Onderwijs in Kaart

www.transvorm.org/OiK • onderwijsinkaart.transvorm.org
De gevolgen van vergrijzing en ontgroening zijn
zichtbaarder dan ooit en laten zich voelen
De vergrijzing en ontgroening, gekoppeld aan de autonoom
groeiende zorgvraag, zorgen voor veel uitdagingen op het
gebied van arbeidsmarktbeleid. Het percentage oudere medewerkers
in Zorg en Welzijn wordt steeds groter. In 2014 was voor
het eerst sprake van een groter aandeel medewerkers vanaf 55
jaar dan het aandeel medewerkers jonger dan 30 jaar. Door de
ontgroening blijft instroom van jongeren in de sector vanuit
het onderwijs noodzakelijk en uitstroom van jongeren uit de
sector is ongewenst.
Leeftijdsopbouw medewerkers
25%
Het speelveld verandert
Terwijl de transities zich voltrekken verschuiven verantwoordelijkheden,
taken en rollen. Het speelveld verandert, zeker
binnen het sociale domein en de Eerstelijnszorg. Gemeenten
maken hun eigen beleidskeuzes, op basis van andere waarden
en normen en nieuwe bekostigingsregels. Dit gaat gepaard
met grote veranderingen op inhoudelijk en bedrijfsmatig
gebied. Nieuwe partijen betreden het veld. In de afgelopen
jaren heeft zich een groot aantal nieuwe aanbieders aangediend
die zorg- en welzijnsdiensten op een andere wijze
aanbieden dan de ‘traditionele’ zorg- en welzijnsorganisaties.
Burgers organiseren in toenemende mate zelf de informele en
aanvullende professionele zorg, door middel van burgerinitiatieven,
zorgcoöperaties en woongemeenschappen. Het aantal
ZZP’ers in de Zorg neemt explosief toe.
20%
15%
10%
5%
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aandeel jonger dan 30 Aandeel vanaf 55
Figuur 2:
Leeftijdsopbouw medewerkers
Zorg en Welzijn Noord-Brabant
Er is vraag naar andere competenties
De vraag naar personeel met andere competenties en hoger
opgeleid personeel wordt gedreven door de transitie van verzorgingsstaat
(met als credo ‘zorgen voor’) naar participatiesamenleving
(met als credo ‘zorgen dat’), en technologische
ontwikkelingen. Dit heeft grote consequenties voor competenties
die de medewerker binnen de sector moet bezitten.
Er wordt een groot beroep gedaan op competenties als samenwerken,
communiceren, zelfstandigheid en ondernemerschap.
Omdat de complexiteit van zorg toeneemt, in zowel de intramurale
als de extramurale zorg, wordt vakmanschap steeds
belangrijker. Omgaan met nieuwe technologieën is al lang niet
meer voorbehouden aan gespecialiseerde verpleegkundigen
in de cure, maar vraagt om specifieke vaardigheden van àlle
medewerkers in de sector.
7