdossiers, met gegevens over de rechtspraak door de schepenbank.Laathoven van Broeck, Herkenrode, Klein Mombeek, MeeuwenArchiefen Hilst, hoven van Nijs van Milen, van Jan van Meeuwen envan Jan van der Kercken, Sint-Janshof te RunkstOmvang11 nummersDatering 1392-1781BewaarplaatsRAHLeenhoven en laathoven of cijnshovenIn de middeleeuwen werden landerijen niet in pacht, maar in leen of in cijnsuitgegeven. Wie een leengoed bezat, was aan zijn leenheer de betaling van eenverhefgeld verschuldigd wanneer hij dat goed in bezit nam. Wie een goed in cijnshield, was jaarlijks de betaling van een cijnsbedrag verschuldigd. De inning van dieleentaksen en van die cijnzen, werd toevertrouwd aan leenhoven en laathoven. Die hovenregistreerden ook akten over het bezit van die goederen en in sommige gevallen deden zijook rechtspraak in geschillen over die goederen.De voornaamste stukken in het archief van een leenhof zijn de leenverhefregisters,waarin je kunt nagaan wie de opeenvolgende bezitters van een goed geweest zijn.Het archief van een laathof bestaat vooral uit cijnsinningsregisters, met gegevensover de inning van de cijnzen, gichtregisters, met gegevens over de bezitters van decijnsgoederen, en rolregisters, over de rechtspraak over cijnsgoederen.ArchiefLaathof CalverhuysenOmvang11 nummersDatering 1437-1795BewaarplaatsRAHArchiefCrutsenhofOmvang11 nummersDatering 1445-1791BewaarplaatsRAHAanstellingsakte voor mombers of voogden voor Elisabeth Severi, minderjarige dochter van Joseph Severi en AldegondeSchreurs. Elisabeths vader was overleden, en nu ook haar grootouders langs vaderszijde overleden waren, had zij enigegoederen geërfd. Om die voor haar te beheren werden twee voogden aangesteld: Petrus Severi, die haar familie langsvaderszijde vertegenwoordigde, en Michiel Schreurs, haar oom langs moederszijde, 2 april 1761 (Rijksarchief, Archief van deschepenbank van Stevoort).

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)32ArchiefHof van DormaalOmvang8 nummersDatering 1471-1795BewaarplaatsRAHArchiefLaathof van HenegauwOmvang6 nummersDatering 1559-1781BewaarplaatsRAHArchiefLaathof QuaethovenOmvang5 nummersDatering 1502-1776BewaarplaatsRAHArchiefLaathof van RapertingenOmvang17 nummersDatering 1540-1795BewaarplaatsRAHArchiefLaathof van RunkstOmvang6 nummersDatering 1452-1721BewaarplaatsRAHArchiefOmvangDateringBewaarplaatsLaathof Sneppenhof8 nummers15 de -18 de eeuwRAHArchiefLaathof van VechmaalOmvang7 nummersDatering 1485-1793BewaarplaatsRAHArchiefHof van WaanrodeOmvang36 nummersDatering 1490-1795BewaarplaatsRAHEen achttiende-eeuws cijsinningsregister van het laathof Sneppenhof te Hasselt. Vorige generaties archivarissen gaven devoorkeur aan duidelijkheid boven het ongeschonden bewaren van de stukken (Rijksarchief, Archief van het Sneppershof).

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)34ArchiefDateringBewaarplaatsI.2. KermtArchiefGemeente KermtOmvang47 nummersDatering 1625-1937BewaarplaatsRAHArchiefHeren van KermtOmvang15 nummersDatering 1576-1825BewaarplaatsRAHVerzamelingen minuten en repertoria van Limburgsenotarissen16 de – 20 ste eeuwRAHHerenDe heren van een dorp, of van een heerlijkheid, waren de mensen die in dat dorpde schepenen aanstelden en de gerechtsofficier die verdachten van misdrijven moestlaten opsporen. In de regel waren de heren in hun dorp ook eigenaar van belangrijkelanderijen.Hun archieven belichten in de meeste gevallen vooral dat tweede aspect: het beheervan de landerijen en van de rechten die zij in hun dorp bezaten.ArchiefSchepenbank van KermtOmvang33 nummersDatering 1414-1835BewaarplaatsRAHArchiefPastoorshof en laathof van Juncis in KermtOmvang3 nummersDatering 1659-1722BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende KermtOmvang15 nummersDatering 1391-1716BewaarplaatsRAHOorkondenOrganisaties als schepenbanken en laathoven registreerden in hun registers deakten die opgesteld werden over de goederen die van hen afhingen. Op verzoek vande betrokken partijen konden zij van die akten ook een exemplaar in de vorm van eenTitelblad van een register met een beschrijving van de goederen en de rechten van de heren van Kermt(Rijksarchief, Archief van de heren van Kermt).

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)36oorkonde afleveren. Van al de oorkonden die ooit door schepenbanken en laathoven inhet Hasseltse zijn afgeleverd, zijn er maar weinig bewaard gebleven.Zij zijn bijeengebracht in kleine verzamelingen, per oorkondende instantie.I.3. KuringenArchiefGemeente KuringenOmvang190 nummersDatering 1498-1930BewaarplaatsRAHArchiefLeenzaal van KuringenOmvang1744 nummersDatering 1361-1794BewaarplaatsRAHLeenzaal van KuringenDe Leenzaal van Kuringen had een dubbele functie. Enerzijds was dit het centraleleenhof van het graafschap Loon. Hier werd de administratie verricht van de goederen dieooit door de graven van Loon in leen waren uitgegeven.Anderzijds was de Leenzaal de hoogste gerechtelijke organisatie in het graafschap inburgerlijke zaken. In burgerlijke zaken kon men tegen een vonnis van de schepenbankenvan Vliermaal bij de Leenzaal in beroep gaan.ArchiefSchepenbank van KuringenOmvang102 nummersDatering 1418-1796BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende KuringenOmvang25 nummersDatering 1240-1792BewaarplaatsRAHI.4. Sint-Lambrechts HerkArchiefGemeente Sint-Lambrechts HerkOmvang19 nummersDatering 1677-1898BewaarplaatsRAHArchiefOmvangDateringBewaarplaatsHeren van Sint-Lambrechts Herk3 nummers16 de – 18 de eeuwRAHReclame van het Huis Renier Verlaek in de Aldestraat te Hasselt. Gedrukte affiche als bijvoegsel bij de krant Ons Limburg van25 februari 1923 (Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia).

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)38ArchiefHeren van Wideux in Sint-Lambrechts HerkOmvang2 nummersDatering 1660-1790Toegang:ontsloten via inventarisBewaarplaatsRAHArchiefSchepenbanken van Wideux, Schoonwinkel en Ten Hove in Sint-Lambrechts-HerkOmvang95 nummersDatering 1455-1796BewaarplaatsRAHArchiefLeenhoven en cijnshoven van Wideux, Schoonwinkel en TenHove in Sint-Lambrechts-HerkOmvang13 nummersDatering 1532-1796BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende Sint-Lambrechts HerkOmvang6 nummersDatering 1537-1614BewaarplaatsRAHTitelblad van een laat achttiende-eeuws cijnsinningsregister van de heerlijkheid Wideux in Sint-Lambrechts-Herk.Links staat een omrekeningstabel van middeleeuwse munten zoals de alde groot en de denier, naar oorden enstuivers uit de achttiende eeuw (Rijksarchief, Archief van het cijnshof van Wideux in Sint-Lambrechts-Herk).I.5. SpalbeekArchiefOmvangDateringBewaarplaatsArmentafel Spalbeek3 nummers17 de – 18 de eeuwRAHArchiefSchepenbank van SpalbeekOmvang12 nummersDatering 1535-1749BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende SpalbeekOmvang3 nummersDatering 1457-1577BewaarplaatsRAHNiet gedateerde kaart van de Hasseltse stadswallen, met aanduidingen van aan te leggen versterkingen, en vande percelen die aan de geplande verdedigingswerken zouden gaan grenzen (Rijksarchief, Verzameling kaarten enplannen).

I.6. StevoortArchiefGemeente StevoortOmvang89 nummersDatering 1616-1860BewaarplaatsRAHArchiefOmvangDateringBewaarplaatsHeren van Stevoort2 nummers16 de – 18 de eeuwRAHArchiefSchepenbank van StevoortOmvang75 nummersDatering 1550-1789BewaarplaatsRAHArchiefCijnshof van Schauburgh in StevoortOmvang1 nummerDatering 1656-1664BewaarplaatsRAH41I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)Een blik in het magazijn van het RijksarchiefDiploma waarin aan Henricus Casimier Pauwell van Romminge het burgerschap van Aberdeen wordt toegekend, 10 juli 1719(Rijksarchief, Oorkonden betreffende Stevoort).

I. Overheidsorganisaties uit de periode voor 1796 (Ancien Régime)42ArchiefLaathoven van Klein-Stevoort, van Jeuk en van Mommegeersin StevoortOmvang8 nummersDatering 1630-1793BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende StevoortOmvang17 nummersDatering 1334-1741BewaarplaatsRAHI.7. StokrooieArchiefOorkonden betreffende StokrooieOmvang3 nummersDatering 1521-1577BewaarplaatsRAHI.8. WimmertingenArchiefHeren van WimmertingenOmvang6 nummersDatering 1730-1793Toegang:ontsloten via inventarisBewaarplaatsRAHArchiefSchepenbank van WimmertingenOmvang9 nummersDatering 1577-1796BewaarplaatsRAHArchiefOorkonden betreffende WimmertingenOmvang1 nummerDatering 1571BewaarplaatsRAH43Grondplan van het Groenplein vóór de verbouwingen aan het stadhuis in 1881. Pentekening van 1881? door een onbekende(Provinciale Bibliotheek Limburg. Collectie Limburgensia).

4445II. Overheidsorganisaties uit de periode vanaf 1796II. Overheidsorganisaties uit deperiode vanaf 1796Een logisch gevolg van de bezetting en latere annexatie van de ZuidelijkeNederlanden en het prinsbisdom Luik bij Frankrijk in 1795 was datrevolutionaire principes van rationalisering en vernieuwing ook hier voet aan degrond kregen en werden ingevoerd. Een nieuwe administratieve en bestuurlijkeindeling verving sinds 1796 de voorgaande, de ingewikkelde staatsorganisatievan het ancien régime verdween. Ook op andere vlakken, zoals ziekenzorg ofrechtspraak, waren de veranderingen merkbaar. Het dagdagelijkse leven werdop een andere leest geschoeid.Hasselt was voortaan (en dit op basis van een besluit uit 1795) eenmunicipalité, geleid door een maire en een gemeentebestuur. De maire enzijn adjoints werden aangesteld door een préfet. De Hasseltse maire en zijnraadsleden stonden in voor de uitvoering van de van hogerhand opgelegdewetten, voor het beheer van de gemeentelijke goederen, de financiën, derealisatie van openbare werken en de zorg voor orde, netheid, gezondheiden veiligheid in openbare plaatsen. Vanaf 1797 kwam daar nog een zekerepolitionele bevoegdheid bij. De maire was tevens ambtenaar van de nieuw inhet leven geroepen Burgerlijke Stand, een dienst die geboorten, huwelijkenen overlijdens registreerde, een taak die voorheen bij de parochiepriester lag.Enkele decennia later werd de bestuurlijke organisatie enigszins aangepast.Het besluit van 12 mei 1817 maakte dat Hasselt een gemeenteraad en eencollege van burgemeester en schepenen kreeg, hetwelk belast was met hetdagelijkse bestuur van de stad. De gemeentewet van 30 maart 1836 vormde debasis van de gemeentelijke organisatie in het onafhankelijke België, die voorzowat anderhalve eeuw haast ongewijzigd zou blijven.Een andere belangrijke vernieuwing was dat lokaal een aantal instanties inhet leven werden geroepen en al dan niet onder toezicht werden geplaatst vanhet stadsbestuur. Deze nieuwe instanties, zoals onder andere de Burelen vanWeldadigheid en de Burgerlijke Godshuizen, hadden tot doel de armoede-,zieken- en ouderlingenzorg georganiseerd aan te pakken.II.1. HasseltArchiefOmvangDateringBewaarplaatsStad Hasselt. Archief uit de 19 de en de 20 ste eeuw1349 nummers19 de – 20 ste eeuwRAHRegister met beraadslagingen college burgemeester en schepenen van Hasselt, 1875. (SAH, Archief uitde 19 de eeuw, beraadslagingen CBS, nr. 44).ArchiefOmvangDateringBewaarplaatsArchiefStad HasseltDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHArchiefStad HasseltDatering 1977-BewaarplaatsSAHArchiefDateringOpmerkingenBewaarplaatsStad Hasselt. Archief uit de 19 de en de 20 ste eeuwca. 500 dozen19 de – 20 ste eeuwSAHProvinciale Commissie voor de Studiebeurzen16 de – 20 ste eeuwkennis paleografie vereistRAHArchiefRechtbank van Eerste Aanleg te HasseltOmvang190 nummersDatering 1795-1979BewaarplaatsRAHII. Overheidsorganisaties uit de periode vanaf 1796

46 47ArchiefVredegerecht te HasseltOmvang200 nummersDatering 1795-1929BewaarplaatsRAHArchiefGevangenisOmvang961 nummersDatering 1797-1992BewaarplaatsRAHArchiefRechtbank van Oorlogsschade te HasseltOmvang24 nummersDatering 1919-1924BewaarplaatsRAHArchiefTuchtraad der Burgerlijke Wacht van het Kanton HasseltOmvang1 nummerDatering 1831-1832BewaarplaatsRAHArchiefHoutvesterij van HasseltOmvang20 nummersDatering 1888-1955BewaarplaatsRAHII. Overheidsorganisaties uit de periode vanaf 1796ArchiefDateringOpmerkingenBewaarplaatsVerzameling minuten en repertoria van Limburgse notarissen16 de – 20 ste eeuwkennis paleografie vereistRAHII.2. KermtArchiefGemeente KermtOmvang47 nummersDatering 1625-1937BewaarplaatsRAHArchiefGemeente KermtDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHFragment uit het jaarverslag van het stadsbestuur van Hasselt over het jaar 1848. Boven lezen wij dat het Bureel voorWeldadigheid dat jaar voor 10.565 frank en 73 centiemen geld, brood, verwarming, klederen en geneesmiddelen verdeelde(Rijksarchief, Archief van de stad Hasselt).

4849II. Overheidsorganisaties uit de periode vanaf 1796II.3. KuringenArchiefGemeente KuringenOmvang190 nummersDatering 1498-1930BewaarplaatsRAHArchiefGemeente KuringenDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHII.4. Sint-Lambrechts HerkArchiefGemeente Sint-Lambrechts HerkOmvang19 nummersDatering 1677-1898BewaarplaatsRAHArchiefGemeente Sint-Lambrechts HerkDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHII.5. SpalbeekArchiefGemeente SpalbeekOmvang85 nummersDatering 1806-1925BewaarplaatsRAHArchiefGemeente StevoortDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHII.7. StokrooieArchiefGemeente StokrooieOmvang17 nummersDatering 1848-1966BewaarplaatsRAHArchiefGemeente StokrooieDatering 1914-1966BewaarplaatsSAHII.8. WimmertingenArchiefGemeente WimmertingenOmvang90 nummersDatering 1783-1940BewaarplaatsRAHArchiefGemeente WimmertingenDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHII. Overheidsorganisaties uit de periode vanaf 1796ArchiefGemeente SpalbeekDatering 1914-1976BewaarplaatsSAHII.6. StevoortArchiefGemeente StevoortOmvang89 nummersDatering 1616-1860BewaarplaatsRAH

50 51III. Kerkelijke archievenHasseltse kerkelijke archieven zijn gevormd door de verschillende kloostersdie hier bestaan hebben en die hier nog bestaan, door het begijnhof, door dekerkfabrieken en door de parochies.De archieven van de kloosters die in de Franse Tijd afgeschaft werden, zijndestijds door de Staat aangeslagen. Zij worden nu in het Rijksarchief bewaard.Andere kloosters bewaren hun archieven nog zelf.Veel kerkfabrieken en parochies gaven in de jaren zestig van de vorige eeuwhun archieven die dateerden van de periode tot circa 1860 in het Rijksarchief inbewaring. Dat zijn de archieven die in het Rijksarchief de oude kerkarchievengenoemd worden. Deze archieven bevatten in veel gevallen zowel archievenvan de kerkfabrieken als van de parochies, en ook archieven van de plaatselijkearmentafels uit de periode voor 1796.Omstreeks 2000 gaf een aantal parochies ook hun jongere archieven in hetRijksarchief in bewaring. Toen werd het onderscheid tussen de archieven vande kerkfabrieken en van de parochies duidelijker gesteld.III. Kerkelijke archievenIII.1. HasseltArchiefKlooster van de alexianen in HasseltOmvang9 nummersDatering 1533-1809BewaarplaatsRAHArchiefKlooster van de augustijnenOmvang26 nummersDatering 1448-1796BewaarplaatsRAHArchiefBegijnhofOmvang170 nummersDatering 1517-1899BewaarplaatsRAHArchiefKlooster van de grauwzustersOmvang4 nummersDatering 1601-1795BewaarplaatsRAHTitelblad van een ledenregister van het Broederchap der Gelovige Zielen, dat na de Franse Tijd van de augustijnerkerk naar deSint-Quintinuskerk verhuisde (Rijksarchief, Archief van de Sint-Quintinuskerk te Hasselt).

52ArchiefKlooster van HenegauwOmvang7 nummersDatering 1505-1786BewaarplaatsRAHArchiefKlooster van de kapucijnenOmvang1 nummerDatering 1708BewaarplaatsRAHIII. Kerkelijke archievenArchiefKlooster Sint-CatharinadalOmvang76 nummersDatering 15 de eeuw – 1850BewaarplaatsRAHArchiefKerkfabriek KiewitOmvang49 nummersDatering 1931-1996BewaarplaatsRAHArchiefOnze-Lieve-Vrouwkerk van HasseltOmvang415 nummersDatering 1334-1898BewaarplaatsRAHArchiefParochie Sint-Kristoffel te RunkstOmvang12 nummersDatering 1976-1997BewaarplaatsRAHArchiefKerkfabriek Sint-Kristoffel in RunkstOmvang34 nummersDatering 1961-1996BewaarplaatsRAHSint-Quintinuskerk en broederschappen (van de H.ArchiefRozenkrans, van de Gedurige Aanbidding, van de H. Jozef, vande Doodstrijd)Omvang862 nummersDatering 1348-1950BewaarplaatsRAHCollectie doodsprentjes (SAH)

5455III.2. KermtArchiefOud kerkarchief KermtOmvang60 nummersDatering 15 de eeuw – 1935BewaarplaatsRAHIII.3. KuringenIII. Kerkelijke archievenArchiefOud kerkarchief KuringenOmvang66 nummersDatering 1542-1880BewaarplaatsRAHArchiefOmvangDateringOpmerkingenBewaarplaatsAbdij van Herkenrode396 nummers13 de -18 de eeuwEen deel van het archief wordt bewaard in het BisschoppelijkArchief in LuikRAH – BALArchiefOmvangDateringBewaarplaatsOorkonden betreffende de abdij van Herkenrode1652 nummers13 de – 18 de eeuwRAHIII.4. Sint-Lambrechts HerkArchiefOud kerkarchief Sint-Lambrechts HerkOmvang9 nummersDatering 1777-1912BewaarplaatsRAHIII.5. SpalbeekArchiefKerkfabriek SpalbeekOmvang64 nummersDatering 18 de eeuw – 1976BewaarplaatsRAHArk opgerigt op de groote markt te Hasselt, ter gelegenheid van het Iubelfeest van 50 jaren sedert de overvoering van hetH. Sacrement van mirakel van Herckenrode na Hasselt, van den 11 ste n tot de 25 ste Iunius 1854. Lithografie van 1854 uitgegevendoor H. Poppe (Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia).

56ArchiefParochie SpalbeekOmvang25 nummersDatering 1834-1971BewaarplaatsRAHIII.6. StevoortIII. Kerkelijke archievenArchiefOud kerkarchief StevoortOmvang20 nummersDatering 1602-1796BewaarplaatsRAHArchief Kerkfabriek Stevoort. Blok 2Omvang219 nummersDatering16 de – 20 ste eeuwBewaarplaatsRAHIII.7. StokrooieArchiefOud kerkarchief StokrooieOmvang14 nummersDatering 17 de eeuw – 1917BewaarplaatsRAHIII.8. WimmertingenArchiefOud kerkarchief WimmertingenOmvang3 nummersDatering 1723-1817BewaarplaatsRAHArchief Kerkfabriek Wimmertingen. Overdracht 2001Omvang50 nummersDatering 17 de eeuw – 1981BewaarplaatsRAHArchief Parochie Wimmertingen. Overdracht 2001Omvang48 nummersDatering 1796-1991BewaarplaatsRAHPrentbriefkaart met de aankondiging van een missieweek te Hasselt van 26 juli tot en met 2 augustus 1931. Drukwerk van 1931door E. Roose te Hasselt (Provinciale Bibliotheek Limburg, Collectie Limburgensia).

5859IV. Particuliere archiefvormersIV. Particuliere archiefvormersDe particuliere archieven of de archieven van privaatrechtelijke aard zijn diearchieven die niet gevormd werden door overheidsinstanties. Soms vindendie archieven toch hun weg naar een bewaarinstelling, omdat ze vaak rijkzijn aan historische informatie op het lokale vlak. De omvang en inhoud vandeze archieven is zeer uiteenlopend. Doorgaans gaat het hierbij om archievenvan verenigingen, bedrijven, personen of families die voor Hasselt van enigebetekenis zijn geweest. Het merendeel van deze archieven wordt geregistreerdvia de online-databank Archiefbank Vlaanderen (www.archiefbank.be).IV.1. Verenigingen en bedrijvenVerenigingsarchieven zijn interessant voor het in kaart brengen van socialenetwerken. Meestal vindt de gebruiker er ledenlijsten en financiële overzichtenin terug, vergaderverslagen van het bestuur van de vereniging en gegevensover de activiteiten en verwezenlijkingen van haar leden.Bedrijfsarchieven kunnen dan weer een interessante bron vormen voor delokale of economische geschiedenis. Aan de hand van bewaarde order- enfactuurboeken, klantenlijsten, briefwisseling allerhande (vaak met bijzondermooie briefhoofden) en dergelijke meer kan men een kijk krijgen op hetdagdagelijkse leven van Hasseltse en Limburgse handelaars, nijveraars enindustriëlen.ArchiefOmvangBewaarplaatsAcade vzw. Vrienden van de Academie van Hasselt + LimburgseFederatie voor Beeldende Kunsten6 dozenPBLArchiefOmvangBewaarplaatsDeré, Joseph; architectenbureau24 dozenSAHArchiefDroogmans, Emiel; architectOmvang230 dozenDatering 1940-1980BewaarplaatsSAHArchiefEnseignement Catholique de HasseltOmvang4 nummersDatering 1879-1919BewaarplaatsRAHArchiefGroot-Limburgs Toneel vzwOmvang1 doosDatering 1965-1968BewaarplaatsSAHArchiefHage-Goetsbloets-VillersOmvang54 dozenDatering 1930-1958BewaarplaatsSAHIV. Particuliere archiefvormersArchiefBaeten; drukkerijOmvang3 dozenDatering 1931-1940BewaarplaatsSAHArchiefBoerengilde KuringenOmvang1 doosDatering 1922-1923, 1928-1937BewaarplaatsSAHArchiefBollen – Streven; toneelverenigingOmvang3 dozenDatering 1954, 1957-1964BewaarplaatsSAHStandregels van toneelgroep “STREVEN”, 28/03/1957 en fotoboek van de voorstellingen Napoleon deVierde, Zaken hebben voorrang, en het Virga-Jessespel (SAH, Archief Bollen, nr. 1.1) en Société choraleet littéraire les Mélophiles de Hasselt: Bulletin de la section scientifique et littéraire, 32, 1896. (SAH,Archief Société chorale et littéraire les Mélophiles, nr. 5.1)

Aanstellingsakte van de Hasselaar Willem Jacob Cox, als schepen van Wideux, afgeleverd door Joannes Nicolas de Stembier, heer van Wideux, op 6 november 1764 (Rijksarchief, Archief van de schepenbank van Wideux in Sint-Lambrechts-Herk).

62ArchiefHasseltsche Maatschappij Sint-ElooiOmvang1 doosDatering 1872-1946BewaarplaatsSAHIV. Particuliere archiefvormersArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsHasseltse Toeristische Gidsen12 dozenSAHHeideland; uitgeverij13 dozen en 35 dossierkastladenPBLArchiefHendrik Van VeldekecomitéOmvang1 doosDatering 1924-1934BewaarplaatsSAHArchiefKAV Parochiale Vrouwengilde RunkstOmvang2 dozenDatering 1938-1986BewaarplaatsSAHArchiefKlejn; bonthandelOmvang1 doosDatering 1939-1940BewaarplaatsSAHArchiefKoninklijk Hasselts A CapellakoorOmvang16 dozenDatering 1945-2003BewaarplaatsSAHArchiefKoninklijke Vriendenkring der Onderofficieren van hetGarnizoen te HasseltOmvang12 dozenDatering 1921-1983BewaarplaatsSAHArchiefLebeau-SchoofsOmvang2 dozenDatering 1865-1869, 1901-1918BewaarplaatsSAHTitelblad van het negentiende-eeuwse register van de Hasseltse Jongmanskamer, opgericht in 1654, “ten doel hebbende deinwoonenden der stad Hasselt tegen de stropereyen … te verdedigen” (Rijksarchief, Archief van de stad Hasselt).

64ArchiefLimburg Aviation ClubOmvang8 dozenDatering 1933-1955BewaarplaatsSAHIV. Particuliere archiefvormersArchiefMaris; drukkerijDatering 1933-1955BewaarplaatsSAHArchiefMax Rooseskring HasseltOmvang1 doosDatering 1912-1916, 1932-1935, 1938-1939, 1943-1945, 1946-1947BewaarplaatsSAHArchiefOmvangDateringBewaarplaatsNaaischool Baus van Hees3 nummers20 ste eeuwRAHArchiefNolens; kruidenierszaakOmvang15 dozenDatering 1897-1948BewaarplaatsSAHArchiefNotermans; jeneverstokerijOmvang76 dozenDatering 1950-1980BewaarplaatsSAHArchiefPhilips-HasseltOmvang13 dozenDatering 1956-2001BewaarplaatsSAHArchiefPodium; toneelverenigingOmvang6 dozenDatering 1972BewaarplaatsSAHArchiefPonet; JeneverstokerijOmvang234 nummersDatering 1820-1920BewaarplaatsRAHReclamedrukwerk Notermans, [begin20 ste eeuw]. (SAH, Archief Notermans).

6667IV. Particuliere archiefvormersArchiefDateringBewaarplaatsRederijkerskamer Hasselt16 de – 19 de eeuwRAHArchiefSint-GregoriusvereenigingOmvang1 doosDatering 1889-1899BewaarplaatsSAHArchiefSint-Vincentius a Pauloconferentie KuringenOmvang1 doosDatering 1872-1945BewaarplaatsSAHArchiefSociété chorale et littéraire Les MélophilesOmvang6 dozenDatering 1874-1960BewaarplaatsSAHArchiefStas-Verlinden; fietsenhandelOmvang58 dozenDatering 1910-1959BewaarplaatsSAHIV.2. FamiliesSommige families hebben een sterke invloed uitgeoefend op hetleven in Hasselt en op het uitzicht van de stad. In de ene familie werd deburgemeestersjerp quasi van vader op zoon doorgegeven, een anderemonopoliseerde zowat de rechtspraak of de ziekenzorg.IV. Particuliere archiefvormersArchiefTheunissen-Vinckenbosch; stokerijOmvang157 nummersDatering 1891-1913BewaarplaatsRAHArchiefOmvangDateringBewaarplaatsLes Vrais Amis / De Ware Vrienden32 dozen19 de -20 ste eeuwSAHArchiefVrouwelijke Katholieke Burgers- en MiddenstandsjeugdOmvang3 dozenDatering 1934-1973BewaarplaatsSAHArchiefWerck; suikerhandelOmvang160 dozenDatering 1951-1979BewaarplaatsSAHPollénus Eugène. Membre de la Chambre des Représentans, élu par le District de Maestricht(Limbourg). Eugeen Pollenus, procureur des Konings, burgemeester van Spalbeek envolksvertegenwoordiger. Lithografie van ca. 1840 door Charles Baugniet (Provinciale BibliotheekLimburg, Collectie Limburgensia).

68De archieven van dergelijke families zijn als het ware onuitputtelijk. Zeleveren stof voor stamboomonderzoekers, heel wat biografische gegevensdie toelaten verwantschappen over ettelijke generaties heen aan hetlicht te brengen. In testamenten, boedelinventarissen, goederenboeken,dagboeknotities, … kan de onderzoeker mogelijk aanknopingspunten vinden bijzowat ieder aspect van de lokale geschiedenis.IV. Particuliere archiefvormersArchiefBorghsOmvang8 nummersDatering18 de eeuw – eerste helft 19 de eeuwOpmerkingenkennis paleografie vereistBewaarplaatsRAHArchiefBriersOmvang154 nummersDatering 1507-1966Opmerkingenkennis paleografie vereistBewaarplaatsRAHArchiefde Geloes. OorkondenOmvang12 nummersDatering16 de – 18 de eeuwOpmerkingenkennis paleografie vereistBewaarplaatsRAHArchiefDateringOpmerkingenBewaarplaatsde Heusch. Oorkonden13 de – 18 de eeuwkennis paleografie vereistRAHArchiefHechtermansOmvang3 dozenDatering 18 de eeuw – 1950OpmerkingenKennis paleografie vereistBewaarplaatsSAHArchiefPalmersOmvang168 nummersDatering 1550-1928Opmerkingenkennis paleografie vereistBewaarplaatsRAHTour du chateau de Curange aux [sic] comté de Looz. De ruïne van het Prinsenhof te Kuringen vóór de bouw van eenzomerhuis in 1861. Potloodtekening opgehoogd met waterverf van vóór 1861 door een onbekende (Provinciale BibliotheekLimburg, Collectie Limburgensia).

70ArchiefOmvangDateringOpmerkingenBewaarplaatsStellingwerff136 nummers16 de – 20 ste eeuwkennis paleografie vereistRAHIV. Particuliere archiefvormersArchiefStellingwerffOmvang75 dozenDatering 16 de eeuw – 1986BewaarplaatsSAHArchiefOmvangDateringOpmerkingenBewaarplaatsVerzameling Familiearchieven4950 nummers14 de – 20 ste eeuwkennis paleografie vereistRAHIV.3. PersonenIedereen heeft een archief, een steeds maar groeiende hoeveelheid papieren,stukken en memorabilia die helpen het eigen leven te documenteren. Somsworden documenten bewust bijgehouden, met het voornemen ze later tegebruiken bij het opstellen van memoires of louter omwille van de herinnering.Net zoals alle andere archieven van particuliere aard zijn persoonsarchievenzeer divers, maar meestal vindt men er documenten in terug metbiografische achtergrondgegevens, informatie over professionele activiteitenen uitgeoefende functies, en stukken van andere aard (documentatie overgemaakte reizen, briefwisseling met vrienden en kennissen, …) die de persoonook mentaal helpen situeren.ArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsBallings, Mathea (Neerpelt 1892 - Hasselt 1981); schrijfster2 dozenPBLClaes, Joseph; landbouwer en amateurweerkundige2 dozenPBLArchief Daniëls, Jozef (1881-1944)Omvang1 doosDatering 1914-1946BewaarplaatsSAHIn 1863 trok op de zondagen 16 en 23 augustus de Virga-Jesseprocessie uit. Het schema met de deelnemende groepen, metSociëteiten, Broederschappen en kindergroepen, getuigt van het Rijke Roomse leven.(Rijksarchief, Archief van de stad Hasselt)

Gazet van Hasselt, nr. 20, jaargang 5, 1909. (SAH, Archief François Olyff).

7475ArchiefOmvangBewaarplaatsDe Wit, Jozef (Hasselt 1882 - Hasselt 1964); priester, studax enhistoricus7 dozenPBLArchiefOmvangBewaarplaatsJanssen, Dries (Eisden 1925 - Herk-de-Stad 1998); journalisten schrijver66 dozenPBLIV. Particuliere archiefvormersArchiefOmvangDateringBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefGhysdael, GustaafOmvang5 dozenDatering 1910-1912, 1914-1918BewaarplaatsSAHArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsDe Wit, Jozef (Hasselt 1882 - Hasselt 1964); priester, studax enhistoricus214 nummerseerste helft 20 ste eeuwRAHDraye, Jacques; ingenieur-architect, lid van de ProvincialeCommissie voor Monumenten en Landschappen van Limburg17 dozenPBLGrypdonck, Alfred (Gent 1923); hoogleraar in debedrijfseconomie, voorzitter van de Stichting Boek8 dozenPBLGuffens, Godfried (Hasselt 1823 - Schaarbeek 1901); schilder1 doosPBLArchiefGuffens, Godfried (Hasselt 1823 - Schaarbeek 1901); schilderOmvang3 dozenDatering 1850-1870BewaarplaatsSAHArchiefOmvangBewaarplaatsHaeven, Paul (Hasselt 1893 - Ganshoren 1992); schrijver onderhet pseudoniem Willem van Herckenrode5 dozenPBLArchiefOmvangBewaarplaatsKlock, Jules (Hasselt 1883 - Hasselt 1971); revueschrijver4 dozenPBLArchiefLeynen, Hubert (1909 - 1979); journalist en politicusOmvang366 dozenDatering 1949-1977BewaarplaatsSAHArchiefDateringBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsMelchior, Juliaan (Dilsen 1848 - Hasselt 1920);schoolinspecteur en historicus19 de eeuwRAHMelis, Godelieve (Hasselt 1930); schrijfster1 doosPBLArchiefOlyff, François (1878-1954); uitgeverOmvang40 dozenDatering 1920-1940BewaarplaatsSAHArchiefSchonkeren, Jos (1909-1986); leraar, bestuurslid van hetHasselts Toneel, auteur van het Virga JessespelOmvang3 dozenDatering 1928-1986BewaarplaatsSAHArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsSchouteden, Ward (Beringen 1894 - Hasselt 1957); schrijver2 dozenPBLSeghers, René (Hasselt 1904 - Brussel 1974); schrijver3 dozenPBLIV. Particuliere archiefvormers

Kaart uit 1783 van een deel van de heide aan de grens met Genk, van de hand van landmeter Paeschen. Zonder meergegevens over de context waarin de kaart tot stand kwam, en zonder legende is het moeilijk uit te maken of de verschillendekleuren op verschillend grondgebruik duiden, of dat zij de bezittingen van verschillende eigenaars markeren (Rijksarchief,Verzameling kaarten en plannen).

7879IV. Particuliere archiefvormersArchiefOmvangBewaarplaatsStappers, Louis (Hasselt 1883 - Calais 1916); bioloog,expedities naar de noordpool en Belgisch-Congo1 doosPBLArchief Swerts, Albert (1917-1994)Omvang5 dozenDatering 1950-1990BewaarplaatsSAHArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsSwerts, Lambert (Hasselt 1907 - Antwerpen 1980); journalisten schrijver1 doosPBLVan Vinckenroye, Florent (Kortessem 1920 - Hasselt 2005);filoloog en historicus17 dozenPBLArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangDateringBewaarplaatsVanvoorden, Jules (Lummen 1900 - Herk-de-Stad 1983);secretaris van de Wetenschappelijke Vereniging van Limburg,secretaris van Natura-Limburg1 doosPBLWillems, Louis (Hasselt 1822 - Hasselt 1907); geneesheer,veearts, gemeenteraadslid en gedeputeerde4 dozenPBLWillems, Louis (Hasselt 1822 - Hasselt 1907); geneesheer,veearts, gemeenteraadslid en gedeputeerde167 nummers19 de eeuwRAHVoor stamboomonderzoekersIV. Particuliere archiefvormersArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsArchiefOmvangBewaarplaatsVan Winkel, Ludovic (Heks 1893 - Hasselt 1954); schrijveronder het pseudoniem Lod Lavki1 doosPBLVananderoye, Clement (Alken 1904 - Hasselt 1985); architect2 dozenPBLVanstreels, René (Hasselt 1925); beiaardier, pianist encomponist + The Mirelle Singers3 dozenPBLRegisters van de burgerlijke stand, met de akten van geboorten, huwelijkenen overlijdens uit de Hasseltse gemeenten zijn in kopie te raadplegen in deleeszaal van het Stadsarchief (periode 1796-1906), en op microfilm in deleeszaal van het Rijksarchief (periode 1796-1890). Al naargelang de periodewaaruit de akten dateren, zijn zij opgesteld in het Frans of het Nederlands. Erbestaat een inventaris.Parochieregisters, met de akten van dopen, huwelijken en begrafenissenuit de Hasseltse gemeenten zijn in kopie te raadplegen in de leeszaal van hetStadsarchief en op microfilm in de leeszaal van het Rijksarchief;Hasselt: 1581-1890; Kermt en Spalbeek: 1603-1797; Kuringen: 1605-1863;Sint-Lambrechts Herk: 1617-1865; Stevoort: 1613-1798; Wimmertingen: 1653-1835. Er bestaat een inventaris.ArchiefOmvangBewaarplaatsVanvoorden, Alfons (Hasselt 1914 - Hasselt 1983); bestuurslidVan Veldeke-Leën comité, medestichter De Tijdspiegel5 dozenPBL

80Doopregister van de stad Hasselt, 1677-1682. (SAH, doopregistersancien régime, nr. 10).PrivacyDe openbaarheid van de registers van de burgerlijke stand en van debevolkingsregisters wordt beperkt door het burgerlijk wetboek en door dewetgeving op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.Registers van de burgerlijke stand, met geboorteakten, huwelijksakten,scheidingsakten en overlijdensakten, zijn openbaar na 100 jaar. Van aktendie jonger zijn kunnen enkel aan openbare overheden, de persoon zelf, diensechtgenoot, wettelijke vertegenwoordiger, bloedverwanten, erfgenamen, hunnotaris of hun advocaat uittreksels afgeleverd worden. Al de anderen hebbende toestemming nodig van de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg vanhet gerechtelijk arrondissement Hasselt.Ook bevolkingsregisters mogen geraadpleegd worden wanneer zij ouderzijn dan 100 jaar. Gegevens die jonger zijn dan 100 jaar mogen enkel aan depersoon op wie de akte betrekking heeft verstrekt worden, of aan een openbareoverheid.

P R O V I N C I A L E B I B L I O T H E E K L I M B U R G