Memorie van toelichting Wetsvoorstel adolescentenstrafrecht

stoornis adequaat is behandeld en het gevaar voor de samenleving isgeweken, hoeft de pij-maatregel ook niet langer voort te duren. Hetmaatregelkarakter brengt dit met zich mee. In plaats van een verdereverlenging kan de behandelmaatregel worden beëindigd. Dit is bijjeugddetentie anders. De duur hiervan staat bij het opleggen van dezestraf vast en deze duur is eindig. Het opleggen en verlengen van demaatregel moet «in het belang van de jeugdige» zijn. Ook dit «hulpverleningscriterium»of «het opvoedingsbelang» positioneert de maatregelnadrukkelijk ten opzichte van de jeugddetentie. De duur daarvan staatprimair in verband met de ernst van het misdrijf en de het verwijt dat dejeugdige of jongvolwassene daarover kan worden gemaakt.Voorwaardelijke jeugddetentie versus GBMNaast de geheel of gedeeltelijk voorwaardelijke jeugddetentie staat ook deGBM ten dienste aan de gedragsbeïnvloeding van de jeugdige. Voor dekeuze tussen de voorwaardelijke jeugddetentie en het opleggen van deGBM is het navolgende van belang. Met de GBM is beoogd de mogelijkhedentot gedragsbeïnvloeding of (her)opvoeding van jeugdigen tevergroten door een specifiek hierop gerichte jeugdsanctie in het leven teroepen. Daarbij is ook de verhouding tot de voorwaardelijke jeugdsanctiesonder ogen gezien. Deze verhouding is dat bij deze GBM – een maatregel– minder dan bij een straf, de relatie tussen de ernst van het gepleegdefeit en de op te leggen sanctie tot uitdrukking behoeft te komen. Daarmeeis beoogd het heropvoedend karakter van deze maatregel verder teversterken. De nadruk ligt op de deelname aan een intensief op gedragsveranderinggericht programma. Daarbij kan ook het gezin van deveroordeelde worden betrokken. Deze deelname aan het intensieveprogramma is noodzakelijk om de beoogde gedragsverandering terealiseren. Wanneer de adolescent niet meewerkt, is langdurige vrijheidsbeneminghet gevolg. De duur van de vervangende jeugddetentie staat totde ernst van het misdrijf of de misdrijven die voor het opleggen van demaatregel aanleiding hebben gegeven, in geen enkel verband. Deze duurbeoogt alleen zodanig afschrikwekkend te zijn dat daarmee de deelnameaan het programma effectief kan worden afgedwongen. Dit is anders bijde gedragsbeïnvloeding door middel van het opleggen van de voorwaardelijkejeugddetentie en het daarbij stellen van bijzondere voorwaarden.Daar staat de duur wel rechtstreeks in verband met de ernst van hetmisdrijf en het verwijt dat de adolescent daarover kan worden gemaakt. Invoorkomende gevallen zal het deel van de jeugddetentie dat bij een nietjuiste naleving van de gestelde voorwaarden alsnog kan wordentenuitvoergelegd ook beperkt kunnen zijn. Dit is met name zo wanneer hetom minder ernstige feiten gaat. De resterende strafdreiging is dan tebeperkt om indruk te maken. De veroordeelde zal de tenuitvoerleggingvan de jeugddetentie dan kunnen verkiezen boven de veeleisendedeelname aan een intensieve gedragsinterventie of behandeling.Voorwaardelijke jeugddetentie versus vrijheidsbeperkende maatregelIn het licht van het voorgaande moet ook de verhouding tussen devoorwaardelijke jeugddetentie en de vrijheidsbeperkende maatregelworden gezien. Ook met het opleggen van een gebiedsverbod, contactverbodof meldplicht kan recidive worden voorkomen. Deze verbodenhouden een beperking in van de bewegingsvrijheid van de veroordeelde.Zij kunnen worden opgelegd als onderdeel van de bijzonderevoorwaarden bij een voorwaardelijke veroordeling. De vrijheidsbeperkendemaatregel kan echter ook zelfstandig worden opgelegd, naast éénvan de andere sancties uit het jeugdstrafrecht. Dit is van belang omdateen gebiedsverbod, contactverbod of meldplicht niet altijd effectief alseen bijzondere voorwaarde kan worden opgelegd. Dit kan samenhangenTweede Kamer, vergaderjaar 2012–2013, 33 498, nr. 3 25