12.07.2015 Views

HD 0305 - Het Damspel - Kndb

HD 0305 - Het Damspel - Kndb

HD 0305 - Het Damspel - Kndb

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Dhet damspel5Verschil in opleiding en carrière. Mirella Peereboom is hoogopgeleidals gerechtssecretaresse en werkzaam op de Haagse rechtbank.Echtgenoot Marco was glazenwasser en is nu hoofd beveiliging bijeen portiersbedrijf. Marco compenseert een lagere opleiding tenopzichte van zijn vrouw met een brede interesse, veel liefde voor denatuur en is volgens zijn hoogzwangere vrouw heel goed indenksporten als dammen en schaken. Regelmatig wordt er in huizePeereboom dan ook gedamd.Spits, 15 september 2003.Rubriek : College – carrière.officieel orgaan van de KNDB95ste jaargang november 2003


gastcolumn Haitze MeursIn onze serie gastcolumns deze keer een bijdrage van Haitze Meurs, sponsor van landskampioen Meurs Denk en Zet Culemborg.Beste lezer,In de ‘voormalige’ bondsraadvond een kennismakingsrondeplaats, waarin ieder lidgevraagd werd aan te geven hoehij / zij betrokken is (geraakt) bijde damsport. Mij is omonverklaarbare redenen de eertoegevallen een betoog hieroveraf te steken in deze gastcolumn.Ik kan daar vrij kort over zijn.Net zoals mijn ‘damcarrière’ ookvan korte duur was.<strong>Het</strong> was dat mijn broer Johan inRheden ergens in 1966 betrokkenraakte bij damclub De Meteoor,toen nog onder bezielendeleiding van Van der Zwan, nu –een 40 jaar later - zieltogend engefuseerd met de schaakclub.Dammen – vooral niet schaken,omdat dat in die tijd toch welals een elitesport gezien werd,met een type leden waar wijvan huis uit niet zoveel mee temaken hadden. Om die redenben ik ook nooit aan tennis,hockey, paardrijden, pianoles enskiën toegekomen.Nu wellicht minder vanzelfsprekend,maar toen was het inRheden ook nog heel gewoondat de katholieke bakker alleenmaar aan katholieken broodverkocht, de hervormde aan dehervormden, enz.Niet mijn broer heeft meoverigens bij de damsportbetrokken, maar het feit dat opde MULO aan schooldammengedaan werd. Ik wilde oefenen,en vroeg mijn broer om hulp.Dat schooldammen lukte vervolgensaardig, meer vanwegede zetjes dan enige vorm vanbesef wat het damspel aanmogelijkheden bood.Gegrepen door kleine succesjessloot ik me aan bij de damclubin Zutphen.Anders dan het spelen vanwedstrijden in clubverband, ente leren van eigen fouten, kan ikme niet herinneren dat ik ooitiets van clubgenoten geleerdheb. Wel mocht ik deelnemenaan de Centrale Jeugdtrainingdie door de heren Edink, VanDijk en Roozenburg aan deGelderse damjeugd gegevenwerd.Voor die tijd een uniek initiatief.Achteraf denk ik dat ik daarrelatief weinig van opgestokenheb als gevolg van een grondiggebrek aan basiskennis van despelsystemen.<strong>Het</strong> dammen heb ik pas echtgeleerd van Herman vanSilfhout, tijdens mijn studie inWageningen. Toen gingen mijnogen pas echt open. Toen kwamik er ook achter wat ik in de vijfvoorgaande jaren aan leermogelijkhedengemist had.Reden waarom ik het ontzettendbelangrijk vind dat dejeugd in een vroeg stadiumgoede trainingsmogelijkhedenkrijgt. Ook dat het schooldammenveel meer als instrumentgebruikt wordt om de ledenaanwaste versterken, en daarnaastlijkt het mij belangrijkvoor het voortbestaan van dedamsport dat het meisjesdammensterk gestimuleerdwordt. Niet zozeer omdat ikvanuit die hoek de grootsteinnovatieve ontwikkelingenverwacht, maar wel vanuit deoptiek van een socialisatie vande damsport. Heb je dames in declub, dan bind je ook de herenen ontdoe je het geheel van eenstoffig en rokerig imago.<strong>Het</strong> feit dat dammen niet gezienwordt als een elitesport heeftook nadelen. Zo zijn er weinigkapitaalkrachtige personen diezich met deze sport willen verbindenen in financieel opzichtde damsport gezond maken.Een initiatief om meer geld voorde damsport te genereren dooreen honderdtal sponsors tezoeken die elk € 1100 willenbijdragen per jaar, lijkt in goedebedoelingen te smoren bijgebrek aan personen oforganisaties die dat er voor overhebben. Een zorgelijk feit. Eenschriftelijk verzoek aan alletopclubs om sponsors te zoekenheeft zelfs tot geen enkelepositieve reactie geleid.‘Ieder voor zich, God voor onsallen’, lijkt het uitgangspunt.Helder, maar dat zal zeker nietleiden tot een volwassen sport.Haitze Meurs<strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> officieel orgaan van de KNDBInleverdatum kopij volgend nummer (6): 27 december 200395e jaargang nr. 5november 2003Oplage8000 exemplarenRedactieBob Nuys en Henk de WittBob NuysSleutelbloem 68935 RP Leeuwarden058-2881012bjnuys@zonnet.nlHenk de WittOosteinde 154b2611 SR Delft015-2134311witt@ilse.nlVaste medewerkersL. Aliar, J. van den Boogaard,T. Goedemoed, J. Krajenbrink,G. Leeflang, W. van Mourik,L. de Rooij, A. van der Stoep,H. de WaardRedactieadresPostbus 100,6990 AC Rheden026-4952309 (ook fax)Postbank 140731Rabobank 16.11.61.588 t.n.v.Penningmeester KNDBAbonnement€ 12,50 per jaar. <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong>wordt gratis verspreidaan alle leden van de KNDB.The rate of subscription forone year amounts € 16exclusive of forwardingcharges.Le prix d’abonnement pourune année montera € 20,frais de transport exclus.<strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> is ook verkrijgbaarin braille. Voor informatie:CBB, 0341-565477.KNDB-secretarisvacaturePost voor het bestuur via hetBondsbureauBondsbureauDorpsstraat 43a,6991 HE RhedenPostbus 100,6990 AC Rheden026-4952309 (ook fax)026-4954198(ledenadministratie)Directeur BondsbureauJ. Haijtink,Gasfabriekstraat 14,6971 ZL Brummen,0575-562172Bondsbureau FMJDOrteliusstraat 147/hs,1057 AX Amsterdam,020-6167402WCDAG.J. van der Werff,Burg. Bickerstraat 53,1111 CA Diemen,020-6994090DamasA. Bode,Gaastlaan 61,8304 JE Emmeloord,0527-615828Kring voorDamproblematiekP. Kuijper,Leisteen 13,1625 RX Hoorn,022-9230890NVGDJ. Fintelman,Midachten 35,8162 CK Epe,0578-621886VormgevingGraficelly,ReeuwijkDrukBDU,Barneveld2 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> september 2003


Gerard Bruins:Verbetering imago damsportstaat hoog op mijn lijstjeGerard Bruins is bezig aan zijn derde jaar als voorzitter vande damprovincie Drenthe. Na enige aarzeling besloot hijzich eind 2002 kandidaat te stellen voor de Bondsraad. Nietdat hij er geen zin in zou hebben, verre van dat. Maar Gerardheeft het razend druk met zijn administratiekantoor.Kenmerkend voor de integere, sympathieke Drent is dat hijer op stond dat er tegenkandidaten zouden zijn. Deverkiezing werd ervoor uitgesteld. Er kwamen twee anderegoede kandidaten, Gerard hoopte misschien stiekem dat hijde verkiezing zou verliezen. No way, hij kreeg viermaalzoveel stemmen als de andere twee kandidaten samen.Slot of kasteelIk tref Gerard op de bondsraadsvergaderingin Woerden. Na aflooppraten we met een paar collega’suit de Bondsraad wat na in degezellige kantine van de MeursGroep. Gastheer Haitze Meurs,mecenas van landskampioenMeurs/Denk en Zet uit Culemborg,vindt dat we wel een biertjeverdiend hebben. Na afloop gaanGerard en ik op zoek naar eenrestaurant. We zijn beiden volledigonbekend met dit stadje, de torenspitsin de verte is ons baken. <strong>Het</strong> iseen schitterende dag, de wind ishelemaal weggevallen. Rondhalfzes ‘s middags parkeren we bijeen imposant kasteel, midden inWoerden. We stappen uit en merkendat de temperatuur al behoorlijkbegint te dalen. “Is dit nou eenkasteel of een slot?”, vraagt Gerard.Ik zou het niet weten, ik denk dat ergeen verschil in zit. Of zit hetverschil in het feit dat een slot isomringd door water? Hier zit eengracht omheen en er is een ophaalbrug.Later horen we dat Woerde-naren kortweg spreken van <strong>Het</strong>Kasteel. Een prima plek om af tespreken, je kunt het niet missen.We lopen wat straatjes in en uit,zien hier en daar een café, maargeen restaurant. Juist als we overwegenom maar eens een voorbijgangeraan te schieten, blijken wevoor een Grieks restaurant te staan.“Bezwaar tegen Grieks?” “Eh, nee.Jij?”. <strong>Het</strong> restaurant is nog leeg, wekiezen een tafeltje bij het raam.Binnen de halve minuut staan ertwee ouzo’s op tafel. Een prettigeGriekse gewoonte. We bekijken dekaart. Behalve onze passie voor hetdamspel blijken we ook een voorliefdevoor het buitenshuis eten tedelen. Grieks staat daarbij echterniet hoog genoteerd. We vinden degerechten een beetje op elkaarlijken. Veel schotels met diversevleessoorten. Gerard neemt eenSocratesschotel, ik een Poseidonschotel.Of andersom maar datmaakt niet uit, we hebben trek enwillen gewoon wat eten. Weproosten en Gerard begint tevertellen. Hij heeft daarbij geenaanmoediging nodig. Gerardontpopt zich als een rasverteller.‘Domste dorp van Nederland’Gerard komt uit een groot, katholiekarbeidersgezin in Zwartemeer,een dorp in de zuidoosthoek vanDrenthe, vlakbij de Duitse grens.Een arm veenarbeidersdorp,althans in de jaren vijftig waarinGerard opgroeide. GerardusHermanus Hyacintus, werd in 1950geboren als nakomertje met tweezussen en vijf broers boven zich. “Ikkom uit het domste dorp vanNederland”.Dat valt toch wel mee zeker?Gerard lacht en legt uit. “In de jarenvijftig was het opleidingsniveau inZwartemeer heel laag. Dit had temaken met pure armoede.Kinderen werden van schoolgehouden om te helpen metwerken. Een Zwartemeerder wildedit probleem een keer kernachtigonder de aandacht brengen. Nou,dat is hem gelukt. In een kranteninterviewsprak hij over het‘domste dorp van Nederland’. Zoals3


Onderonsje met Nina Hoekman inde Bondsraad.Trots is Gerard op zijnidee van de DDB, deDrentse DambondBeker, door dekinderen ‘De DikkeBeker’ genoemd.diagram 1diagram 2zo vaak werd zijn uitspraak doorvelen letterlijk opgevat. Flinkecommotie natuurlijk”.Gerard werd al in een betere tijdgeboren en ging samen met drieklasgenoten na afloop van debasisschool naar de HBS. Elke dag17 kilometer met de fiets naarEmmen. En weer terug.Hoe is het bij jou zo gekomen?“Ik ben in mijn jeugd nooit lid vaneen club geweest. Volgens mij waser ook geen jeugdclub in Zwartemeer.In de jaren vijftig was er nogbijna geen televisie, zeker niet inZwartemeer. De avonden werdengevuld met spelletjes doen, ookdammen. Op mijn tiende kreeg ikmet sinterklaas een dambord. Datheb ik nog steeds. Ik speelde veelmet mijn oudere broers. Mijninteresse ging echter verder danalleen een spelletje doen. Ik haaldedamboekjes uit de bibliotheek, laskrantenberichten over dammen”.“Na de HBS, ik was toen 19, beslootik te gaan werken. Studeren of‘doorleren’ zoals we toen zeiden,kwam niet in me op. Wat ik wildedoen wist ik niet. Ik zag eenDe eerste partijadvertentie van Philips Eindhovenwaarin programmeurs werdengevraagd. <strong>Het</strong> vak programmeurwas toen erg nieuw, het leek mewel wat. Na een test moest ik bij depersoneelschef komen. Die begonhartelijk te lachen om mijn testresultaten,zei dat ik totaalongeschikt was voor programmeurmaar dat hij me onmiddellijk wildeaannemen voor de administratie. Ikhad een baan! Vier jaar heb ik inEindhoven gewerkt op de centraleadministratie. We waren met zo’n25 jonge kerels. Soms was eenaantal maanden flink aanpotenmet veel avond- en weekendwerk.Met name in het begin van het jaarEn hoe zit het nu met Gerard Bruins als dammer? Gerard verontschuldigtzich. “Ach, ik ben maar een gewone dammer en bovendien geencombinatiespeler’. Typerend voor zijn bescheidenheid is dat Gerard zichmet een rating van 1120 overgewaardeerd voelt. Je hebt toch wel eens eenzetje uitgehaald? “Jazeker, mijn allereerste partij won ik door eencombinatie”. Laat zien.Egbert Kikkert-Gerard Bruins, Hoogeveen 17 september 1979. 1.33-28 18-222.39-33, zie diagram 1. 2...22-27! 3.31x22 19-23 4.28x19 17x30 5.35x24 20x296.40-35 14x23 en Gerard stond twee schijven voor. De damboekjes uit zijnjeugd hadden zich meteen in zijn allereerste partij uitbetaald. “De partijduurde nog vijftig zetten”. Moet ik die ook afdrukken? “Nee hoor, laatmaar zitten”. Heb je ook diepere combinaties? “Ja, ik weet nog eenspetterende combinatie, maar die werd helaas uitgevoerd door mijntegenstander”. Geeft niet, dan is het ook jouw combinatie, it takes two totango. Gerard Bruins-Jacob Okken, Emmen 14 december 1987, diagram 2.32...29-33 33.38x29 23x34 34.40x29 22-28 35.32x14 3-9 36.14x3 18-22 37.27x98-13 38.9x18 12x34 39.3x21 16x49als het jaarverslag er moest komen.Er waren ook heel rustige perioden,dan ging het er relaxed aan toe. Inde avonduren deed ik boekhoudstudies.En ik bleef Drent, deweekends bracht ik vaak inDrenthe door. Toen ik na vier jaarEindhoven bij Philips Hoogeveenaan de slag kon greep ik dat metbeide handen aan. Daar heb ik zesjaar gewerkt. Aan het eind van dieperiode, in 1979, was er in Hoogeveeneen damtoernooi met eenaparte huisdammersklasse. <strong>Het</strong>leek me leuk om mee te doen. Ikwon de eerste prijs. Dat was destimulans om me aan te melden bijdamclub <strong>HD</strong>C Hoogeveen. Ik weetnog goed dat ik de eerste keer op declub kwam en dat zich toevallig opdie avond een andere recreant alslid meldde. We werden tegen elkaargezet en ik won met een echtbeginnerszetje, de Haarlemmer!”.De Drentse Dambond CupKort na zijn intrede in de damwereldvertrok Gerard in 1980 bijPhilips en ging hij als financieeladministrateur aan de slag bij eentoeleveringsbedrijf in de bouw. Inde voorgaande jaren was hij steedsdoorgegaan met het volgen vanavondstudies. Naast zijn baan gafhij belastingadviezen aanbedrijven. Druk zat dus, maar hetleven bestaat niet uit werk alleen.Gerardus Hermanus HyacintusBruins bleek een blijvertje in dedamwereld. Zijn broers heeft hijniet zover kunnen krijgen. Gerardlacht: “Ze hebben wel belangstellingen zijn wel eens bij eentoernooi wezen kijken. Maar zemoesten stil zijn en daar hadden zemoeite mee”.4 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


Een kijk op het dammendoor Sijbrand M. van EijkJij bent bekend geworden alsjeugdleider in Drenthe. Werd jijmeteen actief op dat gebied?‘Nee, toen ik begon bij <strong>HD</strong>C was ergeen jeugd. In 1984 zetten we eenjeugdclub op en werd ik jeugdleider.<strong>Het</strong> werken met jeugd heeftme altijd aangesproken. In hetbegin waren we helemaal nietprestatiegericht. Gewoon de jeugdop een plezierige manier latenspelen. Dat staat bij mij nog steedsbovenaan, maar langzamerhandkreeg ik ook oog voor het ontwikkelenvan talenten. De eerste successenkwamen met de drie broertjesThio. Hans Thio werd in 1989Nederlands pupillenkampioen, eenprestatie die later door zijn jongerebroer Paul werd herhaald. Ook dejongste van de broers, Chris,behaalde mooie resultaten. Nuhebben we weer drie broers die erggoed zijn, de gebroeders Palmans.De oudste, Maikel Palmans (16),werd dit jaar tweede bij het NKaspiranten. Joël (14) en Zainal (12)hebben als beste prestaties staaneen 3e resp. 2e plaats bij het NKwelpen”.Trots is Gerard op zijn idee van deDDB, de Drentse Dambond Beker,door de kinderen ‘De Dikke Beker’genoemd. Vier zaterdagmiddagenper jaar speelt de jeugd een toernooi.Aan het eind van elk toernooigaat iemand met de Cup, eenwisseltrofee van een halve meter,naar huis. <strong>Het</strong> volgende toernooikan de beker weer door iemandanders gewonnen worden. Nietalleen clubleden, ook schooldammertjeskunnen meedoen. Enkinderen uit andere provincies. Erdoen veel jeugddammers uitGroningen en Friesland mee. JohanDemasure, de bekende dampromotoruit Kortrijk, komt elkekeer met een stuk of tien kinderenhelemaal uit België. De kinderenworden naar sterkte in een aantalklassen ingedeeld en het gaat omhet aantal punten in die klassebehaald. Dus niet alleen de sterkstenhebben kans om de Cup tewinnen, vaak is het iemand uit éénvan de jongste leeftijdsgroepen diede beker voor een paar maandenmee naar huis mag nemen. Meestaldoen er zo’n 70 tot 80 kinderenmee, één keer kwam de teller tot120. <strong>Het</strong> idee van de DDB Cup isinmiddels door diverse provinciesovergenomen.Wanneer besloot je het hogerop tezoeken?Gerard schiet in de lach. “Daar benik de persoon niet naar, dat weet jijook wel. Je rolt gewoon van het eenin het ander. In 1987 werd ik schoolcoördinatorvan de provincie, kortetijd later jeugdleider. En sinds 2001dus voorzitter”.Cora Koopman uit Hijken, nustuderend in Enschede, volgde hemop als provinciaal jeugdleider. Nude naam Koopman is gevallen wilGerard wel even kwijt dat hij inheel veel zaken overlegt met Cora’svader Wim Koopman. “Een primavent. Afgelopen voorjaar werd hetWK Aspiranten en WK Meisjesgelijktijdig gehouden in Hijken”.ImagoEen slotvraag. Wat wil je in deBondsraad bereiken? “Ik wilnatuurlijk een algemene bijdrageleveren aan het beleid van dedambond. Een onderwerp dat meveel bezig houdt is ons imago, hoewe onszelf presenteren. Daar kanmijns inziens enorm veel aanverbeterd worden. De enkele keerdat een topdammer nog voor detelevisie of radio geïnterviewdwordt, zit ik soms met krommetenen te kijken of te luisteren. Erstraalt zo weinig enthousiasmevoor ons mooie spel vanaf. Somskomt het zelfs over als ongeïnteresseerdheid.Ik denk dat vaak onderschatwordt hoe belangrijk presentatieis voor de aantrekkingskrachtvan het damspel. Ja, verbeteringvan het imago van de damsportstaat hoog op mijn verlanglijstje”.WedstrijdProblemenmakenvoor beginnersIn het voorjaar van 2004 zal, door berichtgeving in <strong>Het</strong><strong>Damspel</strong> en in De Problemist, een wedstrijd wordenuitgeschreven voor beginnende * damproblemisten.Er wordt gestreden in drie categorieën, elk met als inzeteen kampioenstitel.Groep 1: leeftijd: op 1 januari 2005 niet ouder dan 15 jaarGroep 2: leeftijd: op 1 januari 2005 niet ouder dan 25 jaarGroep 3: alle (overige) leeftijden<strong>Het</strong> organisatieteam bestaat uit:namens <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> B.J. Nuysnamens De Problemist P. Kuijperde winnaar van 1994 A.D. van Mourik, redacteur DPJe hoeft geen crack te zijn om mee te doen. Met leuke ideeënkun je heel ver komen.* De wedstrijd staat slechts open voor Nederlandstaligeproblemisten. Deelnemers mogen voorheen niet meer danvijf werkstukken hebben geplaatst in een landelijkedagbladrubriek of in een erkend damblad.5


Tijdelijk royement van Tjalling Goedemoed botsing tussen twee wereldenKosmos crashtin cyberspaceTwee werelden botsten vrijdag 31 oktober 2003. De klap was te horen tot ver incyberspace. De reacties waren opgewonden. Welke schade zou hier zijn aangericht?<strong>Het</strong> was een eclips uit onbegrip. Als exponent van een nieuwe wereld was TjallingGoedemoed het slachtoffer. Vanuit de oude wereld had het bestuur van deKoninklijke Nederlandse Dam Bond een sanctie genomen. Goedemoed werdverbannen. Geroyeerd.door Gep LeeflangTjalling Goedemoed.Eigenwijs, uitdagend. ProfdammerGoedemoed tergt soms. <strong>Het</strong> damlevengaat door ook als er geenspelers meer in de buurt zijn. In deleemte van eenzaamheid heeftimmers al lang de computervoorzien. Digitaal spelen op VOG,maar ook chatten via MSN endiscussiëren op forums van eerstKNDB en later FMJD. Tijden zijnveranderd. De remmen gaan nietalleen meer los in de kroeg. Ook opde digitale snelweg kan eengepassioneerd mens zich helemaallaten gaan. Chatrooms zijn hetverlengde van de huiskamer. En inde huiskamer neem je nooit eenblad voor de mond.Wijze mannen zien de misdragingenvan een onbezonnen generatiehoofdschuddend aan. Totaleanarchie, verpeste moraal, klaplopersdie hun tijd niet beterkunnen besteden dan om kwartover vier ’s nachts achter huncomputer te kruipen en allerleionzin uit te kramen; die verdorvenwereld die internet heet moet vervan de damarena worden gehouden.Ze vangen elkaar vliegen af,beledigingen gaan over en weer,scheldpartijen ontstaan zelfs… Denoblesse van het spel lijkt daarnooit te hebben bestaan.Profdammer Goedemoed had weereens een chatroom betreden. Vanzelfsprekendwerd er geprikkeld,natuurlijk werd er uitgedaagd.Nuanceringen waren zeldzaam,duidelijkheid troef in dit spel.Waarbij die duidelijkheid voor dechatter zelf genuanceerd genoegwas. Zijn visie op een vete metHenk Stoop werden gevolgd dooreen gewraakte passage: “Maar hetkan nog doller, Jan Groeneveldstuurde zonder dat ik ook maardoorhad dat hem iets dwars zat,een boze brief met een afgeluisterdgesprek dat hem niet beviel. Meteenaangeven als een echte NSB’er.Big Brother is watching you!’’Kosmos, Goedemoeds identiteit incyberspace, had gesproken. Sprakverder, prikkelde, discussieerdezoals altijd. <strong>Het</strong> duurde lang voorhet gesprek verstomde.Als een donderslag bij helderehemel kwamen de woorden vrijdag31 oktober terug. Een brief van deGelderse Dambond plofte op dedeurmat. Daarvan is Kosmos in deoude wereld lid, als speler van damclubApeldoorn (DCA). Een aangetekendebrief was er bovendien vande KNDB. Met als bijlage diepassage uit de virtuele wereld,Kosmos’ woorden in cyberspace.Alsof een bom ontplofte. Royement.Geen straf na lange argumentatieen hoor- en wederhoor. Donderdag30 oktober hadden wijze mannenvan de Gelderse bond een briefjegepost, na een dag eerder een oordeelte hebben geveld. Die vrijdagmiddaglas Kosmos dat hij werdaangesproken met ‘Geachte heerGoedemoed’. De jobstijding waskort geformuleerd: “Op basis van dedoor u gebezigde tekst in bijlage 1en met inachtneming van deStatuten van de Gelderse Dambondartikel 8 lid 1d heeft het bestuurvan de Gelderse Dambond, inmeerderheid bijeen op 29 oktober2003, besloten u met onmiddellijkeingang te ontzetten uit het lidmaatschapvan de GelderseDambond’’. Met de toevoeging datop de KNDB een dringend beroepzou worden gedaan om het royementmet onmiddellijke ingangover te nemen, ondertekend doorJozef Linssen, voorzitter van deGDB.Van de KNDB eveneens een ultrakortbriefje met dezelfde verzenddatum,namens het bestuurondertekend door directeur JohanHaijtink. De bond had besloten hetGelderse royement over te nemen.CrisisberaadGoedemoed de volgende dag, voorde deur van de speelzaal van zijnclub DC Apeldoorn; hij kon wel radenwaar de gesprekken over gingen.Crisisberaad buiten onder hetafdak, waar gerookt mag worden.Overleg met de arbiter, om te bepalenof Goedemoed mocht wordenopgesteld tegen Maas van ’t Hoog.Contact met de competitieleider,tevens hoofdbestuurslid van deKNDB. Hij, Leo Mous, wist echtervan niets. Goedemoed werd opgesteld.Zijn partij tegen Odin Mol(remise) werd direct na afloop echterals 0-2 geregistreerd. De frustratiesbij zijn club waren groot. Alleellende had DCA genekt, meendeDCA-secretaris André de Koning.’s Avonds na de wedstrijd wordt hetnieuws cyberspace ingeslingerd,gepost op het forum van dewerelddambond. Razendsnel doethet nieuws van Kosmos’ lot deronde. <strong>Het</strong> forum explodeertbijkans. Binnen twee dagen heefthet onderwerp twee keer zoveelreacties opgeleverd als de meestbesproken kwestie tot dan toe. Datmoment is toevallig daar als hetKNDB-bestuur in spoedberaadbijeen is, op 3 november, tweedagen na de competitieronde. <strong>Het</strong>bestuur is door DCA en DeOldehove, waarvan Goedemoedeveneens lid is, geconfronteerd meteen ultimatum en moet op 3november voor 20.00 uur hetroyement terugdraaien en bepalendat de competitiewedstrijd vanDCA wordt overgespeeld. Zoniet,dan volgt een claim van tienduizendeneuro’s, is vanuit Apeldoorngemeld. De clubsponsor heeft zichnamelijk mateloos opgewonden.“Indien privé-omstandigheden(chatten) de wedstrijduitslagenkunnen beïnvloeden, ben ikgenoodzaakt mij als sponsor vanDCA sterk te maken voor terugtrekkingvan het team. In anderesportbonden is dit ongebruikelijk(Kluivert jaagt iemand dood, speeltgewoon in Oranje). Waar zijn wijtoch mee bezig! Topsport versusamateur bestuurders”, valt op hetinternetforum van de FMJD telezen.Vrijwel exact op het moment dat6 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


het ultimatum afliep, 20.00 uur,meldde Ebbo de Jong als KNDBvoorzitterdat het royement werdteruggedraaid. De beslissing was(te) overhaast genomen, gaf hij toe.Pijnlijk, zoiets terugdraaien?“Natuurlijk neem ik liever beslissingenwaar we niet op hoeventerug te komen”. De onzorgvuldigeprocedure terugdraaien (naar laterblijkt per 3 november) was echteréén ding, ook nog beslissen om eencompetitiewedstrijd te latenoverspelen was iets heel anders.Dat was niet aan de orde, zeiDe Jong, de dreigementen vanuitApeldoorn ten spijt. Dat zou de clubmaar via de geijkte kanalenmoeten afdwingen.Hoewel overigens het royementvan tafel was, betekende dit nietdat Goedemoed cq Kosmos geenblaam trof, benadrukte de KNDBvoorzitter.Goedemoed zou zich nogwel degelijk voor de tuchtcommissiemoeten verantwoorden voorzijn uitspraken. Kosmos zoumoeten beseffen dat chatten incyberspace niet simpelweg tevergelijken is met het kletsen in dekroeg. “Nadat wij de beslissinghadden genomen om het royementterug te draaien, hebben we hemook uitgelegd waar het probleemzit als je een woord als NSB’er in demond neemt”, aldus De Jong.GrensLastig toch, die botsing van tweewerelden. Waar ligt de grens tussenkeuvelen in de huiskamer, uit jenek chatten, slap ouwehoeren in dekroeg, tijdens een woordenwisselingin een sportkantine iemandvoor rotte vis uitmaken, je frustratiesafreageren in cyberspace ensimpelweg over de schreef gaan?“Eigenlijk is het buitengewoonsimpel”, meende De Jong. “In hetverleden leek het erop dat je alleswat je zei kon afdoen met hetdecreet ‘slip of the tongue’. Daarwaren dingen dan mee opgelost.Als je dat doortrekt naar hetinternet, dan ligt het toch watanders. Je zult toch moeten wennenaan het idee dat een slip of thetongue niet simpelweg te vertalenis met slip of the pen. De wereldverandert natuurlijk en internetheeft zijn plaats verworven, maarmannen als Tjalling Goedemoedmoeten zich realiseren dat ze daartoch minder vrij zijn dan ze denken,dat geschreven woorden tochverder strekkende gevolgen kunnenhebben”.‘Slip of the tongue’niet simpelwegvertalen met ‘slip ofthe pen’Verwoede discussie op internet<strong>Het</strong> later weer opgeheven royement van TjallingGoedemoed heeft een verwoede discussie losgemaaktop internet. De digitale snelweg als discussiepodium isniet meer weg te denken in de damwereld.Binnen twee keer 24 uur leidde het bericht datGoedemoed door de KNDB was geroyeerd op voorspraakvan de Gelderse Dambond tot 265 bijdragen aan dediscussie op het forum van de FMJD.Uitgerekend uitlatingen van Goedemoed op internetwaren de aanleiding geweest voor zijn later teruggedraaideroyement. <strong>Het</strong> bondsbestuur stelde in eenverklaring niet dat de beslissing tot royement onjuistwas, maar beschreef de uitspraak in een verklaring op deKNDB-site als (te) overhaast. Feitelijk werd de uitspraakook niet geheel teruggedraaid, maar per 3 novemberopgeheven. De tuchtcommissie zou zich overGoedemoeds uitspraken moeten buigen en de uitspraakvan die commissie zou bindend zijn.Een selectie van dereacties:➔ “Als het waar is datTjalling naar aanleidingvan een uitlating in eenchatbox geroyeerd is, isdat zeer opmerkelijk.Chatboxen hebben inderdaadiets van een gesprekin een kroeg, vaak onderhet genot van alcoholica.Dat soort gesprekken hebik regelmatig, zoals zovelen van ons. Op basisvan deze gesprekken zouik dus een aantal prominentedammers enbestuurders kunnen latenroyeren. <strong>Het</strong> is namelijkongelooflijk wat sommigebestuurders over elkaardurven beweren” (Gerard deGroot, voorzitterBondsraad).➔ “Sinds wanneer is het beledigenvan iemand redenom een persoon te royeren?Dat doe je toch alleen maarals-ie niet aan zijnfinanciële verplichtingenvoldoet? Wat er op internetwordt uitgekraamd, daarheeft de KNDB toch geenene mallemoer mee temaken?’’ (André de Koning,secretaris en captain van DCApeldoorn, Goedemoedsclub).➔ “Ik ben werkelijkgeschokt. Mijn eerstereactie: ik zeg mijn lidmaatschapvan de KNDB op. Mijntweede reactie: op deeerstvolgende vergaderingvan de (legale) bondsraadsturen we dit bestuur naarhuis” (Gerard de Groot).➔ “De volgorde van handelenten aanzien van iemanddie al dan niet meerderemalen ‘over schreef’ isgegaan, is volgens mij:1. (officiële) waarschuwing /goed gesprek; 2. berisping;3. schorsing; 4. royement.Uit het feit dat 1, 2 en 3overgeslagen zijn blijkt dathet bestuur zijn hoofdhelemaal kwijt is. Tjallingheeft toch geen moordbegaan?!?’’ (Eric vanDusseldorp).➔ “Dit moet een grap zijn.Ik werd om erger slechtseen jaar geschorst. Ofriskeer ik nu een royementmet terugwerkendekracht?’’ (Hanco Elenbaas).➔ “Ik hoop overigens dathet bestuur de weg naar ditforum weten te vinden.Toen ik hen vertelde datheel dammend Nederlandlaaiend is door deze kwestieverbaasde hen ten zeerste.In welke wereld leven zeeigenlijk?” (Nadine van Tiel).➔ “Ik ken geen beteretrainer die hem moetvervangen zowel op damalssociaal gebied. Ik zit nogmaar vier jaar op dammenen dankzij hem zit ik nu bijde apirantentop en speelereklasse. Dus als de KNDBhem royeert mogen ze mijook royeren!” (MaikelPalmans).➔ ,,Lidmaatschap opzeggen.En laten we er met zijnallen voor zorgen datTjalling een goede advocaatkrijgt” (Bert Zwart).➔ ,,Deze aktie van hetbestuur is onthutsend. Nogafgezien van de vraag hoeprivé een MSN forumprecies is en hoe kwetsendde uitlatingen van Tjallingopgevat moeten worden, ishet duidelijk dat de straf ingeen enkele verhoudingstaat met het vergrijp. Ikhield het niet voor mogelijkdat de KNDB zo lichtzinnigmet haar leden zou kunnenomspringen. Hopelijk komthet bestuur tijdig bij zinnenen wordt dit zo spoedigmogelijk ongedaangemaakt. Zo niet, dan wordthet denk ik tijd om eenmotie van wantrouwen inte dienen.’’ (WiegerWesselink, voormaliglandskampioen)➔ ,,Ik maak me geen zorgenover de tuchtcommissie, diezal de aanklacht tegenTjalling schuddebuikendnaast zich neerleggen.Smakeloosheid is nietstrafbaar, zeker niet in eenprivé-domein.’’ (Jan Pieter)➔ ,,Koot: ‘Wat hebben wijgeleerd van deze zaak,Ebbo?’‘Wellicht (sic!)hebben wij het royementvan de GDB iets teoverhaast overgenomen.’Wie hersens heeft om tedenken, denke!’’ (Kosmos)➔ ,,Een deel van het GDBbestuurschijnt gesluierdgesignaleerd te zijn in eenkonvooi van <strong>Het</strong> Rode Kruisergens bij de grens metPakistan.’’ (Fred vanAmersfoort)7


Op deze pagina worden buiten verantwoordelijkheid van de redactie mededelingen door het bestuur gepubliceerdProcedure invoering nieuwe statutenDe najaarsvergadering van de bondsraad was vastgesteldop zaterdag 8 november. De overgang vanAlgemene Vergadering naar Bondsraad en de daarmeegepaard gaande statutenwijziging is formeel echter nietjuist verlopen, waardoor de notaris niet meewerkt aande wijziging en waardoor de bondsraad momenteel noggeen juridische basis heeft.<strong>Het</strong> bestuur heeft in het najaar van 2002 de statutenniet volgens artikel 19 uitgevoerd en zal de geheleprocedure opnieuw dienen af te lopen. Omdat een enander niet vóór 8 november juridisch kon wordenafgehandeld, heeft het bestuur besloten de bijeenkomstte verzetten naar 10 januari 2004.In een apart artikel in dit nummer van <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong>worden alle wijzigingen woordelijk vermeld. Met depublicatie van deze wijzigingen en de aankondiging vaneen algemene vergadering, meer dan vier weken voorhet bijeenroepen van de vergadering, is voldaan aan devoorwaarden die in lid 1 en 2 van artikel 19 van destatuten zijn vermeld. Een afschrift van de wijzigingenligt tot na de datum van wijziging op het bondsbureauter inzage. De integrale tekst van de nieuwe statuten iste zien op de website van de KNDB, www.kndb.nlOp 10 januari zal gestart worden met een algemenevergadering (oude stijl). Is niet tweederde van destemgerechtigde leden vertegenwoordigd, dan wordtterstond en aansluitend een nieuwe vergaderingbijeengeroepen en gehouden, waarin ongeacht hetaantal vertegenwoordigde stemgerechtigde leden destatuten kunnen worden gewijzigd met een meerderheidvan tweederde van de uitgebrachte stemmen. Op10januari zullen de nieuwe statuten bij de notaris wordenbekrachtigd.Als de vergadering akkoord gaat met de statutenwijziging,kan meteen daarna de bondsraadsvergaderingplaatsvinden. Omdat in de bondsraad alle provincialebesturen vertegenwoordigd zijn, is het niet noodzakelijkom extra personen naar de bijeenkomst af te vaardigen.Uiteraard zijn de provinciale bonden gerechtigd omiemand anders af te vaardigen.Geen puntenoverwinning bij dehalve finalesDe commissie die de wijziging in de puntentellingvoorbereidde, had het voornemen met een voorstel tekomen waarin de nieuwe telling niet alleen voor definale, maar ook voor de halve finales van hetkampioenschap van Nederland zou gelden. Aangeziende halve finales beginnen voordat een besluit door deBondsraad kan worden bekrachtigd, zullen deze volgensde oude puntentelling worden gespeeld.Convocatie voor de algemene vergaderingOp 10 januari 2004 zal er een algemene vergaderingworden gehouden waarin een voorstel tot wijziging vande statuten zal worden voorgesteld. De vergadering isopenbaar. Spreek- en stemrecht zal echter uitsluitendworden verleend aan de daartoe aangewezen afgevaardigdenvan de provinciale bonden. Een uitnodiging tothet bijwonen van de vergadering zal bovendien tijdigper post aan alle aangesloten bonden en aan de ledenvan de raadscommissies worden verstuurd. Daarmee isvoldaan aan artikel 15, lid 1 van de statuten.Nieuwe secretaris gezochtLeen de Rooij, de huidige secretaris van de KNDB, heeftaan het bestuur te kennen gegeven dat hij op debondsraadsvergadering van juni 2004 zijn functie zalneerleggen. In 2003 was zijn vorige bestuursperiodeafgelopen, maar omdat de voorzitter tezelfdertijd aftrad,leek het verstandig om de secretaris nog een jaar infunctie te laten blijven. Namen van kandidaten kunnenbij het bestuur of het bondsbureau worden gemeld. Eensecretaris wordt niet in functie gekozen, maar aangeziengeen der zittende bestuursleden de ambitie heeftom het secretariaat over te nemen, wordt gezocht naareen kandidaat die specifieke vaardigheden heeft om hetsecretariaat te vervullen.Geslaagd voor damtrainer-BOp 28 oktober zijn er 6 cursisten geslaagd voor hetdiploma damtrainer-B, te weten:Gerrit Boom, Bert Habets, Tjeerd Harmsma,Ron Heusdens, Theo Schippers, Benno van StratenFinanciële consequenties van hetbezuinigingsbeleidDe omvang van de bezuinigingen op de subsidies vanVWS en de gevolgen voor de KNDB zijn inmiddelsnauwkeuriger bekend. Binnen drie jaar wordt desubsidie voor het algemeen functioneren geheelbeëindigd. Op de subsidies op projecten is een kortingvan 10% van toepassing. Voor 2004 wordt er voor deKNDB in totaal een korting aangekondigd van 11.000euro. Voor 2005 is dat 30.000 en in 2006 70.000 euro.Daarnaast moet rekening worden gehouden met eenvergoeding die betaald moet worden op vermogen datmet de verkregen subsidies is gevormd. De begrotingvoor het lopende jaar vertoont een tekort van 20.000euro. Samen met de korting van 11.000 euro door VWSbetekent het dat de begroting aangepast moet wordenmet 31.000 euro. We ontkomen derhalve niet aandrastische maatregelen.Op de volgende onderdelen zijnin de begroting bezuinigingen toegepast:a. Meisjeswedstrijden.De meisjes kunnen al met alle andere jeugdwedstrijdenmeedoen. Er komt een overgangsmaatregel voor detrainingen van meisjes aspiranten en junioren, omdathet niveauverschil nog te groot is.b. Damestraining.Dames kunnen, al naar gelang hun speelsterkte,aanschuiven bij de andere trainingsgroepen.c. Bondswinkel.De prijzen van de artikelen in de Bondswinkel wordenmet 5% verhoogd.d. Kampioenschap van Nederland.Er worden voortaan geen startgelden meer betaald.Voorts kan het noodzakelijk zijn om meerpersoonskamerste regelen.8 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> september 2003


e. Reiskosten.De reiskosten bij wedstrijden en bij opleidingenworden niet meer vergoed. Men wordtverzocht zoveel mogelijk gezamenlijk tereizen. De reiskosten voor trainingen wordenwel vergoed, omdat die een onderdeel vormenvan gesubsidieerde topsport. Bij dezecategorie zou de eigen bijdrage verhoogdkunnen worden. N.B. Met ingang van 2004wordt door de overheid nog slechts eenbelastingvrije vergoeding van 17 cent perkilometer toegestaan.f. Landelijke competitie.In 2002 kwam 9,5% van de kosten voor rekeningvan de KNDB. Met ingang van 2004 isuitgegaan van een neutrale omslagregeling.g. ID- baan.De gesubsidieerde ID- baan van AlexMathijsen bij het Bondsbureau zal in de loopvan 2004 worden beëindigd. Zijn werk zaldoor vrijwilligers gedaan moeten worden.h. Interlands.Er staan voor 2004 geen interlands begroot.Slechts met voldoende sponsoring zijn dezewedstrijden te realiseren.i. Halve finale vrouwen.<strong>Het</strong> kost vaak grote moeite de halve finalebezet te krijgen. De halve finale zal vervallen.<strong>Het</strong> voorstel is, om vrouwen in volgorde vanrating uit te nodigen voor de finale.Naast bezuiniging op de uitgaven wordt erook gezocht naar verhoging van de inkomsten.Een spoedige verhoging van de afdrachtvan de verenigingen aan de KNDB lijktonontkoombaar.Damesdammen verliest A- statusNaast al deze tragische berichten bereikte onsook de onheilstijding dat de dames hun A-status verliezen. Dat heeft ernstige financiëleconsequenties voor de top van het damesdammen.Bij de heren dreigde een zelfde catastrofe,maar een beroep op de z.g. ‘hardheidsclausule’werd toegekend. Zo kon de statusvoor dit jaar gehandhaafd blijven.Arbiterscommissie<strong>Het</strong> bestuur heeft gepoogd de arbiterscommissienieuw leven in te blazen. Hans Robbenen Richard van Diggele zijn bereid gevondenom in dit college te komen versterken. Om decontinuïteit te waarborgen blijft H. van Marledeel uit maken van de commissie. K. Dijkheeft zijn plaats ter beschikking gesteld. <strong>Het</strong>bestuur wil hem bedanken voor de bewezendiensten.Overleden<strong>Het</strong> bestuur geeft met leedwezen kennis vanhet overlijden van: N. Ligthart, DDD Alkmaar;D. Kamps, DC Groningen; T.H. Roorda, DCJoure; K. Janssen, OG Den Ilp; C.A. vanRijswijk, DV Lammerenburg; J. Sons, EurekaHoensbroek; H.W. Hermsen, DC Zevenaar;M.G. Vreeberg, ADW Amsterdam; G. Buyse,VDV Vlaardingen.Wijziging statutenVoorgestelde wijzigingen in de statuten vande Koninklijke Nederlandse Dam Bond, zoalsze laatstelijk gedeponeerd waren bij denotaris op 20 juni 1979.Achtereenvolgens wordt vermeld: het artikel,het onderwerp waarover het artikel handelten de voorgestelde wijziging of toevoeging.De tekst van de nieuwe statuten, die tergoedkeuring worden voorgelegd aan dealgemene vergadering van 10 januari 2004, iste lezen op de website van de KNDB.Art. 1-4 Naam en zetel<strong>Het</strong> tweede deel van de zin wordt: “is (bij deinwerkingtreding van deze statuten) vooronbepaalde tijd aangegaan.Art. 2 Doel en middelenDe laatste woorden “des woords” wordt: “vanhet woord”Art. 4-1. Leden.”a. “die bij huishoudelijk reglement” wijzigenin “die volgens huishoudelijk reglement”.b. aanvullen met lidc: “bijzondere leden, te weten natuurlijkepersonen die zich hebben aangemeld als lidvan een bijzondere vereniging met wie debond een associatieovereenkomst isaangegaan.”Art. 6. Lidmaatschap natuurlijke personen<strong>Het</strong> tweede deel van lid 2 opnemen als lid 3,te weten:3. “Bij huishoudelijk reglement zullengedetailleerde regels omtrent het verkrijgenvan het lidmaatschap worden gesteld”.Art. 7. Toelating leden“algemene vergadering” wordt “bondsraad”.Laten vervallen: de laatste regel: “de regelsdaartoe worden bij huishoudelijk reglementgeregeld”.Art. 8.Lid 1-aLid 1-bLid 1-cLid 3Lid 8Art. 9.Lid 1Beëindiging lidmaatschapvervallen: het eerste woord “het”vervallen: het eerste woord “de”“een lid” wordt “het lid”“kalenderkwartaal” wordt“kalenderhalfjaar”“kalenderkwartaal” wordt“kalenderhalfjaar” (2x)Vaststelling contributie“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Art. 10.Lid 1Lid 3Lid 4Lid 5Art. 11Lid 1Benoeming bestuursleden“algemene vergadering”wordt“bondsraad”Na “een voordracht van de zijde vaneen provinciale bond” toevoegen:“of vanuit de bondsraad”“algemene vergadering” vervangendoor “bondsraad”“twee/derde van de ledenvertegenwoordigd is” vervangendoor “tweederde van debondsraadsleden aanwezig is”“algemene vergadering” wordt“bondsraad” (2x)Schorsing of ontslag bestuurslid“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Art. 12 Extra bondsraadsvergadering bijbestuursvacaturesLid 2 “algemene vergadering” wordt“bondsraadsvergadering”Lid 4 en 5 “algemene vergadering” wordt“bondsraad”Lid 5-I “vijftigduizend gulden” wordt“vijfentwintigduizend euro”Lid 5-II-b “vijftigduizend gulden” wordt“vijfentwintigduizend euro”9


Lid 5-II-f “algemene vergadering”wordt“bondsraad”Art. 13 Omgaan met jaarverslag enjaarrekeningLid 3 “op de algemene vergaderingbinnen zes maanden na afloop vanhet bondsjaar” wordt: “binnen zesmaanden na afloop van hetbondsjaar”“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Lid 4 “een erkend accountantsbureau,door de algemene vergaderingaangewezen” wordt “een accountantdoor de bondsraad benoemd““algemene vergadering” wordt“bondsraad”Art. 14 Algemene vergadering: wordt:Bondsraad<strong>Het</strong> oude artikel wordt vervangen.<strong>Het</strong> nieuwe artikel luidt:1. Aan de bondsraad komen in de bond allebevoegdheden toe die niet door de Wet ofstatuten aan het bestuur zijn opgedragen.2. De bondsraad vergadert tenminste eenkeer per jaar.In de vergaderingen komen jaarlijks ondermeer aan de orde:a. het jaarverslag over het afgelopenbondsjaar en de rekening enverantwoording bedoeld in artikel 13 methet verslag van de accountant;b. déchargeverlening van het bestuur;c. de instelling van al dan niet permanenteraadscommissies, waarvan dewerkzaamheden en bevoegdheden bijreglement of besluit worden geregeld;d. de voorziening in vacatures in hetbestuur en/of de raadscommissiese. de voorstellen van het bestuur, debondsraadsleden, de provinciale bondenen de raadscommissies, aangekondigd bijde bijeenroeping van de vergadering;f. installatie van nieuwe bondsraadsleden3. Andere vergaderingen van de bondsraadworden gehouden zo dikwijls het bestuurdit wenselijk of nodig oordeelt.4. Voorts is het bestuur op schriftelijk verzoekvan tenminste vijf leden van de bondsraadverplicht tot het bijeenroepen van eenvergadering van de raad op een termijnvan niet langer dan vier weken. Indien aanhet verzoek binnen veertien dagen geengevolg wordt gegeven, kunnen deverzoekers zelf tot die bijeenroepingovergaan overeenkomstig artikel 15.Art. 15 Bijeenroepen vergaderingbondsraadLid 1 vervalt. De nieuwe formulering luidt:1. Een vergadering van de bondsraad wordtbijeengeroepen door het bestuur. Debijeenroeping geschiedt per convocatie, dietenminste vier weken voorafgaand aan devergadering wordt verzonden aan de ledenvan de raad. De convocatie wordt voorts terkennismaking toegezonden aan debesturen van de aangesloten bonden enaan de leden van de raadscommissies, en opdoor het bestuur te bepalen wijze aan alleleden van de bond bekend gemaakt.Art. 16 Samenstelling algemenevergadering: wordt: Samenstelling bondsraad<strong>Het</strong> oude artikel vervalt. De nieuweformulering luidt:1. De bondsraad bestaat uit:a. leden gekozen door en uit de provincialebonden;b. leden gekozen door en uit de bijzonderebonden die bij de bond zijn aangesloten;c. leden gekozen door en uit de topspelersvan de bond.2. a. <strong>Het</strong> aantal bondsraadsleden bedoeld inlid 1a is gelijk aan het naar boven afgeronde1/250e deel van het gezamenlijkeledenaantal van de provinciale bonden.Elk der provinciale bonden wordtvertegenwoordigd door tenminste eenbondsraadslid. Resterende zetels wordenverdeeld op basis van het ledenaantal,volgens de rekenwijze van de grootsteresten.b. Elk der bijzondere bonden wordtvertegenwoordigd door éénbondsraadslid.c. <strong>Het</strong> aantal bondsraadsleden als bedoeldin lid 1c bedraagt twee.3. In het huishoudelijke reglement wordenregels gesteld voor de aanwijzing vanbondsraadsleden. <strong>Het</strong> huishoudelijk reglementgeeft tevens regels om te bepalenwie tot de categorie topspelers behoren.4. Bestuursleden en personeelsleden van debond kunnen geen lid van de bondsraadzijn. Tenminste één van de bondsraadsledenuit een bepaalde provinciale bond istevens bestuurslid van die provincialebond. Een persoon kan slechts kandidaatzijn voor de bondsraad via één van deonder lid 1 genoemde groeperingen.5. De zittingstermijn van de bondsraadsledenbedraagt drie bondsjaren. Na drie opeenvolgendezittingstermijnen lid te zijngeweest, kan een lid niet onmiddellijkworden herkozen of herbenoemd.6. Voor de toepassing van lid 1 wordtuitgegaan van de ledenaantallen op 1 julivan het jaar voorafgaand aan hetbondsjaar waarin een nieuwe bondsraadaantreedt. Voor de toepassing van lid 1worden de persoonlijke leden van de bondals bedoeld in artikel 6 lid 1 sub c, geacht lidte zijn van de daarvoor op grond van hunwoonplaats meest in aanmerking komendeprovinciale bond.7. <strong>Het</strong> lidmaatschap van de bondsraadeindigt:- door tussentijds aftreden- door toetreding tot het bestuur van debond- door als personeelslid in dienst te tredenvan de bond- door beëindiging van het lidmaatschapvan de bond- door het verstrijken van dezittingstermijn- door overlijden<strong>Het</strong> lidmaatschap van de bondsraad wordtvoor bepaalde of onbepaalde tijd opgeschortindien aan het lid een tuchtmaatregel alsbedoeld in artikel 3, lid 1, sub g of h van hetTuchtreglement, is opgelegd.<strong>Het</strong> lidmaatschap van de bondsraad ispersoonlijk; het bondsraadslid kan zich niettijdens een vergadering door een anderepersoon laten vervangen.Indien het lidmaatschap van een bondsraadslidtussentijds eindigt, wordt zijn plaatsingenomen door het reservelid; degene die bijhet begin van de zittingstermijn als eerste inzijn plaats gekozen of aangewezen zou zijn.8. De vergaderingen van de bondsraad zijnvoor de leden van de bond openbaartoegankelijk. Geschorste leden en nietledenvan de bond, hebben alleen mettoestemming van de bondsraad toegangtot de vergadering.9. In een vergadering van de bondsraadkunnen slechts rechtsgeldige besluitenworden genomen indien tenminstetweederde van het aantal zitting hebbendebondsraadsleden aanwezig is.Indienminder dan tweederde van het aantalbondsraadsleden aanwezig is, wordtbinnen vier weken een tweede vergaderingbijeengeroepen waarin over dezelfdeonderwerpen wordt beraadslaagd enwaarin rechtsgeldige besluiten kunnenworden genomen ongeacht het aantalaanwezige bondsraadsleden.10. De bondsraad kiest uit zijn midden eenvoorzitter.Art. 17. Leiding en verslagleggingbondsraadsvergaderingLid 1 van de oude statuten vervalt en wordtvervangen door:“ Een vergadering van de bondsraad wordtgeleid door de voorzitter van de bond of bijafwezigheid door de voorzitter van debondsraad. Ontbreken zowel de voorzittervan de bond als de voorzitter van debondsraad, dan voorziet de bondsraad daarinzelve.Lid 2Art. 18Lid 1Lid 2“algemene vergadering”wordt“bondsraad”.Geldigheid besluiten“algemene vergadering” wordt“bondsraad” (2x)“het door hem te noemen besluit”wordt: “een bepaald besluit”“de meerderheid der vergadering”wordt “de meerderheid van debondsraad”10 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november september 2003


Lid 3Lid 7Lid 8Art. 19Lid 1Lid 2Lid 4Art. 20Lid 1Art. 21Lid 1“algemene vergadering” wordt“bondsraad”“of één der stemgerechtigden zulksvóór de stemming verlangt” wordt:“of één der bondsraadsledenhoofdelijke stemming verlangt”.“van alle stemgerechtigde leden”wordt: “van alle bondsraadsleden”“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Procedure bij wijziging statuten“algemene vergadering” wordt“bondsraad”“deze vergadering” wordt: “debondsraad”“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Toevoegen aan lid 2 de slotzin: “Deaangesloten provinciale enbijzondere bonden worden hierbijuitgenodigd voorafgaand aan devergadering hun oordeel over hetvoorstel tot statutenwijzigingkenbaar te maken.“in een vergadering” wordt: “in debondsraad”“is niet tweederde van destemgerechtigde ledenvertegenwoordigd” wordt: “is niettweederde van de bondsraadsledenaanwezig”.“ongeacht het aantal aanwezigestemgerechtigde leden” wordt:“ongeacht het aantal aanwezigebondsraadsleden”Ontbinding“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Vaststelling HuishoudelijkReglement“algemene vergadering” wordt“bondsraad”Art. 22 SlotbepalingDe oude tekst vervalt en wordt vervangendoor:Bij vaststelling van de statuten fungeerdende volgende bestuursleden:1. de heer E. de Jong2. de heer L. de Rooij3. de heer T. de Mik4. de heer L.M. Mous5. de heer J.G.R. Wuestman6. de heer R.W. Koot7. mevrouw A.C. van der HorstFries dammenH. WalingaHagenadijk 218614 AC Oudega-W<strong>Het</strong> is al weer vele jaren geleden dat ik abonnee was van hetdriemaandelijkse tijdschrift ‘<strong>Het</strong> Nieuwe <strong>Damspel</strong>’ met alshoofdredacteur ir. G. Bakker uit Utrecht. Ik vond het altijdeen interessant blad en heb dan ook alle uitgaven bewaard.Naast damtechnische onderwerpen werden er vaakdamhistorische aspecten behandeld.Dat laatste intrigeerde mij bijzonder en ik denk dat dit mijheeft aangespoord om de geschiedenis van het Fries dammenuit te zoeken. In het begin - nog te druk met mijn werk - alleentussen Kerst en Nieuwjaar, later twee dagen per week.Honderden keren ben ik met de auto, vaak met mijn collegadammer Sjoerd Couperus, naar Leeuwarden, Franeker, SintAnnaparochie, Haren en Groningen gereisd. Maar deProvinciale Bibliotheek in Leeuwarden werd verreweg hetmeest bezocht. Uiteindelijk is het boek klaargekomen.Tenminste, ik ben er klaar mee. Financieel is de zaak nog nietrond. <strong>Het</strong> wachten is op nog wat sponsors.De inhoud van het boek is als volgt:VoorwoordHoofdstukken:1. Geschiedenis van het Molkquerents dammen voor 18002. <strong>Het</strong> dammen in Friesland van 1800-19003. <strong>Het</strong> dammen in Friesland van 1900-19324. Een schaatsende ‘pake’, een schrijvende schoonzoon en eendammende ‘pakesizzer’5. Jelle Pieters Jouwsma van Kubaard6. Jan Bruinsma van Witmarsum7. Jurjen Tolsma van Sint Jacobiparochie8. Meester Wietze Ennema van Franeker9. De Tigchelaars van Parrega10. De gebroeders Couperus van Tritzum11. Dambond Fries Spel en haar clubs12. Schaak- en damclub ‘Ontwikkeling’ van Oosterlittens13. De Dichters van Baard14. De persoonlijke kampioenswedstrijden15. De clubkampioenschappen16. <strong>Het</strong> jeugddammenAanhangsels:• Sipke Dijkstra, veertig jaar Bondsvoorzitter• Arjen de Haan, topdammer, verzorger van damrubrieken enbestuurder• Simon Hofman van Hallum• De ‘stikjesskriuwer’ Cor Kooistra• <strong>Het</strong> Hokwerda-schild• De Hogerhuis-zaak• Een misplaatste grap• Gedichten• Damborden• ZILWO-wisselbeker Dambond Fries Spel• ELO-rating volgens het Utrecht-systeem• Spelreglement• Literatuurlijst• FotogalerijDe Fryske Akademy geeft het boek uit. En het wordt in het Friesuitgegeven. Ruim 300 pagina’s. De prijs is ongeveer € 20. Hebtu interesse? Bestel dan nu.11


Is er nog leven voor dena de enquêteAnalysedoor Henk de WittOp 21 juni 2003 nam de Bondsraad het besluit om nu eindelijk effectief hetremiseprobleem aan te pakken. De werkgroep ‘modernisering puntentelling’deed medio oktober concrete voorstellen voor een nieuwe puntentelling.Ongeveer tezelfdertijd werden de resultaten gepresenteerd van de ‘enquête VanGortel’. Daaruit bleek dat een groot deel van de topspelers gekant is tegen denieuwe telling. Dit vraagt om een nadere analyse en wie anders dan eenvolledig objectieve redacteur van <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> is geknipt voor deze schone taak.Objectief?, vraagt u zich misschien af. Misschien verwart u mij met mijnnaamgenoot, die andere Henk de Witt, vurig pleitbezorger van modernisering inde damsport, onder anderen van de puntentelling. Die verwarring is des tebegrijpelijker aangezien wij ook nog eens door ons beider kale schedel een groteuiterlijke gelijkenis vertonen. Maar laat u niet op het verkeerde been zetten, watdie andere De Witt in zijn vrije tijd uitvoert moet hij weten, laat mij maaranalyseren.VerrassendDe grote meerderheid waarmee hetbesluit tot een nieuwe puntentellingin de Bondsraad werd genomen,22 voor, 1 tegen, 2 onthoudingenwas verrassend. De werkgroep‘modernisering puntentelling’,bestaande uit Rob Clerc, Erno Prosman,Frank Teer, Ruurd Wuestmanen Henk de Witt, deed vervolgenshet voorstel om het NK 2004 tespelen met de telling 2-0, 1 1 /2- 1 /2, 1-1.Daarmee werd de tussenuitslag 1 1 /2-1 /2 geïntroduceerd, de puntenoverwinning.In het NK 2004 hoeft menniet helemaal tot het gaatje tegaan. Heeft men groot materieelvoordeel (tenminste drie schijven),maar is dat onvoldoende om tewinnen dan behaalt men eenpuntenoverwinning met 1 1 /2- 1 /2.De uitslag van de enquête VanGortel, bijna 80% sprak zich uittegen invoering van de puntenoverwinning,was zo mogelijk nogverrassender. Een enquête in 1998onder een kleinere, meer selectegroep topspelers wees helemaal deandere richting uit. In 1998 kon opbasis van deze enquête wordenvastgesteld dat behoudende dambestuurderseen aanpak van hetremiseprobleem blokkeerden, nietde topspelers. Die verhouding lijktnu volledig op zijn kop gezet.Meteen na 21 juni kwam er oppositietegen het besluit van de Bondsraad.Eerst op Damforum. Enige tijdlater kwam daar een actie bij vanvoormalig Nederlands kampioenWieger Wesselink, die om een ofandere reden een prominente plekkreeg op de KNDB-site.Er gebeurde meer. Eind septemberspeelden Georgiev, Tsjizjov enValneris een WK barrage. De drieheren leken onbedoeld mee tediscussiëren door de ene remise nade andere te produceren. In deveertiende(!) partij won Georgieveen sneldampartijtje van Valnerisen daarmee was meteen beslistover de wereldtitel.Als klap op de vuurpijl bleek denieuwe Bondsraad niet op dewettelijk voorgeschreven wijzegeïnstalleerd. De Bondsraadbestond formeel helemaal niet endus ook het besluit van 21 juni niet.De remisegod ziet alles en hadmeedogenloos ingegrepen...Duidelijke cijfersAls één van de felste tegenstandersvan de puntenoverwinning manifesteerdezich Dieter van Gortel uitSittard. Hij hield een enquête onderde top 199 van de KNDB ratinglijst.Van hen reageerden 112 (56%).Daarvan bleek 79% tegen depuntenoverwinning en 17% voor.Waar het ging om het NK waren decijfers nog duidelijker, 86% tegen,13% voor. Daarmee had onzeorthodoxe dambroeder een mooisucces geboekt, al gaan we daar zodadelijk wel iets van afknabbelen.Laten we hem eerst complimenterenmet de fraaie, overzichtelijkewijze waarop hij de resultatenheeft gepubliceerd op internet.Nu gaan we knabbelen, de objectiviteitgebiedt het. De enquête hadveel weg van een petitie tegen hetbesluit van de Bondsraad. <strong>Het</strong> ligtdus voor de hand dat tegenstandersvan de puntenoverwinning (in deenquête DT genoemd, afkorting vanDelftse telling) hierin hun laatstestrohalm zagen en deze met beidehanden hebben aangegrepen. <strong>Het</strong>‘Van Gortel effect’ zeg maar, doormij op ongeveer 10 procent geschat.In het oog springt bijvoorbeeldonmiddellijk dat prominentevoorstanders als Clerc, Gantwarg enProsman niet hebben gereageerd.Ook zullen vele dammers die noggeen duidelijk oordeel hebben,minder gereageerd hebben. <strong>Het</strong>percentage van bijna 80% is dusgeflatteerd.We knabbelen nog wat verder. Bijde tegenstanders staan ook dammersdie de Delftse telling niet vergenoeg vinden gaan. Plus dammersdie in principe geen tegenstanderzijn, maar eerst meer onderzoekwillen. Dit laat onverlet dat er overhet geheel genomen een verschuivingonder de topspelers inconservatieve richting is vast testellen. Over mogelijke redenenvoor dit verschijnsel zou veel tezeggen zijn, maar omwille van debeschikbare ruimte laten we dathier achterwege.RemisemargeOp de vraag ‘Bent u tevreden overde huidige remisemarge?’ zei 59%ja, 38% nee. Met inachtneming vanhet Van Gorteleffect, lijkt eenwerkelijke verhouding van fiftyfiftymeer voor de hand te liggen.Voor dambestuurders dieverantwoordelijkheid dragen voorhet wel en wee van de damsport is12 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


puntenoverwinningvan Gortel?ook een cijfer van 50 procent van detopspelers die de vele remises geenprobleem vinden al redelijkschokkend. Bestuurders en spelersvervullen echter verschillenderollen. Bestuurders dragen verantwoordelijkheidvoor het wel en weevan de damsport, voor voldoendedraagvlak qua ledental en kader,voor voldoende financiële middelen.Zij zijn zich meer dan de spelersbewust van het verwoestendeeffect van de vele remises op hetimago en daarmee de aantrekkelijkheidvan de damsport. De topspelerszijn meer gericht op het spelzelf, met name hun eigen spel, enervaren het imagoprobleem minderdirect. Bovendien zitten topdammersdie slechts oog hebben huneigen belang op korte termijn ineen comfortabele positie. In geenenkele andere sport is de kans omte verliezen zo klein als bij hetdammen. Dat ongeveer 50% van detopspelers de remisemarge niet alseen probleem zien is dus geenkompas waarop de dambestuurderkan varen. Hij heeft zijn eigenverantwoordelijkheid.Dan de vraag hoe het zit met dieandere (ongeveer) 50%. Een minderheidvan zo’n 30% van hen gaatakkoord met de puntenoverwinning.Een deel staat er niet afwijzendtegenover maar wil eerstmeer onderzoek, een ander deeldraagt alternatieven aan. Wat deeerste groep betreft, aan hen kan devraag gesteld worden: “Wat verwachtu van nog meer onderzoek,anders dan een bevestiging vaneerdere resultaten?”. Bij de tweedegroep kan men stellen dat er geennieuwe alternatieven zijn aangedragen,die serieus met de puntenoverwinningkunnen concurreren.Laten we nog even een paar alternatievenbij langs lopen.Verhoging van het speeltempo.Gezien het inmiddels ook al zeerhoge remisepercentage in de WKbarrages is dit geen serieuze optie.Herinvoeren van de 3-0. Heeft geendirect effect op de remisemarge.Stopdam. Zeer effectief middeltegen remises, maar door hetverdwijnen van het bestaandeeindspel kan men het draagvlakvergeten.Plusremise. Pakt remisemarge zelfniet aan.Dus...Fundamentele keuzesInteressant is de score op de‘fundamentalistische’ vragen.Zou u wel spelen als depuntentelling DT wordt ingevoerd?Ja, zegt 64%. Nee, zegt 29%.Uitgaande van het Van Gorteleffecten het ‘de soep wordt niet zo heetgegeten’ effect kan men die 29%rustig enorm naar benedenbijstellen. De volgende vraag houdtdirect verband met de vorige.Zou u kiezen voor een NK oud spelin een alternatieve bond?Ja, zegt 35%. Nee, zegt 54%. Hier ishet aantal blancostemmers vrijhoog, 11%. Op Damforum ging VanGortel er van uit dat 95% van dedammers het met hem eens zouzijn en een grote meerderheid hemzou volgen bij het oprichten vaneen nieuwe bond ‘oud spel’. Dat valtdus wel mee.Wat nuDe resultaten van de enquête VanGortel maken het er voor de nieuweBondsraad, die op 10 januari 2004opnieuw wordt geïnstalleerd, nietgemakkelijker op. Enkele bondsraadsledenzijn al door de knieëngegaan. Een beetje voorbarig lijktmij.Wat is het alternatief? Doorgaan alsenige, nu al marginale sport, waarhet percentage gelijke spelen op(wereld)topniveau op 90% ligt? Eenweinig wenkend perspectief, infeite een onmogelijk perspectief.Essentieel lijkt mij dat de KNDBzich niet laat ‘gijzelen’ door eenminderheid. Een luidruchtige,fanatieke minderheid die bijvoorbaat elke open discussie overaanpassing van de puntentellingafwijst. Die dreigt om te stoppenmet dammen. Om af te splitsen. Diehet spookbeeld oproept van ‘eenheel ander spel’. Die het alleenrechtopeist te weten wat het ‘zuiveredamspel’ is. Die zich beroept opbestaande damliteratuur alsmaatstaf en daarmee dus elkeontwikkeling uitsluit. Zelfs deenquête Van Gortel wijst uit dat diteen minderheid is, vermoedelijkveel kleiner dan uit de percentagesblijkt.Niet uit te sluiten is dat deBondsraad op 10 januari voet bijstuk houdt. Dat zal enig rumoergeven, maar ervaringen elders lerendat vooroordelen als sneeuw voorde zon verdwijnen wanneer erenige tijd met de nieuwe telling isgespeeld.De Bondsraad zou ook kunnenkiezen voor uitstel en een goedvoorbereid referendum kunnenorganiseren. Goede voorlichtingover de nieuwe telling, het ontzenuwenvan alle spookverhalen is inieder geval belangrijk. Dit aspect istoch nog onderschat. <strong>Het</strong> minstedat de Bondsraad kan doen, is hetstimuleren van de nieuwe tellingwaar dit mogelijk is, bijvoorbeeld inzomertoernooien, districts- enregionale kampioenschappen.Nogmaals, toepassing in de praktijkis het krachtigste overtuigingsmiddel.Zo hebben de toptoernooienin Delft er ongetwijfeld toebijgedragen dat West-Holland deenige damprovincie is waar detopspelers nu al in meerderheidvoor de nieuwe telling zijn. Despookverhalen komen vanuit Delftsperspectief vooral uit Verweggistan.Uit plaatsen als Groningen,Zutphen en Sittard.13


Verslag van de Interlands van Nederland tegen Rusland en ItaliëHistorische overwinning op RuslandEen traditie werd in ere hersteld. Na 13 jaar tradende twee sterkste damlanden van de wereld weertegen elkaar in het strijdperk. In 1990 heette detegenstander van het Nederlandse team nog: Sovjet-Unie. Kort nadien viel deze federatie uiteen. Erontstonden daarna zoveel problemen van allerleiaard, dat de daminterland naar de achtergrondverdween.Op verzoek van de (alternatieve)door Leen de RooijRussische dambond werd een oudetraditie nieuw leven ingeblazen.Op 28, 29 en 30 juli ontmoettenachttallen van beide landen elkaarin het gemeentehuis van Brunssum.Vorige duels bestonden uit vierwedstrijden. Nu was om praktischeredenen gekozen voor drieontmoetingen. De organisatorenhadden het ook bijzonder druk methet Brunssumtoernooi dat aansluitendheeft plaatsgevonden.Voor aanvang van de wedstrijdklonk van Russische zijde eniggemor: “Waarom speelt er geenvrouw mee in het Nederlandseachttal? Waarom is er geen Nederlandsejunior bij?” Ondanks deze(terechte) opmerkingen ging hetRussische team als favoriet vanstart. Misten de Russen spelers alsGeorgiev, Getmanski en Milshin,daar stond tegenover dat Nederlandniet kon beschikken overmatadors als Sijbrands, Wiersma,Clerc en Heusdens.Wat niemand verwacht had,gebeurde toch. Voor het eerst in dedamgeschiedenis wisten deNederlanders hun concurrent teverslaan. Er kwam drie maal 9-7 ophet scorebord te staan. In de 19interlands tegen de Sovjet- Uniehad Nederland slechts drie maaleen gelijkspel kunnen bereiken.In het eerste duel wist Hein Meijerde volle winst te behalen tegen eenmurwgespeelde wereldkampioeneTansykkuzhina.In de tweede wedstrijd werd detijdnoodfase noodlottig voorSchwarzman. Thijssen hield hethoofd koel en kon een belangrijkezege boeken. Barkel, maar vooralScholma, mochten niet klagen dathun nadeel niet beslissend werd.Daarentegen miste Hans Jansen dewinst.In het derde treffen konden Jansenen Barkel goede winstpartijenboeken. Tsjizjov liet Scholma dezekeer niet ontsnappen. Schwarzmanmoest een doldrieste opzet bijnamet de dood bekopen. In razendetijdnood kon hij zich door een fraaigambiet nog juist redden.De overwinning in het derde duelwas meer dan verdiend, want ookMeijer en Messemaker kregen grootvoordeel.Uitslagen:(er werd drie maal tegen dezelfde tegenstander aangetreden)1. Kees Thijssen - Schwarzman 1-1, 2-0, 1-1 Totaal 4-22. Auke Scholma - Tsjizjov 1-1, 1-1, 0-2 Totaal 2-43. Martin Dolfing - Kalmakov 1-1, 1-1, 1-1 Totaal 3-34. Hans Jansen - Kalinov 1-1, 1-1, 2-0 Totaal 4-25. Marino Barkel - Kostionov 1-1, 1-1, 2-0 Totaal 4-26. Jos Stokkel - Tchertok 1-1, 1-1, 1-1 Totaal 3-37. Hein Meijer - Tansykkuzhina 2-0, 1-1, 1-1 Totaal 4-28. Bas Messemaker - Ishmetov 1-1, 1-1, 1-1 Totaal 3-39-7, 9-7, 9-7 Totaal 27-21Alexander Georgievprolongeert wereldtitelIn september werd in Zwartsluis de barrage om de wereldtitel gespeeld tussen de Russen AlexanderGeorgiev en Alexei Tsjizjov en de Let Guntis Valneris. <strong>Het</strong> was het staartje van het in mei van dit jaareveneens in Zwartsluis gespeelde WK toernooi. De drie heren waren daar na drie weken dammen eneen zinderende slotronde gelijk geëindigd.Na vele remises wist Georgiev in de veertiende partij toe te slaan door winst op Valneris in eensneldampartij. De Rus prolongeerde daarmee zijn wereldtitel die hij begin dit jaar in een match tegenTsjizjov voor de eerste keer had behaald.In de barrage werd eerst een dubbelrondige competitie afgewerkt, zes partijen die alle in remiseeindigden. Daarna volgde een enkelrondige competitie gespeeld met een rapidtempo. Deze driepartijen eindigden eveneens in remise. Daarna volgde een competitie sneldammen, wederom drieremises. Opnieuw moest er gesneldamd worden tot in de dertiende partij Georgiev de ban brak. Hijwon van Valneris in een mooie omsingelingspartij. Valneris blijft hiermee op één wereldtitel steken(1994). Tsjizjov is recordhouder met 9 wereldtitels.Boek WK2003In de loop van december komthet boek over het WK 2003 inZwartsluis uit. <strong>Het</strong> boek is tebestellen via de WK-website,dan wel schriftelijk oftelefonisch bijH. Boers,De Moerasorchidee 19,8064 HN Zwartsluis,038-3868015.<strong>Het</strong> boek kost € 25,—, exclusiefverzendkosten.14 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


Nederland B wint metgrote cijfers van ItaliëUitslagen:Eerste ronde -17 juli- HuissenNederland - Italië1. Peter Schuitema - Raoul Bubbi 1 - 12. Friso Fennema - Loris Milanese 0 - 23. Joost Hendriksen - Ricardo Agosti 2 - 04. Bill Neven - Roberto Tovagliaro 2 - 05. Alex van Prinsenbeek - Diego Tranquillini 2 - 06. Erwin Heunen - Luca Lorusso 2 - 07. Reinier Stortelder - Stefano Iacono 2 - 0Totaal 11 - 3Tweede ronde -18 juli- HuissenItalië - Nederland1. Raoul Bubbi - Richard Kromhout 0 - 22. Loris Milanese - Peter Schuitema 0 - 23. Ricardo Agosti - Alex van Prinsenbeek 0 - 24. Roberto Tovagliaro - Reinier Stortelder 0 - 25. Diego Tranquillini - Bill Neven 1 - 16. Luca Lorusso - Friso Fennema 0 - 27. Stefano Iacono - Martijn van Gortel 0 - 2Totaal 1 - 13Derde ronde -19 juli- HuissenDe overwinning van een NederlandsB-team op het Italiaansezevental zal voor de kenners niethelemaal onverwacht zijn gekomen.<strong>Het</strong> Nederlandse team bestonduit een aantal getalenteerdejeugdspelers en enkele subtoppers:vooral spelers die dit jaar hunkansen niet hadden kunnenwaarmaken.Italiaanse dammers hebben nietveel kansen om hun krachten metelkaar te meten. Er wonen in hethele land slechts enkele honderdendammers, die verspreid wonen vanTriëst tot Reggio di Calabria.Spelers als Bubbi behoorden in hunjuniorentijd tot de top van dewereld. Door hun beperkte isolementkunnen ze echter niet helemaaldoorbreken. De uitnodigingvoor deze interland werd buitengewoonop prijs gesteld. Naarverwachting zal er volgend jaar eenreturn plaatsvinden in Italië.Invaller Reinier Stortelder werdtopscorer. Als enige won hij al zijnpartijen. <strong>Het</strong> Nederlandse teambestond uit acht spelers. Toen deItalianen slechts met zeven spelersaan de start kwamen, werd ervoorgekozen om de achtste speler tegeneen jeugdspeler van Huissen telaten spelen. Remco Vredenberg(2x) en Albert Pathuis (1) kondenzich aldus met enige fantasie destatus van Italiaans internationalaanmeten.Nederland - Italië1. Erwin Heunen - Raoul Bubbi 1 - 12. Richard Kromhout - Loris Milanese 1 - 13. Reinier Stortelder - Ricardo Agosti 2 - 04. Alex van Prinsenbeek - Roberto Tovagliaro 1 - 15. Martijn van Gortel - Diego Tranquillini 1 - 16. Peter Schuitema - Luca Lorusso 1 - 17. Friso Fennema - Stefano Iacono 2 - 0Totaal 9 - 5Gep LeeflangPrimeurIk lach me kapot… Vijftien jaar sportjournalistiekmaar uitgerekend een paar jaar na m’n overstap naareen andere redactie loop ik tegen een geweldigeprimeur aan. De KNVB heeft geweldige revolutionaireplannen! Ze gaan een systeem invoeren in deeredivisie dat zijn weerga niet kent en dat iedereenversteld zal doen staan door de verbluffende eenvouden effectiviteit.Zou ik nu op de sportredactie van een landelijkdagblad hebben gewerkt, dan had ik er geheid deopening van de krant mee gescoord. Andere mediazouden zich direct storten op dit geweldige nieuws enmijn faam als journalist zou ik met deze primeurdefinitief hebben gemaakt.Voetbal zat immers al een flinke tijd in het slop en datis door deze geniale vondst definitief verleden tijd.<strong>Het</strong> was saai de laatste tijd, met al die bloedelozenulnulletjes op het hoogste niveau en daar kon je alsjournalist je lezers niet meer warm voor krijgen.Waarom elke keer verhalen over Ajax, Feyenoord enPSV op de eerste sportpagina, hadden veel lezers algemopperd, als ze er toch niet in slagen om eenfatsoenlijke uitslag op het scorebord te brengen. Al dienulnulletjes kenden de lezers nou wel en een enormehoeveelheid dreigende lezersbrieven kwam op deredactie binnen: dat geploeter van die topclubs. <strong>Het</strong>leek eventjes leuk te zijn geworden toen was beslotenom een overwinning met drie punten te belonen inplaats van twee, maar ja, als er niet wordt gewonnenzet dat toch echt geen zoden aan de dijk. Ik sprakSmeets en Jansma, Barend en Van Dorp. Allemaalklaagden ze hun nood. Moesten ze hun zendtijd nogwel vullen met dat geploeter met die bal?Smeets mopperde dat hij al vier uitzendingen langhetzelfde rijtje uitslagen had voorgelezen als er weereen ronde was afgewerkt in de strijd om de landstitel:Ajax - Feyenoord 0-0, PSV - Vitesse 0-0, Roda - RKC 0-0… Jankend kwam Smeets naast me zitten. Als ouderot in het vak was hij zelfs door z’n cynischeopmerkingen heen. Wat moet je daar nou nog vanzeggen? Jansma sprak hem bemoedigend toe, maarz’n opmerking dat-ie vroeger ook wel eens zoiets bijde hand had gehad bij damwedstrijden kon Smeetsniet echt opmonteren.Uit puur medeleven besloot ik Mart, Cees, Frits enHenk snel een beter humeur te bezorgen: “Er is eenoplossing collega’s. De KNVB moet de feitelijkebeslissing nog nemen, maar er is zo’n lobby op ganggebracht dat dit een formaliteit is”. Verbaasd en volverwachting keken ze me aan. “Wat dan?”. Dan maargeen primeur, het hoge woord eruit: voortaan wint deploeg die het vaakst tegen de paal of de lat heeftgeschoten!Bedoel je, informeerde Mart, dat Ajax met drie keertegen de paal wint van Feyenoord dat één keer dat latheeft geraakt? Triomfantelijk kijk ik hem aan en Cees,Frits en Henk zijn sprakeloos over zoveel genialiteit.Oh, gaaf zeg, stamelen ze. De mensen zullen weer inextase raken.15


Van Stigt Thanswint KNDB-bekerOp zaterdag 10 mei 2003 begonnen in Schiedam enHuissen 32 teams aan de strijd om de KNDB-beker.Ondanks dat slechts zes ereklasseteams deelnamen,was het toernooi uitstekend bezet. <strong>Het</strong> was heteerste jaar dat ook tweede teams konden deelnemen.Dat resulteerde in een deelname van driereserveteams. Van deze teams bereikten Troesoe 2en Witte van Moort 2 de tweede ronde.door Leo MousOnderstaand artikel van dehand van de KNDB coördinatorteamwedstrijden LeoMous had moeten verschijnenin het vorige nummer van <strong>Het</strong><strong>Damspel</strong>. Helaas is daarmeeiets misgegaan. Uiteraardmag een eindverslag van denationale bekercompetitieniet ontbreken in het bondsorgaan.Bij deze, met excusesvoor de late plaatsing.De redactie.Na de eerste ronde werden allewedstrijden traditiegetrouw inHuissen gespeeld. Opvallend washet grote aantal wedstrijden dat opreguliere wijze werd beslist. Bij dein totaal 32 gespeelde wedstrijdenmoest er slechts 4 keer wordengesneldamd om een winnaar aante wijzen. Minpuntje was het feitdat BEGB Cornjum zich voor detweede ronde uit het toernooiterugtrok. De club is hiervoorgestraft met uitsluiting vandeelname volgend jaar.<strong>Het</strong> toernooi werd uiteindelijk in deslotfase gedomineerd door drie topereklasseteamsmet in hun gezelschapde verrassend sterkopererende Friese cupfighter DeOldehove.Na een zeer interessante halvefinale, waarin Witte van Moort niptvan Heijting Huissen won en DeOldehove door Van Stigt Thansminder werd afgeslacht dan decijfers doen vermoeden, streden op21 juni Van Stigt Thans en Wittevan Moort om de eerste plaats.Beide teams waren zeer gemotiveerden verschenen met een sterkeopstelling achter de borden. <strong>Het</strong>werd een zinderende finale die ineen 5-5 gelijkspel eindigde. Toenook de daaropvolgende sneldamwedstrijdgeen beslissing bracht,was Van Stigt Thans winnaar doorde winst van Rob Clerc tegenMarino Barkel aan bord 1 in dereguliere wedstrijd.Witte van Moort bestreed de rechtmatigheidvan de overwinning vanVan Stigt Thans. Men tekendeofficieel protest aan tegen de wijzewaarop in de sneldampartij tussenClerc en Barkel arbitrage is toegekendaan de speler van Van StigtThans. De protestcommissie heeftv.l.n.r. Rob Clerc, Frits Luteijn, Anton van Berkel, Ron Heusdenshet protest echter afgewezen. Ookde hierop volgende procedure bij decommissie van beroep leidde niettot een andere beslissing.De strijd om de derde en vierdeplaats tussen De Oldehove enHeijting Huissen werd moeizaamdoor Heijting Huissen gewonnen,Halve finaleHeijting Huissen - Witte van Moort 3-6A. Baljakin - M. Podolski 1-1G. van Aalten - M. Barkel 1-1J. Hendriksen - P. Schuitema 1-1G. Berends - S. Winkel 0-3De Oldehove - Van Stigt Thans 1-10D. Edelenbos - A. Van Berkel 0-3J. Algra - R. Heusdens 0-3J. Lemstra - F. Luteyn 1-1J. Hoogterp - D. Van Schaik jr. 0-3Derde en vierde plaatsDe Oldehove - Heijting Huissen 3-6P. Tuik - R. Schrooten 0-3J. Algra - G. Berends 1-1J. Lemstra - R. Veenings 1-1P. Leijenaar - H. Klaassen 1-1dat in eigen huis niet op vollesterkte aantrad.Door deze resultaten zijn Van StigtThans, Witte van Moort en HeijtingHuissen geplaatst voor deelnameaan het bekertoernooi van volgendseizoen.FinaleVan Stigt Thans - Witte van Moort 5-5 5-5R. Clerc - M. Barkel 3-0 1-1R. Heusdens - S. Winkel 1-1 1-1A. van Berkel - M. Podolski 0-3 0-3F. Luteyn - P. Schuitema 1-1 3-0Van Stigt Thans winnaar op grond van de overwinning op bord 1 in dereguliere wedstrijd.16 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


KerstoploswedstrijdIn veel damrubrieken worden in de maanddecember damproblemen ter oplossingaangeboden. Veelal worden er door deredacteuren prijzen uitgeloofd. Niet alleenwordt de band met de lezers op deze manieraangehaald; damproblemen blijken nogaltijd het propagandamiddel bij uitstek omlezers voor het damspel te interesseren.De Kring voor Damproblematiek (KvD) trachtop haar manier de damsport te promoten enhaar orgaan De Problemist onder deaandacht te brengen.Normaliter wordt er om detwee jaar een Kerstoploswedstrijdgeorganiseerddoor de Kring voor Damproblematiek.Doordat deoploswedstrijd vorig jaareen groot succes was heeftde KVD gemeend om ookdit jaar een Kerstoploswedstrijdte organiseren.De redacteuren van damrubriekenin dagbladenkrijgen een viertal problementer publicatie aangeboden.Onder de inzenders wordengeldprijzen verlootvan resp. 45, 35 en 25 Euro.Daarnaast worden er tweejaarabonnementen opDe Problemist beschikbaargesteld. Oplossingendienen vóór 15 januari teworden ingezonden naar:A. SchokkerLomondlaan 181060 PL AMSTERDAME-mail: zaschokker@hotmail.comOok dit jaar wordt er eenviertal problemen ter oplossingaangeboden vande beroemde problemistDirk de Ruiter uit Duivendrecht.<strong>Het</strong> eerste probleem is eenrustige binnenkomer diede partijspeler zal aanspreken.De gang naar winst inde verschillende variantenis zo’n 7, 8 zetten diep.De tweede stand is misschienwat lastiger. Afhankelijkvan de zetten diezwart speelt zijn er tweehoofdvarianten mogelijk.Beide zijn uit na 8 zetten.Bij de derde opgave is dehoofdrol voor schijf 19. <strong>Het</strong>bekende eindspelletjehoeft geen problemen opte leveren. Na 11 zetten iser een dam-schijf oppositiebereikt.<strong>Het</strong> vierde diagram biedtfraaie staaltjes problematiek.Wordt de auteursbedoelinggevonden, danblijkt dat er meerslag inverwerkt is, dat de zwartedam gedwongen moetslaan, dat zwart eenlaatste remise pogingonderneemt, maar dat witdan een winnende minicombinatie uitvoerd. Al ditmoois is 12 witte zettendiep.Ook als niet alle oplossingengevonden worden kanmen bevindingen insturenen meedingen naar de beschikbaargestelde prijzen.De Problemist richt zichnamelijk niet alleen op deervaren oplossers, maarook op beginnendeoplossers en problemisten.FMJD-titels voor Nederlandse spelersDe volgende spelers hebbensinds januari 2002 eennieuwe FMJD titelverworven:Tot GMI (Internationaalgrootmeester) werdenuitgeroepen:Ron Heusdens door zijnGMI resultaat in het WK2003 en Hein Meijer doorzijn GMI resultaat in hetBijlmer toernooi 2002.Jeroen van den Akkerverwierf de MI-titel (MaitreInternational) door zijn MInormin het toernooi vanMinsk 2002.Cor van Dusseldorp werdook benoemd tot MI omdathij de ratinggrens van 2250overschreed. De benodigdenormen voor de titel hadhij al eerder gehaald, maarvoor de MI-titel is ook eenrating van 2250 vereist.De MF titel:Op de Algemene Vergaderingvan de FMJD in oktober2002 is een aantalversoepelingen aangenomenvoor de titel MF(Maitre FMJD) omdat hetFMJD-bestuur vond dat deverdeling van titels nietgoed was.<strong>Het</strong> aantal spelers met detitel MF was niet veelgroter dan het aantal metde titel MI of de titel GMI.De volgende maatregelenzijn genomen om hetaantal spelers met de titelMF flink uit te breiden:• <strong>Het</strong> vijfjaarcriterium isvervallen. De benodigde3 of 4 normen voor detitel kunnen nu ook overeen langere periodeworden gehaald.• De minimale rating eis isvervallen: ook spelersmet een rating onder de2210 komen in aanmerkingvoor een MF-titel.• De eis dat een TIT-normmoet zijn gescoord isvervallen; dit houdt indat een MF-titel ook kanworden verdiend dooruitsluitend in nationalewedstrijden of in openinternationale toernooienvolgens Zwitserssysteem behaaldenormen.• Er zijn nog maar 3 normennodig voor een MFtitel, maar wel minstens30 partijen.De volgende Nederlandsespelers hebben door dezemaatregelen op het FMJDcongres in 2003 de MF-titelgekregen:Marino Barkel, GerritBoom, Dick van Dijk, Fredde Koning, MartinDolfing, Evert Dollekamp,Peter Hoopman, WimKalis, Olga Kamychleeva,Mark Kemperman, HenkKlarenbeek, Anton Kosior,Jasper Lemmen, AlexMathijsen, Jan van Meggelen,Bas Messemaker, OdinMol, Jacob Okken, BertRaven, Wim van der Kooy,Rein van der Pal, MarcoWiering, Sven WinkelDe MFF titel (Maitre FMJDFéminin) :Ook hiervoor gelden de bijde MF-titel aangegevenversoepelingen en hierdoorheeft Danielle de Vos dezetitel verworven.17


Partij en CompositieArie van der StoepBurgemeester Vlaklaan 304927 AB Hooge ZwaluweAvdstoep@xs4allMisbaksels meteen lekker kontjeDiagram 1B. RavenG. JansenDiagram 2B. RavenG. JansenDiagram 3T. van der KrolA. van BerkelVerscheen in het septembernummermijn laatste bijdrage, hier mijnallerlaatste (Nee, het stuk gaat níetover damesdammen). In het volgendenummer vindt u mijn allerallerlaatste.Verrassend vaak, misschien weleenmaal per drie competitieronden,loopt een partij uit op eenscherp motief of eindspel. Opdiagram 1-4 voorbeelden. Vraag aanJohan Bastiaannet: zit er eenonbekende winst tussen, zodat webetreffende stand kunnen opnemenin de grote databank meteindspelen?Op voorwaarde dat er dan nogwordt gedamd – maar hoeveeleeuwen zijn er niet verstrekensinds de Fransman Eloy d’Amerval,priester, dichter, componist enopvoeder aan het koninklijk hof,omstreeks 1500 dammen een spelnoemde waarmee een mens eerinlegt?, en na een half millenniumfloreert het nog steeds – zal dit bladover pakweg 50 jaar een collectorsitem wezen. De verzamelaar magdan zeker de winst niet onthoudenworden die Gérard Jansen in hetNederlands kampioenschap 1996verwezenlijkte tegen Bert Raven.Zelfs nog mooier dan wonderschoon,bedacht de koppenmaker in ‘deVolkskrant’, 20 april 1996. Wekomen erin na zwarts 41e zet, ziediagram 1. De spelers koersen metde zetten 34 (239, 39) 10, 40 (3-9) 20(19?) 34, 13, 14 aan op een scherpeindspel met een aantal fraaievarianten. Werken we de 3x3 uit departij een zet terug, dan krijgen wediagram 2 op het bord. Oplossing 14(18) 38. Raven koos in de partij nuvoor (22A). Op (A23) zou wit alsvolgt hebben gewonnen: 33 (12) 21(18) 17 (29, 23) 10, 19, 11/12 met een2x1 die zo vaak als probleemmotiefdienst doet: (19) 6/7 (23) 1 (28) 29+.Vanwege de alternatieve zettenbeantwoordt deze variant niet aande allerhoogste eisen. Wél geheelcompositorisch voltrekt zich dewinst na Ravens keus (22): 21 (12) 16,waarna zwart het opgeeft. Immers,wit heeft thans het volgende inpetto: (27) 11 (31) 6 (9B, 36) 17 (41) 28(47) 17, 17+. In de B-variant komtzwart in een vangstelling terecht:(B36) 1 (9, 41) 15+.Diagram 3 stamt uit de competitie1998-’99, TDV-Damlust. Dammersschijnen massaal de verkortenotatie onbegrijpelijk te vinden,dus ga ik even over op lang.Dammen is een simpel spel; openen gesloten klassiek, de partie-Bonnard, het naamloos skelet en deValkenburgvariant, je hebt het ineen zucht onder de knie, maar dieproblemistennotatie... Hoe je ookzwoegt, het blijft abracadabra.Van Berkel won door 64. 10-4 17-21of? 65. 26x17 22x31 66. 4x43 31-37 67.43-38. Zwart gaf het op, omdat (37-41) verliest op 38-32, en (25-30, 37-41)op 29-24 (41-47) 38-29+.Diagram 4, een stand uit hetNederlands Kampioenschap voorVrouwen 2000, bevat tweewinsten. Erna won als volgt. 47. 39-34 12-18 48. 35-30 24x35 49. 25-20 19-24 50. 20x29 18-22 51. 29x18 22x13 52.33-28 27-31 53. 28-23 31x33 54. 34-3035x24 55. 23-19 13-18. Om de lezer telaten oefenen met de notatie,schakel ik over op de hogereversnelling: (38) 24 (42) 20 (47) 14(36) 9A (36-22)+. (A10)41+. De 3x1-stand werd omstreeks 1800 doorParijzenaar Blonde genoteerd. Witwint ook door naar veld 50 te lopen,met dezelfde winst als in de partij.Diagram 5 kwam voor in deEuropacup voor achttallen, Velp1999. Wit-Rus Alexander Boelatovversloeg hier namens Minsk JohanWiering, vertegenwoordiger vanHiltex. Winst lijkt 25-20, want op(31-36) 14-23 (22-28, 36-41) wint 16-32(41-47) 32-10, 20-15, 15x24. Zwart kande witte dam echter naar veld 26laten slaan, en dan gaat de finesseniet op. Hoe won Boelatov dan wel?Door 63. 14-23 15-20A 64. 25x14 31-3665. 23-46 21-27 66. 46-23 27-31 67. 23-19 en Wiering gaf op vanwege(28,41) 8+. Laat zwart (15-20)achterwege, dan wint wit als volgt:(A36) 37 (217) 37-19 (271B) 46 (27)250+ (B28) 21+.Zelfs de meest verstokte partijspelerweet, dat ook een problemistkan toewerken naar een scherpmotief of eindspel. Veel te vaak zieje een lullige combinatie als aanloop,omdat het standje geenruimte laat iets aardigs tebedenken. “Een probleem met deziel in het achterwerk”, placht WillyMonsma, in zijn tijd een autoriteitop probleemgebied, zo’n geval tetyperen. In de buurt van de laatsteverkiezingen vierden we de verjaardagvan een dorpsgenote, zewerd 32. Over PvdA’er Wouter Boszei ze: “Een misbaksel met een lekkerkontje”. En ter verklaring: “Westemmen hier in huis allemaalVVD”.Wit speelt en maakt een probleemVeel zeldzamer dan partijen dieuitlopen op een scherp motief ofeindspel zijn partijen die beslotenworden met een probleem, dus meteen scherpe combinatie.Ik start met een mystificatie uit‘Een halve eeuw damclub IJmuiden’,waarin J.M. Apeldoorn op blz. 73 alseerbetoon aan IJmuidens legendarischevoorzitter Kerst de Jong dewinst van diagram 7 liet zien. Na31-26 (21-27) 26-21 (27-32?) zou DeJong met 39-34, 23-19, 19x17 en48x17 hebben gewonnen. Dat wasin de onderlinge van DCIJ 1939. Indatzelfde jaar 1939 verscheenechter ‘1001 miniaturen’, en daar18 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


ief van een lezerVoorprentstaat de winst onder nummer 592 in op naam van A.den Dunnen, een nagenoeg onbekende problemist.Betrouwbaarder is diagram 8, voorgekomen in hetkampioenschap van Kharkov, februari 1987. Tsipesspeelde 45. 28-22, de druk tegen zwarts korte vleugelopvoerend. Minkin vond nu een fraaie winst: 45... 11-1746. 22x2 23-28 47. 32x14 13-19 48. 14x23 18x49 49. 2x3025x43 50. 27-22 12-18 51. 22x13 35-40 52. 45x34 43-48 53. 21-16 48x2 54. 31-27 49x21 55. 16x27 2-16 56. 27-22 16-49 57.22-18 49-44 58. 33-29 44-35 en wit gaf het op. Eenindrukwekkend geheel, al zal een problemist metopgetrokken neus wijzen op de verwisselbare eerste entweede zet.Met diagram 9 kan problematiek gesproken niets miszijn, want de stand, voorgekomen op damclub Haarlem,werd in ‘De Problemist’ van september 1945 door degenoemde Monsma opgenomen als probleem. Beidespelers componeerden: Van Kesteren publiceerdeingewikkelde overmachteindspelen, Sluiterslagproblemen. Na 1. 27-22 koos zwart uit de remisevariantendie de stand bevat 1... 12-18 2. 22-17 18-22 3. 17-12 24-29, om te worden verrast door 4. 33x24, 12-7, 32-28,31-27, 44-40, 7-2x38 met een in de problematiek vaaktoegepast motiefje.<strong>Het</strong>zelfde motiefje en dezelfde temposchepping met 44-40 zien we in diagram 10, Brunssum 2000. Tchartoriskireageerde op 46. 33-29 verkeerd, want met (13-18) 38-33(17-21) 28-22 (23-28) haalt hij remise. Hij plakte met 46...26-31, en werd toen uitgetikt: 47. 29x9, 40, 28, 3, 27, endaar is het motiefje weer.Diagram 11 komt uit een partij die werd gespeeld in hetWK Correspondentiedammen 1983-1988. Men nam er detijd voor in de vorige eeuw. Wit staat moeilijk, envluchtte in een gambiet: 51. 27-21 17x26 52. 28-22 30-34.Wit heeft een schijnbare redding, aldus Rob Clerc[‘Algemeen Dagblad’, 11 juni 1988] in 32-28, 38x27 (19-23)44-40 (24-30) 40-35, maar: (26-31, 23-28, 28x48) met winstop tempo. Luteijn speelde (daarom?) 53. 44-40?, waaropSchotanus wit door 53... 24-30! tot 54. 40-35 dwong enuithaalde: 54... 16-21 (13) 39, 40, 29, 27, 8. Clerc: “<strong>Het</strong> lijktwel een probleem!”.Met dit grootmeesterlijke citaat besluit ik mijnallerlaatste bijdrage aan <strong>HD</strong>. Tot het volgende nummer,beste lezer.Een opmerking/mening over de voorprentvan <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> nr.4, van september 2003.Veel is en wordt geschreven over hoe wemet zijn allen de damsport beter moetenverkopen, het een serieuzer gezicht geven,weg uit het hokje ‘kneuterigheid’. Men zoumet ‘kleine’ zaken kunnen beginnen. Deop zichzelf hele mooie voorprent wordtvolledig ontsierd door maar uit een soortonverschilligheid een hoop stenen op hetbord te kwakken.Waarom presenteert men dit niet met een normaleen fatsoenlijke stand op het bord, zodat de buitenwereld kan zien watdammen is? Nu staan er achttien zwarte schijven plus een zwarte dam!! Gooier ook nog maar een witte dam op (zie foto). <strong>Het</strong> is dus onmogelijk dit ooit ophet bord te krijgen.Heel erg kneuterig (dus opnieuw), maar ook een belediging van onze sport.Sallie de Jong, TilburgDiagram 4E. WandersB. GraasDiagram 5J. WieringBoelatovDiagram 6S. DavidovV. GrazjnovDiagram 7B. DukelDiagram 8V. MinkinDiagram 9J.J. van KesterenDiagram 10L. TchartoriskiDiagram 11A. SchotanusK. de JongL. TsipesJ.B. SluiterE. ProsmanF. Luteijn19


EindspelTjalling GoedemoedChr. Kerkhofstraat 128923 GB Leeuwarden(058) 267 21 11De essentie van het damspelNa twintig jaar te hebbengedamd als een Pavlovhondstelde ik mij de vraag:“Wat is (eigenlijk) de essentievan het <strong>Damspel</strong>?” Omdeze vraag te beantwoordenmoeten wij het verledenen onze conditioneringloslaten, die ons vertellenhoe óns spel is, het spel datwij op school geleerdhebben, thuis gespeeld metonze vader en later op declub en via tijdschriften enlater computers hebbenleren kennen. Alles wat weover ons spel geleerdhebben, behoort niet tot deessentie van het damspel,maar zijn specifiekekenmerken van óns spel.Immers, wereldwijd wordteen grote diversiteit aandamspelen beoefend. Watwij ons al realiseren voordatwij de regels van dediverse spelsoorten bestuderen,is dat alle damsoortengespeeld wordenmet schijven die bewegenop een bord met velden,waarbij het de bedoeling is,dat de tegenstander zonderreglementaire zet komt tezitten, ofwel door veroveringvan alle stukken ofweldoor het vastzetten van detegenstander, zodat zijnstukken niet meer bewegenkunnen.Om de essentie van het<strong>Damspel</strong> te doorgrondenvoeren we een vergelijkendonderzoek uit naar diversedamsoorten. Op het 8 x 8bord worden diverse spelsoortenbeoefend.Diagram 1Bij Russisch dammen,Braziliaans dammen encheckers worden slechts 32van de 64 velden bespeeld.De bewegingsrichting vande schijven is schuin. Integenstelling tot bijna alledamvarianten gaat meerslagniet voor bij Russischdammen. <strong>Het</strong> Braziliaansdamspel hanteert dezelfderegels als het internationale10x10-damspel. Eenschijf die aan de overzijdevan het bord komt promoveerttot dam. Bij Russischen Braziliaans mag eendam hele lijnen bestrijken.Diagram 2Als we nadenken over hoewe een partij kunnen winnen,blijkt dat een partijdie niet gewonnen wordtbij alle damsoorten remiseis. Er zijn bij Braziliaans enRussisch dammen 3 dammennodig om een dam tekunnen vangen, mits debezitter van de 3 dammende lange lijn controleert.De winstmethode werktzo: eerst verover je de trictraclijnen en vanuit bijv.diagram 2 gaat wit demagische driehoek opbouwen.(De nummering vanhet bord is als bij schaken,linksonder a1, rechtsbovenh8): 1.g1-e3 a3-e7 Op 1… a3-f8 volgt 2.a1-g7 f8xh6 3.e3-b1 met damvangst. Na 1…a1-b2 heeft wit een analoogvangsysteem als hiergedemonstreerd: 2.a1-c3!Diagram 3Op 2… e7-d8 formeert witmet f4-d6 (diagram 3) de(noordelijke) magischedriehoek. Op 3… d8-a5volgt 4.c3-e1 gevolgd dooreen schaar en op 3… d8-h4volgt 4.c3-e1 gevolgd dooreen schaar. Speelt zwart 2…e7-h4 dan formeert witmet 3.e3-c5! zijn magischedriehoek met de top naarhet oosten gericht. De andere2 driehoeken gebruikenwe na 1… a3-b4 2.a1-f6!met op 2… b4-a5 3.e3-c5met westelijke piramideen op 3… b4-e1 4.f4-d6 wintwit door de zuidelijk gerichtemagische driehoek.Bij checkers mag je alleenvooruit slaan en een dambeweegt 1 veld per keer,vooruit en achteruit.2 Dammen winnen van1 dam door de ene dam inte sluiten.Turks dammen wordt ookop een 8 x 8 bord gespeeld,maar het betreft hier een64-veldenbord! Alle veldenworden gebruikt, zodat ditbord 2 keer zo groot is! Bijdit spel bewegen de schijvenorthogonaal, dat wilzeggen recht naar vorenen opzij. Zie diagram 4.Diagram 4In diagram 4 zien we debeginopstelling bij Turksdammen. Wit kan op 8manieren openen. Eenzwak punt van dit spel isdat je opzij mag schuiven.In een verslag over eendamtoernooi in de islamitischeoliestaat Bahrein,waar Clerc en C. van Leeuwenaan deelnamen, las ikdat er arbiters naast hetbord staan om de spelersaan te manen vooruit tespelen als er een impasseontstaat!Er is nog een probleem bijTurks dammen. Hoewel2 dammen van 1 dam winnen,kan een dam niet vaneen schijf winnen! Dit iseenvoudig in te zien: deschijf hoeft niet naar vorente gaan en kan zijwaartsblijven spelen om aan devangarmen van de dam teontsnappen.Diagram 5De Kroatische wiskundeleraarLjuban Dedic bedachteen uitstekendeoplossing voor dit probleem:Kroatisch dammen(Croda genoemd). We zienin diagram 5 de beginstand.De schijven mogenzowel recht vooruit alsschuin vooruit bewegen, erzijn dus 3 beweegrichtingen.Er zijn nu 22 openingszetten.Slaan gaatlouter orthogonaal. Erwordt altijd progressiegeboekt aangezien opzijschuiven verboden is. <strong>Het</strong>probleem van de damtegen de schijf is daarmeeook opgelost. Laten we ditillustreren met een afspelna een - hoe toepasselijk -Turkse slag!Diagram 6Wit wint door 1.f1-e2 a5xd52.c2-d3! d5xe3 3.e2xc8 ennu gaat wit zo winnen:3…h5-h6 4.c8-c1 h6-h7 5.c1-h1+.Vreemd dat orthogonale20 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


spel? Als uw vader het Uzo geleerd had, had U hetdan ook vreemd gevonden?Is orthogonaal speleigenlijk niet logischer alswe eerlijk zijn? Waaromlaten we de helft van allevelden vervallen en spelenwe op elkaar kruisende lijnen?Denk daar eens overna (of beter: mediteer!). Endenk eraan: laat uw verleden,uw conditionering los!In het Turkse spel is er ookeen oplossing gevondenvoor het probleem van dedam die niet van een schijfwint. <strong>Het</strong> probleem werdvoorgelegd aan eeninvloedrijke, wijze Turk,die sprak: “Ik verklaar damtegen schijf winst!”De bekoorlijke methodewaarop 2 dammen van 1dam winnen is in Turksdammen en Crodaidentiek.Diagram 7De witte dammen staan zoopgesteld dat de zwartedam alleen nog op h1 kanstaan. Staat de dam op a1dan volgt immers h7-h1met een tang. Op b1….g1volgt er h7-b7….g7 metdamvangst. Vanuit dediagramstand speelt wit:1.h7-b7 Zwart moet eenhoek in: h1-a1 2.b7-g7 a1-h13.g7-g2!! De prachtigesleutelstand, waarbij de 3dammen zich op 1diagonaal bevinden.Diagram 8Op de volgende zet wordtde zwarte dam altijdgevangen. Bijv.: 3… h1-h54.a8-h8 h5-b5 5.g2-g5 +.De uitvinding van Dedicinspireerde ChristianFreeling, webmaster vande Mindsports Arena, toteen nieuw spel, dameogenaamd. In dit spelmogen de stukken net alsbij Croda in 3 richtingenbewegen, maar ook lineairbewegen is mogelijk.Diagram 9Lineair zetten houdt in datje een linie (een reeksschijven op 1 lijn vanminimaal 2) schijven magbewegen. In diagram 9 isdus mogelijk: b1-b3 of c1-c4of c1-f4 of g1-e4 of (deschaakopening) e2-e4.Slaan in dit spel gaatorthogonaal. Een dambeweegt in alle 8 richtingenen bestrijkt helelijnen. De methode ommet 2 dammen van 1 damte winnen is eenvoudig.Ook slaan met de damgeschied orthogonaal.Diagram 101.a8-h8 Zwart moet dehoek in, want ook als hijover de diagonaal h1-c6beweegt, wordt de zwartedam gevangen, bijv.: 1… h1-f3 2.b7-f7 +. 1… h1-a1 2.b7-g7 a1-h1 en nu simpel 3.g7-h6 +.In Friesland wordt op het10 x 10 bord een heelingewikkeld spel gespeeld,waarbij de schuifbewegingschuin is, maar waar zowelschuin als orthogonaalgeslagen wordt! 2 Dammenwinnen van 1 dam!Voor de winstmethodeverwijs ik naar de rubriekFries dammen in <strong>Het</strong><strong>Damspel</strong>.Dit is heel vreemd, wanthet orthogonaal slaan gaatover velden die helemaalniet met elkaar verbondenzijn, immers het 10 x 10bord is een lijnenstelsel,waarbij op de kruispuntengespeeld wordt. Een (internationaal10x10) dambordis ook helemaal niet vierkantzoals velen abusievelijkdenken. Als we dewitte velden verwijderenzien we dat ons speelbordeen vreemd, kartelig gevalis. Je kunt het bord ook zogebruiken, dat je op 50aaneengesloten veldenspeelt.Diagram 11Als je op dit bord damt,vragen mensen vaak watvoor vreemd spel je speelt.<strong>Het</strong> is gewoon dammen,mensen!Je kunt de hoekjes linksbovenen rechtsboven (2 x15 velden) en de hoekjeslinksonder en rechtsonder(2 x 10 velden) wegknippenen je houdt eencompact 50-veldenbordover, dat wiskundig gelijkis aan ons 100-ruiten-bord(wiskundig gezien dus een50-veldenbord, dat iseenvoudig te begrijpen).Een kwartslag draaien(draai de linker punt vanhet bord naar je toe) en jekunt dammen. Grappig isdat je nu orthogonaalspeelt, altijd van donkernaar licht of van licht naardonker. De lange lijn looptvan a5 naar h5 en de trictraclijnenlopen van e1naar e7 en van f1 naar f7.De opening die wij kennenals 1.32-28 19-23 2.28x1914x23 is hier: 1.d5-e5 g5-f52.e5xg5 h5xf5. Duidelijk isnu dat schuin spel oforthogonaal spel inessentie niet verschillen.Bijna altijd wordt er op eenbord gespeeld met eenvierkante bordrand. Dit isechter allesbehalvevanzelfsprekend. <strong>Het</strong>schijnt dat in Rusland weltoernooien gespeeld zijnop 8 x 10 bord verteldeAuke Scholma mij. <strong>Het</strong>betreft een kruising russenRussisch dammen eninternationaal dammen.Diagram 12<strong>Het</strong> leuke aan dit bord isdat 3 dammen nog steedswinnen van 1, ofschoon debordgrootte van 32 is opgeschroefdnaar 40 velden.(We tellen linksonder a1,rechtsboven h10 = h0)Diagram 13De zwarte dam moet op a5staan. Staat de zwarte damop a9, b8, b0, c7, c9, d8 ofd0 dan neemt wit de damop orthodoxe wijze af metbehulp van de vangstellingc1/e3. Staat de dam op a7dan volgt 1.e3-b6! a7xh0+.c1-a3 met opsluiting.Staat de zwarte damrechtsonder op h2, g3 of h4dan volgt (neem h2) 1.e3-f4h2xh0 2.c1-a3 2. Staat zwartop de lijn a1/h0 dan volgtc1-b2 gevolgd door g9-h0 +.1. g9-f0 a5-e1 Anders wordtzwart in een hoekopgesloten! 2.g0-a5! en opde volgende zet komt degoeie, ouwe schaar!In Nijmegen werd dezezomer voor het eerst eentoernooi gespeeld op 10x11-borden. <strong>Het</strong> idee om op10x11 borden te spelen(Ktardammen) is geïnspireerddoor het boek ‘Drietegen één is gemeen’ en deafwijkende cultuur van deplaneet Ktar.Diagram 14Zo was de beginopstellingvan het Ktardammen. <strong>Het</strong>eerste Ktardamtoernooiwerd gewonnen door nonconformistBart Terwel. Degrap van dit bord is dat hetbord meer velden telt daneen internationaal bord (55versus 50) maar dat 3 dammenwinnen van 1 dam.Diagram 15Bij dit bord kunnen we denotatie van ons spel aanhouden(Vandaar de keuzevoor een wit veld linksonder):linksboven 1,rechtsonder 55. U kunt zelfuitzoeken (de ideeën zijnhetzelfde als bij 8x10) hoewit wint als zwart op eenander veld staat dan opveld 36. 1.10-4! 36-52 Op 1…36-41 volgt 4-10 2.41x5 3.51-46 +. 2.4-36! en op devolgende zet de schaar.Ik twijfelde lang tussenhet 10x11 en het 10x12 spel.21


Begin 2004 zal in Leeuwardeneen 10x12 toernooigeorganiseerd worden inhet kader van Experidammen.(<strong>Het</strong> eerste toernooiin de cyclus experidamtoernooienwordt op 2november ge speeld inRijnsburg met (onbeperkte)demotie (waarover inde volgende rubriek méér).Diagram 16Ook op het 10x12 bordwinnen 3 dammen van 1bord (op het 9x10 bord ook,maar op een 10x13 bordniet).We tellen nu van linksboven-5, -4, -3, -2, -1, 1, 2…t/m rechtsonder 55 (weslaan naar goede traditiede 0 gewoon over). Veld 16is het enige veld waar dezwarte dam niet meteenwordt gevangen in devang of wordt ingeslotenin de hoek -5 of 55. 1.50-54!16-(-3) Op 16-11 volgt 54-50+ en op 16-7 volgt (-2)-1 +.2.54-16 en weer komt deschaar.We hadden waarschijnlijkverwacht dat hoe groterhet bord, hoe meerdammen je nodig hebt,maar niet de grootte vanhet bord, maar de vormvan het bord blijkt tebepalen of 3 of 4 dammennodig zijn om 1 dam tevangen! Dat is een eyeopenerdie de auteurs van“Drie tegen 1 is gemeen”mij boden.In het Canadese damspelgaan al deze snufjesverloren. Bovendien is hetbord te breed om tekunnen omsingelen ofvasthouden. Een spel omsnel te vergeten dus.Wat weten wij nu over deessentie van het <strong>Damspel</strong>?<strong>Het</strong> damspel schijnt devolgende essentiëlekenmerken te bezitten:- Er wordt gespeeld metschijven op een rechthoekigbord verdeeld invelden.- Slaan is verplicht- Een schijf die aan deoverzijde van het bordkomt promoveert totdam- <strong>Het</strong> doel van het spel isom te zorgen dat detegenstander geenspeelbare zet meer heeft- Een partij die nietgewonnen kan wordenis remiseWe hebben ook gezien datbordgrootte, bewegingsrichting,kenmerken vande dam en manier vanslaan variabel zijn.We hebben bij ons onderzoekgezien dat normalitereen dam gevangen kanworden door 2 of 3 dammen.Er is echter een uitzondering.In het internationaledamspel zijn er4 (!!!!) dammen nodig om1 dam te vangen.Diagram 17Dit is de vangstellingwaarmee 4 dammen eendam vangen: 1.50-44 49x12.39-34 (bijvoorbeeld) +.Denkt U eens diep na overdiagram 17, mensen. Ofbeter: mediteer!Rake klappenop slotdag damfestijndoor NikhilaDEVENTER - Danny Slotboom heeft in Deventer hetvijftiende Rabodamtoernooi gewonnen. De titelverdedigeruit Winterswijk onderstreepte in de slotronde zijn klasse.<strong>Het</strong> duel met naaste concurrent Krijn ter Braake was eeneenzijdig schouwspel. “Ik ben afgeslacht”‘, erkende TerBraake na het machtsvertoon. Ook in de lagere klassenwerden rake tikken uitgedeeld. Gerrit Maalderink stuurdezijn tegenstander al na tien minuten naar huis na eenverwoestende zesklapper.Ook organisator Evert Zwiers bliktevooruit. “Dit was het laatste Rabotoernooi.De bank zal nog wel eenfinanciële bijdrage geven, maar nietmeer optreden als hoofdsponsor.We gaan op zoek naar een anderenaamgever, want het toernooi gaatnatuurlijk gewoon door”.Eindstanden na vijfde en laatsteronde:22 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003De ene droom na de andere ging inrook op. Herman Zuurveld vanCoDa Colmschate stond in gedachtenal op het podium, maar posteerdezijn dam op het verkeerde veld.“<strong>Het</strong> voorkomt promotie naar eennóg sterkere groep”, troostte hijzichzelf.Veel spelers likten hun wonden nahet optrekken van de kruitdampen,maar anderen liepen stralend rond.Rob Hendriks bleef ongeslagen inde eregroep en ging nog met detweede prijs aan de haal.Brummenaar Danny Dix wasongenaakbaar in de hoofdklasse enkan volgend jaar het hoogstepodium betreden.Slotboom (17) was in zijn nopjesmet de toernooizege. “<strong>Het</strong> wasvandaag mijn geluksdag”, vond hij.“Mijn oplossing van het toernooiprobleemviel na loting ook in deprijzen”. De winnaar is toegetredentot de junioren en moet zich in diecategorie opnieuw bewijzen. “Bij deaspiranten was ik kampioen vanNederland”.Eregroep: 1. Slotboom 9; 2. Hendriks6; 3. Ter Braake 6; 4. Van Panhuis 5;5. Brouwer 3; 6. Kleinrensink 1.Hoofdklasse: 1. Dix 9; 2. Roeterdink6; 3. Smeenk 5; 4. Stehouwer 4;5. Poepjes 3; 6. Van Ommen 3.Overgangsklasse: 1. Leijssenaar 8;2. Zuurveld 7; 3. Grouwstra 5; 4.Rademaker 4; Brummelman 3;6. Schoneveld 3.Eerste klasse: 1. Nuesink 8; 2.Baarda 6; 3. Booijink 6; 4. Kral 4;5. Zomerdijk 3; 6. Stegeman 3.Tweede klasse: 1. Horst 9; 2. Groters7; 3. Maalderink 7; 4. Lucassen 5;5. Krebbers 1; 6. Van Essen 1.


ProblematiekJohan van den BoogaardDr. Van Erpstraat 755341 AX OssTer oplossingVoor alle problemen geldt: wit speelt en wintDiagram 859J. BusDiagram 860A. TavernierIn probleem 851 uit de vorige serieontbrak een witte schijf op veld 21.Oplossingen kunnen wordennagezonden.846. (P. van Swieten) 339, 361, 472, 40,44, 27, 37, 4, 16 (11,11) 32 Deze onbekendeproblemist verraste mij met eenalleszins toonbaar vraagstuk, waarmeehij als beginner eer inlegt.Oplossingen van de problemenuit het juninummer 2003:839. (M. van Dijk) 472 (36) 34, 439, 372, 31(37) 493, 30, 450, 42, 22 Een niet zomoeilijke, maar aangenaam aandoendeontleding vanuit een partijachtigestand.840. (A. Tavernier) 493, 428, 18, 38, 18, 41,21, 5, 39 (16A) 43, 44, 44 A (43) 44. Ookhier zullen de oplossers weinig moeitemee hebben gehad. Onze Fransedamvriend heeft heel wat moeilijkwerk gemaakt.841. (L. Faber) 19, 30, 23, 338, 38, 11, 4, 8, 2.GuerraEen uitstekende bewerking van dit velemalen bewerkte motief.842. (Ir. J. Viergever) 12, 22, 493, 372, 4, 37,30, 45, 37 (12, 12) 32. Een vlotlopendvraagstuk met de stand na 30 alshoogtepunt.843. (F. Schermer) 31, 22, 32, 45, 38, 3, 9, 4(21A) 16 (11, 11) 21A (19) 36 (21, 23) 4 (29) 12Friedel komt hier met een niet zoeenvoudig probleem voor de dag (ziederde zet) waaruit blijkt dat hij heelwat mans is. Ik hoop nog meer vanhem te horen.847. (J. v.d. Boogaard) 43, 461, 31, 11, 23, 8,41, 42, 18, 15, 3, 10, 38. K. Haletzki (7A) 16(33B) 2 (28C) 11 (32) 39 (37) 28 (42) 37, 37A(6) 261 (11) 24 (32) 13 B(12) 261 C(38) 16(42) 27, 48Een fraai eindspel, maar b.o. 1: 15, 11, 23,8, 471, 18 (22) 37, 3, 32, 10, 35. P. Groot, G.van OsB.o. 2: 461, 11, 23, 8, 417, 37, 42, 18, 15, 3, 10,50 (32) 17 (38) 21. G. Adam, L.G. Damen, J.Wortman. Met het schaamrood op dekaken doe ik er wijselijk maar hetzwijgen toe.848. (A. van der Stoep) 461 (228A) 22,340, 427, 40 (34) 42, 3 (43) 29 (24, 14, 24,21, 14) 30 A (171) 28, 340, 26.B.o. 37, 350, 294, 24, 19, 471, 449, 5. W.RiemensProbleem 867 wordt beschouwd als hetkerstprobleem van dit jaar. Onder degoede oplossers (ook degenen die nietaan de ladderstand meedoen mogen deoplossing inzenden) wordt een prijsverloot van € 15. Oplossingen inzendentot 1 januari 2004.Diagram 861A. van MourikDiagram 863J. KlompDiagram 865L. FaberDiagram 862A. WuijtenburgDiagram 864Ir. J. ViergeverDiagram 866J. van den Boogaard844. (L, de Rooij) 161, 11, 22, 43, 30, 10, 14,3, 24 (41) 19 (47) 24, 24 Leen komt weermet een paar prachtige meerslagenvoor de dag, die hem kenmerken alseen vindingrijke problemist. Jammerdat de schijven 16 en 17 gemist kunnenworden.Diagram 867J. Pennings ob.Diagram 868L. de Rooij845. (D. de Ruiter) 361, 393, 24, 327, 10, 3,41, 33, 37, 39, 7 (11A) 35, 8, 43 A (45) 50(11B) 16 (18) 161 B (18) 2 (23C) 16C (11) 16 (22) 6 (50) 723


Kijkjes in de damwereldLeo AliarSassenheimstraat 146843 MK Arnhem(026) 381 79 97l.aliar@chello.nlBij mijn weten heb ik er nooiteen geheim van gemaakt dat ikeen bepaalde liefde heb voortwee thema’s in het damspel.Van beide thema’s heb ik in devervlogen jaren in deze rubriekdiverse malen ‘iets’ van latenzien. Maar nog nooit zoveel vanhetzelfde bij elkaar.De twee thema’s zijn Dam opbezet veld en Dubbeldammer. Deeerste spreekt voor zich; damhalen via een combinatie of zo uwilt een slagzet en dan belandenop een veld dat bij aanvang vande afwikkeling nog bezet was.De term Dubbeldammer is doormij ongeveer 27 jaar geledengeïntroduceerd (laat u het mija.u.b. weten indien deze term aleerder in zwang was - maar nietals het gaat om een inwoner vande Zuid-Hollandse plaats Dubbeldam).Doel hiervan is om tijdensde afwikkeling, of zo u wilt, bijhet uitvoeren van de combinatieer twee dammen worden vergevenom deze tijdens de afwikkelingweer op te peuzelen en alsoverwinnaar uit de bus tekomen.Uitzondering hierbij is wel destand van diagram 4. <strong>Het</strong> is puurtoeval dat bij de gekozen standenveel grootmeesters zijn betrokken.Uiteraard houd ik me aanbevolendat u mij ook eens fragmententoestuurt waarin geengrootmeesters zijn betrokken.Ik heb ook bewust gekozen vooralleen praktische standen en hebde problematiek vermeden,anders zou ik problemen krijgenmet mijn collega’s van problematiek.Ik vraag speciale aandachtvoor de stand van diagram 10.Hierin zit een grapje als slotstandverweven, maar pas als ualle negen standen hebt gezienzult u de clou begrijpen.De stand van diagram 1 is desimpelste vorm van een dubbeldammer.Hierin wint wit door37-31 en dan maar gewoonfietsen met schijf 49 naar 35.Tweemaal op meerslag staan entwee keer op éénslag.De stand van diagram 2 is eenmogelijkheid uit een partijtussen J.J. van Tol en C. Kusters.Zwart aan zet mag de hieraangeboden damzet met 23-2832x1 13-18 1x23 19x50 niet pakken,want dan krijgt hij er nog een bijvia 37-31 26x37 47-41 37x46. U ziethet al, twee dammen en die gaaner net zo snel er weer af door: 29-23 46x19 27-22 50x11 38-33 11x30en 35x4.De stand van diagram 3 komt uithet Europees Kampioenschap,Soechoemi 1971. Wim van derSluis hoopte in de diagramstandop 14-20 van Ton Sijbrands, wantdan zou hij toeslaan met: 45-4020x29 37-32 28x48 47-41 36x47 30-25 47x33 39x28 48x30 25x23.Ook bij de stand van diagram 4 iseen Nederlandse grootmeesterbetrokken. Tijdens het 5e Suikerdamtoernooiin 1973 speeldeHarm Wiersma met zwart alslaatste zet 6-11. De AmerikaanCarl Buster Smith verrasteWiersma met een spectaculairerondslag door 24-20 15x24 36-3127x36 47-41 36x47 37-31 26x48 35-30! 47x44 30x10!En u ziet het, hier geeft mentwee dammen weg om hetbeoogde doel te bereiken n.l. deremise, waarbij beide dammennog op het bord blijft.Ik zie Harm al lachen als eenboer met kiespijn en zijntegenstander een warme handgeven, door hem te feliciterenmet zo’n mooie remise.In de stand van diagram 5 eenfraaie partijstand van deGroninger Harm Schurer. Na 14-19 slaat wit toe met: 28-23 19x3938-32 27x38 48-43 39x48 41-3648x31 36x7 (één dam wordt vastopgeruimd) 2x11 49-43 38x49 26-21 49x19 21x5. De tweede damlaat zich niet zo gauw opruimen,maar offert zich zelf op 19-2429x20 15x24 5-19 en de rest laat ikaan de lezer over, leukpuzzelwerk, wit wint altijd.Frans Hermelink had de standvan diagram 6 aan onsvoorgelegd tijdens een training,eind jaren zeventig bij damclubLent. Na 28-23 19x28 32x23 25-3027-22 18x27 31x22 meendeHermelink de winst te hebbenbereikt in deze compositie,omdat zwart geen goedespeelbare zetten meer zouhebben, totdat Chris Roeleven jr.aangaf dat het eventueel remiseis na 16-21 33-28 24x33 38x29 30-34! 39x30 12-18 23x3 13-18 22x4 21-27 4x31 20-25 3x20 (het beoogdedoel kon ook hier alleen bereiktworden nadat twee dammenwerden vergeven) 25x41 36x4726x50!In de stand van diagram 7 is eenoude bekende van ons aan hetwoord. Iser Koeperman laat onszien dat zwart aan zet hier geen18-23 mag spelen. Men zou eersteinstantie nooit vermoeden dathet hier om een dubbeldammerDiagram 1 Diagram 2 Diagram 3 Diagram 4 Diagram 5Diagram 6 Diagram 7 Diagram 8 Diagram 9 Diagram 1024 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


Leen de RooijMierengaat. 47-41 23x32 35-30 24x35 34-30 35x24 26-21 17x4836-31 27x47 38x16 47x29 39-34 48x30 25x5!De combinatie waarmee de Russische grootmeesterV. Agafonov in 1982 met wit won van Kotsjenewskiziet u in de stand van diagram 8. <strong>Het</strong> is echt eendroom om zo een slagzet te mogen uitvoeren. Witwon als volgt: 39-33 28x50, als men in zo’n stellingeen dam weggeeft dan is er al iets aan de hand, 30-24 19x39 49-44 23x34 44x33 50x28 26-21 17x37 41x23een dam heeft zijn taak al volbracht 18x29 36-3127x36 46-41 36x47 35-30 47x33 en nu is de tweedeaan de beurt.30x10.In de stand van diagram 9 laat de Amsterdamsegrootmeester Herman de Jongh ons genieten vaneen fraaie lokzet. Wit aan zet neemt het afruil 37-3126x37 42x31. Zwart op zijn beurt speelt nu 21-26 alseen zeer verborgen lokzet, want als wit nu deafwikkeling neemt met 32-27? De Jongh zegt: menmoet een grote dammer zijn om er niet in te lopen!23x34 40x20 26x37 (op 14x25 wint 27-21) 27-21 (opmeteen 20-15 wint 19-24 en 13-19) 17x26 20-15 slaatzwart toe met een fraaie tegencombinatie 19-2415x4 26-31 36x27 13-19 4x22 24-30 35x13 2-8 13x2 11-162x11 6x50!Hopelijk hebt u genoten van dit geheel. Daarommag u nu zelf de stand van diagram 10 gaanproberen op te lossen: wit speelt en wint. Indien uhet juist hebt opgelost zult u zien wat de clou isvan dit alles.Stuurt u uw goede oplossing en graag ook een paarfraaie fragmenten of clubbladen naar bovenstaandadres. Onder de inzenders van goede oplossingenwordt een damboek of damboekenbon verloot. Veelsucces ermee.Tot slot de oplossing, maar nog geen prijs, van devorige keer. U zult even moeten wachten met deprijswinnaar van de vorige keer, omdat kort na hetverschijnen van <strong>HD</strong>4 dit artikel moest wordeningeleverd en heb ik nog niet genoeg goedeoplossingen om te kunnen verloten.Zwart: 3, 6, 8, 10, 11, 13, 14, 16, 17, 18, 21, 24, 25;Wit: 26, 27, 28, 32, 33, 34, 37, 38, 39, 41, 42, 45, 48.De bedoeling was dat wit hier 45-40 als lokzet zouspelen. Nu mag zwart de afwikkeling met 25-3034x25 24-29 33x24 17-22 28x17 11x31 26x17 en 31-36niet nemen, wegens de verborgen slagzet met 32-2736x47 27-21 16x27 17-11 6x17 25-20 14x25 38-32! 47x19en 32x5.Wij zijn enthousiaste kampeerders. Kamperen stelt je in staat om tegenbeperkte kosten grensoverschrijdend bezig te zijn. Dit jaar stonden Corsicaen Sardinië op het programma. De noodzakelijke reisgidsen werden gekochten een aantal boeken en het onmisbare zakdambordje werden ingepakt.Kamperen is afwisselender dan je denkt.We lieten de eerste camping snel achter ons. Zelfs op doordeweekse dagenliet men de discomuziek op vol volume tot ver na middernacht uit deluidsprekers schallen. Zo was het geblaf van de honden en het gehuil van dekinderen niet meer te horen.Op Corsica vonden we een camping die in de gids als ‘zeer rustig’ werdvermeld.De omstandigheden waren ideaal en dat was ook nodig, want het was menog niet gelukt een goed idee te vinden voor het maken vandamproblemen.Midden in de nacht werd ik wakker, gekweld door een hinderlijke jeuk opverschillende plekken van mijn lichaam. Ik gaf mezelf een paar forsekrabben en klappen. Vlooien, dacht ik geschrokken, maar spoedig werd ikweer overmand door de slaap.Rond een uur of zes lag Ria zichzelf te kastijden. “Ik heb jeuk”, zei ze, “watzou dat zijn?” “Vlooien, denk ik”. Geschrokken sprong ze van haar luchtbeden ging op verkenning uit. “Gelukkig”, zei ze, “het zijn mieren. Die krijg ikwel weg”.Uit ervaring wisten we dat het schoonmaken van het grondzeil met Ajaxafdoende was om zelfs de meest fanatieke mier dagenlang op flinke afstandte houden.Corsicaanse mieren zijn volkomen anders. Zij zijn zo klein, dat ze door desmalste spleetjes kunnen kruipen en ze zijn buitengewoon nieuwsgierig.Bovendien zijn ze Ajaxfans.Met duizenden tegelijk hadden ze zich op onze tent gestort. De dubbelescheerlijnen van onze De Waard-tent fungeerden als vierbaans autowegenwaarlangs de fanatieke heerscharen zich een weg baanden.“Kijk nou toch eens”, riep Ria. “Er zitten er honderden in de waterketel. Watmoet je daar nou aan doen?”. “Met water vullen en koken”, opperde ik.Ik had een ideetje voor een damprobleem in mijn hoofd. Voor ik mij gingwassen en aankleden, pakte ik het zakdambordje. Tot mijn verbazinghadden tientallen mieren de weg naar mijn heiligdom gevonden. Zekrioelden over de magnetische velden.“Ria”, riep ik, “de mieren zitten te dammen”. Zelf was ze volop bezig met hetreinigen van het gasstel. “Maak dat zelf maar schoon”, riep ze, “dat is jouwafdeling”.Ik schudde en sloeg net zo lang tot bijna alle mieren en de damschijfjes inhet mulle zand gevallen waren. De laatste fanatieke exemplaren werdenmet de hand doodgedrukt. Ik bekeek het slagveld en schudde verrast hethoofd. Er lagen mierenlijken op de velden 2,6 en 16. Uit het zand raapte ikwat witte schijven op. Ik zette een schijf op 46 en een dam op 49. Dit wasmijn motief. Daaraan kon ik gaan werken. Zwart speelt (21,11,11) en wit wintdoor 41.“Kijk nou eens”, riep Ria. “Die rotmieren zijn zelfs in de koelboxdoorgedrongen”. Duizenden diertjes hadden zich op onverklaarbare wijzetoegang tot de luchtdichte ruimte weten te verschaffen. “Koelbox?”, vroeg ik.“Sorry, dat is jouw afdeling”. En ik ging verder met het maken van eendamprobleem.De volgende morgen vertrokken we in allerijl naar een andere camping.’s Daags plaagden ons de wespen en ’s nachts tartten ons de muggen.Midden in de nacht loeiden de koeien omdat er een slang listig door hunweiland kroop. Ja, kamperen is afwisselender dan men denkt. Mij kon ditalles niet deren. De mierenlijken prijkten als stille souvenirs op mijndambord. Ik kon weer problemen maken.25


VuurwerkHarry de WaardDiagram 1 Diagram 2Diagram 31) M. van Dijk–A. Boxum 2-0 Brunssum1.34-29 17-22 2.40-34 11-17 3.45-40 6-11 4.31-26 16-21 5.32-2819-23 6.28x19 14x23 7.35-30 10-14 8.30-24 5-10 9.33-2822x33 10.39x19 14x23 11.38-32 20-25 12.40-35 9-14 13.42-3811-16 14.37-31 3-9 15.31-27 14-19?? 16.41-37 19x39 17.44x3323x34 18.27-22 17x39 19.26x17 12x21 20.38-33 39x28 21.32x52) W. Muijs (Univé)–B. Zijlstra (Lelystad)2-027. …3-9 28.33-28 22x44 29.35-30 24x35 30.26-21 16x2731.31x13 8x19 32.34-30 35x24 33.43-39 44x33 34.38x203) P. Leijenaar (De Oldehove)–J. Bakhuis (Nijverdal) 2-01.32-28 18-22 2.37-32 12-18 3.41-37 7-12 4.46-41 1-7 5.34-29 19-23 6.28x19 14x34 7.40x29 10-14 8.35-30 20-25 9.30-24 5-1010.32-28 16-21 11.31-26 11-16 12.37-32 21-27 13.32x21 16x2714.44-40 14-20 15.39-34 9-14 16.40-35 3-9 17.45-40 14-19?18.38-32 19x39 19.43x34 27x38 20.26-21 17x26 21.28x1712x21 22.29-24 38x29 23.34x5 20x294) K.H. Leijenaar (De Oldehove)–M. Morsink(Nijverdal) 1-129. …23-28? 30.34-29 28x48 31.29-24 48x25 32.24-20 15x2433.49-43 25x48 34.38-32 27x38 35.42x33 48x31 36.36x295) L. Nicault–M. Deurloo 2-0 Brunssum28. …24-29 29.33x24 7-12 30.27-22 18x27 31.34-29 23x2532.37-31 19x30 33.31x22 17x37 34.26x106) R. Ishmetov–A. Kalmakov 0-2 Brunssum1.32-28 18-23 2.38-32 12-18 3.31-27 7-12 4.43-38 20-24 5.37-3114-20 6.41-37 10-14 7.49-43 5-10 8.46-41 1-7 9.34-29 23x3410.40x29 20-25 11.29x20 15x24 12.27-22 18x27 13.31x22 16-21 14.45-40 21-26 15.40-34 17-21 16.36-31 11-16 17.31-27 12-1818.34-30 25x34 19.39x30 14-20?! 20.37-31 26x46 21.33-2924x33 22.28x39 46x17 23.30-25 21x32 24.25x1 17-2825.38x27 28-14 26.47-41 14x46 27.42-37 46x40 28.35x447) S. Oosting (WSDV)–J. Pronk (<strong>Het</strong> Noorden)0-21.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.37-32 10-14 4.41-37 14-19 5.46-41 5-10 6.34-29 23x34 7.39x30 10-14 8.30-25 17-21 9.44-3921-26 10.50-44 11-17 11.31-27 17-21 12.33-28 7-11 13.38-33 20-24 14.40-34 18-23 15.36-31 12-18 16.41-36 8-12 17.43-38? 24-2918.33x24 19x30 19.28x17 11x22 20.35x24 22-28 21.32x1221x43 22.49x38 14-20 23.25x14 9x498) R. Palmer (Angarde Informatica)–C. Strooper(Wolter&Dros/ADG) 1-122. …23-29! 23.39-33 21-27?? 24.32x34 24-30 25.35x24 20x4926.42-37 49-35 27.33-29 19-24 28.29x20 15x24 29.37-32 24-29 30.41-37 13-18 31.45-40 35x17 32.43-39 17x44 33.50x39en de partij werd remise.Winnend was: 23.17-22 24.26x6 29-34 25.28x17 34-4026.45x34 24-39 27.35x24 19x469) D. Hendriksen (Heijting Huissen)–D. Slotboom(Witte van Moort)2-038. …16-21 39.27x16 18-22? 40.34-30 22x35 41.16-11 25x2342.11x2 20x29 43.2x615.14-19 27.3-917.14-19?Diagram 4 Diagram 5Diagram 629.23-28? 28.24-29?20.37-31?Diagram 7 Diagram 8Diagram 917.43-38? 22.23-29!38.49-43Diagram 10 Diagram 11Diagram 1241.23-19? 40.43-39?46.43-38?!10) W. Sytsma (Maas van ’t Hoog)–W. Bremmer (Tomahaok/Westland) 0-241.23-19? 22-28 42.32x23 26-31 43.37x26 17-21 44.26x17 8-12 45.17x8 2x33 46.39x28 30x5011) C. Eektimmerman (Almelo)–R. Holterman (DOS) 0-230.43-39 23-28 31.32x12 21x41 32.36x47 26x48 33.12x21 16x27 34.47-41 27-32 35.38x27 24-3036.34x14 48x4712) P. van Splunter (Maas van ’t Hoog)–M. van de Hout (Tomahaok/Westland) 1-146.43-38?!! 17-21 47.26x17 19-24 48.30x28 8-12 49.17x8 9-13 50.8x19 14x43 51.27-22 43-4826 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


Nieuwsrubriekklasse!voor de jeugdHallo allemaal,De Koninklijke Nederlandse Dambond heeft mij gevraagd of ik de mascotte wilde worden vanhet dammen voor de jeugd. Ik heb natuurlijk ja gezegd. Ik kom op stickers en in boekjes testaan, maar ook op briefpapier en op het internet.Misschien hebben jullie mij al gezien in DamZ!, het leuke nieuwe blaadje over dammen voorde jeugd. DamZ! kan trouwens nog steeds door damverenigingen besteld worden bij hetbondsbureau.Ik vind het erg leuk om de mascotte te zijn van het jeugddammen in Nederland. Er is wel eenklein probleempje. Ik heb namelijk nog geen naam. Ik vind het een beetje raar om mijzelfeen naam te geven en wilde jullie dus vragen een leuke naam voor mij te verzinnen.Als je een leuke naam voor mij hebt bedacht stuur dan een e-mail naar het bondsbureau:bondsbureau@kndb.nl. Je moet als onderwerp van de e-mail het woord NAAM invullen. Zorger voor dat je ook je eigen naam en adres in de e-mail zet. Je mag natuurlijk ook een briefnaar het bondsbureau sturen. <strong>Het</strong> adres is Postbus 100, 6990 AC Rheden.Degene die de leukste en mooiste naam verzint krijgt een leuk verrassingspakket van mij enkomt met zijn naam in ‘<strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong>’.Ik hoop dat jullie allemaal jullie uiterste best doen om een leuke naam voor mij te verzinnen.Veel succes en groetjes van .............Onervaren jeugd vanBarnsteen toch vijfdeIn de halve finale van Nederlandvoor pupillen in Bunschoten wist deBarnsteenjeugdgroep met hunprachtige shirts van Barnsteen eenvijfde plaats te bemachtigen ineen poule van meer ervarenopponenten. In een mooie strijdtegen de ervaren ploegen vanLunteren, Enkhuizen, Rijnsburg enIJsselstein konden de beginnendeBarnsteendammertjes nog geenpotten breken, maar ze werdentoch vijfde door de winst op Den Ilp.In een spannende strijd onderleiding van arbiter Davelaar wistLunteren de 1e prijs op te eisen metals 2e Rijnsburg, daarna Enkhuizen,IJsselstein, de Barnsteengroep enDen Ilp. <strong>Het</strong> raadslid Gerry Koelewijnvan de gemeente Bunschoten reiktede prijzen uit. Een prachtige ervaringvoor de Barnsteenspelertjes methun nog zo prille ervaring maargrote moed.Voor meer nieuws, zie onder hetitem jeugd op de webpagina van declub, www.damclubunive.nl.Een verslag van deze en andere(halve) finales kun je op devolgende pagina’s lezen.27


Veel spanning en strijd inHalve finales pupillenteamsOp zaterdag 11 oktober werden er op vier plaatsen in Nederland dehalve finales voor pupillenteams gehouden. Er werd gestreden voorde eerste twee plaatsen, die recht gaven op een plek in de finale op6 december. De teams die gaan uitmaken wie kampioen van Nederlandwordt, zijn: DC Lent, DUO uit Doetinchem, Meurs Denk en Zet uitCulemborg, SNA Heerhugowaard, DES Lunteren, RDC Rijnsburg,Michael2000 uit Groningen en De Oldehove uit Leeuwarden. Aan dezeplaatsing gingen spannende voorrondes vooraf.LentIn Lent werd de halve finalegeopend door wethouder PaulDepla. Vol ongeduld begonnen dedeelnemers direct na Depla’sopeningszet met hun partijen. Erstond immers wat op het spel. Bijhet ingaan van de laatste ronde,hadden drie teams nog kans op definale. Heijting Huissen had deminste punten van deze drie enmoest dus zien te winnen van Wittevan Moort. Dit gebeurde ook, 5-3was de uitslag. Daarna was hetafwachten wat de andere teamszouden doen. Een groot gejuichsteeg op bij DUO toen het team eenfinaleplaats veiligstelde door DOSHeino te verpletteren met 8-0. Eeneerste plaats in de halve finale wasaan DUO echter niet besteed. DCLent won met 5-3 van S&A/DAMDongen en werd zo eerste.Leen de Rooij reikte namens deKNDB de prijzen uit. Hij vroeg zich afof Huissen in de eerste rondemisschien een beetje medelijdenmet Lent had gehad. In die rondehadden de twee teams 4-4gespeeld, maar Huissen had dewinstkansen weggegeven. ThijsGerritsen en Joppe Lemmen vanLent hadden ontzettend geluk tegenHuissen: Thijs ontsnapte nog netdoor een zetje. Joppe stond eenschijf achter, maar won op de klok.Zo werden Thijs en Joppe topscoorders;zij wonnen al hun partijenin de halve finale. DC Lent en DUOplaatsten zich voor de finale. <strong>Het</strong>team van DC Lent bestond uit ThijsGerritsen, Joppe Lemmen, RenéeDoeleman en Jorien Spaans.Alphen aan den RijnIn Alphen aan den Rijn streden vijfteams voor de hoogste tweeplaatsen. Meurs Denk en Zet werdduidelijk kampioen: alle wedstrijdenwerden gewonnen. Dit teambestond uit Sjuul Verheij, Sjoerd tenBrinke, Roderick de Raad en DerkJan Riesthuis. DCN uit Naaldwijkkon weinig uitrichten; het team wistgeen enkel wedstrijdpunt te behalen.De andere drie teams eindigdendicht bij elkaar. Uiteindelijk wist SNAuit Heerhugowaard beslag te leggenop de tweede plaats. DC Oostkapelleredde het net niet. <strong>Het</strong> team haaldenet zoveel bordpunten als SNA,maar had een wedstrijdpunt teweinig. Thuisclub ADC haalde ook definale niet en eindigde weer neteen puntje onder DC Oostkapelle.BunschotenIn Bunschoten staken twee teamsboven de rest uit, DES uit Lunterenen RDC uit Rijnsburg. Deze teamswaren aan elkaar gewaagd; hunonderlinge strijd eindigde in eengelijkspel en alle overige partijenwerden gewonnen. <strong>Het</strong> waren danook de bordpunten die de doorslagmoesten geven. DES vergaarde er30, RDC net eentje minder. RDCmocht zich troosten met het feit datde finale gehaald was. Daar was hetvandaag immers om te doen. <strong>Het</strong>team van DES bestond uit Jacco Bos,Harmjan Lammers, Gerben Bos enHenk-Jan van de Berg.Ook de derde en vierde plaats werdenbepaald door de bordpunten.De Enkhuizer Damclub en DC Zenderstadverloren van de bovenstetwee teams, maar wonnen van detwee onderste. De onderlinge confrontatieeindigde in een gelijkspel.De dammers uit Enkhuizen haddenechter een bordpunt meer enwerden dus derde.Thuisclub Univé Bunschoten Spakenburgeindigde op de vijfde plaats.<strong>Het</strong> team had zich voor de eerstekeer geplaatst. De verwachtingenwaren niet hoog gespannen, maarWethouder Paul Depla verricht de eerste zet in Lent.strijdlust was er wel, wat zich uittein een overwinning op OnsGenoegen uit Den Ilp, dat geenenkel wedstrijdpunt haalde.HijkenIn Hijken waren er door late afmeldingslechts vier teams aanwezig.Daarom werd besloten een helecompetitie te spelen. Deze competitiewerd zeer overtuigend gewonnendoor Michael2000 uit Groningen.Alle wedstrijden werdengewonnen en er werden 42 bordpuntengehaald uit een maximumvan 48. De spelers van dit overweldigendeteam waren Mei Jhi Wu,Nick Hoving, Roel Boonstra (zie deomslag van het vorige <strong>Damspel</strong>) enHeike Verheul. De Oldehove uitLeeuwarden was een goedetweede. Groningen was een maatjete sterk, maar van de andere tweeclubs werd twee keer gewonnen.Hijken DTC won een keer vanOerterp uit Ureterp en de teamsspeelden eenmaal remise, waardoorde thuisclub de derde plaatsbehaalde.Lent wp bp Alphen aan den Rijn wp bp1 DC Lent 9 29 1 Meurs Denk en Zet 8 222 DUO Doetinchem 8 25 2 SNA Heerhugowaard 5 183 DV Heijting Huissen 7 24 3 DC Oostkapelle 4 184 S&A/DAM Dongen 3 16 4 ADC Alphen 3 145 DOS Heino 2 12 5 DCN Naaldwijk 0 86 Witte v. Moort Westerhaar 1 14Bunschoten wp bp Hijken* wp bp1 DES Lunteren 9 30 1 Michael2000 Groningen 12 422 RDC Rijnsburg 9 29 2 De Oldehove L’warden 8 273 Enkhuizer Damclub 5 20 3 Hijken DTC 3 134 DC Zenderstad 5 19 4 Oerterp Ureterp 1 145 Univé Bunschoten Spakenb. 2 126 Ons Genoegen Den Ilp 0 1028 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


landelijke jeugdcompetitieHalve finaleaspirantenteamsBij de aspirantencompetitie, die sinds vorigjaar een open inschrijving kent, haddenzich twaalf teams aangemeld. In Alphenaan den Rijn en in Wezep vond een halvefinale plaats. In beide plaatsen streden zes teams om eenfinaleplaats. <strong>Het</strong> voornaamste doel van de dag was dus om in de topdrie te eindigen.In Alphen a/d Rijn ging de strijd om de eerste twee plaatsen tussen MeursDenk en Zet uit Culemborg en DOS uit Delft. In de eerste twee rondenwonnen beide teams overtuigend, maar in de derde ronde won Meurs Denken Zet met 6-2 van DOS. De ronde hierna bleek bepalend voor de eindstand.Meurs verloor van Jong en Oud uit Stolwijk en DOS speelde 4-4 tegen ADC uitAlphen aan den Rijn. Op de derde plaats eindigden ADC en GDC uitGorinchem gelijk, beide met 5 wedstrijdpunten en 21 bordpunten. <strong>Het</strong>onderlinge resultaat bepaalde uiteindelijk dat GDC zich plaatste voor definale. <strong>Het</strong> winnende team van Meurs Denk en Zet bestond uit Pim Meurs,Robert Jan van den Akker, Pieter Steijlen en Hans Meurs.In Wezep werd <strong>HD</strong>C Hoogeveen overtuigend eerste met twee puntenvoorsprong op nummer twee, gastvereniging DEZ/NGKZ uit Hattemerbroek.<strong>HD</strong>C won alle wedstrijden en DEZ/NGKZ verloor alleen van Hoogeveen. <strong>Het</strong>team van <strong>HD</strong>C bestond uit Maikel Palmans, Joël Palmans, Zainal Palmans enPim Mosterd. De strijd om de felbegeerde derde plaats ging tussen DESLunteren en PDC uit Putten. Onderling speelden deze twee teams 4-4, maaruiteindelijk kwam DES met 5 wedstrijdpunten uit de strijd en PDC met 4. Definale voor de aspirantenteams vindt plaats op 6 december in Bunschoten enbestaat uit de volgende zes teams: Meurs Denk en Zet, DOS Delft, GDCGorinchem, <strong>HD</strong>C Hoogeveen, DEZ/NGKZ en DES Lunteren.Alphen aan den Rijn wp bp Wezep wp bp1 Meurs Denk en Zet 8 28 1 <strong>HD</strong>C Hoogeveen 10 342 DOS Delft 7 25 2 DEZ/NGKZ Hattemerbroek 8 293 GDC Gorinchem 5 21 3 DES Lunteren 5 194 ADC Alphen a/d Rijn 5 21 4 PDC Putten 4 175 SNA Heerhugowaard 3 12 5 IDC Itens e.o. 2 126 Jong en Oud Stolwijk 2 13 6 SDC Sneek 1 9Een lange partij in HijkenFinale juniorenteamsDe junioren spelen sinds vorigjaar in drietallen. Voor dezeopzet is gekozen om het voormeer verenigingen mogelijk temaken om mee te doen aan ditkampioenschap; het op de beenbrengen van viertallen bleek indeze categorie vaak erg lastig.Deze aanpassing in het wedstrijdreglementlijkt haarvruchten af te werpen. Dit jaarbestond de finale uit zes teams.De jaren ervoor zijn we langetijd niet boven de vieruitgekomen.De finale werd gespeeld in Culemborg.<strong>Het</strong> team van de thuisverenigingwerd overtuigend kampioendoor alleen een wedstrijdpunt af testaan tegen PWG uit ’s Gravenpolder.PWG leek gemakkelijk op eentweede plaats af te stevenen, maarverloor de laatste ronde van DCLent. Beide ploegen behaalden zeswedstrijdpunten. De bordpuntengaven de doorslag voor de eindrangschikking.Uiteindelijk werd PWGmet 19 bordpunten, twee meer danDC Lent, toch nog tweede. SNA uitHeerhugowaard en DUO uit Doetinchemsloten vervolgens aan metrespectievelijk 5 en 4 wedstrijdpunten.DC Groningen kon helaasgeen potten breken, maar desondanksis het wel mooi om te ziendat zij er bij de juniorenfinale aljaren bij zijn. <strong>Het</strong> kampioensteamvan Meurs Denk en Zet bestond uitDik de Voogd, Matthijs van denAkker en Boudewijn Derkx. Zijhebben de hoofdprijs in de wachtgesleept; een dag training vanNederlands Kampioen Kees Thijssen.Culemborg wp bp1 Meurs Denk en Zet 9 232 PWG ’s Gravenpolder 6 193 DC Lent 6 174 SNA Heerhugowaard 5 135 DUO Doetinchem 4 126 DC Groningen 0 629


Hijken, strijdtoneelvan WK voor meisjesdoor Iepie Poepjes-KoopmanDankzij het WK voor meisjes staat Hijken op de wereldkaart.Van 28 juni t/m 4 juli werd hier gestreden om de wereldtitel.Tegelijk werd ook het WK voor aspiranten gehouden.Alle spelers, speelsters en begeleiders waren ondergebracht inSpeelstad Oranje, gelegen op 3 km van Hijken.De deelneemsters waren: Marjolein Bakker, Andrea Gutter, Anne-Wil Koopman, Roelinda Lunenborg en Saskia Veltman.Hieronder een kleine impressie van onze belevenissen in Drenthe.Zaterdag 28 juniOntvangst tussen 10.30 en 11uur, daarna de loting en opening.Om het teamgevoel te hebben,wordt deze dag gespeeld in deoranjeshirts. Eerst gaan we nogsamen op de foto met de‘burgemeester’ van SpeelstadOranje. Roelinda begint goed meteen winstpartij. Helaas gaat ditten koste van Andrea. Saskia heefteen goede remise tegen Kulakauskaite.Anne-Wil en Marjoleinverliezen jammer genoeg.Na de warme maaltijd in de sporthalgaan we met busjes naar SpeelstadOranje. Dat is een pretpark ineen oude aardappelmeelfabriek,met een restaurant en slaapgelegenhedenin de stijl van eenjeugdherberg. Roelinda gaat elkedag weer naar huis. De andere viermeisjes hebben samen een kamer.Ikzelf deel een kamer met JannieVeltman, de moeder van Saskia.Volgens afspraak gaan de meisjesom 23 uur naar bed.Zondag 29 juniVroeg opstaan, vandaag zijn er tweeronden. De eerste begint om 9 uur.Anne-Wil verliest door een standaardcombinatie.Saskia wint meteen mooi eindspel. Andrea wint vanMarjolein met een eenvoudigecombinatie. Roelinda wint door eenfoutieve combinatie van Elvova.Volgende ronde om 14 uur: Saskiaverliest. De doorbraak in het eindspelis niet voldoende voor remise.Anne-Wil wint tegen Finez. Er isverlies voor Andrea. Marjolein speeltremise tegen Stock. Roelinda is doorhaar remise nog steeds ongeslagen.Vandaag is er paspoortcontrole. DeNederlandse ploeg heeft deze nietbij zich. Na de warme hap inOranjestad is er tot 23 uur discovoor de jeugd en daarna nog eenhalf uur rock and roll voor ‘deoudjes’. Heel gezellig.Maandag 30 juniDe paspoortcontrole wordt geregeldvia het Bondsbureau.Marjolein is aangeslagen door haarverlies met dezelfde combinatie alsde dag ervoor. Saskia speelt remisetegen Wierzbowicz. Anne-Wilverliest door een combinatie tegenAndrea. De meisjes blijven keurigwachten tot ook Roelinda, die haareerste verlies moet incasseren, uitis. Dan gaan ze snel naar Oranjestad,zich even flink uitleven.’s Avonds krijgen alle dammers endamsters een geel T-shirt. Deorganisatie verhuist het materiaalnaar het gemeentehuis in Beilen,waar de volgende dag gespeeld zalworden. Tot 22.30 uur kunnen wenog gezellig spelletjes doen;midgetgolf, tafeltennis, sjoelen.Dinsdag 1 juliDe vijfde ronde wordt in Beilen inhet gemeentehuis gespeeld. Vóórde wedstrijd gaan we met z’n allenin het gele shirt op de foto met deburgemeester(s). <strong>Het</strong> is een slechtedag voor het Nederlandse team. Eris slechts één winstpartij, van Marjolein.NinaHoekman is geweest; zijheeft een simultaan gegeven inplaats van Martin Dolfing. <strong>Het</strong> klootschietenen het voetballen kunnenvanwege het slechte weer ’s avondsniet doorgaan. De film Harry PotterII wordt voor ons gedraaid.Woensdag 2 juli<strong>Het</strong> is geen goede start. Roelinda,Pim en Jochem en zelfs BoukeHageman (arbiter) en Jan Ziengs(organisatie) dachten dat de wedstrijdom 10 uur zou beginnen.Roelinda is om 9.30 uur aanwezig.Door het speeltempo van 1 uur en20 minuten per speler, plus voorelke zet een minuut erbij, is dit nietzo’n ramp.Alleen Marjolein wint, met eenopeningszetje, van Anne-Wil.’s Middags is er een uitstapje naarAssen. Nadat de maaltijd in desporthal ons goed heeft gesmaakt,zijn we klaar voor een avond sneldammen.Van het Nederlandseteam zijn er Roelinda, Saskia,Tjalling Goedemoed (begeleideraspiranten) en ikzelf. In totaal zijn er76 deelnemers. Tjalling wordt primatweede.Donderdag 3 juli<strong>Het</strong> is weer een zware dag mettwee partijen. Er is slechts éénremisepartij: Roelinda tegen Saskia.<strong>Het</strong> gaat niet zo goed. Ik heb enekleine bespreking met Anne-Wil,Andrea en Marjolein. Er moet meerworden gevochten.Na aanvang van de achtste rondeom 14 uur is er een bijeenkomstmet organisatie, arbiters, trainers encoaches i.v.m. de diefstal van klokken,borden en schijven. Eengedeelte wordt teruggevonden in dekoffer van de trainer vanAzerbaidjan. Deze wordt verzocht despeelzaal en Oranjestad te verlaten.Saskia wint ten koste van Anne-Wil.Marjolein speelt remise. Roelindaboekt een snelle winst tegen Finez,de Française. Hoewel Anne-Wil enAndrea hebben verloren, waren zegoed gemotiveerd. ’s Avonds omhalf acht zijn er opnames voor SBS6:Piet Paulusma met het weer: “Oantmoarn”. <strong>Het</strong> is een goedereclame voor dedamsport.Vrijdag 4 juli<strong>Het</strong> is alweer de laatstedag. Op deze slotdag is het teamweer in het oranje gekleed. Saskiaheeft een snelle winst tegenMarjolein. Lang lijkt het goed tegaan met de andere meisjes, maarhelaas verliezen ze alle drie, waarbijAndrea in een remisestand door devlag gaat. Om 15.30 uur is desluiting van het WK meisjes.Kampioene is geworden Platanovauit Rusland. 2e. Antufjeva (Rusl) 3e.Lubchinskaya (Rusl.) <strong>Het</strong>Nederlandse team heeft matiggepresteerd. Van de 20 deelneemsterswordt Saskia 11e, Roelinda15e, Marjolein 17e, Andrea 19e enAnne-Wil 20e. Nadat de aspirantennog een barrage hebben gespeeldom de eerste drie plaatsen (KlaasHendrik Leijenaar wordt 3e) gaanwe naar Oranjestad voor de barbecue.Roelinda keert direct na desluiting huiswaarts. Saskia enMarjolein blijven nog een nachtje inDrenthe. Ikzelf ben om 23.30vertrokken. <strong>Het</strong> was voor mij eenleuke ervaring om zo’n WK mee temaken.30 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


Voor de beginnerAlex MathijsenLange Hezelstraat 1136511 CG Nijmegen06-24534195Een nieuwe laddercompetitieDag jongens en meisjes. Jullie hebben er een tijdje op moeten wachten, maar gelukkig is dezerubriek weer terug. Jullie kunnen weer gaan oplossen, inzenden en ladderen. Omdat deze rubriekopnieuw gestart wordt, beginnen we ook een nieuwe laddercompetitie.Iedereen mag natuurlijk meedoen. Hoe werkthet ook alweer? Lekker makkelijk: schrijf deoplossingen op en stuur ze naar mij toe. Zeter wel even je naam en adres bij. Als ik alleinzendingen binnen heb, maak ik eenranglijst. Dat noemen we een ladderstand.Wie de opgaven het beste maakt, die krijgteen prijs toegestuurd. De ladderstand kun jeelke keer in deze rubriek terugvinden. Wegaan snel over naar de opgaven.Opgaven serie 1: alles eraf meppen ende slagzin ontcijferenEen van de leukste dingen van dammen iscombineren. En dan het liefst er zoveelmogelijk slaan. In de volgende diagrammenis wit aan de beurt en wint met eencombinatie. En wat voor een combinatie:hij mept alle zwarte stukken van hetbord. In de slotstand blijft er alleen eenwitte schijf of dam over. Behalve deoplossingen noteren, is er deze eerstekeer een extra opgave: de slagzinontcijferen. Dat gaat zo. <strong>Het</strong> veld waarde combinatie eindigt is tevens eenletter. Als de combinatie eindigt op veld1, is dat een a. Als de combinatieeindigt op veld 2, is dat een benzovoort. De twaalf letters die je zokrijgt, vormen samen een slagzin.Schrijf deze slagzin ook bij jeoplossingen. Veel plezier en veelsucces!Diagram 1 Diagram 2 Diagram 3Diagram 4 Diagram 5 Diagram 6Diagram 7 Diagram 8 Diagram 9Diagram 10 Diagram 11 Diagram 1231


Gelijk of OngelijkJohan KrajenbrinkPiet Heinstraat 456512 GS Nijmegentel./fax 024-3603805Piet RoozenburgDia 1P. Roozenburg, wit wintDia 2P. Roozenburg, wit wintDia 3P. Roozenburg, wit wintDia 4P. Roozenburg-R.C. KellerWord je snel vergeten? Hoe bekend is de pas overleden PietRoozenburg bij jullie jonge dammers eigenlijk? Kunnen jullie uit delosse pols wat mooie partijen van hem opnoemen? Weten jullie wathij organisatorisch allemaal voor het dammen gedaan heeft, zowel inNederland als in de rest van de wereld? Wisten jullie dat hij ook welcomposities maakte? Of kennen jullie hem alleen maar van de KNDBmap‘Opleiding tot het Roozenburg-diploma’? Ik zie wel eens jongelui(nooit kinderen zeggen), die heel erg goed het Keller-fonds weten tevinden, maar helemaal niet meer in de gaten hebben dat Keller eenwaanzinnig sterk dammer was en weet ik wat hoe vaak Nederlandskampioen.Roozenburg was vaak niet erg tevredenover de KNDB, maar hij waswel te spreken over de KNDB-opleidingen.In ‘Opleiding tot hetRoozenburg-diploma’ staat van hemeen tijdloze en leerzame compositie,dia 1, met als gebruikelijke opdrachtdat wit speelt en wint en de nietgeheel onbelangrijke toevoeging:“Wel moet wit hierbij even uitkijken”.Toen ik bij het wereldkampioenschapin Zwartsluis demo’s gaf vondik het gepast om in de eerstetoernooiweek de dag te beginnenmet iets van Roozenburg. Zijn overlijdenen het toernooi gingen namelijkin elkaar over. Prachtig is dia 2met een goede partijstand met hek.Sinds kort meen ik mij te realiserendat de hekstelling opvallend is bijRoozenburg. Ik heb me namelijkverdiept in al zijn partijen in T-dam,beter laat dan nooit, en ik meengeconstateerd te hebben dat hijnauwelijks partijen met een hekstellinggehad heeft. En dan weleen compositie met de hek! Apart.Als je trouwens nooit zo’n soortwinst hebt gezien, dan komt dit aanals een schok. Tenminste, zo ginghet bij mij. Wit is trouwens gewoonaan zet.Dat geldt ook voor dia 3 dat ookeen schokeffect kan hebben: witwint door een enkelvoudig offerzonder slagdreiging. Om eens eenterm te gebruiken uit ‘Achterstand’van Koops.Een indrukwekkend positioneel fragmentwil ik ook laten zien.Roozenburg heeft vaak tegen Kellergespeeld. Niet lang na de TweedeWereldoorlog een pracht van eenklassieke partij. Klassiek met hangendestukken heb ik lang verbondenmet spelers als Sjtsjogoljew,Virni en Hans Jansen. Maar al in1950 liet Roozenburg zien dat jesoms je lange vleugel helemaal niethoeft te ontwikkelen. Want dat doetde tegenstander wel! In dia 4 beginthij met een bijzonder plan: 28.38-3310-14 29.42-38 12-17 en nu 30.48-42 en dat is en blijft een ongewonezet in het klassiek. Je moet er maaropkomen. Roozenburg begrijpt dathij op deze manier de zwarte agres-sie kan opvangen. Natuurlijk kanzwart nu veel ruilen met 17-22 endaarna 23-28, maar dan komt schijf24 onder druk.Vanaf dia 4 de notatie. Speel datminstens tien keer na. En denk nogeens aan de grote kampioen PietRoozenburg!28.38-33 10-14 29.42-38 12-1730.48-42 17-22 31.28x17 11x3132.36x27 14-20 33.25x14 19x10 34-.45-40 13-19 35.40-34 8-1336.33-28 3-8 37.38-33 8-12 38-.42-38 10-14 39.34-30 12-1740.46-41 17-22 41.28x17 21x12 42-.33-28 6-11 43.41-36 11-1744.39-34 17-21 45.28-22 24-29 46-.43-39 29x40 47.35x44 14-20 48.38--33 20-24 49.33-28 24x35 50.39-3412-17 51.22x11 16x7 52.27x167-12 53.36-31 12-17 54.31-27 17-2255.28x17 19-24 56.17-11 24-2957.34-30 35x24 58.11-7 29-34 59.7-2 34-40 60. 2x28 40x49 61.37-3126x37 62.32x41 49x21 63.16x2732 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> november 2003


GeslaagdGeslaagdenAmersfoortBij Wolters&Dros/ADG in Amersfoortzijn alle cursisten geslaagd voor hetdiploma Wiersma-zwart, éénkandidaat zelfs met 39 punten:Sijmen de Bruijn, Paul Hensink,Ruben Nooijen, Steven Nooijen, Paulvan den Tempel, Tadao Terwiel enRutger Wilschut.BrummenIn Brummen slaagden voor het:Van der Wal diploma: LorenzoKleinreesink, Pamela Kleinreesink,Roald Looge, Fleur Pascha, MirtePascha, Matthijs Stenissen en TomWesthof;diploma Wiersma-wit: Roald Loogeen Tom Westhof;diploma Wiersma-zwart: ThijsKooijers, Niels Wassink en JessicaWesthof.De laatste drie gaan het nieuweseizoen naar de RegionaleDamschool Achterhoek.HuissenOp verschillende data in juni 2003werden in Huissen examens voor dediverse diploma’s afgenomen. Devolgende jeugdleden van damverenigingHeijting Huissen wistente slagen:Van der Waldiploma: Daan Joosten,Selina Peters en Tom van Vorselen;Wiersma- wit: Wesley Berends,Harrie van den Berg, Marco vanEijsden en Dirk Joosten;Wiersma- zwart: Yshvar van Arkel,Harrie van den Berg, Martijn Harlé,Willem Hoek, Wesley Neijenhuis,Lars Pankow, Tijs Rensen, Nicky vanSwaay en Sven Verkade;Sijbrands- wit: Bas van Velsen.Werkboek Sijbrandsdiploma’s: Basvan Engelen.ZegveldIn Zegveld hebben de cursisten lesgekregen van Arie de Bruijn, metsteun van zijn vrouw Hennie. Inmaart zijn geslaagd: Angela vanAmerongen (Van der Wal), ErwinBerkelaar (Wiersma), MarjanneBeukers (Van der Wal), Dirk vanDam (Van der Wal), Ruud Hamoen(Van der Wal), Jaap van Ingen(Wiersma), Teuni van Ingen (Van derWal), Peter Kastelein (Wiersma),Geert Langerak (Wiersma), Martinde Vink (Van der Wal) en Stefan deVink (Van der Wal).Op de foto de geslaagden in mei,doorlopend van links naar rechts:Dirk van Dam (Wiersma-wit),Wouter Brak (Van der Wal), Henniede Bruijn, Peter Kastelein (Wiersmazwart),Stefan de Vink (Wiersmawit),Olga van Bokhorst, Leiderdorp(Van der Wal), Arie de Bruijn, GeertLangerak (Wiersma-zwart), Jan vanDam (Van der Wal), Johan Verboom(Roozenburg-zwart, met lof), Basvan Ingen (Van der Wal), voorzitterGijs Vermeij en Martin Vink(Wiersma-wit).33


DamkalenderToernooien, trainingen en wedstrijden.Organisatoren kunnen hun informatiedoorgeven aan het bondsbureau, 026-4952309.Actuele kalender op internet: www.kndb.nlNovember 200324-7/12: Zoutelande. WK vrouwen.KNDB (026) 495 23 09.29: Nationale Competitie 6eronde. KNDB (026) 495 23 09.December 20036: Clubcompetitie junioren,aspiranten en pupillen. KNDB(026) 495 23 09.6: Bolsward. Damdag. F.M. Mol(0515) 57 31 79.6: Oosterwolde. Damdag.A. Kokke (0516) 52 10 22.13: Nationale Competitie 7eronde. KNDB (026) 495 23 09.20: CAT/CJT-Surinaamse spelers.KNDB (026) 495 23 09.20: Assendelft. 29eJeugdkerstdamtoernooi.M.G, van Zanen(075) 687 19 07.21-27: Groningen/Delft.Internationaal jeugdtoernooi.H. Stroetinga(050) 579 94 56.22-23: Leeuwarden. Open Frieskampioenschap rapiddammen.N. van Tiel (020) 400 14 99.25: Oostermeer. Gongdammen. A.van der Ploeg (0512) 47 15 85.27: Maarsbergen. KersttoernooiDAWO. E. van Egdom(033) 286 13 03.27: Wateringen. PietHelderman-toernooi.J. de Koning (0174) 29 36 78.27: Heerhugowaard.Kersttoernooi met geldprijzen.R. Mooser(072) 534 72 56.27: ‘s-Gravenpolder.Rabo-toernooi. J. Veerhoek(0113) 64 96 82.29: Wamel. 26e Opensneldamkampioenschap.W. Duifhuis (0487) 59 45 81.29/30: Westerhaar. DamnachtAalderink met geldprijzen.E. Hilberink (0546) 56 58 59.29: Boskoop. Azalea-toernooi.P. Swart (0182) 61 47 12.29: Utrecht. OG Wessels-toernooi.T. de Mik (030) 656 37 41.29: Middelstum.Kerstgongtoernooi OG. R.J. deVries (050) 301 62 26.30: IJmuiden. Oudejaarstoernooi.M. Kosters (0628) 64 60 10.30: Dedemsvaart. 15eVrieling-toernooi. G.J. Brink(0523) 26 69 24.Januari 20043: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.3: Den Ham. NieuwjaarstoernooiDe Hammerdammer.J. Braakman (0546) 64 50 85.3: Woudsend. Damdag.S.S. Reekers (0514) 59 16 39.4: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.10: Algemene LedenvergaderingaansluitendBondsraadvergadering. KNDB(026) 495 23 09.10: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.10: Enkhuizen. Toernooi.P. Koopen ((0228) 31 58 92.10: Den Haag. 25ste ZilverenOoievaar-toernooi. G. de Groot(070) 386 94 40.11: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.17: Nationale competitie 8eronde. KNDB (026) 495 23 09.17: Achlum. Damdag. T. Postma(0517) 64 18 73.18: TPG kampioenschap voorTPG/TNT werknemers.T. den Hartog (0183) 58 16 06.24: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.24: Sint Jansklooster. Alukandamtoernooi. G. Boxum(0527) 24 68 44.24: Twijzelerheide. Damtoernooi.L. van de Veen (0511) 44 25 18.25: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.27: 5e Open TheoTielrooij-toernooi (ook3 februari). C. Koopman(023) 528 64 36.31: Nationale competitie 9eronde. KNDB (026) 495 23 09.31: Rinsumageest. Damdag.J. van der Leeuw(0511) 42 50 69.Februari 20043: 5e Open TheoTielrooij-toernooi (ook 27januari). C. Koopman(023) 528 64 36.7: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.7: Gerkesklooster. DrieProvinciën Gongtoernooi.J. Veenstra (0594) 61 27 74.7: Dokkum. Prins-toernooi.W. Nuveld (0519) 29 66 49.7: De Lier. Sneldamdag.P. Boekestijn (0174) 51 22 34.8: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.14: Nationale competitie 10eronde. KNDB (026) 495 23 09.21: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwen. KNDB(026) 495 23 09.21: Zwartsluis. Tamek-toernooi.J.J. van Wendel(038) 386 79 62.21: Sneek. Lankhorst-toernooi.T. Holkema (0515) 41 33 13.22: Papendal. Halve finalealgemeen en vrouwenbarrages. KNDB(026) 495 23 09.28: Nationale competitie 11eronde. KNDB (026) 495 23 09.Maart 20046: Bondsraadvergadering. KNDB(026) 495 23 09.6: Nationale competitie,nacompetitie. KNDB(026) 495 23 09.6: Kampen. Kamper damdag.P.M. Dijkstra (038) 331 86 02.13: Nationale competitie,nacompetitie. KNDB(026) 495 23 09.20: Papendal. Centrale trainingsubtop, vrouwen en junioren.KNDB (026) 495 23 09.21: Papendal. Centrale trainingaspiranten, pupillen enmeisjes. KNDB (026) 495 23 09.27: Rayonwedstrijden meisjes.KNDB (026) 495 23 09.27: Harlingen. Damdag.W. Leijenaar (0517) 453 35 88.27: Heino. Damdag. B. Koster(0572) 39 23 57.April 20042: Warffum. Paas-damtoernooi.N.R. Werkman (0595) 42 24 29.3: Nationale jeugddamdag.KNDB(026) 495 23 09.3-17: NK algemeen. KNDB(026) 495 23 09.3: Zwaagwesteinde.Brugchelenkamp-toernooi.L. van de Veen (0511) 44 25 18.10: Leeuwarden. Damdag. R. Koot(0512) 52 29 17.17: NK schooldammen BO en VOhalve finale. KNDB(026) 495 23 09.24: Papendal. Centrale trainingsubtop, vrouwen en junioren.KNDB (026) 495 23 09.17/18: Lent. 3e Nacht van Lent.M. Wijers (0616) 20 86 22.25: Papendal. Centrale trainingaspiranten, pupillen enmeisjes. KNDB (026) 495 23 09.Mei 20041: Jeugdleiderdcongres. KNDB(026) 495 23 09.3-7: Halve finales aspiranten enjunioren. KNDB(026) 495 23 09.5-8: Bunschoten. 5eBarnsteen-toernooi. T. Offinga(033) 298 70 74.6-8: NK pupillen. KNDB(026) 495 23 09.8: KNDB beker. KNDB(026) 495 23 09.15: NK schooldammen. BO en VOfinale. KNDB (026) 495 23 09.15: KNDB-beker. KNDB(026) 495 23 09.19-23: NK visueel gehandicapten.KNDB (026) 495 23 09.20-22: NK meisjes. KNDB(026) 495 23 09.29: KNDB-beker. KNDB(026) 495 23 09.Juni 20045: Papendal. Centrale trainingsubtop, vrouwen en junioren.KNDB (026) 495 23 09.6: Papendal. Centrale trainingaspirantten, pupillen enmeisjes. KNDB (026) 495 23 09.12: NK sneldammen allecategorieën. KNDB(026) 495 23 09.19: KNDB-beker halve finale.KNDB(026) 495 23 09.26: KNDB-beker finale. KNDB(026) 495 23 09.26: NK sneldammen jeugdteams.KNDB (026) 495 23 09.26: Bondsraadvergadering. KNDB(026) 495 23 09.Juli 20043: NK welpen. KNDB(026) 495 23 09.3: Delft. DuWo KennisstadDamfestival:Openluchttoernooi.H. de Witt (015) 213 43 11.4-10: Delft. DuWo KennisstadDamfestival: Toptoernooi,Meestertoernooi en OpenToernooi. H. de Witt(015) 213 43 11.7-17: Westerhaar. NK junioren.KNDB(026) 495 23 09.8-17: NK aspiranten. KNDB(026) 495 23 09.17-24: Den Haag. Axioma Orap Open.A. Kruyshoop (070) 364 96 28.25-31: Nijmegen. Open internationaaltoernooi. P. Visser(026) 325 68 69.Augustus 20046-14: Brunssum. Brunssum Open2004. J. Hannen(0475) 46 50 83.16-24: Goes. 5e SNS-toernooi.A. Walraven (0118) 56 25 06.34 <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong> september 2003


CuriosaWim van MourikSt. Jacobslaan 946533 BV Nijmegen(024) 356 52 32DAMBERD- Brouwerijenin BelgiëBrouwerij <strong>Het</strong> Damberd in LoIn <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong>, november 2002,nr. 5, p. 23, kon kennis wordengenomen van het bestaan hebbenvan de brouwerij <strong>Het</strong> Damberd inGlasplaat “Brouwerij ‘t Dambord”met trekstang voor de deurbelLo ( Lo-Reninge). In het artikel werdaangegeven dat het huidige pandeen privé-woning is. Tot mijnverrassing bleek bij een recentbezoek het gerestaureerde gebouwnog enige kenmerken te hebben inrelatie tot de voormalige brouwerij.In het bovenlicht boven de deur isin een glasplaat in fraaie lettersBrouwerij ‘t Dambord aangebracht.De trekstang van de huisbel rechtsnaast de deur bevat in het middeneen op de punt geplaatst vierkantmet een 4 x 4 velden bordje. <strong>Het</strong>pand grenst aan de rechterzijde aaneen vrijwel droge waterloopwaarboven een metalen looppad oppalen is aangelegd naar eenachterliggende woonwijk. Wie hetpad afloopt kan een blik werpen opde in vervallen staat geraaktegebouwen aan de achterzijde. <strong>Het</strong>Brouwerij <strong>Het</strong> damberdhuis kreeg al vroeg de betiteling “<strong>Het</strong> huis naast de Caesarboom”(nu een taxusboom). Deze benaming Caesarboom vindt zijnoorsprong in een legende, zo laat een toeristisch informatiebordweten: Caesar bond zijn paard aan een boom naast de Westpoorttoen hij hier stilhield tijdens zijn veldtocht tegen de Menapiers.Menapii was een gebied in het noorden van Vlaanderen.Brouwerij <strong>Het</strong> Damberd in OlseneCafé-Taverne-Snack Den AfzakkerOpnieuw aandacht voor de voormaligebrouwerij/taverne <strong>Het</strong> Damberdin Olsene. In <strong>Het</strong> <strong>Damspel</strong>,juni, nr. 3, 2001 is er uitgebreid overbericht. Bij het zetten van derubriek werden enkele foutjesgemaakt. De titel werd ontsierddoor een mankerende letter. Er hadmoeten staan : “Dammen en eendamberd-biertje”. Wilt u op zoekgaan naar de brouwerij dan moet uzijn in Olsene, gemeente Zulte enniet Sulte, zoals een tweede zetduiveltjeeen keer aangaf. In het<strong>Damspel</strong>, november, nr. 5, 2002, p.23 volgde een aanvulling met fotovan de brouwerij-schoorsteen entevens de melding dat de brouwerijniet meer funktioneerde. Om telaten zien wat er van brouwerijtaverne<strong>Het</strong> Damberd geworden is:een foto van Café-Taverne-Snack:Den Afzakker. <strong>Het</strong> gevaar van het overnemen van gegevens vaninternet is dat het vaak vluchtige informatie is; moeilijkercontroleerbaar op juistheid. Uit een lijst met copyright 1990 en1995 van brouw-ingenieur Piet Sierens, lid van de OBP (ObjectieveBier Proevers) noteer ik met iets meer vertrouwen het volgendeover brouwerij <strong>Het</strong> Damberd: Oprichting: 1540. In dat jaar zou inOlsene een afspanning begonnen zijn met brouwen.Oorspronkelijk was dit een rustplaats voor de reizigers tussenGent en Kortrijk. Deze gegevens sluiten weer aan bij de diligencegegevensover Kortrijk-Brussel, in Panorama 38. Wanneer denaamgeving <strong>Het</strong> Damberd tot stand kwam is niet duidelijk. <strong>Het</strong>vermeldde schilderij van de vier kabouters met een wapenschildmet spelbordje treft u aan in Den Afzakker. Even vragen ofu dit schilderij in kleur mag bekijken, want het hangt, zoalseerder geschreven, in een hal achter de tapkast.België heeft door verderonderzoek en meldingenvan lezers inmiddels alweer zoveel nieuwsopgeleverd dat u nog meerte wachten staat in dekomende tijd.<strong>Het</strong> schilderij : KajoeterTrade Mark, Olsene35


Panorama 43Wim van MourikBrouwerij Damberd – Facon //Facon – Damier // FaconDe naam Damberd-Facon, verbonden aan eenbrouwerij in Bellegem, vindt u terug in <strong>Het</strong><strong>Damspel</strong>, nr.1, p. 35, van deze jaargang. <strong>Het</strong>verzoek aan u allen om deze brouwerij tebezoeken hebben mijn vrouw en ik eerst zelfmaar opgevolgd. Een hartelijk ontvangst volgdein het monumentale pand aan de Kwaburgstraat23 door Christian Facon. Verhalen overhet verleden, oude rekeningen met een logo enoverige gegevens werden met veel plezieraangereikt. Er was even tijd voor: de brouwerijlag tijdelijk stil in verband met een ophandenzijnde hernieuwde opstart.Een familiebrouwerij:In 1874 woonde overgrootvaderAllard-Victor Facon op de boerderij“Montagne” en aangezien daar eengrote consumptie van bier plaatsvond, bouwde hij zelf een brouwerij.Dat was toen heel gewoon: bijnaiedere hofstee, waar veel volk werkte,brouwde eigen bier.Dorpen hadden hun eigen brouwerijenvan waaruit men met paarden kar het smakelijke brouwselvervoerde naar de cliëntele. Zo teldeBelgië rond 1900 4.000 brouwerijen!Zijn zoon Aurèle, tevens van1928-1934 burgemeester van Bellegem,zette het bedrijf voort, waarnadiens zoon Roger tot zijn tachtigstejaar het brouwvak uitoefende.Christian is de huidige jonge leidervan het meer dan een eeuw oudebedrijf.De naam Damberd-Facon of Facon-Damier werd in de loop der tijdafgekort tot alleen de familienaam“Facon”. Gedurende de eerstewereldoorlog werd de brouwerijFacon beschadigd: de Duitsersnamen in 1917 de koperen ketels inbeslag. Deze werden pas in 1920vervangen. In de jaren ’34 – ’35 washet geld in Frankrijk dubbel zoveelwaard als in Belgie. De Fransenwipten dus de grens over om dubbelte kunnen drinken! Zo zijn aande grens veel café’s ontstaan. In deTweede Wereldoorlog bleef debrouwerij onaangetast, maar werdwel in 1945 vernieuwd. Gedurendedeze periode werden de werkzaamhedenniet stilgelegd maar bleef deproductie beperkt tot één brouwselper maand. In de daarnavolgendejaren volgden allerlei aanpassingenen uitbreidingen van de brouwerij.Vanaf het begin is er veel Pilsgemaakt, vroeger “tonnebier”genoemd. De productie van Stoutbier (zwaar donker bier) dateert uitde jaren 1960-70. Allerlei tafelbierenzagen het licht: blond, bruinen oud-bruin. De jongste jarenkwamen er nieuwe bieren bij, zoalshet kasteelbier “Château deRamegnies-Chin” en het BellegemsOude rekening met bedrijfslogoWitbier. Rond Kerst en Nieuwjaarwordt traditiegetrouw het“Facon Scotch Christmasgebrouwen Op verzoek wordener streekbieren volgens verschillenderecepten afgeleverd. Deafzet van de bieren vindt vooralplaats in het eigen dorp Bellegemen de aanpalende gemeenten,en in de streek tussenDoornik en Moeskroen, metinbegrip van alle grensgemeenten.Een 200-tal café’s in datgebied hebben een commercielebinding met de brouwerij Facon.De omzet bedraagt zo’n 6.000-7.000 hectoliter per jaar. <strong>Het</strong>laatste gedeelte van een zin uiteen folder heeft iets bekendvoor dammers: “BrouwerijFacon voert vooral rechtschapenheiden openheid inhaar vaandel. Haar pils heefteen unieke, eigen smaak, diegezelligheid in gesprekken enrelaties bevordert.“ Aan u dekeus: Een (Damberd)-Faconvòòr-, tijdens- of na dedampartij !Links: BrouwerijFacon, Productie--gebouw.Rechts: BrouwerijFacon, Monumentaalhoofdgebouw.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!