Wat spoelt er aan op het strand?
QES6309s0xu
QES6309s0xu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wat</strong> <strong>spoelt</strong> <strong>er</strong> <strong>aan</strong><br />
<strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>strand</strong>?<br />
Resultaten van 12 jaar<br />
ond<strong>er</strong>zoek naar afval <strong>op</strong><br />
de Ned<strong>er</strong>landse <strong>strand</strong>en<br />
01/08/2016 | Stichting De Noordzee
Inhoud<br />
Samenvatting ........................................................................... 4<br />
Ond<strong>er</strong>zoeksmethode ............................................................... 5<br />
Belangrijkste bevindingen ...................................................... 6<br />
Prioriteiten voor de komende vijf jaar ................................ 10<br />
Ref<strong>er</strong>enties .............................................................................. 13<br />
Resultaat van <strong>strand</strong>afvalmonitoring ov<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong> in 2014. © Stichting De Noordzee<br />
Auteurs<br />
Boonstra, M., van Hest, F., Hougee, M.<br />
Citatie<br />
Boonstra, M., van Hest, F., Hougee, M,. 2016. Resultaten van 12 jaar ond<strong>er</strong>zoek naar afval <strong>op</strong> de Ned<strong>er</strong>landse<br />
<strong>strand</strong>en. Stichting De Noordzee, Utrecht.<br />
Disclaim<strong>er</strong><br />
Er kunnen geen rechten ontleend worden <strong>aan</strong> deze publicatie. Stichting De Noordzee is niet <strong>aan</strong>sprakelijk<br />
voor enige vorm van schade die te wijten is <strong>aan</strong> onjuistheden of onvolledigheden in dit rapport.<br />
3
Samenvatting<br />
Ond<strong>er</strong>zoeksmethode<br />
Marien zw<strong>er</strong>fafval en de v<strong>er</strong>vuiling door plastic is een w<strong>er</strong>eldwijd groeiend<br />
milieuprobleem. Jaarlijks stroomt <strong>er</strong> ongeve<strong>er</strong> 8 miljoen ton plastic in onze<br />
oceanen (Jambeck et al., 2015). Deze enorme hoeveelheid plastic is schadelijk<br />
voor de oceanen en de vele di<strong>er</strong>soorten die in de oce<strong>aan</strong> leven. Zeezoogdi<strong>er</strong>en,<br />
vogels en vissen zien <strong>het</strong> afval, zoals stukjes plastic, d<strong>op</strong>jes of plastic zakjes <strong>aan</strong><br />
voor voedsel. Di<strong>er</strong>en raken v<strong>er</strong>strikt in afgedankte of v<strong>er</strong>loren netten, visdraad<br />
en touwen. Plastic deeltjes zijn inmiddels in 660 mariene soorten <strong>aan</strong>getroffen<br />
(Ocean Cons<strong>er</strong>vancy, 2015). Mogelijke effecten <strong>op</strong> de menselijke gezondheid<br />
worden ond<strong>er</strong>zocht. Ook de Noordzee bevat veel plastic afval.<br />
Dit rapport laat de bevindingen van 12 jaar <strong>strand</strong>afvalmonitoringen van de<br />
Ned<strong>er</strong>landse Noordzee <strong>strand</strong>en zien. De monitoringen zijn uitgevo<strong>er</strong>d door<br />
medew<strong>er</strong>k<strong>er</strong>s van Stichting De Noordzee in <strong>op</strong>dracht van Rijkswat<strong>er</strong>staat. Het<br />
doel van <strong>het</strong> ond<strong>er</strong>zoek is <strong>het</strong> inzichtelijk maken van de hoeveelheid, samenstelling<br />
en h<strong>er</strong>komst van <strong>het</strong> afval zodat de juiste maatregelen genomen kunnen<br />
worden.<br />
Dit zijn de belangrijkste bevindingen van 12 jaar afval monitoren <strong>op</strong> de<br />
Ned<strong>er</strong>landse kust:<br />
1. p<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong> <strong>strand</strong> worden gemiddeld 380 stuks afval <strong>aan</strong>getroffen;<br />
2. <strong>er</strong> is ov<strong>er</strong> de afgel<strong>op</strong>en twaalf jaar geen significante daling vast te stellen;<br />
3. v<strong>er</strong>uit <strong>het</strong> grootste <strong>aan</strong>deel (90%) bestaat uit plastic;<br />
4. me<strong>er</strong> dan de helft van <strong>het</strong> afval <strong>op</strong> de gemonitorde <strong>strand</strong>en komt van viss<strong>er</strong>ij<br />
en scheepvaart;<br />
5. bij me<strong>er</strong> dan 40% van de monitoringen wordt paraffine 1 <strong>aan</strong>getroffen.<br />
Afval hoort niet in de zee. Stichting de Noordzee pleit voor <strong>aan</strong>pak bij de bron,<br />
goed afvalmanagement <strong>op</strong> zee en in de havens en <strong>het</strong> voorkomen van zw<strong>er</strong>fafval<br />
door to<strong>er</strong>isme. Stichting De Noordzee roept <strong>het</strong> bedrijfsleven, consumenten,<br />
maatschappelijke organisaties en de ov<strong>er</strong>heid <strong>op</strong> zich gezamenlijk in te spannen<br />
voor een halv<strong>er</strong>ing van <strong>het</strong> <strong>aan</strong>tal afval items <strong>op</strong> <strong>strand</strong>en in Ned<strong>er</strong>land binnen<br />
vijf jaar.<br />
Het doel van de afvalmonitoringen is bet<strong>er</strong> inzicht te krijgen in de hoeveelheid,<br />
samenstelling en h<strong>er</strong>komst van <strong>het</strong> afval. Daarmee wordt de grootte van <strong>het</strong><br />
probleem in kaart gebracht en kan worden getoetst of best<strong>aan</strong>de maatregelen<br />
effectief zijn en of <strong>aan</strong>vullende maatregelen nodig zijn.<br />
In <strong>het</strong> jaar 2000 is door v<strong>er</strong>schillende landen een start gemaakt met <strong>het</strong> monitoren<br />
van <strong>strand</strong>en om inzicht te krijgen in <strong>het</strong> zw<strong>er</strong>fvuil dat <strong>aan</strong><strong>spoelt</strong> <strong>op</strong> de<br />
<strong>strand</strong>en van de Noordoost-Atlantische oce<strong>aan</strong>. Er is een int<strong>er</strong>nationaal meetprotocol<br />
ontwikkeld voor <strong>het</strong> monitoren van <strong>strand</strong>afval. Het afval wordt gemeten<br />
<strong>op</strong> <strong>aan</strong>tallen, alle gevonden items worden geturfd <strong>op</strong> een gestandaardise<strong>er</strong>de<br />
turflijst. Dezelfde turflijst wordt toegepast door elf landen in de Noordoost <br />
-Atlantische regio, te weten Ned<strong>er</strong>land, België, Duits land, V<strong>er</strong>enigd Koninkrijk,<br />
Zweden, Denemarken, Noorwegen, Frankrijk, Spanje, Portugal en I<strong>er</strong>land.<br />
Elk kwartaal monitort Stichting De Noordzee <strong>op</strong> vaste locaties en vaste tijden<br />
vi<strong>er</strong> <strong>aan</strong>gewezen niet-to<strong>er</strong>istische Ned<strong>er</strong>landse <strong>strand</strong>en ov<strong>er</strong> een lengte van 100<br />
met<strong>er</strong>. Er wordt gemeten vanaf de duinrand tot <strong>aan</strong> de zee. Juist door <strong>het</strong> ond<strong>er</strong>zoek<br />
uit te vo<strong>er</strong>en <strong>op</strong> niet-to<strong>er</strong>istische <strong>strand</strong>en, ontstaat een goed beeld van <strong>het</strong><br />
afval dat rondzw<strong>er</strong>ft in de Noordzee en v<strong>er</strong>volgens <strong>aan</strong><strong>spoelt</strong> <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>strand</strong>.<br />
De vi<strong>er</strong> Ned<strong>er</strong>landse monitoring<strong>strand</strong>en<br />
liggen v<strong>er</strong>spreid ov<strong>er</strong> de Ned<strong>er</strong>landse kust<br />
(Figuur 1). De turflijst bestaat uit 12 categorieën<br />
en bevat 111 afval items. Daarnaast<br />
wordt <strong>aan</strong>wezigheid van v<strong>er</strong>vuilende<br />
stoffen zoals paraffine en plastic pellets 2<br />
gemonitord. Resultaten van de monitoring<br />
worden ingevo<strong>er</strong>d in een online database<br />
en geanalyse<strong>er</strong>d met speciaal ontwikkelde<br />
software voor statistiek en data analyse.<br />
Jaarlijks rapporte<strong>er</strong>t Stichting De Noordzee<br />
de resultaten <strong>aan</strong> Rijkswat<strong>er</strong>staat.<br />
Figuur 1: Kaart van Ned<strong>er</strong>land met<br />
<strong>aan</strong>gegeven monitoring<strong>strand</strong>en<br />
1 Paraffine is een bestanddeel van ruwe aardolie. Het wordt o.a. gebruikt voor <strong>het</strong> maken van<br />
2 Plastic pellets zijn kleine plastic korrels die als grondstof worden gebruikt door de plasticindustrie.<br />
Regelmatig worden pellets gevonden tijdens <strong>strand</strong>afvalmonitoringen.<br />
4 kaarsvet en als omhulsel voor kaas. Paraffine is niet <strong>op</strong>losbaar in zeewat<strong>er</strong>.<br />
5
Belangrijkste bevindingen van<br />
12 jaar ond<strong>er</strong>zoek naar afval <strong>op</strong><br />
de Ned<strong>er</strong>landse <strong>strand</strong>en<br />
Bevinding 1<br />
De Noordzee is niet schoon: 380 stuks afval p<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong> <strong>strand</strong><br />
Stichting De Noordzee heeft in de p<strong>er</strong>iode 2004 -2015 in totaal 184 monitoringen<br />
uitgevo<strong>er</strong>d. Gemiddeld zijn <strong>er</strong> 380 stuks afval p<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong> <strong>strand</strong> <strong>aan</strong>getroffen.<br />
Zoals de grafiek (Figuur 2) laat zien, variëren de gemiddelden van <strong>het</strong> <strong>aan</strong>tal<br />
gevonden afvalitems p<strong>er</strong> monitoring. V<strong>er</strong>schillende factoren beïnvloeden de<br />
hoeveelheid afval die <strong>aan</strong><strong>spoelt</strong>. Hi<strong>er</strong>bij valt te denken <strong>aan</strong> v<strong>er</strong>schillen in we<strong>er</strong>somstandigheden<br />
en zeestromingen.<br />
Bevinding 2<br />
90% van <strong>het</strong> gevonden afval in<br />
de p<strong>er</strong>iode 2004-2015 is plastic<br />
90,8%<br />
plastic<br />
afval<br />
Bevinding 3<br />
90% van <strong>het</strong> gevonden afval is plastic<br />
9,2%<br />
and<strong>er</strong><br />
mat<strong>er</strong>iaal<br />
Figuur 3: Resultaten <strong>strand</strong>monitoring<br />
naar type mat<strong>er</strong>iaal<br />
in p<strong>er</strong>iode 2004-2015<br />
Zoals in Figuur 3 is te zien bestaat iets me<strong>er</strong> dan 90% van de gevonden afvalitems<br />
uit plastic. De meest gevonden items zijn <strong>op</strong>genomen in Tabel 1.<br />
Er is ov<strong>er</strong> de afgel<strong>op</strong>en twaalf jaar geen significante daling vast te stellen<br />
Ondanks v<strong>er</strong>schillende maatregelen is <strong>er</strong> ov<strong>er</strong> de afgel<strong>op</strong>en twaalf jaar geen<br />
significante daling vast te stellen. Hoewel de trendlijn licht lijkt te dalen (Figuur<br />
2) is deze daling niet significant (p waarde = 0,289). Dit zou deels v<strong>er</strong>klaarbaar<br />
kunnen zijn doordat de effecten van genomen maatregelen pas na een <strong>aan</strong>tal<br />
jaren zichtbaar en meetbaar zijn. V<strong>er</strong>d<strong>er</strong> is de Noordzee dynamisch en is <strong>er</strong> grote<br />
variatie tussen de meetpunten.<br />
Gemiddeld <strong>aan</strong>tal gevonden afvalitems p<strong>er</strong> monitoring<br />
in de p<strong>er</strong>iode 2004-2015<br />
2500<br />
2000<br />
1500<br />
Figuur 2<br />
Naast de <strong>strand</strong>monitoring<br />
wordt ook de<br />
maaginhoud van Noordse<br />
stormvogels ond<strong>er</strong>zocht<br />
als graadmet<strong>er</strong> voor de<br />
hoeveelheid plastics in<br />
de Noordzee. Ook bij dit<br />
ond<strong>er</strong>zoek, dat wordt uitgevo<strong>er</strong>d<br />
door <strong>het</strong> ond<strong>er</strong>zoeksinstituut<br />
IMARES, is<br />
geen significante reductie<br />
van de hoeveelheid plastic<br />
waargenomen ov<strong>er</strong><br />
een p<strong>er</strong>iode van 10 jaar<br />
(Franek<strong>er</strong>, 2015).<br />
# Type afvalitem<br />
Gemiddeld <strong>aan</strong>tal<br />
p<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong><br />
1 Plastic: Netten, touwen en vispluis 147<br />
2 Plastic: Kleine stukjes
Afvalbronnen van<br />
gevonden items<br />
42%<br />
komt van<br />
land en/of zee<br />
Figuur 4: Afvalbronnen van gevonden<br />
afvalitems in p<strong>er</strong>iode 2004 -2015<br />
45%<br />
komt<br />
van zee<br />
13%<br />
komt van land<br />
Bevinding 4<br />
Me<strong>er</strong> dan de helft van <strong>het</strong> afval komt van de maritieme sector<br />
De cirkeldiagram (Figuur 4) geeft de h<strong>er</strong>komst van de afvalbronnen we<strong>er</strong>. Bijna<br />
de helft (45%) van <strong>het</strong> afval <strong>op</strong> de gemonitorde <strong>strand</strong>en is direct te h<strong>er</strong>leiden tot<br />
de maritieme sector. Hi<strong>er</strong>bij gaat <strong>het</strong> voornamelijk om afval dat afkomstig is van<br />
de viss<strong>er</strong>ij en scheepvaart zoals touwen, netten en vispluis. Afval dat afkomstig<br />
is van land vormt 13% van de gevonden items. Dit afval dat bijvoorbeeld bestaat<br />
uit plastic tassen en ballonnen wordt met name v<strong>er</strong>oorzaakt door to<strong>er</strong>isme en<br />
consumenten.<br />
Van 42% van <strong>het</strong> afval is niet met volledige zek<strong>er</strong>heid vast te stellen of <strong>het</strong> van<br />
land of zee komt. Deze 42% bestaat bijvoorbeeld uit huishoudelijk afval zoals<br />
voedselv<strong>er</strong>pakkingen, d<strong>op</strong>pen en plastic bek<strong>er</strong>tjes. Een <strong>aan</strong>zienlijk deel van dit<br />
afval komt van schepen (in ied<strong>er</strong> geval me<strong>er</strong> dan 5%). Dit is bijvoorbeeld te zien<br />
<strong>aan</strong> niet v<strong>er</strong>we<strong>er</strong>de voedselv<strong>er</strong>pakkingen met Russische en Chinese tekens.<br />
Door de <strong>er</strong>varing van 184 <strong>strand</strong>monitoringen stelt Stichting De Noordzee vast<br />
dat minimaal de helft van <strong>het</strong> afval <strong>op</strong> de monitor<strong>strand</strong>en wordt v<strong>er</strong>oorzaakt<br />
door de maritieme sector. Gesprekken met de afvalinzamelaars van Ned<strong>er</strong>landse<br />
havens bevestigen <strong>het</strong> beeld dat <strong>er</strong> nog altijd veel afval van zeeschepen ov<strong>er</strong>boord<br />
gaat.<br />
Op een mooie <strong>strand</strong>dag in de zom<strong>er</strong> zal <strong>het</strong> <strong>aan</strong>deel afval door to<strong>er</strong>isme<br />
en recreatie veel grot<strong>er</strong> zijn <strong>op</strong> een to<strong>er</strong>istisch <strong>strand</strong>. Helaas g<strong>aan</strong> sommige<br />
<strong>strand</strong>bezoek<strong>er</strong>s nog steeds niet zorgvuldig met afval om. Naast de v<strong>er</strong>vuiling<br />
van zee en <strong>strand</strong>en kost <strong>het</strong> <strong>op</strong>ruimen de Ned<strong>er</strong>landse kustgemeenten<br />
enkele miljoenen p<strong>er</strong> jaar (Ecorys, 2012). De reden dat de niet-to<strong>er</strong>istische<br />
<strong>strand</strong>en worden gemonitord is dat deze <strong>strand</strong>en een bet<strong>er</strong>e inschatting<br />
geven voor de hoeveelheid en samenstelling van <strong>het</strong> afval in zee.<br />
Gevonden v<strong>er</strong>pakkingen<br />
Bevinding 5<br />
Bij me<strong>er</strong> dan 40% van de monitoringen wordt paraffine <strong>aan</strong>getroffen<br />
In de p<strong>er</strong>iode 2010 – 2015 w<strong>er</strong>d <strong>er</strong> paraffine <strong>aan</strong>getroffen bij me<strong>er</strong> dan 40% van de<br />
monitoringen. Paraffine komt in zee t<strong>er</strong>echt door <strong>het</strong> spoelen van ladingruimtes<br />
en leidingen. Het is legaal om een hoeveelheid van 75-350 lit<strong>er</strong> te lozen <strong>op</strong> zee.<br />
Paraffine kan schadelijk zijn voor <strong>het</strong> zeeleven door inname, daarnaast v<strong>er</strong>vuilt<br />
<strong>het</strong> zichtbaar <strong>het</strong> <strong>strand</strong>.<br />
Gevonden paraffine<br />
8 9
Een Noordzee zond<strong>er</strong> afval;<br />
prioriteiten voor de komende<br />
vijf jaar<br />
Marien zw<strong>er</strong>fafval is een groot en complex milieuprobleem. Ondanks de maatschappelijke<br />
<strong>aan</strong>dacht en genomen maatregelen liggen <strong>er</strong> p<strong>er</strong> 100 met<strong>er</strong> Noordzee<strong>strand</strong><br />
gemiddeld 380 stuks afval. Er is helaas nog geen significant dalende<br />
trend <strong>op</strong> de Ned<strong>er</strong>landse <strong>strand</strong>en waarneembaar ov<strong>er</strong> de afgel<strong>op</strong>en 12 jaar. Uit<br />
de resultaten van de monitoring blijkt dus dat de genomen maatregelen tot nu<br />
toe niet voldoende zijn geweest om een significant dalende trend vast te stellen.<br />
Er is geen eenduidige <strong>op</strong>lossing voor <strong>het</strong> marien afvalprobleem. Dit milieuprobleem<br />
vraagt om maatw<strong>er</strong>k en combinaties van lokale, nationale, regionale<br />
en int<strong>er</strong>nationale maatregelen. De Ned<strong>er</strong>landse ov<strong>er</strong>heid neemt <strong>het</strong> voortouw<br />
binnen Eur<strong>op</strong>a in de <strong>aan</strong>pak van zw<strong>er</strong>fafval in zee. In 2016 is <strong>er</strong> gestart met de<br />
implementatie van maatregelen van de Kad<strong>er</strong>richtlijn Mariene Strategie (KRM).<br />
Preventie en integrale bron<strong>aan</strong>pak st<strong>aan</strong> hi<strong>er</strong>in centraal. Ook zet Ned<strong>er</strong>land zich<br />
binnen OSPAR 4 in voor ontwikkeling en implementatie van regionale maatregelen.<br />
In w<strong>er</strong>eldwijde context is Ned<strong>er</strong>land een van de k<strong>op</strong>l<strong>op</strong><strong>er</strong>s als <strong>het</strong> gaat om afvalmanagement<br />
en innovatie (MVO Ned<strong>er</strong>land, 2014). Er wordt veel ond<strong>er</strong>zoek<br />
ged<strong>aan</strong> naar marien zw<strong>er</strong>fafval en micr<strong>op</strong>lastics door o.a. IMARES, Vrije Univ<strong>er</strong>siteit,<br />
Deltares en Univ<strong>er</strong>siteit Wageningen. Ned<strong>er</strong>land is ook de plek waar vele<br />
initiatieven en ideeën zijn ontst<strong>aan</strong> die bijdragen <strong>aan</strong> <strong>op</strong>lossingen (o.a. de Green<br />
Deals 5 , Plastic Soup Foundation, ProSea, Stichting Ned<strong>er</strong>land Schoon, VispluisVrij<br />
project en The Ocean Clean Up). Dit maakt Ned<strong>er</strong>land tot de ideale plek om <strong>het</strong><br />
probleem van marien zw<strong>er</strong>fafval <strong>op</strong> te lossen.<br />
Prioriteiten voor de komende vijf jaar p<strong>er</strong> bron en sector Tabel 2<br />
Bron Sector Aanpak<br />
Zee Viss<strong>er</strong>ij • V<strong>er</strong>mind<strong>er</strong>ing van instroom van vispluis door <strong>het</strong> vinden van<br />
milieuvriendelijke alt<strong>er</strong>natieven<br />
• V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalmanagement <strong>aan</strong> boord van viss<strong>er</strong>sschepen<br />
• V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalinname in de havens<br />
• Het v<strong>er</strong>groten van bewustzijn van viss<strong>er</strong>s middels voorlichting en<br />
educatie ov<strong>er</strong> <strong>het</strong> afvalprobleem<br />
• Aanpak van v<strong>er</strong>vuil<strong>er</strong>s door middel van streng<strong>er</strong>e handhaving<br />
Scheepvaart • Een vast tarief voor afvalafgifte in de Eur<strong>op</strong>ese havens 6<br />
• V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalmanagement <strong>aan</strong> boord van ko<strong>op</strong>vaardijschepen<br />
• V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalinname in havens<br />
• Het v<strong>er</strong>groten van bewustzijn van zeevarenden middels voorlichting<br />
en educatie<br />
• Een v<strong>er</strong>bod <strong>op</strong> lozing van paraffine; Stichting De Noordzee vraagt de<br />
Ned<strong>er</strong>landse ov<strong>er</strong>heid hi<strong>er</strong>voor een voorstel in te dienen bij de IMO 7<br />
• Aanpak van v<strong>er</strong>vuil<strong>er</strong>s door middel van streng<strong>er</strong>e handhaving<br />
Land To<strong>er</strong>isme / recreatie • V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalvoorzieningen zoals afvalbakken<br />
• Strandond<strong>er</strong>nem<strong>er</strong>s st<strong>op</strong>pen met <strong>het</strong> gebruik van producten waarvan<br />
de kans groot is dat <strong>het</strong> zw<strong>er</strong>fafval wordt<br />
Consument<br />
• Er wordt geen afval <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>strand</strong> acht<strong>er</strong>gelaten; bewustwording<br />
campagnes zoals de jaarlijkse Beach Clean Up Tour van Stichting<br />
De Noordzee kunnen hi<strong>er</strong>bij helpen<br />
• St<strong>op</strong>pen met onnodig gebruik van plastic<br />
• St<strong>op</strong>pen met ballon<strong>op</strong>latingen<br />
• Ied<strong>er</strong>een neemt bij ied<strong>er</strong> <strong>strand</strong>bezoek één extra afval item mee van<br />
<strong>het</strong> <strong>strand</strong><br />
Stichting De Noordzee gelooft in de kracht van inspiratie en innovatie en pleit<br />
voor <strong>aan</strong>pak bij de bron, goed afvalmanagement <strong>op</strong> zee en in de havens en <strong>het</strong><br />
voorkomen van zw<strong>er</strong>fafval door to<strong>er</strong>isme. Aandacht en actie blijven nodig, nu<br />
en in de toekomst. Stichting De Noordzee <strong>er</strong>kent dat de Ned<strong>er</strong>landse sectoren<br />
zoals viss<strong>er</strong>ij en scheepvaart zich actief inzetten voor <strong>het</strong> reduc<strong>er</strong>en van marien<br />
zw<strong>er</strong>fafval bijvoorbeeld via de v<strong>er</strong>schillende Green Deals.<br />
De data laten echt<strong>er</strong> ook zien dat de genomen maatregelen nog niet hebben geleid<br />
tot een significante daling in de afgel<strong>op</strong>en 12 jaar. In Tabel 2 zijn de prioriteiten<br />
volgens Stichting De Noordzee voor de komende vijf jaar <strong>op</strong>genomen. Deze<br />
prioriteiten correspond<strong>er</strong>en voor een groot deel met de ambities van de Green<br />
Deals en de KRM. Samen met <strong>het</strong> bedrijfsleven, consumenten, maatschappelijke<br />
organisaties en de ov<strong>er</strong>heid w<strong>er</strong>ken we <strong>aan</strong> een schone en afvalvrije Noordzee.<br />
Ov<strong>er</strong>heid<br />
And<strong>er</strong>e sectoren (zoals<br />
plastic producenten<br />
en retail)<br />
• Effectieve implementatie en uitvo<strong>er</strong>ing van Eur<strong>op</strong>ese Kad<strong>er</strong>richtlijn<br />
Mariene Strategie (KRM).<br />
• Behoud en uitbreiden van statiegeld naar halve lit<strong>er</strong> PET flessen en<br />
d<strong>op</strong>pen<br />
• Het formul<strong>er</strong>en van ambitieuze targets voor <strong>het</strong> t<strong>er</strong>ugdringen<br />
van zw<strong>er</strong>fafval in Eur<strong>op</strong>a in <strong>het</strong> kad<strong>er</strong> van Circular economy – Waste<br />
Framework Directive and Packaging & Packaging Waste<br />
• (Plaatselijk) v<strong>er</strong>bod of eco-tax <strong>op</strong> meest gevonden single – use zw<strong>er</strong>fafval<br />
items zoals plastic bestek en rietjes<br />
• Streng<strong>er</strong>e handhaving van v<strong>er</strong>vuiling <strong>op</strong> land en <strong>het</strong> <strong>strand</strong><br />
• V<strong>er</strong>bet<strong>er</strong>ing van afvalmanagement en reductie van onnodig v<strong>er</strong>pakkingsmat<strong>er</strong>iaal<br />
en afval<br />
• V<strong>er</strong>groting van producentenv<strong>er</strong>antwoordelijkheid, stimul<strong>er</strong>en van<br />
innovatie & product eco-design<br />
Stichting De Noordzee roept <strong>het</strong> bedrijfsleven, consumenten, maatschappelijke<br />
organisaties en de ov<strong>er</strong>heid <strong>op</strong> zich gezamenlijk in te spannen voor<br />
een halv<strong>er</strong>ing van <strong>het</strong> <strong>aan</strong>tal afval items <strong>op</strong> <strong>strand</strong>en in Ned<strong>er</strong>land binnen<br />
vijf jaar.<br />
4 Het v<strong>er</strong>drag voor de besch<strong>er</strong>ming van <strong>het</strong> mariene milieu van de Noordoost-Atlantische<br />
oce<strong>aan</strong>.<br />
5 Private / publieke partn<strong>er</strong>schappen; <strong>er</strong> zijn v<strong>er</strong>schillende Green Deals ond<strong>er</strong>tekend<br />
die betrekking hebben <strong>op</strong> een schone Noordzee: de Green Deal Viss<strong>er</strong>ij, de Green Deal<br />
Scheepvaartketen, de Green Deal Schone Stranden en de Green Deal Kunststofketen. Deze<br />
6 Zodat <strong>er</strong> geen economische prikkels zijn om afval ov<strong>er</strong>boord te zetten.<br />
Green Deals lev<strong>er</strong>en bijdragen vanuit de Kad<strong>er</strong>richtlijn Mariene Strategie om zw<strong>er</strong>fafval in de<br />
7 Int<strong>er</strong>national Maritieme Organisatie (IMO), VN organisatie v<strong>er</strong>antwoordelijk voor veilige en<br />
10 Noordzee te v<strong>er</strong>mind<strong>er</strong>en.<br />
duurzame scheepvaart.<br />
11
Ref<strong>er</strong>enties<br />
OSPAR 2010. Guideline for Monitoring Marine Litt<strong>er</strong> on the<br />
Beaches in the OSPAR Maritime Area. Edition 1.0.<br />
Ecorys, Schoonmaakkosten KRM - Kostenkentallen voor <strong>op</strong>ruimen<br />
zw<strong>er</strong>fafval langs de Ned<strong>er</strong>landse <strong>strand</strong>en, 2012.<br />
Blokhuis, C., de Ruit<strong>er</strong>, M., Hougee, M., 2015. OSPAR Beach Litt<strong>er</strong> Monitoring in<br />
the Neth<strong>er</strong>lands 2009-2014. Annual Report. North Sea Foundation, Utrecht.<br />
M. Hougee & M. Boonstra, 2016. OSPAR Beach Litt<strong>er</strong> Monitoring In the<br />
Neth<strong>er</strong>lands 2010-2015. Annual Report. North Sea Foundation, Utrecht.<br />
Ned<strong>er</strong>land Schoon & Stichting De Noordzee, 2014.<br />
Acht<strong>er</strong>grondfeiten ov<strong>er</strong> zw<strong>er</strong>fafval <strong>op</strong> <strong>het</strong> <strong>strand</strong>.<br />
Ocean Cons<strong>er</strong>vancy & McKinsey Cent<strong>er</strong> for Business and Environment,<br />
2015. Stemming the Tide. http://www.oceancons<strong>er</strong>vancy.org/our-work/<br />
marine-debris/mckinsey-report-files/full-report-stemming-the.pdf<br />
Jambeck, R. et all 2015. Plastic waste inputs from land into the<br />
ocean. Gepublice<strong>er</strong>d in Science magazine in februari 2015.<br />
Clean Sea Project. CleanSea final brochure: Policy <strong>op</strong>tions for litt<strong>er</strong>-free seas, 2015<br />
http://www.cleansea-project.eu/drupal/index.php<br />
Van Franek<strong>er</strong>, J.A. 2015. Fulmar Litt<strong>er</strong> EcoQO monitoring in the Neth<strong>er</strong>lands -<br />
Update 2014. IMARES Report C123/15. IMARES, Texel. 55 pp<br />
MVO Ned<strong>er</strong>land, 2014. Hoe duurzaam is Ned<strong>er</strong>land? Een analyse van<br />
duurzaamheidvraagstukken in de Ned<strong>er</strong>landse economie.<br />
http://mvoned<strong>er</strong>land.nl/sites/default/files/media/Hoe%20duurzaam%20is%20Ned<strong>er</strong>land%20(novemb<strong>er</strong>%202014).pdf<br />
Stichting De Noordzee is een onafhankelijke natuur-en milieuorganisatie en is dé organisatie<br />
als <strong>het</strong> gaat om besch<strong>er</strong>ming en duurzaam gebruik van de Noordzee. Wij richten ons <strong>op</strong> vi<strong>er</strong><br />
doelen: Besch<strong>er</strong>mde natuur, Schone zee, Duurzame viss<strong>er</strong>ij en Natuurvriendelijke en<strong>er</strong>gie.<br />
Samen met and<strong>er</strong>en w<strong>er</strong>ken wij <strong>aan</strong> <strong>het</strong> <strong>op</strong>lossen van de grootste milieu-uitdagingen <strong>op</strong> de<br />
Noordzee.<br />
Samen voor een gezonde zee<br />
Stichting De Noordzee<br />
(North Sea Foundation)<br />
Mariahoek 16<br />
3511 LG Utrecht<br />
Ned<strong>er</strong>land<br />
P: +31 (0)30 2340016<br />
F: +31 (0)30 2302830<br />
E: info@noordzee.nl<br />
W: www.noordzee.nl<br />
f: /Stichting.De.Noordzee<br />
t: @denoordzee<br />
Een schoon <strong>strand</strong> zoals we <strong>het</strong> graag zien<br />
12 13
Change language