Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog
Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog
Geloof, hoop en vertrouwen - Revo|lution weblog
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De zin van zijnDe moderne m<strong>en</strong>s stelt zich dus voor als e<strong>en</strong> onafhankelijk, autonoom individu dat zelfverantwoordelijk is voor zijn eig<strong>en</strong> geluk. Ondanks (of misschi<strong>en</strong> wel dankzij) allerleiwet<strong>en</strong>schappelijke verklaring<strong>en</strong> is de m<strong>en</strong>s op zoek naar de oorzaak <strong>en</strong> de zin van zijnbestaan, vooral in situaties van teg<strong>en</strong>slag, teleurstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> verdriet. De westerse m<strong>en</strong>svraagt naar het waarom, naar de red<strong>en</strong> of de aanleiding. Ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> is zoek<strong>en</strong> naaroorzak<strong>en</strong>, soms ligg<strong>en</strong> die heel erg voor de hand, soms zijn ze meer gesofisticeerd.Heidegger noemt dit ‘het beginsel van voldo<strong>en</strong>de grond’. Ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> zoekt naar e<strong>en</strong>fundering, we will<strong>en</strong> iets opnem<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> reeds bestaande gedachtegang. Zo wordt inklassieke godsbewijz<strong>en</strong> God gezi<strong>en</strong> als de onbewog<strong>en</strong> beweger, als iets dat oorzaak isvan zichzelf, waarmee uiteindelijk ons d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>. Sinds deverlichting wordt dit idee van ‘zelfveroorzaking’ niet meer op God, maar op de m<strong>en</strong>stoegepast. Het beginsel van voldo<strong>en</strong>de grond is de m<strong>en</strong>s geword<strong>en</strong>, als bron van zin <strong>en</strong>c<strong>en</strong>trum van de werkelijkheid. Het hoogste ideaal is nu de m<strong>en</strong>selijke vooruitgang.Heidegger vraagt zich af waartoe die vooruitgang ons dan zou moet<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>, wat zouhet resultaat zijn van de totale m<strong>en</strong>selijke beheersing van de wereld? De filosoofid<strong>en</strong>tificeert de toestand van de moderne m<strong>en</strong>s als nihilisme; de m<strong>en</strong>s weet zich in nietsanders meer gefundeerd dan in de eig<strong>en</strong> wilsbepaling. De Homo Faber, e<strong>en</strong> term van KarlMarx, vervolmaakt de ding<strong>en</strong> <strong>en</strong> zichzelf.Ter illustratie van dit filosofische idee: zoek bij bol.com naar boek<strong>en</strong> over geluk <strong>en</strong> jekrijgt 955 titels voorgeschoteld over hoe je kunt zorg<strong>en</strong> dat je via zev<strong>en</strong> sleutels (DeepakChopra), in twaalf maand<strong>en</strong> (Gretch<strong>en</strong> Rub<strong>en</strong>), of door het lez<strong>en</strong> van tweehonderd wijzespreuk<strong>en</strong> (Servire) gelukkig wordt. We kunn<strong>en</strong> niet langer omgaan met conting<strong>en</strong>tie, ofmet het lot. Geluk is af te dwing<strong>en</strong>, botte pech bestaat niet. Omdat we er zo hard voorwerk<strong>en</strong> verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> we het niet dat ons of iemand van wie we houd<strong>en</strong> iets ergs overkomt,vind<strong>en</strong> we. Maar, zo stelt Heidegger, uiteindelijk kan de m<strong>en</strong>s als eindig wez<strong>en</strong> decondities van zijn exist<strong>en</strong>tie niet zelf bepal<strong>en</strong>, we hebb<strong>en</strong> niet zoveel te vind<strong>en</strong> of tewill<strong>en</strong>. De zin van het bestaan is niet te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet te beheers<strong>en</strong>. De zin van het zijn4