13.07.2015 Views

Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog

Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog

Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

De zin van zijnDe moderne m<strong>en</strong>s stelt zich dus voor als e<strong>en</strong> onafhankelijk, autonoom individu dat zelfverantwoordelijk is voor zijn eig<strong>en</strong> geluk. Ondanks (of misschi<strong>en</strong> wel dankzij) allerleiwet<strong>en</strong>schappelijke verklaring<strong>en</strong> is de m<strong>en</strong>s op zoek naar de oorzaak <strong>en</strong> de zin van zijnbestaan, vooral in situaties van teg<strong>en</strong>slag, teleurstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> verdriet. De westerse m<strong>en</strong>svraagt naar het waarom, naar de red<strong>en</strong> of de aanleiding. Ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> is zoek<strong>en</strong> naaroorzak<strong>en</strong>, soms ligg<strong>en</strong> die heel erg voor de hand, soms zijn ze meer gesofisticeerd.Heidegger noemt dit ‘het beginsel van voldo<strong>en</strong>de grond’. Ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> zoekt naar e<strong>en</strong>fundering, we will<strong>en</strong> iets opnem<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> reeds bestaande gedachtegang. Zo wordt inklassieke godsbewijz<strong>en</strong> God gezi<strong>en</strong> als de onbewog<strong>en</strong> beweger, als iets dat oorzaak isvan zichzelf, waarmee uiteindelijk ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>. Sinds deverlichting wordt dit idee van ‘zelfveroorzaking’ niet meer op God, maar op de m<strong>en</strong>stoegepast. Het beginsel van voldo<strong>en</strong>de grond is de m<strong>en</strong>s geword<strong>en</strong>, als bron van zin <strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum van de werkelijkheid. Het hoogste ideaal is nu de m<strong>en</strong>selijke vooruitgang.Heidegger vraagt zich af waartoe die vooruitgang ons dan zou moet<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>, wat zouhet resultaat zijn van de totale m<strong>en</strong>selijke beheersing van de wereld? De filosoofid<strong>en</strong>tificeert de toestand van de moderne m<strong>en</strong>s als nihilisme; de m<strong>en</strong>s weet zich in nietsanders meer gefundeerd dan in de eig<strong>en</strong> wilsbepaling. De Homo Faber, e<strong>en</strong> term van KarlMarx, vervolmaakt de ding<strong>en</strong> <strong>en</strong> zichzelf.Ter illustratie van dit filosofische idee: zoek bij bol.com naar boek<strong>en</strong> over geluk <strong>en</strong> jekrijgt 955 titels voorgeschoteld over hoe je kunt zorg<strong>en</strong> dat je via zev<strong>en</strong> sleutels (DeepakChopra), in twaalf maand<strong>en</strong> (Gretch<strong>en</strong> Rub<strong>en</strong>), of door het lez<strong>en</strong> van tweehonderd wijzespreuk<strong>en</strong> (Servire) gelukkig wordt. We kunn<strong>en</strong> niet langer omgaan met conting<strong>en</strong>tie, ofmet het lot. Geluk is af te dwing<strong>en</strong>, botte pech bestaat niet. Omdat we er zo hard voorwerk<strong>en</strong> verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> we het niet dat ons of iemand van wie we houd<strong>en</strong> iets ergs overkomt,vind<strong>en</strong> we. Maar, zo stelt Heidegger, uiteindelijk kan de m<strong>en</strong>s als eindig wez<strong>en</strong> decondities van zijn exist<strong>en</strong>tie niet zelf bepal<strong>en</strong>, we hebb<strong>en</strong> niet zoveel te vind<strong>en</strong> of tewill<strong>en</strong>. De zin van het bestaan is niet te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet te beheers<strong>en</strong>. De zin van het zijn4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!