Versier de stad!

Op weg
naar Mooi zo
Goed zo
Sociaal-economische ontwikkelingsschets van
’s-Hertogenbosch 1944-1996
Op 4 mei 1944 onderhoudt de welbespraakte
journalist Niek de Rooy een aantal stadsgidsen
van de VVV met een opvallende ‘causerie’.
In het VVV-kantoor op het Julianaplein
houdt De Rooij zijn gehoor voor dat ‘de
Bosschenaar’ zijn goede kanten heeft, maar
zeker ook minder goede kanten.‘Het gros der
Bosschenaren leeft moeilijk, leeft zwaar.
Hij lijdt tot op zekere hoogte aan een minderwaardigheidscomplex’,
stelt De Rooy aan het
begin van zijn betoog.
Iedereen gaat rechtop zitten. De Rooy heeft
daarna alle aandacht. Want als deze bij veel
Bosschenaren geliefde journalist, schrijver
en revuemaker zoiets zegt, ja, dan ga je op
het puntje van de stoel zitten. ‘Neen, schrik
niet, het is zo … en verklaarbaar’, vervolgt hij.
Geen stad in het Zuiden van het land waar
het pauperisme zo lang en zo welig tierde. De
‘voortdurende afsluiting der vesting’ in combinatie
met de steeds terugkerende ‘vlucht van
het Kapitaal en ondernemingslustige ingezetenen’
maakten het allemaal nog erger. ‘Thans
zijn nog honderden “gevallen” op de godshuizen
ingesteld, juist voor dit doel gesticht’.
Volgens De Rooy is ’s-Hertogenbosch materieel
een arme stad. Een overdaad aan armen,
een tekort aan rijken. De Rooy vertelt hoe de
langdurige armoede velen ‘achterdochtig,
angstig, overgevoelig, onverschillig en
uiteindelijk hard heeft gemaakt’. De Rooy, toch
vooral bekend staand als de relativerende
journalist, oordeelt niet vrolijk over zijn stadgenoot:
‘De Bosschenaar is een ernstig mensch,
die de volle zwaarte van het leven voelt: ik
zou haast durven zeggen een pessimist, die
slechts weinig nodig heeft om te geraken in
een toestand van doffe terneergeslagenheid,
van apathie en weerloosheid’.
Niek de Rooy en Neus Ebben
Geen beste eigenschappen
De Rooy schetst het beeld van een stad die
kansen heeft laten liggen, teveel armen liet
komen en rijken liet vertrekken, geen ruimte
7