De mannen van Volker Stevin Materieel - Dorpsorgaan Spaarndam

De inhoud van dit boekje verscheen eerder als drie artikelen in het Dorpsorgaan vanSpaarndam en is aangevuld met een fotorapportage.Deel 1 in Dorpsorgaan nr. 195 van september 2006 blz. 3 t/m 8Deel 2 in Dorpsorgaan nr. 196 van december 2006 blz. 9 t/m 13Deel 3 in Dorpsorgaan nr. 197 van maart 2007 blz. 14 t/m 24Deel 4 Fotorapportage (niet in het Dorpsorgaan) blz. 25 t/m 32U kunt dit boekje met prachtige kleuren foto’s bekijken (en downloaden) op de websitevan het Dorpsorgaan Spaarndam: home.planet.nl/~dorpsorgaan-spaarndam2

Na de fusie in 1970-1972 van de aannemersbedrijven Van Hattum en Blankevoort-Beverwijk,Van Splunder-Ridderkerk, Boele en Van Eesteren-Den Haagen Hanab-Valkenburg, besluit de Raad van Bestuur van dit concern, met defraaie naam ‘Stevin Groep’, al het aannemersmaterieel en het technisch personeelvan genoemde bedrijven onder te brengen in een Centrale Materieelorganisatie.Ook de gronden en opstallen, bestemd voor de opslag en reparatievan materieel, dienen hierin te worden ondergebracht.Albert van Bokhorst (l) met twee van zijn beleidsmedewerkers: Jaap Los, hoofd P&Oen Arie Redelijkheid (r), hoofd vestigingen. Jaap Los neemt in mei 1992 afscheid vanhet bedrijf en wordt koninklijk onderscheiden.Albert van Bokhorst, directeur van Van Hattum en Blankevoort, krijgt eind 1972 opdrachtvan de Raad van Bestuur deze voor Nederland unieke organisatievorm gestaltete gaan geven. Doel van deze operatie is kostenbesparing door sanering van materieel,maar ook personeel. Voor dit doel dient ook het aantal vestigingen in Nederlanddrastisch te worden teruggebracht.In 1973 breidt de Stevin Groep zich aanzienlijk uit met de toetreding van Nederlandsgrootste wegenbouwer: Koninklijke Maatschappij Wegenbouw. De noodzaak haast temaken met de invoering van de materieelorganisatie is nu meer dan ooit aan de orde.3

Van Bokhorst besluit het beleidscentrum (hoofdkantoor) te vestigen op het bedrijfsterreinvan Van Hattum en Blankevoort in Spaarndam, waar een mooi kantoor aan hetSpaarne ter beschikking staat.Reorganisaties en saneringenNadat van Bokhorst zich omringd heeft met een staf van deskundige beleidsmedewerkersen zich heeft verzekerd van de medewerking van de directies van degefuseerde aannemersbedrijven, kan hij gaan bouwen aan de nieuwe materieelorganisatie,die vanaf 1974 Stevin Materieel BV gaat heten. Na de toetreding in 1979van het aannemersconcern Adriaan Volker uit Rotterdam wordt de naam gewijzigd inVolker Stevin Materieel BV.De periode 1973 tot 1986 omvat een constante reeks van reorganisaties, saneringen enaanpassingen. Het materieelpark wordt gestandaardiseerd en uitgedund en het aantalvestigingen wordt teruggebracht van zestien naar vijf. Uiteraard heeft deze gang vanzaken grote en soms pijnlijke gevolgen voor het personeel. Door het consequentvoeren van een rechtvaardig en sociaal beleid wordt zo veel mogelijk getracht voor eenieder een bevredigende oplossing te vinden.Als van Bokhorst in 1986 met pensioen gaat laat hij ‘een dijk van een bedrijf’ achter,met hoogwaardig materieel en capabele en gemotiveerde werknemers. Dankzij destrategische ligging van de goed ingerichte vestigingen Groningen, ’t Harde, Spaarndam,Papendrecht en Hoensbroek, kunnen alle werkmaatschappijen in heel Nederland ophun wenken worden bediend. Voor zijn uitzonderlijke verdiensten wordt de heer VanBokhorst benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau en op 5 september 1986wordt hem een daverend afscheidsfeest aangeboden, waarbij alle personeelsledenaanwezig zijn.Regionale verplaatsingen van vestigingen met behoud van werkOm planologische redenen worden de vestigingen Papendrecht en Hoensbroek, metbehoud van alle activiteiten, in 1991 en 1992 verplaatst naar respectievelijk Dordrechten Nuth. Hierna lijken echt grote veranderingen, wat de vestigingen betreft, tot hetverleden te behoren.Echter, reeds vanaf 1993 worden er plannen gesmeed om op het terrein van VolkerStevin Materieel én Stapel (óók Stevin) woningen te gaan bouwen. Dit wordt reeds ineen vroegtijdig stadium aan het personeel bekend gemaakt. Dus wanneer de directie vanVolker Stevin Materieel in maart 2006 aan het personeel meedeelt dat naar verwachtingbinnen een jaar met de bouw zal worden aangevangen, komt dit niet als een verrassing.Wél verrassend, en voor het personeel zeer teleurstellend, is de mededeling, dat eengeplande herstart in de regio om bedrijfseconomische redenen niet door zal gaan.Besloten is alle Spaarndamse activiteiten, inclusief personeel, naar de vestigingDordrecht over te brengen. Een klap die nog steeds nadreunt in Spaarndam!4

Honkvaste Spaarndamse werknemersNu de VSM-vestiging Spaarndam (voor veel Spaarndammers nog steeds de werf vanVan Hattum en Blankevoort) binnenkort uit het dorpsbeeld gaat verdwijnen, lijkt hetmij goed de Spaarndamse werknemers in hun werksituatie eens aan u voor te stellen,waarbij tegelijk een beeld ontstaat van de activiteiten die op de vestiging plaatsvinden.De meeste van deze werknemers hebben gedurende zeer veel jaren met plezier op devestiging Spaarndam gewerkt. Het zijn veelal ook déze mensen die regelmatig, geheelvrijwillig, hand- en spandiensten voor de Spaarndamse verenigingen verrichten. Zijvinden dat veelal vanzelfsprekend, maar dat ís het natuurlijk niet. We zullen ze gaanmissen!Bert HilbersIn deze beeldvorming mag naar mijn mening Bert Hilbers, die vanaf 1995 tot aan zijnpensionering in 2005 de leiding had van de vestiging Spaarndam, niet ontbreken. Ikzoek hem op in zijn huis in de Kuijperstraat te Spaarndam, waar we 40 jaar VolkerStevin de revue laten passeren.Bert Hilbers inspecteert een stuk materieel5

Deze in Beverwijk geboren boerenzoon treedt in januari 1965 bij van Hattum enBlankevoort Beverwijk in dienst als afgestudeerd tekenaar/constructeur, waarna hij in1966 door directeur van Bokhorst op de werf in Spaarndam als assistent-werfbaas tewerk wordt gesteld. Hij wordt daar onder andere belast met de reorganisatie van hetmagazijn. Bert is inmiddels getrouwd en wil zijn krappe huisvesting in Heemskerk graagverruilen voor iets ruimers. Na in 1967 met An tijdelijk te zijn ondergebracht in eensalonwagen op het werfterrein, krijgt hij in 1969 het mooie huis bij de ingang van dewerf aangeboden, waar hij blijft wonen tot 1980. In die periode worden drie gezondekinderen geboren en werkt hij zich op tot hoofd van de vestiging.Daarna gaat Bert op de internationale toer binnen de Volker Stevin Groep. Hij verhuistmet zijn gezin naar Warri in Nigeria, waar hij drie jaar fungeert als chef van descheepswerf. Na een paar jaar Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten dreigt hij, tengevolge van financiële problemen binnen de Volker Stevin Groep, tussen wal en schipte vallen. Maar Van Bokhorst is hem niet vergeten en hij zorgt ervoor dat Bert ‘weervolop aan de bak’ kan. Van 1985 tot 1995 is hij verantwoordelijk voor tal van zaken,zoals een handel en overslagbedrijf van zand en grint in Utrecht, de bouw van eenasfaltinstallatie in Stein-Limburg, de leiding van een constructiebedrijf in Utrecht, en gazo maar door.Terug op het oude nest in SpaarndamWanneer op 1 april 1995 de functie van vestigingshoofd Spaarndam beschikbaar komt,keert Bert weer terug op het oude nest, waar hij tot aan zijn pensioen op 1 maart 2005zijn ervaringen kan gaan aanwenden om deze vestiging financieel gezond te houden.Desgevraagd deelt Bert mij mee dat de vestiging Spaarndam ‘door de bank genomen’altijd van voldoende werk voorzien is geweest, waardoor ieder jaar ruim aan de gestelderendementseisen kon worden voldaan. Ook dit jaar zitten de werkplaatsen goed in hetwerk en de vooruitzichten zijn erg goed. “Daarom begrijp ik niet waarom de directie eenherstart in deze regio niet ziet zitten”, zegt Bert. Hij heeft het er duidelijk moeilijk mee, maarwil er verder liever niets over zeggen, om de dingen niet nog gecompliceerder te makendan ze al zijn. Maar hij hoopt dat de zaak, op welke manier dan ook, nog een gunstigewending zal krijgen. En dat hopen we allemaal!Bert is opgevolgd door René Oostwouder (43) die op 1 januari 2004 in dienst trad.Helemaal onbekend was de vestiging Spaarndam niet voor René, want zijn vader wasvan 1979 tot 1995 werkzaam in de constructiewerkplaats van deze vestiging en zelfdeed hij in 1986 een jaar lang praktijkervaring op in dezelfde werkplaats. René heeft eengevarieerde schoolopleiding genoten, zowel technisch (LTS) als economisch (HEAO)en beschikt over een ruime praktijkervaring. Zo te zien heeft hij op de vestigingSpaarndam zijn ‘draai’ helemaal gevonden.6

Aad de RuijterBij het betreden van de werf zie je, na ca. 100 meter, aan je rechterkant het houtenwerfkantoor. In het kantoortje pal naast de ingang zetelt Aad de Ruijter, chef van detransportafdeling. Hier moeten binnenkomende vrachtwagenchauffeurs zich melden,en ontvangen vertrekkende chauffeurs hun ritopdrachten van Aad.Aad de RuijterDit kantoor vormt in zekere zin het ‘epicentrum’ van de vestiging, want, naast de eerdergenoemde activiteiten, zijn er de hele dag de telefonische contacten met de werken, metchauffeurs onderweg en met de andere vestigingen. Tevens komen regelmatigfunctionarissen van de werf binnenstappen voor werkoverleg. Geen geschikte plek dusvoor een praatje.Werken en wonen op de werfVoor dit aspect zoek ik Aad en zijn echtgenote Ali op in de bedrijfswoning, vooraanaan de werf, die zij in 1980, na het vertrek van de familie Hilbers, kregen toegewezen.Hiervóór woonden zij reeds twaalf jaar elders op het werfterrein, vijf jaar in een anderebedrijfswoning (1975-1980) en zeven jaar in een salonwagen 1969-1975). Bij elkaar dus7

al weer 37 jaar. Aad de Ruijter is niet weg te denken van de werf Spaarndam, vooral alsje bedenkt dat hij hier al sinds 28 augustus 1961 werkt!Aad kan vooral over de begintijd prachtige verhalen vertellen, toen de baggervloot vanVan Hattum en Blankevoort soms drie rijen dik voor de wal lag, de werf vol lag metsmalspoor en de locomotieven regelmatig werden aan- en afgevoerd. Hij werkte toenals manusje van alles in het magazijn met legendarische mannen als Ome Joop Visser,Piet Bakker, Toon Jansen en Gé Fennis. Deze laatste zorgde ervoor dat Aad als 14-jarigjochie in het magazijn kwam werken. Fennis was gek op katten, die in groten getale inde loodsen rondliepen en die hij verzorgde als zijn eigen kinderen. In die tijd werdendie beesten nog niet gesteriliseerd, dus het jongde maar aan. Na een aantal jaren haaldebedrijfsleider Jaap van Rijswijk Aad naar kantoor, waar hij zich verder zou ontwikkelen.Ook de periode na zijn huwelijk, in 1969, was een leuke tijd, toen hij met Ali op de werfin een mooie salonwagen met aangebouwde slaapruimte ging wonen. Samen met debewoners van nóg zes stuks salonwagens keken zij uit over de weilanden en hadden eenmooi uitzicht op de Stompetoren. In die tijd was er bijna sprake van een kleinedorpsgemeenschap op de werf, want er lagen ook nog wat woonarken aangemeerd aande kant van de Mooie Nel, en de familie Wittenaar woonde achter het woonhuis van defamilie Hilbers in een houten keet. Grappig is dat architect Woudenberg op zijn WEBsite(imbo.com) aan de nieuw te bouwen woonwijk de projectnaam ‘Een nieuw dorpaan de overkant’ heeft gegeven. Dus de geschiedenis herhaalt zich. In de overtreffendetrap! (314 huizen).Hells AngelsOok over de periode 1975-1980, toen Aad en zijn vrouw in een bedrijfswoning aan hetSpaarne woonden, weet Aad het nodige te vertellen. Het mooiste verhaal wil ik u nietonthouden: van toen het echtpaar midden in de nacht wakker werd van hevigmotorgeronk.Toen Aad in zijn pyjama met strepen naar buiten rende om te kijken wat er loos wasstond hij, voor hij het wist, temidden van een groot aantal Hells Angels. In zijnzenuwen schreeuwde hij, vergezeld van wat stevige knopen, “wat zij hier in ’s hemelsnaamkwamen doen.” “Neemt u ons niet kwalijk meneer”, zei er een heel beleefd, “we zijn verkeerdgereden, we moeten op De Laars zijn.” Toen Aad ze de weg gewezen had vertrokken zeweer, zonder problemen.8

De oprichting van de centrale materieelorganisatie in 1973 en de vestiging vanhet beleidscentrum in Spaarndam bracht vanaf het begin veel werkgelegenheidmet zich mee. De werkplaatsactiviteiten vertoonden een constante groei envanaf 1978 nam het aantal verschepingen naar grote buitenlandse werken vanVolker Stevin in Nigeria en het Midden-Oosten spectaculair toe. Dit allesmaakte de bouw van nieuwe werkplaatsen en een grote verschepingsloods meerdan noodzakelijk. In 1980 werd gestart met de bouw en in 1981 werd een omvangrijkwerkplaatscomplex opgeleverd, bestaande uit drie grote werkplaatsenen een verschepingsloods, inclusief een inpandig magazijn, kantine en werkplaatskantoor.Het is moeilijk voor te stellen, dat deze fraaie en nog uiterstfunctionele gebouwen straks gesloopt zullen worden.Drukte op de LagedijkDe verschepingsactiviteiten, waarvan het hoogtepunt lag in de periode 1978-1985,zorgde voor veel werk en een forse toename van het vrachtwagenverkeer inSpaarndam. Er waren maanden bij dat er 150 tot 200 containers, gevuld met goederenvan velerlei aard en geschilderd in de Volker Stevin-kleuren, richting haven de werf afreden. Van de andere kant had je het binnenkomend verkeer voor de voorraadaanvullingvan lege containers en de aanvoer van de te verschepen goederen. Tel hierhet reguliere transport van het aannemersmaterieel, naar en van de werken inNederland, nog eens bij op, dan kunt u zich voorstellen hoe druk het werd op deLagedijk.Aanleg van de LagewegDe draai die de vrachtwagens moesten maken voorbij het Rijnlandhuis was dermatekrap, dat de dakgoot van boer Vink er bijna wekelijks vanaf werd gereden. In overlegmet de gemeente en Scheepswerf Stapel werd in 1979 besloten een rondweg aan teleggen; de huidige Lageweg. Dit betekende een hele verbetering.Henk Aaldring (59)Door het uitblijven van nieuwe buitenlandse projecten kwamen ná 1985 deverschepingsactiviteiten op een laag pitje te staan. “Maar”, zegt Henk Aaldring,douanedeskundige van Volker Stevin Materieel (VSM), “vanaf 2003 is er weer leven in debrouwerij. We hebben transporten verzorgd naar Gibraltar, Granada en Sint Maarten, en ook vanVolker Rail krijgen we aardig wat opdrachten” Henk is momenteel werkzaam op de afdelingadministratie van de vestiging Spaarndam.Op 14 september jl. vierde Henk zijn 40-jarig dienstjubileum. Veel collega’s en oudcollega’swaren aanwezig op de receptie in restaurant Beeckestijn in Velsen, waar veelverhalen uit die boeiende en drukke verschepingsperiode naar boven werden gehaald.9

Lunchtijd, vnlr. Axel Goris, Henk Aaldring, Alie Meijer en Leo Visser.In zijn toespraak vatte de administrateur van de vestiging, Axel Goris, de carrière vande jubilaris in het kort samen. In 1966 begonnen als magazijnbediende, vanaf 1971werkzaam op de verschepingsafdeling, waar hij o.a. werd belast met de douanevoorschriftenen op 1 april 1998 door Axel uitgekozen als zijn rechterhand en plaatsvervanger.Hij sprak zijn waardering uit voor de wijze waarop Henk deze nieuwe taakhad opgepakt en zich de computertoepassingen in de financiële administratie eigen hadgemaakt.Bijzondere bezoekersEen paar dagen later maak ik een praatje met deze rustige en sympathieke medewerkeren vraag hem welke zaken uit die drukke verschepingsperiode hem het meest bij zijngebleven.“Dat is te veel om op te noemen”, zegt Henk, “maar ik kan me herinneren, dat we af en toebijzondere bezoekers op onze werf kregen. Zoals een aantal hoogwaardigheidsbekleders uit Nigeria inprachtige kleurige gewaden. Zij hadden een aanbestedingsbespreking gehad met de directie van VanHattum en Blankevoort in Beverwijk en van de gelegenheid maakten zij gebruik om te gaan shoppenin Amsterdam en omgeving. De aankopen werden afgeleverd in Spaarndam om verscheept te wordennaar Nigeria en daar kwamen zij persoonlijk op toezien. Daar was onder andere een nieuwe Mercedesbij, die op de centimeter nauwkeurig in een container paste, maar ook een hometrainer, compleet metmeetapparatuur. En nog veel meer spullen.”10

Missiewerkers op de werf“Op een dag komt er man met een lange baard, met blote voeten in sandalen, de werf op stappen. Hijwas op zoek naar de jongens van de verschepingsafdeling. Het bleek een missionaris van eenkloosterorde in ’s-Hertogenbosch te zijn, die met verlof over was uit Nigeria. Deze man onderhield inNigeria goede contacten met dokter Harskamp, die werkzaam was in het eigen ziekenhuis van VolkerStevin in Port Harcourt. Deze dokter stuurde regelmatig een telex naar ons met een opgave van watdeze missionaris nodig had voor de behoeftige Nigeriaanse bewoners, zoals kleding en speelgoed, maarvooral ook medicamenten. Wij verstopten deze spullen steeds op speciaal afgesproken plekjes in eengemerkte en zwaar afgesloten container, want er werd veel gestolen op de kade van aankomst. Dat wasjaren goed gegaan en deze man was nu naar ons toegekomen om ons daarvoor te bedanken. Dat wasbest wel ontroerend”, zegt Henk.Cees te Beek (55)Pal tegenover de afdeling administratie bevindt zich het kantoor van Cees te Beek, waarhij sinds 1990, na zijn aanstelling als chef van de afdeling TOSA (timmer- en schilderwerkplaats,opslagterrein en accommodatiebouw), is gehuisvest.Hij trad op 3 april 1978 op 27-jarige leeftijd als vrachtwagenchauffeur in dienst vanVSM. Hij had toen al een zeer gevarieerde carrière achter de rug. Als 15-jarige ging hijals magazijnbediende werken bij een ijzerwarenbedrijf. Daarna was hij betontimmerman,loodgieter en van 1970 tot 1972 bezorgde hij voor de firma Kok in Amsterdamvis aan de grote hotels in Amsterdam en het koninklijk paleis op de Dam.Zo vrij als een vogelIn die laatste functie werkte hij samen met zijn zwagerFerry Zeulevoet. In 1972 besloten de twee, 21 en 20jaar oud, samen een eigen zaak te beginnen. Zijkochten een SRV-wagen met aanhanger en begonneneen melkwijk in Spaarndam en omgeving. Dat bevielze uitstekend. Ze waren zo vrij als een vogel, haddensamen veel plezier in hun werk en er werd aardigverkocht. Aan het eind van hun wijk gingen zedikwijls, met wat jongens uit de buurt, een partijtjevoetballen op het veldje waar nu het dorpshuis staat.Dat ging er dikwijls ongecontroleerd aan toe. Af entoe ging er een bal door een ruit of werd eenbewoonster, die lekker in haar tuintje lag te zonnen,ruw wakker geschud door een bal op haar blote buik.Cees en Ferry waren populair bij hun vrouwelijkeklanten, maar als het er op aan kwam gingen dezetoch steeds meer naar de grote supermarkten dieEen man met humorkwamen opzetten. Toen hun bus na drie jaar aanvervanging toe was besloten zij te stoppen. Na nog wat tussenstations werd Cees in1978 door Bert Hilbers gevraagd bij VSM te komen werken.11

Van alle markten thuisCees was inmiddels van alle markten thuis en dat kwam hem later goed van pas bijVSM. Vanaf 1978 tot 1986 doorkruiste hij met zijn vrachtwagen bijna alle landen vanEuropa, waarna hij de voorman werd van de ‘Ketenploeg’. In die functie bouwde hijvan 1986 tot 1990 met zijn mensen in heel Nederland accommodaties op in alle denkbareafmetingen en voorzag deze van verwarming, stromend water, sanitair, vloerbedekkingen meubilair.In 1990 werd hij aangesteld als chef TOSA en plaatsvervangend hoofd vestiging.Goede sfeerAan de hand van een groot aantal foto’s laat Cees zien welke projecten door de afdelingaccommodatiebouw de afgelopen jaren in binnen- en buitenland zijn gerealiseerd. Als jedat ziet besef je eigenlijk pas goed wat een vakmanschap en werkplezier er huist binnendeze ploeg. Het kweken van een goede sfeer is erg belangrijk. Dat laatste kan je aanCees wel overlaten, want hij beschikt over een sterk ontwikkeld gevoel voor humor enis erg goed in het vertellen van sterke verhalen.Aansprekende projectenOp de foto’s is onder meer te zien: het ieder voorjaar opbouwen van de huisjes voor dereddingsbrigade op Texel, de bouw van een tijdelijk politiebureau op het Mercatorpleinin Amsterdam en de grootste keet ooit gebouwd van 12x139 m op het terrein van deHeinenoordtunnel . En natuurlijk het noodlokaal voor de Spaarneschool, dat er 12 jaarheeft gestaan en kortgeleden is afgebroken.Maar wellicht het mooiste werk was de bouw van twee verdiepingsketen in 1991 voorVolker Stevin Gibraltar. “Het mooie is”, zegt Cees “dat we begin 2006 het verzoek kregen dekeet van 5x18 m naar een andere locatiete verplaatsen en tevens een nieuwe verdiepingskeetvan 12x20 en een grote romneyloodste bouwen.Aan die oude keet moest natuurlijk hetnodige worden vernieuwd en opgeknapt.Alles werd in Spaarndam voorbereid envervolgens werden alle onderdelen enmaterialen in vrachtauto’s naar Gibraltargereden.Op 29 januari jl. stapten voorman Janvan Bree en Piet Krijgsman op het vliegtuigom met de plaatselijke hulptroepen dezeaccommodaties in snel tempo op te zetten.Dat is uitstekend gelukt”, zegt Ceesmet een zekere trots.Keet voor Gibraltar12

Leo Visser (54)In het achterste deel van het houten kantoorgebouw tref ik Leo Visser aan achter zijnbureau. In dit deel van het gebouw was begin jaren 90 een uitgebreide staf vanTechnische Dienstfunctionarissen van VSM gehuisvest. Vanaf 1995 verkasten dezemedewerkers geleidelijk aan naar de vestiging Dordrecht. Leo was de enige dieoverbleef. Vanuit hier onderhoudt hij voor Volker Stevin Materieel de contacten met dematerieelgebruikers in Noord-Holland van Koninklijke Wegenbouw Stevin (KWS).Voor nader overleg bezoekt hij regelmatig de regiokantoren van KWS in Utrecht,Duivendrecht en Heerhugowaard.Leo trad op 17 maart 1970 als afgestudeerd LTS-er bij van Hattum en Blankevoort indienst en kwam bij Willem van de Velde te werken in de elektrische werkplaats op dewerf Spaarndam. Hij deed hier, én als buitendienstmonteur op een servicebus, veelervaring op, haalde zijn Mbo-diploma elektrotechniek, deed nog wat aanverwantecursussen en werkte zich op tot voorman van de elektrische werkplaats. In 1988 staptehij over naar de Technische Dienst van regio West-Noord.SalonwagenbewonerNet als veel andere collega’s woonde ook Leo na zijn huwelijk enige jaren (1976-1978)in een salonwagen op de werf. Daarna verhuisde hij via de Westhoff en het Geuspleinnaar de Chr. Bruningsstraat. Sinds 2003 woont hij in Santpoort.Ik vraag Leo of hij al weet waar hij ná het sluiten van de vestiging Spaarndam kantoorgaat houden. “Dat is nog niet bekend”, zegt hij, “maar ik verwacht dat er een plek wordt gezochtin de buurt van mijn Noord-Hollandse klanten.”Henk van Graas (60)Bij Volker Stevin Materieel werken veelmedewerkers met lange dienstverbanden.Dat zegt veel, in positieve zin, overde medewerkers, maar óók over hetbedrijf. Donderdag 18 oktober jl. washet weer feest. Toen vierde SpaarndammerHenk van Graas zijn 40-jarigdienstjubileum. Henk begon op 14september 1966 zijn carrière in hetmagazijn. Na ook nog enige tijd op hetopslagterrein en in de verschepingsloodsgewerkt te hebben, kwam hijuiteindelijk als chauffeur op een vrachtwagen terecht. Dit beroep oefent Henk met veelplezier al weer zo’n twintig jaar uit. Tijdens het diner, met familie en wat collega’s,worden door collega en fotograaf Ton van Ekeren weer mooie plaatjes geschoten.13

De juiste datum is weliswaar nog niet bekend, maar de verwachting is, dat inhet tweede kwartaal 2007 begonnen zal worden met het ontruimen en bouwrijpopleveren van het bedrijfsterrein van Volker Stevin Materieel (VSM) aan deLagedijk 14 in Spaarndam. Slechts een vijftal personeelsleden zal meeverhuizennaar Dordrecht. De overige veertig vinden onderdak bij andere werkmaatschappijenvan Volker Stevin of maken gebruik van een afvloeiingsregeling. Vóór hetzover is, zijn in de werkplaatsen foto’s gemaakt, opdat we later in ieder gevalkunnen zien, welke mannen van VSM hier jarenlang hun beste krachten aan hetbedrijf hebben gegeven.De mechanische werkplaatsOp een asfaltspreidmachine, die klaar staat om geheel gereviseerd te worden, staan vanlinks naar rechts: Marcel de Groot, Wijnand van Landen, Wilco Ouwehand, chefwerkplaats Leen Bron, Spaarndammer Dave Baltus, André Bos, Spaarndammer NicoWittenaar en Vincent de Rijk.Aan de draaibank staat Willem van Vliet. Zie voorblad.14

Ik vraag IJmuidenaar Leen Bron, type Dennis vander Geest, al 35 jaar in dienst van VSM, welkeklus de mooiste was, die hij zich kan herinneren.“ Dat zijn er vele” zegt Leen, “maar de revisie van tweeManitowac-kranen, die tot de grootste rupskranen van dewereld behoren, was misschien wel de grootste opdracht.Deze knapen kwamen totaal versleten bij ons dewerkplaats in en gingen er als nieuw weer uit.”Hij laat mij een fotoboek zien waarin het verloopvan de reparatie, die begin jaren 90 plaatsvond,goed te zien is. Op twee van de foto’s is te ziendat een van de kranen vóór de oplevering wordtuitgetest. De kraanmachinist is SpaarndammerJoop van der Kolk. De kraan, met een gieklengtevan 30 meter, heeft een hijsvermogen van 200ton.15

De accommodatieafdelingIn de opslagloods van de ‘Ketenploeg’ wordt op de ochtend van 8 januari 2007 dezefoto gemaakt door Spaarndammer Henk Goebert, omdat werkvoorbereider énhuisfotograaf Ton van Eekeren die dag niet aanwezig kan zijn. Van links naar rechtsziet u Cees te Beek, Jan van Bree en Paul Houtkamp. Ron Poelgeest was die dag helaasafwezig. Op de achtergrond ziet u grote stapels schotdelen liggen. Die zullen later naarDordrecht worden overgebracht. Ik vraag voorman Jan van Bree een schatting temaken hoeveel vierkante meters hij de afgelopen 27 jaar in binnen- en buitenland heeftopgebouwd. Samen met Cees maakt hij een klein rekensommetje en komt uit op zo’n150.000 m 2 . Daar kan je bijna half Nederland in huisvesten!De constructiewerkplaatsWe lopen door naar de constructiewerkplaats, waar druk wordt gebrand, geslepen engelast aan diverse staalconstructies. Chef werkplaats Ton Poelgeest, die op deze dagvanwege vakantie niet aanwezig is, heeft hier samen met zijn mensen de afgelopen26 jaar mooie staaltjes werk verricht en een uitstekende naam in de constructiewereldopgebouwd. Ook de vooruitzichten zijn goed te noemen. Hij had zijn loopbaan danook graag op deze plek willen afmaken.18

Een zeer aansprekend project was de bouw van een mobiele werkplaats voor deNederlandse Spoorwegen. Hier had de constructiewerkplaats van Spaarndam eenbelangrijk aandeel in. Deze werkplaats is ontwikkeld om de veiligheid voor baanwerkerste verbeteren en de hinder van het treinverkeer tijdens onderhoudswerk aan het spoorte verminderen. De ingebruikname van de werkplaats (zie foto), kwam uitgebreid in hetnieuws, o.a. in het NOS-journaal.De medewerkers van links naar rechts: Rob Aalders, Wiet Consent, Jan de Jong, GerardVader, Theo van Geffen en Amin Sharifian.19

De timmer- en schilderwerkplaatsIn deze afdeling treffen we de Spaarndammers Nico Wittenaar (48)en Henk Philippo(52) aan, die zich hier al vele jaren bezig houden met het repareren, aanpassen,schilderen en schoonmaken van keetwagens, containers en ander materieel. Nico zie jeook regelmatig op de heftruck rijden, bezig met het transporteren, laden en lossen vanmaterieel en materialen. Het werken op de werf Spaarndam hebben ze al vroeg van huisuit meegekregen. De vader van Nico, Herman Wittenaar, werkte al vanaf 1922 op dezewerf, toen nog eigendom van Van Hattum en Blankevoort. Herman was de zoon vanJacobus Nico Wittenaar, die van 1934 tot 1950 eigenaar was van café De Telescoop aande IJdijk 43 (thans een Bed & Breakfast). Herman trouwt in 1953 met Rika en in 1958wordt Nico geboren. Het gezin verhuist in 1963 vanaf het Visserseinde naar een houtenhuisje op de werf, waar in 1970 Henk (een volle neef van Nico) ook komt wonen. Henkis dan 16 jaar oud en gaat kort daarna zijn oom Herman op de werf helpen. Na eerstnog een vijftal jaren bij Stapel gewerkt te hebben komt ook Nico in 1979 de gelederenop de werf Spaarndam versterken. Herman blijft hier tot zijn zeventigste (1976)werkzaam op het opslagterrein, dat hij als zijn rechter broekzak kent. Ieder stukjematerieel weet hij, tot op de vierkante meter nauwkeurig, terug te vinden. Daar heeft hijgeen computer bij nodig. In 1975 verhuist het gezin naar het huidige adres op deWesthoff. Herman overlijdt in 1989 op 83-jarige leeftijd.Op de foto staan van links naar rechts: Nico, Henk, Fons Meijer (heftruckchauffeur) enJan Dekker (schilder). Laatstgenoemden werken respectievelijk 19 en 21 jaar bij VSM.20

De elektrische werkplaatsOp de foto ziet u een ploeg monteurs die op het gebied van elektra, of het noukrachtstroom is of zwakstroom, van alle markten thuis zijn. Zij zijn in staat elke storing,klein of groot, in no-time te verhelpen. Op dit werkterrein bestaan er geen geheimenvoor deze mannen, voor welk stuk materieel of installatie dan ook. Deze werkplaatsheeft binnen het concern, op het gebied van het aanleggen en inbouwen van elektrischeinstallaties, een reputatie opgebouwd die er zijn mag.Hoogstandjes waren de afgelopen jaren de bouw van grondreinigings-installaties, ookwel gloei-installaties genoemd. Hierbij zijn technieken toegepast, die doen denken aande ontwikkeling van de ruimtevaart. Zeer vooruitstrevend dus. Maar ook het installerenen aanpassen van de talrijke asfaltinstallaties, bouwkranen en ander groot materieel iseen belangrijke activiteit.Verder zijn recentelijk opdrachten binnengekomen voor de inbouw van krachtstroominstallaties.Werk genoeg aan de winkel!Op de foto v.l.n.r.: Bovenste rij: John vd Bos, Mario Zuiderduin, Ron Hageman. In hetmidden: chef werkplaats Co van Tilburgh, André Bos, Piet Schoorl. Zittend: EdWolterman en Willem Wijckhuizen.21

Op de groepsfoto’s ontbrekenTon Poelgeest (links), chefconstructiewerkplaats met26 dienstjaren en Bert Budde(rechts) vrachtwagenchauffeurmet 21 dienstjaren.De vrouwen van Volker Stevin Materieel SpaarndamTot nu is er in deze rapportage maar weinig aandacht besteed aan de vrouwelijkemedewerkers van VSM. Dat zal ik enigszins rechtzetten. Op dit moment zijn er nogslechts twee vrouwen in vaste dienst, t.w. Alie Meijer, sinds 2 oktober 2000 werkzaamop de afdeling administratie en Tineke Sluiter, die vanaf eind 1994 werkzaam is dekantine. Zij trad in 1977 in dienst bij van Hattum en Blankevoort.Tineke Sluiter (links) enRia Kroon (rechts)Tineke volgde Ria op die, na een dienstverband van vijftien jaar, afscheid nam van hetbedrijf in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Deze echteSpaarndamse kan maar moeilijk afscheid nemen, want zij valt nog regelmatig in bijziekte of vakantie van Tineke, om ‘haar jongens’ te voorzien van koffie, soep ofkroketten. Zie ook achterzijde boekje!Van 1973 tot 1994, de periode van het hoofdkantoor, werkten op de diverse afdelingentalrijke vrouwen. De onderlinge sfeer was uitstekend, wat geïllustreerd wordt door defoto’s op de volgende pagina.22

U ziet vlnr.: Alie van Egmond, Petra van der Wal, Marianne Langeveld, Hilda Kef,Gabriëlle van der Beldt, Winnie Krijgsman, ? en Karin Berk.Op onderstaande foto van de afdeling boekhouding ziet u vlnr: Christine Oud, TanjaPrijdekker en Jolanda Knol.23

Naamgeving aan straten, pleinen of plantsoenenAls eerbetoon aan markante medewerkers van Volker Stevin Materieel, verzoek ikburgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, bij denaamgeving van straten, pleinen of plantsoenen in de nieuwe woonwijk, de namen vandeze werknemers hierin te verwerken.En de woonwijk zou ik ‘Stevindorp’ willen noemen!Tot slot nog een fraaie foto uit het personeelsorgaan van Volker Stevin Materieel metde Spaarndammers Aad de Ruijter (l) en Henk van Graas (zittend) en Beverwijker HenkAaldring. Samen goed voor 125 dienstjaren !!24

De vervaardiging van dit boekje biedt de mogelijkheid nog wat bijzonderemomenten in de geschiedenis van Volker Stevin Materieel de revue te latenpasseren, dan wel nog wat personen aan u voor te stellen. Met name is aandachtbesteed aan de medewerkers van het hoofdkantoor, die in 1994 geconfronteerdwerden met de verhuizing van dit beleidscentrum naar Dordrecht, met allegevolgen van dien.De ligging en het uitzicht vanuit het kantoor was schitterend. Aan de voorzijde keek jeuit op het Spaarne en het drukke scheepvaartverkeer, met aan de overkant hetdieselgemaal van Rijnland. Aan de achterkant had je zicht op de Mooie Nel.Op de bovenverdieping waren de afdelingen financiële administratie en automatiseringgehuisvest. Op de eerste foto op de volgende pagina is Frans Acda in gesprek met DirkRoosenboom en Onno Slotboom. Laatstgenoemde speelde een zeer belangrijke rol bijde ontwikkeling van het uitgebreide en complexe automatiseringssysteem van VolkerStevin Materieel. Deze zéér energieke, maar vooral ludieke man, overleed helaas op30 september 2005 op veel te jonge leeftijd (52). Zeer veel VSM-ers waren bij zijnuitvaart aanwezig.Op de tweede foto staan de overige medewerkers van het hoofdkantoor. Vooraan, inde lotushouding, directeur Cor Winde.25

AfscheidsfeestenHet afscheidsfeest van de Heer A. van Bokhorst, op 5 september 1986, werd opgrootse wijze gevierd in een enorme feesttent, welke stond opgesteld pal voor hethoofdkantoor. Er traden die avond een aantal beroemde artiesten op, waaronder LeeTowers, Anita Meijer en het team van Farce Majeur.Maar ook VSM-ers traden die avond voor het voetlicht. Een koor, samengesteld uitpersoneelsleden van alle vestigingen en afdelingen van het hoofdkantoor, zongen op demelodie van een populair lied van André van Duin:Én….. een keetje en een liertje en een walsie en een shoveltje (2x).Dit refrein werd door alle aanwezigen meegezongen. De tekst kon worden afgelezenvanaf een groot spandoek. Het was een groot succes. Zie onderstaande foto en decomplete tekst van het lied met de namen van de zangers op de volgende bladzijde.27

Er werd bij VSM tóch wel veel gezongen bij dit soort gelegenheden, zoals bij hetafscheid van Arie Redelijkheid.Het afscheidsfeest van directeur Cees van Laarhoven, de opvolger van CeesLutgendorff en de voorganger van Cor Winde vond plaats op een partyschip.Hieronder enkele foto’s van genodigden.29

De negentiger jaren zijn andersVrijwel ieder jaar wordt door de directie van Volker Stevin Materieel wel eenconferentie georganiseerd, waar alle managers bij aanwezig zijn. Zo ook in 1989.Het thema voor deze bijeenkomst laat op onderstaande foto niets te raden over.Van links naar rechts: Gerrit Tak, Karel van Es, Bert Wienen, Karel Jungbauer,André Olieslager, de cursusleider, Gert Sanders, Arie Redelijkheid, Jan Schutte,directeur Cees van Laarhoven, Petra van der Wal, Willem van de Griend en Cor vanRooy. Knielend: Aren Jansen (l) en Adri Romers (r).Adri Romers was een van die pioniers, die vanaf hetontstaan van Volker Stevin Materieel zijn stempel ophet bedrijf heeft gedrukt. Helaas overleed hij op 30september 2003 op veel te jonge leeftijd (62).Deze foto stond op de voorkant van een CD, diespeciaal voor hem werd gemaakt ter gelegenheid vanzijn 40-jarig dienstjubileum. Op zaterdag 12 juni 1999werd het lied op deze CD voor hem gezongen dooreen koor van ‘mensen van het eerste uur’.30

De personeelsvereniging van SpaarndamDe vestiging Spaarndam had een zeer actieve personeelsvereniging. Een aantal kerenper jaar werden allerlei uitstapjes of feestjes georganiseerd, die steeds druk werdenbezocht. Op onderstaande foto ziet u een groepje vrouwelijke deelnemers bij eenavondje karten.Staand van links naar rechts:Mariska Houtkamp, Winnie Krijgsman, Nathalie Terstegen, Ans Poelgeest, Cora Bron,mevr. de Haas, Ilonka Goris, Helma van Ekeren en Marianne Langeveld.Knielend van links naar rechts:Tanja Lieuwes, Jeanette Acda, Jacqueline Kerkvliet en Alice Hulsebosch.Tot zover deze rapportage over de mannen en vrouwen van de vestiging Spaarndam ende Spaarndamse periode van het hoofdkantoor. Ik ben er trots op van 1973 tot en met1994 bij dit prachtige en unieke bedrijf gewerkt te hebben. Ik denk daar nog dikwijlsmet veel plezier aan terug. Het is jammer dat Volker Stevin Materieel uit het dorpsbeeldvan Spaarndam gaat verdwijnen, maar het is niet anders. Ik wens alle medewerkers hetallerbeste en een mooie toekomst toe.31

Ik wil graag besluiten met de tekst van een lied, dat Theo Wagenmaker en ik zongen ophet afscheidsfeest van Albert van Bokhorst op 5 september 1986. Het ontstaan vanVSM en de persoon van Bokhorst wordt hierin tot uitdrukking gebracht.Op de foto linksonder ziet u de heer en mevrouw van Bokhorst na het opspelden vande koninklijke onderscheiding (Ridder in de Orde van Oranje Nassau) doorburgemeester IJsselmuiden.Begin zeventiger jaren, ontstond een bedrijf: Volker Stevin MaterieelDe taak was beheer en verhuur materieel, in ’t begin zei dat echt nog niet veelMaar dat veranderde snel in de loop van de tijd, want die staat nou eenmaal niet stilWe trokken er hard aan met van Bokhorst voorop, geleid door zijn ijzeren wilHet viel soms niet mee, dat weet iedereen,het moest goed zijn en zeker niet duurMaar met steun van de werken en de Raad van Bestuur,kwamen wij er toch heel goed doorheenrefrein:In dat kantoortje aan het Spaarne, kijkt een man wat stil voor zich uitZijn taak zit erop, geen zorg aan zijn kop, alleen nog maar vrije tijdMaar hij denkt terug aan al die jaren, die toch zo snel zijn gegaanIn dat kantoortje aan het Spaarne, van Bokhorst, je hebt het heel goed gedaan!Ik bedank de bedrijfsleiding van de vestiging Spaarndam voorde medewerking bij het vervaardigen van dit boekje, Willemvan Warmerdam voor zijn inspanningen en creativiteit ditboekje vorm te geven en werkvoorbereider en fotograaf Tonvan Ekeren (foto links) te mogen putten uit zijn omvangrijkefotobestand.Spaarndam 2007,Willem van de Griend32