12.07.2015 Views

Erno Prosman pakt wereldrecord blindsimultaandammen

Erno Prosman pakt wereldrecord blindsimultaandammen

Erno Prosman pakt wereldrecord blindsimultaandammen

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Panorama 81wim van mourik St. Jacobslaan 94 | 6533 BV Nijmegen | (024) 356 52 32 | wavanmourik@planet.nlMacht en aftocht van de MarkiesMarquês de Pombal, door Louis Michel van Loo en ClaudeJoseph Vernet, 1767, Stedelijk Museum, LissabonPalácio CeiaHet verblijf van de Markies staat bekend als het PalacioCeia. Het is tegenwoordig het hoofdgebouw van de UniversidadeAberda, de Open Universiteit. Het interieur vanhet paleis bevat een belangrijke collectie geglazuurdetegels uit de tijd van de Markies. Hoewel gedocumenteerdbewijsmateriaal ontbreekt, worden deze tegelstoegeschreven aan de Real Fabrica de Faionça do Rato,de belangrijkste keramiek producent in Lissabon tijdenshet kunst- en ambacht ontwikkelingsprogramma vande Markies. Tegels van het paleis (1757), nu NationaalMonument, bevatten voorstellingen uit het dagelijksleven, zoals de jacht, visserij, deftige sport, muziek,dans, excursies op het platteland, religieuze thema’s enscénes met Oosterse invloed. De uitgebreide en schitterendeproductie was favoriet onder de handelaren ende bourgeoisie. Zij werden een kenmerk van paleizen enandere gebouwen in de tweede helft van de 18e eeuw.Als decoratie vormden zij een uitstekende aanvulling opde architectonische ernst van de periode. Gezien de onzekerheid“toegeschreven aan”, bestaat een kleine kansdat het damspel-tableau een ingevoerd ‘Nederlands’product is.Na de aardbeving gaf koning Jozef I in feite alle machtuit handen aan de Melo, waardoor hij kon uitgroeientot een progressieve en machtige dictator, gekenmerktals Verlicht Absolutisme. Het aantal vijanden groeideook ! In 1758 raakte Jozef I gewond bij een moordaanslag.De verantwoordelijk geachte Tavora-familie en deGraaf van Aveiro werden na een kort proces geëxecuteerd.Sebastião de Melo vervolgde elke betrokkene,zelfs vrouwen en kinderen. Om meerdere redenenwerden ook de Jezuiten het land uitgezet en hun bezittingenverbeurd verklaard. Hij heerste over Portugaltot de dood van koning Jozef I in 1777. Diens opvolger,koningin Maria I van Portugal had een hekel aan deMarkies en verbood hem binnen een afstand van 30 kilometervan haar te komen en beknotte zo zijn invloed.Palacio Ceia (=Universidade Aberta) 1757, Rua da EscolaPolitécnica 147, Lissabon.Literatuur Algemeen:Franca, Jose Augusto Une villedes lumieres. La Lisbonne dePombal, 1965Grote Spectrum Encyclopedie,Band 19, 170Rentes Florencio, A, De aardbevingvan 1 november 1755 inLissabon en de hervormingenvan Pombal. SISWO publicatie,maart 1986http://nl.wikipedia.org/wiki/Aardbeving_Lissabon_1755http://nl.wikipedia.org/wiki/Sebasti%C3%A3o_de_Melohttp://en.wikipedia.org/wiki/Marquess_of_PombalSpecifiek:1. http://www.pdhonline.org/courses/g175/g175.htm2. http://en.wikipedia.org/wiki/File:Louis-Michel_van_Loo_003.jpg3. Stoep, Arie van der Draughts inrelationship to chess and alquerque,2005, 50Met dank aan:Fernanda Frazão, Lissabon.Mevrouw Frazao schreef eenboek over het kaartspel inPortugal. Het tegeltableau wasopgenomen in haar presentatie,gegeven tijdens het XIVe ColloquiumBoard Games Studies, mei2011, in Brugge.Het damspel tegeltableau in Palacio Ceia, bevat7 x 6 blauw-witte tegels (voor zover zichtbaar), dieaan het plafond zijn aangebracht. Het speelveldtelt 10 x 8 velden. Naast het damspel bevat hetgebouw ook tableaux met o.a : kaarten, dobbelen,biljarten enz.. Verdere technische informatie overhet tableau en over de specifieke ruimte kon nietworden verkregen. Het tafereel is uitgevoerd inRococo stijl, met versiering van het asymmetrischeschelpmotief, zoals de mode toen aangaf. Dater geen schaakspel wordt aangegeven is niet zoopmerkelijk, want het damspel had enkele eeuwengeleden meer aanzien dan in de huidige tijd. Terherinnering: in buurland Spanje werden in de 16e,17e en 18e eeuw 14 damboeken gedrukt en maar2 schaakboeken. [3]Damspel, keramiek, tableau 7 x 6 tegels, blauw-wit,Real Fabrica de Faionça do Rato (?,) 2e helft 18e eeuw,Palacio Ceia - Universidade Aberta, Lissabon.19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!