bachelor in het bedrijfs- management - Faculteit Bedrijf en Organisatie

BedrijfsmanagementBedrijfsmanagementDe opleiding bachelor in hetBedrijfsmanagement duurt drie jaar. Je kiestvanaf het eerste jaar je afstudeerrichting. Vanafde eerste les kan je gaan voor wat je echt boeiten zie je al onmiddellijk de link met hetberoepsleven. Zelfs de algemene cursussenfocussen op de opleiding die je kiest.Bedrijfsmanagement biedt zevenafstudeerrichtingen aan:— Accountancy-fiscaliteit— Financie- en verzekeringswezen— Kmo-management— Logistiek management— Marketing— Milieumanagement— RechtspraktijkCoaching: je talent optimaal benuttenDe opleiding Bedrijfsmanagement wil je actiefbegeleiden in je persoonlijke ontwikkeling en inde ontwikkeling van je competenties en talenten.Je krijgt een coach die met jou 1-to-1 jevolledige studietraject begeleidt en je met raaden daad bijstaat. In het eerste jaar ligt de focusvooral op jezelf leren kennen als student en opje studieproces.In het tweede en het derde jaar ligt de focus opje persoonlijke ontwikkeling en op jeberoepskeuze. Je verwerft veel inzicht in jeeigen potentieel en je coach bespreekt samenmet jou de ideale stageplaats als voorbereidingop de job die je zo graag wil. Je leert ookmeteen om een goed CV op te stellen datvertrekt van je eigen sterktes. Heel belangrijk isdat jij altijd de centrale figuur bent in decoachingsessies. Er is nooit betutteling. Jij bentaltijd diegene die voor jezelf onderzoekt wat jekan en wat je wil. En je onderneemt ook eigenacties om jezelf bij te sturen naar een optimaleslaagkans. Groepsactiviteiten en individuelegesprekken ondersteunen je daarbij.De beroepsrealiteit: een duik in de praktijk vanafde eerste lesBinnen de opleiding is er ruime aandacht voorwat wij noemen ‘een authentieke leeromgeving’.Je zal vanaf het eerste jaar in verschillendevakken en projecten boeiende opdrachtenmogen uitwerken die rechtstreeks verbandhouden met de beroepspraktijk en het werkveld.En natuurlijk kan je daarbij rekenen opprofessionele support door onze docenten diealtijd experten zijn. Zo leer je niet alleen deconcrete dagelijkse beroepspraktijk beterkennen. Je scherpt ook je communicatieve ensociale vaardigheden aan. Goed kunnen sprekenen presenteren, je standpunt duidelijk maken inje team en in het bedrijfsleven, kunnenonderhandelen en overtuigen….Het zijn crucialeskills die je voorbereiden op de beste jobs en jeeen voorsprong geven op de arbeidsmarkt.Onderzoek: efficiënt je weg vinden in deinformatiejungleIn dit digitale tijdperk van ‘information overflow’is het heel erg belangrijk dat je sterk staat inresearch: informatie snel opzoeken, juistselecteren en verwerken vergt een heelspecifieke training. En die bieden wij aan. Alsstudent leer je hoe je een probleem uit deberoepsrealiteit precies kan afbakenen. Je leerthet probleem vertalen in de juisteonderzoeksvragen zodat je heel gericht te wetenkomt welke info je nu juist moet opzoeken. Jeleert welke bronnen je kan raadplegen online/offline. Je verwerft inzicht in prioriteiten, hoe jeinformatie best kan verwerken en hoe jeconclusies goed kan formuleren en rapporteren.The World is a Village: internationale ervaringenverruimen je horizonOnze studenten moeten wereldburgers wordenen dit kan alleen door ook in je opleiding dekans te krijgen om internationale eninterculturele competentie te verwerven.Je zal dus letterlijk grenzen kunnen verleggendoor intensief contact met niet alleen lesgevers,studenten en bedrijven van bij ons. Ookbuitenlandse contacten en relaties zullen jeinzichten verdiepen en verruimen. Naastgastsprekers, internationale topics in de lessen,buitenlandse studiereizen, opdrachten insamenwerking met buitenlandse studenten enorganisaties etc…. Kan je bijvoorbeeld ook eenstukje in het buitenland gaan studeren of kiezenvoor een buitenlandse stage. Als student zijndergelijke ervaringen top op het vlak vanintermenselijke relaties, het omgaan met andereculturen en het vlot beheersen van vreemdetalen. Zo zorgen we ervoor dat elke student eenruim perspectief krijgt en een netwerk kanopbouwen van internationale contacten die zeernuttig kunnen zijn voor je latere professioneleleven.Intro bedrijfsmanagement2013-20145

accountancy-fiscaliteit opbouwAccountancyfiscaliteitAangeboden opcampus Aalstcampus Mercator GentDe afstudeerrichting accountancy-fiscaliteit iseen brede, maar tegelijkertijd zeer diepgaandepraktijkgerichte opleiding. Cijfers staan hiervoorop. Je verwerft op een boeiende manierinzicht in al de relevante aspecten van hetfinancieel ondernemen. Daardoor zal je na jeopleiding in staat zijn om heel zelfstandig tekunnen functioneren. Of je nu de financiëlesteunpilaar wordt van het management in één ofandere onderneming, dan wel als je kiest omzelfstandig verantwoordelijkheid op te nemen:met je up-to-date inzicht in planning en beleidop financieel vlak heb je gegarandeerd de bestecarrièrekansen.OpbouwDe afstudeerrichting accountancy-fiscaliteitbestaat uit twee grote pijlers:AccountancyIn dit luik ga je voluit in algemeen boekhoudenen vennootschapsboekhouden en deregelgeving rond die topics, ook internationaal.Daarnaast leer je de knepen en technieken vanfinancieel management en managementaccounting. Je raakt vertrouwd met zowelfinanciële analyse en consolidatie als controle.Gaandeweg leer je boekhoudkundige gegevensregistreren, interpreteren maar ook inzetten alsstrategische tool. En je kan natuurlijk diegegevens vlot aanwenden om jaarrekeningen opte stellen, te controleren en te analyseren. Engaandeweg krijg je ook klaar inzicht in degegevensverwerkende processen binnen deonderneming en leer je zelfs met geïntegreerdebedrijfssoftware werken (Enterprise ResourcePlanning of ERP-systeem).FiscaliteitNatuurlijk is het fiscale luik, als link met deboekhouding, onmisbaar. Daarom staan btw,personen- en vennootschapsbelasting als topgenoteerd. Je leert echt begrijpen en concreet6toepassen zodat je bijvoorbeeld fiscale aangiftesoptimaal kan invullen.En je kan ook waardevol advies verstrekken overwelke strategie de meest aangewezen is enwaarom. Inzake successie- envermogensplanning kan je verstandig adviseren.Daarnaast raak je ook wegwijs in regionale,maar ook in internationale fiscale materies.Als ondersteuning voor je accountancy enfiscale vorming verwerf je bovendien eendegelijke juridische vorming (burgerlijk enhandelsrecht, vennootschapsrecht en socialewetgeving) en is er vanaf het eerste jaaraandacht voor onderzoeksvaardigheden encommunicatievaardigheden (Nederlands, Fransen Engels).En hoe je later optimaal in een real life settingkan functioneren, leer je het best door deknowhow uit de verschillende vakken om tezetten in de praktijk. Door inzicht en redenereneen probleem op de verstandigste manieroplossen: dat is de uitdaging. Tijdens jeopleiding werk je dan ook mee aan verschillendeprojecten en casestudies. Hiervoor zal je al jeverworven kennis en vaardigheden moetensamenbrengen en integreren. Belangrijk in onzeberoepsrealiteit is daarnaast het principe vanlevenslang leren. Als studentaccountancy-fiscaliteit moet je dan ook beseffendat in het werkveld voortdurende bijscholingvereist wordt om in de snel wijzigende fiscale enjuridische materies bij te blijven. Onze opleidingis er dan ook op gericht om jou de attitude vanlevenslang leren bij te brengen. In die zin zijnprojectwerk, teamwerk en zelfstandig lerenessentieel.StageStage vormt samen met de bachelorproef hetsluitstuk van de opleidingaccountancy-fiscaliteit. In het tweede semestervan het laatste jaar ga je intensief meedraaien inhet bedrijfsleven zelf. Zo ga je effectief deeluitmaken van de beroepspraktijk van deboekhouder, de fiscalist, de accountant, debelastingconsulent, ... naargelang je eigeninteresses, talenten en carrièreperspectief.

Bedrijfsmanagement12Accountancy-fiscaliteitopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Basisboekhouden en documenten I 1 2 4Strategisch management 1 2 3(keuze Nederlands/Engels)Communicatie- en onderzoeksvaardigheden 1 6 5Economie 1 3 4Algemeen, burgerlijk en handelsrecht 1 6partim Algemeen en burgerlijk recht 1 3partim Handelsrecht 1 3Frans 1 2 3Engels 1 2 3Basisboekhouden en documenten II 2 4 4Btw en casestudies I 2 3 4Personenbelasting I 2 3 4Sociale wetgeving 2 3 4Bedrijfseconomische informatieverwerking 2 3 5Beroepsgericht Frans I 2 2 3Beroepsgericht Engels I 2 2 3Projecten I 1 + 2 5partim Projecten I strategisch management 1 2partim Projecten I boekhouden 2 2partim Competentie- en talentmanagement I 1 + 2 1opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Algemeen en vennootschapsboekhouden I 1 3 4Boekhoudrecht en financiële analyse 1 4 5partim Boekhoudrecht 1 3partim Financiële analyse 1 2Vennootschapsrecht 1 4 5Btw en casestudies II 1 3 4Personenbelasting II en procedures 1 5 6Algemeen en vennootschapsboekhouden II 2 3 4Bedrijfsprocessen en software 2 4 5partim ERP 2 3partim Boekhoudpakketten 2 2Management accounting 2 5 6Financieel management 2 4 5partim Financieel beheer 2 3partim Budgettering 2 2International accounting 2 3 4Projecten II 1 + 2 6Partim Projecten II 1 + 2partim Competentie-en talentmanagement II 1 + 2Internationalisering: Engels II 1 + 2 2 3Frans II: Projet international 1 + 2 2 3De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.beaccountancy-fiscaliteit: opleidingstabel2013-20147

accountancy-fiscaliteit: opleidingstabel3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Externe rapportering 1 2 3Vennootschapsbelasting 1 6 8Controleleer en deontologie 1 4 6Beroepsgericht Frans en Engels III 1 4Partim Beroepsgericht Frans III 1 2 2Partim Beroepsgericht Engels III 1 2 2Successie- en vermogensplanning 1 4 5Lokale, regionale en internationale fiscaliteit 1 2 3Stage 2 werkveld 13Bachelorproef 1 + 2 werkveld 11Update en voorbereiding op het beroep 1 + 2 project 4Keuzepakket: 1 opleidingsonderdeel te kiezenAnder opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2 3Studium Generale 1 of 2 3Uitdieping IFRS 1 2 3Boekhouden voor de overheid 1 2 3Voortgezette ICT II (Nederlands/Engels) 1 2 3De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.bewerk8

BedrijfsmanagementInhoud opleidingsonderdelenBasisboekhouden en documentenJe wordt vertrouwd met de documentenwaarmee een onderneming geconfronteerdwordt. Je verwerft een goed inzicht in dewettelijke bepalingen, de gebruikte terminologieen de wijze waarop de documenten wordenopgesteld. Vervolgens leer je op welke wijze dedocumenten die tot stand komen bij devoornaamste ondernemingsgebeurtenissenboekhoudkundig worden verwerkt. Je maaktkennis met de boekhoudprincipes,waarderingsregels en de boekhoudtechniek. Jekrijgt een elementair inzicht in de jaarrekeningen de wijze waarop deze tot stand komt.Algemeen en vennootschapsboekhouden enexterne rapporteringJe bestudeert in het tweede en derde jaar deboekhoudkundige verwerking van alleondernemingsgebeurtenissen. Elke post van hetactief en het passief wordt grondiggeanalyseerd. In het opleidingsonderdeelexterne rapportering ligt de focus op de impactop de jaarrekening van elkeondernemingsgebeurtenis.Boekhoudrecht en financiële analyseJe verwerft inzicht in het boekhoudrecht en deboekhoudnormen en -principes. Je hebt eengoed inzicht in de jaarrekening en je leert aan dehand van financiële kengetallen de financiëlegezondheid van een onderneming beoordelen.Ook de vermogensstromen en kasstromen leerje analyseren en interpreteren om daaruitconclusies en prospecties voor de toekomstigefinanciële situatie af te leiden.ManagementaccountingJe leert werken met de bedrijfsinterne ofanalytische boekhouding en krijgt inzicht in dediverse aspecten van de kostprijsberekening.Controleleer en deontologieJe maakt kennis met interne en externe controle:de controle- en neerleggingsverplichtingen, deauditstrategie, de opbouw van een interncontrolesysteem, de algemeen aanvaardecontrolenormen, materiality en audit risk,procedures, aanleggen van een controledossier,controlewerkzaamheden en -verslag, deberoepsreglementering en deontologie.International accountingDe bedrijfsomgeving wordt internationaler.Daarom is een inzicht in de basisprincipes vande internationale boekhoudstandaarden (IFRS)onontbeerlijk. Ondernemingen gaan ook steedsvaker samenwerken en deel uitmaken van eengroter geheel. Inzicht in de groepsjaarrekeningof consolidatie is belangrijk om een beeld tekrijgen van de financiële situatie van de groep.FiscaliteitBtw en casestudiesJe verwerft een grondig inzicht in debtw-regelgeving en je leert concrete en actuelebtw-problemen onderkennen en oplossen. Jekrijgt inzicht in de herzieningen, teruggaaf, dejaarlijkse opgave van de afnemersbelastingplichtige, de intracommunautairehandelingen, de gemengde belastingplichtige ende bijzondere stelsels.Personenbelasting en proceduresJe raakt vertrouwd met de begrippenbelastingplichtige, belastbare inkomsten,voorheffingen en voorafbetalingen, aftrekken diein mindering komen van het totalenetto-inkomen en uitgaven die recht geven opeen belastingvermindering. Je leert de aangifteinvullen en de belasting berekenen, zowel metals zonder fiscale software. Ook fiscaleprocedures komen aan bod.VennootschapsbelastingJe bestudeert de vennootschapsbelasting, jeleert het aangifteformulier invullen en devennootschapsbelasting berekenen met enzonder fiscale software.Successie- en vermogensplanningHet adviseren van klanten is een belangrijke taakvan de afgestudeerde accountancy-fiscaliteit. Jekrijgt inzicht in de bestaande reglementeringover de registratie en successierechten entoepassing van deze rechten. Je leert deverschillende technieken tot optimalisering vanvermogen voorstellen en je gaat op zoek naarfiscaal gunstige oplossingen inzakevermogensplanning.Lokale, regionale en internationale fiscaliteitJe krijgt een elementair inzicht in de lokale,regionale en internationale belastingen.accountancy-fiscaliteit: opleidingsonderdelen2013-2014 9

accountancy-fiscaliteit: opleidingsonderdelenJuridische vormingAlgemeen, burgerlijk en handelsrechtJe verwerft inzicht om onze sterk juridischonderbouwde maatschappij te begrijpen. Jeleert de belangrijkste principes van de juridischvoorgeschreven gedragsregels kennen en hetpraktische nut ervan inzien. Je leert de juridischeaspecten van een situatie niet alleen herkennenen analyseren, maar ook elementaire juridischevraagstukken oplossen. We besprekenpersonen- en familierecht, zakenrecht enzekerheden, verbintenissenrecht, bijzonderecontracten, erfrecht en schenkingen. Het deelhandelsrecht betreft handelaars enhandelsdaden, handelsverbintenissen,handelsrechtbanken, handelsfonds,overeenkomsten met handelstussenpersonen,recht over ondernemingen in moeilijkheden, wetmarktpraktijken en consumentenbescherming, ...Sociale wetgevingJe verwerft inzicht in het individuele encollectieve arbeidsrecht, de arbeidsregelgevingen de complexe wetgeving inzake socialezekerheid.VennootschapsrechtJe leert de vennootschapsvormen kennen, leertjuridische informatie efficiënt opzoeken en hetWetboek van Vennootschappen gebruiken.Economie en managementEconomieEen student bedrijfsmanagement moet eenminimale economische kennis hebben en moeteen brug kunnen slaan tussen de economischetheorie en de realiteit. In dit opleidingonderdeelleer je economische informatie (overmacro-economische grootheden zoals bbp, bnp,nationaal inkomen, inflatie, economische groei,...) opsporen, selecteren, structureren enanalyseren.Strategisch managementIn dit opleidingsonderdeel maak je kennis metde basisprincipes van strategisch managementin een onderneming. Je bestudeert hoeondernemingen hun doelen op lange termijneffectief en efficiënt kunnen realiseren en je leertde verschillende componenten van eenondernemingsplan kennen, het fundament vanelke onderneming.Financieel managementJe leert accuraat praktijkgerichtefinancieringsvraagstukken op te lossen.Kasplanning, investeringsanalyse,waardebepaling, financieringsvormen, optimalekapitaalstructuur en budgettering zijnvoorbeelden van items die uitgebreid aan bodkomen.Taal, communicatie enonderzoeksvaardighedenFrans en EngelsHet eerste semester van het eerste jaar vormt deschakel tussen wat je leerde in het secundaironderwijs en de beroepsgerichte competentiesdie in het tweede semester en de verdere jarenzullen worden uitgebouwd. Je leert en oefenteconomische en commerciële woordenschataan de hand van teksten of woordenlijsten overthema’s die aan het beroepsveld gelinkt zijn. Eris aandacht voor vaardigheidsoefeningen enherhaling van de spraakkunst met extraoefeningen rond de knelpunten.In het tweede semester komt de klemtoon meerte liggen op de toepassing in eenberoepsgerichte context.In het tweede en derde jaar verwerf je devakterminologie in het Frans en het Engels enleer je ermee aan de slag te gaan in een(internationale) beroepscontext. In het tweedejaar krijg je via een internationaal project ruimemogelijkheden om je mondelinge en schriftelijketaalvaardigheid te oefenen.Communicatie- en onderzoeksvaardighedenJe leert een probleem definiëren en vertalen inrelevante onderzoeksvragen, gericht op zoekgaan naar relevante informatie en daarvoor dejuiste bronnen raadplegen. Je krijgt inzicht in dewijze waarop je informatie verwerkt en pastdaarbij de basisprincipes van de beschrijvendestatistiek toe. Je leert conclusies trekken enformuleren uit je onderzoek en deze inhoudelijken taalkundig correct rapporteren.10

BedrijfsmanagementICTBedrijfseconomische informatieverwerkingIn dit opleidingsonderdeel leer je zowel Word alsExcel snel en vakkundig te gebruiken inberoepsgerichte toepassingen. Ooktoepassingen inzake enkelvoudige ensamengestelde intrest en disconto, annuïteiten,investeringen, leningen en hun aflossing, …komen aan bod.Bedrijfsprocessen en softwareJe leert werken met couranteboekhoudpakketten en je moet op de hoogte zijnvan de recente geïntegreerde softwarepakkettenop vlak van bedrijfsbeheer. Daarom leer je ookwerken met ERP-software. ERP staat voorEnterprise Resource Planning en duidt op hetefficiënt organiseren en inzetten van middelenzijnde mensen, machines, financiën endergelijke.Projecten en bachelorproefIn de opleiding krijg je via projecten veelgelegenheden om je kennis en vaardigheden uitverschillende domeinen te integreren en in reëlepraktijkcases toe te passen. Daarbij toon je dat jecreatief en probleemoplossend kan denken. Debachelorproef is in dat opzicht de ultiemegelegenheid om te tonen hoe je alle kennis eninzichten uit het domein van de accountancy enfiscaliteit kritisch kan evalueren en combinerenin integrale gevallenstudies.KeuzepakketAfhankelijk van je eigen interesses kies je éénopleidingsonderdeel uit het keuzepakketboekhouden voor de overheid of uitdiepingIFRS. Je kunt ook een opleidingsonderdeel uitde schakelprogramma’s naar de master volgen.GetuigenissenWladimir VanderbauwedeManager accountancy &accountant-belastingconsulent bij HLB SEFICO"Met voldoening kijk ik terug naar mijn opleidingAccountancy-fiscaliteit aan de HoGent. Deopleiding bezorgde mij de basis en de kansverder te groeien en een professionele carrièreuit te bouwen. Er wordt lesgegeven op hoogniveau waar kwaliteit, begeleiding enverantwoordelijkheid centraal staan. Ook anderefacetten worden niet vergeten. Zo worden detalen praktisch aangebracht. Dit heeft me vast enzeker geholpen om grensoverschrijdendeopdrachten tot een goed einde te brengen.Direct na mijn opleiding begon ik te werken alsjunior accountant bij HLB SEFICO. Door het feitdat in mijn vooropleiding veel aandacht werdbesteed aan toegepaste accountancy enfiscaliteit, lag het pad met doorgroeimogelijkhedenopen binnen onze groep. Direct na hetafstuderen, heb ik deelgenomen aan hettoelatingsexamen bij het IAB. Na drie jaar stage,tussentijdse examens en het bekwaamheidsexamenheb ik in 2010 de eed afgelegd alsextern accountant – belastingconsulent. Mededankzij mijn opleiding, slaagde ik erin om het invijf jaar van pas afgestudeerde tot accountant –belastingconsulent te brengen."accountancy-fiscaliteit: opleidingsonderdelen2013-2014 11

Afgestudeerd.En nu?accountancy-fiscaliteit: afgestudeerd en nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten, bachelor-na-bacheloropleidingen,en een hele resem navormingenaan.Zo kan je aan onze faculteit kiezen voor deBanaBa Toegepaste fiscaliteit. Je kan dezeopleiding volgen in voltijds dagonderwijs of viaafstandsleren. De opleiding is uitgesprokenpraktijkgericht en leidt je op tot een fiscaalexpert. Verschillende accountants- en fiscalekantoren leveren directe input via gastcolleges,vaardigheidstrainingen, workshops, coachingvan stages etc.... Deze intensieve interactiewaarborgt de actualiteit en de relevantie van devakinhouden en garandeert een stimulerendcontact tussen student en praktijk. Zoverhoog je je kans op een succesvolleintrede op de arbeidsmarkt.Aan het werkJe kan als werknemer aan de slag inaccountantsbureaus of fiscaal advieskantoren.Maar vergeet niet dat daarnaast ook alle typesondernemingen en organisaties in alle sectorentot de mogelijkheden behoren. Simpel: overalwaar een boekhouding en een financieel beleidgevoerd worden, daar kan jij je aanbieden. Dusook de openbare sector en alle administraties opgemeentelijk, provinciaal of nationaal vlak.Of heb je ambitie om je te vestigen alszelfstandig boekhouder of fiscalist? Met jediploma voldoe je aan de wettelijke bepalingeninzake toegang tot deze beroepen en kan jestarten als stagiair bij het Beroepsinstituut vanZelfstandige Boekhouders en Fiscalisten (BIBF).Of je wil graag de titel van accountant ofbelastingconsulent behalen? Geen probleem.Het Instituut van Accountants enBelastingconsulenten (IAB) kent aan debachelors bedrijfsmanagementaccountancy-fiscaliteit van HoGent een pakvrijstellingen toe: 23 van de 25opleidingsinhouden uit het toelatingsexamen totde stage voor Accountant. Voor hettoelatingsexamen tot de stage voorBelastingconsulent ben je zelfs volledigvrijgesteld.Een greep uit de zeer diverse jobprofielen:— Boekhouder— Accountant— Administratief medewerker— Fiscalist— Belastingconsulent— Account officer— Medewerker financiële dienst— Credit controller— Debiteurenbeheerder— Tax specialist— Junior consultant— Credit officer— Management accountant— Cost accountant— Financial controller— Financieel analist12

financie- en verzekeringswezen: opbouwFinancie- enverzekeringswezenAangeboden opcampus Aalstcampus Mercator GentDe afstudeerrichting Financie- enverzekeringswezen is een brede, maartegelijkertijd zeer gespecialiseerde en zeerpraktijkgerichte opleiding. Je verwerft namelijkom te beginnen een ruim inzicht in alleessentiële juridische en algemeenbedrijfseconomische materies. Die kennis vormtdan gelijk een ideaal fundament om eengrondige knowhow op te bouwen rond alles watmet bankproducten en verzekeringen te makenheeft.En dit is een schot in de roos. De vraag naargoed geschoolde specialisten in beide branchesis dan ook zeer groot: mensen met visie diezowel over verzekeringen als overbankproducten kunnen meepraten. Mensen dieoplossingen kunnen aanreiken in beidemateries. En slimme praktische beslissingenkunnen nemen.Wil je een echt goeie specialist worden inbankproducten en verzekeringen? Ga dan voorde afstudeerrichting Financie- enverzekeringswezen.Je hoeft voor deze afstudeerrichting niet overspecifieke voorkennis te beschikken. Je moetwel geboeid zijn door de bewegingen op definanciële markten en alles willen weten endoorgronden over verzekeringen. De vraag 'wieis aansprakelijk voor dit ongeval, waarom enwat zijn de gevolgen?' fascineert je. Daar wil jejezelf in vastbijten.OpbouwHet eerste modeltraject bezorgt je een stevigebasis van kennis en vaardigheden. Het eerstejaar omvat vooral basisvakken zoals economie,statistiek, recht en strategisch management. Opdie manier verwerf je snel en grondig inzicht opeconomisch, bedrijfseconomisch en juridischvlak. De perfecte basis voor de meergespecialiseerde knowhow, waar je al in heteerste jaar een voorproefje van krijgt via eenmooi pakket inleidende financiële enverzekeringsvakken. Natuurlijk komencommunicatieve vaardigheden zoals toegepasteinformatica, Nederlands, Frans en Engelsgrondig maar vooral ook heel praktisch aan bod.In het tweede modeltraject ligt de focus op hetsegment particulieren. Je leert de knepen entechnieken van een behoefteanalyse en vancommerciële technieken om het best passendeadvies in functie van het profiel van departiculiere klant te verstrekken. Natuurlijk is eengrondige kennis van de regelgeving en deverschillende producten een absolute must. Jekrijgt inzicht in een gevarieerde waaier aanstrategische beleggingsproducten en past ditook effectief toe in een project. Je leert ook heelwat particuliere verzekeringstakken begrijpen enkrijgt technische tools aangereikt om klantenoptimaal te adviseren. In de integrale projectenparticulieren werk je dan reële praktijkcases uitwaarbij je de technische tools aanwendt in eenadviserend gesprek. Je verwerft knowhow in deverschillende opleidingsonderdelen die je in deprojecten dan on-the-field toepast. Een continuaanbod van talen zorgt tot slot voor een verdereverrijking en uitbouw van je potentieel.Tijdens het derde modeltraject ligt de klemtoonop het segment ondernemingen met hetintegraal project ondernemingen als kers op detaart. Het is geen traditionele cursus, maar eenecht businessproject waarbij je eenonderneming doorlicht op het vlak vanverzekeringen, risicobeheersing in hetbetalingsverkeer en financieel management.Daarbij neem je in team een groteverantwoordelijkheid in een zeer boeiende,zelfstandige en actieve zoektocht naaroplossingen voor problemen van echtebedrijven in een real life setting. En hieropnieuw worden je communicatieve talentenaangescherpt door de talen en zorgenworkshops en praktijkervaringen voor eenverdere uitdieping van je kennis en jevaardigheden en een attitude van levenslangleren. Je verwerft internationale eninterculturele competenties en je behaalt eenheus internationaal paspoort. Als sluitstuk kan jetijdens een stage van drie maanden de nodigepraktijkervaring opdoen in een bank of financiëleinstelling, een verzekeringsmaatschappij of eenzakenkantoor, naargelang je eigen interesses,talenten en loopbaanperspectief.14

Bedrijfsmanagement12Financie- en verzekeringswezenopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Financiële en bedrijfskundige administratie I 1 3 4Strategisch management 1 2 3(keuze Nederlands/Engels)Statistiek 1 2 3ICT (keuze Nederlands/Engels) 1 4 5Algemeen, burgerlijk en handelsrecht 1 5partim Algemeen en burgerlijk recht 1 2.5partim Handelsrecht 1 1.5Economie 1 3 4Frans 1 2 3Engels 1 2 3Financiële en bedrijfskundige administratie II 2 3 4Communicatievaardigheden 2 2 3Financieel rekenen 2 3 4Beroepsgericht Frans en Engels I 2 5partim Beroepsgericht Frans I 2 2partim Beroepsgericht Engels I 2 2Verzekeringsrecht 2 2 3Verzekeringstechniek 2 2 3Financiële instellingen en markten 2 3 4(keuze Nederlands/Engels)Integraal managementproject 1 + 2 4partim Managementproject 2 projectpartim Competentie- en talentmanagement Iwerk1 + 2 coachingopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Beurs en beleggingen 1 5 6Financiële analyse 1 3 4(keuze Nederlands/Engels)Brandverzekeringen 1 3 4Aansprakelijkheidsverzekeringen 1 5 6Personenbelasting 1 3 4Kredieten aan particulieren 2 2 3Ongevallen-, ziekte- 2 3 4en invaliditeitsverzekeringenLevensverzekeringen 2 5 6Successie- en vermogensplanning 2 3 4Beroepsgericht Frans II en III 1 + 2 4partim Beroepsgericht Frans II 1 1Partim Beroepsgericht Frans III 2 2Beroepsgericht Engels II en III 1 + 2 4partim Beroepsgericht Engels II 1 1partim Beroepsgericht Engels III 2 2financie- en verzekeringswezen: opleidingstabel2013-201415

financie- en verzekeringswezen: opleidingstabel23opleidingsonderdelenvervolg vorige paginasemesteruren perweek studiepuntenIntegraal project particulieren I 1 + 2 5partim Commerciële technieken 1 2partim Verhandelen van effecten 1 + 2 projectpartim Competentie- en talentmanagement IIwerk1 + 2 coachingIntegraal project particulieren II 2 project 6opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Kredieten aan ondernemingen 1 3 4Risk- en bankmanagement 1 4 5Toepassingen portefeuillebeheer 1 3 4Arbeidsongevallenverzekering 1 2 3Transport- en kredietverzekeringen 1 2 3Verzekeringen industriële 1 4 5risico's en aansprakelijkheidsverzekeringenBeroepsgericht Frans en Engels IV 1 5partim Beroepsgericht Frans IV 1 2 3werkpartim Beroepsgericht Engels IV 1 2Sociale wetgeving 1 2 3FV3 - keuzeopleidingsonderdeelander opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2 3european Insurance 1 of 2 2 3immobiliën 1 2 3studium Generale 1 of 2 lezingen 3Internationaal Paspoort 2 project 3Stage 2 werkveld 11Bachelorproef: Integraal project ondernemingen J werkveld 8Praktijkervaring en toegang tot het beroep 1 + 2 3werkpartim Praktijkervaring en toegang 2 projecttot het beroeppartim Competentie- en talentmanagement IIIwerk1 + 2 coachingDe meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.be16

BedrijfsmanagementInhoud opleidingsonderdelenVerzekeringenVerzekeringsrecht en verzekeringstechniekIn het eerste jaar bestudeer je al debasisprincipes van verzekeringsrecht en detechnische tools van het verzekeringsvak, zodatje een stevige basis hebt om in de volgendestudiejaren het samenspel en decomplementariteit van de verschillendeverzekeringstakken te begrijpen. Ook debasisprincipes van deontologie en deantiwitwaswetgeving worden je bijgebracht.Verzekeringen voor particulierenIn het tweede jaar wordt gefocust op hetparticuliere segment. Je neemt alle facetten vande verzekeringswereld voor particulieren onderde loep, van A(ansprakelijkheidsverzekeringen)tot Z(iekteverzekeringen). Je leert deverschillende soorten aansprakelijkhedenkennen en van elkaar onderscheiden. Je legt delink naar fout en schade en je leert de omvangvan de schadevergoeding in concrete gevallente berekenen. Je verwerft kennis vanlevensverzekeringen en leert dit ook fiscaal tehanteren. Ook de brandverzekeringen krijgen denodige aandacht. Telkens vertrek je van eentheoretische opbouw van de verschillendebestanddelen van de verzekeringen om hetnodige inzicht in deze beroepsgerichte materiete verwerven. Via concrete voorbeelden,berekeningen en polisanalyse krijg je eenpraktijkgerichte vorming.Verzekeringen voor ondernemingenIn het derde jaar ligt de klemtoon op hetondernemerssegment. Je verwerft inzicht in dearbeidsongevallenverzekering, aangevuld metrecente rechtspraak en rechtsleer. Na de studievan de transport- en kredietverzekeringen moetje kunnen inspelen op de behoefte vanondernemingen om zich tegen risico’s in tedekken. Ook de typische aansprakelijkheidsverzekeringenvoor ondernemingen en deindustriële risico’s komen hier uitgebreid aanbod. Is de onderneming wel goed verzekerdtijdens de uitoefening van haar productieactiviteit?Aan de hand van toepassingen encasussen wordt de theorie aan de praktijkgetoetst.FinanciënIn het eerste jaar krijg je in hetopleidingsonderdeel financiële instellingen enmarkten inzicht in de structuur van de financiëlesector en van de vermogensmarkt. Je maakt ookkennis met de deontologische basisprincipesvan financiële instellingen. Daarna analyseer jeenkele spaarproducten die door de bankenworden aangeboden. In financieel rekenenverwerf je de grondige kennis, inzicht enrekenvaardigheden die je nodig hebt voorandere cursussen en in de beroepspraktijk.In het tweede jaar wordt de kennis verderuitgediept in het opleidingsonderdeel beurs enbeleggingen en bestudeer je de verschillendesoorten financiële activa die op de financiëlemarkten verhandeld worden en je leert ook eenkritische houding aannemen tegenover ditaanbod. Daarnaast leer je ook wat de functie vande beurs is op de vermogensmarkt en hoe jeinformatie moet verzamelen over een materiedie voortdurend in beweging is. In het integraalproject particulieren ga je aan de slag alsbelegger die effecten leert verhandelen. Ook gaje op zoek naar fiscaal gunstige oplossingenvoor een vermogensplanning. Aan de hand vanconcrete gevallenstudies geef je advies om eensuccessie optimaal te regelen.In het derde jaar leer je dan in een concretetoepassing op een verantwoorde manier eenportefeuille samenstellen en beheren.Bovendien leer je conclusies trekken doorkoersen, bedrijfsresultaten enmacro-economische indicatoren op te volgen.Naast beleggingen komen ook kredietenuitgebreid aan bod. Je leert hetconsumentenkrediet en hypothecair kredietkennen in al zijn facetten: wetgeving, varianten,mogelijkheden, intrestberekeningen, fiscaleoptimalisatie, ... In concrete praktijkgevallen leerje dan een gepast kredietadvies formuleren.In het segment ondernemingen leer je definanciële gezondheid van een ondernemingbeoordelen en een krediet onderhandelenvolgens diverse uitgangssituaties van eenbedrijf. Ook de vermogensstromen enkasstromen leer je analyseren en interpreterenom daaruit conclusies en prospecties voor detoekomstige financiële situatie af te leiden.financie- en verzekeringswezen: opleidingsonderdelen2013-2014 17

financie- en verzekeringswezen: opleidingsonderdelenIn het opleidingsonderdeel risk- enbankmanagement word je vertrouwd gemaaktmet de verschillende technieken om risico’s inde internationale handel te beperken, in tedekken en toe te passen in concrete situaties.Bovendien leer je ook verschillende techniekenvoor rente-indekking kennen.Economische en juridische vormingEen student Bedrijfsmanagement moet eenminimale economische kennis hebben en moeteen brug kunnen slaan tussen de economischetheorie en de realiteit. In het opleidingsonderdeeleconomie leer je de economischeinformatie opsporen, selecteren, structureren enanalyseren. In financiële en bedrijfskundigeadministratie word je vertrouwd met dedocumenten waarmee een onderneminggeconfronteerd wordt. Vervolgens leer je opwelke wijze de documenten die tot stand komenbij de voornaamste ondernemingsgebeurtenissenboekhoudkundig wordenverwerkt. Je krijgt een elementair inzicht in deboekhoudtechniek en de jaarrekening.Statistiek heeft een ondersteunende functievoor je onderzoeksvaardigheden. Viaoefeningen wordt jouw denk- enredeneervermogen ontwikkeld en leer jeinformatie te verwerken.In algemeen, burgerlijk en handelsrecht verwerfje inzicht om onze sterk juridisch onderbouwdemaatschappij te begrijpen. Je leert debelangrijkste principes van de juridischvoorgeschreven gedragsregels kennen en hetpraktische nut ervan inzien. Je leert de juridischeaspecten van een situatie niet alleen herkennenen analyseren, maar ook elementaire juridischevraagstukken oplossen.In sociale wetgeving krijg je inzicht in hetindividuele en collectieve arbeidsrecht, dearbeidsregelgeving en de complexe wetgevinginzake sociale zekerheid.In personenbelasting raak je vertrouwd met debegrippen belastingplichtige, belastbareinkomsten, voorheffingen en voorafbetalingen,aftrekken die in mindering komen van het totalenetto-inkomen, uitgaven die recht geven op eenbelastingvermindering. Je leert de aangifteinvullen, de belasting berekenen en adviezenverlenen voor een fiscale optimalisatie.Taal en communicatieCommunicatievaardigheden biedt jou eentheoretische basis rond efficiënt en effectiefcommuniceren. Maar de nadruk ligt oppraktische vaardigheid in professionelecommunicatie. Een training tot mondigheid entot levenslang leren, doet de mens uitstijgenboven de techneut. In het project particulierenleer je de commerciële technieken om eenverkoopgesprek voor te bereiden en te voerenen je leert dit plaatsen in het koopgedrag van deconsument in de financiële en deverzekeringssector. Je traint de nodigevaardigheden om zo een verkoopgesprek tevoeren.Voor Frans en Engels vormt het eerste semesterde schakel tussen wat je leerde in het secundaironderwijs en de beroepsgerichte competentiesdie in het tweede semester en de verdere jarenzullen worden uitgebouwd. Je leert en oefenteconomische en commerciële woordenschataan de hand van teksten of woordenlijsten overthema’s die aan het beroepenveld gelinkt zijn. Eris aandacht voor vaardigheidsoefeningen enherhaling van de spraakkunst met extraoefeningen rond de knelpunten.ICTIn ICT leer je essentiële professionelesoftwarepakketten snel en vakkundig tegebruiken. Dit is onontbeerlijk binnen eengeïnformatiseerde omgeving. Je leert werkenmet een tekstverwerkingsprogramma, eenpresentatiepakket en het internet. Je maakt ookkennis met spreadsheets, met de bedoeling desoftware zo efficiënt mogelijk te gebruiken inbedrijfseconomische toepassingen. Daarnaastmaak je ook kennis met de specifiekeverzekeringssoftware.ProjectenWil je eens iets anders dan een hoorcollege ofde opgelegde cursussen blokken? Wil je zelf totactie overgaan en bij jezelf vaardighedenontdekken die belangrijk zullen zijn in jeberoepsloopbaan? Wil je de theorie nu eensdaadwerkelijk omzetten naar de praktijk? Wil jede ondernemerszin in jou ontdekken? Wil jegeconfronteerd worden met nieuweuitdagingen? In de projecten krijg je dezekansen.18

BedrijfsmanagementZo is er in het eerste jaar een integraalmanagementproject waarbij je kennismaakt metstrategische keuzes in de bancaire en deverzekeringswereld met ruime aandacht vooractuele en internationale ontwikkelingen. In ditproject gebruik je onderzoeksvaardigheden zoalsgericht relevante informatie verzamelen,informatie verwerken, de juiste bronnenraadplegen en conclusies formuleren enrapporteren.In het tweede bachelorjaar leer je in de integraleprojecten particulieren effecten verhandelen alseen volleerde belegger. Je leert ook de knepenen technieken van een behoefteanalyse en vancommerciële technieken om het best passendeadvies in functie van het profiel van departiculiere klant te verstrekken. In een tweedeproject leer je de koppeling maken tussenproductfiches en de behoeften en het profiel vande klant en je leert dit gebruiken in eenverkoopgesprek. Doelgerichte vragen enomgaan met bezwaren zijn tips en trics om jevooropgestelde doel te bereiken. Je leert ookeen woonkrediet in zijn totaliteit te benaderen.Wat is de interessantste formule, denoodzakelijke verzekeringen en hoe kan jefiscaal optimaliseren? Ook ga je op zoek naarfiscaal gunstige oplossingen voor eenvermogensplanning. Aan de hand van concretegevallenstudies geef je advies om een successieoptimaal te regelen.In het integraal project ondernemingen in hetderde jaar leer je heel wat vaardighedenontdekken die in andere opleidingsonderdelenminder aan bod komen. Je zal een beroepmoeten doen op je algemene kennis en op deverworven expertise op financieel- enverzekeringsvlak maar ook creativiteit,doorzettingsvermogen, enthousiasme,leergierigheid, samenwerking in team enondernemerszin zullen belangrijk zijn om tot eenoptimaal resultaat te komen. Je licht eenreallifebedrijf door op het vlak vanverzekeringen, risicobeheersing in hetbetalingsverkeer en financieel management.InternationaliseringIn de loop van je opleiding heb je demogelijkheid om in het eerste jaar al FinancialMarkets en ICT samen met Erasmusstudenten tevolgen.In het derde jaar kan je ook kiezen voorEuropean Insurance waar je eens over degrenzen heen kijkt en de Europeseverzekeringsmarkt op de voet volgt. Samen metde Erasmusstudenten vergelijk je brand- enautoverzekeringen uit verschillende landen.In het opleidingsonderdeel internationaalpaspoort krijg je de kans om internationale eninterculturele competenties te verwerven. Doorhet contact met lesgevers, studenten, bedrijven,instellingen en organisaties in binnen- enbuitenland verbreed je de kennis, inzichten enandere competenties die je al verworven hebt.Dit opleidingsonderdeel biedt je een grotemeerwaarde op het vlak van intermenselijke,interculturele en communicatieve vaardigheden.Je bouwt een netwerk op van internationalecontacten die nuttig kunnen zijn in je latereprofessionele leven.GetuigenisEl Khattabi Omarcliëntbeheerder Vanbreda Risk & Benefits"Mijn diploma bachelor in financie- enverzekeringswezen heeft voor mij vele deurengeopend. Tijdens mijn stage in een KBC-kantoorheb ik verschillende diensten doorlopen in debank maar ook bij de verzekeringen. Dankzijdeze leerrijke stage werd mijn voorkeur voorverzekeringen nogmaals bevestigd en ik wist opdat moment al welke richting ik zou uitgaan.Intussen ben ik tewerkgesteld als'cliëntbeheerder schade bij de op één nagrootste verzekeringsmakelaars van België,zijnde Vanbreda Risk & Benefits'. De opleidingwas dus voor mij een perfecte voorbereiding.Nu nog grijp ik soms naar de cursussen omdatze zo overzichtelijk en leerrijk zijn opgesteld.Kortom, de opleiding is dé opleiding die je opzak moet hebben als je het wil maken in definanciële sector."financie- en verzekeringswezen: opleidingsonderdelen2012-2013 19

financie- en verzekeringswezen: afgestudeerd en nu?Afgestudeerd.En nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bacheloropleidingen en een heleresemnavormingen aan. Op die manier verhoog je jekans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Aan het werkMet je kennis van verzekeringen kan je mikkenop een dynamische staffunctie in eenverzekeringsmaatschappij in binnen- ofbuitendienst. Of je kan keyman of -womanworden in een makelaarskantoor. Dit zijnwerkgevers die geregeld belangrijke engevarieerde jobs aanbieden, vaak tegen eenaantrekkelijke bezoldiging, aangevuld metextralegale voordelen. Een zelfstandigeloopbaan als makelaar of professioneelverzekeringsagent is ook een veelgekozen optie.En je kunt natuurlijk aan de slag ingespecialiseerde functies in deverzekeringsafdeling van banken, grotebedrijven en overheidsinstellingen.Ook je banktechnische opleiding geeft je tal vanmogelijkheden, bijvoorbeeld in een commerciëleof administratieve functie of ook hier in eenstaffunctie.Je kan als bediende aan de slag in een bank ofeen financiële instelling waar tal vaninteressante functies beschikbaar zijn zoalsbeleggingsadviseur, portefeuillebeheerder,risicoanalist, kredietanalist, medewerker bij dearbitrage, enz. En met een aantrekkelijk salaris.Maar door je sterke financiële opleidinggecombineerd met je communicatieve &managementvaardigheden kan je evengoedkiezen voor een zelfstandige loopbaan alsfiliaalhouder van een financiële instelling en dandus je eigen bankagentschap uitbaten.20Als bachelor Bedrijfsmanagement Financie- enverzekeringswezen kan je ook in dedienstensector terecht waar je o.a. eencommerciële functie kan invullen op het niveauvan verkoop, productie, marketing en reclame.Daarnaast kan je ook voor een administratievejob gaan waar vooral het beheer vanklantengegevens, financiële stromen enbetalingen van uitkeringen centraal staan. Tenslotte kan je ook een technische functiebekleden, bijvoorbeeld m.b.t. het accepteren vanrisico's, als tarificatieverantwoordelijke,kredietanalist of beleggingsadviseur.Een greep uit de beroepsmogelijkheden:— Adviseur kredieten, beleggingen,immobiliën— Account manager – Filiaalhouder— Administratief bediende verzekeringen enbank: hoofdzetel, regionale zetel of lokaalkantoor; front office of back office— Schadebeheerder verzekeringen— Verzekeringsagent – Verzekeringsmakelaar— Medewerker agentschap ofmakelaarskantoorGetuigenisBruno Mestdaghpersonal banker bij ING"Sinds het begin van mijn studies was ik algeïnteresseerd in vermogensbeheer. Tijdensmijn stage kreeg ik als trader bij SG PrivateBanking een zitje in de marktenzaal op deoptiedesk, waar ik heel actief werd ingeschakeldvoor de plaatsingen in de markt en hetuitschrijven van optietips. Na deze ongelofelijkeervaring wou ik die kennis meenemen om mij terichten tot het commerciële: advies, coaching &verkoop. Ik mocht starten bij ING als adviseursparen & beleggen. Nu werk ik als personalbanker, een functie die het ideale evenwichtnastreeft tussen advies, verkoop en relatie.Omgaan met verschillende collega’s en klanten,de organisatie van het werk, de zelfstandigheiden het vertrouwen dat ik krijg: voor mij allemaalzeer motiverende factoren. De functie privatebanker is de volgende stap en ik voel al de driveom op hoger niveau mee te draaien. Dedoorgroeigesprekken zijn intussen begonnen.We zien wel wat de toekomst brengt, maar ikheb er alvast veel vertrouwen in."

BedrijfsmanagementKMO-managementAangeboden opcampus Aalstcampus Schoonmeersen GentKMO-management is een praktijkgerichte & zeerboeiende all-round opleiding voor M/V met eenuitgesproken ambitie om manager ofondernemer te worden.Financiële pijler:Je krijgt inzicht in de financiële enadministratieve bedrijfsprocessen, balans enjaarrekening van een onderneming en je weetwelke financieringsvormen je moet aanwenden.Je raakt vertrouwd met kasplanning, beheer vanbedrijfskapitaal, investeringsanalyse,dividendpolitiek, beleggingspolitiek en–instrumenten. Je leert je indekken tegencommerciële, politieke, wisselkoers- enrenterisico’s.KMO richt zich bijgevolg tot creatieve talenten.Teamspelers met een drive voor ondernemen &managen.Doorzetters die gaan voor succes en een sterkresultaat.Dynamische geesten met een feeling voorbusiness.Problem solvers die buiten de lijntjes durven tekleuren en van alle markten thuis zijn.Via je KMO-training krijg je klaar inzicht in allerelevante aspecten van het zakelijk ondernemen:strategische en duurzame aanpak,bedrijfsprocessen, organisatie, juridisch beleid,financieel management, HRM, logistiek,marketing & communicatie. Zo leer je desamenhang zien vanuit een overkoepelendperspectief zonder natuurlijk de somsbelangrijke details uit het oog te verliezen.En: ook de persoonlijke & psychologischeaspecten van een succesvol ondernemerschapstaan op het menu.OpbouwDe opleiding KMO-management is opgebouwdrond een 6-tal grote pijlersCommerciële pijler:Je verwerft inzicht in de verschillendecommunicatietools van een onderneming. Jeleert prijzen berekenen op basis vankostencalculatie. Je maakt kennis metdienstenmarketing, inkoopbeleid en –techniekenen leert de opportuniteiten en gevaren vaninternationaal zakendoen inschatten. Je leert viaeen aantal onderhandelingstechnieken om eeninkoop- en verkoopgesprek te voeren. Je leertop een vlotte manier communiceren in het Fransen het Engels.Fiscale pijler:Je verwerft een algemeen inzicht in degrondregels van het Belgisch fiscaal recht en deindeling van de belastingen. Je leert hetaangifteformulier correct in te vullen enbelastingen te berekenen met fiscale software.Juridische pijler:Je raakt vertrouwd met de verschillendevennootschapsvormen, sociale wetgeving,milieuwetgeving en veiligheid, erfrecht ensuccessierecht.Management-skills pijler:Gedurende de opleiding is er heel wat aandachtvoor de ontwikkeling van jemanagementvaardigheden: je leert functionerenin team en je onderzoeksvaardigheden,leidinggevende en zelfstuderende competentiesworden ontwikkeld.Ondernemerschap pijler:Bedoeling van de opleiding is dat jij eensuccesvol ondernemer of manager wordt.Hoe je die ambitie concreet realiseert, leer jebest door de know how uit de verschillendevakken om te zetten in de praktijk en het gewoonzelf te gaan doen. Tijdens je opleiding werk jedan ook mee aan verschillendebusinessprojecten die je alle aspecten van hetondernemen geïntegreerd laten ontdekken ineen real life setting.Op het einde van je opleiding loop je stagegedurende een doorlopende periode van 12weken. Dit vormt samen met de bachelorproefhet sluitstuk van de opleiding. Er is daarbij ookheel wat aandacht voor de keuze van destageplaats via de opmaak van een persoonlijkontwikkelingsplan: een handige tool om uit temaken welke richting je precies uit wil met jeprofessionele loopbaan.KMO-management: opbouw2013-2014 21

KMO-management: opleidingstabel12KMO-managementopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60ICT (keuze Nederlands/ Engels) 1 5 6Onderzoeksvaardigheden I 1 2 3Communicatievaardigheden 1 2 3Frans 1 2 3Engels 1 2 3Financiële en bedrijfskundige administratie I 1 4 5Strategisch management 1 2 3(keuze Nederlands/Engels)Juridische basisvorming 1 2 3Onderzoeksvaardigheden II 2 3 4Beroepsgericht Frans I 2 2 3Beroepsgericht Engels I 2 2 3Economie 2 3 4Financiële en bedrijfskundige administratie II 2 4 5Juridische vorming voor ondernemers I 2 5partim Handelsrecht 2 2partim Sociale wetgeving 2 2Businessproject: managementcases 1 + 2 7partim Businessproject: managementcases 2 projectpartim Competentie- en talentmanagement Iwerk1 + 2 coachingopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Business Process Management 1 2 3Beroepsgericht Frans II 1 2 3Marketingmanagement 1 4 5Businessproject: onderhandelen 1 project 3Financiële analyse en kredieten 1 5 6Juridische vorming voor ondernemers II 1 5werkpartim Milieu en Veiligheid 1 2partim Vennootschapswetgeving 1 2Supply Chain Management 2 2 3(keuze Nederlands/ Engels)HRM (keuze Nederlands/ Engels) 2 3 4Personenbelasting 2 5 6Beroepsgericht Frans III 2 2 3Beroepsgericht Engels II 2 2 3Prijsbeleid en kostencalculatie 2 4 5Businessproject: strategische planning 1 + 2 6partim Businessproject: strategische planning 1 projectpartim Competentie- en talentmanagement IIwerk1 + 2 coachingBusinessproject: implementatie 2 project 5werk22

Bedrijfsmanagement3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Business Software (keuze Nederlands/ Engels) 1 2 3Vennootschapsbelasting 1 2 3Beroepsgericht Frans IV 1 2 3Beroepsgericht Engels III 1 2 3Financieel Management 1 5 6Strategie en Quality Management 1 2 3Internationale marketing 1 2 3Businessproject: integrale marketingcase 1 project 4Businessproject: integrale managementcases 1 of 2 project 5Internationaal paspoort 1 of 2 project 3Voorbereiding Stage en Bachelorproef 1 of 2 project 3werkwerkwerkwerkpartim Voorbereiding Stage en Bachelorproef 1 of 2 projectpartim Competentie- en talentmanagement IIIwerk1 of 2 coachingStage 1 of 2 werkveld 12Bachelorproef 1 of 2 werkveld 6KM3 - keuzeopleidingsonderdeel - 1 of 21 opleidingsonderdeel kiezenander opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2 3studium Generale 1 of 2 lezingen 3webdesign (keuze Nederlands/Engels) 1 2 3vermogensplanning 1 2 3trendanalyse 1 2 3De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.beKMO-management: opleidingstabel2013-201423

KMO-management: opleidingsonderdelenInhoud opleidingsonderdelenFinanciële en bedrijfskundige administratieI en IIJe wordt vertrouwd gemaakt met dedocumenten waarmee een onderneminggeconfronteerd wordt. Je verwerft een goedinzicht in de wettelijke bepalingen, de gebruikteterminologie en de wijze waarop dedocumenten worden opgesteld. Daarna leer jeop welke wijze de documenten die tot standkomen bij de voornaamsteondernemingsgebeurtenissen boekhoudkundigworden verwerkt. Je maakt kennis met deboekhoudprincipes, de waarderingsregels en deboekhoudtechniek. Je krijgt een elementairinzicht in de jaarrekening en de wijze waaropdeze tot stand komt.Onderzoeksvaardigheden I en IIIn deze opleidingsonderdelen leer je eenwerkveldgebonden probleem definiëren envertalen in relevante onderzoeksvragen. Je leerter om gericht relevante informatie te verzamelenen de juiste bronnen te raadplegen, informatie(statistisch) te verwerken, en conclusies teformuleren en te rapporteren.CommunicatievaardighedenDit opleidingsonderdeel biedt jou eentheoretische basis rond efficiënt en effectiefcommuniceren. Maar de nadruk ligt oppraktische vaardigheid in professionelecommunicatie. Communicatieve en socialevaardigheden zijn onontbeerlijk in hetmaatschappelijke leven en essentieel om deandere opleidingsonderdelen in de opleiding toteen goed einde te brengen. Daarom moet jedeze vaardigheden integreren zodat ze in dehele opleiding, in de latere werkkring en in jesociale vaardigheden kunnen worden toegepast.Een training tot mondigheid en tot levenslangleren, doet de mens uitstijgen boven detechneut.Frans en EngelsHet eerste semester vormt de schakel tussenwat je leerde in het secundair onderwijs en deberoepsgerichte competenties die in het tweedesemester en de verdere jaren zullen wordenuitgebouwd.Er is aandacht voor de vier vaardigheden(luisteren, lezen, spreken en schrijven) en voorattitudevorming (streven naar kwaliteit, precisieen nauwkeurigheid, zelfvertrouwen). Je leert enoefent economische en commerciëlewoordenschat aan de hand van teksten ofwoordenlijsten over thema’s die aan hetberoepsveld gelinkt zijn. Er is aandacht voorvaardigheidsoefeningen en herhaling van despraakkunst met extra oefeningen rond deknelpunten.EconomieEen student Bedrijfsmanagement moet eenminimale economische kennis hebben en moeteen brug kunnen slaan tussen de economischetheorie en de realiteit. In dit opleidingonderdeelleer je economische informatie (overmacro-economische grootheden zoals bbp, bnp,nationaal inkomen, inflatie, economische groei,...) opsporen, selecteren, structureren enanalyseren.Strategisch managementIn dit opleidingsonderdeel maak je kennis metde basisprincipes van strategisch managementin een onderneming. Je bestudeert hoeondernemingen hun doelen op lange termijneffectief en efficiënt kunnen realiseren en je leertde verschillende componenten van eenondernemingsplan kennen, het fundament vanelke onderneming.ICTIn ICT leer je een aantal essentiële professionelesoftwarepakketten snel en vakkundig tegebruiken. Dit is onontbeerlijk binnen eengeïnformatiseerde omgeving. Je leert werkenmet een tekstverwerkingsprogramma, eenpresentatiepakket en het internet. Je maakt ookkennis met spreadsheets, met de bedoeling desoftware zo efficiënt mogelijk te gebruiken inbedrijfseconomische toepassingen. Devaardigheden die je leert in het onderdeelspreadsheettoepassingen zal je later nodighebben in beroepsgerichteopleidingsonderdelen of in je professioneleleven.24

BedrijfsmanagementBusinessproject: managementcasesIn het eerste jaar word je enerzijds via reallifeBusiness Cases ondergedompeld in destrategische aanpak van bedrijven en leer je watmaatschappelijk verantwoord ondernemen is.Businessproject: onderhandelenIn dit hands-on project leer je via een aantalonderhandelingstechnieken om een inkoop- enverkoopgesprek te voeren.Businessproject: strategische planning &Businessproject: implementatieIn het tweede jaar werk je in groep eenondernemingsplan uit. De focus ligt hierbij opde strategische aanpak, de communicatie en definanciële planning. Naast het business aspectwordt ook veel aandacht besteed aan teamspirit, creativiteit en communicatievaardighedenspecifiek nodig bij het managen van dergelijkeprojecten (bijvoorbeeld vergadertechnieken).Volgende stap is dan je ondernemingsplan in depraktijk omzetten & een Student Companyoprichten. Commerciële vaardigheden kan je nueffectief gaan trainen in verkoopgesprekken enje verwerft de nodige financiële competentiesdoor te functioneren in een real lifeadministratie.Gedurende het project krijg je ook de kans omeen stevig netwerk op te bouwen. Belangrijk isook dat dit project zowel focust op zakelijk als oppersoonlijk ondernemerschap.Business Process ManagementIn dit opleidingsonderdeel leer je wat processenzijn, hoe je processen op een professionelemanier kan uittekenen via specifieke software enhoe je bedrijfsprocessen kan optimaliseren.Supply Chain ManagementHet rationaliseren van de goederenstromenbinnen en buiten het bedrijf krijgt steeds meeraandacht in het bedrijfsleven. De problematiekvan de productielogistiek, net alsvoorraadbeheer en transport komen aan bod indit opleidingsonderdeel.Businessproject: integrale marketingcaseDit opleidingsonderdeel vormt het sluitstuk vande commerciële pijler van de opleidingKMO-Management. In dit opleidingsonderdeelverwerf je via een opdracht strategisch inzicht inde specifieke karakteristieken van e-marketingen van marketing in eenbusiness-to-businessomgeving.Businessproject: integrale managementcasesIn het derde jaar leer je via reallife BusinessCases een intelligente analyse maken van deverschillende bedrijfsprocessen. Je wordtgetraind op het formuleren vanverbetervoorstellen en hoe je ze best in eenmanagementsysteem kan opnemen. Je kritisch& probleemoplossend denken en je creatieveinsteek zijn een absolute toegevoegde waardeom je businessconcepten gestructureerd ensuccesvol af te ronden.Internationaal paspoortIn dit opleidingsonderdeel krijg je de kans ominternationale en interculturele competenties teverwerven. Door het contact met lesgevers,studenten, bedrijven, instellingen enorganisaties in het binnen- en buitenlandverbreed je de kennis, inzichten en anderecompetenties die je al verwierf. Ditopleidingsonderdeel biedt je een grotemeerwaarde op het vlak van intermenselijke,interculturele en communicatieve vaardigheden.Je bouwt een netwerk op van internationalecontacten die nuttig kunnen zijn in je latereprofessionele leven.Business SoftwareIn dit opleidingsonderdeel leer je via een casewerken met een geïntegreerd softwarepakket(ERP-pakket).KMO-management: opleidingsonderdelenHRMUiteraard krijgt het personeelsbeleid in al zijnfacetten (werving en selectie, vorming enopleiding, remuneratiebeleid, motivatie, …)ruime aandacht in het opleidingsprogramma.2013-2014 25

KMO-management: afgestudeerd en nu?Afgestudeerd.En nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bacheloropleidingen en een heleresemnavormingen aan. Op die manier verhoog je jekans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Aan het werkJe kan je eigen business lanceren als startendzelfstandig ondernemer of je kan ook gaan voorbedrijfsopvolger, bijvoorbeeld in eenfamiliebedrijf.Je opleiding is daarbij je allerbelangrijkstetroefkaart. Uiteraard in combinatie met jegedrevenheid, je zakelijk & creatief potentieel enje stressbestendigheid.Daarnaast kan je natuurlijk ook altijd alswerknemer in een kmo aan de slag en hetspectrum aan jobs in onze branche is heel erggroot en gevarieerd. Want vergeet niet: kleine enmiddelgrote ondernemingen zijn de trekkers vanelke economie. Zeker in Vlaanderen: deKMO-regio bij uitstek.Er zijn dus meer dan genoeg mogelijkhedenvoor degelijk geschoolde KMO-talenten: deveelzijdige competenties die je bij ons verwerftzijn namelijk een absoluut pluspunt bijsollicitaties, juist omdat binnen deorganisatiestructuur van een KMO de takenzelden echt strikt verdeeld zijn.Het werkveld is dus constant op zoek naar hetprofiel dat jij met je diploma perfect kaninvullen, namelijk meerzijdige, professionele,ondernemende medewerkers, managers enstafmedewerkers.GetuigenissenMik DeraevePurchase Officer bij Prosafco NV"De twaalf weken stage als afsluiter van deopleiding KMO-management waren eenaangename belevenis. Ik mocht starten in hetmagazijn van het bedrijf waar ik een eerste keervan dichtbij kon kennismaken met het volledigeproductassortiment. Na enige tijd kreeg ik eenbureautje op de aankoopdienst. Daar leerde ikhoe je moet omgaan met de verschillendeleveranciers, vaak in andere talen, wat niet altijdeven eenvoudig was.Ook leveranciersbezoeken en een beursbezoekin China stonden op het programma. Dit waseen onvergetelijke en uiterst leerrijke belevenis.De praktijkervaring die ik tijdens deze twaalfweken opdeed, is een mooie bagage voor detoekomst. Mijn stagebegeleider zag mijninteresse en inzet in het bedrijf, speelde dezeinfo door aan het management en ze vroegenmij of ik geïnteresseerd was in een vaste job. Ennu werk ik dus als Purchase Officer van ProsafcoNV."Niels De Blockzaakvoerder James BVBA"In september 2012 hebben mijn vriend RobinVergauwen en ikzelf James BVBA opgericht metals core business het verhuren van privéchauffeurs. Op dat moment waren we nog tweestudenten KMO-management met een droom,veel ambitie en een strak plan. We hebben desprong gewaagd. En wat we ondertussen welzeker weten: het is voor een groot stuk aan onzestudies te danken dat ons project nu zofantastisch draait. We hebben alle noodzakelijkebagage meegekregen. En het is die backgrounddie ons van pas komt bij de dagelijkse werkingvan James. Alle verschillende aspecten van eenbusiness worden aangekaart wat de realiteit vanhet ondernemen het best benadert. Dat sprakons beiden onmiddellijk aan. Je krijgt eenglobaal beeld van hoe een bedrijf werkt en datwas voor ons relevanter dan de uitdieping van 1specifieke piste. Conclusie: wil je op termijn alszelfstandig ondernemer je eigen zaak oprichtenof een zaak overnemen, dan bestaat er nergenseen betere studierichting. Boeiend, inspirerenden super praktijkgericht. Ook de steun in raad endaad die we gekregen hebben van zoweldocenten als de Hogent zelf heeft concreetbijgedragen tot ons succesverhaal. Waarvoor bijdeze nogmaals onze dank."26

BedrijfsmanagementLogistiekmanagementAangeboden opcampus Schoonmeersen GentLogistiek management is een praktijkgerichte &boeiende allround opleiding. Je verwerft inzichtin de organisatie van de goederenstroom vanafde aanvoer van grondstoffen naar de producenten van de producent naar de eindgebruiker. Jeleert goederen inkopen, opslaan, overslaan enzowel nationaal als internationaal verzenden.Daarvoor krijg je eerst een pakket aangebodenvan algemene en bedrijfseconomische vakkendie een solide basis leggen. Daarna kan je inverhoogde versnelling overschakelen naar deecht beroepsgerichte knowhow en krijg je hetvak volledig in de vingers.En omdat logistiek en transport zich uiteraardsitueren in een internationale context, word jeverder getraind in het verwerven vancommunicatievaardigheden in verschillendetalen.Via ICT-tools zoals toepassingsgerichte software(Excel, Access,..) en gespecialiseerde,beroepsgerichte software (ERP, Navision,routeplanners, …) leer je de bedrijfsprocessen inkaart te brengen en te sturen. Deze zijn dusuiteraard niet weg te denken uit de opleidingLogistiek management.OpbouwIn het eerste jaar krijg je binnen de kortste tijdeen klaar zicht op het totaalgebeuren van eenbedrijf. Dit pakket wordt jou aangeboden in dealgemene en bedrijfseconomische vakken zoalsfinanciële- en bedrijfskundige administratie,economie, recht, strategisch management,statistiek, enz. Ook jouw talenkennis schakelt alsnel naar een hoger niveau.Verder hebben we er ook voor gekozen om jouonmiddellijk onder te dompelen in de specialiteitvan de logistiek en het transport viaopleidingsonderdelen zoals logistiekmanagement, transportgeografie, mobiliteit enduurzame logistiek. En natuurlijk staat er eenflinke dosis informaticavaardigheden op hetmenu.In het tweede jaar word je verder gevormd toteen specialist in het logistieke- entransportgebeuren. Je maakt kennis met hetreilen en zeilen van weg-, spoor- enluchttransport. Je kan al vlug overweg metwetgeving en documenten. Ook in deze modulegaat de nodige aandacht naarmobiliteitsproblemen en duurzaamheid. Voortskrijg je zicht op alles wat nodig is om devolledige logistieke keten zonder fouten tebeheersen. Je leert over stock- enmagazijnbeheer en je begrijpt deproductielogistiek. Je leert ook wat het belang isvan douane, accijnzen en btw binnen eeninternationaal traject. De theoretische knowhowvan al die logistieke disciplines wordt ook heelpraktisch uitgewerkt en getraind via allerleioefeningen, zowel individueel als in groep, inhet kader van vakoverschrijdende projecten. Entot slot nog dit: dankzij de excursies die letterlijken figuurlijk je blik verruimen kan je ook altijdens je opleiding met volle teugen genietenvan de boeiende realiteit van de echte logistiekon the field.In het derde jaar ronden we de studie van hetlogistieke gebeuren af met de focus op zeevaart,binnenvaart, transportmanagement entransportverzekering. Er is uiteraard voldoendeaandacht voor de modal shift. We beseffen derol van Vlaanderen als logistieke draaischijfbinnen Europa.Stilaan krijgt ook je internationaal portfoliovorm. Gedurende de volledige duur van jeopleiding krijg je de gelegenheid ominternationale en interculturele competenties teverwerven. De bewijzen hiervoor verzamel je ineen internationaal portfolio. Buitenlandseprojecten, zoals een businessgame metstudenten van een Franse universiteit, hetMotorways of the Sea project, de internationaleweek rond het thema van duurzaamheid en nogveel meer, vormen jou tot een breeddenkendeprofessional.Voorts vereist de trend naar E-logistics dat erbinnen de opleiding Logistiek Management ookruimte is voor business software zoals WMS(warehouse management systemen), TMS(transport management systemen) enz. Endankzij de real life workshops en gastcollegeskrijg je info over de allernieuwste evoluties entendensen binnen onze sector.logistiek management: opbouw2013-2014 27

logistiek management: opleidingsonderdelenInhoud opleidingsonderdelenFinanciële en bedrijfskundige administratieJe wordt vertrouwd gemaakt met dedocumenten waarmee een onderneminggeconfronteerd wordt. Je verwerft een goedinzicht in de wettelijke bepalingen, de gebruikteterminologie en de wijze waarop dedocumenten worden opgesteld. Daarna leer jeop welke wijze de documenten die tot standkomen bij de voornaamsteondernemingsgebeurtenissen boekhoudkundigworden verwerkt. Je maakt kennis metboekhoudprincipes, waarderingsregels enboekhoudtechniek. Je verwerft inzicht in dejaarrekening en in enkele courant gebruiktefinancieringstechnieken. Daarnaast wordt debehandeling van een kredietaanvraag onder deloep genomen.TransportgeografieTransport is één van de belangrijkste pijlers vanhet economische handelen, zeker in een contextvan globalisering. De wereld wordt een dorp.Het is daarom belangrijk dat je een goed inzichtverwerft in de ruimtelijke verschillen en despreiding van het economische handelen opdiverse niveaus: stad, regio, land, continent enwereld. Daarnaast moet je op de hoogte zijn vande economische en politiekesamenwerkingsverbanden die het nationaleniveau overstijgen. Je leert de verschillendevervoersmodi evalueren vanuit eengeografische invalshoek.Mobiliteit en duurzame logistiekIn dit opleidingsonderdeel leer je informatie enactuele thema’s rond mobiliteit envervoerstromen analyseren en plaatsen.Mobiliteit staat centraal in het economischegebeuren, alsook de daaraan gerelateerdeproblemen zoals congestie, klimaatverandering,enz. Dit brengt ons bij de groene logistiek. Jekrijgt een aanzet om na te denken over dezeproblematiek en om naar groene oplossingen tehelpen zoeken.Logistiek managementJe komt alles te weten over de incoterms en jekan deze toepassen om de ‘juiste logistieke prijs’te bekomen.Je leert de tussenpersonen kennen in delogistieke keten en je krijgt inzicht in de integralegoederen- en informatiestroom van een bedrijfen weet welke de KPI’s zijn (key performanceindicators). In een volgend stadium, leer je deverschillende voorraadmodellen en kan je eeneenvoudig voorraadbeleid uitstippelen. Je kenthet belang van een inkoopproces en kan eenleveranciersbeoordeling opstellen. Enuiteindelijk kan je de logistieke keten (vanleverancier tot klant) traceren en de fasen(supply chain, materials management enphysical distribution) herkennen en analyseren.VerzendingenNationaal en internationaal vervoer zijnessentieel voor onze economie en maatschappij.Binnen logistiek management verdiep je enverbreed je dan ook je kennis in de verschillendevervoersystemen. Het wegvervoervertegenwoordigt een groot aandeel in hetgoederenverkeer. Aan deze vervoersmoduswordt dan ook ruime aandacht besteed tijdensde lessen. Uiteraard kan ook de trafiek binnenhet spoor- en luchtvrachtvervoer niet genegeerdworden. Andere blikvangers zijn dewatergebonden opleidingsonderdelen, meerspecifiek zee- en binnenvaart.Btw, douane en accijnzenIn dit opleidingsonderdeel verwerf je eengrondige basiskennis van de douanewetgevingo.a de douanepolitiek van de EU, hetdouanetarief en de tariefindeling, dedouanewaarde en de economischedouaneregelingen. Je wordt ook vertrouwdgemaakt met btw en het invullen van het enigadministratief document. Je wordt vertrouwdgemaakt met accijnzen o.a. met hetadministratief geleide document en EMCS. Jeleert ook bepalen in welke situaties bepaaldedocumenten nodig zijn.Projecten Logistiek managementDe vakoverschrijdende cases logistiek leggeneen relatie tussen theorie en praktijk. Tijdens deuitwerking van een concreet logistiek project,worden nuttige gespreks- en schrijftechniekenen oplossingsstrategieën geoefend. Tegelijk gaje in team de supply chain van een bedrijfmanagen in een business simulation game.30

BedrijfsmanagementExcursiesTijdens de excursies zie je de toepassing van detheorie van fysieke distributie en de principesvan ‘value added logistics’ in de praktijk. Zoalsin de inleiding al beschreven ga je op dewerkplek de logistieke activiteiten meebeleven.Français appliqué à la logistiqueHier leer je communicatievaardigheden binnenberoeps- en praktijkgerichte situaties. Dat wilzeggen dat je er moet naar streven om je correctin het Frans uit te drukken tijdens alleactiviteiten vóór, tijdens en na hettransportgebeuren en de daarmee verbondenlogistieke activiteiten. Er wordensimulatie-oefeningen gemaakt waarin jeconverseert met collega’s, klanten, expediteurs,transportfirma’s, havenagenten,verzekeringsmaatschappijen, enz. Dezevaardigheden worden geoefend via spreek- enschrijfopdrachten, zoals efficiënt en correctmailen en telefoneren, rollenspellen, enz.English for LogisticsIn de opleidingsonderdelen English for Logisticsleer je accuraat, snel en efficiënt communicerenin een waaier van situaties eigen aan delogistieke sector. Er is aandacht voor devakterminologie van de vele domeinen van delogistiek. Deze terminologie zal de input zijnvoor het communiceren met klanten, collega’sen zakenpartners. Je leert brieven en e-mails teschrijven, logistieke oplossingen mondelingvoor te stellen en te beargumenteren,telefonisch problemen op te lossen enz.Grammatica, uitspraak- en dialoogoefeningenvormen de essentiële ondersteuning.TransportmanagementHier maak je kennis met alle facetten van deleiding in een transportonderneming. Voor deverantwoordelijke van de organisatie vantransport en distributie is het beleid van een(transport)bedrijf in grote mate bepalend voorhet rendement. Je leert de factoren kennen diebijdragen tot de verbetering hiervan. Daarnaastkweek je inzicht in de technieken en praktischeoplossingen van de transportoptimalisatie. Jewordt geconfronteerd met de financiëleafwikkeling van de genomen vervoersbeslissingen.Vanwege de grote concurrentiewordt voortdurend de vraag gesteld in hoeverrede bestaande en gebruikte methoden nogeffectiever en kostenvriendelijker gemaaktkunnen worden.TransportverzekeringEerst krijg je een algemene inleiding inverzekeringen. Daarna gaan we in op deorganisatie en de werking van detransportsector op nationaal en internationaalvlak. Wat de zeeverzekering betreft, bestudeer jede dekking van onze ‘polis van Antwerpen’. Nade studie van de verzekering van hetwegvervoer zal je kunnen inspelen op debehoefte van ondernemingen om risico’s tedekken die goederen bij transport voor eigenrekening oplopen en om contractueleaansprakelijkheid te dekken bij vervoer voorandermans rekening.Business softwareAls laatstejaarsstudent krijg je een uniekegelegenheid om aan een interactieve casestudiete werken. Je werkt de volledige logistieke ketenaf in een ERP-context (Enterprise resourceplanning). Je wordt in deze module ookvertrouwd gemaakt met WMS (WarehouseManagement Systemen) en TMS (TransportManagement Systemen).Bijzondere topicsBinnen logistiek management hanteren wegraag het ‘just in time’-principe, vandaar hetaanbod van actuele topics. Enkele voorbeelden:plannen voor stadsdistributie in Gent, debinnenvaart en de mogelijkheden van deSeine-Schelde verbinding, een situering van hetVlaamse luchthavenlandschap, consolidatie vangoederenstromen, portcommunity systemen;douane: AEO, ECS, ICS, enz. Dankzij de lezingenover recente trends in de sector, leveren wij aande arbeidsmarkt gediplomeerden af die op dehoogte zijn van de laatste evoluties binnen hetvakgebied logistiek management.Stage en bachelorproefJe stage is de gelegenheid om de kennis en decompetenties die je verworven hebt tijdens deopleiding, in het werkveld verder te ontwikkelenen praktisch af te toetsen. De stage duurtongeveer drie maanden en zal meestalplaatsvinden in een internationaal georiënteerdbedrijf. Tegelijkertijd schrijf je ook eenbachelorproef die over het algemeengerelateerd is aan een project in het kader van jestage.logistiek management: opleidingsonderdelen2013-2014 31

Afgestudeerd.En nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bacheloropleidingen en een heleresem navormingen aan. Op die manier verhoogje je kans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Hieronder vind je enkele voorbeelden vanfuncties en beroepen waarin afgestudeerdenlogistiek management ingezet kunnen worden:— dispatcher— planner— waterklerk— logistiek bediende— maritiem agent— expediteur— goederenbehandelaar— vervoerscommissionair— warehouse manager— enz.logistiek management: afgestudeerd en nu?Aan het werkAls afgestudeerde logistiek management heb jemooie perspectieven & carrièremogelijkheden intal van bedrijven en sectoren. Met diteinddiploma staan de deuren van veleondernemingen wijd voor je open, want devraag naar afgestudeerden met een degelijkelogistieke vorming is zeer groot.Meer nog: de vraag naar bachelors in Logistiekmanagement overtreft zelfs ruimschoots hetaanbod en heel wat vacatures geraken nietingevuld. Een afgestudeerde logistiekmanagement heeft bijgevolg keuze te overtussen diverse jobaanbiedingen, vaak ook vanuitverschillende invalshoeken. Het werkterrein isimmers erg gevarieerd.Je kan als afgestudeerde bijvoorbeeld terecht:— in de business van het nationale /internationale transport via de zee, de weg,het spoor, de lucht of de binnenwateren.— bij de koerier- en expressdiensten bij degrote firma’s en distributieketens die huneigen transporten regelen via een eigentraffic departement.— alle firma's (in de haven en overal te lande)die goederen opslaan en behandelen:naties, stouwers, terminal operators,distributiecentra, op- en overslagbedrijvenvoor massagoederen enz.32

BedrijfsmanagementGetuigenissenMartine FloréalQuality Supervisor bij Zespri Service Centre nv"Nadat ik was afgestudeerd, belandde ik bijnaonmiddellijk in de expeditiesector. Nu, bijnatwintig jaar en verschillende werkgevers later,werk ik nog steeds in het vak. Ik was onder meerbediende in de bananenimport en in eenexpeditiebedrijf, transportplanner en qualitysupervisor (auditor) van de import van kiwi’s. Deverscheidenheid aan vakken en vooral hettalenpakket in mijn opleiding vormden eenstevige basis voor die verschillende jobs."Pieter BontinckSupply Chain Manager bij Biltrite"In tegenstelling tot de meeste van mijnklasgenoten heb ik stage gelopen in eenproductieomgeving. Ik kreeg er de kans om eenprojectstage te doen. Het succesvol uitwerkenvan een project heeft me een goede basisgegeven voor mijn latere beroepsleven.Ik heb zeven jaar gewerkt in de automotivesector bij twee verschillende toeleveranciers vanVolvo Cars in Gent. Een zeer uitdagendeomgeving, waar veel mogelijkheden gebodenworden aan jonge mensen. Ik heb de kansgehad om me via interne opleidingen op tewerken naar een leidinggevende functie. In diezeven jaar ben ik projectmatig aan de slaggeweest, heb ik verschillende internationaleuitdagingen en projecten kunnen realiseren. Ikheb verschillende jobs gehad, vanproductieplanner, warehousemanager, logistiekproces ingenieur tot assistant operationsmanager met een verantwoordelijkheid overzo'n honderdtwintig arbeiders.Geert AscrawatOperations Manager bij Hamann InternationalLogistics"Met mijn diploma van Logistiek managementop zak, kon ik heel snel van start gaan in eenlogistiek bedrijf met internationale uitstraling.Het ruime taalaanbod (Frans, Engels, Duits enSpaans) alsook de vakken logistiek, expeditie eninternationale handel en economie bezorgdenmij een uitstekende basis om eerst alsexpediteur te werken op diverse markten enlater operationeel verantwoordelijke te worden.Momenteel exporteren en importeren wij naaren vanuit Spanje, Portugal, Italië, Frankrijk,Nederland, Duitsland, Polen, Griekenland, UK enScandinavië, maar overzeese bestemmingen zijnons ook niet vreemd.Dagelijks houd ik mij bezig met peoplemanagement, het zoeken naar logistiekeoplossingen en het bezoeken van klanten enagenten in binnen- en buitenland. In mijn laatstejaar logistiek management ben ik nog voor eenkleine vier maanden op Erasmus geweest in hetFranse Aix-en-Provence. Ik kijk heel graag terugop de kwaliteitsvolle opleiding."logistiek management: getuigenissenSinds een jaar ben ik aan de slag als supplychain manager voor een Amerikaansemultinational. Sinds kort komt daar ook eenkwaliteitsstukje bij. Wat ik vooral hebmeegenomen uit de opleiding is een kritischeblik, een zeer brede logistieke vorming en eensterke analytische geest. Voor de mensen diehet willen, is er genoeg ruimte om zowel in debreedte als in de diepte door te groeien enverder te evolueren."2012-2013 33

marketing: opbouwMarketingAangeboden opcampus Aalstcampus Schoonmeersen GentDe afstudeerrichting Marketing is een brede,maar tegelijkertijd diepgaande en boeiendepraktijkgerichte opleiding.Marketing is de drijfveer van elke onderneming.Marketing zorgt ervoor dat producten endiensten succesvol op de markt wordengelanceerd. Dat ze succesvol blijven.Dat ze koopbaar en verkoopbaar zijn. Marketingmaakt van producten merken. Brands. Marketingzorgt dat merken afgestemd zijn op debehoeften. Dat ze efficiënt gedistribueerdworden. Dat ze verstandig en origineelgecommuniceerd worden viareclamecampagnes, interactieve sites enbijvoorbeeld ook Facebook & Twitter.Passie voor alles wat met merken & mensen temaken heeft staat hier voorop.Marketing studeren aan de HoGent stimuleertdan ook teamspirit, initiatief en een creatieve,dynamische out-of-the box attitude. Goeiemarketeers zijn harde werkers. Ze zorgen ernamelijk voor dat een business draait. Dat deproducten en diensten goed verkopen. Datiedereen over die fantastischereclamecampagne spreekt.Marketeers brengen het juiste verhaal op dejuiste manier op het juiste moment.Marketeers zijn heel erg gegeerd op dearbeidsmarkt. Ze hebben dan ook gegarandeerdcarrièrekansen.Wil jij een marketeer worden? Studeer dan aande HoGent. En onthou: je succes hangt eigenlijkniet zo erg af van welke richting je tijdens jesecundaire studies hebt gevolgd. Je hebt welwat flair voor talen, je bent vrij vancomputerangst en je kan analytisch denken.Maar wat vooral niet mag ontbreken is je zin omer voluit in te vliegen: projecten aanpakken,werk verzetten, in team werken. Werkplanningwordt hier het codewoord.OpbouwJe opleiding vertoont een evenwichtigeverdeling tussen praktijk en theorie. Knowhowwordt in alle vakken boeiend en zeer up-to-datetoegelicht door cases en marketingmensen uitde praktijk. Er wordt ook vaak in teams gewerktaan concrete opdrachten & projecten.In het derde jaar kan je kiezen tussen ofwel eenverdere uitdieping van hetcommunicatiegebeuren voor wie bijvoorbeeldeen job als account executive in eencommunicatiebureau wil of de media ambieert.Ofwel ga je voor het verkoopgebeuren voor wieeen sales loopbaan (of start) zou plannen.Tijdens het tweede semester van dat laatste jaarga je ook voor een echte onderneming in teameen marketingplan schrijven. Je sluit je studiesaf met een stageperiode van 12 weken inbinnen- of buitenland. Daarvoor zal je alle zeilenmoeten bijzetten, en nog eentje meer misschien.Maar het loont de moeite, want het is voor écht.34

Bedrijfsmanagement12Marketingopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Bedrijfsmanagement 1 6partim Strategisch management 1 2(keuze Nederlands/ Engels)partim Handel en financiële rapportering 1 3Economie 1 3 4Communicatievaardigheden 1 5partim Communicatievaardigheden Nederlands 1 2partim ICT I 1 2Frans 1 2 3Engels 1 2 3Marketingstrategie I 1 3.5 4Marktonderzoek I 1 3 4Algemeen, burgerlijk en handelsrecht 2 5partim Algemeen en burgerlijk recht 2 2.5partim Handelsrecht 2 1.5Beroepsgericht Frans I 2 4 5Beroepsgericht Engels I 2 2 3Marketingstrategie II 1 + 2 4partim Marketingstrategie II (incl businessgame) 2 2partim Competentie- en talentmanagement I1 + 2 coachingConsumentenpsychologie 2 2 3Marktonderzoek II 2 6 8Keuzeopleidingsonderdeel(student kiest 1 opleidingsonderdeel)duits I 2 2 3spaans I 2 2 3trendanalyse (campus Gent) 2 2 3europakunde (campus Aalst) 2 2 3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Marketingstrategie III 1 3 4Prijsbeleid 1 2 3Distributie 1 2 3ICT II: Data-analyse 1 4 5Interdisciplinair project 1 project 4Beroepsgericht Frans II 1 3 4Beroepsgericht Engels II 1 2 3Marketingcommunicatie I 2 4 5Project marketingcommunicatie 2 project 3Dienstenmarketing 2 3 4Business-to-business marketing 2 2 3Verkooptechnieken 1 + 2 4werkwerkpartim Verkooptechnieken 1 3partim Competentie- en talentmanagement II1 + 2 coachingmarketing: opleidingstabel2013-201435

echtspraktijk marketing: opleidingsonderdelenopleidingstabel23opleidingsonderdelenvervolg vorige paginasemesteruren perweek studiepuntenICT III: Databasebeheer 2 2 3(keuze Nederlands/Engels)Beroepsgericht Frans III 2 4 5Beroepsgericht Engels III 2 3 4Keuzeopleidingsonderdeel(student kiest 1 opleidingsonderdeel)duits II 2 2 3spaans II 2 2 3statistische technieken marktonderzoek 2 2 3juridische aspecten van marketing 2 2 3grafisch design (keuze Nederlands/Engels) 2 2 3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Internationale marketing 1 3 4(keuze Nederlands/Engels)E-marketing (keuze Nederlands/Engels) 1 2 3Beroepsgericht Frans IV 1 3 4Beroepsgericht Engels IV 1 3 4Marketingproject 1 + 2 11partim Strategische analyse en implementatie 1 + 2 projectvan een marketingplanwerkpartim Frans 2 projectpartim Marketinglexiconpartim Compententie- en talentmanagement IIIwerk1 zelfstudie1 + 2 coachingStage 2 werkveld 13Bachelorproef 2 werkveld 7MK3 - keuzeopleidingsonderdeelander opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2 3duits III 1 2 3spaans III 1 2 3webdesign (keuze Nederlands/Engels) 1 2 3cross Cultural Communication 1 2 3studium Generale 1 of 2 lezingen 3Traject CommunicatieMarketingcommunicatie vervolmaking 1 8partim Direct marketing 1 4partim marketingcommunicatie II 1 4Databasebeheer vervolmaking 1 2 3Traject VerkoopVerkoop- en accountmanagement 1 8partim Verkoopmanagement 1 4partim Accountmanagement 1 4Inkoopmanagement 1 2 3De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.be36

BedrijfsmanagementInhoud opleidingsonderdelenJe bestudeert de diverse distributievormen(toepassingsgebied van de dienstensector) ende specifieke invulling van de marketingmix bijretailers.MarktonderzoekMarktonderzoek bestaat erin om op eeneffectieve en efficiënte wijze informatie teverzamelen, te verwerken en te interpreteren.Die informatie laat toe in verschillendemarketingdomeinen beslissingen te nemen. Jeleert de bouwstenen kennen waaruit eenmarktonderzoek kan bestaan (de globalestructuur, desk en field research). En je leertomgaan met de nodige statistische technieken.Zowel beschrijvend als verklarend onderzoekkomt aan bod. Je zal trouwens in je heleopleiding marktonderzoek toepassen.MarketingstrategieEen strategische analyse geeft je inzicht in deexterne en interne omgeving van deonderneming. Je toetst de verschillende topicsaf aan de hand van best practices in marketingmanagement cases. Je oefent de ingestudeerdekennis aan de hand van een businessgame.Je bouwt je kennis op en dit resulteert in deuitwerking van een strategisch marketingplanvoor een bestaand bedrijf dat je maakt in hetderde jaar van je opleiding.ConsumentenpsychologieInzicht in de waarneming, de beoordeling en debesluitvorming van de consument bij deaanschaf van een product is voor de marketeeronontbeerlijk. Praktijksituaties maken duidelijkhoe het marketinggebeuren van een organisatiein elkaar zit.Marketingstrategie III & PrijsbeleidVertrekkend vanuit de algemene basis bekijk jein je opleiding alle sleutels die leiden naar eenoptimale marketingaanpak. In het vak prijsbeleidverneem je hoe prijsdimensie een belangrijke rolspeelt binnen marketingimplementatie.Je bestudeert de aspecten die bepalend zijnvoor een winstgevende prijszetting, je leert zetoepassen en kritisch beoordelen.Distributie & DienstenmarketingJe verwerft inzicht in de basiselementen vanmarketingplanning voor dienstverlenendeorganisaties (het concept, de strategische issuesen de invulling van de marketingmix, met denadruk op personeel).TrendanalyseHeel wat tijdschriften en kranten hebben hetover trends. Trends hebben een enorme invloedop de manier waarop we consumeren.Trendwatchers hebben het erg druk metuiteenzettingen over de maatschappelijketrends, markttrends, consumententrends enproducttrends. In het opleidingsonderdeeltrendanalyse zal je als student trends kunnenspotten en onderzoeken. Je krijgt ook de kansom samen te werken met eenjongerentrendbureau die jou aanleert hoe trendste implementeren in een bedrijfsstrategie.Als toekomstig marketeer zullen trends je eenmeerwaarde geven bij de ontwikkeling vannieuwe producten, hippemarketingcommunicatiecampagnes en anderesuccesvolle innovaties.MarketingcommunicatieJe bestudeert de technieken van eenmarketingcommunicatieplan: doelgroepen,doelstellingen, strategie, budget, nieuwe media,medialandschap en effectmeting. Ook de kennisover digitale media wordt aangescherpt. Je leertom zelfstandig een communicatieplan op testellen. Uiteraard zorgen we voor de link met deplaats en de functie van marketingcommunicatiebinnen het globale marketing- enondernemingsreferentiekader.Business to Business & verkooptechniekenJe krijgt inzicht in de karakteristieken vanmarketing in een business-to-businessomgeving(B2B), met name de industriëlemarktsegmentatie, ‘market targeting’ enpositionering. Je leert ze toepassen en deinstrumenten van de B2B-mix hanteren.Daarnaast benader je de persoonlijke verkoopook als het communicatiehulpmiddel bij uitstek,zowel vanuit het standpunt van de afnemer alsdat van de verkoper. We besprekenklantentypologieën, maken een profielschetsvan persoonlijkheidskenmerken en nog veelmeer. Ook bestuderen we de praktische opbouwvan een verkoopsgesprek en passen al dezekennis toe in cases.marketing: opleidingsonderdelen2013-2014 37

ICTJe werkt met de belangrijkste office tools. En jegaat verder in data-analyse en databasebeheer.Je leert met Access deskundig databasesaanmaken en gebruiken: tabellen aanmaken,gegevens invoeren, importeren en exporteren,query’s ontwerpen, werken met formulieren enrapporten.- verkoop- en accountmanagementJe leert een verkoopplan opstellen alsstrategisch hulpmiddel in een onderneming, enoefent je in de planning van het verkoopteam,accountmanagement, timemanagement,motivatietechnieken, enz. Voorts leer je inkoopenverkoopgesprekken te voeren, teonderhandelen, te argumenteren, …marketing: opleidingsonderdelenInterdisciplinair projectHierbinnen worden de competenties instrategische analyse en communicatievevaardigheden getraind door je (in teamverband)te laten verdiepen in een probleem, de cijfersvan een marketingsituatie te laten analyseren, teevalueren, je er duidelijk rond te latencommuniceren, adviezen voor te stellen en jeook nog blijk te laten geven van kritischeingesteldheid en beoordelingsvermogen.Grafisch designJe leert via een lay-outprogramma op eendeskundige manier een publicatie aanmaken,opmaken en afdrukken.Internationale marketingJe leert producten en diensten op internationaalniveau te commercialiseren. Je leert allebeïnvloedende omgevingsfactoren in vreemdemarkten kennen en de culturele dimensie diehierbij een belangrijke rol speelt. Daarnaastbelichten we de verschillendemarketingmixcomponenten in eeninternationale context.E-marketingJe past de methoden en technieken vanstrategische marketing toe op de nieuwe mediaen nieuwe telecommunicatiemethodes. Het is debedoeling de nodige competenties te verwervenom met succes het hoofd te bieden aan deuitdagingen die dit oplevert.Keuzetraject derde jaarJe specialiseert je in communicatie of verkoopenaccountmanagement.- marketingcommunicatie en databasebeheervervolmakingJe bestudeert het communicatielandschap. Jekrijgt ook inzicht in het globale directmarketingdenken en de specifieke directmarketingaanpak.MarketingprojectHet marketingproject is een strategische analysevan een bestaande organisatie. Je teamverzamelt informatie over de interne en externeomgeving en verwerkt die input in eenSWOT-analyse. Vervolgens stel je eenstrategisch marketingplan op, met concretevoorstellen voor de bedrijfsstrategie. Dat plandiep je in functie van de gekozen module(communicatie of verkoop) verder uit.Verschillende teams werken als concurrentenvan elkaar en presenteren en verdedigen hunproject in het Frans voor een jury, samengestelduit de verantwoordelijken van het bedrijf en eenaantal betrokken lectoren.Stage en bachelorproefDe stage vormt het sluitstuk van de opleiding.Binnen een stage functioneer je in een reëlewerksituatie waarbij je aan dezelfde eisen als dewerknemers moet voldoen. Er zijn ookprojectstages waarbij je in een studententeamals junior marktonderzoeker werkt. Daarnaastmaak je ook een bachelorproef, die bestaat uiteen praktische studie die aansluit bij jouwafstudeerrichting.GetuigenisAn De VolderSales manager Chocolate Out of Home Channels"Een succesvolle opleiding? Ik ben ervanovertuigd! Voor mij is marketing een rijkeopleiding die vele topics behandelt, een goedebasis van theoretische knowledge maar met eenerg down to earth-attitude die op dearbeidsmarkt van vandaag echt nodig is omsuccesvol te zijn. Na de opleiding ben ik terechtgekomen bij Mars Belgium waar ik een carrièreheb kunnen uitbouwen in verschillende rollen insales & trademarketing. Vandaag ben ikverantwoordelijk voor out of home saleschocolate in België, een rol die een combinatieis van business-, customer- & peoplemanagement."38

BedrijfsmanagementAfgestudeerd.En nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bachelor-opleidingen en een heleresem navormingen aan. Op die manier verhoogje je kans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Aan het werkAls marketeer heb je prachtige perspectieven encarrièremogelijkheden. Onze marketeers gaannamelijk alle kanten uit omdat ze door zo veelbedrijven en organisaties zo gegeerd zijn. Devraag vanuit het werkveld naar goede krachtenis dan een stuk groter dan het aantalafgestudeerden dat jaarlijks onze schoolbankenverlaat. Ken jezelf en bekijk of dit je natuurlijkebiotoop is: veel omgaan met veel mensen, veelorganiseren, flexibel en creatief zijn. Maar éénding is nu al zeker: je zal niet in een vlakkeloopbaan terechtkomen. Wie ambitie enpersoonlijkheid heeft, zal met dit diplomagegarandeerd carrière maken.Je hebt de pure marketingjobs, maar er zijn ookheel wat opportuniteiten in verkoop endistributie of in de media & reclame en decommunicatiediensten van allebedrijven/organisaties. Daarnaast biedt hetmarktonderzoek heel wat perspectieven en zijnook goed geschoolde commerciëlemedewerkers altijd in trek. En dit in de wereldvan frisdranken tot banken, van artisanale bierentot industriële pompen.Dus voldoende keuze. Een greep uit de velemogelijkheden:— account manager— advertising manager— brand manager— commercieel medewerker— communicatiemanager— exportmanager— conversation manager— inkoper— kostprijsberekenaar— marktonderzoeker— productmanager— promotieverantwoordelijke— reclame- /DM-medewerker— sales representativeGetuigenisNico Cornelisaccount manager bij Dallas Antwerp"Waarom ik graag in de reclame werk? Omdat ikgraag met mensen samenwerk. Samen door destorm. Met de klant en met het team. Samen eenbriefing analyseren,luisteren wat de klant echtnodig heeft. Een neus hebben voor wat leeft enwat mensen raakt recht in het hart. Samen metstrategen vanuit insights redeneren naar slimmeconcepten waar onze creatieven dan mee aan deslag kunnen. Verbeelding aan de macht. Maaraltijd strak voor ogen het doel en de praktischebezwaren tussen droom en daad. Eenfantastisch boeiende en soms ook slopendepingpong die een gepolierde diamant moetopleveren. Vanuit alle kanten en invalshoekenbekeken, gewogen en gekeurd. De volgendestap is dan het aftoetsen met de klant. Met vuureen concept verdedigen waar je met het heleteam frontaal achter staat. Gaan voor de GO enje collectieve ideeën concreet vorm zien krijgenvia de productie.Tot de campagne finaal wordtlosgelaten en je die hilarische tv-spot ziet tijdensje favoriete programma of dat youtubefilmpjedat op social ontvlamt en zowaar een miljoenviews krijgt ...Euforie. Trots. Een teamgevoeleven hecht als een perfect op mekaar afgestemdvoetbalelftal dat voor de beker gaat. Wij hebbensamen het verschil gemaakt. Mijn opleidingmarketing aan HoGent heeft mij goedvoorbereid. Sterke resultaten neerpoten samenmet een team. Dat had ik al grondig kunnenoefenen. Jezelf volledig kunnen uitleven in eenproject met veel facetten van analyse overcreativiteit tot organisatie en practischeimplementatie: daar word je op getraind door devele praktijkopdrachten in samenwerking methet werkveld. Ik heb nu de job van mijn leven enmijn studies aan de Hogent waren daarbij - omhet in reclametermen uit te drukken - strategischeen slimme zet."marketing: afgestudeerd en nu?2013-2014 39

milieumanagement: opbouwMilieumanagementAangeboden opcampus MercatorDe afstudeerrichting milieumanagement is eenboeiende en zeer diepgaande opleiding dievolledig focust op praktijk en actualiteit. Want deuitdaging is bijzonder groot. Dat we niet goedbezig zijn met ons milieu is een issue vanmondiaal belang. Dat het verkeer langzaammaar zeker dichtslibt om uiteindelijk fataal tebezwijken aan het zogeheten verkeersinfarct iseen problematiek met een enorme impact opalle denkbare terreinen: ecologisch, economisch,psychologisch, medisch, ethisch, ...Onze samenleving heeft dringend degelijkgeschoolde praktijkspecialisten nodig. Mensendie oprecht begaan zijn met de thema's milieu,duurzame ontwikkeling en mobiliteit. Scherpegeesten die inzichtelijk de problemen kunnendetecteren, analyseren en naar duurzameoplossingen willen werken. Want duurzaam isde sleutel. Duurzame ontwikkeling betekentimmers dat je een subtiel evenwicht tracht tevinden tussen milieu en economie. Omdat je wilmeewerken aan een groots project: de volgendegeneraties een gezonde wereld doorgeven. Eengezonde wereld op alle vlakken. Voor iedereen.Make the green difference. Ga de uitdaging aan.OpbouwDe afstudeerrichting focust op drie belangrijkeluiken: milieu, duurzaamheid & mobiliteit.Stap 1: een global view op milieuproblematiekJe duikt onmiddellijk in de boeiende realiteit vanvakken als milieurecht, milieubeleid enduurzame ontwikkeling. En ook chemie en fysicabehoren tot het pakket: je kan namelijkmilieuproblemen niet correct gaan inschattenzonder deze basiskennis. Maar geen paniek: jehebt geen wetenschappelijke knobbel nodig, eris geen voorkennis vereist.Vanaf het begin van je opleiding is deintrigerende wereld van de milieupraktijk dusabsoluut een feit. Je bestudeert allemilieucompartimenten en je leert hoe openruimte moet worden ingericht, hoe biotopenfunctioneren, hoe met gevaarlijke stoffen moetworden omgegaan, wat de wetgeving enregelgeving ter zake is enz. Ook ecologie,40ruimtelijke ordening ennatuurbehoudswetgeving zijn gesmaakteonderdelen van de opleiding.En omdat communicatie altijd een belangrijkonderdeel van je latere job zal vormen, krijgenook de talen de nodige aandacht en daarbeginnen we alvast mee in het eerste jaar. Entalen moet je hier echt wel toegepast enpraktijkgericht zien: vlot en overtuigend kunnenpraten, argumenteren en presenteren, in deeerste plaats in het Nederlands, en in minderemate ook in het Frans en het Engels.Stap 2: duurzaamheid en mobiliteit in al hunaspectenVanaf de tweede bachelor gaan we onsverdiepen in de topics duurzaamheid enmobiliteit. Duurzaamheid is in feite de rodedraad die doorheen al de specifieke vakgerichteopleidingsonderdelen loopt. Je leertbijvoorbeeld hoe de principes van duurzameontwikkeling geïntegreerd kunnen worden in hetbeleid van de overheid of van een bedrijf. Jeleert ook hoe je effectief mensen kan gaansensibiliseren. En via de opmaak vanvervoersplannen krijg je inzicht in hoe bedrijvenaan hun mobiliteitsproblematiek kunnensleutelen. Die piste wordt doorgetrokken enverder met projecten en cases onderbouwd inhet derde jaar. Hoe milieuzorg in de praktijkwerkt kan je dan zelf gaan checken tijdens detalrijke bedrijfsbezoeken.Stap 3: verdieping in real life projectenVanaf het eerste jaar ga je aan de slag inreallifeprojecten: je werkt aan een milieuvergunningsdossier,je lijst milieuaspecten vaneen bedrijf of organisatie op en in de volgendejaren spit je dit verder uit. Je waant je dus al ineen milieuadviesbureau. In het tweede en derdejaar van je opleiding werk je ook met echtemobiliteits-, natuur- en duurzaamheidsdossiers.Stap 4: bepaal zelf je studietrajectLigt mobiliteit je iets minder? Wil je jehorizonten verruimen? Geen probleem. Hetderde semester bevat een homogeen pakketruimtelijke ordening en mobiliteit en is in zijngeheel inwisselbaar met een Erasmus-studie inhet buitenland. Een semesterenergiemanagement of een studie duurzameontwikkeling in een Nederlandse of Finsehogeschool? Daar kan voor gezorgd worden.

Bedrijfsmanagement12Milieumanagementopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Chemie 1 5 6Fysica en procestechnologie 1 3 4Milieubeleid en milieurecht 1 3 4Duurzame ontwikkeling 1 2 3(keuze Nederlands of Engels)Algemeen, burgerlijk en handelsrecht 1 4 5Communicatievaardigheden 1 2 3Frans 1 2 3Engels 1 2 3Management en MVO 2 5 6Economie en milieueconomie 2 3 5Beroepsgericht Frans en Engels 2 5partim Beroepsgericht Frans 2 2partim Beroepsgericht Engels 2 2ICT (keuze Nederlands/Engels) 2 4 5Toxicologie en gevaarlijke stoffen 2 3 3Projecten Milieu I 1 + 2 5partim Projecten Milieu I 2 projectwerkpartim Competentie- en talentmanagement 1 + 2 projectopleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Ruimtelijke ordening 1 5 6Mobiliteit 1 3 4Databasebeheer en GIS 1 3 4Onderzoeksvaardigheden 1 4 5Project mobiliteitsbeleid 1 project 5Mobilitédurable dans une 1 2 3perspective internationaleProject bedrijfsvervoerplanning 1 project 3Competentiemanagement en internationaal 1 + 2 project 3paspoortTechnologie milieucompartimenten I 2 5 6Technologie milieucompartimenten II 2 4 5Wetgeving milieucompartimenten 2 4 6Energie 2 2 3Essential Environment 2 2 3Projecten Milieu II 2 project 4werkwerkwerkwerkwerk2013-201441

milieumanagement: opleidingstabel3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Bedrijfsinterne milieuzorg 1 5 6Zorgsystemen 1 1 uur en 4prjwerkCompetentiemanagement en 1 + 2 project 3internationaal paspoortControle en handhaving 1 4 uur en 6werkprjwerkNatuur 1 5 uur en 8prjwerkDuurzame ontwikkeling en transitie 1 5partim Transities en duurzaamheidsacties 1 0,5 u enprjwerkpartim Transitions dans une 1 2perspective internationaleSensibilisering 1 5partim Sensibiliseringstrategieën 1 1 uur enprjwerkpartim Sustainability awareness 1 2Eén opleidingsonderdeel kiezen uit: 3ander opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2studium Generale1 of 2 lezingenwebdesign 1 2grafisch design 1 2Stage 1 of 2 werkveld 11Bachelorproef 1 of 2 werkveld 9De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.be42

BedrijfsmanagementInhoud opleidingsonderdelenChemieIn deze cursus wordt een basis chemie gelegd,specifiek gericht op de milieustudie in je tweedeen derde jaar. Je verwerft inzicht in de opbouwvan de materie, en in de chemischebewerkingen in de milieutechnologie. Je kuntverschillende soorten chemicaliën in eenwelbepaalde groep situeren en je leert hunalgemene eigenschappen en toepassingenkennen. De nadruk wordt vooral gelegd opchemicaliën die milieuverontreinigendecomponenten hebben. Je leert inzien waaromen hoe een chemische reactie plaatsvindt. Er isgeen specifieke voorkennis vereist.Fysica en procestechnologieIn de fysica en procestechnologie worden vooralbegrippen, formules en randapparatuurbesproken die nodig zijn om de cursussen in devolgende jaren te begrijpen. Ook in ditopleidingsonderdeel wordt van nul gestart.Milieurecht en milieubeleidsvormingIn het eerste jaar wordt de basis gelegd voor destudie van milieuregelgeving. Je leert hoe hetmilieurecht is opgebouwd, en welkeinstrumenten de overheid hanteert om eenmilieubeleid te voeren. Je wordt wegwijsgemaakt in de verschillende overheden eninstellingen die dit milieubeleid uitvoeren. Naeen inleidend theoretisch deel leer je meteen demilieucodex hanteren, leer je op te zoeken welkbedrijf welke vergunning moet aanvragen en (ingrote lijnen) welke exploitatievoorwaarden vantoepassing zijn.Duurzame ontwikkelingDit opleidingsonderdeel biedt een bredeintroductie in het vakoverstijgende thema’duurzame ontwikkeling’. Duurzame ontwikkelingomvat veel verschillendeonderwerpen, zoals armoede, ontwikkelingskansen,klimaat, schaarse grondstoffen,toekomstbeelden, verantwoordelijkheid vanbedrijven en professionals, innovatievetechnologieën, … In het concept ‘duurzameontwikkeling’ zijn al deze onderwerpen metelkaar verweven. Je leert waar duurzameontwikkeling voor staat en je kunt bepalen watals duurzaam kan worden beschouwd.Gevaarlijke stoffen en veiligheidVeel bedrijven werken met gevaarlijke stoffen ofslaan gevaarlijke stoffen op. Je leert dezegevaarlijke stoffen te duiden, bestudeert deregelgeving en ziet wat er kan en moet wordengedaan op gebied van milieu en veiligheid.Projecten milieu I en IIJe maakt voor een reëel bedrijf eenmilieuvergunningsdossier op, dat je na opmaakook zult beoordelen en waarvoor je demilieuvoorwaarden zult bepalen. Daarnaastschets je in een andere bedrijfscontext dehinderaspecten, je kijkt wat je kan doen t.a.v.bepaalde problemen (bv. waterverontreiniging)en je maakt voor deze bedrijfscontext eenzorgsysteem. Uiteraard zijn de taken in heteerste jaar nog vrij eenvoudig en worden diecomplexer naarmate je verder vordert in hetopleidingstraject.Ruimtelijke ordeningIn deze module bestudeer je de problematiekvan het gebruik (en misbruik) van de leefruimtedoor mens en bedrijf. Je gaat geregeld op hetterrein voor de confrontatie metstedenbouwkundige realisaties in de ruime zin.Je bestudeert de belangrijkste geografischeverschijnselen in onze West-Europese leefruimteen je leert werken met cartografisch materiaal.Je ziet meteen ook hoe de wetgeving hetruimtelijk gebruik reglementeert.MobiliteitJe wordt wegwijs gemaakt in demobiliteitsproblematiek en in hetmobiliteitsbeleid. Je verwerft een algemeenbegrippenkader waardoor je in staat bent omeen mobiliteitsplan te kunnen lezen eninterpreteren en een bedrijfsvervoerplan op testellen.Databasebeheer en GISJe leert met Access deskundig een databaseaanmaken en gebruiken: tabellen aanmaken,gegevens invoeren, importeren en exporteren,query’s ontwerpen, werken met formulieren enrapporten. Je leert ook werken met eengeografisch informatiesysteem zodat je bv.geodata van verschillende bronnen kuntintegreren op één kaart.milieumanagement: opleidingsonderdelen2013-2014 43

milieumanagement: opleidingsonderdelenProject bedrijfsvervoerplanningJe leert vanuit een reële bedrijfscontext eenenquête opstellen en verwerken en eenbedrijfsvervoerplan opmaken.Onderzoeksvaardigheden en projectmobiliteitsbeleidJe leert hoe je een uitgebreid project moetaanpakken en hoe je een onderzoeksopdrachttot een goed einde moet brengen, met de juisteonderzoeksmethodologie en een correcteverwerking van de gegevens. Je past deze skillsonmiddellijk toe op een onderzoeksopdrachtwaarbij je facetten van het mobiliteitsbeleid vaneen gemeente moet beschrijven en evalueren.Ook je communicatieve vaardigheden(interviewen, rapporteren, in groep werken,vergaderingen leiden, …) worden hierbijgetraind.Milieucompartimenten (technologie enwetgeving)Milieuhinder kan in verschillendecompartimenten voorkomen. We besprekenachtereenvolgens de compartimenten lucht,water, bodem, geluid, afvalstoffen enmestproblematiek zowel op technologisch als opwetgevend vlak. Je leert inzien dat preventieprioritair is. Je leert milieubelastende activiteiteninschatten en verwerft inzicht in debasistechnieken voor milieusanering. Jebestudeert de milieuhinderregelgeving: dezeleer je opzoeken in het wetboek (dus nietmemoriseren, maar kunnen opzoeken en inzichtverwerven). Je maakt excursies naar bedrijvenom installaties en saneringstechnieken op hetterrein te bekijken.EnergieEnergiemanagement en rationeelenergiegebruik zijn een wezenlijk onderdeelgeworden binnen de milieuzorg, niet het minstals gevolg van de klimaatopwarming.NatuurDe cursus natuur leert je een beeld te vormenvan de verschillende organismen, met hunsamenhang, levenspatronen en ruimtelijkespreiding. Je ziet hoe allerlei factorenmilieuverontreinigend werken. Je leert debetekenis van begrippen als natuurlijk evenwichten draagkracht van het milieu. Je ziet meteenook de wetgeving: hoe Vlaanderen de weinigenatuur die er nog rest tracht te beheren en tebeschermen.Bedrijfsinterne milieuzorg en zorgsystemenEnkele heel praktische taken van demilieucoördinator worden je bijgebracht doordocenten die in de praktijk staan: hoe moet eenintegraal milieujaarverslag worden opgemaakt,hoe breng je de kosten en baten van eenmilieuinvestering in rekening, enz. Het milieu ishet best gediend wanneer de milieuzorg vanuitde bedrijven zelf komt, en nog meer wanneereen systeem wordt opgezet om steeds beter tepresteren op milieugebied. Hoe een dergelijksysteem geïmplementeerd wordt, leer je inzorgsystemen, en wel meteen ook in de praktijk,met een reële bedrijfscontext.Controle en handhavingEen milieuambtenaar of toezichthouder neemtmonsters en meet. Als een bedrijf niet in orde is,stelt hij een proces-verbaal op en neemtbestraffende maatregelen. Stap voor stap leer jehoe jij zo een taak uitvoert.Duurzame ontwikkeling en transitiesVia transities zal onze maatschappij evoluerennaar een duurzame maatschappij. Je leert hiervia welke mechanismen dit kan gerealiseerdworden en hoe je als duurzaamheidsprofessionalbinnen jouw werkveld hieraan kanmeehelpen.SensibiliseringZowel voor milieu, duurzaamheid als mobiliteitis sensibiliseren een wezenlijk onderdeel.Dikwijls zal je anderen moeten overtuigen omeen gedragswijziging door te voeren. In ditopleidingsonderdeel leer je een aantalbasisbeginselen rond sensibiliseren en ga je ditdirect ook toepassen in een reële situatie.Stage en bachelorproefJe doet twaalf weken lang beroepservaring op ineen werkveldomgeving (milieu- ofmobiliteitsadviesbureau, milieuafdeling van eengemeente, natuur- of milieubeweging, ...). Jewerkt ook aan een project dat je zelf hebtvoorgesteld en je toont daarbij aan dat jewaardig bent om af te studeren in deze richting.Dat is het uitgangspunt van ditopleidingsonderdeel, dat vooral praktisch wordtaangepakt.44

BedrijfsmanagementAfgestudeerd.En nu?Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bachelor-opleidingen en een heleresem navormingen aan. Op die manier verhoogje je kans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Aan het werkEenmaal je prestigieuze diploma bachelorbedrijfsmanagement milieumanagement op zak,gaat er een waaier aan beroepsmogelijkhedenvoor je open. Het spectrum is zeer ruim en zeerinteressant en varieert van milieucoördinator,over natuurinspecteur tot mobiliteits- enduurzaamheidsconsulent. Je kan als werknemerstarten, als ambtenaar of als zelfstandige.Milieumanagement is officieel erkend voor deopleiding tot milieucoördinator niveau B. Ditbetekent concreet dat je aan de slag kunt alsmilieucoördinator in een bedrijf. Met jespecialisatie milieu kan je bijvoorbeeld aan deslag als medewerker in een milieuadviesbureau.Of je kiest voor een van de diversemilieuadministraties van de overheid, zo kan jebijvoorbeeld solliciteren voor gemeentelijkmilieuambtenaar. Maar je kan je ook altijdvestigen als zelfstandig milieuconsulent.De vraag naar professionals groeit van dag totdag. Professionals die overheid en bedrijvenkunnen begeleiden in de omschakeling van hunbedrijfsvoering op het vlak van duurzameontwikkeling. De creatie vanduurzaamheidsambtenaren in de gemeenten isdaar slechts één voorbeeld van. En gezien hetgigantische mobiliteitsprobleem en de steedsluider wordende schreeuw van de maatschappijnaar oplossingen, groeit ook in de specialisatiemobiliteit de vraag naar degelijk geschooldedeskundigen.En naast specialisten zijn onze afgestudeerdenin hun specifieke vakgebied ook multi-inzetbareallrounders: je kan dus voor een waaier aan jobsgelinkt aan milieu, mobiliteit en duurzaamheidspecifiek en ecologie in ruimer perspectiefterecht bij allerhande organisaties enverenigingen, zoals de Bond Beter Leefmilieu,Natuurpunt, …milieumanagement: afgestudeerd en nu?Heb je commerciële feeling, dan is consultativesales representative misschien de carrièreboostbij uitstek voor jou: de markt vanmilieuproducten en -installaties is enorm engroeit nog dagelijks. Milieu is een hot topic. Deverkoop ervan is een gespecialiseerde materieen vergt dus milieudeskundigheid. Waarover jijbeschikt.2013-2014 45

milieumanagement: getuigenissenGetuigenisJana Verlindemilieuambtenaar bij de gemeenteSint-Martens-Latem"Ik kon meteen na de opleiding beginnen opmijn stageplaats, een milieuadviesbureau. Daarvoerde ik voornamelijk 'eco-efficiëntiescans' uit:onderzoeken hoe een bedrijf minder water,energie, materiaal, … kan gebruiken om zo dekosten te beperken én tegelijk beter te presterenop het vlak van milieu. Nu ben ik gemeentelijkmilieuambtenaar, een zeer diverse job. Eengroot deel is administratie: subsidiereglementenopmaken, milieuvergunningsaanvragen en–meldingen behandelen, wettelijkeverplichtingen opvolgen, energieverbruik, …Maar er is natuurlijk veel meer dan dat. Alssecretaris van de gemeentelijke milieuraadorganiseer ik verschillende activiteiten. Eengroot deel van mijn werktijd gaat ook naarcommunicatie over milieu- enduurzaamheidsthema’s. Maandelijks plaats ikeen ecotip op de gemeentelijke website, stel ikartikels op voor het gemeentelijk infoblad,communiceer ik over composteren,energiescans, afval sorteren, enz. De studiemilieumanagement gaf me alle nodige tools omdeze job naar behoren uit te oefenen. Beperkenvan onze 'ecologische voetafdruk' is voor mijaltijd heel belangrijk geweest, en dat is ook dereden waarom ik voor de studierichtingmilieumanagement koos."GetuigenisStephanie Wulteputtemedewerker studiebureau DLV"Ik ben vier maanden afgestudeerd en werk alnet zolang in de afdeling milieu van eenstudiebureau, waar ik ook stage liep. Voorlopigis dit nog als assistent-milieucoördinator. Ik hebeen heel divers takenpakket. Ik volg de bezoekenop die de externe milieucoördinatoren van hetbureau aan de bedrijven brengen, verrichtmilieuaangiften en -meldingen, stelmilieuvergunningsaanvragen op en sta deexploitant bij in het dagelijks milieubeheer vanzijn onderneming. Dit is de hoofdmoot, maar ikmaak ook presentaties voor allerhandeinformatievergaderingen, stel werkplannen enmobiliteitsprotocollen/plannen op, organiseerbegeleidingscommissies, en sta in voor hetopstellen van contracten en facturen voor onzeprojecten. Na één jaar ervaring kan ik mijnerkenning als extern milieucoördinatoraanvragen en zal ik zelf verantwoordelijkheiddragen voor de bedrijven waarvoor ik insta.In de opleiding Milieumanagement komen heelwat van de taken die ik nu doe aan bod, zowelonder de vorm van theorie als verwerkt inprojecten. Voor mij is die studie de idealevoorbereiding om mijn droomjob uit te voeren.De opleiding milieumanagement is de idealebasis voor iedereen die, zoals ik, interesse heeftin de combinatie bedrijven/milieuproblematiek.Iedereen die zich wil inzetten om bedrijvenmilieuvriendelijker en duurzamer te latenexploiteren heeft baat bij deze theoretisch enpraktisch zeer relevant ingevulde studie. Je hebtecht een voorsprong bij sollicitaties omdat jeconcreet inzicht hebt verworven."46

RechtspraktijkAangeboden opcampus MercatorDe afstudeerrichting rechtspraktijk is een brede,maar tegelijkertijd gespecialiseerde en sterkpraktijkgerichte opleiding. De uitdaging is grootwant de samenleving wordt altijd maarcomplexer en evolueert snel. Elke dag komt erwel nieuwe wetgeving bij, niet alleen federaal,maar ook op het niveau van gemeenschappenen gewesten. En natuurlijk ‘on top of all this’: detoenemende invloed van de Europese Unie. Deactieradius van het recht wordt ook altijd maarruimer en ruimer:Mag een baas de e-mails van zijn werknemerslezen? Mag je naar iedereen die je kent eennewsletter sturen met een commercieel aanbod?De link met de praktijk is namelijk altijd sterk endirect voelbaar dankzij cases uit het levengegrepen, gastsprekers en boeiende opdrachten('practicum'). Daarnaast wordtvakoverschrijdend gewerkt, hetzij via projecten,projectwerken of projectweken.Naast een up-to-date algemene economischevorming, leer je hoe je de evoluties in het rechten de tendensen in de rechtspraak op de voetkan volgen en interpreteren. Op die manierverwerf je snel een zeer degelijke basis. En kanje doen wat je al altijd had willen doen: op eenprofessionele manier praktisch enprobleemoplossend omgaan met juridischebronnen en werkinstrumenten. Natuurlijk moetje jouw advies correct kunnen verwoorden enoverbrengen: een stevige training communicatieen ICT-toepassingen zal je hierbij helpen. Deopleiding Rechtspraktijk is dus een sterkconcept.rechtspraktijk: opbouwEr bestaat dan ook een stijgende vraag naarpraktijkjuristen. Juridisch geschoolde bachelorsdie niet alleen de bestaande rechtsregelskennen, maar die ook juridische evoluties op devoet volgen en die de gewijzigde rechtsregelsvlot kunnen begrijpen.Van rechtspractici wordt verwacht dat zij dejuiste regels kunnen toepassen in de juistesituaties: vlot, helder en to the point. Dit vergtniet alleen een flinke dosis rationaliteit endoorzettingsvermogen, maar ook een voldoendehoog EQ (Emotionele Intelligentie). Mensen dusmet empathie en een scherp sociaal aanvoelen.Die echt kunnen luisteren. Mensen kortom dieeen probleem haarscherp kunnen inschatten. Enhet ook kunnen oplossen. Neem jij die uitdagingaan?Vanaf het eerste jaar staat de juridische vormingcentraal en maak je kennis met de belangrijkstetakken van het recht. Daarnaast oefen je ook alje communicatieve vaardigheden in, zowel inhet Nederlands, het Frans als het Engels. Zo haalje al snel schriftelijk en mondeling een hogerniveau en kan je vlot overweg met hetrechtsjargon in verschillende talen. Vakken alshandelsrecht, management, economie eninformatica bouwen mee aan je algemenebedrijfseconomische basis.Het tweede jaar specialiseert steeds meerrichting juridische werkveld, een trend die zichdoorzet in het derde jaar en culmineert in deultieme reallife-ervaring: je stage.OpbouwIn de opleiding rechtspraktijk staan de juridischevakken natuurlijk centraal: alle belangrijketakken van het recht komen uitgebreid aan bodmaar de voeling met de realiteit is nooit verweg. Theorie is hier geen synoniem voor saai. Inonze afstudeerrichting is het vergaren vanencyclopedische kennis geen doel op zich, welintegendeel. Het uploaden van feiten en cijferszonder verband of realistische context is zelfs uitden boze: als je een wettekst of clausulebestudeert, weet je ook waarom je dat doet.48

Bedrijfsmanagement12opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Inleiding tot de rechtspraktijk 1 + 2 6partim Rechtsmethodiek en juridisch schrijven 1 projectpartim Competentie- en talentmanagement Iwerk1 + 2 coachingPersonen- en familierecht 1 2 3Verbintenissenrecht 1 3 4Grondwettelijk recht 1 2 3Communicatievaardigheden Nederlands I, 1 3 4incl project juridisch schrijvenFrans 1 2 3Engels 1 2 3ICT (keuze Nederlands/Engels) 1 4 5Handelsrecht 2 3 4Zakenrecht, zekerheden en intellectuele rechten 2 2 3Strafrecht en strafvordering, 2 4 5incl project jeugdrechtPersonenbelasting 2 3 4Management 2 4 5Economie 2 3 4Juridisch Frans en Engels I 2 4partim Juridisch Frans I, incl project jeugdrecht 2 2partim Juridisch Engels I 2 2opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Administratief recht 1 4 5Arbeidsrecht 1 4 5Gerechtelijk privaatrecht 1 3 4Verzekeringsrecht 1 4 5Familiaal vermogensrecht 1 5 6Juridisch Frans en Engels II 1 5partim Juridisch Frans II 1 2partim Juridisch Engels II 1 2(incl project mededinging)Fiscaliteit ondernemingen 2 4 5Ondernemingsrecht 2 6partim Vennootschapsrecht 2 3partim Economisch en financieel recht 2 2(incl project mededinging)Project gerechtelijk privaatrecht 2 project 4(incl. deontologie en Nederlands)Communicatievaardigheden Nederlands II 2 project 4(incl project gerechtelijk privaatrecht)werkwerkrechtspraktijk opleidingstabel2013-201449

echtpraktijk: opleidingstabel23opleidingsonderdelenvervolg vorige paginasemesteruren perweek studiepuntenSeminarie privaat- en publiek recht I J 8partim Project privaat- en publiek recht I 2 projectwerkpartim Project Gemeenschappen en 2 projectgewesten en juridisch Franspartim Competentie- en talentmanagement IIRE2 - keuzeopleidingsonderdeelwerkJ coachingander opleidingsonderdeel na goedkeuring 1 of 2 3organisatie van de juridische beroepen 2 2 3european Insurance 1 of 2 2 3studium Generale 1 of 2 lezingen 3opleidingsonderdelensemesteruren perweek studiepuntentotaal 60Europees recht 1 5partim Europees recht 1 3partim Project Europese instellingen 1 project(incl. Juridisch Engels)Socialezekerheidsrecht 1 3 4Vermogensplanning en fiscale procedures 1 4 5Administratief recht: rechtsbescherming 1 2 3Bijzondere overeenkomsten 1 2 3Beslag- en executierecht 1 2 3Uitdieping ICT 1 2 3Juridisch Frans en Engels III 1 6werkpartim Juridisch Frans III 1 3partim Juridisch Engels III 1 2(incl project Europese instellingen)Seminarie privaat- en publiek recht II 1 + 2 8partim Project privaat- en publiek recht II 1 projectwerkpartim Project Internationaal privaatrecht en 1 projectjuridisch Franspartim Competentie- en talentmanagement IIIwerkJ coachingStage 2 werkveld 13Bachelorproef 2 werkveld 7De meest recente versies van de lestabellen vind je op http://ects.hogent.be50

BedrijfsmanagementInhoud opleidingsonderdelenBurgerlijk rechtNa een algemene inleiding tot het recht, leer jede basisvaardigheid om, aan de hand vanjuridisch bronmateriaal, de toepasselijkerechtsregel en de relevante rechtspraak enrechtsleer voor een juridisch probleem teverzamelen om de draagwijdte van dierechtsregel te bepalen. Dezeonderzoeksvaardigheden (bronnenstudie ofrechtsmethodiek) zal je in de volgendesemesters toepassen in projecten, projectwekenen eindprojecten.Na het algemeen deel, volgt de studie van dediverse rechtsverhoudingen, nl.— personen- en familierecht: Je leertvraagstukken over o.a. huwelijk,echtscheiding, afstamming en voogdijherkennen, interpreteren en oplossen. Hetdoel is je de nodige juridische enpraktijkgerichte achtergrondkennis teverschaffen die je nodig zal hebben in hetlatere, juridisch georiënteerdeberoepsleven.— verbintenissenrecht: Hoe ontstaanjuridische relaties en welke verplichtingenvloeien daaruit voort voor decontracterende partijen? Een goede analysevan de contractuele rechten enverplichtingen is een must voor derechtspracticus. Maar daarnaast kunnen ookverplichtingen ontstaan zonder eenvoorafgaande overeenkomst(aansprakelijkheidsrecht).— zakenrecht en zakelijke zekerheden: Erbestaan niet alleen juridische relaties tussenpersonen - ook tussen een persoon en eengoed bestaat een rechtsverhouding (alseigenaar of als gebruiker). Bovendien heeftdit niet alleen betrekking op de tastbarezaken, maar kunnen ook de ideeën hetvoorwerp van deze rechtverhouding zijn(intellectuele eigendom).Grondwettelijk rechtHet opleidingsonderdeel maakt je vertrouwdmet de basisbegrippen van publiek recht en metde werking van de Belgische staat.Elementaire kennis van de structuren van onzefederale staat is immers onmisbaar, zowel voorde burger als voor de rechtspracticus.Naast kennis (bevoegdheden en organisatie vande federale overheid, gemeenschappen engewesten, provincies en gemeenten) moet jeinzicht verkrijgen in de werking van deverschillende overheden. Het publiekrechtomvat onder andere de rechtsbescherming vande burger en de fundamentele rechten envrijheden.HandelsrechtJe maakt kennis met alle facetten van hethandelsverkeer: de verplichtingen vanhandelaars en ondernemingen, detussenpersonen in het economisch veld, dewijze waarop handel behoort te worden gevoerd(marktpraktijken), bijzondere handelscontractenen wat er kan gebeuren als een handelaar of eenbedrijf dreigt te mislukken (onderneming inmoeilijkheden en het faillissement).PersonenbelastingJe krijgt een algemeen inzicht in depersonenbelasting. Je zal leren een aangifteformuliervoor loon- en salaristrekkenden in tevullen en de belastbare grondslag te bepalen. Jezal inzicht verwerven in het berekenen van depersonenbelasting.Strafrecht en strafvorderingJe leert over het maatschappelijk gegeven vancriminaliteit en de functie van sociale reacties opafwijkend gedrag. We behandelen onder anderede normering van maatschappelijkonaanvaardbare handelingen, de opsporing envervolging van strafbare feiten, de organisatievan strafgerechten en het verloop van hetstrafproces. Ook het jeugdrecht wordtbehandeld, zodat je ook het personen- enfamilierecht vanuit een andere invalshoek kanbenaderen.In het tweede en het derde jaar wordt zeerberoepsgericht gewerkt. Projecten, gastcolleges,bezoeken aan Belgische en Europeseinstellingen, vakoverschrijdende taken: m.a.w.veel meer dan hoorcolleges. Je mag je na aflooprechtspracticus noemen want je zal je thuisvoelen in heel wat domeinen: overheid of privé,rechtbank of advocatenkantoor, sociaal recht offiscaal recht. Aan jou de keuze!rechtpraktijk: opleidingsonderdelen2013-2014 51

echtspraktijk opleidingsonderdelenAdministratief rechtNatuurlijk is voor een rechtspracticus eendegelijke basiskennis van administratief rechtnodig. De overheid is veruit de grootstewerkgever van het land. Maar de overheid speeltnatuurlijk een belangrijke rol in ieders leven. Jeleert daarom de organisatie en werking van deoverheid grondig kennen en bestudeert onderandere de beheersvormen en deoverheidscontracten.Fiscaal recht en vermogensplanningWe behandelen de inkomsten van zelfstandigen.Je leert een aangifte van de vennootschapsbelastingin te vullen, de belastbare winst tebepalen en de verschuldigde belasting teberekenen. In het derde jaar komenvermogensplanning en fiscale procedures aanbod. Je maakt ook kennis met andere indirectebelastingen: successierechten enregistratierechten.OndernemingsrechtJe krijgt inzicht in de commerciële enniet-commerciële samenwerkingsvormen naarBelgisch recht. Je wordt ook vertrouwd gemaaktmet de belangrijkste facetten van heteconomisch recht en het financieel recht. Ditomvat zowel het recht van de onderneming(mededinging, bankrecht envennootschapsrecht) als consumentenrechten.Arbeidsrecht en sociale zekerheidOok met arbeidsrecht en socialezekerheidsrechtwordt iedere werknemer en zelfstandigegeconfronteerd. Dit opleidingsonderdeel bereidtvoor op een dienstverlenende taak in hetbedrijfsleven, vakbonds- of werkgeversorganisaties,rechtsbijstandorganisaties.Gerechtelijk privaatrechtJe leert je weg te vinden in de gerechtelijkeorganisatie en inzicht te verwerven in hetverloop van een gewone procedure. Je leertactief te werken met het wetboek, eenvoudigeakten op te stellen en te analyseren. In het deelpracticum zal je leren dagvaardingen,verzoekschriften, betekeningakten, besluiten,enz. op te stellen. Allemaal documentenwaarmee je in een juridische praktijk inaanraking komt. Zo krijg je de praktijk op decampus al mee.VerzekeringsrechtWe bestuderen in het bijzonder delandverzekeringsovereenkomstenwet en debijzonder gereglementeerde verzekeringscontractendie hoofdzakelijk verband houdenmet het privéleven van de verzekerde.Europees rechtWe bestuderen de invloed van het Europeesrecht op het Belgisch recht. We concentrerenons vooral op het Europees materieel recht: deinterne markt met het vrije verkeer en hetmededingingsrecht, door studie van deverdragteksten en arresten van het Hof vanJustitie. We bespreken de verschillendeinstellingen van de EG/EU en derechtsbescherming: de verschillende proceduresvoor het Hof van Justitie en de rol van denationale rechter in de handhaving van hetEuropees recht. Meer zelfs: we gaan opmeerdaagse studiereis naar Straatsburg.Seminarie privaat en publiek recht (projectwerk)Je gaat aan de slag met multidisciplinairecasussen, waar je echt met het werkveld incontact treedt en waarin je al je capaciteitenmoet gebruiken. Net als in het echte levenontdek je nieuwe uitdagingen terwijl je oponderzoek bent … Dit is de afronding van dedriejarige opleiding en integreert allecompetenties zo veel mogelijk. Het verplicht jouom je kennis, vaardigheden en attitudes bij teschaven als aanloop naar de stage.Stage en bachelorproefIn het derde jaar loop je twaalf wekenpraktijkstage bij een rechtbank of hof, advocaat,gerechtsdeurwaarder, verzekeringsmaatschappij,justitiehuis, vakbond,werkgeversorganisatie, bedrijf, overheid, … Jezet je kennis en vaardigheden om in de praktijk.Je verwerft bovendien inzicht in de organisatie,de arbeidsomstandigheden en intermenselijkerelaties. Een extra mogelijkheid dus om devorming van je persoonlijkheid en competentieste vervolmaken. Daarnaast maak je ook eenbachelorproef, die bestaat uit een praktischestudie die aansluit bij jouw afstudeerrichting.52

BedrijfsmanagementAfgestudeerd.En nu?knowhow op allerhande administraties endiensten gespecialiseerd advies verlenen of dejuridisch correcte werking van specifiekeproducten of diensten garanderen.Verder studerenOok als je al een diploma hoger onderwijs opzak hebt, kan je overwegen om een extraopleiding te volgen. Continu bijscholen enspecialiseren is immers een must, ook voorhogeropgeleiden. De HoGent biedt je tientallenmogelijkheden om je competenties te verbredenof zelfs een volledig nieuwe weg in te slaan. Webieden postgraduaten,bachelor-na-bachelor-opleidingen en een heleresem navormingen aan. Op die manier verhoogje je kans op een succesvolle intrede op dearbeidsmarkt.Aan het werkDe wisselwerking tussen enerzijds je stevigetheoretische opleiding en anderzijds jeup-to-date praktijkkennis van alle facetten vanhet recht zorgt ervoor dat je een brede waaieraan toekomstmogelijkheden hebt. In eengroeiend, snel evoluerende en steedsinternationaler wordend rechtsgebied. Wantnaast universitair geschoolden is er grote vraagnaar afgestudeerden met een degelijkepraktische juridische opleiding.Je kan om te beginnen als werknemer aan deslag op het specifiek juridisch terrein: dekantoren van advocaten, notarissen engerechtsdeurwaarders. Daarnaast zijn ook degriffies van de rechtbanken, de administratievediensten van het parket, de justitiehuizen en degerechtelijke politie vragende partij. En uiteraardook de juridische afdelingen van bedrijven,banken, verzekeringsmaatschappijen,leasingmaatschappijen ... Als rechtspracticusverricht je voorbereidend werk door rechtspraak,wetgeving en rechtsleer op te zoeken, juridischedocumenten op te stellen en adviezen teverlenen.In een breder perspectief kom je absoluut inaanmerking voor de meest diverseadministratieve, organisatorische encommerciële functies waarbij juridische supportonmisbaar is. Ook als ambtenaar bij de overheidheb je mooie en goedbetaalde perspectieven.Dikwijls ga je dan vanuit een specifiekeMaar je kan met je diploma ook als zelfstandigeaan de slag waarbij je voor eigen rekeningresearch verricht, documenten in goede banenleidt en adviezen formuleert aan alle mogelijkenatuurlijke en rechtspersonen.GetuigenissenMieke Martensassistent-uitgever van juridische tijdschriften"Als afsluiter van mijn opleiding liep ik stage bijde Rechtbank van Koophandel. Het was zeerinteressant om te zien hoe daar gewerkt wordten hoe de wetten praktisch worden toegepast. Ikkijk nog altijd met plezier terug op die periode.Na mijn studie kon ik vrijwel onmiddellijk aan deslag als assistent-uitgever in Brugge. Eenboeiende en leerrijke job, die ik een jaar langmet veel enthousiasme heb gedaan. Maar ikwilde meer. Daarom koos ik nu voor deeenjarige opleiding accountancy-fiscaliteit. Eennieuwe uitdaging!"Valerie Leymanjuridisch assistente op de dienst socialezekerheid bij de RSZPPO in Brussel"De RSZPPO is een federale overheidsinstellingdie de sociale zekerheid regelt voor hetpersoneel van gemeenten, provincies, OCMW’s,intercommunales, lokale politie, enzovoort. Hethoeft geen betoog dat juridische kennis voormijn job onontbeerlijk is. In mijn laatste jaarkoos ik voor een stage bij de rechtbank vaneerste aanleg. Alle kennis uit mijn opleiding konik er meteen in de praktijk omzetten. Heelleerrijk, die stage, en ik hield er goede vriendenaan over. Ik ben nog steeds blij dat ik voorrechtspraktijk gekozen heb. Het recht heeft metrouwens altijd al geboeid en inmiddels slaagdeik erin mijn vrienden te overtuigen dat recht nietsaai hoeft te zijn!"Afgestudeerd2013-2014 53

BedrijfsmanagementPraktische info2013-201455

BedrijfsmanagementSid-insDe HoGent is elk jaar vertegenwoordigd op destudie-informatiedagen (Sid-ins) die de Vlaamseoverheid in elke Vlaamse provincie organiseertin samenwerking met de Centra voorLeerlingenbegeleiding (CLB). Donderdag envrijdag zijn gereserveerd voor schoolbezoeken.Op zaterdag staan de Sid-ins open voor allebezoekers. Meer informatie vind je opwww.ond.vlaanderen.be/sidinSid-in West-Vlaanderen:van 10 tot 12 januari 2013Expohallen Roeselare – RoeselareSid-in Vlaams-Brabant en het BrusselseHoofdstedelijke Gewest:van 17 tot 19 januari 2013Brabanthal – HaasrodeSid-in Oost-Vlaanderen:van 24 tot 26 januari 2013Flanders Expo – GentSid-in Limburgvan 31 januari tot 2 februari 2013Limburghal – GenkSid-in Antwerpenvan 14 tot 16 maart 2013Antwerp Expo (Bouwcentrum)AntwerpenInfomomentenDe HoGent zet een aantal keren per jaar haardeuren voor je open. We heten je graag welkom:Infomomentfaculteit Mens en Welzijn, Natuur en Techniek,Bedrijf en Organisatie— woensdag 27 februari 2013 (van 13.30 tot16.30 uur)— zaterdag 29 juni 2013 (van 9.30 tot 12.30uur)— zaterdag 7 september 2013 (van 9.30 tot12.30 uur)School of Arts— woensdag 27 februari 2013 (van 13.30 tot16.30 uur)— zaterdag 29 juni 2013 (van 13.30 tot 16.30uur)— zaterdag 7 september 2013 (van 13.30 tot16.30 uur)OpendeurdagenOpendeurdag zaterdag 20 april 2013 (van 10 tot17 uur)Opendeurdag School of Arts: zondag 21 april2013 (van 10 tot 17 uur)Waar vinden onze opendeurdagen &infomomenten plaats?Onze faculteiten zijn verspreid over zevenverschillende locaties in Gent en één locatie inAalst. De opendeurdagen en infomomentenvinden telkens plaats in de faculteit waar deopleiding aangeboden wordt.ProgrammaBezoek onsHet programma van de opendeurdag en deinfomomenten verschilt van opleiding totopleiding. Meer informatie over de concreteplanning, locatie en invulling van deopendeurdag en de infomomenten vind je oponze website: www.hogent.be2013-2014 57

OpenlesdagenWil je een voorsmaakje van wat je te wachtenstaat als student, dan kan je tijdens deopenlesdagen samen met onze studenten delessen bijwonen. Geen betere manier om teproeven van het hoger onderwijs! En achterafbeantwoorden onze studenten graag al jevragen. Iedereen is welkom, maar voorafinschrijven is noodzakelijk. Dit kan je doen viawww.hogent.be/studeren/aanbod-secundaironderwijs/live.Daar vind je ook het volledige programma.Tijdens zo’n adviesgesprek kan je samen in kaartbrengen waar jouw interesses liggen en hoedeze aansluiten bij de opleidingen van deHoGent.De contactgegevens van de facultairestudietrajectbegeleiders vind je onderaan opdeze pagina.WorkshopsBezoek onsTijdens de interactieve workshops werk je heelconcreet rond een bepaald onderwerp en ga jezelf aan de slag. Op die manier komt eenopleiding echt tot leven. Het aanbod is heeluitgebreid en gevarieerd zodat er voor elk watwils is. Opgelet: de organisatie van deworkshops verloopt steeds in overleg met jesecundaire school. Inschrijven gebeurt dus bijvoorkeur in klasverband. Voor een overzicht vande workshops, surf naarwww.hogent.be/studeren/aanbod-secundaironderwijs.StudietrajectbegeleidingBlijf je met vragen zitten over je studiekeuze oftwijfel je nog tussen een aantal opleidingen, dankan je bij onze medewerkers terecht voor eenpersoonlijk gesprek. Je maakt daarvoor best eenafspraak zodat we zeker voldoende tijd kunnenvrijmaken voor jou.Misschien heb je al een bepaalde opleiding voorogen, maar heb je daarbij nog een aantalconcrete vragen. Bijvoorbeeld: is mijnvooropleiding voldoende? Welke verschillen zijner tussen de mogelijke afstudeerrichtingen?Welke eigen accenten legt deze opleiding invergelijking met eenzelfde opleiding aan eenandere instelling, enz …Op al deze vragen geven destudietrajectbegeleiders je graag een antwoord.Je vindt ze in elke faculteit.Raak je er nog steeds niet uit en weet je echt nietwelke richting je uit wil? Geen nood, misschienkan een gesprek met een centrale studieadviseurjou hierbij helpen.58STUDIETRAJECTBEGELEIDERSCampus SchoonmeersenAnn Verdonckann.verdonck@hogent.be09 243 22 91Evaline Coussementevaline.coussement@hogent.be09 243 22 92Annick Van den Meersschautannick.vandenmeerschaut@hogent.be09 243 22 93Campus AalstMonique Dewintermonique.dewinter@hogent.be053 73 07 11

BedrijfsmanagementINSCHRIJVENIs je studiekeuze gemaakt, danwil je natuurlijk inschrijven!Ben je nog nooit eerderingeschreven aan de HoGent?Registreer je danonline viahttps://webreg.hogent.be.Dankzij de online registratieversnel jede inschrijvingsprocedure. Jemoet je daarna wel nogpersoonlijk aanmelden op defaculteit waar je de opleidingwenst te volgen.Data.Inschrijven aan de HoGent kanje op de faculteit waar je eenopleiding wil volgen. Derecentste info vind je opwww.hogent.be.Documenten.Breng het volgende mee om jein te schrijven:— je identiteitskaart ofverblijfsdocument— je originele diploma vanhet hoger secundaironderwijs (wij zorgen voorde kopieën)— een bankrekeningnummervoor eventueleterugbetaling vanstudiegeld— als je al een diploma hogeronderwijs hebt behaald,breng je je originelediploma mee.— als je al hoger onderwijsvolgde maar je studie nietafwerkte, breng je deinschrijvingsattesten meevan elk jaar. Op dezeattesten moet duidelijkvermeld staan hoeveelstudiepunten je perinschrijving opnam enhoeveel je er effectief hebtverworven.Kostprijs?Je hoeft geen cash mee tebrengen, want je krijgt nainschrijving een factuurtoegestuurd. De meestestudenten die zich voor heteerst inschrijven in het hogeronderwijs kiezen voor eenmodeltraject van zestigstudiepunten. Over hetinschrijvingsgeld voor2013-2014 wordt pas na hetverschijnen van deze brochurebeslist (mei 2013). Om je tocheen idee te geven: hetinschrijvingsgeld voor eenvoltijdse opleiding in hetacademiejaar 2012-2013bedroeg:€ 596,30 voor eenniet-beurstariefstudent.Beurstariefstudenten betalenslechts € 100 enbijna-beurstariefstudenten€ 354,30.De recentste info vind je opwww.hogent.beInschrijven aan de HoGent2013-201459

Campus AalstArbeidstraat 14053 73 07 00Campus MercatorHenleykaai 8409 267 11 00Gebruik de plannetjes opwww.hogent.be >Hoe vind je ons?Afstudeerrichtingen:*accountancy-fiscaliteit*financie-en verzekeringswezen*KMO-management*marketingEekloZelzateAfstudeerrichtingen:*accountancy-fiscaliteit*financie-en verzekeringswezen*milieumanagement*rechtspraktijkMariakerke, EekloR4DrongensesteenwegPalinghuizenR40NieuwewandelingCoupure LinksRyhovelaanWondelgemstrNieuwevaartGasmeterlaanBurgstraatLangeSteenstraatSleepstr aatOttograchtCAMPUSHOOGPOORTCAMPUSHOOGPOORTMuidelaanSteendamKeizer KarelstraatDok-NoordAfrikalaanKoopvaardijlaanAntwerpsesteenwegLand van WaaslaanGENTDAMPOORTDendermondsesteenwegLochristiHoutleiOudeWatersportbaanVolderstraatRooigemlaanWat / waarOostendeE40DeinzeBlaarmeersenBeukenlaanAdolphe PégoudlaanSchoonmeers-straatCAMPUSSCHOONMEERSENSint-DenijslaanKortrijksesteenwegPSPORTHALB CDAMartelaarslaanGroot-BrittanniëlaanVosk en slaanBijlokekaaiCAMPUSMERCATORKon. AlbertlaanDe PintelaanDesterrekortrijksesteenwegKoninginElisabethlaanKrijgslaanKortrijksepoortstraatCAMPUSBIJLOKECharles deKerckhovelaanGENTSINT-PIETERSOudenaardsesteenwegCitadelparkOverpoort-Sint PietersnieuwtraatCAMPUSLEDEGANCKK.LLedeganckstraatSteenakerFranklin-RooseveltlaanSintPierterspleinCAMPUSVESALIUSZUIDCitadellaanBurggravenlaanVlaamse KaaiBrusselsesteenwegAntwerpenE17CAMPUSMELLEGroteSteenwegNoordHeerwegNoordMelle, ZelzateR4Steenweg op AalstDendermondeKortrijkE17BrusselE40OostendeE40GentN9GentsesteenwegSiesegemlaanBoudewijnlaanArbeidstraatR41CAMPUSAalstH.HartlaanParklaanLeopold -laanAlbrechtlaanBrusselsesteenwegMoorselCampus SchoonmeersenValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 242 22 00NinovesteenwegChurchillsteenwegBrusselN9BrusselE40Afstudeerrichtingen:*KMO-management*logistiek management*marketing60

BedrijfsmanagementFaculteitenMENS EN WELZIJNCampus SchoonmeersenGebouw AVoskenslaan 3629000 Gent09 242 42 81fmw@hogent.bewww.hogent.be/fmwCampus LedeganckK. L. Ledeganckstraat 89000 Gent09 243 93 50Campus VesaliusKeramiekstraat 809000 Gent09 321 21 10NATUUR ENTECHNIEKCampus SchoonmeersenGebouw CValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 243 27 00Campus MelleBrusselsesteenweg 1619090 Melle09 210 45 00fnt@hogent.bewww.hogent.be/fntBEDRIJF ENORGANISATIECampus SchoonmeersenGebouw BValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 243 22 00fbo@hogent.bewww.hogent.be/fboCampus MercatorHenleykaai 849000 Gent09 267 11 00SCHOOL OF ARTSKASK — KONINKLIJKCONSERVATORIUMCampus BijlokeJozef Kluyskensstraat 29000 Gent09 267 01 00schoolofarts@hogent.bewww.hogent.be/artsCampus HoogpoortHoogpoort 649000 Gent09 269 20 00Wat / waarCampus AalstArbeidstraat 149300 Aalst053 73 07 002013-201461

Centrale dienstenCENTRALEADMINISTRATIEKortrijksesteenweg 149000 Gent09 243 33 33ONDERZOEKCampus SchoonmeersenValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 242 42 54onderzoek@hogent.beSTUDENTEN-VOORZIENINGENVoskenslaan 389000 Gent09 243 37 38sovoreg@hogent.beSTUDIEADVIESKortrijksesteenweg 149000 Gent0800 93 243studieadvies@hogent.beINTERNATIONALISERINGKortrijksesteenweg 149000 Gent09 243 34 80international@hogent.beSPORTHALCampus SchoonmeersenSint-Denijslaan 2519000 Gent09 244 79 20sport@hogent.beALUMNIWERKINGKortrijksesteenweg 149000 Gent09 243 33 49alumni@hogent.beSTUDENTENRAADCampus SchoonmeersenGebouw DValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 243 35 98studentenraad@hogent.beSTUDENTENRESIDENTIES09 267 11 75huisvesting@hogent.becampus VesaliusKeramiekstraat 809000 Gentcampus MercatorNonnemeersstraat 219000 GentColofonhoofdredactieKristien LievensfotografieLuk MonsaertdrukGoekint GraphicsredactieJeroen Goossensdatum uitgavejanuari 2013vuJohan PersynKortrijksesteenweg 149000 Gent62

HoGent Bedrijf en Organisatieopleiding bachelor in hetbedrijfsmanagementCampus AalstArbeidstraat 149300 Aalst053 73 07 00Afstudeerrichtingenaccountancy-fiscaliteitfinancie- en verzekeringswezenKMO-managementmarketingCampus MercatorHenleykaai 849000 Gent09 267 11 00Afstudeerrichtingenaccountancy-fiscaliteitfinancie- en verzekeringswezenmilieumanagementrechtspraktijkCampus SchoonmeersenValentin Vaerwyckweg 19000 Gent09 242 22 00AfstudeerrichtingenKMO-managementlogistiek managementmarketingfbo@hogent.bewww.hogent.be/fbo

Opleidingen HoGentsociaal werkorthopedagogieverpleegkundebiomedische laboratoriumtechnologielogopedie en audiologieergotherapievoedings- en dieetkundekleuteronderwijslager onderwijssecundair onderwijsbedrijfsmanagementtoegepaste informaticaoffice managementretailmanagementagro- en biotechnologievastgoedchemieelektromechanicamodetechnologietextieltechnologiehouttechnologie